Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Đại học Kinh tế Quốc dân
Khoá luận tốt nghiệp
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................ 1
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ........................................... 2
TÓM TẮT KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP .................................................... 3
LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................ 17
CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC THỰC HIỆN THỦ TỤC
PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ............... 20
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KIỂM TOÁN TÀI CHÍNH .................20
1.1.1.Khái niệm ........................................................................................ 20
1.1.2. Đối tƣợng của kiểm toán tài chính ................................................. 21
1.1.3. Chức năng....................................................................................... 23
1.1.4. Mục tiêu của Kiểm toán tài chính .................................................. 24
1.2. HỆ THỐNG PHƢƠNG PHÁP KIỂM TOÁN TRONG KIỂM
TOÁN TÀI CHÍNH .............................................................................................28
1.3. THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN TÀI CHÍNH ...............30
1.3.1. Khái niệm về thủ tục phân tích ..................................................... 30
1.3.2. Mục tiêu của thủ tục phân tích ....................................................... 31
1.3.3. Phân loại thủ tục phân tích ............................................................. 32
1.3.4. Ý nghĩa của thủ tục phân tích trong kiểm toán báo cáo tài chính .. 36
1.4. VẬN DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG CÁC GIAI ĐOẠN
CỦA CUỘC KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH.......................................38
1.4.1. Thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán ............ 38
1.4.1.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch
kiểm toán. .............................................................................................. 38
1.4.1.2. Thực hiện thủ tục phân tích sơ bộ trong giai đoạn lập kế hoạch
kiểm toán ............................................................................................... 39
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Khoá luận tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Quốc dân
1.4.2. Thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán ................. 41
1.4.2.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm
toán. ....................................................................................................... 41
1.4.2.2. Thực hiện thủ tục phân tích chi tiết đƣợc thực hiện trong giai
đoạn thực hiện kiểm toán. ..................................................................... 43
1.4.3. Thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm toán.................... 46
1.4.3.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm
toán ........................................................................................................ 46
1.4.3.2. Thực hiện thủ tục phân tích soát xét trong giai đoạn kết thúc
kiểm toán ............................................................................................... 47
CHƢƠNG 2: QUY TRÌNH THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO CÔNG TY
AASC THỰC HIỆN ...................................................................................... 48
2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY AASC ..........................................48
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ..................................................... 48
2.1.2.Đặc điểm hoạt động kinh doanh...................................................... 51
2.1.2.1- Phƣơng châm dịch vụ của AASC ............................................ 51
2.1.2.2- Các loại hình dịch vụ cung cấp và khách hàng của Công ty
AASC .................................................................................................... 51
2.1.2.3-Kết quả kinh doanh của Công ty .............................................. 53
2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty ................................. 55
2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại Công ty AASC ................................. 56
2.1.4.1- Tổ chức bộ máy kế toán: ......................................................... 56
2.1.4.2. Tổ chức công tác kế toán: ........................................................ 57
2.1.4.3. Quy trình kiểm soát chất lƣợng của Công ty ........................... 58
2.2. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN CHUNG DO CÔNG TY THỰC HIỆN .....58
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Khoá luận tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Quốc dân
2.3. THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN BÁO
CÁO TÀI CHÍNH Ở CÔNG TY ABC DO CÔNG TY AASC THỰC
HIỆN .....................................................................................................................60
2.3.1. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
tại Công ty ABC ....................................................................................... 60
2.3.3. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán . 69
2.3.4. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm toán.... 73
2.4. QUY TRÌNH THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH KHI KIỂM
TOÁN CÔNG TY XYZ ......................................................................................74
2.4.1. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
........................................................................................................ 74
2.4.2. Thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán ................. 82
2.4.3. Thủ tục phân tích đƣợc vận dụng trong giai đoạn kết thúc kiểm
