Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
PhÇn më ®Çu
A Lý do chän ®Ò tµi
M«i trêng vµ sù ph¸t triÔn bÒn v÷ng ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña
thÕ giíi vµ lµ mét trong nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña thêi ®¹i.
B¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i trêng sèng cña con ngêi lµ vÊn ®Ò lín ¶nh hëng ®Õn
cuéc sèng tèt ®Ñp cña mäi quèc gia vµ ph¸t triÔn kinh tÕ trªn toµn thÕ giíi, ®ã lµ
kh¸t khao khÈn cÊp cña c¸c d©n téc vµ lµ nhiÖm vô cña mäi chÝnh phñ.
§« thÞ ®îc xem lµ mét c¬ thÓ sèng ®éng, nhÊt lµ ë mét níc ph¸t triÔn nh níc
ta. Sù t¨ng trëng ®i ®«i víi sù ®ßi hái tiÖn nghi vµ khi nÒn v¨n minh ®· ®îc giao lu trªn toµn cÇu th× nhu cÇu cña ngêi d©n ®« thÞ kh«ng dõng l¹i ë sù hîp lý vÒ
c«ng n¨ng mµ cßn ph¶i tháa m·n yÕu tè thÈm mü ngµy cµng cao.
Mét ®« thÞ ®îc h×nh thµnh kh«ng chØ tháa m·n mét thÕ hÖ mµ ph¶i phôc vô
tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. V× vËy, vÊn ®Ò tæ chøc qui ho¹ch, x©y dùng, qu¶n
lý m«i trêng c¶nh quan tiÖn nghi vµ thÈm mü kh«ng chØ xem xÐt ®Õn nh÷ng viÖc
lµm hiÖn t¹i mµ ph¶i tËn dông tèi ®a c¸i tèt hiÖn cã ®Ó ph¸t triÔn trong t¬ng lai.
Chóng ta ph¶i biÕt s½n sµng hi sinh, bá qua nh÷ng c¸i lîi nhá nhÆt tríc m¾t ®Ó
nghÜ xa h¬n vÒ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp trong t¬ng lai.
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ §« thÞ hãa lµ xu thÕ tÊt yÕu cña thêi ®¹i. §i
kÌm víi nã lµ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng sinh th¸i vµ c¶nh quan ®«
thÞ nÕu chóng ta kh«ng biÕt gi÷ g×n.
Trong nh÷ng n¨m qua, Hµ Néi víi vai trß vµ vÞ trÝ lµ thñ ®« cña c¶ níc ®·
®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ vÒ kinh tÕ x· héi. NÒn kinh tÕ Hµ Néi t¨ng trëng
víi nhÞp ®é nhanh cha tõng thÊy, tØ lÖ t¨ng trëng tæng s¶n lîng theo khu vùc
(RGDP) ®¹t 11,8% mçi n¨m. VÒ khÝa c¹nh ph¸t triÔn c«ng nghiÖp, Hµ Néi lµ mét
trong nh÷ng tØnh thµnh cã møc c«ng nghiÖp hãa cao nhÊt, chiÕm 85% tæng s¶n
phÈm c«ng nghiÖp cña c¶ níc.trong khi d©n sè chØ chiÕm 3%. Sù ph¸t triÔn nhanh
chãng vÒ kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp ®· thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ra c¸c vïng
ngo¹i thµnh Hµ Néi vµ qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa m¹ng líi ®êng bé, c¸c khu nhµ ë
míi…
Qui ho¹ch tæng thÓ 2020 do UBND thµnh phè Hµ Néi x©y dùng dù b¸o tæng
d©n sè Hµ Néi sÏ lµ 1,7 triÖu n¨m 2005 vµ t¨ng lªn 2,5 triÖu n¨m 2020. Sù t¨ng trëng vÒ kinh tÕ trong ®iÖu kiÖn cßn thiÕu c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt, c¬ së h¹ tÇng
cò kû, qu¶n lý kÐm, thiÕu c¸c biÖn ph¸p xö lý vi ph¹m vÒ « nhiÔm ®ang g©y nªn
sù xuèng cÊp nghiªm träng m«i trêng trong thµnh phè. Hµ Néi víi lÞch sö h×nh
thµnh vµ ph¸t triÔn mang nhiÒu ®Æc trng cña mét miÒn s«ng níc tÊt yÕu sÏ mang
nhiÒu “th¬ng tÝch” do « nhiÔm m«i trêng mang l¹i. Tõ « nhiÔm nguån níc, kh«ng
khÝ, tiÕng ån… ®ang lµm mÊt dÇn h×nh ¶nh vÒ mét thñ ®« th¬ méng. V× lÏ ®ã, c¶i
t¹o n©ng cao chÊt lîng m«i trêng, c¶nh quan ®« thÞ cµng trë nªn cÊp b¸ch.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
1
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
V× thÕ, n¨m 1992, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· ®Ò nghÞ chÝnh phñ NhËt B¶n hç
trî vÒ kü thuËt ®Ó thùc hiÖn nghiªn cøu “Qui ho¹ch tæng thÓ hÖ thèng tho¸t níc
vµ xö lý níc th¶i Thµnh Phè Hµ Néi”. Theo ®ã, C¬ quan hîp t¸c Quèc TÕ NhËt
B¶n (JICA) ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn dù ¸n nghiªn cøu nµy.
Trong dù ¸n ®· nhÊn m¹nh vai trß cña s«ng hå ®Ó ®iÒu hoµ lu lîng vµ tho¸t
níc. HÖ thèng tho¸t níc lµ tæ hîp nh÷ng c«ng tr×nh thiÕt bÞ vµ c¸c gi¶i ph¸p kü
thuËt ®îc tæ chøc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô tho¸t níc. Muèn hÖ thèng ho¹t ®éng hiÖu
qu¶ th× kh«ng chØ s«ng hå mµ c¸c cèng r·nh, kªnh m¬ng còng cÇn nghiªn cøu c¶i
t¹o.
Quan niÖm sèng ngêi ViÖt Nam lu«n muèn gÇn gòi víi thiªn nhiªn, lu gi÷
nh÷ng gi¸ trÞ b¶n s¾c cæ xa nªn vÊn ®Ò c¶i t¹o kªnh m¬ng theo híng cèng ho¸ vµ
gi÷ lµm c¶nh quan cÇn ph¶i nghiªn cøu thËt kÜ lìng ®Ó kh«ng mÊt ®i nh÷ng g× mµ
thiªn nhiªn ®· u ®·i t¹o ra cho chóng ta nhng vÉn phï hîp víi Qui ho¹ch tho¸t níc.
B Môc tiªu nghiªn cøu
§¸nh gi¸ thùc tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng
C¬ së khoa häc ®Ó ®¸nh gi¸ vai trß vµ kh¶ n¨ng sö dông c¶nh quan
kh«ng gian cña kªnh m¬ng.
§Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p kiÕn tróc, qui ho¹ch, qu¶n lý ®« thÞ, tho¸t níc ®Ó thùc hiÖn c¶i t¹o c¶nh quan vµ gi¶m bít ¶nh hëng « nhiÔm m«i trêng.
C Giíi h¹n cña ®Ò tµi :
Giíi h¹n vÒ kh«ng gian : ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi n»m trong ®Þa bµn
cña dù ¸n “ Qui ho¹ch tæng thÓ tho¸t níc thµnh phè Hµ Néi” do UBND thµnh phè
Hµ Néi cïng C¬ quan hîp t¸c Quèc tÕ NhËt B¶n (JICA) ®Ò xuÊt. Néi dung nghiªn
cøu cña ®Ò tµi cã thÓ xem nh phÇn bæ sung cña dù ¸n vÒ vÊn ®Ò c¶nh quan kªnh
m¬ng.
Giíi h¹n vÒ thêi gian : ®Ò tµi nghiªn cøu cho giai ®o¹n 2005-2020.
Giíi h¹n vÒ ®èi tîng : vÊn ®Ò « nhiÔm m«i trêng níc ë hÖ thèng kªnh m¬ng
Hµ Néi vµ gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a.
D Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Ph¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa.
Ph¬ng ph¸p thèng kª, thu thËp tµi liÖu liªn quan.
Ph¬ng ph¸p b¶n ®å.
Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng.
