Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Vhoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty bá...

Tài liệu Vhoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty bánh kẹo hải hà.

.DOC
71
67
104

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a PhÇn më ®Çu A Lý do chän ®Ò tµi M«i trêng vµ sù ph¸t triÔn bÒn v÷ng ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña thÕ giíi vµ lµ mét trong nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña thêi ®¹i. B¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i trêng sèng cña con ngêi lµ vÊn ®Ò lín ¶nh hëng ®Õn cuéc sèng tèt ®Ñp cña mäi quèc gia vµ ph¸t triÔn kinh tÕ trªn toµn thÕ giíi, ®ã lµ kh¸t khao khÈn cÊp cña c¸c d©n téc vµ lµ nhiÖm vô cña mäi chÝnh phñ. §« thÞ ®îc xem lµ mét c¬ thÓ sèng ®éng, nhÊt lµ ë mét níc ph¸t triÔn nh níc ta. Sù t¨ng trëng ®i ®«i víi sù ®ßi hái tiÖn nghi vµ khi nÒn v¨n minh ®· ®îc giao lu trªn toµn cÇu th× nhu cÇu cña ngêi d©n ®« thÞ kh«ng dõng l¹i ë sù hîp lý vÒ c«ng n¨ng mµ cßn ph¶i tháa m·n yÕu tè thÈm mü ngµy cµng cao. Mét ®« thÞ ®îc h×nh thµnh kh«ng chØ tháa m·n mét thÕ hÖ mµ ph¶i phôc vô tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. V× vËy, vÊn ®Ò tæ chøc qui ho¹ch, x©y dùng, qu¶n lý m«i trêng c¶nh quan tiÖn nghi vµ thÈm mü kh«ng chØ xem xÐt ®Õn nh÷ng viÖc lµm hiÖn t¹i mµ ph¶i tËn dông tèi ®a c¸i tèt hiÖn cã ®Ó ph¸t triÔn trong t¬ng lai. Chóng ta ph¶i biÕt s½n sµng hi sinh, bá qua nh÷ng c¸i lîi nhá nhÆt tríc m¾t ®Ó nghÜ xa h¬n vÒ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp trong t¬ng lai. Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ §« thÞ hãa lµ xu thÕ tÊt yÕu cña thêi ®¹i. §i kÌm víi nã lµ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng sinh th¸i vµ c¶nh quan ®« thÞ nÕu chóng ta kh«ng biÕt gi÷ g×n. Trong nh÷ng n¨m qua, Hµ Néi víi vai trß vµ vÞ trÝ lµ thñ ®« cña c¶ níc ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ vÒ kinh tÕ x· héi. NÒn kinh tÕ Hµ Néi t¨ng trëng víi nhÞp ®é nhanh cha tõng thÊy, tØ lÖ t¨ng trëng tæng s¶n lîng theo khu vùc (RGDP) ®¹t 11,8% mçi n¨m. VÒ khÝa c¹nh ph¸t triÔn c«ng nghiÖp, Hµ Néi lµ mét trong nh÷ng tØnh thµnh cã møc c«ng nghiÖp hãa cao nhÊt, chiÕm 85% tæng s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña c¶ níc.trong khi d©n sè chØ chiÕm 3%. Sù ph¸t triÔn nhanh chãng vÒ kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp ®· thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ra c¸c vïng ngo¹i thµnh Hµ Néi vµ qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa m¹ng líi ®êng bé, c¸c khu nhµ ë míi… Qui ho¹ch tæng thÓ 2020 do UBND thµnh phè Hµ Néi x©y dùng dù b¸o tæng d©n sè Hµ Néi sÏ lµ 1,7 triÖu n¨m 2005 vµ t¨ng lªn 2,5 triÖu n¨m 2020. Sù t¨ng trëng vÒ kinh tÕ trong ®iÖu kiÖn cßn thiÕu c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt, c¬ së h¹ tÇng cò kû, qu¶n lý kÐm, thiÕu c¸c biÖn ph¸p xö lý vi ph¹m vÒ « nhiÔm ®ang g©y nªn sù xuèng cÊp nghiªm träng m«i trêng trong thµnh phè. Hµ Néi víi lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÔn mang nhiÒu ®Æc trng cña mét miÒn s«ng níc tÊt yÕu sÏ mang nhiÒu “th¬ng tÝch” do « nhiÔm m«i trêng mang l¹i. Tõ « nhiÔm nguån níc, kh«ng khÝ, tiÕng ån… ®ang lµm mÊt dÇn h×nh ¶nh vÒ mét thñ ®« th¬ méng. V× lÏ ®ã, c¶i t¹o n©ng cao chÊt lîng m«i trêng, c¶nh quan ®« thÞ cµng trë nªn cÊp b¸ch. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 1 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a V× thÕ, n¨m 1992, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· ®Ò nghÞ chÝnh phñ NhËt B¶n hç trî vÒ kü thuËt ®Ó thùc hiÖn nghiªn cøu “Qui ho¹ch tæng thÓ hÖ thèng tho¸t níc vµ xö lý níc th¶i Thµnh Phè Hµ Néi”. Theo ®ã, C¬ quan hîp t¸c Quèc TÕ NhËt B¶n (JICA) ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn dù ¸n nghiªn cøu nµy. Trong dù ¸n ®· nhÊn m¹nh vai trß cña s«ng hå ®Ó ®iÒu hoµ lu lîng vµ tho¸t níc. HÖ thèng tho¸t níc lµ tæ hîp nh÷ng c«ng tr×nh thiÕt bÞ vµ c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt ®îc tæ chøc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô tho¸t níc. Muèn hÖ thèng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ th× kh«ng chØ s«ng hå mµ c¸c cèng r·nh, kªnh m¬ng còng cÇn nghiªn cøu c¶i t¹o. Quan niÖm sèng ngêi ViÖt Nam lu«n muèn gÇn gòi víi thiªn nhiªn, lu gi÷ nh÷ng gi¸ trÞ b¶n s¾c cæ xa nªn vÊn ®Ò c¶i t¹o kªnh m¬ng theo híng cèng ho¸ vµ gi÷ lµm c¶nh quan cÇn ph¶i nghiªn cøu thËt kÜ lìng ®Ó kh«ng mÊt ®i nh÷ng g× mµ thiªn nhiªn ®· u ®·i t¹o ra cho chóng ta nhng vÉn phï hîp víi Qui ho¹ch tho¸t níc. B Môc tiªu nghiªn cøu  §¸nh gi¸ thùc tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng  C¬ së khoa häc ®Ó ®¸nh gi¸ vai trß vµ kh¶ n¨ng sö dông c¶nh quan kh«ng gian cña kªnh m¬ng.  §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p kiÕn tróc, qui ho¹ch, qu¶n lý ®« thÞ, tho¸t níc ®Ó thùc hiÖn c¶i t¹o c¶nh quan vµ gi¶m bít ¶nh hëng « nhiÔm m«i trêng. C Giíi h¹n cña ®Ò tµi : Giíi h¹n vÒ kh«ng gian : ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi n»m trong ®Þa bµn cña dù ¸n “ Qui ho¹ch tæng thÓ tho¸t níc thµnh phè Hµ Néi” do UBND thµnh phè Hµ Néi cïng C¬ quan hîp t¸c Quèc tÕ NhËt B¶n (JICA) ®Ò xuÊt. Néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi cã thÓ xem nh phÇn bæ sung cña dù ¸n vÒ vÊn ®Ò c¶nh quan kªnh m¬ng. Giíi h¹n vÒ thêi gian : ®Ò tµi nghiªn cøu cho giai ®o¹n 2005-2020. Giíi h¹n vÒ ®èi tîng : vÊn ®Ò « nhiÔm m«i trêng níc ë hÖ thèng kªnh m¬ng Hµ Néi vµ gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a. D Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu       Ph¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa. Ph¬ng ph¸p thèng kª, thu thËp tµi liÖu liªn quan. Ph¬ng ph¸p b¶n ®å. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng. Ph¬ng ph¸p dù b¸o. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp, ®èi chiÕu so s¸nh. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 2 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a PhÇn néi dung nghiªn cøu Ch¬ng 1: tæng quan vÒ lÞch sö c¶nh quan sinh th¸i mÆt níc vµ hiÖn tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng Hµ Néi 1.1 HÖ thèng s«ng hå mÆt níc vµ c¶nh quan Hµ Néi qua c¸c thêi k× 1.1.1 Tõ thÕ kû XI ®Õn gi÷a thÕ kû XIX (thêi k× phong kiÕn) A Th¨ng Long thêi Lý (1009-1225), TrÇn (1226-1400), Hå (1400-1407) Tríc ngµy x©y dùng Kinh thµnh Th¨ng Long, miÒn Hµ Néi lµ n¬i tËp trung d©n c ®«ng ®óc, bu«n b¸n thÞnh vîng mÆc dï kh«ng ph¶i lµ kinh ®« cña c¸c triÒu ®¹i tríc (Ng«, §inh, TiÒn Lª). ChÝnh nhê nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi s½n cã mµ khi dêi ®« tíi, Lý Th¸i Tæ chØ ph¶i lo x©y dùng Hoµng thµnh cßn nh÷ng khu d©n c vèn cã kh«ng ph¶i x©y dùng g× nhiÒu. Khi míi x©y dùng Kinh thµnh Th¨ng Long chia lµm 2 phÇn : Hoµng thµnh vµ Kinh thµnh. Mét vßng thµnh ngoµi cïng bao bäc toµn bé khu vùc thµnh vµ thÞ gäi lµ thµnh §¹i La tøc Th¨ng Long ngo¹i thµnh. Vßng ngoµi nµy ®¾p b»ng ®Êt víi chøc n¨ng võa phßng vÖ võa ng¨n ngõa lò lôt. MÆt §«ng, thµnh ch¹y däc theo h÷u ng¹n s«ng Hång nh mét ®o¹n ®ª cña s«ng nµy, mÆt B¾c dùa theo s«ng T« LÞch tõ phÝa nam hå T©y cho ®Õn Yªn Th¸I (®êng Hoµng Hoa Th¸m ngúa nay), mÆt T©y theo t¶ ng¹n s«ng T« LÞch tõ Yªn Th¸i ®Õn ¤ CÇu GiÊy vµ mÆt Nam theo s«ng Kim Ngu ®Õn Gi¶ng Vâ, ¤ Chî Dõa, ¤ CÇu DÒn nèi víi ®ª s«ng Hång. Nh vËy tæng thÓ thµnh §¹i La dîc giíi h¹n kh¸ râ rÖt b»ng ba con s«ng : s«ng Hång, s«ng T« LÞch, s«ng Kim Ngu. Trong qui ho¹ch tù nhiªn, thµnh còng lµ ®ª, s«ng còng lµ hµo. PhÝa ngoµi bèn cöa thµnh lµ chî, lín nhÊt lµ chî §«ng (cöa s«ng T« LÞch) vµ chî T©y, lµ n¬I trao ®æi trùc tiÕp gi÷a bé phËn thµnh vµ bé phËn thÞ, SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 3 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a còng lµ n¬I tËp trung nh÷ng ho¹t ®éng bu«n b¸n cña Kinh thµnh. Khu vùc §«ng B¾c lÊy s«ng T« LÞch vµ s«ng NhÞ lµm giíi h¹n, lµ trung t©m th¬ng nghiÖp lín nhÊt cña Th¨ng Long khi ®ã. ¥ ®©y tËp trung kh¸ nhiÒu phè phêng – chî bÕn, trung t©m lµ phêng Hµ KhÈu, chî §«ng, bÕn c¶ng cöa s«ng T« vµ ngîc lªn phÝa trªn, bÕn c¶ng TriÒu §«ng (dèc HoÌ Nhai). Phè phêng, chî bÕn tÊp nËp t¹o nªn c¶nh trªn bÕn díi thuyÒn cña mét khu bu«n b¸n tÊp nËp. Néi thµnh, T« LÞch, Kim Ngu uèn khóc, nèi liÒn víi hå G¬m vµ hå B¶y MÉu. ThuyÒn mµnh san s¸t, ®ç vµo tËn bÕn Giang T©n ë m¹n NghÜa §«, Yªn Th¸i, n¬i T« LÞch nhËn thªm níc cña s«ng Thiªn Phï tõ s«ng NhÞ ch¶y vµo, len lái qua lµng La (Xu©n La) næi tiÕng trång da. §êi Lý Nh©n T«ng, s«ng Thiªn Phï bÞ lÊp, s«ng T« LÞch bÞ c¸t båi nhiÒu, song nhµ Lý vÉn rÊt cè g¾n n¹o vÐt s«ng T« lµm trôc giao th«ng thñy cña Kinh thµnh, ven s«ng T« LÞch mäc lªn nh÷ng vên c©y trÜu qu¶ ë c¸c cöa « : bëi, dõa, m¬, nh·n … N¨m nhÞp cÇu b¾c ngang s«ng T«, th¾ng c¶nh Th¨ng Long : cÇu §uèng x©y ®¸ (hµng §êng), cÇu gç Th¸i Hoµ (mÐ díi nhµ m¸y bia), cÇu Cau (Thuþ Khuª), cÇu T©y D¬ng (cÇu GiÊy), cÇu Dõa (« chî Dõa). Th©n cau, th©n dõa hoµ víi gç, ®¸, than, g¹ch nhãi trong tay ngêi Th¨ng Long ®Òu lµ vËt liÖu x©y dùng ®Ñp bÒn, ®a d¹ng vÒ kiÓu d¸ng … Vµ cßn cÇu Yªn QuyÕt (cèng Cãt), cÇu Nh©n Môc (cèng Mäc) … miÒn ven néi. Kinh thµnh Th¨ng Long cã nhiÒu c¶nh trÝ thiªn nhiªn rÊt ®Ñp, l¹i dîc bµn tay nh©n d©n c¸c thêi t« ®iÓm ngµy cµng phong phó. Kinh thµnh cã s«ng Hång, s«ng NhuÖ bao bäc vµ cã s«ng T« LÞch ch¶y qua, ngoµi ra cßn cã nhiÒu hå lín nh hå D©m §µm (hå T©y), hå Lôc Thuû (hå Hoµn KiÕm), Th¸i Hå… nh÷ng s«ng hå Êy mét mÆt gióp cho kinh thµnh tho¸ng ®·ng ªm dÞu, mÆt kh¸c cßn t¹o ra nh÷ng n¬i du lÞch, gi¶i trÝ, nghØ ng¬i t¹i nh÷ng th¨ng c¶nh ®ã. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 4 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a H×nh 1.1 : thµnh th¨ng long 1490 B Th¨ng Long thêi Lª (1428-1527), M¹c (1527-1592), TrÞnh (1593-1787), T©y S¬n (1788-1802) SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 5 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a Sau khi chiÕn th¾ng qu©n Minh, Lª Lîi vµ c¸c ®êi vua sau ®Òu ®ãng ®« ë kinh thµnh Th¨ng Long. Kinh thµnh Th¨ng Long trong thêi nhµ Hå gäi lµ §«ng §«, khi qu©n Minh chiÕm ®ãng thµnh bÞ ®æi tªn thµnh §«ng Quan. N¨m 1428, sau khi lªn ng«i Vua, Lª Lîi lËp l¹i tªn §«ng §«, nhng ®Õn cuèi n¨m 1430 th× gäi lµ §«ng Kinh. Tuy nhiªn tªn Th¨ng Long vÉn th«ng dông ®Õn cuèi thÕ kû XIX tríc khi chuyÓn thµnh Hµ Néi . C¨n cø vµo b¶n ®å Hång §øc n¨m 1490, th× Hoµng thµnh thêi Lª bao gåm c¶ khu vùc Hoµng thµnh Th¨ng Long thêi Lý-TrÇn vµ khu vùc tØnh Hµ Néi vµo thêi NguyÔn sau nµy, nghÜa lµ réng h¬n so víi Hoµng thµnh thêi Lý-TrÇn vµ tØnh thµnh Hµ Néi thêi NguyÔn. Nhng nh÷ng b¶n ®å nµy ®îc vÏ theo kiÓu íc lÖ nªn c¸c vÞ trÝ cha x¸c ®Þnh chÝnh x¸c trªn b¶n ®å thêi nay. Sù bè trÝ trong kinh thµnh Th¨ng Long tõ ®Çu thÕ kû XV ®Õn cuèi thÕ kû XVII kh«ng kh¸c g× so víi kinh thµnh Th¨ng Long thêi Lý-TrÇn. Khu phÝa Nam kinh thµnh vÉn lµ n¬i binh sÜ ë. Nh©n d©n ë khu vùc c¸c phêng d©n c ngoµi Hoµng thµnh kh«ng ngõng ph¸t triÔn. N¨m 1466, vïng kinh s ®Æt thµnh phñ Trung §« (®æi thµnh phñ Phông Thiªn 1496) gåm hai huyÖn Qu¶ng §øc vµ VÜnh X¬ng. Khu d©n c cña hai huyÖn chia thµnh 36 phêng, nguån gèc 36 phêng Th¨ng Long b¾t nguån tõ ®ã. N¨m 1588, nhµ M¹c (M¹c HËu Hîp) huy ®éng qu©n d©n bèn trÊn vïng ®ång b»ng ®¾p thªm ba lÇn luü ngoµi thµnh §¹i La, ®a toµn bé khu hå T©y vµo ph¹m vi thµnh Th¨ng Long. Cã thÓ coi c«ng viÖc x©y dùng cña M¹c HËu Hîp ®· Ên ®Þnh vÞ trÝ vµ diÖn m¹o cña hoµng thµnh Th¨ng Long suèt tõ cuèi thÕ kû XVI cho ®Õn cuèi thÕ kû XVIII. N¨m 1592, qu©n TrÞnh sau khi ®¸nh b¹i qu©n M¹c ®· ph¸ huû toµn bé thµnh luü phßng vÖ cña nhµ M¹c, trong thêi gian dµi kinh thµnh Th¨ng Long kh«ng cã vßng thµnh ngoµi. Sau khi thèng nhÊt ®Êt níc, chÊm døt thêi kú TrÞnh- NguyÔn ph©n tranh, NguyÔn HuÖ vµ v¬ng triÒu T©y S¬n ®ãng ®« ë thµnh Qui Nh¬n, b¾t ®Çu mét giai ®o¹n ®æi míi cña ®« thÞ Th¨ng Long tõ vÞ trÝ Kinh thµnh trë thµnh trÊn thµnh. C Th¨ng Long thêi NguyÔn (thÕ kû XIX) Sau khi T©y S¬n thÊt b¹i hoµn toµn 1802, nhµ NguyÔn ®Þnh ®« ë HuÕ vµ thµnh Th¨ng Long tiÕp tôc sù chuyÓn ®æi cña m×nh tõ kinh thµnh trong 800 n¨m thµnh TrÊn thµnh råi dÇn trë thµnh tØnh thµnh. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 6 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a Khu vùc phÝa B¾c hå Hoµn KiÕm ngµy nay (thêng gäi lµ khu phè cæ 36 phè phêng) ®· ®îc h×nh thµnh chñ yÕu trong thêi kú nµyvµ ®Õn nay trë thµnh mét bé phËn quan träng trong di s¶n kiÕn tróc ®« thÞ cña thñ ®« vµ còng lµ mét trong nh÷ng nÐt hÊp dÉn cña kh¸ch ®Õn th¨m thñ ®« mµ c¸c n¬i kh¸c kh«ng cã ®îc. ¥ ®©y ngêi ta thÊy cã sù hoµ trén cña nh÷ng yÕu tè kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héicña mét n«ng th«n vµ cña mét thµnh thÞ, nh÷ng dÊu tÝch v¨n ho¸,lÞch sö gîi l¹i mét thêi kú ph¸t triÔn ®« thÞ l©u dµi. NhiÒu líp nhµ l« nh« b¸m theo mét hÖ thèng ®êng nhá hÑp, nhiÒu chç quanh co ®· cÊu t¹o nªn mét d¹ng cÊu tróc ®« thÞ kh¸ ®Æc biÖt vµ g©y nhiÒu Ên tîng. D §Æc ®iÓm cÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng Long thêi kú phong kiÕn Trong sù h×nh thµnh nªn kh«ng gian ®« thÞ, yÕu tè ®Þa h×nh, ®Þa thÕ cã vai trß quan träng hµng ®Çu. §iÒu nµy ®îc coi lµ ch©n lý nªn trong c¸c “luËn chøng kinh tÕ kü thuËt ph¸t triÔn ®« thÞ” chóng còng thêng ®îc coi lµ nh÷ng c¨n cø ®Çu tiªn lµm chæ dùa cho viÖc nghiªn cøu. Ch©n lý Êy kh«ng ph¶i ®Õn ngµy nay míi nhËn thøc ®îc mµ ngay tõ thêi Vua Lý C«ng UÈn ®i t×m ®Êt ®Þnh ®« ®· chän n¬i “tiÖn h×nh thÕ nói s«ng” cã “®Þa thÕ réng r·i mµ b»ng ph¼ng, ®Êt ®ai cao r¸o mµ s¸ng sña …” Mét c¸ch kh¸i qu¸t cã thÓ xem cÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng Long-Hµ Néi thêi phong kiÕn gåm nh÷ng yÕu tè qui ho¹ch. 1) Khu hµnh chÝnh-chÝnh trÞ-qu©n sù : ®©y chÝnh lµ phÇn ®« cña trung t©m ®« thÞ nµy mÆc dï n¬i nµy ®· cã Ýt nhiÒu d©n c sinh sèng (lµng Hµ Néi cæ). Toµn bé khu nµy ®îc bao bäc bëi têng thµnh víi cÊu tróc “ th©m nghiªm, kÝnh cæng cao têng ” Khu c tró, thñ c«ng vµ th¬ng nghiÖp : chñ yÕu ë vïng phÝa B¾c Hµ Néi ngµy nay, n¬i cã s«ng T« LÞch ch¶y qua nèi liÒn phÝa Nam hå T©y vµ ¨n th«ng víi s«ng Hång (phè Chî G¹o, Hµng Buåm ngµy nay). §ã lµ nh÷ng lµng xãm n«ng nghiÖp ë hai bê s«ng T« LÞch, nh÷ng lµng nghÒ thñ c«ng ë Nam hå T©y, nh÷ng xãm chî bu«n b¸n ë ven s«ng Hång nhÊt lµ n¬i cöa s«ng T« ch¶y vµo s«ng Hång (phêng Hµ KhÈu). §ã lµ vïng KÎ Bëi víi nh÷ng lµng thñ c«ng lµm giÊy, dÖt v¶i, lôa … lµ vïng ven hå T©y dÖt v¶i, trång hoa (lµng Nghi Tµm). C¶ vïng ®Êt ë mÆt §«ng, §«ng-B¾c vµ sau ®ã lan xuèng §«ng Nam cña Hoµng Thµnh Th¨ng Long tr¶i dµi ra tíi s«ng Hånglµ n¬i h×nh thµnh nªn khu KÎ Chî, khu thÞ d©n cña Th¨ng Long “ 36 phè phêng”, khu c tró víi nh÷ng ho¹t ®éng thñ c«ng vµ th¬ng nghiÖp ®Æc s¾c. 2) Khu c tró n«ng nghiÖp: ®©y lµ mét nÐt ®Æc biÖt cña ®« thÞ ViÖt Nam nãi chung. Nã kh¼ng ®Þnh mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a ®« thÞ vµ n«ng th«n, “ trong thÞ cã th«n, trong th«n cã thÞ”. NÕu ë ®o¹n s«ng T« phÝa B¾c lµ nh÷ng lµng SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 7 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a thñ c«ng th× gÇn víi ®o¹n s«ng T« ë phÝa T©y, s«ng Kim Ngu ë phÝa Nam ®· h×nh thµnh khu d©n c n«ng nghiÖp, khu “thËp tam tr¹i” phÝa T©y kinh thµnh vÒ sau lµ c¸c lµng Ngäc Hµ, H÷u TiÖp, LiÔu Giai, §¹i Yªn, Thñ LÖ … lµ mét khu kinh tÕ n«ng nghiÖp ë Th¨ng Long. 3)Khu v¨n ho¸, gi¸o dôc vµ sinh ho¹t c«ng céng : Tiªu biÓu lµ quÇn thÓ V¨n MiÕu-Quèc tö gi¸m, bªn c¹nh ®ã lµ c¸c trêng d©n lËp xen lÉn gi÷a c¸c khu d©n c ®· gãp phÇn quan träng n©ng cao d©n trÝ. C¸c sinh ho¹t v¨n ho¸ mµ phÇn nhiÒu lµ lÔ héi diÔn ra t¹i nhiÒu n¬i c«ng céng nh bªn bê s«ng Hång, s«ng T«, hå T©y, hå Hoµn KiÕm … t¹i c¸c ®×nh chïa … 4)Giao th«ng: chñ yÕu giao th«ng ®èi ngo¹i cña kinh thµnh Th¨ng Long lµ giao th«ng ®êng thuû qua hai con s«ng Hång vµ s«ng T« LÞch. Giao th«ng ®èi néi lµ ®êng ®Êt ®îc l¸t g¹ch ë gi÷a ®Ó chèng lÇy, ®êng x¸ ®îc tæ chøc qui cò h¬n. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 8 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a H×nh 1.2 Hµ Néi – 1831 (thêi nguyÔn) §¸nh gi¸ vÒ vai trß cña c¸c dßng s«ng thêi kú Phong KiÕn 1) NÐt ®Þa lý trêng tån cña Th¨ng Long ngh×n xa vµ Hµ Néi ngµy nay, ®ã lµ ®Æc trng cña thµnh phè s«ng ngßi: thµnh phè ng· ba s«ng, nÕu lÊy c¶ hai dßng NhÞ Hµ- T« LÞch lµm hÖ qui chiÕu, lµm trôc chñ ®¹o; thµnh phè mét bê s«ng (bê ph¶i), nÕu chØ lÊy s«ng NhÞ lµm trôc chÝnh. Bªn c¹nh ®ã, do sù chuyÓn dßng cña s«ng Hång cho nªn ®Êt Hµ Néi lµ ®Êt b·i do phï sa c¸ dßng s«ng båi ®¾p vµ ®Þa h×nh ®Þa m¹o vïng Hµ Néi cã nhiÒu s«ng hå. 2) Hµ Néi néi thµnh, bªn hå T©y,cã dßng «ng T« LÞch, l¹i cã rÊt nhiÒu ®Çm hå. Xem trªn c¸c b¶n ®å tõ thêi xa cho ®Õn gi÷a thÕ kû nµy, ta thÊy l·nh thæ Hµ Néi lµ mét vïng ®Çm lÇy, mét thµnh phè s«ng hå, nöa ®Êt nöa níc. Qui ho¹ch Hµ Néi cæ lµ n¬ng theo vµ thÝch øng ®Õn møc tèi ®a c¸c h×nh thÓ tù nhiªn s«ng hå ®ã. PhÇn l·nh thæ chñ yÕu cña Th¨ng Long-Hµ Néi xa lµ phÇn ®Êt båi, ®îc bao bäc bëi s«ng Hång ë phÝa b¾c vµ phÝa ®«ng, bëi s«ng T« LÞch vµ s«ng Kim Ngu ë phÝa t©y vµ phÝa nam. Lòy bäc ngoµi lµ ®ª mµ còng lµ thµnh ®Êt, lµ ®êng giao th«ng (®ª La Thµnh). S«ng hå lµ nguån níc mÆt dïng trong sinh ho¹t mµ còng dïng trong hÖ thèng thñy lîi vµ giao th«ng truyÒn thèng. S«ng hå còng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa lý ®îc dïng lµm nguyªn lý s¬ khëi chØ ®¹o viÖc qui tô xãm lµng, phêng phè vµ thµnh lòy phßng vÖ (sö dông nh÷ng ®o¹n s«ng Hång, s«ng T« LÞch lµm ngo¹i hµo). NhÞ Hµ,T« LÞch, Kim Ngulµ nh÷ng trôc chñ ®¹o, hå T©y, hå G¬m lµ nh÷ng ®iÓm trung t©m, tõ ®ã táa ra “phè gi¨ng m¾c c÷i, ®êng quanh bµn cê” 3) Tãm l¹i, tõ buæi ®Çu nh÷ng dßng s«ng võa lµ trôc giao th«ng, trôc qui ho¹ch võa lµ thµnh lòy thiªn nhiªn b¶o vÖ Th¨ng Long-Hµ Néi. Dßng níc cña c¸c con s«ng ®ã võa lµ nguån níc sinh ho¹t võa lµ nguån níc tíi cho ®ång ruéng, ®ång thêi còng mang phï sa båi ®¾p dÇn lªn thµnh b·i, thµnh lµng. Dßng s«ng mang l¹i nguån lîi kinh tÕ, l¾m c¸ t«m, hai bªn bê lµ nh÷ng lµng m¹c, vên c©y, vên rau xanh tèt. §«i bê s«ng T« LÞch cßn lµ n¬i héi tô mua b¸n sÇm uÊt, lµ n¬i hß hÑn, n¬i diÔn ra nh÷ng ho¹t ®éng v¨n hãa céng ®ång … 1.1.2 Tõ gi÷a thÕ kû XIX ®Õn 1945 (thêi kú Ph¸p thuéc) A Giai ®o¹n b×nh ®Þnh vµ b¾t ®Çu khai th¸c thuéc ®Þa (1878-1885) Sau khi chiÕm ®ãng Hµ Néi (1883), chÝnh quyÒn thùc d©n cïng víi kÕ ho¹ch b×nh ®Þnh vµ khai th¸c thuéc ®Þa, ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p vÒ khai th¸c vµ qui ho¹ch kh¸c nhau. Víi c¸c môc tiªu ®ã ngay tõ ®Çu thùc d©n Ph¸p ®· chiÕm ®ãng hoµng thµnh Hµ Néi, nhanh chãng ph¸ hñy toµn bé hÖ thèng têng thµnhcïng c¸c kiÕn tróc truyÒn thèng cña mét nÒn hµnh chÝnh phong kiÕn ViÖt SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 9 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a Nam. Trong khi ®ã vÉn gi÷ nguyªn khu vùc kinh thµnh 36 phè phêng, mét trung t©m bu«n b¸n sÇm uÊt ®¬ng thêi ®Ó khai th¸c nguån lîi kinh tÕ qua hÖ thèng thuÕ, ®ång thêi ñng hé viÖc x©y dùng nhµ thê vµ c¸c trêng dßng. Toµn bé c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc mµ Ph¸p ®· x©y dùng ë Hµ Néi giai ®o¹n ®Çu ®Òu mang tÝnh thùc dông, dùa trªn tinh thÇn cña chñ nghÜa c«ng n¨ng, ®¬n gi¶n trong kiÕn tróc. B Giai ®o¹n ®Èy m¹nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn 1(1885-1920) Tõ 1885 ®Õn 1920 lµ giai ®o¹n ®Èy m¹nh c«ng cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø nhÊt. §©y lµ thêi kú mµ Ph¸p b×nh ®Þnh ®îc ViÖt Nam. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng ë giai ®o¹n ®Çu ®îc coi lµ nh÷ng h¹t nh©n ®Ó ph¸t triÔn ra xung quanh. HÖ thèng ®êng phè réng r·i ®îc x©y dùng qui ho¹ch theo « bµn cê, cã trang bÞ hÖ thèng kü thuËt h¹ tÇng theo kiÓu ph¬ng T©y, cïng víi viÖc ®a vµo sö dông nh÷ng ph¬ng tiÖn giao th«ng c¬ giíi ®Çu tiªn, lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÔn, më réng thµnh phè. Cïng víi thêi gian, trong cÊu tróc ®« thÞ Hµ Néi ®· dÇn h×nh thµnh nh÷ng khu chøc n¨ng riªng biÖt. Khu th¬ng nghiÖp, dÞch vô trung t©m trªn trôc ®êng Trµn TiÒn-Hµng Khay, khu hµnh chÝnh, chÝnh trÞ ë phÝa §«ng hå Hoµn KiÕm vµ c¸c khu vùc kho tµng, nhµ m¸y r¶i r¸c trong thµnh phè. Khu 36 phè phßng vÉn lµ khu th¬ng m¹i dÞch vô truyÒn thèng. N¨m 1889, thùc d©n Ph¸p ®· lÊp nh¸nh s«ng T« tõ chç cöa s«ng Hång (Hµ KhÈu) qua Hµng C¸, Hµng Lîc tíi Thôy Khuª lËp ra c¸c phè NguyÔn Siªu, Ngâ G¹ch, Hµng C¸, Hµng Lîc. C Giai ®o¹n ®Èy m¹nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn 2 (1920-1945) Trong nh÷ng n¨m tõ 1920 ®Õn 1945 thùc d©n Ph¸p tiÕn hµnh ch¬ng tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai víi nhÞp ®iÖu vµ qui m« lín h¬n. Trong bèi c¶nh Êy, c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ qui ho¹ch thµnh phè Hµ Néi cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÔn m¹nh h¬n so víi c¸c thêi kú trícvíi nhiÒu lo¹i h×nh vµ phong c¸ch kiÕn tróc kh¸c nhau. C¨n cø trªn c¸c ®Æc ®iÎm kiÕn tróc vµ qui ho¹ch th× khu phè Ph¸p ë Hµ Néi ®îc x©y dùng trong 80 n¨m ®· cã sù hoµn chØnh theo ph¬ng ph¸p qui ho¹ch ph¬ng T©y. VÒ phong c¸ch kiÕn tróc ®· cã sù vËn dông linh ho¹t tõ kiÕn tróc thuÇn tóy Ph¸p ®Õn c¸c phong c¸ch kiÕn tróc kÕt hîp khai th¸c c¸c ®Æc ®iÓm cña kiÕn tróc truyÒn thèng ViÖt Nam vµ thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Þa ph¬ng. Khu phè Ph¸p cïng víi thêi gian ®· trë thµnh mét quÜ ®« thÞ ®¸ng kÓ vµ cã nh÷ng gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh gãp phÇn t¹o nªn nÐt hÊp dÉn cña Hµ Néi. §ã lµ sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a c«ng tr×nh vµ khung c¶nh thiªn nhiªn nhiÖt ®íi, th«ng qua tØ lÖ c«ng tr×nh kiÕn tróc võa ph¶i vµ sù chó ý ®Õn c©y xanh, còng nh viÖc t¹o nªn mét sè trôc chÝnh cã c«ng tr×nh träng ®iÓm ¸ng ng÷ víi vai trß lµ ®iÓm nhÊn, kh«ng gian vµ mÆt níc hå Hoµn KiÕm còng ®· ®îc khai th¸c vµ t¹o nÐt riªng cho Hµ Néi . SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 10 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a D CÊu tróc kh«ng gian ®« thÞ Th¨ng Long- Hµ Néi thêi Ph¸p thuéc CÊu tróc ®« thÞ míi ®îc h×nh thµnh vµo thêi kú nµy (®Çu thÕ kû XX) cã thÓ nhËn biÕt râ rµng trªn b¶n ®å kh«ng gian ®« thÞ Hµ Néi vµ ®îc ®Æc trng bëi c¸c yÕu tè sau : 1)Mét hÖ thèng ®êng phè kiÓu bµn cê, kh¸c víi hÖ thèng ®êng trong khu phè cæ “ 36 phè phêng” Ýt nhiÒu mang tÝnh chÊt tù ph¸t víi nh÷ng lèi ®i nhá hÑp, Ýt nhiÒu quanh co, chç réng chç hÑp kh«ng th«ng nhÊt… M¹ng líi ®êng phè ®îc ph¸t triÔn vÒ phÝa Nam hå G¬m, ®îc ho¹ch ®Þnh tríc víi nh÷ng tuyÕn th¼ng kÎ « víi nh÷ng ®êng song song vµ vu«ng gãc nhau t¹o thµnh nh÷ng khu ®Êt x©y dùng t¬ng ®èi vu«ng v¾n. 2)Mét phong c¸ch kiÕn tróc vèn chØ thÞnh hµnh ë ch©u ¢u thêi ®ã : kiÕn tróc Phôc Hng, cæ ®iÓn Ph¸p, G« TÝch, R«m¨ng … ®îc thÓ hiÖn trªn mét lo¹t kiÕn tróc c«ng céng tõ kiÕn tróc hµnh chÝnh (phñ Toµn QuyÒn, dinh Thèng sø, tßa ¸n tèi cao …), kiÕn tróc v¨n hãa (nhµ h¸t, b¶o tµng, trêng ®¹i häc …), c¸c kiÕn tróc c«ng céng kh¸c (bu ®iÖn, bÖnh viÖn, ng©n hµng …) cho tíi nhµ ë (c¸c lo¹i biÖt thù Ph¸p). 3)Mét hÖ thèng kh«ng gian më gåm c¸c qu·ng trêng, c¸c vên c©y, hå níc … liªn hoµn víi hÖ thèng kh«ng gian lu th«ng (c¸c ®¹i lé), cã ý nghÜa ®¸ng kÓ trong viÖc t¹o nªn c¶nh quan ®« thÞ cã tÇm nh×n réng, ®ång thêi t¨ng thªm kh¶ n¨ng th«ng tho¸ng cña m«i trêng ®« thÞ. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 11 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a H×nh 1.3 : hoµng thµnh vµ kinh thµnh th¨ng long -1883 SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 12 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a H×nh 1.4: b¶n ®å th¨ng long- Hµ Néi 1890 SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 13 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a H×nh 1.5 : b¶n ®å Hµ Néi - 1925 1.1.3 Tõ 1945 ®Õn nay (thêi kú C¸ch m¹ng XHCN) A Tõ 1945 ®Õn 1975 (thêi kú chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ Quèc) SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 14 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a Sau C¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng, c«ng viÖc nÆng nÒ tríc m¾t cña toµn d©n téc lµ kh¸ng chiÕn chèng thï trong giÆc ngoµi. C¶ Hµ Néi sôc s«i trong nh÷ng ngµy ®Çu kh¸ng chiÕn, ngµy 10-10-1954 thñ ®« ®îc gi¶i phãng tng bõng ®ãn B¸c Hå cïng ChÝnh phñ vÒ Hµ Néi. Sau nh÷ng n¨m ®Çu kh«i phôc vµ x©y dùng, th¸ng 9-1959, Bé ChÝnh trÞ Trung ¬ng §¶ng ®· ra nghÞ quyÕt vÒ qui ho¹ch c¶i t¹o vµ më réng thµnh phè Hµ Néi, qui ®Þnh Hµ Néi ph¶i cã bé mÆt xøng ®¸ng, ph¬ng ch©m c¶i t¹o vµ më réng thµnh phè ph¶i phôc vô nhiÖm vô trung t©m chÝnh trÞ, v¨n hãa cña c¶ níc, phôc vô c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n lao ®éng. Do