toán ........................................................................................................ 83
2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ VIỆC THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN
TÍCH CỦA CÔNG TY AASC TẠI 2 KHÁCH HÀNG ...................................83
2.5.1. Sự khác biệt trong việc thực hiện thủ tục phân tích tại 2 Công ty . 83
2.5.2. Khái quát qui trình vận dụng thủ tục phân tích vào các giai đoạn
của cuộc kiểm toán ................................................................................... 84
CHƢƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN
VIỆC ÁP DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO CÔNG TY AASC THỰC HIỆN ................. 85
3.1. NHẬN XÉT VỀ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI
CHÍNH CỦA CÔNG TY AASC ........................................................................85
3.2. NHẬN XÉT VỀ VIỆC THỰC HIỆNTHỦ TỤC PHÂN TÍCH
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY AASC ....87
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Khoá luận tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Quốc dân
3.3. KIẾN NGHỊ NHẰM THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY AASC ....89
3.3.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện thủ tục phân tích trong kiểm toán Báo
cáo tài chính của Công ty AASC ............................................................. 89
3.3.2 Kiến nghị nhằm hoàn thiện thủ tục phân tích trong kiểm toán báo
cáo tài chính của Công ty AASC ............................................................. 90
3.3.3. Kiến nghị đối với các đơn vị đƣợc kiểm toán ................................ 93
3.3.4. Kiến nghị đối với các đơn vị đƣợc kiểm toán ................................ 95
KẾT LUẬN .................................................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 98
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
1
Đại học Kinh tế Quốc dân
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
1
Công ty Dịch vụ Tƣ vấn Tài chính Kế toán và Kiểm
AASC
toán
2
Báo cáo tài chính
BCTC
3
Bảng cân đối kế toán
BCĐKT
4
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
BCKQHĐKD
5
Công nghiệp
CN
6
Doanh nghiệp
DN
7
Giá vốn hàng bán
GVHB
8
Hoạt động sản xuất kinh doanh
HĐSXKD
9
Hoạt động tài chính
HĐTC
10 Hàng tồn kho
HTK
11 Kiểm toán viên
KTV
12 Khách hàng
KH
13 Kinh doanh
KD
14 Tài sản cố định
TSCĐ
15 Trách nhiệm hữu hạn
TNHH
16 Sản xuất kinh doanh
SXKD
17 Xuất nhập khẩu
XNK
18 Xuất khẩu
XK
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
2
Đại học Kinh tế Quốc dân
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Công nghệ kế toán với việc xác định mục tiêu kiểm toán ............. 26
Bảng 2.1: Một số ch tiêu về đội ng nhân viên của Công ty ......................... 50
Bảng 2.2: Bảng kết quả kinh doanh của AASC .............................................. 54
Bảng 2.3: Trích giấy tờ làm việc của KTV tóm tắt thông tin Công ty ABC................. 61
Bảng 2.4: Phân tích sơ bộ BCĐKT Công ty ABC .......................................... 64
Bảng 2.5: Phân tích sơ bộ BCKQKD.............................................................. 65
Bảng 2.6: Trích giấy tờ làm việc của KTV dựa trên BCĐKT ....................... 66
Bảng 2.7: Trích giấy tờ làm việc của KTV dựa trên BCKQHĐKD ............... 67
Bảng 2.8 : Phân tích các tỷ suất tài chính ....................................................... 68
Bảng 2.9: Xác định các rủi ro chi tiết ............................................................. 69
Bảng 2.10: Chƣơng trình kiểm toán ................................................................ 70
Bảng 2.11: Bảng tính mức độ trọng yếu ......................................................... 71
Bảng 2.12: Bảng ƣớc tính của KTV................................................................ 72
Bảng 2.13: Mức trọng yếu ƣớc lƣợng ............................................................ 73
Bảng 2.14: Trích giấy tờ làm việc của KTV tóm tắt thông tin Công ty XYZ........ 75
Bảng 2.15: Phân tích sơ bộ BCĐKT của Công ty XYZ ................................. 78
Bảng 2.16: Phân tích sơ bộ BCKQKD............................................................ 79
Bảng 2.17: Trích giấy tờ làm việc của KTV ................................................... 80
Bảng 2.18: Các tỷ suất phân tích ..................................................................... 81
Bảng 2.19: Rủi ro đƣợc xác định cụ thể.......................................................... 81
Bảng 2.20: Chƣơng trình kiểm toán ................................................................ 82
Bảng 2.21: Bảng xác định mức độ trọng yếu cho tổng thể báo cáo tài chính ........ 83
Bảng 3.1: Phân tích số liệu của đơn vị so với toàn ngành .............................. 91
DANH MỤC BIỂU
Biểu đồ 2.1: Biểu đồ số lƣợng đội ng nhân viên ở AASC ............................ 51
Biểu đồ 2.2: Kết quả kinh doanh của Công ty AASC .................................... 54
DANH MỤC SƠ DỒ
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty AASC .................... 56
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổng quát về qui trình kiểm toán ......................................... 59
Sơ đồ 2.3: Khái quát qui trình vận dụng thủ tục phân tích vào ...................... 84
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
3
Đại học Kinh tế Quốc dân
TÓM TẮT KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN
TÍCH TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TÀI CHÍNH KẾ TOÁN VÀ KIỂM TOÁN
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
1.1.1. Khái niệm kiểm toán tài chính và đối tƣợng kiểm toán tài chính
Khái niệm
Kiểm toán tài chính là hoạt động xác minh và bày tỏ ý kiến về các bảng khai
tài chính của các thực thể kinh tế do các kiểm toán viên có trình độ nghiệp vụ
tƣơng xứng đảm nhận và dựa trên hệ thống pháp lý đang có hiệu lực.
Kiểm toán báo cáo tài chính là sự kiểm tra và trình bày ý kiến nhận xét của
kiểm toán viên và công ty kiểm toán về tính trung thực, hợp lý, tính hợp thức
và tính hợp pháp của Bảng khai tài chính.
Đối tượng
Đối tƣợng kiểm toán tài chính là Bảng khai tài chính và những bảng kê khai
có tính pháp lý khác nhƣ Bảng kê khai tài sản cá nhân, bảng kê khai tài sản
đặc biệt ( kể cả các bảng kê khai tài sản doanh nghiệp phá sản hoặc bán đấu
giá…), các bảng khai theo yêu cầu riêng của chủ đầu tƣ…
1.1.2. Chức năng
Chức năng xác minh nhằm khẳng định mức độ trung thực của tài liệu, tính
pháp lý của việc thực hiện các nghiệp vụ hay việc lập các bảng khai tài chính.
Mục tiêu xác minh trong kiểm toán tài chính bao gồm:
Tồn tại hoặc phát sinh
Đầy đủ ( Trọn vẹn)
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
4
Đại học Kinh tế Quốc dân
Phân loại và trình bày
Tính giá
Chính xác
Quyền và nghĩa vụ
Biểu hiện của nó là:
Xác minh độ tin cậy của các con số
Xác minh việc tuân thủ các quy định và tính hợp thức, hợp pháp của các
biểu mẫu kế toán.
Chức năng bày tỏ ý kiến có thể đƣợc hiểu rộng với nghĩa cả kết luận về chất
lƣợng thông tin và cả pháp lý, tƣ vấn qua xác minh.
Chức năng bày tỏ ý kiến dƣới hình thức tƣ vấn mà sản phẩm của hình thức
này là thƣ quản lý và dƣới hình thức phán xử.
1.1.3. Mục tiêu của Kiểm toán tài chính
Mục tiêu của kiểm toán Báo cáo tài chính là giúp cho kiểm toán viên và công
ty kiểm toán đƣa ra ý kiến xác nhận rằng báo cáo tài chính có đƣợc lập trên cơ
sở chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành hoặc đƣợc chấp nhận, có tuân thủ
pháp luật liên quan và có phản ánh trung thực và hợp lý tình hình tài chính
trên các khía cạnh trọng yếu hay không? Ngoài ra, kiểm toán báo cáo tài
chính còn giúp cho đơn vị đƣợc kiểm toán thấy rõ những tồn tại, sai sót để
khắc phục nhằm nâng cao chất lƣợng thông tin tài chính của đơn vị.
Trung thực: là thông tin tài chính và tài liệu kế toán phản ánh đúng sự thật nội
dung, bản chất và giá trị của nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
Hợp lý: là thông tin tài chính và tài liệu kế toán phản ánh trung thực, cần thiết
và phù hợp về không gian, thời gian và sự kiện đƣợc nhiều ngƣời thừa nhận.
Hợp pháp: là thông tin tài chính và tài liệu kế toán phản ánh đúng pháp luật,
đúng chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành (hoặc đƣợc chấp nhận).
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
5
Đại học Kinh tế Quốc dân
1.2. HỆ THỐNG PHƢƠNG PHÁP KIỂM TOÁN TRONG KIỂM TOÁN TÀI
CHÍNH.
