Tài liệu Xây dựng dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở tp. hcm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN THỊ LỆ THỦY XÂY DỰNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA Ở TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số ngành: 60340102 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN THỊ LỆ THỦY XÂY DỰNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA Ở TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số ngành: 60340102 HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TIẾN SỸ TRẦN ĐÌNH PHỤNG TP.HỒ CHÍ MINH, tháng 12 năm 2012 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN ĐÌNH PHỤNG Luận văn Thạc sỹ được bảo vệ tại Trường Đại học Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM ngày 31 tháng 01 năm 2013 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sỹ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc Sỹ) 1. PGS.TS Phước Minh Hiệp 2. TS. Trần Quốc Tuấn 3. TS. Ngô Quang Huân 4. TS. Đinh Công Tiến 5. PGS.TS Lê Thị Lanh Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá luận văn TRƯỜNG ĐH KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH - ĐTSĐH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc TP. HCM, ngày 28 tháng 12 năm 2012 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SỸ Họ tên học viên: NGUYỄN THỊ LỆ THỦY Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 16/12/1984 Nơi sinh: Nghệ An Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh MSHV: 1084012091 I- TÊN ĐỀ TÀI: Xây dựng Dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM II- NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG: 1. Nhiệm vụ của đề tài Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại. Đánh giá thực trạng dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM Xây dựng hệ thống dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM 2. Nội dung nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề về việc xây dựng dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM III- NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: 01/04/2012 IV- NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 26/12/2012 V- CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: Tiến Sỹ Trần Đình Phụng CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Họ tên và chữ ký) KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn NGUYỄN THỊ LỆ THỦY ii LỜI CÁM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến Sỹ Trần Đình Phụng đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi thực hiện tốt luận văn này. Tôi vô cùng biết ơn các Thầy Cô trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM đã truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu trong thời gian tôi học tập tại trường. Tôi xin trân trọng cảm ơn Khoa Quản Trị Kinh Doanh, phòng Quản lý đào tạo sau Đại Học – Trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã hỗ trợ, chia sẻ và không ngừng động viên tôi trong suốt thời gian qua. NGUYỄN THỊ LỆ THỦY iii TÓM TẮT Dự toán ngân sách là một trong những công cụ hữu ích đang được nhiều nhà quản lý nghiên cứu, sử dụng nhằm giúp công việc kinh doanh được thuận lợi hơn. Dự toán ngân sách thực hiện các chức năng dự báo, hoạch định, điều phối, thông tin, kiểm soát và đo lường. Dự toán ngân sách giúp phối hợp nhịp nhàng hoạt động của các bộ phận trong tổ chức như bộ phận Kinh Doanh, bộ phận Nhân Sự, bộ phận Kế Toán, ... và được sử dụng như một thước đo chuẩn để đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận trong tổ chức. Tùy theo đặc điểm của từng bộ máy tổ chức mà có những mô hình dự toán phù hợp. Việc lập dự toán cần theo một trình tự nhất định bắt đầu từ dự toán tiêu thụ và kết thúc bởi các dự tóan báo cáo tài chính. Có nhiều yếu tố tạo nên sự thành công của dự toán, trong đó con người là nhân tố vô cùng quan trọng cần đặc biệt quan tâm trong quá trình dự toán. Theo khảo sát, tác giả nhận thấy công tác dự toán ngân sách ở nhiều Doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM chưa thực hiện. Vì vậy, các Doanh nghiệp này cần xây dựng công tác dự toán ngân sách bằng cách xây dựng các nguyên tắc dự toán chung áp dụng thống nhất cho toàn Doanh nghiệp, lựa chọn mô hình dự toán phù hợp nhất với Doanh nghiệp mình mà tác giả đề cập ở đây là mô hình thông tin từ dưới lên nhằm tiết giảm thời gian và chi phí cho công tác dự toán. Việc xây dựng quy trình lập dự toán ngân sách nhằm giúp cho công tác dự toán ngân sách khoa học và sát với thực tế hơn. Áp dụng kỳ lập dự toán ngân sách là hàng năm trong đó chi tiết thành từng quý nhằm phản ánh chính xác đặc điểm tình hình hoạt động kinh doanh của Doanh nghiệp theo từng thời điểm. Lập đầy đủ báo cáo dự toán theo trình tự bắt đầu là Dự toán tiêu thụ và kết thúc bởi các dự toán tài chính. iv ABSTRACT Budgeting is one of the useful tools is a lot of research managers, used to help the business be more favorable. Budget forecast perform functions forecasting, planning, coordination, communication, control and measurement. Budgeting help coordination activities of the department in the organization department of Business, Human Resource department, Accounting department, ... and used as a standard measure to evaluate the performance of each department in the organization. Depending on the characteristics of the organization that has the appropriate estimation model. The forecast should follow a certain sequence starts and ends with consumption estimates the draft financial statements. There are many factors that make the success of the estimates, in which man is a very important factor needs special attention in the forecast process. According to the survey, the authors found that the budget forecast in many small and medium-sized commercial enterprises in HCM City have not made. Therefore, enterprises need to develop the budget forecast by constructing forecast principles applied uniformly to the whole enterprise, choosing the most appropriate model estimation with enterprises that work authors mentioned here is the information model