yªu cÇu ®ã, ®Þa giíi cña Hµ Néi ®· ®îc më réng, diÖn tÝch Hµ Néi cò (n¨m 1954) lµ 1200ha, ®Õn n¨m 1959 ®· më réng tíi 2000ha, vµ d©n sè Hµ Néi n¨m 1960 lµ 638000 ngêi. VÒ mÆt hµnh chÝnh, Hµ Néi gåm 4 khu : khu Ba §×nh, khu §ång Xu©n (vÒ sau thuéc quËn Hoµn KiÕm), khu Hoµn KiÕm vµ khu Hµng Cá (phÇn ®Êt phÝa T©y B¾c Hµ Néi bao gåm 6 x·:Thôy Ph¬ng,Phó Thîng, Tõ Ch©u,Xu©n La, Xu©n §Ønh, Cæ NhuÕ; QuËn VI ë phÝa T©y vµ T©y Nam bao gåm 5 x· : Hßa B×nh , DÞch Väng, Yªn Hßa, Trung Hßa, Trung Hßa, MÔ Tr×. QuËn VII ë phÝa §«ng Nam bao gåm 6 x· : Ngäc Thôy, Thîng Thanh, ViÖt Hng, TiÕn Bé, Hång TiÕn, Gia L©m (®Òu ë bê B¾c s«ng Hång). Bé mÆt ®« thÞ ®· tõng bíc ®îc ®æi míi víi nh÷ng khu s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, nh÷ng khu lao ®éng Ýt nhiÒu khang trang, mét sè c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng, c©y xanh, ®êng x¸ ®iÖn níc … C«ng t¸c qui ho¹ch ®· cã nh÷ng bíc ®i ban ®Çu ®¸ng khÝch lÖ, mét ®å ¸n kiÕn tróc qui ho¹ch x©y dùng thñ ®« ®îc v¹ch ra víi sù gióp ®ì cña c¸c chuyªn gia Liªn X« nh»m x¸c ®Þnh ph¬ng híng ph¸t triÔn cho Hµ Néi. Dùa trªn qui ho¹ch ®ã mµ nhiÒu khu x©y dùng míi ®· ®îc h×nh thµnh, nhiÒu tuyÕn ®êng ®· ®îc më réng hoÆc lµm míi. C¸c khu c«ng nghiÖp nh Thîng §×nh, Minh Khai … c¸c khu nhµ ë NguyÔn C«ng Trø, Kim Liªn … c¸c khu c«ng viªn, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng ®Òu ®· ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn qui ho¹ch nµy. B Tõ 1975 ®Õn 1990 (thêi kú kh«i phôc vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ) Nh×n chung thêi kú nµy c«ng cuéc x©y dùng thñ ®« tuy ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÔn nhng lµ mét thêi kú ®Çy khã kh¨n do ph¶i kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ do chiÕn tranh ®Ó l¹i hÕt søc to lín mµ nh©n d©n ta ph¶I tèn nhiÒu c«ng søc ®Ó hµn g¾n. MÆc dï vËy kh«ng gian ®« thÞ ®· ®îc më réng ®¸ng kÓ nhê viÖc ph¸t triÔn nh÷ng khu ë míi (cao tÇng vµ thÊp tÇng) ë bªn trong vµ ë c¶ vïng ven néi, ph¸t triÔn c¸c tuyÕn ®êng giao th«ng (®êng tia vµ ®êng nan qu¹t), bæ sung SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 15 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a nhiÒu c«ng tr×nh c«ng céng, c«ng tr×nh c«ng nghiÖp còng nh c¸c khu c©y xanh … cã thÓ coi Hµ Néi lóc nµy ®· cã nh÷ng bíc tiÕn bé quan träng trong viÖc cô thÓ hãa ®Þnh híng ph¸t triÔn kh«ng gian ®« thÞ theo qui ho¹ch tæng thÓ x©y dùng thñ ®« ®· ®îc nghiªn cøu tõ nhiÒu n¨m tríc. Trong thêi kú nµy, c¸c dßng s«ng, kªnh m¬ng néi thµnh dêng nh bÞ quªn l·ng tríc nh÷ng lo toan kh¸c cña thµnh phè. HÇu nh tÊt c¶ c¸c dßng s«ng ®Òu trë thµnh n¬i chøa ®ñ mäi lo¹i chÊt th¶I cña tÊt c¶ c¸c lo¹i ho¹t ®éng sinh ra vµ bÞ biÕn thµnh m¬ng r·nh, bÞ lÊn chiÕm dßng ch¶y … C Tõ 1990 ®Õn nay (thêi kú C«ng nghiÖp hãa, HiÖn ®¹i hãa vµ héi nhËp quèc tÕ) Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa cña Hµ Néi vµo thêi kú nµy diÔn ra trong khung c¶nh kinh tÕ x· héi diÔn ra ®Çy biÕn ®éng ë trong níc còng nh trªn thÕ giíi. Sù chuyÓn hãa tõ mét nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ ®a d¹ng nhiÒu thµnh phÇn víi nh÷ng t¸c ®éng râ rÖt cña “thÞ trêng tù do”, ch¼ng nh÷ng cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn ®êi sèng kinh tÕ x· héi mµ cßn ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên râ trªn bé mÆt kiÕn tróc ®« thÞ. Cha bao giê bé mÆt kiÕn tróc ®« thÞ Hµ Néi biÕn ®æi nhanh ®Õn thÕ, mét sù biÕn ®æi ®em l¹i nhiÒu ®iÒu phÊn khëi lÉn næi lo ©u. Sù bung ra cña viÖc x©y dùng nhµ ë t nh©n ®· lµ mèi ®e däa tríc tiªn cho c¶nh quan ®« thÞ ë nh÷ng khu phè cæ, mét c¶nh quan ®« thÞ ®éc ®¸o vµ mét di s¶n quÝ gi¸. Di s¶n ®ã lu gi÷ bªn trong nh÷ng truyÒn thèng vÒ c¸ch ¨n ë vµ sinh ho¹t v¨n hãa, c¸ch thøc cÊu t¹o kh«ng gian kiÕn tróc, nghÖ thuËt t¹o c¶nh víi nh÷ng s©n trong, nh÷ng bÓ níc, hoa l¸ vµ chim mu«ng. Qua nhiÒu n¨m cña nÒn kinh tÕ bao cÊp, di s¶n Êy kh«ng ®îc tu bæ g× thªm mµ tr¸i l¹i bÞ ¸p lùc cña sù t¨ng d©n sè lµm cho tµn t¹ ®i nhiÒu. Tuy thÕ sù tµn t¹ Êy kh«ng nguy h¹i b»ng sù v« ý thøc vÒ b¶o tån di s¶n. Kh¸ nhiÒu nhµ cò nµy ®· ®îc thay b»ng nhµ míi, khang trang vµ hiÖn ®¹i h¬n nhng h×nh ¶nh Êm cóng, gÇn gòi cña kiÕn tróc ®« thÞ truyÒn thèng ®· bÞ ph¸ vì. Lµng cò biÕn d¹ng vµ xuÊt hiÖn “lµng míi”. Qu¸ tr×nh ph¸t triÔn cña Th¨ng Long-Hµ Néi còng lµ qu¸ tr×nh lïi dÇn cña lµng truyÒn thèng, trong qu¸ tr×nh lïi dÇn Êy, dÊu tÝch cña c¸c céng ®ång c d©n n«ng th«n thêng ®îc b¶o lu, ®Ó l¹i cho Hµ Néi ngµy nay nhiÒu kû vËt cã gi¸ trÞ, ®ã lµ nh÷ng ®×nh chïa, ®Òn miÕu, nhµ thê hä, nhµ v¨n chØ … r¶i r¸c trong néi thµnh hiÖn nay vµ lµ mét trong nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña ®« thÞ cæ kÝnh nµy. C¸c lµng ë xung quanh vïng ven néi lµ n¬I diÔn ra nh÷ng biÕn ®éng râ nÐt nhÊt, tríc tiªn lµ ®Êt ruéng cña lµng ph¶i nhêng chæ cho sù ph¸t triÔn nh÷ng khu ë míi cña ®« thÞ, c¸c lµng Kim Liªn, Kh¬ng Thîng, Quúnh