Để thực hiện chức năng xác minh và bày tỏ ý kiến, kiểm toán tài chính c ng
sử dụng các phƣơng pháp kiểm toán chứng từ (kiểm toán cân đối, đối chiếu
trực tiếp, đối chiếu logic) và kiểm toán ngoài chứng từ (kiểm kê, thực nghiệm,
điều tra). Tuy nhiên, do mỗi loại kiểm toán có chức năng cụ thể khác nhau,
đối tƣợng cụ thể khác nhau và quan hệ chủ thể, khách thể kiểm toán khác
nhau nên trong kiểm toán tài chính, cách thức kết hợp các phƣơng pháp cơ
bản trên c ng có những điểm đặc thù.
Thử nghiệm cơ bản: là thẩm tra lại các thông tin biểu hiện bằng tiền
phản ánh trên bảng tổng hợp bằng việc kết hợp các phƣơng pháp kiểm toán
chứng từ và ngoài chứng từ theo trình tự và cách thức kết hợp xác định.
Thử nghiệm tuân thủ: dựa vào kết quả của hệ thống kiểm soát nội bộ
khi hệ thống này tồn tại và hoạt động có hiệu lực để khẳng định sự tồn tại và
hiệu lực này cần khảo sát, thẩm tra và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ.
1.3. THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN TÀI CHÍNH
1.3.1. Khái niệm về thủ tục phân tích
Theo Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam 520, quy trình phân tích là việc phân
tích các số liệu, thông tin, các tỷ suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu
hƣớng, biến động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thông
tin liên quan khác hoặc có sự chênh lệch lớn so với giá trị dự kiến.
1.3.2. Mục tiêu của thủ tục phân tích
Theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam VSA 520, quy trình phân tích đƣợc sử
dụng cho các mục đích sau:
- Giúp kiểm toán viên xác định nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ tục
kiểm toán khác.
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
6
Đại học Kinh tế Quốc dân
- Quy trình phân tích đƣợc thực hiện nhƣ là một thử nghiệm cơ bản khi việc
sử dụng thủ tục này có hiệu quả hơn so với kiểm tra chi tiết trong việc giảm
bớt rủi ro phát hiện liên quan đến cơ sở dẫn liệu của báo cáo tài chính.
- Quy trình phân tích để kiểm tra toàn bộ báo cáo tài chính trong khâu soát xét
cuối cùng của cuộc kiểm toán.
1.3.3. Phân loại thủ tục phân tích
Phân tích xu hƣớng
Phân tích xu hƣớng là sự phân tích dựa trên cơ sở so sánh các ch số
của cùng một ch tiêu trên báo cáo tài chính. Phân tích xu hƣớng thƣờng đƣợc
kiểm toán viên sử dụng qua so sánh thông tin tài chính kỳ này với kỳ trƣớc,
hay so sánh giữa các tháng trong kỳ, hoặc so sánh số dƣ (số phát sinh) của các
tài khoản cần xem xét. Đồng thời thông qua phân tích sự biến động của một
số dƣ tài khoản hay khoản mục giữa các kỳ kế toán trƣớc, kiểm toán viên có
thể đƣa ra dự kiến của kỳ hiện tại.
Có thể phân chia thủ tục phân tích xu hƣớng thành hai dạng là: Phân
tích xu hƣớng giản đơn và phân tích hồi quy.
Phân tích xu hƣớng giản đơn: Là xác định con số ƣớc tính dựa trên
số dƣ tài khoản kỳ trƣớc.
Phân tích hồi quy: Là sử dụng phƣơng pháp toán học trong phân tích
tài chính để biểu hiện và đánh giá các mối quan hệ giữa các ch tiêu kinh tế.
Phƣơng pháp này xác định sự thay đổi của nguyên nhân. Đây là phƣơng pháp
phổ biến và có hiệu quả sử dụng cao hơn so với phƣơng pháp phân tích xu
hƣớng giản đơn. Vì nó chi tiết đến từng yếu tố của ch ta đang xem xét.
Phân tích tỷ suất là một thuật ngữ thƣờng đƣợc sử dụng để nói tới
việc phân tích tỷ suất số dƣ tài khoản này với một số dƣ tài khoản khác, một
loại sự thay đổi liên quan đến số dƣ tài khoản, các dữ liệu tài chính với dữ liệu
hoạt động của một yếu tố qua một thời gian hay so với các yếu tố khác. Nếu
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
7
Đại học Kinh tế Quốc dân
phân tích xu hƣớng tập trung vào một tài khoản cụ thể và không đi vào phân
tích mối quan hệ về số dƣ các tài khoản thì phân tích tỷ suất lại tập trung vào
mối quan hệ này. Phân tích tỷ suất chủ yếu áp dụng đối với bảng cân đối kế
toán và báo cáo kết quả kinh doanh. Tuy nhiên, dự đoán xu hƣớng biến động
của các tài khoản thƣờng không đem lại hiệu quả cao do các số dƣ tài khoản
trên bảng cân đối kế toán đƣợc đƣa ra vào một thời điểm, trong khi đó phân
tích tỷ suất giữa các số dƣ tài khoản trên báo cáo kết quả kinh doanh lại hiệu
quả do nó phản ánh sự biến động kết quả hoạt động kinh doanh trong mối
quan hệ với các khoản mục. Trong thực hành kiểm toán, kiểm toán viên
thƣờng tiến hành thủ tục phân tích thông qua các nhóm tỷ suất:
Nhóm tỷ suất về khả năng thanh toán
Nhóm tỷ suất hoạt động
Nhóm tỷ suất đòn bẩy
Nhóm tỷ suất lợi nhuận
Nhóm tỷ suất giá thị trƣờng
1.3.4. Ý nghĩa của thủ tục phân tích trong kiểm toán báo cáo tài chính
Thực hiện thủ tục phân tích giúp kiểm toán viên hạn chế tối đa các thủ
tục kiểm toán chi tiết, tiến hành kiểm toán không dàn trải mà tập trung vào
các sai sót trọng yếu, làm rõ những nghi vấn, những dấu hiệu bất thƣờng, làm
giảm chi phí, thời gian kiểm toán, tăng hiệu quả làm việc và chất lƣợng kiểm
toán. Thủ tục phân tích trong giai đoạn này đƣợc xem nhƣ một loại thử
nghiệm cơ bản cung cấp bằng chứng về sự hợp lý của các khoản mục hay
thông tin tài chính khác. Không những làm rõ nguyên nhân chênh lệch, các
sai sót trọng yếu mà thủ tục phân tích còn giúp củng cố hoạt động kế toán tại
doanh nghiệp.
Trong giai đoạn kết thúc kiểm toán, thủ tục phân tích đƣợc sử dụng để
đánh giá tổng quát lần cuối cùng toàn bộ số liệu đã đƣợc kiểm toán nhằm
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
8
Đại học Kinh tế Quốc dân
khẳng định một lần nữa cho kết luận kiểm toán, hoặc phải tiến hành thêm các
thủ tục kiểm toán bổ xung, từ đó đƣa ra đánh giá hợp lý, chính xác về tình
hình tài chính của đơn vị trong năm báo cáo tài chính hiện hành.
1.4. VẬN DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG CÁC GIAI ĐOẠN CỦA CUỘC
KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
1.4.1. Thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
1.4.1.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm
toán
Khi đã có đầy đủ các thông tin cần thiết, KTV thực hiện các thủ tục
phân tích trong giai đoạn này nhằm:
Xác định các vấn đề nghi vấn về khả năng hoạt động, đánh giá hiệu
quả hoạt động, hiểu rõ thực trạng hoạt động kinh doanh
Xác định đƣợc các nghiệp vụ bất thƣờng, các số dƣ dự kiến từ đó
phát hiện các rủi ro, các sai phạm trọng yếu
Giúp KTV có sự hiểu biết về nội dung các báo cáo tài chính, những
biến đổi trong hoạt động kinh doanh
Thấy đƣợc những thay đổi trong chính sách kế toán của năm hiện
hành so với các năm trƣớc
Giúp KTV có sự hiểu biết về nội dung các báo cáo tài chính, những
biến đổi trong hoạt động kinh doanh
Thấy đƣợc những thay đổi trong chính sách kế toán của năm hiện
hành so với các năm trƣớc
Giúp KTV đánh giá đƣợc khả năng sinh lời, khả năng thanh toán
nhanh, thanh toán hiện thời.
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
9
Đại học Kinh tế Quốc dân
1.4.1.2. Thực hiện thủ tục phân tích sơ bộ trong giai đoạn lập kế hoạch
kiểm toán
Bƣớc 1: Thu thập thông tin tài chính và thông tin phi tài chính
Bƣớc 2: So sánh thông tin
Bƣớc 3: Đánh giá kết quả so sánh ban đầu
1.4.2. Thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
1.4.2.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
Việc thực hiện Thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
nhằm vào các mục tiêu:
Mục tiêu đầu tiên và c ng là mục tiêu quan trọng nhất của việc áp
dụng Thủ tục phân tích trong giai đoạn này, đó là để cung cấp các bằng chứng
đầy đủ và có hiệu lực về một số cơ sở dẫn liệu cụ thể liên quan tới số dƣ các
tài khoản hay các nhóm nghiệp vụ. Đặc biệt khi hệ thống kiểm soát nội bộ của
khách thể kiểm toán tồn tại và hoạt động có hiệu lực hoặc khoản mục đƣợc
kiểm toán không quá trọng yếu, thủ tục phân tích có thể là một nguồn bằng
chứng có hiệu lực.
Thủ tục phân tích giúp kiểm toán viên giảm bớt số lƣợng kiểm tra chi
tiết các nghiệp vụ và số dƣ: Khi kiểm toán viên thực hiện thủ tục phân tích và
không phát hiện thấy bất cứ sự biến động bất thƣờng nào thì kiểm toán viên
có thể đánh giá rằng khả năng tồn tại các sai phạm trọng yếu là thấp. Trong
trƣờng hợp đó, thủ tục phân tích cung cấp bằng chứng có hiệu lực về sự trình
bày trung thực các số dƣ của các tài khoản liên quan. Và do đó, kiểm toán
viên có thể thực hiện ít các kiểm tra chi tiết đối với số dƣ các tài khoản đó.
Điều này có nghĩa là một số thủ tục kiểm toán đƣợc loại bỏ, quy mô mẫu có
thể đƣợc giảm thiểu và thời gian thực hiện các thủ tục có thể đƣợc dời xa hơn
so với ngày lập Báo cáo tài chính.
Thủ tục phân tích giúp các kiểm toán viên nhận biết khả năng tồn tại các sai
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
10
Đại học Kinh tế Quốc dân
phạm tiềm tàng trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Sự khác biệt đáng
kể ngoài dự kiến giữa số liệu tài chính chƣa đƣợc kiểm toán của năm hiện thời
và các số liệu khác đƣợc sử dụng trong so sánh thƣờng đƣợc xem nhƣ là
những biến động bất thƣờng.
1.4.2.2. Thực hiện thủ tục phân tích chi tiết được thực hiện trong giai đoạn
thực hiện kiểm toán
Bƣớc 1: Phát triển một mô hình với các biến tài chính và biến hoạt động
Bƣớc 2: Xem xét tính độc lập và độ tin cậy và độ tin cậy của các thông tin
Bƣớc 3: Ƣớc tính giá trị và so sánh với giá trị ghi sổ
Bƣớc 4: Xác định mức chênh lệch có thể chấp nhận đƣợc
Bƣớc 5: Phân tích nguyên nhân chênh lệch và xem xét những phát hiện qua
kiểm toán
1.4.3. Thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm toán
1.4.3.1. Mục tiêu của thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm toán
Mục tiêu cơ bản của Thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm
toán đó là để giúp các kiểm toán viên đánh giá lần cuối các thông tin trình bày
trên Báo cáo tài chính một cách tổng thể và phát hiện những sai phạm chƣa
đƣợc phát hiện trong các giai đoạn trƣớc trƣớc khi tiến hành đƣa ra ý kiến về
sự trung thực và hợp lý của các thông tin trên Báo cáo tài chính của doanh
nghiệp.
Thủ tục phân tích giúp kiểm toán viên đánh giá khả năng tiếp tục hoạt
động của Công ty khách hàng. Thủ tục phân tích thƣờng tỏ ra rất hữu ích
trong việc xác định xem khách thể kiểm toán có đang gặp những khó khăn
trầm trọng về tài chính hay không. Nguy cơ rắc rối về tài chính phải đƣợc
kiểm toán viên quan tâm trong việc ƣớc lƣợng rủi ro kiểm toán c ng nhƣ
trong mối quan hệ với giả thiết về hoạt động liên tục của ban giám đốc trong
quá trình lập Báo cáo tài chính. Ví dụ nhƣ nếu có sự tăng lên bất thƣờng của
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
11
Đại học Kinh tế Quốc dân
Tỷ suất nợ dài hạn trên lãi thuần so với năm trƣớc cộng với sự sụt giảm mạnh
của Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản thì rủi ro về tài chính trong trƣờng hợp
này là rất cao. Điều này không ch ảnh hƣởng tới kế hoạch kiểm toán mà còn
ch ra nghi vấn về khả năng tiếp tục hoạt động của khách hàng
1.4.3.2.Thực hiện thủ tục phân tích soát xét trong giai đoạn kết thúc kiểm
toán
Thủ tục soát xét là để khẳng định một lần nữa những thay đổi trên báo
cáo tài chính là phù hợp với hiểu biết của KTV về tình hình tài chính của
khách hàng, phù hợp với những bằng chứng mà KTV thu thập đƣợc trong quá
trình kiểm toán và bảo đảm rằng tất cả các thay đổi đều đã đƣợc giải thích
hợp lý.
Trong trƣờng hợp KTV không tìm ra đƣợc những lời giải thích hợp lý
cho những sai sót đó thì KTV cần phải xác định các thủ tục kiểm toán bổ sung
nhằm thu thập thêm bằng chứng để làm sáng tỏ vấn đề còn nghi vấn để đƣa ra
ý kiến và hình thành báo cáo thích hợp
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
12
Khoá luận tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Quốc dân
CHƢƠNG 2
QUY TRÌNH THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG
KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO
CÔNG TY AASC THỰC HIỆN
2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY AASC
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty AASC:
Quá trình hình thành và phát triển của công ty AASC gắn liền với hai
giai đoạn:
Giai đoạn 1: từ 01/04/1991 đến tháng 8 năm 1993.
Giai đoạn 2: từ 14/9/1993 đến nay.
Về cơ sở vật chất kỹ thuật:
Về đội ngũ nhân viên
Thành tựu đ t đ ợc
u đi m n i bật củ
ự th
nhận trong n
C so v i các t chức chuyên ngành t ơng tự
c và qu c tế
Các kết quả đ t đ ợc
2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh
2.1.2.1 - Phương châm dịch vụ của AASC
2.1.2.2- Các loại hình dịch vụ cung cấp và khách hàng của Công ty
AASC
Dịch vụ kiểm toán
* Kiểm toán báo cáo tài chính
* Kiểm toán hoạt động các dự án.
* Kiểm toán Báo cáo quyết toán các công trình xây dựng cơ bản
* Kiểm toán xác định vốn góp liên doanh.
* Giám định tài liệu kế toán, tài chính.
* Kiểm toán các Công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán.
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
13
Đại học Kinh tế Quốc dân
* Kiểm toán quyết toán tỷ lệ nội địa hóa.
Dịch vụ Kế toán
Dịch vụ tƣ vấn
Dịch vụ Công nghệ thông tin
Dịch vụ đào tạo và hỗ trợ tuyển dụng
Các khách hàng:
* Các doanh nghiệp nhà nƣớc:
* Các Doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài
* Các Dự án do các tổ chức quốc tế tài trợ
* Các công trình xây dựng cơ bản
* Đơn vị hành chính sự nghiệp
* Ngân hàng thƣơng mại
* Công ty cổ phần, Công ty TNHH
* Xác định giá trị doanh nghiệp và tƣ vấn để cổ phần hóa
2.1.2.3. Kết quả kinh doanh của Công ty
2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty
Mô hình tổ chức quản lý đƣợc tổ chức tại Công ty thành các phòng ban
nhƣ sau:
Ban giám đốc
Giám đốc Công ty
Phó Giám đốc
2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại Công ty AASC
2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán
Tại Trụ sở chính của Công ty, bộ phận Kế toán thuộc Phòng Tài chính Kế toán, gồm có 4 thành viên:
Kế toán trƣởng
Kế toán tổng hợp
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
14
Đại học Kinh tế Quốc dân
Kế toán viên
Thủ quỹ
2.1.4.2. Tổ chức công tác kế toán
2.1.4.3. Quy trình kiểm soát chất lượng của Công ty
2.2. QUY TRÌNH THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM
TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY AASC.
Khảo sát và đánh giá khách hàng
Lập kế ho ch ki m toán và thiết kế ch ơng trình ki m toán
Rà soát đánh giá thực hiện các thử nghiệm hệ th ng ki m soát nội bộ
Thực hiện các thủ tục phân tích
Phân tích ngang (Phân tích xu hƣớng)
Phân tích dọc ( Phân tích tỷ suất)
Ki m tr chi tiết các nghiệp vụ phát sinh, ki m tr chi tiết s d
Phát hành Báo cáo ki m toán và Th quản lý
Họp tổng kết, trao đổi kiến nghị, thống nhất số liệu kiểm toán.
Phát hành Báo cáo Kiểm toán
2.3. THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO
TÀI CHÍNH CÔNG TY ABC DO CÔNG TY AASC THỰC HIỆN
2.3.1. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm
toán tại Công ty ABC
B
c 1: Thu thập thông tin tài chính và thông tin phi tài chính
B
c 2: o sánh thông tin
B
c 3: Phân tích kết quả và xác định rủi ro ki m toán
2.3.2. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm
toán
Bƣớc 1: Xác định các khoản mục và sai sót cần kiểm tra
Bƣớc 2: Xác định số ƣớc tính của kiểm toán viên
2.3.3. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn kết thúc kiểm toán
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
Khoá luận tốt nghiệp
15
Đại học Kinh tế Quốc dân
2.4. QUY TRÌNH THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH KHI KIỂM TOÁN
CÔNG TY XYZ
2.4.1. Thực hiện thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm
toán
Bƣớc 1: Thu thập thông tin tài chính và thông tin phi tài chính
Bƣớc 2: So sánh thông tin
Bƣớc 3: Phân tích kết quả và xác định rủi ro kiểm toán
2.4.2. Thủ tục phân tích trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
Xác định các khoản mục và sai sót cần kiểm tra
2.4.3. Thủ tục phân tích đƣợc vận dụng trong giai đoạn kết thúc
kiểm toán
2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ VIỆC THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH
CỦA CÔNG TY AASC TẠI 2 KHÁCH HÀNG
2.5.1. Sự khác biệt trong việc thực hiện thủ tục phân tích tại 2 Công
ty
Qua việc nghiên cứu quy trình vận dụng quy trình vận dụng thủ tục phân
tích đối với 2 khách hàng Bƣu điện t nh BG và Công ty cổ phần Thạch Bàn,
có thể nhận thấy phƣơng pháp kiểm toán của AASC đối với mỗi khách hàng
là tƣơng đối giống nhau, tuy nhiên nó c ng có nh ng điểm khác biệt, phù hợp
với mỗi khách hàng trong trƣờng hợp cụ thể.
2.5.2. Khái quát qui trình vận dụng thủ tục phân tích vào các giai
đoạn của cuộc kiểm toán
Sơ đồ 2.2: Khái quát qui trình vận dụng thủ tục phân tích vào các giai
đoạn của cuộc kiểm toán
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A
16
Khoá luận tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Quốc dân
CHƢƠNG 3
NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN VIỆC
ÁP DỤNG THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO CÔNG TY AASC THỰC HIỆN
3.1. NHẬN XÉT VỀ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA
CÔNG TY AASC
3.2. NHẬN XÉT VỀ VIỆC THỰC HIỆNTHỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM
TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY AASC
Trong giai đoạn lập kế hoạch
Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán:
Trong giai đoạn kết thúc kiểm toán
3.3. KIẾN NGHỊ NHẰM THỰC HIỆN THỦ TỤC PHÂN TÍCH TRONG KIỂM
TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY AASC
Sự cần thiết phải hoàn thiện thủ tục phân tích trong kiểm toán Báo cáo
tài chính của Công ty AASC
Kiến nghị nhằm hoàn thiện thủ tục phân tích trong kiểm toán báo cáo
tài chính của Công ty AASC
* Về thủ tục phân tích
* Về đ i t ợng phân tích
* Về việc xác định mức độ trọng yếu
* Về ph ơng pháp chọn mẫu
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
SV: Trịnh Thu Huyền - Kiểm toán 45A