Ph¬ng ph¸p dù b¸o.
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp, ®èi chiÕu so s¸nh.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
2
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
PhÇn néi dung nghiªn cøu
Ch¬ng 1: tæng quan vÒ lÞch sö c¶nh quan sinh th¸i
mÆt níc vµ hiÖn tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng Hµ Néi
1.1 HÖ thèng s«ng hå mÆt níc vµ c¶nh quan Hµ Néi qua c¸c thêi k×
1.1.1 Tõ thÕ kû XI ®Õn gi÷a thÕ kû XIX (thêi k× phong kiÕn)
A Th¨ng Long thêi Lý (1009-1225), TrÇn (1226-1400), Hå (1400-1407)
Tríc ngµy x©y dùng Kinh thµnh Th¨ng Long, miÒn Hµ Néi lµ n¬i
tËp trung d©n c ®«ng ®óc, bu«n b¸n thÞnh vîng mÆc dï kh«ng ph¶i lµ kinh ®« cña
c¸c triÒu ®¹i tríc (Ng«, §inh, TiÒn Lª). ChÝnh nhê nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi
s½n cã mµ khi dêi ®« tíi, Lý Th¸i Tæ chØ ph¶i lo x©y dùng Hoµng thµnh cßn
nh÷ng khu d©n c vèn cã kh«ng ph¶i x©y dùng g× nhiÒu. Khi míi x©y dùng Kinh
thµnh Th¨ng Long chia lµm 2 phÇn : Hoµng thµnh vµ Kinh thµnh. Mét vßng thµnh
ngoµi cïng bao bäc toµn bé khu vùc thµnh vµ thÞ gäi lµ thµnh §¹i La tøc Th¨ng
Long ngo¹i thµnh. Vßng ngoµi nµy ®¾p b»ng ®Êt víi chøc n¨ng võa phßng vÖ võa
ng¨n ngõa lò lôt. MÆt §«ng, thµnh ch¹y däc theo h÷u ng¹n s«ng Hång nh mét
®o¹n ®ª cña s«ng nµy, mÆt B¾c dùa theo s«ng T« LÞch tõ phÝa nam hå T©y cho
®Õn Yªn Th¸I (®êng Hoµng Hoa Th¸m ngúa nay), mÆt T©y theo t¶ ng¹n s«ng T«
LÞch tõ Yªn Th¸i ®Õn ¤ CÇu GiÊy vµ mÆt Nam theo s«ng Kim Ngu ®Õn Gi¶ng
Vâ, ¤ Chî Dõa, ¤ CÇu DÒn nèi víi ®ª s«ng Hång. Nh vËy tæng thÓ thµnh §¹i La
dîc giíi h¹n kh¸ râ rÖt b»ng ba con s«ng : s«ng Hång, s«ng T« LÞch, s«ng Kim
Ngu. Trong qui ho¹ch tù nhiªn, thµnh còng lµ ®ª, s«ng còng lµ hµo.
PhÝa ngoµi bèn cöa thµnh lµ chî, lín nhÊt lµ chî §«ng (cöa s«ng
T« LÞch) vµ chî T©y, lµ n¬I trao ®æi trùc tiÕp gi÷a bé phËn thµnh vµ bé phËn thÞ,
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
3
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
còng lµ n¬I tËp trung nh÷ng ho¹t ®éng bu«n b¸n cña Kinh thµnh. Khu vùc §«ng
B¾c lÊy s«ng T« LÞch vµ s«ng NhÞ lµm giíi h¹n, lµ trung t©m th¬ng nghiÖp lín
nhÊt cña Th¨ng Long khi ®ã. ¥ ®©y tËp trung kh¸ nhiÒu phè phêng – chî bÕn,
trung t©m lµ phêng Hµ KhÈu, chî §«ng, bÕn c¶ng cöa s«ng T« vµ ngîc lªn phÝa
trªn, bÕn c¶ng TriÒu §«ng (dèc HoÌ Nhai). Phè phêng, chî bÕn tÊp nËp t¹o nªn
c¶nh trªn bÕn díi thuyÒn cña mét khu bu«n b¸n tÊp nËp.
Néi thµnh, T« LÞch, Kim Ngu uèn khóc, nèi liÒn víi hå G¬m vµ hå
B¶y MÉu. ThuyÒn mµnh san s¸t, ®ç vµo tËn bÕn Giang T©n ë m¹n NghÜa §«, Yªn
Th¸i, n¬i T« LÞch nhËn thªm níc cña s«ng Thiªn Phï tõ s«ng NhÞ ch¶y vµo, len
lái qua lµng La (Xu©n La) næi tiÕng trång da. §êi Lý Nh©n T«ng, s«ng Thiªn Phï
bÞ lÊp, s«ng T« LÞch bÞ c¸t båi nhiÒu, song nhµ Lý vÉn rÊt cè g¾n n¹o vÐt s«ng T«
lµm trôc giao th«ng thñy cña Kinh thµnh, ven s«ng T« LÞch mäc lªn nh÷ng vên
c©y trÜu qu¶ ë c¸c cöa « : bëi, dõa, m¬, nh·n …
N¨m nhÞp cÇu b¾c ngang s«ng T«, th¾ng c¶nh Th¨ng Long : cÇu
§uèng x©y ®¸ (hµng §êng), cÇu gç Th¸i Hoµ (mÐ díi nhµ m¸y bia), cÇu Cau
(Thuþ Khuª), cÇu T©y D¬ng (cÇu GiÊy), cÇu Dõa (« chî Dõa). Th©n cau, th©n dõa
hoµ víi gç, ®¸, than, g¹ch nhãi trong tay ngêi Th¨ng Long ®Òu lµ vËt liÖu x©y
dùng ®Ñp bÒn, ®a d¹ng vÒ kiÓu d¸ng … Vµ cßn cÇu Yªn QuyÕt (cèng Cãt), cÇu
Nh©n Môc (cèng Mäc) … miÒn ven néi.
Kinh thµnh Th¨ng Long cã nhiÒu c¶nh trÝ thiªn nhiªn rÊt ®Ñp, l¹i dîc bµn tay nh©n d©n c¸c thêi t« ®iÓm ngµy cµng phong phó. Kinh thµnh cã s«ng
Hång, s«ng NhuÖ bao bäc vµ cã s«ng T« LÞch ch¶y qua, ngoµi ra cßn cã nhiÒu hå
lín nh hå D©m §µm (hå T©y), hå Lôc Thuû (hå Hoµn KiÕm), Th¸i Hå… nh÷ng
s«ng hå Êy mét mÆt gióp cho kinh thµnh tho¸ng ®·ng ªm dÞu, mÆt kh¸c cßn t¹o ra
nh÷ng n¬i du lÞch, gi¶i trÝ, nghØ ng¬i t¹i nh÷ng th¨ng c¶nh ®ã.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
4
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
H×nh 1.1 : thµnh th¨ng long 1490
B Th¨ng Long thêi Lª (1428-1527), M¹c (1527-1592), TrÞnh (1593-1787),
T©y S¬n (1788-1802)
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
5
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
Sau khi chiÕn th¾ng qu©n Minh, Lª Lîi vµ c¸c ®êi vua sau ®Òu
®ãng ®« ë kinh thµnh Th¨ng Long. Kinh thµnh Th¨ng Long trong thêi nhµ Hå gäi
lµ §«ng §«, khi qu©n Minh chiÕm ®ãng thµnh bÞ ®æi tªn thµnh §«ng Quan. N¨m
1428, sau khi lªn ng«i Vua, Lª Lîi lËp l¹i tªn §«ng §«, nhng ®Õn cuèi n¨m 1430
th× gäi lµ §«ng Kinh. Tuy nhiªn tªn Th¨ng Long vÉn th«ng dông ®Õn cuèi thÕ kû
XIX tríc khi chuyÓn thµnh Hµ Néi . C¨n cø vµo b¶n ®å Hång §øc n¨m 1490, th×
Hoµng thµnh thêi Lª bao gåm c¶ khu vùc Hoµng thµnh Th¨ng Long thêi Lý-TrÇn
vµ khu vùc tØnh Hµ Néi vµo thêi NguyÔn sau nµy, nghÜa lµ réng h¬n so víi Hoµng
thµnh thêi Lý-TrÇn vµ tØnh thµnh Hµ Néi thêi NguyÔn. Nhng nh÷ng b¶n ®å nµy ®îc vÏ theo kiÓu íc lÖ nªn c¸c vÞ trÝ cha x¸c ®Þnh chÝnh x¸c trªn b¶n ®å thêi nay.
