1
MÔÛ ÑAÀU
1.Cô sôû hình thaønh ñeà taøi
Naêm 2009 laø moät naêm khoù khaên tieáp theo sau cuoäc khuûng hoaûng kinh teá toaøn caàu
baét ñaàu töø naêm 2008.
Trong nhieàu naêm qua, neàn kinh teá Vieät Nam coù möùc taêng tröôûng vôùi caùc chæ soá
khaù aán töôïng: tæ leä laïm phaùt thaáp, GDP taêng tröôûng trung bình ôû möùc 8%/naêm, thò
tröôøng chöùng khoaùn, baát ñoäng saûn phaùt trieån raát noùng thu huùt moät löôïng voán lôùn ñoå
vaøo. Ñeán naêm 2008 moïi thöù nhanh choùng ñaûo chieàu: giaù daàu theá giôùi taêng nhanh,
laïm phaùt ñoät ngoät taêng cao, côn baõo giaù hoaønh haønh ôû haàu heát caùc ngaønh, caùc lónh
vöïc. Ñeå kieàm cheá laïm phaùt, Chính phuû ñaõ quyeát taâm thöïc hieän raát nhieàu bieän phaùp.
Trong ñoù bieän phaùp caét giaûm ñaàu tö coâng nhöõng haïng muïc, coâng trình chöa caàn
thieát, sieát chaët tín duïng ñaõ laøm cho ngaønh baát ñoäng saûn, chöùng khoaùn nhanh choùng
haï nhieät. Chính saùch thaét löng buoäc buïng nhaèm giaûm laïm phaùt gaây taùc ñoäng ñeán
haàu heát caùc ngaønh. Söï taùc ñoäng naøy keùo daøi sang naêm 2009. Chöa bao giôø maø moâi
tröôøng kinh doanh cuûa caùc ngaønh laïi coù nhieàu bieán ñoäng khoù döï ñoaùn ñeán nhö vaäy.
Caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp buoäc phaûi ñaùnh giaù, xem xeùt laïi chieán löôïc kinh
doanh, ñaùnh giaù laïi söùc caïnh tranh cuûa mình trong moät naêm ñaày bieán ñoäng.
Ngaønh xi maêng laø moät trong nhöõng ngaønh chòu aûnh höôûng raát roõ tröôùc nhöõng
bieán ñoäng naøy, caû tröïc tieáp laãn giaùn tieáp. Baét ñaàu töø naêm 2008, giaù xaêng daàu, than ñaù
taêng cao laøm cho giaù thaønh saûn xuaát, chi phí vaän chuyeån xi maêng taêng voït. Quyeát
taâm caét giaûm ñaàu tö coâng, trong ñoù coù xaây döïng cô baûn vaø xaây döïng cô sôû haï taàng
laøm nhu caàu xi maêng cho döï aùn giaûm nghieâm troïng. Beân caïnh ñoù, khi giaù vaät lieäu
2
taêng voït ngöôøi daân hoaõn keá hoaïch xaây nhaø, thò tröôøng baát ñoäng saûn haï nhieät cuõng
laøm giaûm nhu caàu nhaát ñònh töø naêm 2008.
Tröôùc tình ñoù, caùc nhaø saûn xuaát xi maêng noùi chung caàn phaûi ñaùnh giaù laïi moâi
tröôøng kinh doanh cuûa mình ñeå xaùc ñònh ñaâu laø cô hoäi, ñaâu laø nguy cô ñeå coù theå taän
duïng hoaëc phaûi traùnh ñeå giaûm thieåu ruûi ro. Ñoàng thôøi, hoï cuõng caàn ñaùnh giaù moâi
tröôøng beân trong ñeå xaùc ñònh ñaâu laø ñieåm maïnh cuûa mình coù theå xem laø lôïi theá caïnh
tranh, ñaâu laø ñieåm yeáu caàn khaéc phuïc ñeå ñònh höôùng, ñieàu chænh chieán löôïc kinh
doanh cho phuø hôïp tình hình thöïc teá, vöôït qua nhöõng khoù khaên tröôùc maét vaø nhìn veà
moät töông lai daøi haïn.
Coâng ty Xi maêng Nghi Sôn laø moät coâng ty ñi ñaàu trong vieäc saûn xuaát, cung caáp
clinker vaø xi maêng coâng nghieäp ôû Vieät Nam. Saûn phaåm xi maêng coâng nghieäp cuûa
coâng ty hieän chieám ñeán 60% saûn löôïng, treân 70% doanh thu toaøn coâng ty vaø khoâng
ngöøng gia taêng tæ troïng qua caùc naêm. Thò tröôøng khu vöïc phía nam töø Ñaø Naüng trôû
vaøo, chuû yeáu taäp trung ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh, Bình Döông, Ñoàng Nai, Long An
laø thò tröôøng troïng ñieåm cuûa coâng ty trong nhieàu naêm qua khi tieâu thuï ñeán hôn 60%
saûn löôïng vaø ñem veà 65% lôïi nhuaän.
Tuy nhieân, trong naêm 2009, khi coâng ty xi maêng Nghi Sôn khôûi coâng xaây döïng
daây chuyeàn saûn xuaát thöù hai, taêng coâng suaát leân gaáp ñoâi (4.3 trieäu taán/naêm) vaø döï
kieán seõ ñöa vaøo thò tröôøng phía nam treân 2.4 trieäu taán /naêm thì moâi tröôøng kinh
doanh khu vöïc phía nam ñaõ dieãn bieán voâ cuøng phöùc taïp. Vaán ñeà xaùc ñònh chieán löôïc
kinh doanh gì ñeå giöõ vöõng vaø phaùt trieån thò phaàn xi maêng coâng nghieäp Nghi Sôn taïi
thò tröôøng phía nam laø moät caâu hoûi lôùn ñöôïc ñaët ra. Ngoaøi ra, caùc keá hoaïch kinh
doanh tröôùc ñaây cuûa coâng ty xi maêng Nghi Sôn coù coøn phuø hôïp trong boái caûnh hieän
nay cuõng laø moät caâu hoûi caàn coù lôøi giaûi ñaùp.
3
Ñeà taøi Xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho xi maêng coâng nghieäp Nghi Sôn
taïi thò tröôøng phía nam ñeán naêm 2015 ra ñôøi trong boái caûnh nhö vaäy.
2.Muïc tieâu nghieân cöùu
Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø:
1) Xaùc ñònh cô hoäi vaø nguy cô ñoái vôùi Coâng ty xi maêng Nghi Sôn.
2) Xaùc ñònh ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa Coâng ty xi maêng Nghi Sôn.