from the bottom up in order to reduce time and cost estimation work. The construction budget forecast process to help the budget more scientific and realistic. Apply estimation period is annual budget that details of each quarter in order to accurately reflect the characteristics of the business activities of the enterprise from time to time. Full report forecasts in the order starting and ending consumption estimates by the financial estimates. v MỤC LỤC Trang Trang bìa Trang phụ bìa Công trình được hoàn thành tại Trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM Nhiệm vụ Luận văn thạc sỹ Lời cam đoan ................................................................................................................ i Lời cảm ơn .................................................................................................................... ii Tóm tắt .......................................................................................................................... iii Abstract ......................................................................................................................... iv Mục lục ........................................................................................................................ v Danh mục các từ viết tắt ............................................................................................... x Danh mục các hình ....................................................................................................... xi Danh mục các bảng ....................................................................................................... xii Danh mục các phụ lục ................................................................................................... xiii LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................................. 1 1. Đặt vấn đề ................................................................................................................. 1 2. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................ 1 3. Mục tiêu của đề tài .................................................................................................... 2 4. Nội dung nghiên cứu ................................................................................................. 3 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ........................................................ 3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ TOÁN TRONG DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI ............................................................................... 4 vi 1.1 Tổng quan về dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại ....................... 4 1.1.1 Một số khái niệm cơ bản .................................................................................. 4 1.1.2 Phân loại dự toán ngân sách ............................................................................. 4 1.1.2.1 Phân loại theo phương pháp lập .................................................................... 5 1.1.2.2 Phân loại theo thời gian ................................................................................ 5 1.1.2.3 Phân loại theo mức độ phân tích ................................................................... 6 1.1.2.4 Phân loại theo chức năng .............................................................................. 7 1.1.3 Mục đích, chức năng và lợi ích của việc dự toán ............................................ 8 1.1.3.1 Mục đích ....................................................................................................... 8 1.1.3.2 Chức năng ..................................................................................................... 8 1.1.3.3 Lợi ích ......................................................................................................... 10 1.1.4 Quy trình lập dự toán, trình tự lập dự toán và các mô hình lập dự toán ngân sách .......................................................................................................................... 12 1.1.4.1 Quy trình lập dự toán ................................................................................. 12 1.1.4.2 Trình tự lập dự toán ................................................................................... 14 1.1.4.3 Các mô hình lập dự toán ngân sách ........................................................... 15 1.1.5 Yếu tố con người trong dự toán ..................................................................... 20 1.2 Đặc điểm hoạt động kinh doanh thương mại ..................................................... 21 1.3 Khái niệm doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa .............................................. 24 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ......................................................................................... 25 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TẠI CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA DỰ TOÁN NGÂN SÁCH CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA Ở TP.HCM ............................. 27 vii 2.1 Thông tin chung về mẫu khảo sát doanh nghiệp dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM............................................................... 27 2.1.1 Phạm vi khảo sát ............................................................................................ 27 2.1.2 Nội dung khảo sát .......................................................................................... 27 2.2 Kết quả khảo sát thông tin dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM .............................................................................................. 27 2.2.1 Phân loại loại hình doanh nghiệp ................................................................... 28 2.2.2 Thời gian hoạt động ....................................................................................... 