Tài liệu Việt nam - eufhg

Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Lêi më ®Çu ThËp niªn cuèi cña thÕ kû XX ®· chøng kiÕn nhiÒu thay ®æi lín lao trªn thÕ giíi. Nh÷ng tiÕn bé vît bËc cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ cµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ trªn thÕ giíi diÔn ra m¹nh mÏ h¬n xu thÕ hoµ b×nh hîp t¸c ph¸p triÓn ®ang ngµy cµng trë thµnh xu thÕ chñ yÕu chi phèi quan hÖ ngo¹i giao c¸c níc. Trong thÕ giíi ngµy cµng tuú thuéc lÉn nhau nhu cÇu vÒ ph¸t triÓn, giao lu kinh tÕ, v¨n ho¸ nh»m t¨ng cêng sù hiÓu biÕt ®Ó hîp t¸c v× lîi Ých d©n téc ®ang trë nªn cÊp thiÕt . Víi mét m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi nh vËy, Quan hÖ ViÖt Nam – EU ®· cã ®IÒu kiÖn chuyÓn sang mét giai ®o¹n míi ®Çy triÓn väng c¶ ViÖt Nam vµ EU ®Òu cã chung l¬Þ Ých trong viÖc më réng vµ t¨ng cêng quan hÖ h÷u nghÞ trªn c¸c lÜnh vùc . EU lµ mét trung t©m chÝnh trÞ vµ kinh tÕ, ®ãng vai trß quan träng kh«ng chØ ë Ch©u ¢u, mµ cßn c¶ trªn toµn thÕ giíi . EU cã tr×nh ®é khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, cã nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ m¹nh vµ lµ nguån viÖn trî lín cho ViÖt Nam . EU cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®æi míi . Víi ®êng lèi ®èi ngo¹i ®éc lËp, tù chñ, ®a ph¬ng ho¸ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ quèc tÕ, ph¸ thÕ bao v©y cÊm vËn, t¹o m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ b¶o vÖ ®Êt níc gãp phÇn b¶o ®¶m hoµ b×nh, æn ®Þnh , an ninh vµ ph¸p triÓn trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi . Môc ®Ých cña ®Ò tµi nµy lµ Ph©n tÝch hîp t¸c th¬ng m¹i ViÖt Nam – Liªn minh Ch©u ¢u trong lÜnh vùc dÖt may . §Ó ®¹t môc ®Ých trªn ®©y , bè côc ®Ò tµi gåm 3 phÇn . Ch¬ng 1 : Mét vµi nÐt vÒ liªn minh Ch©u ¢u ( EU ) Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Ch¬ng 2 : Thùc tr¹ng th¬ng m¹i ViÖt Nam – EU trong lÜng vùc dÖt may . Ch¬ng 3 : C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy th¬ng m¹i ViÖt Nam – EU trong lÜnh vùc dÖt may . Ch¬ng 1 Mét vµI nÐt vÒ liªn minh ch©u ©u(eu) Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i h×nh liªn kÕt kinh tÕ . Trong ®ã liªn minh Ch©u ¢u ( céng ®ång Ch©u ¢u – EU tríc ®©y ) lµ khèi liªn kÕt kinh tÕ h×nh thµnh sím nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt . Tríc ngìng cöa cña thÕ kû 21, víi GDP kho¶ng 8500 tû USD, d©n sè kho¶ng 375 triÖu ngêi chiÕm gi÷ kho¶ng 40-50% s¶n lëng c«ng nghiÖp cña c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn EU ®ang trë thµnh mét cùc rÊt m¹nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi . 1.1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña liªn minh Ch©u ¢u . Ngay tõ thêi Sacl¬ ®¹i ®Õ thuéc ®Õ chÕ La M· ( TK8 – Sau c«ng nguyªn ) nh÷ng m¬ tëng vÒ thèng nhÊt Ch©u ¢u ®· ®îc h×nh thµnh . Tuy nhiªn trong mét thêi gian dµi , ý ®å thèng nhÊt Ch©u ¢u chØ thuéc vÒ mét vµi nhµ chÝnh trÞ , qu©n sù cã nhiÒu tham väng vµ mét bé phËn c¸c nhµ tri thøc . §¹i bé phËn Ch©u ¢u vÉn thê ¬ thËm chÝ kh«ng hÒ cã ý tëng g× vÒ ®iÒu ®ã , mÆc dï Ch©u ¢u ®· mang s½n trong m×nh c¸c yÕu tè thèng nhÊt . Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 §Õn n¨m 1923 , B¸ Tíc ngêi ¸o –Condenhve Kalerg ®· ®Ò nghÞ thµnh lËp mét liªn minh Ch©u ¢u theo kiÓu Liªn Bang Thuþ SÜ n¨m 1648 hay liªn bang Hoa Kú n¨m 1776 n¨m 1929 Bé trëng Ph¸p lóc bÊy giê – Arstide Briand còng ®a ra ®Ò ¸n thµnh lËp liªn minh Ch©u ¢u . Nhng nh÷ng ý tëng nµy ph¶i m·i ®Õ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai míi trë thµnh hiÖn thùc . Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai c¸c níc T©y ¢u ®Òu kiÖt quÖ vÒ kinh tÕ . So víi n¨m 1937 s¶n lîng cña §øc 1946 chØ b»ng 31% , Italia 64% , Anh 96% . Trong khi ®ã nhê chiÕn tranh mµ kinh tÕ Mü ®· ph¸t triÓn vît bËc søc m¹nh kinh tÕ cña Mü cßn l¬ns h¬n søc m¹nh kinh tÕ cña tÊt c¶ c¸c níc T©y ¢u gép l¹i .MÆt kh¸c sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña lùc lîng s¶n xuÊt díi t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt ë Mü ®· kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ b¸ chñ toµn cÇu cña Mü . ChÝnh bèi c¶nh Êy , buéc c¸c quèc gia T©y ¢u ph¶I t¨ng cêng hîp t¸c ®Ó thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn , tho¸t khái sù kiÓm to¹ cña Mü vµ còng lµ lµm dÞu ®i bÇu kh«ng khÝ chÝnh trÞ c¨ng th¼ng ë T©y ¢u , ®Æc biÖt lµ gi÷a Ph¸p vµ §øc , phong trµo gi¶i phãng d©n téc ®ang d©ng lªn ë c¸c níc thuéc ®Þa vµ trªn hÕt lµ ph¶i ®èi ®Çu víi “céng s¶n ” ë nöa kia Ch©u ¢u – c¸c quèc gia T©y ¢u kh«ng cßn sù lùa chän nµo kh¸c ngoµi con ®êng hoµ b×nh hîp t¸c víi nhau . Ngµy 9/5/1950 Ngo¹i trîng Ph¸p – R«be Suman ®· ®a ra mét s¸ng kiÕn míi khëi ®Çu cho tiÕn tr×nh liªn kÕt Ch©u ¢u . ¤ng ®Ò nghÞ “§Æt toµn bé viÖc s¶n xuÊt than vµ thÐp cña §øc v¸ Ph¸p díi mét c¬ quan quyÒn lùc tèi cao chung trong mét tæ chøc më cöa cho c¸c níc T©y ¢u kh¸c tham gia ” Trªn c¬ së ®Ò nghÞ ®ã ngµy 18/4/1951 ,t¹i Paris ,6 quèc gia T©y ¢u gåm : Ph¸p ,§øc , Italia , BØ ,Hµ Lan , Luych X¨m Bua ®· ký HiÖp íc thµnh lËp céng ®ång than thÐp Ch©u ¢u ( cã hiÖu lùc tõ ngµy 25/7/1952 ) më ra mét ch¬ng míi trong lÞch sö quan hÖ gi÷a c¸c níc T©y ¢u . Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Nh×n chung, s¸u níc T©y ¢u ®· thùc hiÖn thµnh c«ng HiÖp íc Paris n¨m 1952 . Trªn lÜnh vùc kinh tÕ, tõ th¸ng 5/ 1953 mét thÞ trêng chung than , s¾t , thÐp cho s¸u níc ®· h×nh thµnh . Ngµnh luyÖn kim ®¹t mét bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn c¶ nÒn kinh tÕ s¸u níc . Thµnh tÝch kinh tÕ lµ to lín song cßn mét kÕt qu¶ quan träng kh¸c mµ céng ®ång than thÐp Ch©u ¢u mang l¹i ®ã lµ t¸c ®éng t©m lý ®èi cíi ngêi T©y ¢u . LÇn ®Çu tiªn hä thÊy r»ng kh«ng cÇn chiÕn tranh mµ vÉn cã thÓ thèng nhÊt ®îc Ch©u ¢u vµ thèng nhÊt theo chiÒu híng Siªu quèc gia . T¹i cuéc häp c¸c ngo¹i trëng cña c¸c quèc gia T©y ¢u ë Messine n¨m 1955 ®· ®a ra ®Ò ¸n më réng liªn kÕt cña c¸c quèc gia T©y ¢u song c¸c lÜnh vùc kh¸c vµ cö ngµi Paul Henry Spack – ngo¹i trëng Italia lµm chñ ®Ò ¸n . §Õn 1956 hä ®· nhÊt trÝ thµnh lËp céng ®ång kinh tÕ Ch©u ¢u ( Eurpean Economic Community – EEC ) vµ céng ®ång n¨ng lîng nguyªn tö Ch©u ¢u . Ngµy 25/ 7/ 1957 hiÖp îc vÒ viÖc thµnh lËp 2 tæ vhøc nµy ®· ®îc th«ng qua vµ b¾t ®Çu cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/ 1/ 1958 . Mçi tæ chøc cã mét chøc n¨ng riªng : EEC cã nhiÖm vô chung liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ víi viÖc t¹o lËp mét thÞ trêng chung , trong ®ã kh«ng cßn sù ng¨n c¶n vËn ®éng cña hµng ho¸ , t b¶n , søc lao ®éng … gi÷a c¸c níc T©y ¢u víi nhau , céng ®ång n¨ng lîng nguyªn tö Ch©u ¢u quan t©m ®Õn viÖc nghiªn cøu phæ biÕn kiÕn thøc , b¶o ®¶m nguån cung cÊp thêng xuyªn c¸c nguyªn liÖu h¹t nh©n thóc ®Èy ®Çu t lËp c¸c c¬ së s¶n xuÊt n¨ng lîng h¹t nh©n chung lËp thÞ trêng nguyªn tö chung gi÷a c¸c níc . Bíc vµo ®Çu thËp kû 90 , sù sôp ®æ cña Liªn X« vµ c¸c níc x· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u ®· lµm thay ®æi côc diÖn thÕ giíi tõ hai cùc trë thµnh ®a cùc . Trong trËt tù míi , c¸c thÕ lùc ®Òu ®ang dèc søc chuÈn bÞ lùc lîng ®Ó chiÕm vÞ trÝ tèi u cho m×nh trong t¬ng lai . MÆc dï ®Õn thêi ®iÓm nµy céng ®ång Ch©u ¢u ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh nh- Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 ng nãi chung vÒ kinh tÕ , chÝnh trÞ lÉn qu©n sù vÉn cßn thua kÐm Mü vµ NhËt B¶n . Do vËy trong cuéc c¹nh tranh quyÕt liÖt tríc m¾t c¸c níc T©y ¢u vÉn sÏ ph¶i thèng nhÊt l¹i , ®Èy manh c«ng cuéc x©y dùng céng ®ång t¹o ra søc m¹nh tËp thÓ ®Ó ®èi phã víi hai ®èi thñ lín cña m×nh . §IÒu nµy ®îc thÓ hiÖn rÊt râ t¹i Héi nghÞ thîng ®Ønh c¸c quèc gia T©y ¢u ë Maastricht – Hµ Lan th¸ng 11 n¨m 1991 . T¹i Héi nghÞ nµy c¸c quèc gia thµnh viªn ®· thèng nhÊt : Thø nhÊt tiÕp tôc më réng liªn kÕt b»ng c¾ch kÕt n¹p thªm c¸c thµnh viªn míi , thø hai t¹o lËp ®ång tiÒn chung Ch©u ¢u lµm cho Ch©u ¢u thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n vµo n¨m 2000 . Thø ba , tiÕn tíi thèng nhÊt mÆt chÝnh trÞ , x©y dùng mét chÝnh s¸ch quèc phßng an ninh chung . N¨m 1993 nh÷ng hiÖp íc trªn b¾t ®Çu cã hiÖu lùc vµ EU còng chÝnh thøc ®æi thµnh liªn minh Ch©u ¢u ( European Union – EU ) . §ång thêi , EU tiÕp tôc më cöa lÇn thø ba ®Õn n¨m 1995 ba níc ë T©y B¾c ¢u gåm : ¸o, PhÇn Lan , Thuþ §iÓn ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña EU . Nh vËy , tõ s¸u níc thµnh viªn ®Õn nay EU ®· më réng ra 15 níc vµ xu thÕ sÏ tiÕn tíi 21 níc vµo ®Çu thÕ kû 20 liªn kÕt ®îc më réng trªn rÊt nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ , chÝnh trÞ ,khoa häc kü thuËt , v¨n ho¸ , gi¸o dôc . Môc ®Ých cña liªn minh Ch©u ¢u lµ nh»m thiÕt lËp vµ hoµn thiÖn thÞ trêng néi bé thèng nhÊt th«ng qua viÖc ph¸t hµnh mét ®ång tiÒn thèng nhÊt xo¸ bá hµng rµo thuÕ quan gi÷a c¸c níc thµnh viªn x©y dùng mét hµng rµo thuÕ quan thèng nhÊt ®èi víi hµng ho¸ nhËp tõ ngoµi vµo ,xo¸ bá nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi viÖc tù do di chuyÓn vèn søc lao ®éng hµng ho¸ dÞch vô … nh»m t¨ng cêng hîp t¸c , liªn kÕt gi÷a c¸c quèc gia thµnh viªn x©y dùng Ch©u ¢u thµnh mét cùc m¹nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi . §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy , EU cã mét hÖ thèng thÓ chÕ ®Ó ho¹ch ®Þnh , ®IÒu hµnh vµ gi¸m s¸t. HÖ thèng nµy bao gåm n¨m c¬ quan chÝnh uû ban Ch©u ¢u , Héi ®ång Ch©u ¢u , Quèc héi Ch©u ¢u , Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Toµ ¸n Ch©u ¢u vµ toµ kiÓm toµn cïng víi c¸c bé phËn hç trî cho c¸c c¬ quan trªn nh uû ban kinh tÕ vµ x· héi , uû ban khu vùc . VËy , thùc chÊt cña liªn kÕt kinh tÕ EU lµ t¹o lËp mét thÞ trêng thèng nhÊt víi viÖc ph¸t hµnh mét ®ång tiÒn thèng nhÊt lµ qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ kh«ng chØ lùc lîng s¶n xuÊt mµ c¶ quan hÖ s¶n xuÊt . 1.2. ChiÕn lîc cña liªn minh Ch©u ¢u ®èi víi Ch©u ¸ . Quan hÖ kinh tÕ nãi chung gi÷a c¸c níc EU vµ c¸c níc trong khu vùc Ch©u ¸ ®· cã tõ rÊt l©u , nhng trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai , c¸c níc lín trong EU rÊt Ýt chó ý ®Õn Ch©u ¸ . Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao víi thÞ trêng réng lín ë Ch©u Phi ®· hÊp ®Én c¸c nhµ kinh doanh , ®Çu t Ch©u ¢u nhiÒu h¬n khu vùc Ch©u ¸ . Trong giai ®o¹n nµy , quan hÖ cña c¸c níc EU víi khu vùc ch©u ¸ chñ yÕu lµ viÖn trî kinh tÕ .Tuy vËy tõ sau thËp kû 80 ®Õn nay c¸c níc Mü La Tinh ®· bÞ l©m vµo khñng ho¶ng nî , trong khi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn Ch©u ¸ l¹I cã nh÷ng chuyÓn biÕn trong ph¸t triÓn kinh tÕ . C¸c Nies vµ ASEAN ®· thùc hiÖn thµnh c«ng chÝnh s¸ch kinh tÕ híng vÒ xuÊt khÈu vµ ®¹t tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ thÕ giíi . §ång thêi sù suy sôp cña Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u ®· lµm cho côc diÖn vÒ kinh tÕ còng nh kinh tÕ cña m×nh ë Ch©u ¸ nh»m duy tr× ¶nh hëng cña m×nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi . ViÖc thiÕt lËp ®îc mét sù hiÖn diÖn m¹nh mÏ vµ ®ång bé t¹i c¸c khu vùc ë Ch©u ¸ sÏ cho phÐp EU ®¶m b¶o ®îc lîi Ých cña m×nh t¹i khu vùc nµy vµo ®Çu thÕ kû 21 . §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã th¸ng 7/1994 , EU ®· th«ng qua v¨n kiÖn “Híng tíi mét chiÕn lîc míi ®èi víi Ch©u ¸” . ChiÕn lîc míi nµy híng tíi c¸c môc tiªu chñ yÕu lµ : Thø nhÊt : T¨ng cêng sù hiÖn diÖn vÒ kinh tÕ cña EU t¹i Ch©u ¸ nh»m duy tr× vai trß næi tréi cña m×nh trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi . ViÖc Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 thiÕt lËp mét sù hiÖn diÖn ®¸ng kÓ ë Ch©u ¸ sÏ cho phÐp EU ch¨m lo nh÷ng lîi Ých cña m×nh ®îc t«n träng hoµn toµn trong khu vùc then chèt nµy vµo ®Çu thÕ kû 21 . Thø hai : Gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh ë Ch©u ¸ b»ng c¸ch khuyÕn khÝch hîp t¸c vµ hiÓu biÕt lÉn nhau ë cÊp ®é quèc tÕ . Thø ba : KhuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c níc vµ khu vùc kÐm thÞnh vîng nhÊt . EU vµ c¸c thµnh viªn cña m×nh tiÕp tôc gãp phÇn lµm gi¶m bít sù nghÌo nµn vµ t¹o ra mét sù t¨ng trëng bÒn v÷ng ë c¸c níc vµ khu vùc nµy . Thø t : Gãp phÇn ph¸t triÓn vµ cñng cè nÒn d©n chñ , nhµ níc ph¸p quyÒn , còng nh ph¬ng tiÖn t«n träng quyÒn con ngêi vµ c¸c quyÒn tù do c¬ b¶n ë Ch©u ¸ . §Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu trªn EU ®· ®a ra hµng lo¹t c¸c chÝnh s¸ch cñng cè vµ t¨ng cêng sù hiÖn diÖn cña m×nh nh . - Dµnh cho Ch©u ¸ nh÷ng u tiªn lín h¬n vµ ®i s©u ®èi tho¹i víi c¸c níc vµ c¸c nhãm trong khu«n khæ song ph¬ng hoÆc ®a ph¬ng . - Coi träng hîp t¸c kinh tÕ trong c¸c lÜnh vùc EU cã lîi thÕ nh ng©n hµng , n¨ng lîng , c«ng nghÖ m«i trêng , viÔn th«ng … - Dµnh u tiªn lín nhÊt cho c¸c thÞ trêng Ch©u ¸ míi trong ®ã cã §«ng Nam ¸ , Trung Quèc , Ên §é … Sù cô thÓ ho¸ trong chiÕn lîc míi ®èi víi Ch©u ¸ chøng tá EU ®· tiÕn thªm mét bíc quan träng trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i vµ an ninh chung cña m×nh . ViÖc EU cè g¾ng ®i ®Õn mét chÝnh s¸ch chung ®èi víi Ch©u ¸ -Th¸i B×nh D¬ng lµ xuÊt ph¸t tõ chç ®¸nh gi¸ l¹i thùc tr¹ng cña m×nh vµ t¬ng lai cña khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng . Qua chiÕn lîc nµy EU hy väng sÏ giµnh ®îc nh÷ng vÞ trÝ v÷ng ch¾c c¶ vÒ kinh tÕ quèc d©n . EU ®· sím ®ãn b¾t ®îc mét xu thÕ ph¸t triÓn ®Æc thï ë Ch©u ¸ trong thÕ kû 21 . §ã lµ vÞ trÝ lý tëng ®Ó EU cã thÓ ph¸t huy ¶nh hëng chÝnh trÞ cña m×nh . Mét c¬ héi míi ®· ®îc t¹o ra cho sù hîp t¸c gi÷a Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 EU vµ ASEAN khi ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN . Tãm l¹i : Sau 40 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn EU trë thµnh mét siªu cêng c¶ vÒ kinh tÕ , chÝnh trÞ , d©n sè , diÖn tÝch … vµ sÏ trë nªn m¹nh h¬n khi ®ång tiÒn chung Euro ®îc sö dông tríc mét trËt tù thÕ giíi míi ®ang h×nh thµnh vµ ®ang ®Çy biÕn ®éng phøc t¹p , EU ®· chuyÓn m×nh v¬n lªn t¾ch khái sù lÖ thuéc víi Mü, v¬n tÇm ho¹t ®éng sang trung vµ §«ng ©u, Ch©u ¸, Ch©u Mü La Tinh, nh»m n©ng cao h¬n n÷a vÞ thÕ cña m×nh tríc thÒm thÕ kû XXI . chÝnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn lîc toµn cÇu cña m×nh nãi chung vµ chiÕn lîc míi víi Ch©u ¸ nãi riªng, EU ®· t×m thÊy ë ViÖt Nam nh÷ng u thÕ ®Þa chÝnh trÞ, ®Þa kinh tÕ ®Ó lÊy ViÖt Nam lµm ®IÓm tùa quan träng trong chiÕn lîc ®èi ngo¹i cña m×nh víi Ch©u ¸. Mèi quan hÖ ViÖt Nam – EU ®· b¾t ®Çu ®îc thiÕt lËp tõ sau n¨m 1975, nhng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖn trî kinh tÕ . Bíc chuyÓn biÕn to lín ®¸nh dÊu mét thêi kú míi trong quan hÖ ViÖt Nam- EU lµ viÖc hai bªn thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao th¸ng 10/1990. Trªn c¬ së ®ã mèi quan hÖ ViÖt Nam vµ EU ®· ph¸t triÓn nhanh chãng . Hai bbªn ®· cã hµng lo¹t cuéc tiÕp xóc gÆp gì th¨m viÕng héi th¶o khoa häc… nh»m trao ®æi th«ng tin vµ t¨ng cêng sù hiÓu biÕt lÉn nhau . Quan hÖ ViÖt Nam –EU bíc vµo giai ®o¹n lÞch sö míi khi . HiÖp ®Þnh khung hîp t¸c ViÖt Nam – EU ®îc ký kÕt vµo th¸ng 7/1995 . HiÖp ®Þnh ®· t¹o ra nh÷ng yÕu tè thuËn lîi cho EU vµ mèi níc thµnh viªn EU trong quan hÖ hîp t¸c th¬ng m¹i vµ ®Çu t víi ViÖt Nam . Cã thÓ nãi , hiÖp ®Þnh khung hîp t¸c ViÖt Nam – EU võa lµ c¬ së ph¸p lý võa lµ ®éng c¬ thóc ®Èy quan hÖ hîp t¸c gi÷a ViÖt Nam vµ EU ph¸t triªn m¹nh mÏ vµ toµn diÖn trªn rÊt nhiÒu lÜnh vùc : hîp t¸c th¬ng m¹i, ®Çu t khoa häc kü thuËt m«i trêng v¨n ho¸ gi¸o dôc y tÕ… ®Æc biÖt lµ trng lÜnh vùc dÖt may. B»ng chøng lµ hai hiÖp ®Þnh dÖt may ViÖt Nam Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 – EU giai ®o¹n 1993 – 1997 vµ 1998 – 2000 ®· ký kÕt . nhê ®ã kim ng¹ch hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng EU ®· t¨ng lªn nhanh chãng . VÉn ®Ò nµy sÏ ®îc nghiªn cøu kü ë ch¬ng tiÕp theo. Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Ch¬ng 2 Thùc tr¹ng th¬ng m¹I viÖt nam -eu trong lÜnh vùc dÖt may 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ ngµnh dÖt may ViÖt Nam . Ngµnh dÖt may lµ ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng cã lÞch sö ph¸t triÓn rÊt l©u ®êi ë níc ta . M¹c dï thêng xuyªn ph¶I ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu thö th¸ch , song víi ®Æc tÝnh thu hót nhiÒu lao ®éng , ®Çu t Ýt vèn , thu l·i nhanh , ngµnh dÖt may ®· tËn dông ®îc c¸c lîi thÕ cña ®Êt níc vµ ®ãng gãp ngµy cµng nhiÒu cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc . Thø nhÊt , ngµnh dÖt may ph¶i thùc hiÖn mét nhiÖm vô quan träng lµ ®¶m b¶o ®Çy ®ñ nhu cÇu thiÕt yÕu cho nh©n d©n trong níc “sau c¸i ¨n lµ c¸i mÆc ”, qua ®ã gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho nh©n d©n . Trªn thùc tÕ s¶n phÈm cña ngµnh dÖt may chØ míi ®¸p øng ®îc mét phÇn nhu cÇu trong níc . Hµng n¨m chóng ta vÉn ph¶I nhËp víi mét khèi lîng lín nguyªn liÖu lÉn hµng dÖt may thµnh phÈm . MÆt kh¸c ngµnh dÖt may s¶n phÈm cho tiªu dïng trong níc chÊt lîng cßn thÊp , mÉu m· cha phong phó , gi¸ c¶ l¹i cao so víi s¶n phÈm dÖt may nhËp khÈu . Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y , ngµnh dÖt may ®· cã kÕ ho¹ch ®æi míi trang thiÕt bÞ , t¨ng s¶n lîng , gi¶m gi¸ thµnh , ®a d¹ng ho¸ mÉu m· nh»m ®¸p øng ngµy cµng ®Çy ®ñ nhu cÇu cña nh©n d©n trong níc . Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Thø hai , víi ®Æc tÝnh sö dông nhiÒu lao ®éng , ®Æc biÖt lµ ®èi víi ngµnh dÖt may ViÖt Nam thiÕu thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i v× thÕ cßn rÊt nhiªï c«ng ®o¹n s¶n xuÊt thñ c«ng , nªn ngµnh dÖt may cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt viÖc lµm cho rÊt nhiÒu lao ®éng . HiÖn nay toµn ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®ang sö dông h¬n 500. 