Sù bè trÝ trong kinh thµnh Th¨ng Long tõ ®Çu thÕ kû XV ®Õn cuèi
thÕ kû XVII kh«ng kh¸c g× so víi kinh thµnh Th¨ng Long thêi Lý-TrÇn. Khu phÝa
Nam kinh thµnh vÉn lµ n¬i binh sÜ ë. Nh©n d©n ë khu vùc c¸c phêng d©n c ngoµi
Hoµng thµnh kh«ng ngõng ph¸t triÔn. N¨m 1466, vïng kinh s ®Æt thµnh phñ
Trung §« (®æi thµnh phñ Phông Thiªn 1496) gåm hai huyÖn Qu¶ng §øc vµ VÜnh
X¬ng. Khu d©n c cña hai huyÖn chia thµnh 36 phêng, nguån gèc 36 phêng Th¨ng
Long b¾t nguån tõ ®ã.
N¨m 1588, nhµ M¹c (M¹c HËu Hîp) huy ®éng qu©n d©n bèn trÊn
vïng ®ång b»ng ®¾p thªm ba lÇn luü ngoµi thµnh §¹i La, ®a toµn bé khu hå T©y
vµo ph¹m vi thµnh Th¨ng Long. Cã thÓ coi c«ng viÖc x©y dùng cña M¹c HËu Hîp
®· Ên ®Þnh vÞ trÝ vµ diÖn m¹o cña hoµng thµnh Th¨ng Long suèt tõ cuèi thÕ kû
XVI cho ®Õn cuèi thÕ kû XVIII.
N¨m 1592, qu©n TrÞnh sau khi ®¸nh b¹i qu©n M¹c ®· ph¸ huû toµn
bé thµnh luü phßng vÖ cña nhµ M¹c, trong thêi gian dµi kinh thµnh Th¨ng Long
kh«ng cã vßng thµnh ngoµi.
Sau khi thèng nhÊt ®Êt níc, chÊm døt thêi kú TrÞnh- NguyÔn ph©n
tranh, NguyÔn HuÖ vµ v¬ng triÒu T©y S¬n ®ãng ®« ë thµnh Qui Nh¬n, b¾t ®Çu
mét giai ®o¹n ®æi míi cña ®« thÞ Th¨ng Long tõ vÞ trÝ Kinh thµnh trë thµnh trÊn
thµnh.
C Th¨ng Long thêi NguyÔn (thÕ kû XIX)
Sau khi T©y S¬n thÊt b¹i hoµn toµn 1802, nhµ NguyÔn ®Þnh ®« ë
HuÕ vµ thµnh Th¨ng Long tiÕp tôc sù chuyÓn ®æi cña m×nh tõ kinh thµnh trong
800 n¨m thµnh TrÊn thµnh råi dÇn trë thµnh tØnh thµnh.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
6
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
Khu vùc phÝa B¾c hå Hoµn KiÕm ngµy nay (thêng gäi lµ khu phè
cæ 36 phè phêng) ®· ®îc h×nh thµnh chñ yÕu trong thêi kú nµyvµ ®Õn nay trë
thµnh mét bé phËn quan träng trong di s¶n kiÕn tróc ®« thÞ cña thñ ®« vµ còng lµ
mét trong nh÷ng nÐt hÊp dÉn cña kh¸ch ®Õn th¨m thñ ®« mµ c¸c n¬i kh¸c kh«ng
cã ®îc. ¥ ®©y ngêi ta thÊy cã sù hoµ trén cña nh÷ng yÕu tè kinh tÕ, chÝnh trÞ, x·
héicña mét n«ng th«n vµ cña mét thµnh thÞ, nh÷ng dÊu tÝch v¨n ho¸,lÞch sö gîi l¹i
mét thêi kú ph¸t triÔn ®« thÞ l©u dµi. NhiÒu líp nhµ l« nh« b¸m theo mét hÖ thèng
®êng nhá hÑp, nhiÒu chç quanh co ®· cÊu t¹o nªn mét d¹ng cÊu tróc ®« thÞ kh¸
®Æc biÖt vµ g©y nhiÒu Ên tîng.
D §Æc ®iÓm cÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng Long thêi kú phong kiÕn
Trong sù h×nh thµnh nªn kh«ng gian ®« thÞ, yÕu tè ®Þa h×nh, ®Þa thÕ
cã vai trß quan träng hµng ®Çu. §iÒu nµy ®îc coi lµ ch©n lý nªn trong c¸c “luËn
chøng kinh tÕ kü thuËt ph¸t triÔn ®« thÞ” chóng còng thêng ®îc coi lµ nh÷ng c¨n
cø ®Çu tiªn lµm chæ dùa cho viÖc nghiªn cøu. Ch©n lý Êy kh«ng ph¶i ®Õn ngµy
nay míi nhËn thøc ®îc mµ ngay tõ thêi Vua Lý C«ng UÈn ®i t×m ®Êt ®Þnh ®« ®·
chän n¬i “tiÖn h×nh thÕ nói s«ng” cã “®Þa thÕ réng r·i mµ b»ng ph¼ng, ®Êt ®ai cao
r¸o mµ s¸ng sña …”
Mét c¸ch kh¸i qu¸t cã thÓ xem cÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng
Long-Hµ Néi thêi phong kiÕn gåm nh÷ng yÕu tè qui ho¹ch.
1) Khu hµnh chÝnh-chÝnh trÞ-qu©n sù : ®©y chÝnh lµ phÇn ®« cña trung
t©m ®« thÞ nµy mÆc dï n¬i nµy ®· cã Ýt nhiÒu d©n c sinh sèng (lµng Hµ Néi cæ).
Toµn bé khu nµy ®îc bao bäc bëi têng thµnh víi cÊu tróc “ th©m nghiªm, kÝnh
cæng cao têng ”
Khu c tró, thñ c«ng vµ th¬ng nghiÖp : chñ yÕu ë vïng phÝa B¾c Hµ
Néi ngµy nay, n¬i cã s«ng T« LÞch ch¶y qua nèi liÒn phÝa Nam hå T©y vµ ¨n
th«ng víi s«ng Hång (phè Chî G¹o, Hµng Buåm ngµy nay). §ã lµ nh÷ng lµng
xãm n«ng nghiÖp ë hai bê s«ng T« LÞch, nh÷ng lµng nghÒ thñ c«ng ë Nam hå
T©y, nh÷ng xãm chî bu«n b¸n ë ven s«ng Hång nhÊt lµ n¬i cöa s«ng T« ch¶y vµo
s«ng Hång (phêng Hµ KhÈu). §ã lµ vïng KÎ Bëi víi nh÷ng lµng thñ c«ng lµm
giÊy, dÖt v¶i, lôa … lµ vïng ven hå T©y dÖt v¶i, trång hoa (lµng Nghi Tµm).
C¶ vïng ®Êt ë mÆt §«ng, §«ng-B¾c vµ sau ®ã lan xuèng §«ng
Nam cña Hoµng Thµnh Th¨ng Long tr¶i dµi ra tíi s«ng Hånglµ n¬i h×nh thµnh
nªn khu KÎ Chî, khu thÞ d©n cña Th¨ng Long “ 36 phè phêng”, khu c tró víi
nh÷ng ho¹t ®éng thñ c«ng vµ th¬ng nghiÖp ®Æc s¾c.
2) Khu c tró n«ng nghiÖp: ®©y lµ mét nÐt ®Æc biÖt cña ®« thÞ ViÖt Nam
nãi chung. Nã kh¼ng ®Þnh mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a ®« thÞ vµ n«ng th«n, “
trong thÞ cã th«n, trong th«n cã thÞ”. NÕu ë ®o¹n s«ng T« phÝa B¾c lµ nh÷ng lµng
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
7
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
thñ c«ng th× gÇn víi ®o¹n s«ng T« ë phÝa T©y, s«ng Kim Ngu ë phÝa Nam ®·
h×nh thµnh khu d©n c n«ng nghiÖp, khu “thËp tam tr¹i” phÝa T©y kinh thµnh vÒ
sau lµ c¸c lµng Ngäc Hµ, H÷u TiÖp, LiÔu Giai, §¹i Yªn, Thñ LÖ … lµ mét khu
kinh tÕ n«ng nghiÖp ë Th¨ng Long.
3)Khu v¨n ho¸, gi¸o dôc vµ sinh ho¹t c«ng céng : Tiªu biÓu lµ
quÇn thÓ V¨n MiÕu-Quèc tö gi¸m, bªn c¹nh ®ã lµ c¸c trêng d©n lËp xen lÉn gi÷a
c¸c khu d©n c ®· gãp phÇn quan träng n©ng cao d©n trÝ. C¸c sinh ho¹t v¨n ho¸ mµ
phÇn nhiÒu lµ lÔ héi diÔn ra t¹i nhiÒu n¬i c«ng céng nh bªn bê s«ng Hång, s«ng
T«, hå T©y, hå Hoµn KiÕm … t¹i c¸c ®×nh chïa …
4)Giao th«ng: chñ yÕu giao th«ng ®èi ngo¹i cña kinh thµnh Th¨ng
Long lµ giao th«ng ®êng thuû qua hai con s«ng Hång vµ s«ng T« LÞch. Giao
th«ng ®èi néi lµ ®êng ®Êt ®îc l¸t g¹ch ë gi÷a ®Ó chèng lÇy, ®êng x¸ ®îc tæ chøc
qui cò h¬n.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
8
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
H×nh 1.2 Hµ Néi – 1831 (thêi nguyÔn)
§¸nh gi¸ vÒ vai trß cña c¸c dßng s«ng thêi kú Phong KiÕn
1)
NÐt ®Þa lý trêng tån cña Th¨ng Long ngh×n xa vµ Hµ Néi
ngµy nay, ®ã lµ ®Æc trng cña thµnh phè s«ng ngßi: thµnh phè ng· ba s«ng, nÕu lÊy
c¶ hai dßng NhÞ Hµ- T« LÞch lµm hÖ qui chiÕu, lµm trôc chñ ®¹o; thµnh phè mét
bê s«ng (bê ph¶i), nÕu chØ lÊy s«ng NhÞ lµm trôc chÝnh. Bªn c¹nh ®ã, do sù
chuyÓn dßng cña s«ng Hång cho nªn ®Êt Hµ Néi lµ ®Êt b·i do phï sa c¸ dßng
s«ng båi ®¾p vµ ®Þa h×nh ®Þa m¹o vïng Hµ Néi cã nhiÒu s«ng hå.
2)
Hµ Néi néi thµnh, bªn hå T©y,cã dßng «ng T« LÞch, l¹i cã
rÊt nhiÒu ®Çm hå. Xem trªn c¸c b¶n ®å tõ thêi xa cho ®Õn gi÷a thÕ kû nµy, ta thÊy
l·nh thæ Hµ Néi lµ mét vïng ®Çm lÇy, mét thµnh phè s«ng hå, nöa ®Êt nöa níc.
Qui ho¹ch Hµ Néi cæ lµ n¬ng theo vµ thÝch øng ®Õn møc tèi ®a c¸c h×nh thÓ tù
nhiªn s«ng hå ®ã. PhÇn l·nh thæ chñ yÕu cña Th¨ng Long-Hµ Néi xa lµ phÇn ®Êt
båi, ®îc bao bäc bëi s«ng Hång ë phÝa b¾c vµ phÝa ®«ng, bëi s«ng T« LÞch vµ
s«ng Kim Ngu ë phÝa t©y vµ phÝa nam. Lòy bäc ngoµi lµ ®ª mµ còng lµ thµnh ®Êt,
lµ ®êng giao th«ng (®ª La Thµnh). S«ng hå lµ nguån níc mÆt dïng trong sinh
ho¹t mµ còng dïng trong hÖ thèng thñy lîi vµ giao th«ng truyÒn thèng. S«ng hå
còng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa lý ®îc dïng lµm nguyªn lý s¬ khëi chØ ®¹o viÖc qui
tô xãm lµng, phêng phè vµ thµnh lòy phßng vÖ (sö dông nh÷ng ®o¹n s«ng Hång,
s«ng T« LÞch lµm ngo¹i hµo). NhÞ Hµ,T« LÞch, Kim Ngulµ nh÷ng trôc chñ ®¹o,
hå T©y, hå G¬m lµ nh÷ng ®iÓm trung t©m, tõ ®ã táa ra “phè gi¨ng m¾c c÷i, ®êng
quanh bµn cê”
3)
Tãm l¹i, tõ buæi ®Çu nh÷ng dßng s«ng võa lµ trôc giao
th«ng, trôc qui ho¹ch võa lµ thµnh lòy thiªn nhiªn b¶o vÖ Th¨ng Long-Hµ Néi.
Dßng níc cña c¸c con s«ng ®ã võa lµ nguån níc sinh ho¹t võa lµ nguån níc tíi
cho ®ång ruéng, ®ång thêi còng mang phï sa båi ®¾p dÇn lªn thµnh b·i, thµnh
lµng. Dßng s«ng mang l¹i nguån lîi kinh tÕ, l¾m c¸ t«m, hai bªn bê lµ nh÷ng lµng
m¹c, vên c©y, vên rau xanh tèt. §«i bê s«ng T« LÞch cßn lµ n¬i héi tô mua b¸n
sÇm uÊt, lµ n¬i hß hÑn, n¬i diÔn ra nh÷ng ho¹t ®éng v¨n hãa céng ®ång …
1.1.2 Tõ gi÷a thÕ kû XIX ®Õn 1945 (thêi kú Ph¸p thuéc)
A Giai ®o¹n b×nh ®Þnh vµ b¾t ®Çu khai th¸c thuéc ®Þa (1878-1885)
Sau khi chiÕm ®ãng Hµ Néi (1883), chÝnh quyÒn thùc d©n cïng víi
kÕ ho¹ch b×nh ®Þnh vµ khai th¸c thuéc ®Þa, ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p vÒ khai th¸c
vµ qui ho¹ch kh¸c nhau. Víi c¸c môc tiªu ®ã ngay tõ ®Çu thùc d©n Ph¸p ®· chiÕm
®ãng hoµng thµnh Hµ Néi, nhanh chãng ph¸ hñy toµn bé hÖ thèng têng
thµnhcïng c¸c kiÕn tróc truyÒn thèng cña mét nÒn hµnh chÝnh phong kiÕn ViÖt
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
9
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
Nam. Trong khi ®ã vÉn gi÷ nguyªn khu vùc kinh thµnh 36 phè phêng, mét trung
t©m bu«n b¸n sÇm uÊt ®¬ng thêi ®Ó khai th¸c nguån lîi kinh tÕ qua hÖ thèng thuÕ,
®ång thêi ñng hé viÖc x©y dùng nhµ thê vµ c¸c trêng dßng. Toµn bé c¸c c«ng
tr×nh kiÕn tróc mµ Ph¸p ®· x©y dùng ë Hµ Néi giai ®o¹n ®Çu ®Òu mang tÝnh thùc
dông, dùa trªn tinh thÇn cña chñ nghÜa c«ng n¨ng, ®¬n gi¶n trong kiÕn tróc.