3) Xaùc ñònh caùc chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp nhaát cho saûn phaåm xi maêng coâng
nghieäp cuûa coâng ty Xi maêng Nghi Sôn ôû thò tröôøng phía nam.
3.Phaïm vi nghieân cöùu, ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu
Coâng ty xi maêng Nghi Sôn coù vuøng baùn haøng khaép caû nöôùc. Nhöng thò phaàn xi
maêng coâng nghieäp maïnh nhaát ôû thò tröôøng phía nam. Vì vaäy, ñeà taøi naøy phaân tích,
khaùi quaùt moâi tröôøng kinh doanh cuûa ngaønh xi maêng caû nöôùc noùi chung nhöng taäp
trung phaân tích, ñaùnh giaù moâi tröôøng kinh doanh maët haøng xi maêng coâng nghieäp cuûa
coâng ty xi maêng Nghi Sôn noùi rieâng ôû khu vöïc phía nam. Töø ñoù ñeà taøi ñeà xuaát chieán
löôïc kinh doanh xi maêng coâng nghieäp ôû thò tröôøng phía nam cho coâng ty xi maêng
Nghi Sôn. Ñeà taøi naøy thoâng qua caùc böôùc:
·
Böôùc 1: Phaân tích söï taùc ñoäng cuûa nhöõng bieán ñoäng trong neàn kinh teá Vieät Nam
vaø theá giôùi ñeán ngaønh xi maêng Vieät Nam, phaân tích moâi tröôøng ngaønh (beân trong,
beân ngoaøi toå chöùc).
Phaân tích naøy döïa treân soá lieäu nghieân cöùu töø caùc nguoàn:
o Soá lieäu veà kinh teá Vieät Nam töø caùc nguoàn nhö Boä Keá hoaïch Ñaàu tö, Boä Ngoaïi
Giao, website Chính phuû, nieân giaùm thoáng keâ
ñeán thôøi ñieåm thaùng 9 naêm 2009
(vaø coù caäp nhaät ñeán thaùng 2 naêm 2010).
4
o Soá lieäu ngaønh xi maêng Vieät Nam do Toång coâng ty Coâng nghieäp Xi maêng Vieät
Nam coâng boá vaø caùc soá lieäu tham khaûo treân caùc taïp chí khaùc.
o Soá lieäu hoaït ñoäng kinh doanh coâng ty xi maêng Nghi Sôn töø naêm 2002-9/2009.
o Ñaëc bieät laø keát quaû phoûng vaán caùc chuyeân gia tieâu bieåu trong ngaønh xi maêng
coâng nghieäp ôû khu vöïc phía nam. Hoï laø nhöõng ngöôøi coù thaâm nieân coâng taùc, giöõ
nhöõng vò trí quan troïng trong ngaønh xi maêng nhö tröôûng nhoùm kinh doanh, giaùm
ñoác marketing, giaùm ñoác kinh doanh, giaùm ñoác chi nhaùnh, toång giaùm ñoác.
Chuyeân gia töø nhoùm khaùch haøng coâng nghieäp goàm coù giaùm ñoác, quaûn ñoác, tröôûng
phoøng kyõ thuaät caùc nhaø maùy beâ toâng, caáu kieän ñuùc saün, döï aùn. Vì thò tröôøng phía
nam toaøn boä chæ coù khoaûng 148 khaùch haøng coâng nghieäp neân vieäc khaûo saùt, tham
khaûo yù kieán cuõng thuaän lôïi.
· Böôùc 2: Xaây döïng caùc ma traän ñaùnh giaù theo moâ hình lyù thuyeát ñaõ choïn.
·
Böôùc 3: Keát hôïp vôùi muïc tieâu vaø ñònh höôùng cuûa coâng ty xi maêng Nghi Sôn, xaùc
ñònh chieán löôïc kinh doanh caàn thieát cho saûn phaåm xi maêng coâng nghieäp coâng ty
xi maêng Nghi Sôn ôû thò tröôøng phía nam.
·
Böôùc 4: Ñöa ra giaûi phaùp thöïc hieän caùc chieán löôïc
4.Khaùi quaùt nghieân cöùu
Nghieân cöùu cuûa ñeà taøi naøy coù theå khaùi quaùt baèng sô ñoà ôû trang keá tieáp nhö sau:
(1) Ñaët vaán ñeà: Chieán löôïc kinh doanh gì cho saûn phaåm xi maêng coâng nghieäp
Nghi Sôn taïi thò tröôøng phía nam trong giai ñoaïn 2009 -2015?
(2) Muïc tieâu nghieân cöùu: xaùc ñònh nguy cô vaø cô hoäi, xaùc ñònh ñieåm maïnh, ñieåm
yeáu coâng ty xi maêng Nghi Sôn, xaùc ñònh caùc chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp
nhaát cho xi maêng coâng nghieäp Nghi Sôn.
5
(3) Lyù thuyeát veà chieán löôïc: lyù thuyeát veà phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi, beân
trong, moâ hình naêm aùp löïc caïnh tranh cuûa Porter, ma traän SWOT.
Ñaët vaán ñeà (1)
Muïc tieâu nghieân cöùu (2)
Thu thaäp thoâng tin thöù caáp
Khaûo saùt, phoûng vaán chuyeân gia
Lyù thuyeát veà chieán löôïc (3)
Phaân tích ñaùnh giaù moâi tröôøng Kinh
doanh cuûa Coâng ty XMNS
Xaây döïng chieán löôïc
Giaûi phaùp thöïc hieän
5.YÙ nghóa ñeà taøi
Vieäc thöïc hieän ñeà taøi coù moät yù nghóa heát söùc thieát thöïc: ñaùnh giaù laïi moâi tröôøng
kinh doanh trong giai ñoaïn ñaày khoù khaên ñeå coù keá hoaïch öùng phoù vôùi nhöõng bieán
ñoäng trong neàn kinh teá. Noù giuùp ngöôøi laøm coâng taùc hoaïch ñònh chieán löôïc kinh
doanh coâng ty xi maêng Nghi Sôn coù theâm thoâng tin ñeå quyeát ñònh chính saùch kòp
thôøi. Ñeà taøi coøn giuùp cho nhöõng ai muoán nghieân cöùu veà ngaønh xi maêng Vieät Nam coù
moät böùc tranh toång quaùt. Ngoaøi ra, luaän vaên goùp phaàn laøm phong phuù theâm taøi lieäu
cho nhöõng ai tham khaûo veà chieán löôïc.
6
Tröôùc ñaây ñaõ coù nhöõng luaän vaên veà xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho coâng ty
xi maêng Nghi Sôn ñeán naêm 2010, 2015 do caùc taùc giaû xaây döïng trong nhöõng naêm
neàn kinh teá Vieät Nam coøn ñaày nhöõng yeáu toá laïc quan. Nay luaän vaên naøy ñaùnh giaù laïi
moâi tröôøng kinh doanh trong giai ñoaïn neàn kinh teá nhieàu bieán ñoäng neân coù theå duøng
ñeå so saùnh vôùi nhöõng chieán löôïc cuûa caùc taùc giaû treân.
6.Boá cuïc ñeà taøi
Ñeà taøi goàm caùc phaàn sau:
Chöông I: Cô sôû lyù thuyeát cuûa ñeà taøi Lyù luaän veà Chieán löôïc
Chöông II: Phaân tích moâi tröôøng kinh doanh cuûa coâng ty xi maêng Nghi Sôn
Chöông III: Xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho saûn phaåm xi maêng coâng nghieäp
Nghi Sôn ñeán naêm 2015
7
Chng 1
CÔ SÔÛ THUYEÁT CUÛA ÑEÀ TAØI
1.1. Khaùi nieäm veà chieán löôïc
Coù raát nhieàu ñònh nghóa veà chieán löôïc tuøy theo quan nieäm veà toå chöùc vaø caùc
phöông phaùp tieáp caän veà chieán löôïc cuûa toå chöùc noùi rieâng.
Theo Alred D.Chandler (1962) thì Chieán löôïc laø caùc muïc tieâu, muïc ñích cô baûn
daøi haïn, aùp duïng moät chuoãi caùc haønh ñoäng; phaân boá caùc nguoàn löïc caàn thieát.
Coøn theo Johnson vaø Scholes: Chieán löôïc laø ñònh höôùng cuûa toå chöùc trong daøi
haïn nhaèm giaønh lôïi theá caïnh tranh cho toå chöùc thoâng qua vieäc keát hôïp caùc nguoàn löïc
cuûa noù trong moâi tröôøng thay ñoåi, nhaèm thoûa maõn toát nhaát nhu caàu thò tröôøng vaø ñaùp
öùng mong muoán cuûa caùc nhaân toá lieân quan ñeán toå chöùc.
Ngoaøi ra, chieán löôïc coøn ñöôïc hieåu laø moät taäp hôïp nhöõng phöông tieän, caùc chính
saùch, keá hoaïch ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu daøi haïn.1
Trong ñeà taøi naøy, caùc ñònh nghóa treân ñöôïc söû duïng laøm cô sôû.
1.2. Vai troø cuûa chieán löôïc
Chieán löôïc coù vai troø cô baûn nhö sau:
Chieán löôïc ñònh höôùng cho söï phaùt trieån cuûa coâng ty: giuùp traû lôøi caùc caâu hoûi nhö
neân kinh doanh ngaønh naøo, ngaønh kinh doanh naøo neân ruùt ra, phaân phoái taøi nguyeân
ra sao, neân hay khoâng hoaït ñoäng phaùt trieån hay môû roäng, tham gia thò tröôøng naøo.
Chieán löôïc laø cô sôû ñeå xaây döïng keá hoaïch haèng naêm. Muïc tieâu haøng naêm laø
nhöõng caùi moác ñeå ñaït ñeán caùc muïc tieâu daøi haïn.
1
Fred David (1991), Baûn dòch Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ naêm 2006, trang 20.
8
1.3. Phaân loaïi chieán löôïc
Coù nhieàu caùch phaân loaïi chieán löôïc tuøy theo quan nieäm tieáp caän cuûa caùc taùc giaû.
Nhìn chung, coù nhöõng caùch phaân loaïi phoå bieán sau ñaây.
1.3.1.Phaân loaïi theo caáp ñoä quaûn lyù
1.3.1.1.Chieán löôïc caáp coâng ty (Corporate Strategy )
Chieán löôïc coâng ty xaùc ñònh, vaïch roõ muïc ñích, muïc tieâu, caùc hoaït ñoäng kinh
doanh maø coâng ty theo ñuoåi, taïo ra caùc chính saùch vaø caùc keá hoaïch cô baûn ñeå ñaït
ñöôïc muïc tieâu coâng ty, phaân phoái nguoàn löïc giöõa caùc hoaït ñoäng kinh doanh. Noù ñöôïc
aùp duïng cho toaøn boä doanh nghieäp.2
1.3.1.2.Chieán löôïc caáp ñôn vò kinh doanh (Business Strategy)
BS ñöôïc hoaïch ñònh nhaèm xaùc ñònh vieäc löïa choïn saûn phaåm hoaëc daïng cuï theå thò
tröôøng cho hoaït ñoäng kinh doanh rieâng trong noäi boä coâng ty, xaùc ñònh caùch thöùc moãi
ñôn vò kinh doanh phaûi hoaøn thaønh ñeå ñoùng goùp hoaøn thaønh muïc tieâu caáp coâng ty.
Neáu coâng ty ñôn ngaønh thì BS coù theå ñöôïc coi laø chieán löôïc caáp coâng ty.3
1.3.1.3.Chieán löôïc caáp chöùc naêng (Functional Strategic)
Trong chieán löôïc caáp chöùc naêng ngöôøi ta taäp trung vaøo vieäc hoã trôï chieán löôïc
coâng ty vaø taäp trung vaøo nhöõng lónh vöïc taùc nghieäp, nhöõng lónh vöïc kinh doanh.
1.3.2.Phaân loaïi chieán löôïc theo chöùc naêng
Fredr. David ñaõ phaân loaïi thaønh möôøi boán loaïi chieán löôïc ñaëc thuø trong thöïc
teá.4 Caên cöù vaøo chöùc naêng maø chieán löôïc coù theå ñöôïc chia thaønh nhöõng nhoùm sau:
1.3.2.1.Nhoùm chieán löôïc keát hôïp
Nguyeãn Thò Lieân Dieäp vaø Phaïm Vaên Nam (2006), Chieán löôïc vaø Chính saùch Kinh doanh, NXB Lao ñoäng
Xaõ hoäi, trang 25.
3
Nguyeãn Thò Lieân Dieäp vaø Phaïm Vaên Nam (2006), Chieán löôïc vaø Chính saùch Kinh doanh, NXB Lao ñoäng
Xaõ hoäi, trang 26.
4
Fred David (1991) ,Baûn dòch Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ naêm 2006, trang 49.
2
9
Keát hôïp veà phía tröôùc: doanh nghieäp thöïc hieän ñeå taêng quyeàn kieåm soaùt hoaëc
quyeàn sôû höõu ñoái vôùi caùc nhaø phaân phoái hoaëc baùn leû. Ví duï caùc haõng xi maêng thöôøng
thaønh laäp caùc coâng ty beâ toâng taêng cöôøng ñaàu ra cho saûn phaåm xi maêng coâng nghieäp.