000 lao ®éng Con sè nµy lµ nhá khi so víi tæng sè 38 triÖu ngêi trong ®é tuæi lao ®éng cña ViÖt Nam nhng lµ mét con sè kh¸ lín ®èi víi mét ngµnh c«ng nghiÖp , cã ý nghÜa kh«ng chØ trªn ph¬ng diÖn kinh tÕ mµ cßn gãp phÇn b×nh æn chÝnh trÞ – x· héi . Thø ba , kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu trong níc , hiÖn nay s¶n phÈm dÖt may cña ViÖt Nam ®· cã mÆt ë rÊt nhiÒu thÞ trêng níc ngoµi . C¸c sÝ nghiÖp dÖt may lín ë Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ®Òu ®ang cè g¾ng dµnh n¨ng lùc tèt nhÊt cho s¶n xuÊt hµng dÖt may . Ngµnh dÖt may ®· ph¸t huy vµ tËn dông hÕt tiÒm n¨ng s½n cã cña ®Êt níc , thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh ®ã . Trong thêi gian tíi , chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó khai th¸c hiÖu qu¶ nh÷ng u thÕ cña ngµnh dÖt may nh»m thóc ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc . 2.2. C¬ cÊu thÞ trêng ngµnh dÖt may ViÖt Nam NhiÖm vô ®Çu tiªn cña ngµnh dÖt may lµ ®¸p øng cho nhu cÇu cña nh©n d©n trong níc “sau c¸i ¨n lµ c¸i mÆc ” . Nhng trªn thùc tÕ , ngµnh dÖt may cha hoµn thµnh nhiÖm vô nµy , hµng n¨m chóng ta vÉn ph¶i nhËp mét lîng lín nguyªn liÖu lÉn hµng dÖt may thµnh phÈm . §iÒu nµy chøng tá r»ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ híng ngo¹i ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®· ®Ó l¹i mét kho¶ng trèng sau lng m×nh , ®ã lµ thÞ trêng may mÆc trong níc HiÖn nay c¸c sÝ nghiÖp dÖt may lín Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ®Òu ®ang cè g¾ng dµnh nh÷ng n¨ng lùc tèt nhÊt cho s¶n xuÊt hµng dÖt may xuÊt khÈu , phÇn nµo kh«ng xuÊt ®îc th× ®Ó l¹i tiªu dïng trong Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 níc . b»ng chøng lµ thØnh tho¶ng mät doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng dÖt may xuÊt khÈu nµo ®ã l¹I ®a ra “cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm” cña m×nh nh÷ng l« hµng kÐm phÈm chÊt b¸n cho hµng tiªu dïng , ®ã lµ nh÷ng chiÕc quÇn ¸o réng qu¸ cì , kh¸c biÖt vÒ mµu s¾c vµ kiÓu mèt ®èi víi ngêi ViÖt Nam . Ho¹t ®éng cña ngµnh dÖt may trªn thÞ trêng néi ®Þa cã thÓ ®îc ph¶n ¸nh nh sau : ë thÞ trêng thµnh thÞ , thÞ trêng bÞ th¶ næi : C¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh hµng may mÆc cña t nh©n gia ®êi rÊt nhanh víi nhiÒu quy m« vµ h×nh thøc kh¸c nhau ®· thay thÕ dÇn cho may mÆc quèc doanh , t×nh tr¹ng kinh doanh ®Êt trèn lËu thuÕ s¶n xuÊt bu«n b¸n hµng gi¶ , hµng “Sida” , hµng ngo¹i trµn vµo mét c¸ch trµn lan , khã kiÓm so¸t ®îc . ë thÞ trêng n«ng th«n , miÒn nói l¹i kh¸c h¼n thÞ trêng bÞ bá trèng bëi cÇu Ýt , kh¶ n¨ng thanh to¸n kÐm do ®ã kh«ng ®ñ søc ®Ó thu hót t th¬ng vµo . NÕu ta chØ lµm mét phÐp tÝnh ®¬n gi¶n còng cã thÓ thÊy ®îc sù l·ng phÝ ®¸ng quan t©m cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam . Níc ta hiÖn nay cã kho¶ng 78 triÖu d©n , chØ tÝnh khiªm tèn mçi ngêi tiªu dïng b×nh qu©n 100. 000 ®ång / n¨m sÏ t¹o ®îc mét thÞ trêng víi søc mua 7800 tû ®ång ( t¬ng ®¬ng víi kho¶ng 600 triÖu USD ) xÊp xØ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña chóng ta vµo 14 quèc gia thµnh viªn EU n¨m 1998 . §èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam ®îc xuÊt khÈu ra hai khu vùc thÞ trêng : cã h¹n ng¹ch vµ phi h¹n ng¹ch . ThÞ trêng cã h¹n ng¹ch do EU ¸p ®Æt . N¬i ®©y , lo¹i h×nh gia c«ng chiÕm vhñ yÕu 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu hÇu nh æn ®Þnh . Sau khi HiÖp ®Þnh dÖt may thêi kú ®Çu ( 1993 – 1997 ) ®îc ký kÕt kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang EU kh«ng ngõng t¨ng lªn . Thêi kú ®Çu cã 105 chñng lo¹i ( category – cat ) qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch , sau khi ®iÒu chØnh ( th¸ng 8/ 1995 ) cßn 54 cat vµ khi hiÖp ®Þnh thêi kú 1998 – Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 2000 ®îc ký kÕt th× sè cat qu¶n lý h¹n ng¹ch chØ cßn 29 . TÝnh gia , cã 122 ®· ®îc EU “gi¶i phãng ” sè lîng Cat ®îc gi¶i phãng nµy cã thÓ mang l¹I mét kim ng¹ch kh«ng nhá . Tríc nh÷ng khã kh¨n trong viÖc khai th¸c thÞ trêng xuÊt khÈu nh ®· nªu trªn , viÖc më réng vµ t¨ng cêng h¬n l÷a hîp t¸c víi thÞ trêng EU lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan cña nganhf dÖt may ViÖt Nam . §ã còng chÝnh lµ lý do mµ toµn bé chØ ®i s©u t×m viÖc thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam ®i EU ®Ó rót ra th¸ch thøc vµ thuËn lîi . 2.3. C¬ cÊu cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam . Theo thèng kª cuèi n¨m 1995 , tæng sè c¬ së dÖt may lµ 109369. Trong ®ã : sè c¬ së dÖt lµ 74633, may lµ 34736 ®¬n vÞ . HiÖn nay c¸c c¬ së dÖt may ph©n bè hÇu nh kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ níc . Song , hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së ë c¸c tØnh kh¸c nhau lµ kh¸c nhau . Theo thèng kª chung , c¸c c¬ së miÒn trung ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ , s¶n phÈm kh«ng ®ñ chÊt lîng ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ do thiÕu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i , thiÕu th«ng tin vÒ thÞ trêng , c¬ së h¹ tÇng l¹c hËu …C¸c doanh nghiÖp hoµt ®éng cã hiÖu qu¶ th êng tËp trung ë thµnh phè Hå ChÝ Minh , §ång Nai , Nha Trang , H¶i Phßng , Hµ Néi …Sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång bé nµy chÝnh lµ c©u hái ®Æt ra víi c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch . Chóng ta cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t vµ tÝn dông phï hîp ®Ó khai th¸c ®Çy ®ñ vµ hiÖu qu¶ c¸c tiÒm lùc ë c¸c ®Þa ph¬ng nh»m x©y dùng ngµnh dÖt may ngang tÇm nhiÖm vô cña nã , mét ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam . Vµ ®¸ng nãi nhÊt cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam lµ nguyªn vËt liÖu . §©y lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i , lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng gi¸ c¶ , sù c¹nh tranh cña s¶n phÈm dÖt may ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ : Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Nguyªn vËt liÖu cña ngµnh dÖt bao gåm c¸c lo¹i : B«ng , ®ay , t¬ t»m , x¬visco , x¬ PE , c¸c lo¹i x¬ liber kh¸c , c¸c lo¹i ho¸ chÊt , thuèc nhuém . Trong ®ã nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong níc chØ cã b«ng , ®ay , t¬ t»m . Tuy nhiªn s¶n lîng b«ng ®ay , t¬ t»m vÉn cßn thÊp ,chÊt lîng kÐm do sö dông gièng cò ®· tho¸i ho¸ , m¸y mãc trong trang bÞ trong kh©u thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n cßn l¹c hËu , gi¸ thµnh cao h¬n gi¸ cña nguyªn liÖu ngo¹i nhËp . H¬n n÷a , tõ n¨m 1993 ®Õn nay , diÖn tÝch trång c¸c lo¹i nguyªn liÖu nµy ®· gi¶m m¹nh do ngµnh dÖt cha cã kÕ ho¹ch thu mua khiÕn cho ngêi trång trät lo l¾ng v× gi¸ c¶ , thÞ trêng tiªu thô kh«ng æn ®Þnh . ChÝnh v× vËy , hµng n¨m chóng ta ph¶i nhËp khÈu víi sè lîng lín, b«ng , ®ay , t¬ t»m vµ c¸c nguån sîi tæng hîp kh¸c . Nguyªn liÖu cña ngµnh may còng vËy , v¶i trong níc cung cÊp cho may c«ng nghiÖp rÊt Ýt doanh nghiÖp ®¸p øng ®îc , MÆc dï , mét vµi n¨m gÇn ®©y c«ng nghÖ dÖt cña ta ®· cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ nhng nh×n chung cha ®ång bé , chÊt lîng v¶i cha cao. TÝnh trong toµn bé n¨m 1998 lîng b«ng nhËp khÈu lµ 78 triÖu USD , lîng sîi c¸c lo¹i lµ 207 triÖu USD , v¶i c¸c lo¹i lµ 418 triÖu USD . §¸ng chó ý lµ lîng v¶i nhËp khÈu cho gia c«ng lµ 392 triÖu USD , trong khi lîng v¶i nhËp khÈu cho kinh doanh lµ 27 triÖu USD . ChÝnh v× thÕ , gi¶m bít sù phô thué vÒ nguyªn liÖu trong ngµnh dÖt – may võa lµ mong muèn chñ quan vøa lµ yªu cÇu kh¸ch quan . Ngoµi ra ngµnh dÖt may cßn ph¶i nãi ®Õn ®æi míi c«ng nghÖ , theo ®¸nh gi¸ chung thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam hiÖn nay l¹c hËu kho¶ng 10-20 n¨m so víi thÕ giíi . Tuy nhiªn so víi n¨m gÇn ®©y , cã kh¸ nhiÒu thiÕt bÞ , m¸y mãc tiªn tiÐn ®· ®îc ®a vµo s¶n xuÊt thay thÕ cho thiÕt bÞ cò , ®Æc biÖt lµ ngµnh may . NhiÒu doanh nghiÖp ®· trang bÞ nh÷nh thiÕt bÞ chuyªn dïng nh m¸y thªu tù ®éng , m¸y c¾t , hÖ thèng ñi h¬i hËp tõ c¸c níc c«ng nghiÖp tiªn tiÓn . §iÒu ®¸ng buån lµ viÖc ®Çu t trong ngµnh dÖt may kh«ng ®îc xem xÐt díi Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 c¸c gãc ®é b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng cña mét ngµnh nãi riªng vµ cña toµn nÒn kinh tÕ nãi chung . §Çu t kh«ng ®ång bé gi÷ ngµnh may vµ ngµnh dÖt vµ gi÷a c¸c c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp . HÇu hÕt , c¸c chñng lo¹i m¸y may vµ c«ng nghÖ ®ang sö dông trong nghµnh may ®Òu lµ m¸y míi . Ngîc l¹i ngµnh dÖt may cha cã sù tho¶ ®¸ng , ngµnh dÖt cßn 50% thiÕt bÞ ®· sö dông trªn 20 n¨m . Sù ®ång bé nµy cßn ®îc thÓ hiÖn ngay ë lîng FDI vµo ngµnh dÖt may ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m võa qua . Víi t×nh h×nh trªn , nÕu viÖc ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ dÖt – may kh«ng ®îc c¶i tiÕn vµ kh«ng cã mét chiÕn lîc xÐt trªn gi¸c ngé toµn ngµnh dÖt sÏ m·i m¶i tôt hËu so víi ngµnh may vµ ngµnh may còng sÏ bÞ suy gi¶m khi ViÖt Nam kh«ng cßn thÕ m¹nh lµ níc cã gi¸ trÞ nh©n c«ng rÎ . 