B Giai ®o¹n ®Èy m¹nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn 1(1885-1920)
Tõ 1885 ®Õn 1920 lµ giai ®o¹n ®Èy m¹nh c«ng cuéc khai th¸c
thuéc ®Þa lÇn thø nhÊt. §©y lµ thêi kú mµ Ph¸p b×nh ®Þnh ®îc ViÖt Nam. C¸c c«ng
tr×nh x©y dùng ë giai ®o¹n ®Çu ®îc coi lµ nh÷ng h¹t nh©n ®Ó ph¸t triÔn ra xung
quanh. HÖ thèng ®êng phè réng r·i ®îc x©y dùng qui ho¹ch theo « bµn cê, cã
trang bÞ hÖ thèng kü thuËt h¹ tÇng theo kiÓu ph¬ng T©y, cïng víi viÖc ®a vµo sö
dông nh÷ng ph¬ng tiÖn giao th«ng c¬ giíi ®Çu tiªn, lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n thóc
®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÔn, më réng thµnh phè. Cïng víi thêi gian, trong cÊu tróc ®«
thÞ Hµ Néi ®· dÇn h×nh thµnh nh÷ng khu chøc n¨ng riªng biÖt. Khu th¬ng nghiÖp,
dÞch vô trung t©m trªn trôc ®êng Trµn TiÒn-Hµng Khay, khu hµnh chÝnh, chÝnh trÞ
ë phÝa §«ng hå Hoµn KiÕm vµ c¸c khu vùc kho tµng, nhµ m¸y r¶i r¸c trong thµnh
phè. Khu 36 phè phßng vÉn lµ khu th¬ng m¹i dÞch vô truyÒn thèng. N¨m 1889,
thùc d©n Ph¸p ®· lÊp nh¸nh s«ng T« tõ chç cöa s«ng Hång (Hµ KhÈu) qua Hµng
C¸, Hµng Lîc tíi Thôy Khuª lËp ra c¸c phè NguyÔn Siªu, Ngâ G¹ch, Hµng C¸,
Hµng Lîc.
C Giai ®o¹n ®Èy m¹nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn 2 (1920-1945)
Trong nh÷ng n¨m tõ 1920 ®Õn 1945 thùc d©n Ph¸p tiÕn hµnh ch¬ng
tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai víi nhÞp ®iÖu vµ qui m« lín h¬n. Trong bèi
c¶nh Êy, c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ qui ho¹ch thµnh phè Hµ Néi cã ®iÒu kiÖn
ph¸t triÔn m¹nh h¬n so víi c¸c thêi kú trícvíi nhiÒu lo¹i h×nh vµ phong c¸ch kiÕn
tróc kh¸c nhau. C¨n cø trªn c¸c ®Æc ®iÎm kiÕn tróc vµ qui ho¹ch th× khu phè
Ph¸p ë Hµ Néi ®îc x©y dùng trong 80 n¨m ®· cã sù hoµn chØnh theo ph¬ng ph¸p
qui ho¹ch ph¬ng T©y. VÒ phong c¸ch kiÕn tróc ®· cã sù vËn dông linh ho¹t tõ
kiÕn tróc thuÇn tóy Ph¸p ®Õn c¸c phong c¸ch kiÕn tróc kÕt hîp khai th¸c c¸c ®Æc
®iÓm cña kiÕn tróc truyÒn thèng ViÖt Nam vµ thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Þa
ph¬ng. Khu phè Ph¸p cïng víi thêi gian ®· trë thµnh mét quÜ ®« thÞ ®¸ng kÓ vµ
cã nh÷ng gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh gãp phÇn t¹o nªn nÐt hÊp dÉn cña Hµ Néi. §ã lµ sù kÕt
hîp hµi hßa gi÷a c«ng tr×nh vµ khung c¶nh thiªn nhiªn nhiÖt ®íi, th«ng qua tØ lÖ
c«ng tr×nh kiÕn tróc võa ph¶i vµ sù chó ý ®Õn c©y xanh, còng nh viÖc t¹o nªn mét
sè trôc chÝnh cã c«ng tr×nh träng ®iÓm ¸ng ng÷ víi vai trß lµ ®iÓm nhÊn, kh«ng
gian vµ mÆt níc hå Hoµn KiÕm còng ®· ®îc khai th¸c vµ t¹o nÐt riªng cho Hµ Néi
.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
10
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
D CÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng Long- Hµ Néi thêi Ph¸p thuéc
CÊu tróc ®« thÞ míi ®îc h×nh thµnh vµo thêi kú nµy (®Çu thÕ kû
XX) cã thÓ nhËn biÕt râ rµng trªn b¶n ®å kh«ng gian ®« thÞ Hµ Néi vµ ®îc ®Æc trng bëi c¸c yÕu tè sau :
1)Mét hÖ thèng ®êng phè kiÓu bµn cê, kh¸c víi hÖ thèng ®êng
trong khu phè cæ “ 36 phè phêng” Ýt nhiÒu mang tÝnh chÊt tù ph¸t víi nh÷ng lèi ®i
nhá hÑp, Ýt nhiÒu quanh co, chç réng chç hÑp kh«ng th«ng nhÊt… M¹ng líi ®êng
phè ®îc ph¸t triÔn vÒ phÝa Nam hå G¬m, ®îc ho¹ch ®Þnh tríc víi nh÷ng tuyÕn
th¼ng kÎ « víi nh÷ng ®êng song song vµ vu«ng gãc nhau t¹o thµnh nh÷ng khu ®Êt
x©y dùng t¬ng ®èi vu«ng v¾n.
2)Mét phong c¸ch kiÕn tróc vèn chØ thÞnh hµnh ë ch©u ¢u thêi ®ã :
kiÕn tróc Phôc Hng, cæ ®iÓn Ph¸p, G« TÝch, R«m¨ng … ®îc thÓ hiÖn trªn mét
lo¹t kiÕn tróc c«ng céng tõ kiÕn tróc hµnh chÝnh (phñ Toµn QuyÒn, dinh Thèng
sø, tßa ¸n tèi cao …), kiÕn tróc v¨n hãa (nhµ h¸t, b¶o tµng, trêng ®¹i häc …), c¸c
kiÕn tróc c«ng céng kh¸c (bu ®iÖn, bÖnh viÖn, ng©n hµng …) cho tíi nhµ ë (c¸c
lo¹i biÖt thù Ph¸p).
3)Mét hÖ thèng kh«ng gian më gåm c¸c qu·ng trêng, c¸c vên c©y,
hå níc … liªn hoµn víi hÖ thèng kh«ng gian lu th«ng (c¸c ®¹i lé), cã ý nghÜa
®¸ng kÓ trong viÖc t¹o nªn c¶nh quan ®« thÞ cã tÇm nh×n réng, ®ång thêi t¨ng
thªm kh¶ n¨ng th«ng tho¸ng cña m«i trêng ®« thÞ.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
11
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
H×nh 1.3 : hoµng thµnh vµ kinh thµnh th¨ng
long -1883
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
12
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
H×nh 1.4: b¶n ®å th¨ng long- Hµ Néi 1890
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
13
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
H×nh 1.5 : b¶n ®å Hµ Néi - 1925
1.1.3 Tõ 1945 ®Õn nay (thêi kú C¸ch m¹ng XHCN)
A Tõ 1945 ®Õn 1975 (thêi kú chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ Quèc)
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
14
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
Sau C¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng, c«ng viÖc nÆng nÒ tríc m¾t cña
toµn d©n téc lµ kh¸ng chiÕn chèng thï trong giÆc ngoµi. C¶ Hµ Néi sôc s«i trong
nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn, ngµy 10-10-1954 thñ ®« ®îc gi¶i phãng tng bõng
®ãn B¸c Hå cïng ChÝnh phñ vÒ Hµ Néi. Sau nh÷ng n¨m ®Çu kh«i phôc vµ x©y
dùng, th¸ng 9-1959, Bé ChÝnh trÞ Trung ¬ng §¶ng ®· ra nghÞ quyÕt vÒ qui ho¹ch
c¶i t¹o vµ më réng thµnh phè Hµ Néi, qui ®Þnh Hµ Néi ph¶i cã bé mÆt xøng ®¸ng,
ph¬ng ch©m c¶i t¹o vµ më réng thµnh phè ph¶i phôc vô nhiÖm vô trung t©m chÝnh
trÞ, v¨n hãa cña c¶ níc, phôc vô c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n lao
®éng. Do yªu cÇu ®ã, ®Þa giíi cña Hµ Néi ®· ®îc më réng, diÖn tÝch Hµ Néi cò
(n¨m 1954) lµ 1200ha, ®Õn n¨m 1959 ®· më réng tíi 2000ha, vµ d©n sè Hµ Néi
n¨m 1960 lµ 638000 ngêi. VÒ mÆt hµnh chÝnh, Hµ Néi gåm 4 khu : khu Ba §×nh,
khu §ång Xu©n (vÒ sau thuéc quËn Hoµn KiÕm), khu Hoµn KiÕm vµ khu Hµng
Cá (phÇn ®Êt phÝa T©y B¾c Hµ Néi bao gåm 6 x·:Thôy Ph¬ng,Phó Thîng, Tõ
Ch©u,Xu©n La, Xu©n §Ønh, Cæ NhuÕ; QuËn VI ë phÝa T©y vµ T©y Nam bao gåm
5 x· : Hßa B×nh , DÞch Väng, Yªn Hßa, Trung Hßa, Trung Hßa, MÔ Tr×. QuËn VII
ë phÝa §«ng Nam bao gåm 6 x· : Ngäc Thôy, Thîng Thanh, ViÖt Hng, TiÕn Bé,
Hång TiÕn, Gia L©m (®Òu ë bê B¾c s«ng Hång).
Bé mÆt ®« thÞ ®· tõng bíc ®îc ®æi míi víi nh÷ng khu s¶n xuÊt
c«ng nghiÖp, nh÷ng khu lao ®éng Ýt nhiÒu khang trang, mét sè c«ng tr×nh phóc lîi
c«ng céng, c©y xanh, ®êng x¸ ®iÖn níc … C«ng t¸c qui ho¹ch ®· cã nh÷ng bíc ®i
ban ®Çu ®¸ng khÝch lÖ, mét ®å ¸n kiÕn tróc qui ho¹ch x©y dùng thñ ®« ®îc v¹ch
ra víi sù gióp ®ì cña c¸c chuyªn gia Liªn X« nh»m x¸c ®Þnh ph¬ng híng ph¸t
triÔn cho Hµ Néi. Dùa trªn qui ho¹ch ®ã mµ nhiÒu khu x©y dùng míi ®· ®îc h×nh
thµnh, nhiÒu tuyÕn ®êng ®· ®îc më réng hoÆc lµm míi. C¸c khu c«ng nghiÖp nh
Thîng §×nh, Minh Khai … c¸c khu nhµ ë NguyÔn C«ng Trø, Kim Liªn … c¸c
khu c«ng viªn, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng ®Òu ®· ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn qui ho¹ch
nµy.
B Tõ 1975 ®Õn 1990 (thêi kú kh«i phôc vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ)
Nh×n chung thêi kú nµy c«ng cuéc x©y dùng thñ ®« tuy ®· cã nh÷ng
bíc ph¸t triÔn nhng lµ mét thêi kú ®Çy khã kh¨n do ph¶i kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶
do chiÕn tranh ®Ó l¹i hÕt søc to lín mµ nh©n d©n ta ph¶I tèn nhiÒu c«ng søc ®Ó hµn
g¾n.
MÆc dï vËy kh«ng gian ®« thÞ ®· ®îc më réng ®¸ng kÓ nhê viÖc
ph¸t triÔn nh÷ng khu ë míi (cao tÇng vµ thÊp tÇng) ë bªn trong vµ ë c¶ vïng ven
néi, ph¸t triÔn c¸c tuyÕn ®êng giao th«ng (®êng tia vµ ®êng nan qu¹t), bæ sung
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
15
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
nhiÒu c«ng tr×nh c«ng céng, c«ng tr×nh c«ng nghiÖp còng nh c¸c khu c©y xanh …
cã thÓ coi Hµ Néi lóc nµy ®· cã nh÷ng bíc tiÕn bé quan träng trong viÖc cô thÓ
hãa ®Þnh híng ph¸t triÔn kh«ng gian ®« thÞ theo qui ho¹ch tæng thÓ x©y dùng thñ
®« ®· ®îc nghiªn cøu tõ nhiÒu n¨m tríc.
Trong thêi kú nµy, c¸c dßng s«ng, kªnh m¬ng néi thµnh dêng nh bÞ
quªn l·ng tríc nh÷ng lo toan kh¸c cña thµnh phè. HÇu nh tÊt c¶ c¸c dßng s«ng
®Òu trë thµnh n¬i chøa ®ñ mäi lo¹i chÊt th¶I cña tÊt c¶ c¸c lo¹i ho¹t ®éng sinh ra
vµ bÞ biÕn thµnh m¬ng r·nh, bÞ lÊn chiÕm dßng ch¶y …
C Tõ 1990 ®Õn nay (thêi kú C«ng nghiÖp hãa, HiÖn ®¹i hãa vµ héi nhËp
quèc tÕ)
Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa cña Hµ Néi vµo thêi kú nµy diÔn ra trong khung
c¶nh kinh tÕ x· héi diÔn ra ®Çy biÕn ®éng ë trong níc còng nh trªn thÕ giíi. Sù
chuyÓn hãa tõ mét nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ ®a d¹ng
nhiÒu thµnh phÇn víi nh÷ng t¸c ®éng râ rÖt cña “thÞ trêng tù do”, ch¼ng nh÷ng cã t¸c
®éng m¹nh mÏ ®Õn ®êi sèng kinh tÕ x· héi mµ cßn ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên râ trªn bé mÆt
kiÕn tróc ®« thÞ. Cha bao giê bé mÆt kiÕn tróc ®« thÞ Hµ Néi biÕn ®æi nhanh ®Õn thÕ,
mét sù biÕn ®æi ®em l¹i nhiÒu ®iÒu phÊn khëi lÉn næi lo ©u.
Sù bung ra cña viÖc x©y dùng nhµ ë t nh©n ®· lµ mèi ®e däa tríc
tiªn cho c¶nh quan ®« thÞ ë nh÷ng khu phè cæ, mét c¶nh quan ®« thÞ ®éc ®¸o vµ
mét di s¶n quÝ gi¸. Di s¶n ®ã lu gi÷ bªn trong nh÷ng truyÒn thèng vÒ c¸ch ¨n ë vµ
sinh ho¹t v¨n hãa, c¸ch thøc cÊu t¹o kh«ng gian kiÕn tróc, nghÖ thuËt t¹o c¶nh víi
nh÷ng s©n trong, nh÷ng bÓ níc, hoa l¸ vµ chim mu«ng. Qua nhiÒu n¨m cña nÒn
kinh tÕ bao cÊp, di s¶n Êy kh«ng ®îc tu bæ g× thªm mµ tr¸i l¹i bÞ ¸p lùc cña sù
t¨ng d©n sè lµm cho tµn t¹ ®i nhiÒu. Tuy thÕ sù tµn t¹ Êy kh«ng nguy h¹i b»ng sù
v« ý thøc vÒ b¶o tån di s¶n. Kh¸ nhiÒu nhµ cò nµy ®· ®îc thay b»ng nhµ míi,
khang trang vµ hiÖn ®¹i h¬n nhng h×nh ¶nh Êm cóng, gÇn gòi cña kiÕn tróc ®« thÞ
truyÒn thèng ®· bÞ ph¸ vì.
Lµng cò biÕn d¹ng vµ xuÊt hiÖn “lµng míi”. Qu¸ tr×nh ph¸t triÔn
cña Th¨ng Long-Hµ Néi còng lµ qu¸ tr×nh lïi dÇn cña lµng truyÒn thèng, trong
qu¸ tr×nh lïi dÇn Êy, dÊu tÝch cña c¸c céng ®ång c d©n n«ng th«n thêng ®îc b¶o lu, ®Ó l¹i cho Hµ Néi ngµy nay nhiÒu kû vËt cã gi¸ trÞ, ®ã lµ nh÷ng ®×nh chïa, ®Òn
miÕu, nhµ thê hä, nhµ v¨n chØ … r¶i r¸c trong néi thµnh hiÖn nay vµ lµ mét trong
nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ®« thÞ cæ kÝnh nµy.
C¸c lµng ë xung quanh vïng ven néi lµ n¬I diÔn ra nh÷ng biÕn
®éng râ nÐt nhÊt, tríc tiªn lµ ®Êt ruéng cña lµng ph¶i nhêng chæ cho sù ph¸t triÔn
nh÷ng khu ë míi cña ®« thÞ, c¸c lµng Kim Liªn, Kh¬ng Thîng, Quúnh L«i,
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
16
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
Gi¶ng Vâ, Thµnh C«ng, NghÜa §« … ®Òu ®· n»m trong t×nh h×nh nh vËy. MÊt ®i
®Êt canh t¸c, ®¬ng nhiªn c¸c lµng ph¶i chuyÓn híng s¶n xuÊt sang c¸c ngµnh
nghÒ kh¸c, thñ c«ng, th¬ng nghiÖp, c«ng nghiÖp cña ®« thÞ vµ còng cã mét sè lao
®éng chuyÓn ®i c¸c vïng kinh tÕ míi. Tõ ®ã mét sù biÕn ®éng lín h¬n n÷a ®·
diÔn ra trªn phÇn thæ c cña nh÷ng lµng nµy,®Æc biÖt lµ tõ sau khi ph¸t triÔn nÒn
kinh tÕ thÞ trêng. T¹i nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng ®Æc biÖt lµ nh÷ng lµng trång
hoa nh Ngäc Hµ, LiÔu Giai, Nghi Tµm, Qu¶ng B¸ … th× sù biÕn d¹ng Êy lµ mét
sù mÊt m¸t ®¸ng tiÕc ®èi víi ®« thÞ. §Æc biÖt lµ sù biÕn ®æi cÊu tróc kh«ng gian
®ã cïng víi sù tËp trung d©n c ®· gia t¨ng søc Ðp « nhiÔm lªn hÖ thèng s«ng hå,
kªnh m¬ng vèn ®· qu¸ t¶i vµ Ýt ®îc quan t©m. C¸c dßng s«ng kh«ng cßn ®îc xem
lµ trôc qui ho¹ch n÷a mµ ngêi ta chó ý nhiÒu h¬n ®Õn sù ph¸t triÔn thµnh phè ra
vïng ngo¹i «.
NhiÒu lµng truyÒn thèng mÊt ®i, cã lÏ ®Ó bï l¹i Hµ Néi ®· cã mét
sè lµng míi, tuy kh¸i niÖm lµng ë ®©y kh«ng cßn gièng nh tríc, ®ã lµ c¸c lµng
nh : lµng SOS dµnh cho trÎ em må c«i, lµng trÎ em Birla, lµng kiÕn tróc ViÖtNhËt, lµng kiÕn tróc phong c¶nh, kh¸ch s¹n Ph¬ng §«ng (mét lo¹i lµng du lÞch)
vµ tiÕn tíi cã thÓ cã lµng v¨n hãa c¸c d©n téc hoÆc lµng Olympic dµnh cho c¸c
vËn ®éng viªn. Nh÷ng khu x©y dùng nµy tuy kh«ng quan hÖ g× víi s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp nhng vÉn ®îc gäi lµ lµng, cã lÏ lµ ®Ó nãi lªn mét ®Æc trng cña qui ho¹ch cã
®«i nÐt gÇn gòi víi lµng truyÒn thèng, ®ã lµ mét tæng thÓ víi c¸c khèi kiÕn tróc
kh«ng lín, cã nhiÒu ®Êt trång c©y vµ céng ®ång trong ®ã Ýt nhiÒu cã sù g¾n bã víi
nhau trong mét ý tëng chung nµo ®ã, mét lÒ lèi sinh ho¹t nµo ®ã vµ nh×n tæng
qu¸t th× nã gîi suy nghÜ, gîi h×nh ¶nhvÒ mét kiÕn tróc lµng víi mét mong muèn
chung khi x©y dùng t¹o lËp nªn mét céng ®ång d©n c cã nÕp sèng v¨n minh, quan
t©m b¶o tån nÒn v¨n hãa cæ truyÒn, mét khu d©n c ®« thÞ nhng kh«ng xa rêi nÒ
nÕp tèt ®Ñp cña c¸c lµng xa. Nh÷ng khu x©y dùng víi lo¹i nhµ cã khèi tÝch nhá,
cã nhiÒu vên c©y theo kiÓu c¸c lµng nh vËy thùc sù lµ ®iÒu tèt lµnh cho m«i trêng
sèng vµ c¶nh quan ®« thÞ, nã sÏ lµ nh÷ng “l¸ phæi nhá” gãp phÇn cïng c¸c l¸ phæi
lín nh hå G¬m, hå B¶y MÉu gióp cho ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu cña ®« thÞ ®îc c¶i
thiÖn.
1.2 HiÖn tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng cña thµnh phè Hµ Néi
A HiÖn tr¹ng tho¸t níc cña hÖ thèng kªnh m¬ng
HiÖn t¹i, cã kho¶ng 120km cèng (hÖ thèng cèng chung) vµ 31,3km
m¬ng tho¸t níc trong khu vùc trung t©m ®« thÞ chñ yÕu ë 4 quËn. HÖ thèng kªnh
m¬ng vÉn ®¶m nhiÖm viÖc tho¸t níc chung c¶ níc ma vµ níc th¶i sinh ho¹t, c«ng
nghiÖp.
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
17
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
C¸c kªnh m¬ng cã lo¹i tiÕt diÖn nhá n»m gän trong c¸c khu d©n c
chñ yÕu tiÕp nhËn níc th¶i sinh ho¹t. Lîng bïn cÆn l¾ng r©t nhiÒu do cha qua xö
lý. Dßng ch¶y nhá, vÒ mïa kh« nh×n thÊy c¶ ®¸y m¬ng (m¬ng Nam §ång).
C¸c kªnh m¬ng lín nhËn níc th¶i tõ c¸c cèng trong lu vùc vµ c¸c
hå ®iÒu hoµ ®Ó th¶i ra s«ng. Lîng níc th¶i tõ c¸c cèng sau khi ®æ vµo hå ®· ®îc
xö lý sinh häc, ®Õn khi mùc níc trong hå ®ñ lín sÏ ®îc b¬m ra c¸c kªnh m¬ng ®Ó
®æ ra s«ng. Do ®ã, chÊt lîng cña lo¹i níc th¶i nµy lµ chÊp nhËn ®îc.
Do kÕt qu¶ cña viÖc l¾ng ®äng bïn cÆn trong mét thêi gian dµi,
hiÖn t¹i tæng lîng bïn cÆn lu cöu kho¶ng 26.000m3 ë c¸c cèng (chiÕm 32% thÓ
tÝch trong lßng cèng) vµ kho¶ng 90.000m 3 ë c¸c kªnh m¬ng (chiÕm 24% diÖn
tÝch dßng ch¶y) g©y gi¶m c«ng suÊt dßng ch¶y mét c¸ch ®¸ng kÓ. Lîng bïn cÆn
chiÕm chæ g©y ngËp óng thêng xuyªn khu vùc néi thµnh vµ g©y ¶nh hëng ®Õn m«i
trêng sèng (mïi, c¶nh quan, ®iÒu kiÖn vÖ sinh …).
C¸ch thøc qu¶n lý x©y dùng ®« thÞ kh«ng chÆt chÏ dÉn ®Õn t×nh
tr¹ng lÊn chiÕm hµnh lang b¶o vÖ kªnh m¬ng hay tù ý x©y dùng c¸c cÇu b¾c
ngang kªnh m¬ng lµm ®êng dÉn vµo nhµ. C¸c kªnh m¬ng phÇn bÞ lÊp, phÇn bÞ lÊn
chiÕm lµm gi¶m diÖn tÝch dßng ch¶y, gãp phÇn g©y ngËp óng côc bé.
Sè liÖu cña m¹ng líi kªnh m¬ng quËn §èng §a lµ mét vÝ dô
B¶ng 1 :
Thèng kª hÖ thèng kªnh m¬ng quËn §èng §a ( XÝ NghiÖp Tho¸t Níc 4)
BÒ réng
ChiÒu dµi
Cã hµnh
STT
Tªn m¬ng
(m)
(m)
lang(m)
639
732
3.3
1
Hµo Nam
934
B>6
3018
800
B<6
2
Ngäc Kh¸nh
4.2
120
140
3
Vên Me
2
206
176
4
B.ViÖn Phô S¶n
100
100
1
5
Tr¾ng ChÑm
501
41
4
6
Tr¹i Tãc
90
90
1.5
7
Nhµ DÇu
57
30
2
8
¤ Chî Dõa
130
130
1.5
9
L¬ng sö
175
0
2.2
10
Ph¬ng Mai
275
150
3.2
11
ChÑm- X· §µn
460
460
6
12
Th«ng PhongLinh Quang
13
Trung tiÒn
14
M¬ng T©y S¬n
15
M¬ng Nam §ång
Kh«ng hµnh
lang(m)
546
450
100
236
100
961
90
84
130
350
400
460
2
40
40
40
2.9
B>6
B<6
4
30
405
400
357
30
30
970
640
474
240
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
18
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
16
17
18
19
M¬ng IF
M¬ng Hoµng CÇu
M¬ng Y Khoa
M¬ngThµnh C«ng
B>6
2.5
2
B>6
385
373
734
621
670
479
891
866
100
267
577
376
R¸c th¶i do ý thøc kÐm cña ngêi d©n, do sù bu«ng láng qu¶n lý cña
®Þa ph¬ng vµ c¬ quan chøc n¨ng ®· g©y c¶n trë dßng ch¶y, l¾ng ®äng cÆn ®¸y,
mÊt mü quan vµ g©y tèn kÐm trong viÖc n¹o vÐt.