L«i, SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 16 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a Gi¶ng Vâ, Thµnh C«ng, NghÜa §« … ®Òu ®· n»m trong t×nh h×nh nh vËy. MÊt ®i ®Êt canh t¸c, ®¬ng nhiªn c¸c lµng ph¶i chuyÓn híng s¶n xuÊt sang c¸c ngµnh nghÒ kh¸c, thñ c«ng, th¬ng nghiÖp, c«ng nghiÖp cña ®« thÞ vµ còng cã mét sè lao ®éng chuyÓn ®i c¸c vïng kinh tÕ míi. Tõ ®ã mét sù biÕn ®éng lín h¬n n÷a ®· diÔn ra trªn phÇn thæ c cña nh÷ng lµng nµy,®Æc biÖt lµ tõ sau khi ph¸t triÔn nÒn kinh tÕ thÞ trêng. T¹i nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng ®Æc biÖt lµ nh÷ng lµng trång hoa nh Ngäc Hµ, LiÔu Giai, Nghi Tµm, Qu¶ng B¸ … th× sù biÕn d¹ng Êy lµ mét sù mÊt m¸t ®¸ng tiÕc ®èi víi ®« thÞ. §Æc biÖt lµ sù biÕn ®æi cÊu tróc kh«ng gian ®ã cïng víi sù tËp trung d©n c ®· gia t¨ng søc Ðp « nhiÔm lªn hÖ thèng s«ng hå, kªnh m¬ng vèn ®· qu¸ t¶i vµ Ýt ®îc quan t©m. C¸c dßng s«ng kh«ng cßn ®îc xem lµ trôc qui ho¹ch n÷a mµ ngêi ta chó ý nhiÒu h¬n ®Õn sù ph¸t triÔn thµnh phè ra vïng ngo¹i «. NhiÒu lµng truyÒn thèng mÊt ®i, cã lÏ ®Ó bï l¹i Hµ Néi ®· cã mét sè lµng míi, tuy kh¸i niÖm lµng ë ®©y kh«ng cßn gièng nh tríc, ®ã lµ c¸c lµng nh : lµng SOS dµnh cho trÎ em må c«i, lµng trÎ em Birla, lµng kiÕn tróc ViÖtNhËt, lµng kiÕn tróc phong c¶nh, kh¸ch s¹n Ph¬ng §«ng (mét lo¹i lµng du lÞch) vµ tiÕn tíi cã thÓ cã lµng v¨n hãa c¸c d©n téc hoÆc lµng Olympic dµnh cho c¸c vËn ®éng viªn. Nh÷ng khu x©y dùng nµy tuy kh«ng quan hÖ g× víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nhng vÉn ®îc gäi lµ lµng, cã lÏ lµ ®Ó nãi lªn mét ®Æc trng cña qui ho¹ch cã ®«i nÐt gÇn gòi víi lµng truyÒn thèng, ®ã lµ mét tæng thÓ víi c¸c khèi kiÕn tróc kh«ng lín, cã nhiÒu ®Êt trång c©y vµ céng ®ång trong ®ã Ýt nhiÒu cã sù g¾n bã víi nhau trong mét ý tëng chung nµo ®ã, mét lÒ lèi sinh ho¹t nµo ®ã vµ nh×n tæng qu¸t th× nã gîi suy nghÜ, gîi h×nh ¶nhvÒ mét kiÕn tróc lµng víi mét mong muèn chung khi x©y dùng t¹o lËp nªn mét céng ®ång d©n c cã nÕp sèng v¨n minh, quan t©m b¶o tån nÒn v¨n hãa cæ truyÒn, mét khu d©n c ®« thÞ nhng kh«ng xa rêi nÒ nÕp tèt ®Ñp cña c¸c lµng xa. Nh÷ng khu x©y dùng víi lo¹i nhµ cã khèi tÝch nhá, cã nhiÒu vên c©y theo kiÓu c¸c lµng nh vËy thùc sù lµ ®iÒu tèt lµnh cho m«i trêng sèng vµ c¶nh quan ®« thÞ, nã sÏ lµ nh÷ng “l¸ phæi nhá” gãp phÇn cïng c¸c l¸ phæi lín nh hå G¬m, hå B¶y MÉu gióp cho ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu cña ®« thÞ ®îc c¶i thiÖn. 1.2 HiÖn tr¹ng hÖ thèng kªnh m¬ng cña thµnh phè Hµ Néi A HiÖn tr¹ng tho¸t níc cña hÖ thèng kªnh m¬ng HiÖn t¹i, cã kho¶ng 120km cèng (hÖ thèng cèng chung) vµ 31,3km m¬ng tho¸t níc trong khu vùc trung t©m ®« thÞ chñ yÕu ë 4 quËn. HÖ thèng kªnh m¬ng vÉn ®¶m nhiÖm viÖc tho¸t níc chung c¶ níc ma vµ níc th¶i sinh ho¹t, c«ng nghiÖp. SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 17 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a C¸c kªnh m¬ng cã lo¹i tiÕt diÖn nhá n»m gän trong c¸c khu d©n c chñ yÕu tiÕp nhËn níc th¶i sinh ho¹t. Lîng bïn cÆn l¾ng r©t nhiÒu do cha qua xö lý. Dßng ch¶y nhá, vÒ mïa kh« nh×n thÊy c¶ ®¸y m¬ng (m¬ng Nam §ång). C¸c kªnh m¬ng lín nhËn níc th¶i tõ c¸c cèng trong lu vùc vµ c¸c hå ®iÒu hoµ ®Ó th¶i ra s«ng. Lîng níc th¶i tõ c¸c cèng sau khi ®æ vµo hå ®· ®îc xö lý sinh häc, ®Õn khi mùc níc trong hå ®ñ lín sÏ ®îc b¬m ra c¸c kªnh m¬ng ®Ó ®æ ra s«ng. Do ®ã, chÊt lîng cña lo¹i níc th¶i nµy lµ chÊp nhËn ®îc. Do kÕt qu¶ cña viÖc l¾ng ®äng bïn cÆn trong mét thêi gian dµi, hiÖn t¹i tæng lîng bïn cÆn lu cöu kho¶ng 26.000m3 ë c¸c cèng (chiÕm 32% thÓ tÝch trong lßng cèng) vµ kho¶ng 90.000m 3 ë c¸c kªnh m¬ng (chiÕm 24% diÖn tÝch dßng ch¶y) g©y gi¶m c«ng suÊt dßng ch¶y mét c¸ch ®¸ng kÓ. Lîng bïn cÆn chiÕm chæ g©y ngËp óng thêng xuyªn khu vùc néi thµnh vµ g©y ¶nh hëng ®Õn m«i trêng sèng (mïi, c¶nh quan, ®iÒu kiÖn vÖ sinh …). C¸ch thøc qu¶n lý x©y dùng ®« thÞ kh«ng chÆt chÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lÊn chiÕm hµnh lang b¶o vÖ kªnh m¬ng hay tù ý x©y dùng c¸c cÇu b¾c ngang kªnh m¬ng lµm ®êng dÉn vµo nhµ. C¸c kªnh m¬ng phÇn bÞ lÊp, phÇn bÞ lÊn chiÕm lµm gi¶m diÖn tÝch dßng ch¶y, gãp phÇn g©y ngËp óng côc bé. Sè liÖu cña m¹ng líi kªnh m¬ng quËn §èng §a lµ mét vÝ dô B¶ng 1 : Thèng kª hÖ thèng kªnh m¬ng quËn §èng §a ( XÝ NghiÖp Tho¸t Níc 4) BÒ réng ChiÒu dµi Cã hµnh STT Tªn m¬ng (m) (m) lang(m) 639 732 3.3 1 Hµo Nam 934 B>6 3018 800 B<6 2 Ngäc Kh¸nh 4.2 120 140 3 Vên Me 2 206 176 4 B.ViÖn Phô S¶n 100 100 1 5 Tr¾ng ChÑm 501 41 4 6 Tr¹i Tãc 90 90 1.5 7 Nhµ DÇu 57 30 2 8 ¤ Chî Dõa 130 130 1.5 9 L¬ng sö 175 0 2.2 10 Ph¬ng Mai 275 150 3.2 11 ChÑm- X· §µn 460 460 6 12 Th«ng PhongLinh Quang 13 Trung tiÒn 14 M¬ng T©y S¬n 15 M¬ng Nam §ång Kh«ng hµnh lang(m) 546 450 100 236 100 961 90 84 130 350 400 460 2 40 40 40 2.9 B>6 B<6 4 30 405 400 357 30 30 970 640 474 240 SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 18 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a 