2.4. Mét sè ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng th¬ng m¹i dÖt may ViÖt Nam-EU Tõ khi nÒn kinh tÕ níc ta míi chËp ch÷ng vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ®· chøng tá vai trß quan träng cña m×nh , víi ®Æc ®iÓm sö dông nhiÒu lao ®éng . Ngµnh dÖt may ®· khai th¸c ®îc lîi thÕ so s¸nh cña níc ta vµ trë thµnh mét trong n¨m ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc cña ViÖt Nam kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may t¨ng lªn nhanh chãnh tõ n¨m 1989- 1997 vµ lu«n chiÕm vÞ trÝ thø hai sau dÇu th« . Riªng n¨m1998 kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ®· v¬n lªn vÞ trÝ ®Çu b¶ng víi 1,375 tû USD . Tuy nhiªn viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng nµy trong n¨m 1998 còng ®Çy “sãng giã” . MÆc dï gi÷ vÞ trÝ ®Çu b¶ng nhng còng chØ lµ møc ®· ®¹t trong n¨m 1997 vµ thÊp kh¸ xa so víi møc dù kiÕn 1,5 tû USD ban ®Çu . Sù ch÷ng l¹i trong xuÊt khÈu mÆt hµng nµy lµ do thÞ phÇn ë thÞ trêng phi h¹n ng¹ch gi¶m qu¸ m¹nh tõ 900 triÖu USD n¨m 1997 xuèng Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 chØ cßn 700 triÖu USD n¨m 1998 . §ång thêi v¬Ýi sù suy gi¶m vai trß cña thÞ trêng c¸c quèc gia Ch©u ¸ ®èi víi ngµnh dÖt may ViÖt Nam , vai trß cña thÞ trêng EU cµng ®îc cñng cè . Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vÉn t¨ng 30% sau khi hiÖp ®Þnh dÖt may ViÖt Nam EU giai ®o¹n 1998-2000 cã hiÖu lùc , chiÕm kho¶ng 45% so víi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may EU thùc sù lµ mét thÞ trêng xuÊt khÈu chñ ®¹o cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam . §èi víi hµng ho¸ trong lÜnh vù dÖt may nhËp tõ EU vµo ViÖt Nam , tû lÖ hµng thµnh phÈm rÊt Ýt , chñ yÕu lµ c¸c lo¹i m¸y mãc , thiÕt bÞ , vËt t nguyªn liÖu vµ ho¸ chÊt . MÆc dï chÊt lîng hµng dÖt may cña EU rÊt cao , nhng kÝch thíc mÉu m· mÇu s¾c l¹I kh«ng phï hîp víi thÞ hiÕu cña ngêi ViÖt Nam . Nh×n chung c¬ cÊu trao ®æi hµng ho¸ ®· thÓ hiÖn ®óng kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña mçi bªn . C¬ cÊu trao ®æi nµy còng hoµn toµn phï hîp víi môc tiªu cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ mµ ViÖt Nam ®ang theo ®uæi . Trong nh÷ng n¨m tíi , chóng ta cÇn ph¶i tiÕp tôc khai th¸c thÞ trêng EU theo híng nµy . Cã nh vËy chóng ta míi tËn dông ®îc tiÒm n¨ng cña m×nh vµ khai th¸c ®îc c¸c mÆt m¹nh cña EU . Thµnh qu¶ ®· ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m qua lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng lç lùc tõ hai phÝa . PhÝa ViÖt Nam , chóng ta kh«ng ngõng c¶i tiÕn mÉu m· , n©ng cao chÊt lîng , h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu c¸c kh¸ch hµng EU . Ngîc l¹i EU còng dµnh cho chóng ta nh÷ng ®iÒu kiÖn cã lîi ®Ó thóc ®Èy quan hÖ bu«n b¸n mÆt hµng nµy . Tuy nhiªn , viÖc th©m nhËp mét thÞ trêng kü tÝnh nh EU trong khi chóng ta cha ph¶i lµ thµnh viªn cña WTO qu¶ lµ ®IÒu hÕt søc khã kh¨n . MÆc dï , kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may sang thÞ trêng EU cã t¨ng , song ®ã vÉn cha ph¶i lµ tÊt c¶ nh÷ng g× chóng ta mong ®îi . Nguyªn nh©n cña viÖc nµy còng chÝnh lµ khã kh¨n th¸ch thøc m¸ c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ph¶i ®èi ®Çu khi th©m nhËp thÞ trêng EU . Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Thø nhÊt : Ph¬ng ch©m “may lµm lèi ra cho dÖt” cha ®îc thÓ hiÖn trong viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU . V¶i s¶n xuÊt trong níc kh«ng ®¸p øng ®îc ®é ®ång ®Òu vÒ mÇu s¾c , ®é co rót sù ®a d¹ng chñng lo¹i , tÝnh thêi trang … Ch¼ng h¹n víi tiªu chuÈn v¶i may s¬ mi xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU lµ sîi b«ng 100% nhng yªu cÇu h×nh thøc nh Polyeste th× c¸c c«ng ty dÖt may ViÖt Nam ®Òu kh«ng ®¸p øng ®îc . Ngoµi chªnh lÖch s¶n phÈm gi÷a dïng sîi néi vµ sîi ngo¹i lµ kh¸ lín , gi¸ b¸n v¶i néi cã khi cßn cao h¬n c¶ gi¸ v¶i nhËp khÈu ,dïng v¶i néi ph¶i chÞu mÊy lÇn tÝnh thuÕ ( thuÕ sîi , v¶i méc , v¶i thµnh phÈm …) Víi t×nh h×nh trªn phÝa c¸c doanh nghiÖp may ch a t×m thÊy sù hÊp dÉn cña v¶i néi vµ còng cha tÝch cùc t×m kiÕm c¬ héi . MÆt kh¸c vÊn ®Ò nguyªn liÖu chÝnh lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ph¬ng thøc gia c«ng chiÕm tû lÖ chñ yÕu trong kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may ViÖt Nam sang EU . Thø hai : ë ViÖt Nam ngµnh kinh doanh mÉu mèt cha trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ ®éc lËp . Trong khi Ch©u ¢u lµ c¸i n«i thêi trang cña thÕ giíi , ngêi Ch©u ¢u næi tiÕng “sµnh ¨n , sµnh mÆc” . ChÝnh v× thÕ , hÇu hÕt mÉu m· cña hµng dÖt may sang thÞ trêng EU do phÝa ®èi t¸c cung cÊp . Víi kh¶ n¨ng hiÖn t¹i , mÉu m· s¶n phÈm chóng ta cha cã tÝnh chñ ®éng , s¸ng t¹o , cã b¶n s¾c riªng mµ ®îc kh¸ch hµng EU chÊp nhËn . HiÖn nay ®a sè c¸c c¬ së thiÕt kÕ thêi trang cña ta thêng lµm theo kiÓu Photocopy b»ng c¸ch cãp nhÆt tæng hîp c¸c mÉu m· vèn ®· ®îc l¨ng xª thµnh s¶n phÈm tríc ®ã . Ngay ë ViÖn mÉu thêi trang – n¬i ®îc xem lµ c¬ së lµm viÖc cã bµi b¶n nhÊt ë ViÖt Nam th× c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô nghiªn cøu mÉu mèt cã thÓ nãi gÇn nh kh«ng cã g× : kh«ng cã hÖ thèng m¸y vi tÝnh, viÖc thiÕt kÕ lµm b»ng thñ c«ng, sù hiÓu biÕt thÞ hiÕu mÉu mèt níc ngoµi qu¸ Ýt ( v× kh«ng cã tµi chÝnh cö c¸n bé ®i Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 kh¶o s¸t ) , c¸n bé nghiªn cøu cña ViÖn vèn ®îc ®µo t¹o c¬ b¶n nhng so víi t×nh h×nh hiÖn giê th× ®· l¹c hËu, kh«ng ®îc bæ tóc thªm . Thø ba : Trong ph¬ng thøc gia c«ng, c¸c doanh nghiÖp cña ta phÇn lín ph¶i chÊp nhËn “ph¬ng thøc tam gi¸c”, 3 ®Ønh cña tam gi¸c gåm: nhµ s¶n xuÊt ( doanh nghiÖp ViÖt Nam ) kh¸ch hµng ( doanh nghiÖp EU ) – ngêi tiªu dïng. ChÝnh kh¸ch hµng EU míi lµ ngêi khai th¸c thÞ trêng. Hä ®a mÉu, nguyªn phô liÖu, ta s¶n xuÊt, hä ®ãng gãi m¸c, nh·n hiÖu. Ngêi tiªu dïng chØ biÕt ®Õn hä víi t c¸ch lµ nguån cung cÊp chø kh«ng quan t©m ®Õn nhµ s¶n xuÊt. §iÒu nµy dÉn ®Õn c¸c doanh nghiÖp thu ®îc mét sè Ýt ngo¹i tÖ Ýt ái nhng uy tÝn s¶n phÈm cña ta kh«ng hÒ ®îc biÕt ®Õn, tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè thÞ trêng ( gi¸ c¶, søc mua, t©m lý tiªu dïng, sù biÕn ®æi së thÝch … ) ta hoµn toµn kh«ng n¾m ® îc. Nãi c¸ch kh¸c, “trong ph¬ng thøc tam gi¸c” ta chØ lµ nhµ s¶n xuÊt, cßn thÞ trêng lµ cña ®èi t¸c EU . Thø t : Cho ®Õn h«m nay, sè nhãm mÆt hµng xuÊt ®i EU bÞ khèng chÕ bëi h¹n ng¹ch chØ cßn 29 cat, nhng vÉn lµ nhiÒu so víi c¸c níc xung quanh ( 29 so víi 20 cña Th¸i Lan, 8 cña Singapore, 10 cña Indonesia … ) XÐt vÒ khèi lîng quota th× ViÖt Nam vÉn bÞ ®èi sö kh«ng c«ng b»ng so víi Trung Quèc còng nh mét níc ASEAN kh¸c v× hä ®îc xuÊt khÈu nhng mÆt hµng t¬ng tù vµo EU víi lîng lín h¬n cña ViÖt Nam ViÖc sö dông c¸c nguyªn phô liÖu nhËp khÈu tõ EU ®Ó lµm hµng thµnh phÈm xuÊt khÈu trë l¹i EU lµ mét gi¶i ph¸p t×nh thÕ kh«ng cã lîi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam . nÕu dïng nguyªn phô liÖu t¬ng tù nhËp khÈu tõ c¸c níc Ch©u ¸ víi gi¸ thÊp h¬n nhng vÉn ®¶m b¶o sè lîng mµ ®îc EU chÊp nhËn th× sÏ cã lîi h¬n cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam . Theo ®¸nh gi¸ cña Bé th¬ng m¹i , trong nh÷ng n¨m tíi thÞ trêng Mü cßn cã nhÒu phøc t¹p , thÞ trêng c¸c níc Ch©u ¸ vÉn chÞu ¶nh hëng vña Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 cuéc khñng ho¶ng nªn träng t©m cña thÞ trêng hµng dÖt may ViÖt Nam sÏ lµ liªn minh Ch©u ¢u vµ c¸c níc Liªn X« cò . Trong ®ã , thÞ trêng EU vÉn lµ thÞ trêng xuÊt khÈu chñ ®¹o . §Ó khai th¸c thÞ trêng EU cã hiÖu qu¶ , c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ph¶i nç lùc ®Ó tranh thñ tèt nhÊt nh÷ng lîi thÕ h¹n chÕ nh÷ng bÊt lîi . §Æc biÖt ph¶i phÊn ®Êu n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm , c¶i tiÕn mÉu m· ®¸p øng ®óng thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng , n©ng cao uy tÝn ®Ó chñ ®éng chiÕm lÜnh thÞ trêng Ch©u ¢u . Ch¬ng 3 C¸c gi¶I ph¸p thóc ®Èy th¬ng m¹I viÖt nam – eu trong lÜnh vùc dÖt – may 3.1. §Þnh híng cña ngµnh dÒt may ViÖt Nam . Chuyªn ®Ò thùc tËp NguyÔn ThÞ TuyÕt Nga - Líp §N9 Ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ngang tÇm nhiÖm vô mét ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc vµ s¸nh ngang tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may c¸c níc trong khu vùc vµ ph¸t triÓn trªn thÕ giíi , ngµnh dÖt may ®· x©y dùng mét quy ho¹ch ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2010 . Trong ®ã môc tiªu vµ nh÷ng ®Þnh híng ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ nh sau : - N¨m 2000 s¶n xuÊt ®îc 800 triÖu mÐt v¶i lôa thµnh phÈm kim ng¹ch ®¹t kho¶ng 2 tû USD vµ t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 1 triÖu lao ®éng . - N¨m 2010 s¶n xuÊt ®îc 2 tû mÐt v¶i tôa thµnh phÈm , kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 4 tû USD vµ t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 1,8 triÖu lao ®éng . - C¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña ngµnh dÖt may sÏ lµ hµng sîi b«ng chiÕm 40% v¶i P/C chiÕm 30% v¶i sîi tæng hîp chiÕm 30% . C¸c s¶n phÈm cña ngµnh dÖt may lµ s¶n phÈm ë kh©u cuèi cïng chø kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm gia c«ng ë kh©u trung gian . QuÇn ¸o may s½n vµ hµng dÖt kim ®îc t¨ng lªn víi tû lÖ thÝch ®¸ng . Môc tiªu xuÊt khÈu c¸c n¨m 2000 , 2005 , 2010 a- Môc tiªu gi¸ trÞ xuÊt khÈu ChØ tiªu Thùc HiÖn 2000 Kim ngh¹ch T¨ng sè víi 2005 Kim ngh¹ch T¨ng sè víi 2010 Kim ngh¹ch T¨ng sè víi