Keát hôïp veà phía sau: doanh nghieäp taêng quyeàn sôû höõu hoaëc kieåm soaùt ñoái vôùi
caùc nhaø cung caáp. Ñieàu naøy seõ cho pheùp doanh nghieäp oån ñònh trong vieäc cung caáp,
kieåm soaùt ñöôïc chi phí ñaàu vaøo. Caùc coâng ty deät may thöôøng mua coå phaàn hay thaønh
laäp caùc coâng ty phuï lieäu cho ngaønh may maëc.
Keát hôïp theo chieàu ngang: doanh nghieäp muoán tìm kieám quyeàn sôû höõu hoaëc
kieåm soaùt caùc ñoái thuû caïnh tranh baèng caùc hình thöùc hôïp nhaát, mua laïi, chieám lónh
quyeàn kieåm soaùt giöõa caùc ñoái thuû caïnh tranh ñeå môû roäng phaïm vi hoaït ñoäng, taêng
khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. ÔÛ Hungary, haõng xi maêng Holcim laàn löôït
mua laïi caùc nhaø maùy xi maêng ñòa phöông ñeå giaûm caïnh tranh, tieán tôùi söï ñoäc quyeàn.
ÔÛ VN, trong naêm 2008, xi maêng Holcim ñaõ mua laïi traïm nghieàn xi maêng Cotec vôùi
giaù 45 trieäu USD, moät thöông hieäu xi maêng baét ñaàu chieám thò phaàn khaù lôùn ñeå caïnh
tranh vôùi caùc haõng khaùc thò tröôøng phía nam thaønh phoá Hoà Chí Minh.5
1.3.2.2.Nhoùm chieán löôïc chuyeân saâu
Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng: laøm taêng thò phaàn cho caùc saûn phaåm hoaëc
dòch vuï hieän coù trong thò tröôøng hieän taïi cuûa doanh nghieäp. Caùc hình thöùc taêng cöôøng
quaûng caùo, khuyeán maõi, taêng löôïng nhaân vieân baùn haøng thöôøng ñöôïc caùc coâng ty xi
maêng aùp duïng trong giai ñoaïn thaâm nhaäp thò tröôøng.
Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng: ñöa vaøo nhöõng khu vöïc ñòa lyù môùi caùc saûn
phaåm hoaëc dòch vuï hieän coù cuûa doanh nghieäp.
5
Coång thoâng tin maïng mua baùn saùt nhaäp Vieät Nam- Vietnam M&A Network (2009), Thaáy gì qua thöông
vuï M&A giöõa Holcim Vieät Nam vaø nhaø maùy xi maêng thuoäc Cotec Group?, ngaøy 24 thaùng 6 naêm 2009.
Soruce: http://www.manetwork.vn/CSDL/Category.ma?ID=3212A883&ContentID=3212A893
10
Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm: nhaèm taêng doanh thu baèng vieäc ñöa vaøo thò
tröôøng hieän taïi caùc saûn phaåm hoaëc dòch vuï töông töï saûn phaåm hieän coù cuûa doanh
nghieäp nhöng ñaõ ñöôïc caûi tieán söûa ñoåi.
1.3.2.3.Nhoùm chieán löôïc môû roäng hoaït ñoäng
Ña daïng hoùa hoaït ñoäng ñoàng taâm: theâm vaøo nhöõng saûn phaåm hay dòch vuï môùi
nhöng coù lieân heä vôùi nhau. Chìa khoùa ñeå thöïc hieän laø tranh thuû moät trong caùc öu theá
noäi boä chuû yeáu cuûa haõng.6 Coâng ty saûn xuaát baêng cassette saûn xuaát theâm ñóa meàm
cho maùy vi tính laø ví duï ñoàng taâm noäi boä döïa treân cô sôû coâng ngheä.
Ña daïng hoùa hoaït ñoäng theo chieàu ngang: taêng tröôûng baèng caùch ñöa vaøo thò
tröôøng hieän höõu nhöõng saûn phaåm dòch vuï môùi, khoâng lieân quan ñeán saûn phaåm ñang
coù. Haõng khoâng tìm toøi söï thích hôïp veà coâng ngheä nhöng cuõng phaûi coù yù nghóa chieán
löôïc trong moät phöông dieän naøo ñoù cuûa saûn phaåm. Haõng xi maêng Haø Tieân 1 saûn xuaát
theâm loaïi vöõa duøng cho xaây toâ, gaïch block laø ví duï ña daïng hoùa theo chieàu ngang
lieân quan ñeán keânh tieâu thuï hieän thôøi cuûa khaùch haøng daân duïng.
Ña daïng hoùa hoaït ñoäng hoãn hôïp (chieán löôïc taêng tröôûng baèng caùch ña daïng
hoùa7): taêng tröôûng baèng caùch höôùng tôùi thò tröôøng môùi vôùi caùc saûn phaåm vaø dòch vuï
môùi, khoâng lieân quan ñeán caùc saûn phaåm ñang coù.8 Ví duï Hoaøng Anh Gia Lai môû
roäng sang lónh vöïc kinh doanh baát ñoäng saûn ngoaøi kinh doanh saûn phaåm ñoà goã.
1.3.2.4.Nhoùm chieán löôïc khaùc
Trong thöïc teá coøn coù moät soá chieán löôïc khaùc nhö:
6
7
8
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell (1997), Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh,
Nhaø xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 224.
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell (1997), Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh,
Nhaø xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 222.
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell (1997), Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh,
Nhaø xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 226.
11
Chieán löôïc lieân doanh: moät hay nhieàu doanh nghieäp lieân keát nhaèm vöôït qua
caùc raøo caûn (veà chính trò, taøi chính, coâng ngheä, kinh nghieäm) ñeå ñeo ñuoåi moät muïc
tieâu, khai thaùc moät cô hoäi naøo ñoù thöôøng laø moät haõng rieâng leõ khoâng laøm ñöôïc. Taäp
ñoaøn Taiheyo cuûa Nhaät (kinh nghieäm veà saûn xuaát xi maêng) cuøng vôùi Mitsubishi (theá
maïnh veà taøi chính, thieát bò coâng nghieäp naëng) lieân doanh vôùi Toång coâng ty xi maêng
VN (theá maïnh ñôn vò nhaø nöôùc) thaønh laäp coâng ty xi maêng Nghi Sôn.
Chieán löôïc thu heïp hoaït ñoäng: doanh nghieäp caàn caét giaûm chi phí, taøi saûn hoaëc
phaûi cô caáu laïi, tieán haønh töø boû moät soá saûn phaåm, hoaït ñoäng nhaèm cuûng coá naêng löïc
cô baûn cuûa coâng ty ñeå cöùu vaõn tình theá doanh soá, lôïi nhuaän suy giaûm 9, khi ngaønh
khoâng coøn cô hoäi taêng tröôûng daøi haïn, hoaëc khi coù cô hoäi khaùc haáp daãn hôn10.
Caét boû bôùt hoaït ñoäng: Baùn ñi moät boä phaän, moät phaàn cuûa coâng ty ñeå taêng voán
cho hoaït ñoäng ñaàu tö11, phaân boá laïi nguoàn löïc ñeå laøm soáng laïi doanh nghieäp hoaëc taïo
ra cô hoäi kinh doanh môùi12. Naêm 2008, tröôùc ñaø suy giaûm nghieâm troïng, Cotec
Group ñaõ phaûi baùn ñi nhaø maùy xi maêng Cotec vôùi giaù 45 trieäu USD ñeå taùi ñaàu tö caùc
lónh vöïc muõi nhoïn maø taäp ñoaøn ñang höôùng tôùi laø xaây döïng nhaø ôû vaø baát ñoäng saûn.
Chieán löôïc thanh lyù: laø vieäc baùn ñi taøi saûn cuûa doanh nghieäp . Doanh nghieäp
chaáp nhaän thaát baïi vaø coá gaéng cöùu vôùt toái ña nhöõng gì coù theå.
Chieán löôïc toång hôïp: keát hôïp hai hay nhieàu chieán löôïc cuøng luùc. Ví duï, veà maët
lyù thuyeát, caùc coâng ty xi maêng coù theå cuøng luùc vaän duïng moät soá chieán löôïc sau ñaây:
·
Xaâm nhaäp thò tröôøng: taäp trung noã löïc ñeå coù ñöôïc hình dung veà thò tröôøng.
Fred David (1991), Baûn dòch khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ 2006, trang 65.
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell, Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh, Nhaø
xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 228.
11
Fred David, Taøi lieäu ñaõ daãn, trang 67.
12
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell, Taøi lieäu ñaõ daãn, trang 229.
9
10
12
·
Phaùt trieån saûn phaåm: baèng caùc saûn phaåm môùi nhö xi maêng ñaùp öùng ñieàu kieän ñoå
khoái lôùn, xi maêng trong moâi tröôøng xaâm thöïc
·
Keát hôïp veà phía tröôùc: Mua laïi caùc nhaø maùy beâ toâng hoaëc caáu kieän ñuùc saün.
Beân caïnh ñoù, döïa treân nhöõng nguyeân taéc chæ ñaïo theo ñuoåi caùc chieán löôïc ñaëc
thuø, Fred.David13 coù löu yù moät soá nguyeân taéc cho caùc chieán löôïc sau:
Thaâm nhaäp thò tröôøng: ñöôïc aùp duïng khi
·
Thò tröôøng hieän taïi khoâng bò laõo hoùa vôùi nhöõng saûn phaåm cuûa coâng ty.
·
Thò phaàn cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh chính suùt giaûm trong khi doanh soá toaøn
ngaønh laïi taêng, toác ñoä tieâu duøng cuûa ngöôøi tieâu thuï coù theå taêng cao.
·
Nhöõng möùc tieát kieäm veà quy moâ cho coâng ty nhöõng lôïi theá caïnh tranh chính.
Phaùt trieån thò tröôøng: ñöôïc aùp duïng khi
·
Caùc keânh phaân phoái môùi saün saøng, tin caäy ñöôïc, khoâng toán keùm, chaát löôïng toát.
·
Coâng ty raát thaønh coâng vôùi nhöõng gì noù thöïc hieän, coøn thöøa khaû naêng saûn xuaát vaø
coøn caùc thò tröôøng môùi chöa baõo hoøa.
Phaùt trieån saûn phaåm: ñöôïc aùp duïng khi
·
Coâng ty caïnh tranh trong ngaønh coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh, coâng ty ñang coù
nhöõng saûn phaåm thaønh coâng ñang giai ñoaïn chín muøi cuûa voøng ñôøi saûn phaåm.
·
Ñoái thuû caïnh tranh ñöa ra nhöõng saûn phaåm chaát löôïng toát hôn vôùi giaù caïnh tranh.
Keát hôïp veà phía tröôùc:
· Khi caùc nhaø phaân phoái hieän taïi khoâng theå tin töôûng ñöôïc, hoaëc khoâng coù khaû
naêng ñaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi veà phaân phoái cuûa coâng ty.
13
Fred David (1991), Taøi lieäu ñaõ daãn, trang 71.
13
·
Ngaønh ñang taêng tröôûng vaø coøn tieáp tuïc phaùt trieån maïnh. Coâng ty coù ñuû voán, taøi
nguyeân caàn thieát quaûn lyù vieäc phaân phoái, coù khaû naêng tieân ñoaùn nhu caàu ñaàu ra.
1.4. Quy trình xaây döïng chieán löôïc
Vieäc xaây döïng moät chieán löôïc coâng ty thöôøng traûi qua nhöõng böôùc sau:
1.4.1.Xaùc ñònh söù meänh vaø muïc tieâu kinh doanh cuûa toå chöùc
Söù meänh laø moät phaùt bieåu coù giaù trò coát loõi laâu daøi veà muïc ñích, laø moät baûn tuyeân
boá lyù do toàn taïi, moät trieát lyù, nguyeân taéc kinh doanh, laø taàm nhìn, höôùng ñi cuûa toå
chöùc. Noù xaùc ñònh lónh vöïc kinh doanh cuûa toå chöùc nhö loaïi saûn phaåm, dòch vuï cô
baûn, nhöõng nhoùm khaùch haøng cô baûn. Söù meänh thöôøng ñöôïc xaùc ñònh döïa treân cô sôû
hình aûnh, danh tieáng maø toå chöùc muoán ñaït ñöôïc trong töông lai.
1.4.2.Phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi
Vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi chuû yeáu taäp trung vaøo vieäc
nhaän dieän, ñaùnh giaù xu höôùng caùc söï kieän vöôït quaù khaû naêng kieåm soaùt cuûa coâng ty
nhö möùc taêng tröôûng kinh teá cuûa moät quoác gia, xu höôùng chuyeån dòch tieâu duøng,
nhöõng coâng ngheä môùi
nhaèm muïc ñích phaùt trieån moät danh muïc coù giôùi haïn cho thaáy
nhöõng cô hoäi vaø caùc nguy cô quan troïng maø moät toå chöùc gaëp phaûi nhaèm taän duïng caùc
cô hoäi vaø giaûm thieåu nguy cô14. Ngaønh xi maêng gaén lieàn vôùi vieäc xaây döïng cô sôû haï
taàng cho neàn kinh teá neân vieäc phaân tích moâi tröôøng chaéc chaén seõ raát quan troïng.
Moâi tröôøng beân ngoaøi goàm coù moâi tröôøng vi moâ vaø vó moâ.
1.4.2.1.Phaân tích moâi tröôøng vó moâ
Moâi tröôøng vó moâ aûnh höôûng ñeán taát caû caùc ngaønh nhöng möùc ñoä khaùc nhau.
Caùc nhaø quaûn trò thöôøng choïn moät trong nhieàu yeáu toá ñeå phaân tích, traû lôøi caâu hoûi
doanh nghieäp ñang ñoái dieän vôùi nhöõng gì? ÔÛ ñaây ñeà taøi phaân tích nhöõng yeáu toá sau:
14
Fred David (1991), Baûn dòch khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ 2006, trang 125.
14
a. Moâi tröôøng kinh teá
Moãi yeáu toá kinh teá coù theå laø cô hoäi hoaëc nguy cô ñoái vôùi doanh nghieäp. Ví duï
laõi suaát taêng thì voán ñaàu tö trôû neân ñaét ñoû.15 Ñoàng USD taêng giaù laøm cho giaù nhaäp
khaåu clinker trôû neân quaù ñaéc. Tuy coù nhieàu soá lieäu cuï theå, song vieäc döï baùo khoâng
phaûi laø moät khoa hoïc chính xaùc16. Caùc toå chöùc caàn xaùc ñònh caùc yeáu toá kinh teá coù
aûnh höôûng nhaát. Chöông hai ñeà taøi seõ phaân tích moät soá yeáu toá:
·
Kinh teá VN:toác ñoä taêng tröôûng, laõi suaát, chính saùch taøi chính, tieàn teä, tình hình thu
huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tình hình thu huùt nguoàn voán vieän trôï phaùt trieån, toác ñoä
phaùt trieån caùc lónh vöïc lieân quan nhö: xaây döïng, baát ñoäng saûn, nhaø ôû.
·
Kinh teá theá giôùi: aûnh höôûng khuûng hoaûng kinh teá theá giôùi, giaù nguyeân vaät lieäu theá
giôùi (nhö theùp, daàu hoûa, giaù xi maêng, clinker).
b. Moâi tröôøng chính trò vaø phaùp luaät
Caùc yeáu toá chính trò, phaùp luaät coù aûnh höôûng ngaøy caøng lôùn ñeán hoaït ñoäng cuûa
doanh nghieäp. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ngaønh xi maêng goàm söï oån ñònh chính trò, söï hôïp
taùc giöõa caùc chính phuû, chuû tröông phaùt trieån kinh teá, qui hoaïch ngaønh xi maêng cuûa
Chính phuû, quy ñònh veà kieàm cheá kieåm soaùt giaù xi maêng, thueá xuaát nhaäp khaåu xi
maêng, kieåm soaùt moâi tröôøng, cam keát veà ñaûm baûo ñaàu tö, khoâng quoác höõu hoùa
Ví
duï Venezuela gaàn ñaây ñaõ quoác höõu hoùa ngaønh xi maêng. Caùc nhaø saûn xuaát xi maêng
Lafarge (Phaùp) vaø Holcim (Thuïy Syõ) cuõng chaáp nhaän boài thöôøng cuûa Venezuela cho
trôï caáp ruùt khoûi kinh doanh nöôùc naøy.17
c. Moâi tröôøng vaên hoùa xaõ hoäi, daân soá lao ñoäng
Fred David (1991), Baûn dòch khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ 2006, trang 134 -135.
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell, Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh, Nhaø
xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 30.
17
Nguyeãn Lieân (2008) , Venezuela quoác höõu hoùa nhaø ñaàu tö ngoaïi quay löng, Vietnam Information
Treasure, Source: http://vitinfo.com.vn/Muctin/Kinhte/Doanhnghiep/LA46055/default.htm.
15
16
15
Caùc yeáu toá vaên hoùa xaõ hoäi nhö: gia taêng, dòch chuyeån daân soá, taäp quaùn söû duïng
xi maêng, xu höôùng chuyeån dòch tieâu duøng, nieàm tin vaøo thöông hieäu
ñeàu coù aûnh
höôûng ñeán quyeát ñònh veà saûn phaåm, thò tröôøng xi maêng.
d. Moâi tröôøng töï nhieân
Ñoái vôùi ngaønh xi maêng vieäc xem xeùt caùc yeáu toá töï nhieân nhö xaùc ñònh vuøng
nguyeân lieäu ñaù voâi, ñaát seùt, traùnh oâ nhieãm moâi tröôøng, xaùc ñònh vò trí caûng bieån, soâng
ngoøi ñeå xaây döïng heä thoáng phaân phoái, ñieàu kieän ñòa lyù töøng vuøng ñeå cung caáp saûn
phaåm thích hôïp coù yù nghóa raát to lôùn.
e. Moâi tröôøng coâng ngheä vaø kyõ thuaät
Söï phaùt trieån ngaøy caøng nhanh choùng cuûa cuûa coâng ngheä taïo ra nhöõng cô hoäi
vaø nguy cô ñoái vôùi taát caû caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp 18. Noù laøm chu kyø soáng saûn
phaåm bò thu ngaén, nhöng ñoàng thôøi ñem laïi nhöõng qui trình saûn xuaát môùi vôùi chi phí
reû hôn, chaát löôïng toát hôn vaø coù theå taïo ra nhöõng öu theá môùi, maïnh meõ hôn öu theá
hieän coù. Ñoái vôùi ngaønh xi maêng yeáu toá coâng ngheä môùi nhö coâng ngheä ñoát loø, coâng
ngheä nghieàn, möùc tieâu thuï ñieän naêng, kieåm soaùt chaát löôïng, coâng ngheä cuûa ngaønh
lieân quan nhö phuï gia beâ toâng coù yù nghóa soáng coøn.
f. Moâi tröôøng quoác teá
Ngaøy nay xu theá toaøn caàu hoùa, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø töï do hoùa thöông
maïi vôùi caùc qui ñònh, luaät leä thoáng nhaát nhö veà chaát löôïng saûn phaåm, veà oâ nhieãm moâi
tröôøng, choáng phaù giaù, ñoäc quyeàn
ñaõ goùp phaàn taïo ra söï phuï thuoäc laãn nhau giöõa
caùc neàn kinh teá. Toå chöùc caàn taän duïng nhöõng lôïi theá cuûa xu höôùng toaøn caàu hoùa, hoäi
18
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell, Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh, Nhaø
xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 34.
16
nhaäp ñoàng thôøi haïn cheá nhöõng ruûi ro töø moâi tröôøng quoác teá nhö caïnh tranh töø caùc ñoái
thuû nöôùc ngoaøi vôùi saûn phaåm chaát löôïng toát, giaù reû.
1.4.2.2.Phaân tích moâi tröôøng vi moâ
Moâi tröôøng vi moâ (moâi tröôøng taùc nghieäp) bao goàm caùc yeáu toá trong ngaønh vaø
laø yeáu toá ngoaïi caûnh doanh nghieäp. Noù quyeát ñònh tính chaát, möùc ñoä caïnh tranh
trong ngaønh19. Michael Porter (1985) ñaõ ñöa ra naêm yeáu toá cô baûn coøn goïi laø naêm
löïc löôïng caïnh tranh quyeát ñònh möùc ñoä caïnh tranh trong ngaønh: (1) nhöõng coâng ty
môùi thaâm nhaäp ngaønh (ñoái thuû tieàm aån), (2) caùc saûn phaåm, dòch vuï thay theá, (3) söùc
maïnh maëc caû cuûa nhaø cung caáp, (4) söùc maïnh maëc caû cuûa khaùch haøng vaø (5) söï ganh
ñua giöõa caùc coâng ty hieän coù (ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi)20.
Caùc ñoái thuû môùi tieàm aån
Nguy cô ñoái thuû
gia nhaäp môùi
Söùc maïnh maëc
caû cuûa nhaø cung
caáp
Nhaø cung
caáp
Caùc ñoái thuû caïnh tranh trong ngaønh
Söï tranh ñua giöõa caùc doanh nghieäp trong
ngaønh
Söùc maïnh
maëc caû cuûa
khaùch haøng
Khaùch haøng
Söï ñe doïa caùc dòch vuï
vaø saûn phaåm thay theá
Saûn phaåm, dòch vuï thay theá
Hình 1-1: Moâ hình naêm lc löôïng caïnh tranh cuûa Porter
Nguoàn: Michael E.Portert, baûn dòch Chieán Löôïc Caïnh Tranh, Nhaø xuaát baûn Treû 2009, trang 37
19
20
Grarry D, Smith Danny R. Arrold Boby R. Bizzell, Baûn dòch Chieán löôïc & Saùch löôïc Kinh doanh, Nhaø
xuaát baûn Lao ñoäng- Xaõ hoäi naêm 2007, trang 39.
Michael E.Portert (1985), baûn dòch Chieán Löôïc Caïnh Tranh, Nhaø xuaát baûn Treû 2009, trang 37.
17
Naêm yeáu toá caïnh tranh treân ñeàu laø ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp,
coù vai troø khaùc nhau tuøy vaøo hoaøn caûnh cuï theå, quyeát ñònh cöôøng ñoä caïnh tranh vaø
möùc lôïi nhuaän trong ngaønh. Cô caáu naêm löïc löôïng cuûa Porter seõ höõu ích trong vieäc
ñaùnh giaù tính haáp daãn hieän taïi vaø töông lai cuûa caùc löïa choïn chieán löôïc ñaëc thuø cuûa
coâng ty xi maêng Nghi Sôn.
a. Caùc ñoái thuû tieàm aån
Nhöõng doanh nghieäp môùi gia nhaäp ngaønh mang theo naêng löïc saûn xuaát môùi,
khaùt voïng chieám thò phaàn, nhieàu nguoàn löïc ñaùng keå. Keát quaû laø giaù caû bò eùp xuoáng,
chi phí leân cao, giaûm lôïi nhuaän. Do ñoù, xaây döïng chieán löôïc caàn xem xeùt ôû caùc khía
caïnh: raøo caûn gia nhaäp (lôïi theá nhôø quy moâ, yeâu caàu voán, chi phí chuyeån ñoåi, chính
saùch Chính phuû), ñaëc tính raøo caûn.
b. Ñoái thuû hieän taïi
Hoï laø caùc ñoái thuû voán ñaõ coù vò theá vöõng vaøng trong cuøng moät ngaønh ngheà kinh
doanh. Caïnh tranh caøng cao, giaù caøng giaûm keùo theo lôïi nhuaän giaûm. Ba nhaân toá
quan troïng taïo thaønh möùc ñoä caïnh tranh giöõa caùc coâng ty hoaït ñoäng trong cuøng
ngaønh,ñoù laø: cô caáu caïnh tranh, nhu caàu thò tröôøng vaø caùc raøo caûn ra khoûi ngaønh. Toå
chöùc caàn phaûi nhaän dieän ñöôïc taát caû caùc ñoái thuû caïnh tranh, xaùc ñònh ñöôïc öu theá,
khuyeát ñieåm, khaû naêng, vaän hoäi, moái ñe doïa, muïc tieâu vaø chieán löôïc cuûa hoï.
c. Khaùch haøng
Khaùch haøng caïnh tranh vôùi ngaønh baèng yeâu caàu giaûm giaù hoaëc yeâu caàu chaát
löôïng haøng hoùa phaûi toát hôn, dòch vuï phaûi hoaøn haûo khieán chi phí taêng, taïo nguy cô
veà caïnh tranh giaù, laøm giaûm lôïi nhuaän. Söùc maïnh khaùch haøng tuøy vaøo soá löôïng mua,
chi phí chuyeån ñoåi saûn phaåm khaùc, söï quan troïng cuûa saûn phaåm ñoái vôùi khaùch haøng,
khaùch haøng coù lôïi nhuaän cao hay thaáp
18
d. Nhaø cung caáp
Nhaø cung caáp goàm cung öùng nguyeân vaät lieäu, thieát bò, söùc lao ñoäng, vaän
chuyeån - ñaàu vaøo cuûa quaù trình saûn xuaát kinh doanh. Hoï coù theå ñe doïa taêng giaù hoaëc
giaûm chaát löôïng saûn phaåm. Söùc maïnh hoï thöôøng tuøy thuoäc tình traïng ñoäc quyeàn. Ñeå
traùnh söï maëc caû hoaëc söùc eùp cuûa nhaø cung caáp coâng ty neân xaây döïng moái quan heä
ñoâi beân cuøng coù lôïi hoaëc döï truø caùc nguoàn cung caáp ña daïng.
e. Saûn phaåm thay theá
Laø nhöõng saûn phaåm khaùc coù theå thöïc hieän cuøng chöùc naêng nhö saûn phaåm cuûa
ngaønh. Saûn phaåm thay theá caøng haáp daãn, aùp löïc leân ngaønh caøng lôùn. Ñeå haïn cheá söùc
eùp cuûa nguy cô naøy, coâng ty caàn phaûi xem xeùt caån thaän khuynh höôùng giaù caû vaø döï
baùo cuûa caùc saûn phaåm thay theá trong töông lai.
Trong quaù trình phaân tích moâi tröôøng, hai coâng cuï vaø kyõ thuaät döï baùo thöôøng
ñöôïc aùp duïng.