30 2.2.3 Tình trạng lập dự toán ngân sách ................................................................... 32 2.2.4 Kỳ dự toán và Thời điểm điều chỉnh dự toán ngân sách ............................... 35 2.2.5 Bộ phận lập và Quy trình lập dự toán ngân sách ........................................... 36 2.2.6 Công cụ lập và Khoản mục chi phí khi lập dự toán ngân sách ...................... 38 2.2.7 Mô hình và loại hình dự toán ngân sách ........................................................ 39 2.2.8 Hiệu quả lập dự toán ngân sách ..................................................................... 41 2.3 Kết quả khảo sát thông tin dự toán ngân sách của hai doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa điển hình ở TP.HCM .............................................................................. 42 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ......................................................................................... 47 CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG HỆ THỐNG DỰ TOÁN NGÂN SÁCH CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA DỰ TOÁN NGÂN SÁCH CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI NHỎ VÀ VỪA Ở TP.HCM.................................................................... 48 3.1 Quan điểm, mục tiêu hoàn thiện ....................................................................... 48 3.1.1 Quan điểm hoàn thiện .................................................................................... 48 3.1.2 Mục tiêu hoàn thiện ....................................................................................... 48 3.2 Nội dung xây dựng hệ thống dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ................................................................................................................. 49 viii 3.2.1 Các nguyên tắc cần tuân thủ khi xây dựng dự toán ngân sách ...................... 49 3.2.2 Xây dựng quy trình lập dự toán ngân sách .................................................... 49 3.2.3 Xây dựng mô hình dự toán ngân sách ........................................................... 52 3.2.4 Hệ thống các báo cáo dự toán ngân sách ....................................................... 53 3.2.5 Kỳ dự toán ngân sách ..................................................................................... 54 3.2.6 Xây dựng các báo cáo dự toán ngân sách ...................................................... 54 3.2.6.1 Dự toán tiêu thụ ......................................................................................... 56 3.2.6.2 Dự toán thu tiền ......................................................................................... 59 3.2.6.3 Dự toán hàng hóa mua vào ........................................................................ 59 3.2.6.4 Dự toán thanh toán ..................................................................................... 60 3.2.6.5 Dự toán chi phí bán hàng ........................................................................... 61 3.2.6.6 Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp ....................................................... 63 3.2.6.7 Dự toán đầu tư và xây dựng ....................................................................... 65 3.2.6.8 Dự toán tiền................................................................................................ 66 3.2.6.9 Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ......................................... 67 3.2.6.10 Dự toán bảng cân đối kế toán .................................................................... 67 3.2.6.11 Dự toán nhân sự ........................................................................................ 68 3.3 Xây dựng dự toán ngân sách theo lộ trình thời gian .......................................... 69 3.4 Các giải pháp tổ chức thực hiện khác   để xây dựng dự toán ngân sách cho Doanh Nghiệp Thương Mại nhỏ và vừa ................................................................... 70 3.4.1 Đầu tư trang thiết bị kỹ thuật hiện đại phục vụ công tác dự toán ngân sách ... 70 3.4.2 Vai trò của các Hiệp Hội................................................................................. 71 3.4.2.1 Hỗ trợ về chuyên môn.................................................................................. 71 ix 3.4.2.2 Tổ chức các Hội thảo ................................................................................... 71 3.4.3 Vai trò của cơ quan Nhà nước ........................................................................ 71 3.4.3.1 Hỗ trợ Chính sách ưu đãi ............................................................................. 71 3.4.3.2 Hỗ trợ Thuế .................................................................................................. 72 3.5 Kinh nghiệm xây dựng dự toán ngân sách cho các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa của một thành phố lớn trên thế giới và rút ra bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM ............................................. 72 3.5.1 Kinh nghiệm xây dựng dự toán ngân sách cho các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa của một thành phố lớn trên thế giới ....................................................... 72 3.5.1.1 Tạo một ngân sách thực tế ........................................................................... 72 3.5.1.2 Liệt kê các khoản chi phí cần thiết ............................................................. 73 3.5.1.3 Liệt kê các khoản chi phí kinh doanh ......................................................... 73 3.5.1.4 Giảm nợ nhanh chóng ................................................................................. 74 3.5.1.5 Không bao giờ xài tất cả lợi nhuận ............................................................. 74 3.5.2 Bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM .................................................................................................................... 74 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ......................................................................................... 