Ngµnh GTCC ®îc giao nhiÖm vô triÓn khai c¸c dù ¸n n¹o vÐt, c¶i
t¹o s«ng hå, kªnh m¬ng néi thµnh. MÆc dï c¸c dù ¸n nµy ®Òu hoµn thµnh nhng
chÊt lîng níc vÉn Ýt chuyÓn biÕn vµ ®ang cã nguy c¬ « nhiÔm nÆng h¬n. nguyªn
do lµ khi lËp dù ¸n, c¸c ngµnh chøc n¨ng chØ ®a vµo c¸c h¹ng môc n¹o vÐt bïn, kÌ
bê chø kh«ng nghÜ tíi viÖc thiÕt kÕ hÖ thèng thu gom níc th¶i, x©y dùng tr¹m xö
lý níc th¶i tríc khi ®æ vµo s«ng hå, kªnh m¬ng.
B HiÖn tr¹ng « nhiÔm m«i trêng níc.
Lîng níc th¶i cña thµnh phè trung b×nh mçi ngµy kho¶ng
450.000m3, trong ®ã chØ cã 5% lîng níc th¶i ®· qua xö lý, cßn l¹i 95% ®îc ®æ
th¼ng xuèng s«ng hå, kªnh m¬ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng « nhiÔm níc th¶i ®Õn møc
nghiªm träng.
Däc c¸c kªnh m¬ng cã hµng tr¨m cèng tiªu tho¸t níc th¶i ®îc x¶
th¼ng xuèng mang theo tr¨m thø bµ d»n nh bïn ®Êt, r¸c th¶i sinh ho¹t, r¸c th¶i y
tÕ vµ c¶ chÊt th¶i c«ng nghiÖp ch¶y ra tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt. V× níc th¶i cha qua
xö lý, l¹i lu c÷u l©u ngµy nªn biÕn níc s«ng trë thµnh mét thø ®en ngßm, ®Æc
qu¸nh, bèc mïi h«i thèi. ViÖc xö lý sinh häc diÔn ra trong hÖ sinh th¸i díi níc bÞ
qu¸ t¶i vµ cã thÓ hoµn toµn bÞ hñy ho¹i do c¸c chÊt h÷u c¬ vµ chÊt th¶i c«ng
nghiÖp.
Cø vµi th¸ng Cty tho¸t níc l¹i tiÕn hµnh n¹o vÐt lßng s«ng nhng rèt
cuéc th× ®©u vÉn hoµn ®ã bëi lîng bïn ®Êt l¾ng ®äng díi ®¸y s«ng hå, kªnh m¬ng lµ qu¸ lín. T¹i c¸c ®Çu cèng tho¸t níc , ngêi ta nhËn thÊy kh«ng chØ cã r¸c
th¶i sinh ho¹t, r¸c th¶i y tÕ ®¬n thuÇn nh b«ng b¨ng mµ cã c¶ bÖnh phÈm sau phÈu
thuËt. §©y thùc sù lµ mét nguån g©y bÖnh lín, ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ céng ®ång.
a) Níc th¶i sinh ho¹t
Theo c¸c sè liÖu ®iÒu tra cña c«ng ty t vÊn cÊp tho¸t níc Hµ Néi,
tæng lîng níc th¶i sinh ho¹t cña 1.089.000 ngêi d©n t¹i khu vùc néi thµnh Hµ Néi
hiÖn nay lµ 180.000m3/ngµy ®ªm.
Tuy nhiªn c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh t¹i chæ chØ ®îc sö dông ®Ó xö lý
chÊt th¶i tõ c¸c toalet. C¸c chÊt th¶i sinh ho¹t kh¸c nh níc bÈn vµ níc th¶i th¬ng
m¹i ®îc x¶ trùc tiÕp xuèng hÖ thèng cèng vµ kªnh m¬ng. C¸c lo¹i toalet nh lo¹i
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
19
§å ¸n Tèt NghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i
ph¸p cho quËn §èng §a
xÝ níc, xÝ th¶i, xÝ 2 ng¨n, xÝ thïng ®ang ®îc sö dông. Theo b¸o c¸o cña tæ chøc
UNDP sè d©n sö dông c¸c lo¹i xÝ nªu trªn ®îc tÝnh nh sau
B¶ng 2 : T×nh h×nh sö dông c¸c lo¹i hè xÝ
Lo¹i xÝ
Sè ngêi sö dông
lÖ (%)
XÝ níc
540.000
XÝ 2 ng¨n
200.000
XÝ thïng
180.000
Hè xÝ c«ng
80.000
céng
Tæng céng
1.000.000
(Nguån : C¬ quan ph¸t triÔn liªn hîp quèc – UNDP, 1997)
TØ
54
20
18
8
100
Møc ®é xö lý cña c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh nh×n chung lµ thÊp, níc
bÈn ®îc x¶ trùc tiÕp vµo c¸c ao hå, kªnh m¬ng. Nguån níc c«ng céng cµng bÞ «
nhiÔm trÇm träng khi mËt ®é d©n c trong lu vùc t¨ng lªn.
b) Níc th¶i s¶n xuÊt
Theo thèng kª míi nhÊt cña Së GTCC, hiÖn thµnh phè Hµ Néi cã
kho¶ng 369 nhµ m¸y xÝ nghiÖp, 15.880 c¬ së s¶n xuÊt t nh©n, h¬n 1.000 c¬ quan
trung ¬ng, 29 bÖnh viÖn, 10 khu c«ng nghiÖp. Trong sè c¸c c¬ quan d¬n vÞ trªn
chØ cã 40 xÝ nghiÖp, nhµ m¸y, 25 c¬ së dÞch vô lín vµ 10 bÖnh viÖn cã ®Çu t hÖ
thèng xö lý níc th¶i, cßn l¹i hÇu hÕt lµ ®æ níc th¶i ra hÖ thèng tho¸t níc chung
cña thµnh phè.
C¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp tËp trung chñ yÕu t¹i 5 khu :
Khu c«ng nghiÖp Thîng §×nh : cã 45 xÝ nghiÖp, ®Æc trng cho c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt, c¬ khÝ, chÕ biÕn thùc phÈm, dÖt may, sµnh sø thñy
tinh …
Khu c«ng nghiÖp VÜnh Tuy : cã 38 xÝ nghiÖp, ®Æc trng cho 7
ngµnh : c¬ khÝ, vËt liÖu x©y dùng, chÕ biÕn thùc phÈm, dÖt may, da giÇy, in vµ v¨n
phßng phÈm, trong ®ã cã 3 ngµnh chÝnh lµ dÖt nhuém, c¬ khÝ, chÕ biÕn thùc
phÈm.
Khu c«ng nghiÖp V¨n §iÓn : cã 14 xÝ nghiÖp ®Æc trng bëi 3 ph©n
ngµnh c«ng nghiÖp lµ : c¬ khÝ, hãa chÊt ph©n bãn, vËt liÖu x©y dùng, sµnh sø thñy
tinh vµ chÕ biÕn gç l©m s¶n, khu vùc nµy lµ khu vùc c«ng nghiÖp nÆng.
Khu c«ng nghiÖp CÇu DiÔn : cã 8 xÝ nghiÖp ®Æc trng bëi 5 ngµnh
c«ng nghiÖp chñ yÕu lµ : c¬ khÝ, hãa chÊt, vËt liÖu x©y dùng, chÕ biÕn gç trong ®ã
cã 2 ngµnh chñ chèt lµ chÕ biÕn thùc phÈm vµ hãa chÊt.
Khu c«ng nghiÖp Sµi §ång : ®Æc trng bëi c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp
®iÖn tö c«ng nghÖ cao …
SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T
20
§å ¸n Tèt NghiÖp