Döï baùo soá löôïng: moái quan heä giöõa caùc bieán soá chuû yeáu ñöôïc cho laø gioáng nhö
vaäy trong töông lai.21 Taát caû caùc döï baùo soá löôïng ñeàu döïa vaøo moái quan heä lòch söû
giöõa caùc bieán soá quan troïng. Khi moái quan heä lòch söû keùm oån ñònh thì döï baùo soá
löôïng cuõng trôû neân keùm chính xaùc. Vì vaäy, phöông phaùp naøy cuõng chæ neân laø moät
trong nhieàu phöông phaùp tham khaûo.
Phöông phaùp chaát löôïng: ñoøi hoûi phaûi ñaùnh giaù baèng tröïc giaùc nhieàu hôn. Ñeà taøi
naøy döïa vaøo moät vaøi trong soá caùc phöông phaùp chaát löôïng cô baûn cuûa Fred David ñeå
döï baùo caùc ñieàu kieän moâi tröôøng töông lai: (1) duøng kinh nghieäm ñaùnh giaù cuûa löïc
löôïng nhaân vieân thò tröôøng, (2) tham khaûo yù kieán cuûa caùc giaùm ñoác ñieàu haønh trong
21
Fred David (1991), Baûn dòch Khaùi luaän veà Quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ 2006, trang 172.
19
ngaønh xi maêng vaø beâ toâng, (3) khaûo saùt yù kieán nhöõng khaùch haøng coâng nghieäp vaø (4)
tham khaûo yù kieán ñoàng nghieäp trong toå chöùc.
1.4.2.3.Xaây döïng ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE).
Ma traän EFE giuùp caùc nhaø quaûn trò chieán löôïc toùm taét, ñaùnh giaù caùc thoâng tin
kinh teá, xaõ hoäi, chính trò, phaùt luaät, coâng ngheä
.baèng caùch phaân loaïi taàm quan troïng vaø
cho ñieåm töø 0,0 ñeán 1,0 cho moãi yeáu toá. Töø ñoù, caùc nhaø quaûn trò chieán löôïc coù theå
nhaän dieän ñöôïc nhöõng cô hoäi vaø moái ñe doïa töø beân ngoaøi.
(1)
Laäp danh
muïc caùc yeáu
toá beân ngoaøi
(2)
Xaùc ñònh möùc
ñoä quan troïng
caùc yeáu toá
(3)
Phaân loaïi caùc
yeáu toá töø 1
ñeán 4
(4)
Tính ñieåm
töøng yeáu toá
(5)
coäng ñieåm caùc
yeáu toá treân danh
muïc
Hình 1.2: Tieán trình xaây döïng ma traän EFE
Nguoà n: Fred David, Baûn dòch khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc, Nhaø xuaát baûn thoáng keâ 2006.
Coù naêm böôùc trong vieäc phaùt trieån moät ma traän EFE.
1. Laäp danh muïc töø 10 ~ 20 yeáu toá coù vai troø quyeát ñònh, goàm cô hoäivaømoái ñe doïa.
2. Phaân loaïi taàm quan troïng töø 0.0 (khoâng quan troïng) ñeán 1.0 (raát quan troïng) cho
moãi yeáu toá. Toång soá caùc möùc phaân loaïi ñöôïc aán ñònh cho caùc nhaân toá baèng 1.0.
3. Phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá ñeå thaáy caùch thöùc maø chieán löôïc hieän taïi cuûa
coâng ty phaûn öùng, trong ñoù 4=phaûn öùng toát, 3=phaûn öùng treân trung bình, 2=phaûn
öùng trung bình vaø 1=ít phaûn öùng.
4. Nhaân taàm quan troïng cuûa moãi bieán soá vôùi loaïi cuûa noù ñeå xaùc ñònh soá ñieåm.
5. Coäng toång soá ñieåm taàm quan troïng cho moãi bieán soá, xaùc ñònh toång soá ñieåm.
Toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát coù theå ñaït ñöôïc laø 4,0 vaø thaáp nhaát laø 1,0,
trung bình laø 2,5. Toång soá ñieåm laø 4: toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø
20
moái ñe doïa hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï; toång soá ñieåm laø 1: coâng ty khoâng taän
duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doïa beân ngoaøi.
1.4.2.4.Phaân tích ngaønh: Xaây döïng ma traän hình aûnh caïnh tranh
Ma traän hình aûnh caïnh tranh seõ giuùp nhaän dieän nhöõng ñoái thuû chuû yeáu cuøng
nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm ñaëc bieät cuûa hoï. Noù laø söï môû roäng cuûa ma traän EFE
trong tröôøng hôïp caùc möùc ñoä quan troïng, phaân loaïi, toång soá ñieåm quan troïng coù cuøng
yù nghóa. Noù goàm caùc möùc phaân loaïi cuûa caùc coâng ty ñoái thuû, tính toaùn toång soá ñieåm
ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc ñoái thuû. Toång soá ñieåm ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc coâng ty ñoái thuû
ñöôïc so vôùi coâng ty maãu.
1.4.3.Phaân tích ñaùnh giaù moâi tröôøng beân trong
Muïc ñích laø nhaèm ñeå ñaùnh giaù ñieåm maïnh ñieåm yeáu trong quan heä vôùi caùc
chieán löôïc caáp boä phaän trong toå chöùc. Ñeà taøi seõ taäp trung phaân tích caùc yeáu toá sau
cuûa coâng ty xi maêng Nghi Sôn.
1.4.3.1.Laõnh ñaïo vaø quaûn lyù
Laõnh ñaïo vaø quaûn lyù ñöôïc ñaùnh giaù qua: taàm nhìn laõnh ñaïo, phong caùch laõnh
ñaïo, moâ hình quaûn lyù, cô caáu toå chöùc.
1.4.3.2.Saûn xuaát
Bao goàm taát caû hoaït ñoäng nhaèm bieán ñoåi yeáu toá ñaàu vaøo thaønh haøng hoùa, dòch
vuï. Ña phaàn chi phí chuû yeáu ñeå saûn xuaát ra saûn phaåm, dòch vuï ñeàu naèm trong quaù
trình saûn xuaát. Coâng ty naøo coù lôïi theá nhôø quy moâ, giaù thaønh saûn phaåm thaáp hôn caùc
ñôn vò cuøng ngaønh seõ coù lôïi theá caïnh tranh.
1.4.3.3.Marketing
Marketing coù theå ñöôïc moâ taû laø quaù trình xaùc ñònh, döï baùo, thieát laäp vaø thoûa
maõn caùc nhu caàu mong muoán cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm hay dòch vuï.
- Xem thêm -