75 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 79 PHỤ LỤC CHƯƠNG 2 PHỤ LỤC CHƯƠNG 3 x DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CĐKT : Cân đối kế toán CPNVLTT : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp CPNCTT : Chi phí nhân công trực tiếp CPSXC : Chi phí sản xuất chung CP BH & QLDN : Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp CPBH : Chi phí bán hàng CPQLDN : Chi phí quản lý doanh nghiệp DNTM : Doanh nghiệp thương mại DTNS : Dự toán ngân sách GTGT : Giá trị gia tăng GVHB : Giá vốn hàng bán HTK : Hàng tồn kho LNST : Lợi nhuận sau thuế LCTT : Lưu chuyển tiền tệ QLDN : Quản lý doanh nghiệp KQHĐKD : Kết quả hoạt động kinh doanh TSCĐ : Tài sản cố định TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh xi DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1 Quy trình dự toán ngân sách của Stephen Brookson .................................... 13 Hình 1.2 Mô hình ấn định thông tin từ trên xuống ...................................................... 15 Hình 1.3 Mô hình thông tin phản hồi........................................................................... 16 Hình 1.4 Mô hình thông tin từ dưới lên ....................................................................... 18 Hình 3 Mối quan hệ giữa các báo cáo dự toán ngân sách......................................... 49 xii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Phân loại loại hình Doanh nghiệp Thương mại nhỏ và vừa dự toán ngân sách các doanh nghiệp thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM ......................................... 29 Bảng 2.2 Thời gian hoạt động của Doanh nghiệp ..................................................... 31 Bảng 2.3 Doanh nghiệp có lập hay không lập dự toán ngân sách ............................. 32 Bảng 2.4 Lý do Doanh nghiệp không lập dự toán ngân sách .................................... 33 Bảng 2.5 Kỳ dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ................................................... 35 Bảng 2.6 Thời gian điều chỉnh ngân sách của Doanh nghiệp .................................... 36 Bảng 2.7 Bộ phận lập dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ..................................... 37 Bảng 2.8 Quy trình lập dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ................................... 37 Bảng 2.9 Công cụ lập dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ..................................... 38 Bảng 2.10 Khoản mục chi phí khi lập dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ............ 38 Bảng 2.11 Mô hình dự toán ngân sách của Doanh nghiệp ......................................... 39 Bảng 2.12 Loại hình dự toán ngân sách của Doanh nghiệp........................................ 40 Bảng 2.13 Hiệu quả việc lập dự toán ngân sách trong Doanh nghiệp ........................ 41 xiii DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC Phụ lục chương 2 Phụ lục 2.1 Phiếu khảo sát doanh nghiệp Phụ lục 2.2 Danh sách các Doanh nghiệp Thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM trả lời phiếu khảo sát Phụ lục chương 3 Phụ lục 3.1 Dự toán tiêu thụ (Số lượng và Doanh thu từng kênh phân phối) Phụ lục 3.2 Dự toán tiêu thụ (Số lượng và Doanh thu tổng hợp) Phụ lục 3.3 Dự toán Thu tiền Phụ lục 3.4 Dự toán Hàng hóa mua vào Phụ lục 3.5 Dự toán thanh toán Phụ lục 3.6 Bảng phân loại chi phí bán hàng Phụ lục 3.6.1 Định phí bán hàng (năm) Phụ lục 3.6.2 Biến phí bán hàng cho 1 đơn vị sản phẩm Phụ lục 3.6.3 Biến phí bán hàng Phụ lục 3.7 Dự toán Chi phí bán hàng Phụ lục 3.8 Bảng phân loại chi phí quản lý doanh nghiệp Phụ lục 3.8.1 Định phí quản lý doanh nghiệp Phụ lục 3.8.2 Biến phí quản lý doanh nghiệp Phụ lục 3.9 Dự toán Chi phí quản lý doanh nghiệp Phụ lục 3.10 Dự toán Đầu tư và xây dựng xiv Phụ lục 3.11 Dự toán Tiền Phụ lục 3.12 Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (theo quý) Phụ lục 3.13 Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (theo năm) Phụ lục 3.14 Dự toán bảng cân đối kế toán Phụ lục 3.15 Dự toán Nhân sự 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Dự toán ngân sách trong doanh nghiệp là yếu tố quan trọng quyết định tới sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Bởi vậy bất kỳ một doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển phải quan tâm đến vấn đề tạo lập vốn, quản lý đồng vốn sao cho có hiệu quả, nhằm mang lại lợi nhuận cao nhất cho doanh nghiệp trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc quản lý tài chính và chấp hành đúng pháp luật nhà nước. Ngày nay, để tồn tại và phát triển đòi hỏi các doanh nghiệp không ngừng đổi mới và nâng cao trình độ quản lý, trong đó đổi mới và hoàn thiện công tác dự toán ngân sách giữ một vị trí vô cùng quan trọng. Bất kỳ một tổ chức nào dù lớn hay nhỏ cũng phải tính toán và dự trù việc sử dụng ngân sách của mình. Tuy nhiên, để dự toán ngân sách một cách chính xác, phản ánh đúng tiềm năng thực tế của doanh nghiệp là công việc rất khó thực hiện. Hiện nay, các doanh nghiệp lập dự toán ngân sách nhưng số liệu dự toán ngân sách thường không phản ánh đúng tiềm năng thực tế của doanh nghiệp nên không phát huy vai trò, công dụng của nó và gây lãng phí cho doanh nghiệp. Việc nghiên cứu để xây dựng công tác dự toán ngân sách, nhằm giúp các doanh nghiệp có được hệ thống báo cáo dự toán ngân sách chính xác, phản ánh đúng tiềm năng, đảm bảo cho các dự toán thực sự là công cụ hữu ích cho nhà quản trị, và đảm bảo cho việc chuẩn bị các nguồn lực để đối phó kịp thời với mọi tình huống xảy ra đột xuất trong tương lai, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn trong giai đoạn hiện nay. 2. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây nền kinh tế Việt Nam đã có những bước phát triển và tăng trưởng ngoạn mục. Sự kiện Việt Nam trở thành thành viên chính thức thứ 150 của Tổ chức thương mại Thế Giới (WHO) đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước tham gia vào thị trường thế giới nhưng cũng đưa đến nguy cơ mất cả thị