16 17 18 19 M¬ng IF M¬ng Hoµng CÇu M¬ng Y Khoa M¬ngThµnh C«ng B>6 2.5 2 B>6 385 373 734 621 670 479 891 866 100 267 577 376 R¸c th¶i do ý thøc kÐm cña ngêi d©n, do sù bu«ng láng qu¶n lý cña ®Þa ph¬ng vµ c¬ quan chøc n¨ng ®· g©y c¶n trë dßng ch¶y, l¾ng ®äng cÆn ®¸y, mÊt mü quan vµ g©y tèn kÐm trong viÖc n¹o vÐt. Ngµnh GTCC ®îc giao nhiÖm vô triÓn khai c¸c dù ¸n n¹o vÐt, c¶i t¹o s«ng hå, kªnh m¬ng néi thµnh. MÆc dï c¸c dù ¸n nµy ®Òu hoµn thµnh nhng chÊt lîng níc vÉn Ýt chuyÓn biÕn vµ ®ang cã nguy c¬ « nhiÔm nÆng h¬n. nguyªn do lµ khi lËp dù ¸n, c¸c ngµnh chøc n¨ng chØ ®a vµo c¸c h¹ng môc n¹o vÐt bïn, kÌ bê chø kh«ng nghÜ tíi viÖc thiÕt kÕ hÖ thèng thu gom níc th¶i, x©y dùng tr¹m xö lý níc th¶i tríc khi ®æ vµo s«ng hå, kªnh m¬ng. B HiÖn tr¹ng « nhiÔm m«i trêng níc. Lîng níc th¶i cña thµnh phè trung b×nh mçi ngµy kho¶ng 450.000m3, trong ®ã chØ cã 5% lîng níc th¶i ®· qua xö lý, cßn l¹i 95% ®îc ®æ th¼ng xuèng s«ng hå, kªnh m¬ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng « nhiÔm níc th¶i ®Õn møc nghiªm träng. Däc c¸c kªnh m¬ng cã hµng tr¨m cèng tiªu tho¸t níc th¶i ®îc x¶ th¼ng xuèng mang theo tr¨m thø bµ d»n nh bïn ®Êt, r¸c th¶i sinh ho¹t, r¸c th¶i y tÕ vµ c¶ chÊt th¶i c«ng nghiÖp ch¶y ra tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt. V× níc th¶i cha qua xö lý, l¹i lu c÷u l©u ngµy nªn biÕn níc s«ng trë thµnh mét thø ®en ngßm, ®Æc qu¸nh, bèc mïi h«i thèi. ViÖc xö lý sinh häc diÔn ra trong hÖ sinh th¸i díi níc bÞ qu¸ t¶i vµ cã thÓ hoµn toµn bÞ hñy ho¹i do c¸c chÊt h÷u c¬ vµ chÊt th¶i c«ng nghiÖp. Cø vµi th¸ng Cty tho¸t níc l¹i tiÕn hµnh n¹o vÐt lßng s«ng nhng rèt cuéc th× ®©u vÉn hoµn ®ã bëi lîng bïn ®Êt l¾ng ®äng díi ®¸y s«ng hå, kªnh m¬ng lµ qu¸ lín. T¹i c¸c ®Çu cèng tho¸t níc , ngêi ta nhËn thÊy kh«ng chØ cã r¸c th¶i sinh ho¹t, r¸c th¶i y tÕ ®¬n thuÇn nh b«ng b¨ng mµ cã c¶ bÖnh phÈm sau phÈu thuËt. §©y thùc sù lµ mét nguån g©y bÖnh lín, ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ céng ®ång. a) Níc th¶i sinh ho¹t Theo c¸c sè liÖu ®iÒu tra cña c«ng ty t vÊn cÊp tho¸t níc Hµ Néi, tæng lîng níc th¶i sinh ho¹t cña 1.089.000 ngêi d©n t¹i khu vùc néi thµnh Hµ Néi hiÖn nay lµ 180.000m3/ngµy ®ªm. Tuy nhiªn c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh t¹i chæ chØ ®îc sö dông ®Ó xö lý chÊt th¶i tõ c¸c toalet. C¸c chÊt th¶i sinh ho¹t kh¸c nh níc bÈn vµ níc th¶i th¬ng m¹i ®îc x¶ trùc tiÕp xuèng hÖ thèng cèng vµ kªnh m¬ng. C¸c lo¹i toalet nh lo¹i SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 19 §å ¸n Tèt NghiÖp Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò tµi : Nghiªn cøu vai trß hÖ thèng kªnh m¬ng ®èi víi Hµ Néi. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p cho quËn §èng §a xÝ níc, xÝ th¶i, xÝ 2 ng¨n, xÝ thïng ®ang ®îc sö dông. Theo b¸o c¸o cña tæ chøc UNDP sè d©n sö dông c¸c lo¹i xÝ nªu trªn ®îc tÝnh nh sau B¶ng 2 : T×nh h×nh sö dông c¸c lo¹i hè xÝ Lo¹i xÝ Sè ngêi sö dông lÖ (%) XÝ níc 540.000 XÝ 2 ng¨n 200.000 XÝ thïng 180.000 Hè xÝ c«ng 80.000 céng Tæng céng 1.000.000 (Nguån : C¬ quan ph¸t triÔn liªn hîp quèc – UNDP, 1997) TØ 54 20 18 8 100 Møc ®é xö lý cña c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh nh×n chung lµ thÊp, níc bÈn ®îc x¶ trùc tiÕp vµo c¸c ao hå, kªnh m¬ng. Nguån níc c«ng céng cµng bÞ « nhiÔm trÇm träng khi mËt ®é d©n c trong lu vùc t¨ng lªn. b) Níc th¶i s¶n xuÊt Theo thèng kª míi nhÊt cña Së GTCC, hiÖn thµnh phè Hµ Néi cã kho¶ng 369 nhµ m¸y xÝ nghiÖp, 15.880 c¬ së s¶n xuÊt t nh©n, h¬n 1.000 c¬ quan trung ¬ng, 29 bÖnh viÖn, 10 khu c«ng nghiÖp. Trong sè c¸c c¬ quan d¬n vÞ trªn chØ cã 40 xÝ nghiÖp, nhµ m¸y, 25 c¬ së dÞch vô lín vµ 10 bÖnh viÖn cã ®Çu t hÖ thèng xö lý níc th¶i, cßn l¹i hÇu hÕt lµ ®æ níc th¶i ra hÖ thèng tho¸t níc chung cña thµnh phè. C¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp tËp trung chñ yÕu t¹i 5 khu : Khu c«ng nghiÖp Thîng §×nh : cã 45 xÝ nghiÖp, ®Æc trng cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt, c¬ khÝ, chÕ biÕn thùc phÈm, dÖt may, sµnh sø thñy tinh … Khu c«ng nghiÖp VÜnh Tuy : cã 38 xÝ nghiÖp, ®Æc trng cho 7 ngµnh : c¬ khÝ, vËt liÖu x©y dùng, chÕ biÕn thùc phÈm, dÖt may, da giÇy, in vµ v¨n phßng phÈm, trong ®ã cã 3 ngµnh chÝnh lµ dÖt nhuém, c¬ khÝ, chÕ biÕn thùc phÈm. Khu c«ng nghiÖp V¨n §iÓn : cã 14 xÝ nghiÖp ®Æc trng bëi 3 ph©n ngµnh c«ng nghiÖp lµ : c¬ khÝ, hãa chÊt ph©n bãn, vËt liÖu x©y dùng, sµnh sø thñy tinh vµ chÕ biÕn gç l©m s¶n, khu vùc nµy lµ khu vùc c«ng nghiÖp nÆng. Khu c«ng nghiÖp CÇu DiÔn : cã 8 xÝ nghiÖp ®Æc trng bëi 5 ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu lµ : c¬ khÝ, hãa chÊt, vËt liÖu x©y dùng, chÕ biÕn gç trong ®ã cã 2 ngµnh chñ chèt lµ chÕ biÕn thùc phÈm vµ hãa chÊt. Khu c«ng nghiÖp Sµi §ång : ®Æc trng bëi c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp ®iÖn tö c«ng nghÖ cao … SVTH : Vâ Quèc B×nh - 46KS§T 20 §å ¸n Tèt NghiÖp
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan