Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
Gi¸o ¸n: vËT LÝ 7
1. §Çy ®ñ c¸c tiÕt
2. §· ®æi míi theo chuÈn KTKN
TuÇn 1
Ngµy so¹n:
TiÕt 1: nhËn biÕt ¸nh s¸ng – nguån s¸ng vµ vËt s¸ng
I.Môc tiªu:
1-KiÕn thøc:
- B»ng thÝ nghiÖm, kh¼ng ®Þnh ®îc r»ng:muèn nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng th×
¸nh s¸ng ®ã ph¶i truyÒn vµo m¾t ta vµ ta nh×n thÊy c¸c vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ c¸c
vËt ®ã truyÒn vµo m¾t ta.
- Ph©n biÖt ®îc nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. Nªu ®îc vÝ dô vÒ nguån s¸ng vµ vËt
s¸ng.
2-Kü n¨ng:
- Lµm vµ quan s¸t c¸c thÝ nghiÖm ®Ó rót ra ®iÒu kiÖn nhËn biÕt ¸nh s¸ng vµ
vËt s¸ng.
3 -Th¸i ®é:
- BiÕt nghiªm tóc quan s¸t hiÖn tîng khi chØ nh×n thÊy vËt mµ kh«ng cÇm ®îc.
II.chuÈn bÞ cña gv vµ hs:
Mçi nhãm: Hép kÝn bªn trong cã bãng ®Ìn vµ pin.
III.ho¹t ®éng d¹y –häc:
Trî gióp cña gi¸o viªn
ho¹t ®éng cña hoc sinh
Ho¹t ®éng 1:(10 phót) Tæ chøc t×nh
huèng häc tËp
-Yªu cÊu HS ®äc phÇn thu thËp th«ng
tin cña ch¬ng.
- GV yªu cÇu 2-3 HS nh¾c l¹i.
- GV nªu träng t©m cña ch¬ng.
- Trong g¬ng lµ ch÷ mÝt—> trong tê
gi©y lµ ch÷ g× ?
- Yªu cÇu HS ®äc t×nh huèng cña bµi.
- §Ó biÕt b¹n nµo sai, ta h·y t×m hiÓu
xem khi nµo nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng.
Ho¹t ®éng 2: (10 phót) T×m hiÓu khi
nµo ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng
- Quan s¸t vµ thÝ nghiÖm
-HS
®äc trong 2 phót.
- 1 ®Õn 3 em nh¾c kiÕn thøc c¬ b¶n cña
ch¬ng.
- HS dù ®o¸n ch÷ : …
- HS ®äc t×nh huèng
- Dù ®o¸n: H¶i sai : sè b¹n…
Thanh sai : sè b¹n…
I-NhËn biÕt ¸nh s¸ng
- HS ®äc 4 trêng hîp ®îc nªu trong s¸ch
gi¸o khoa.
- 3 HS nªu kÕt qu¶ nghiªn cøu cña m×nh.
-Yªu cÇu HS tr¶ lêi trêng hîp nµo mÊt ta - HS tr¶ lêi :
nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng?
+Trêng hîp 2: Ban ®ªm, ®øng trong
phßng ®èng kÝn cöa, më m¾t, bËt ®Ìn.
+Trêng hîp 3: Ban ngµy, ®øng ngoµi
trêi, më m¾t.
- HS ghi bµi:
- HS nghiªn cøu 2 trêng hîp ®Ó tr¶ lêi
C1: Trêng hîp 2 vµ 3 cã ®iÒu kiÖn gièng
c©u hái C1.
nhau lµ: cã ¸nh s¸ng vµ më m¾t nªn ¸nh
s¸ng lät vµo m¾t.
*KÕt luËn:M¾t ta nhËn biÕt ®îc ¸nh
-Yªu cÇu HS ®iÒn vµo chç trèng hoµn
s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t
thµnh kÕt luËn.
ta.
Ho¹t ®éng 3: (10 phót)Nghiªn cøu
1
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
II-Nh×n thÊy mét vËt
trong ®iÒu kiÖn nµo ta nh×n thÊy mét
vËt
- GV: ë trªn ta ®· biÕt: ta nhËn biÕt ®îc
¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo
m¾t ta.VËy, nh×n thÊy vËt cã cÇn ¸nh
s¸ng tõ vËt ®Õn m¾t kh«ng? NÕu cã th×
¸nh s¸ng ph¶i ®i tõ ®©u?
- Yªu cÇu HS ®äc c©u C2 vµ lµm theo
lÖnh C2
- Yªu cÇu HS l¾p thÝ nghiÖm nh SGK,
híng dÉn ®Ó HS ®Ët m¾t gÇn èng
- HS ®äc c©u C2 trong SGK
- HS th¶o luËn vµ lµm thÝ nghiÖm C2
theo nhãm.
a-§Ìn s¸ng: cã nh×n thÊy(H.1.2a)
b-§Ìn t¾t: kh«ng nh×n thÊy(H.1.2b)
- Cã ®Ìn ®Ó tao ra ¸nh s¸ng—>nh×n thÊy
vËt, chøng tá: ¸nh s¸ng chiÕu ®Õn giÊy
tr¾ng —> ¸nh s¸ng tõ giÊy tr¾ng ®Õn m¾t
th× nh×n thÊy giÊy tr¾ng.
- HS tr¶ lêi vµ ghi vë:
*KÕt luËn: Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã
¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn vµo m¾t.
III-Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng
- Nªu nguyªn nh©n nh×n thÊy tê giÊy
tr¾ng trong hép kÝn?
- Nhí l¹i: ¸nh s¸ng kh«ng ®Õn m¾t—>cã
nh×n thÊy ¸nh s¸ng kh«ng?
Ho¹t ®éng 4: (5 phót) Ph©n biÖt nguån
s¸ng vµ vËt s¸ng.
- Lµm thÝ nghiÖm 1.3 cã nh×n thÊy gi©y
tãc bãng ®Ìn s¸ng?
-ThÝ nghiÖm 1.2a vµ 1.3a: ta nh×n thÊy
tê giÊy tr¾ng vµ d©y tãc bãng ®Ìn ph¸t
s¸ng. VËy chóng cã ®Æc ®iÓm g× gièng
vµ kh¸c nhau?
- HS th¶o luËn theo nhãm ®Ó t×m ra ®Æc
®iÓm gièng vµ kh¸c nhau vµ tr¶ lêi c©u
C3.
+Gièng: C¶ hai ®Òu cã ¸nh s¸ng truyÒn
tíi m¾t.
+Kh¸c: GiÊy tr¾ng lµ do ¸nh s¸ng tõ
®Ìn truyÒn tíi råi ¸nh s¸ng l¹i tõ giÊy
tr¾ng truyÒn tíi m¾t—> giÊy tr¾ng kh«ng
tù ph¸t ra ¸nh s¸ng.
D©y tãc bãng ®Ìn, tù nã ph¸t ra ¸nh
s¸ng.
- GV th«ng b¸o: VËy d©y tãc bãng ®Ìn KÕt luËn: D©y tãc bãng ®Ìn tù nã ph¸t
vµ m¶nh giÊy tr¾ng ®Òu ph¸t ra ¸nh s¸ng ra ¸nh s¸ng gäi lµ nguån s¸ng
—>gäi lµ vËt s¸ng.
-D©y tãc bãng ®Ìn ph¸t ra ¸nh s¸ng vµ
-Yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ ®iÒn vµo
m¶nh giÊy tr¾ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng tõ vËt
chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn.
kh¸c chiÕu vµo nã gäi chung lµ vËt s¸ng.
Ho¹t ®éng 5: (10ph) Cñng cè – Híng IV- VËn dông:
dÉn vÒ nhµ.
*VËn dông:
-Yªu cÇu HS vËn dông kiÕn thøc ®· häc C4: Trong cuéc tranh c·i,b¹n Thanh
tr¶ lêi c©u C4, C5.
®óng v× ¸nh s¸ng tõ ®Ìn pin kh«ng chiÕu
vµo m¾t —>m¾t kh«ng nh×n thÊy ®îc.
C5: Khãi gåm c¸c h¹t li ti,c¸c h¹t nµy®îc chiÕu s¸ng trë thµnh vËt s¸ng
—> ¸nh s¸ngtõ c¸c h¹t ®ã truyÒn ®Õn
-T¹i sao l¹i nh×n thÊy c¶ vÖt s¸ng?
m¾t.
- C¸c h¹t xÕp gÇn nh liÒn nhau n»m trªn
®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng—>t¹o thµnh
*Cñng cè:
vÖt s¸ng m¾t nh×n thÊy.
- Qua bµi häc, yªu cÇu HS rót ra kiÕn
*HS nªu ®îc:
thøc thu thËp ®îc.
+ Ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi…
+ Ta nh×n thÊy mét vËt khi…
2
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
- GV cïng HS tham kh¶o thªm môc “Cã
thÓ em cha biÕt”
+ Nguån s¸ng lµ vËt tù nã…
+ VËt s¸ng gåm…
+ Nh×n thÊy mµu ®á—cã ¸nh s¸ng mµu
®á ®Õn m¾t.
+ Cã nhiÒu lo¹i ¸nh s¸ng mµu.
+VËt ®en: kh«ng trë thµnh vËt s¸ng.
*Híng dÉn vÒ nhµ:
- Tr¶ lêi l¹i c©u háiC1, C2, C3.
- Häc thuéc phÇn ghi nhí.
- Lµm bµi tËp 1.1 ®Õn 1.5 (Tr.3-SBT).
IV – Rót kinh nghiÖm:
Phï hîp víi HS
TuÇn 2
TiÕt 2:
I-môc tiªu
Ngµy so¹n
Sù truyÒn ¸nh s¸ng
1- KiÕn thøc
* BiÕt lµm thÝ nghiÖm ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng.
* Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng vµo x¸c ®Þnh ®êng th¼ng
trong thùc tÕ.
* NhËn biÕt ®îc ®Æc ®iÓm cña 3 lo¹i chïm ¸nh s¸ng.
2- Kü n¨ng
* Bíc ®Çu biÕt t×m ra ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng b»ng thùc nghiÖm.
* BiÕt dïng thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm chøng l¹i mét hiÖn tîng vÒ ¸nh s¸ng.
3- Th¸i ®é
BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng
II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh
+ Mçi nhãm:
1 èng nhùa cong, 1 èng nhùa th¼ng fi 3 mm, dµi 200 mm.
1 nguån s¸ng dïng pin.
3 mµn ch¾n cã ®ôc lç nh nhau.
3 ®inh gim m¹ mò nhùa to
III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng 1:
KiÓm tra – tæ chøc t×nh
huèng häc tËp (10 phót)
3
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
1- KiÓm tra:
HS1:
- Khi nµo ta nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng?
- Khi nµo ta nh×n thÊy vËt
- Gi¶i thÝch hiÖn tîng khi nh×n thÊy vÖt
s¸ng trong khãi h¬ng (hoÆc ®¸m bôi ban
®ªm)?
HS2: Ch÷a bµi tËp 1.1 vµ 1.2 (SBT)
- GV kiÓm tra vë bµi tËp cña mét sè häc
sinh.
2- Tæ chøc t×nh huèng häc tËp:
Cho HS ®äc phÇn më bµi SGK
Em cã suy nghÜ g× vÒ th¾c m¾c cña H¶i?
- GV ghi l¹i ý kiÕn cña HS trªn b¶ng ®Ó
sau khi häc bµi, HS so s¸nh kiÕn thøc víi
dù kiÕn.
Ho¹t ®éng 2: nghiªn cøu t×m quy luËt ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng (15 phót)
- GV: Dù ®o¸n ¸nh s¸ng ®i theo ®êng cong
hay gÊp khóc?
- Nªu ph¬ng ¸n kiÓm tra?
- GV xem xÐt c¸c ph¬ng ¸n cña HS cã thÓ
cïng HS th¶o luËn c¸c ph¬ng ¸n cña HS
nµo cã thÓ thùc thi ®îc, ph¬ng ¸n nµo
kh«ng thùc hiÖn ®îc v× sao?
- Yªu cÇu HS chuÈn bÞ thÝ nghiÖm kiÓm
chøng.
- 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi, c¸c HS díi
líp chó ý l¾ng nghe phÇn tr×nh bµy
cña b¹n, nªu nhËn xÐt.
- 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp.
- HS ch÷a bµi tËp vµo vë nÕu sai.
HS nªu ý kiÕn.
I- §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng
- 1, 2 HS nªu dù ®o¸n.
- 1,2 HS nªu ph¬ng ¸n: (kh¶ n¨ng HS
sÏ nªu ®îc ¸nh s¸ng truyÒn qua khe
hë hÑp ®i th¼ng hoÆc ¸nh s¸ng tõ ®Ìn
ph¸t ra ®i th¼ng…)
- Bè trÝ thÝ nghiÖm : Ho¹t ®éng c¸
nh©n lÇn lît mçi HS quan s¸t d©y tãc
bãng ®Ìn pin qua èng th¼ng vµ èng
cong. Tr¶ lêi c©u C1.
- èng th¼ng: nh×n thÊy d©y tãc bãng
®Ìn ®ang ph¸t s¸ng
¸nh s¸ng tõ
d©y tãc bãng ®Ìn qua èng th¼ng tíi
m¾t.
- èng cong: Kh«ng nh×n thÊy d©y tãc
bãng ®Ìn -> ¸nh s¸ng tõ d©y tãc bãng
- Kh«ng cã èng th¼ng th× ¸nh s¸ng cã ®Ìn kh«ng truyÒn theo ®êng cong.
truyÒn theo ®êng th¼ng kh«ng? Cã ph¬ng
¸n nµo kiÓm tra ®îc kh«ng?
- HS nªu ph¬ng ¸n.
NÕu ph¬ng ¸n HS kh«ng thùc hiÖn ®îc th× - HS bè trÝ thÝ nghiÖm
lµm theo ph¬ng ¸n SGK.
+ BËt ®Ìn
+ §Ó 3 mµn ch¾n 1, 2,3 sao cho
- §Ó cho HS nªu ph¬ng ¸n thö, sau ®ã gióp nh×n qua 3 lç A, B, C vÉn thÊy ®Ìn
HS thö kh«ng cÇn kiÓm tra 3 lç A, B, C mµ s¸ng.
chØ kiÓm tra 3 b¶n 1,2,3 n»m trªn cïng 1 ®- + KiÓm tra 3 lç A, B, C cã th¼ng
êng th¼ng (v× 3 b¶n gièng hÖt nhau).
hµng kh«ng?
- Chó ý chØ lÖch kho¶ng 1-2 cm tr¸nh lÖch
h¼n th× ¸nh s¸ng vÉn lät qua 2 lç cßn l¹i.
->HS ghi vë: 3 lç A, B, C th¼ng hµng
- ¸nh s¸ng chØ truyÒn theo ®êng nµo? -> ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng.
4
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
Th«ng b¸o qua thÝ nghiÖm: M«i trêng
kh«ng khÝ, níc, tÊm kÝnh trong -> gäi lµ
m«i trêng trong suèt.
- Mäi vÞ trÝ trong mèi trêng ®ã cã tÝnh chÊt
nh nhau -> ®ång tÝnh -> rót ra ®Þnh luËt
truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng -> HS nghiªn cøu
®Þnh luËt trong SGK vµ ph¸t biÓu.
Ho¹t ®éng 3: Nghiªn cøu thÕ nµo lµ
tia s¸ng, chïm s¸ng (10 phót)
- Quy íc tia s¸ng nh thÕ nµo ?
ThÝ nghiÖm h×nh 2.3 kh«ng thùc hiÖn v×
¸nh s¸ng cña thÝ nghiÖm cã thÓ cã cêng ®é
lín chiÕu vµo m¾t häc sinh g©y nguy hiÓm
do ®ã chØ quy íc c¸ch vÏ.
- Chó ý : Khe hë ph¶i ®Ó song song víi
mµn.
- Quy íc vÏ chïm s¸ng nh thÕ nµo?
- Thùc tÕ thêng gÆp chïm s¸ng gåm nhiÒu
tia s¸ng.
- Thay tÊm ch¾n 1 khe b»ng tÊm ch¾n 2
khe song song.
-VÆn pha ®Ìn -> t¹o ra 2 tia song song, 2
tia héi tô, 2 tia ph©n kú.
- §Ó lÖch 1 trong 3 b¶n, quan s¸t ®Ìn.
HS quan s¸t: kh«ng thÊy ®Ìn.
*KÕt luËn: ®êng truyÒn ¸nh s¸ng
trong kh«ng khÝ lµ ®êng th¼ng.
- HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng
¸nh s¸ng.
- HS ghi l¹i ®Þnh luËt vµo vë.
II- Tia s¸ng vµ chïm s¸ng
- HS vÐ ®êng truyÒn ¸nh s¸ng tõ ®iÓm
s¸ng S ®Õn ®iÓm M
S
M
Mòi tªn chØ híng -> tia s¸ng SM
- Quan s¸t mµn ch¾n: cã vÖt s¸ng hÑp
th¼ng -> h×nh ¶nh ®êng truyÒn cña
¸nh s¸ng.
- HS nghiªn cøu SGK tr¶ lêi : vÏ
chïm s¸ng th× chØ cÇn vÏ 2 tia s¸ng
ngoµi cïng.
- VÆn pha ®Ìn, trªn mµn ch¾n -> 2 tia
song song
- VÆn pha ®Ìn ®Ó t¹o ra 2 tia s¸ng héi
tô
- VÆn pha ®Ìn ®Ó t¹o ra 2 tia s¸ng
ph©n kú.
Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C3
Tr¶ lêi c©u C3:
- Mçi ý, GV yªu cÇu 2 em ph¸t biÓu ý kiÕn a- Chïm s¸ng song song gåm c¸c tia
råi ghi vµo vë.
s¸ng kh«ng giao nhau trªn ®êng truyÒn
- NÕu sö dông bé thÝ nghiÖm t¹o chïm s¸ng cña chóng.
song song vµ chïm s¸ng ph©n kú th× GV
b- Chïm s¸ng héi tô gåm c¸c tia s¸ng
híng dÉn HS rót ®Ìn ra xa hoÆc ®Èy vµo gÇngiao nhau trªn ®êng truyÒn cña chóng.
->t¹o ra c¸c chïm s¸ng theo ý muèn.
c- Chïm s¸ng ph©n kú gåm c¸c tia
5
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
s¸ng loe réng ra trªn ®êng truyÒn cña
chóng.
- C©u C4 yªu cÇu HS nªu ®îc : ¸nh
1-VËn dông
s¸ng tõ ®Ìn ph¸t ra ®· truyÒn ®Õn m¾t ta
- Yªu cÇu HS gi¶i ®¸p c©u C4
theo ®êng th¼ng( qua 2 thÝ nghiÖm h×nh
2.1 vµ h×nh 2.2)
- Yªu cÇu HS ®äc c©u C5 vµ b»ng kinh - HS nªu ph¬ng ¸n.
nghiÖm nªu c¸ch ®iÒu chØnh 3 kim th¼ng
hµng.
NÕu häc sinh nãi ®óng -> yªu cÇu HS - HS lµm thÝ nghiÖm
thùc hiÖn.
- §Æt m¾t sao cho chØ nh×n thÊy kim
NÕu HS nãi kh«ng ®óng th× GV híng dÉn gÇn m¾t nhÊt mµ kh«ng thÊy 2 kim
-> sau ®ã yªu cÇu HS gi¶i thÝch.
cßn l¹i.
- Gi¶i thÝch: kim 1 lµ vËt ch¾n s¸ng
cña kim 2, kim 2 lµ vËt ch¾n s¸ng cña
kim 3.
- Do ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng
nªn ¸nh s¸ng tõ kim 2, 3 bÞ ch¾n
kh«ng tíi m¾t.
3
2
1
2 – Cñng cè:
- Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh - 2 HS lÇn lît ph¸t biÓu.
s¸ng.
- BiÓu diÔn ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng.
- Khi ng¾m ph©n ®éi em xÕp th¼ng hµng, em - Tuú theo tr×nh bµy cña HS nhng ph¶i
cñng cè 2 yÕu tè:
ph¶i lµm nh thÕ nµo? Gi¶i thÝch,
+ ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng
+ ¸nh s¸ng tõ vËt ®Õn m¾t -> m¾t
míi nh×n thÊy vËt s¸ng
3- Híng dÉn vÒ nhµ ;
- Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng.
- BiÓu diÔn tia s¸ng nh thÕ nµo?
- Lµm bµi tËp: 2.1 ®Õn 2.4 (tr .4 – SBT)
IV- Rót kinh nghiÖm:
Phï hîp víi HS
TuÇn 3
TiÕt 3
I-môc tiªu
øng dông ®Þnh luËt
truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng
1- KiÕn thøc
* NhËn biÕt ®îc bãng tèi, bãng nöa tèi vµ gi¶i thÝch.
6
Ngµy so¹n
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
* Gi¶i thÝch ®îc v× sao cã hiÖn tîng nhËt thùc vµ nguyÖt thùc.
2- Kü n¨ng
* VËn dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng
trong thùc tÕ vµ hiÓu ®îc mét sè øng dông cña ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng.
II- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh
+ Mçi nhãm:
1 ®Ìn pin.
1 c©y nÕn (hay b»ng 1 vËt h×nh trô).
1 vËt c¶n b»ng b×a.
1 h×nh vÏ nhËt thùc vµ nguyÖt thùc.
III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra-Tæ chøc t×nh híng häc tËp ( 8 phót)
1-KiÓm tra:
HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh - HS díi líp l¾ng nghe ý kiÕn cña
s¸ng. V× vËy ®êng truyÒn cña tia s¸ng ®îc b¹n, nªu nhËn xÐt.
biÓu diÔn nh thÕ nµo?
Ch÷a bµi tËp 1.
HS2: Ch÷a bµi tËp 2 vµ 3.
- HS ch÷a bµi tËp vµo vë nÕu sai.
HS3: Ch÷a bµi tËp 4.
2-Tæ chøc t×nh huèng häc tËp:
Cã thÓ t¹o t×nh huèng nh SGK hoÆc: T¹i sao
thêi xa con ngêi ®· biÕt nh×n vÞ trÝ bãng n¾ng
®Ó biÕt giê trong ngµy, cßn gäi lµ “®ång hå
mÆt trêi”?
- GV ghi l¹i ý kiÕn cña HS trªn b¶ng ®Ó sau
khi häc bµi, HS so s¸nh kiÕn thøc víi dù
kiÕn.
7
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t, h×nh thµnh kh¸i
niÖm bãng tèi, bãng nöa tèi (15 phót)
- Yªu cÇu HS lµm theo c¸c bíc:
+GV híng dÉn HS ®Ó ®Ìn ra xa -> bãng ®Ìn
râ nÐt.
+Tr¶ lêi c©u hái C1.
-Yªu cÇu HS ®iÒn vµo chç trèng trong c©u.
8
I- Bãng tèi, bãng nöa tèi.
ThÝ nghiÖm 1
- Nghiªn cøu SGK -> chuÈn bÞ thÝ
nghiÖm.
- Quan s¸t hiÖn tîng trªn mµn ch¾n.
Tr¶ lêi c©u C1:
-Gi¶i thÝch: HS vÏ ®êng truyÒn tia
s¸ng tõ ®Ìn qua vËt c¶n ®Õn mµn
ch¾n
- ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng nªn vËt c¶n
®· ch¾n ¸nh s¸ng -> vïng tèi.
-NhËn xÐt: trªn mµn ch¾n ®Æt sau
vËt c¶n cã mét vïng kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng tíi gäi lµ
bãng tèi.
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm -> hiÖn tîng cã ThÝ nghiÖm 2:
g× kh¸c hiÖn tîng ë thÝ nghiÖm 1.
- C©y nÕn to ®èt ch¸y(hoÆc bãng
®Ìn s¸ng) -> t¹o nguån s¸ng réng.
- Tr¶ lêi c©u hái C2
- Nguyªn nh©n cã hiÖn tîng ®ã?
+ Vïng bãng tèi ë gi÷a mµn
ch¾n.
+ Vïng s¸ng ë ngoµi cïng
- §é s¸ng cña c¸c vïng nh thÕ nµo?
+ Vïng xen gi÷a bãng tèi vïng
s¸ng -> bãng nöa tèi.
- Nguån s¸ng réng so víi mµn ch¾n
- Gi÷a thÝ nghiÖm 1 vµ 2, bè trÝ dông cô thÝ (hoÆc cã kÝch thíc gÇn b»ng vËt
nghiÖm cã g× kh¸c nhau?
ch¾n)-> t¹o ra bãng ®en vµ xung
- Bãng nöa tèi kh¸c bãng tèi nh thÕ nµo?
quanh cã bãng nöa tèi.
NhËn xÐt: Trªn mµn ch¾n ®Æt phÝa
-Yªu cÇu HS tõ thÝ nghiÖm rót ra nhËn xÐt. sau vËt c¶n cã mét vïng chØ nhËn
Cã thÓ thay bãng ®Ìn d©y tãc lín U=220V ®îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña
b»ng c©y nÕn ch¸y.
nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng nöa tèi.
II-NhËt thùc-nguyÖt thùc
Ho¹t ®éng 3: H×nh thµnh kh¸i niÖm
Cã h×nh vÏ
nhËt thùc vµ nguyÖt thùc (10 phót)
- Em h·y tr×nh bµy quü ®¹o chuyÓn ®éng cña
MÆt Tr¨ng, MÆt Trêi vµ Tr¸i ®Êt?
- NÕu HS kh«ng tr×nh bµy ®îc, GV cã thÓ vÏ
m« t¶ quü ®¹o chuyÓn ®éng, nªu chuyÓn
®éng c¬ b¶n cña chóng.
-GV th«ng b¸o: Khi MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng, a-NhËt thùc
Tr¸i ®Êt n»m trªn cïng 1 ®êng th¼ng:
-Yªu cÇu HS vÏ tia s¸ng ®Ó nhËn thÊy hiÖn tîng nhËt thùc
- Yªu cÇu tr¶ lêi c©u C3:
- Tr¶ lêi c©u hái C3
- Nguån s¸ng : MÆt Trêi
- GV cã thÓ gîi ý tr¶ lêi.
- MÆt Tr¨ng: vËt c¶n
-Tr¸i ®Êt: mµn ch¾n MÆt Trêi-MÆt
Tr¨ng-Tr¸i §Êt trªn cïng mét ®êng
th¼ng
- §øng ë vÞ trÝ nµo sÏ thÊy nhËt thùc?
- HS vÏ ®êng truyÒn tia s¸ng
a) A
- Vïng trªn Tr¸i §Êt chøa vÞ trÝ A
b) B
cã hiÖn tîng nhËt thùc vµ n»m
c) C
trong vïng bãng tèi.
d) D
e) E
- VÞ trÝ nµo trªn Tr¸i ®Êt n»m trong vïng - NhËt thùc toµn phÇn: ®øng trong
bãng mê.
vïng bãng tèi, nh×n thÊy mét phÇn
MÆt Trêi.
- NhËt thùc mét phÇn: ®øng trong
vïng nöa tèi, nh×n thÊy mét phÇn
9
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
MÆt Trêi.
b-NguyÖt thùc
- GV gîi ý ®Ó HS t×m ra ®îc vÞ trÝ MÆt Tr¨ng - MÆt Trêi- Tr¸i §Êt - MÆt Tr¨ng
cã thÓ trë thµnh mµn ch¾n.
n»m trªn mét ®êng th¼ng.
-H·y chØ ra MÆt Tr¨ng lóc nµy lµ nguyÖt thùc -Tr¶ lêi c©u C4.
toµn phÇn hay mét phÇn.
MÆt Tr¨ng ë vÞ trÝ 1 lµ nguyÖt thùc,
- ChØ ra vÞ trÝ MÆt Tr¨ng ë vÞ trÝ nµo lµm vÞ trÝ 2,3 lµ tr¨ng s¸ng.
nguyÖt thùc 1 phÇn.
- Hái thªm: NguyÖt thùc x¶y ra cã thÓ x¶y ra
trong c¶ ®ªm kh«ng? Gi¶i thÝch? (dµnh cho
HS kh¸)
GV cã thÓ m« t¶ quü ®¹o chuyeenr ®éng
cña MÆt Tr¨ng -> nguyÖt thùc chØ x¶y ra
trong mét thêi gian chø kh«ng thÓ x¶y ra c¶
®ªm -> c©u chuyÖn vÒ GÊu ¨n MÆt Tr¨ng”,
“gâ mâ ®æi GÊu ®Ó ¨n MÆt Tr¨ng” chØ lµ tëng tîng do MÆt Tr¨ng chuyÓn ®éng xung
quanh Tr¸i §Êt.
- Cã thÓ th«ng b¸o mÆt ph¼ng quü ®¹o
chuyÓn ®éng cña MÆt Tr¨ng vµ mÆt ph¼ng
chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt lÖch nha kho¶ng
60 . V× thÕ MÆt Trêi, Tr¸i §Êt, MÆt Tr¨ng
cïng n¨m trªn mét ®êng th¼ng kh«ng thêng
xuyªn x¶y ra mµ mét n¨m chØ x¶y ra 2 lÇn.
ëViÖt Nam nhËt thùc ®· x¶y ra n¨m 1995 th×
70 n¨m sau míi x¶y ra. NguyÖt thùc thêng
x¶y ra vµo ®ªm r»m.
Ho¹t ®éng 4: VËn dông-Cñng cè-Híng
dÉn vÒ nhµ.
1-VËn dông
- Yªu cÇu lµm thÝ nghiÖm c©u C5
- HS vÏ h×nh vµo vë (theo h×nh mÆt ph¼ng)
- C©u C3.
C©u C6: Bãng ®Ìn d©y tãc cã
nguån s¸ng nhá, vËt c¶n lín so víi
nguån -> kh«ng cã ¸nh s¸ng tíi
bµn. Bãng dÌn èng -> nguån s¸ng
réng so víi vËt c¶n -> bµn n»m
trong vïng nöa tèi sau quyÓn vë ->
nhËn ®îc mét phÇn ¸nh s¸ng truyÒn
2-Cñng cè
tíi vë vÉn ®äc ®îc s¸ch.
- HS tr¶ lêi b»ng phiÕu häc tËp -> thu mét -Bãng tèi n»m ë sau vËt … kh«ng
vµi HS lµm nhanh.
nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ …
- Bãng nöa tèi n¨m …nhËn…
- NhËt thùc lµ do MÆt Trêi, MÆt
Tr¨ng, Tr¸i §Êt s¾p xÕp theo thø tù
10
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
trªn ®êng th¼ng…
- NguyÖt thùc lµ do MÆt Trêi, Tr¸i
®Êt, MÆt tr¨ng s¾p xÕp theo thø tù
trªn ®êng th¼ng…
- Nguyªn nh©n chung g©y ra hiÖn tîng - Nguyªn nh©n chung: ¸nh s¸ng
nguyÖt thùc vµ nhËt thùc lµ g×?
truyÒn theo ®êng th¼ng.
3-Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc thuéc phÇn ghi nhí- Gi¶i thÝch l¹i c©u
C1 ®Õn C6
- Lµm bµi tËp 3.1 ®Õn 3.4 SBT
IV rót kinh nghiÖm
Phï hîp víi HS
TuÇn 4
TiÕt 4 :
Ngµy so¹n
®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng
I-Môc tiªu
1-KiÕn thøc
Qua thÝ nghiÖm ®Ó nghiªn cøu:
* §êng ®i cña tia s¸ng ph¶n x¹ trªn g¬ng ph¼ng.
* X¸c ®Þnh tia tíi, tia ph¶n x¹, gãc tíi, gãc ph¶n x¹ trong mçi thÝ nghiÖm.
* Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
2-Kü n¨ng
* BiÕt øng dông ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh ¸ng ®Ó thay ®æi híng ®i cña tia s¸ng
theo ý muèn.
3-Th¸i ®é
*Trung thùc, tØ mØ, cÈn thËn trong khi lµm thÝ nghiÖm.
* Cã tinh thÇn céng t¸c phèi hîp víi b¹n trong ho¹t ®éng chung cña nhãm.
II- ChuÈn bÞ
1-Dông cô TN cho mçi nhãm HS
* 1 g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì th¼ng ®øng.
* 1 ®Ìn pin cã mµn ch¾n ®ôc lç ®Ó t¹o ra tia s¸ng (chïm s¸ng hÑp //).
* 1 tê giÊy kÏ « vu«ng.
2-Dông cô cho GV nh cña HS
III- TiÕn tr×nh d¹y häc
ThÇy
trß
H§1:KiÓm tra bµi cò kÕt hîp
giíi thiÖu bµi míi (5 phót)
- KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ -HS tr¶ lêi 3 c©u hái
vïng bãng tèi, bãng tèi, vïng cña GV.
11
ghi b¶ng
Trêng THCS Ngäc Liªn
bãng nöa tèi, bãng nöa tèi?
- HiÖn tuîng nhËt thùc x¶y ra
khi nµo? thÕ nµo lµ nhËt thùc
toµn phÇn, nhËt thùc mét phÇn?
- Khi nµo cã nguyÖt thùc?
- Cho HS lªn b¶ng lµm bµi tËp
trong SBT tr 5
- GV m« t¶ trß ch¬i t×m ®êng
gi÷a Thanh vµ H¶i, 2 em dïng g¬ng ®Ó b¸o hiÖu cho nhau.
- GV ®Æt vÊn ®Ò: dïng g¬ng nh
thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®iÒu khiÓn tia
s¸ng theo ý muèn cña m×nh vµ
giíi thiÖu bµi míi.
H§2: GV ®a ra kh¸i niÖm g¬ng
ph¼ng (5 phót)
- GV yªu cÇu HS cÇm g¬ng lªn
soi vµ nãi xem ®· thÊy g× trong
g¬ng?
- GV th«ng b¸o: ¶nh cña vËt t¹o
bëi g¬ng.
-Yªu cÇu HS nhËn xÐt xem mÆt
g¬ng cã ®Æc ®iÓm g×?
- GV uèn n¾n c©u tr¶ lêi vµ ®i
®Õn kÕt luËn vÒ g¬ng ph¼ng, cho
HS ghi vµo vë.
- GV cho HS ®äc c©u C1 vµ th¶o
luËn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
-HS lªn b¶ng ch÷a bµi
tËp.
-HS dù ®o¸n vµ tr¶ lêi.
-HS tiÕp thu vµ ghi tªn
bµi míi
- HS thùc hiÖn yªu cÇu
cña GV vµ tr¶ lêi c©u
hái.
- HS tiÕp thu th«ng b¸o
vµ ghi vµo vë.
- Th¶o luËn nhãm vµ
®¹i diÖn nhãm tr¶ lêi.
- HS vËn dông trong
thùc tÕ cã nh÷ng vËt
nµo cã thÓ coi lµ g¬ng
ph¼ng ®Ó tr¶ lêi c©u C1
Bµi 4:
®Þnh luËt ph¶n x¹
¸nh s¸ng.
I. g¬ng ph¼ng
1-Quan s¸t
(SGKtr.12)
- H×nh cña vËt quan
s¸t ®îc trong g¬ng gäi
lµ ¶nh cña vËt t¹o bëi
g¬ng.
2- G¬ng ph¼ng
Lµ mét mÆt ph¼ng
nh½n, bãng (g¬ng soi)
H§3: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ
sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng (7 phót)
- GV tæ chøc cho HS lµm TN - HS bè trÝ TN theo
H4.2, th¶o luËn nhãm ®Ó tr¶ lêi H4.2 th¶o luËn nhãm
c©u C2
®Ó ®i ®Õn kÕt luËn vµ
mét em ®¹i diÖn nhãm
- GV cho HS ph¸t biÓu phÇn kÕt tr¶ lêi c©u C2.
luËn
- HS ®øng lªn ph¸t
biÓu (nhiÒu em nh¾c
l¹i)
II .sù ph¶n
s¸ng
H§ 4: T×m quy luËt vÒ sù ®æi híng cña tia s¸ng khi gÆp g¬ng
ph¼ng (15 phót)
- GVhíng dÉn HS lµm thÝ - HS tiÕn hµnh lµm TN
nghiÖm theo H4.2.
- GV th«ng b¸o: tia tíi, tia ph¶n - HS tiÕp thu th«ng b¸o
x¹, ph¸p tuyÕn.
vµ ghi vµo vë.
III-§Þnh luËt ph¶n x¹
¸nh s¸ng
12
x¹ ¸nh
1-ThÝ nghiÖm
H4.2 tr.12 SGK
2-KÕt luËn
-Tia s¸ng truyÒn tíi
mét g¬ng ph¼ng, bÞ
h¾t l¹i theo mét híng
x¸c ®Þnh gäi lµ hiÖn tîng ph¶n x¹ ¸nh
s¸ng.
-Tia s¸ng truyÒn tíi g¬ng lµ tia tíi. Tia
s¸ng bÞ g¬ng h¾t l¹i lµ
tia ph¶n x¹.
1-ThÝ nghiÖm
H4.2 tr.12 SGK
2- KÕt luËn
- Tia ph¶n x¹ n»m
trong cïng mÆt ph¼ng
víi tia tíi vµ ph¸p
Trêng THCS Ngäc Liªn
- GV nªu híng cña tia ph¶n x¹
quan hÖ thÕ nµo víi híng cña tia
tíi vµ mèi quan hÖ gi÷a gãc
ph¶n x¹ vµ gãc tíi.
- GV híng dÉn biÓu diÔn g¬ng
ph¼ng vµ c¸c tia s¸ng trªn H4.3
tr.13 SGK(GV vÏ lªn b¶ng HS vÏ
theo)
- GV híng dÉn HS bè trÝ TN
kiÓm chøng gãc ph¶n x¹ b»ng
gãc tíi( dïng thíc ®o gãc ®Ó ®o
3 gi¸ trÞ kh¸c nhau)
- GV híng dÉn HS vÏ tia tíi, tia
ph¶n x¹, gãc tíi i, gãc ph¶n x¹ r
qua H4.3 (SGK tr 13) (Thùc
hµnh c©u C3)
H§ 5: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt (3
phót)
- GV yªu cÇu HS ph¸t biÓu néi
dung ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng
(cho nhiÒu em nh¾c l¹i vµ cho
ghi vµo vë)
H§6: VËn dông (8 phót)
- Cho HS ®äc c©u C4 vµ mét em
lªn b¶ng vÏ tiÕp tia ph¶n x¹ trªn
H4.4.
- GV cho HS ®äc l¹i néi dung
®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
- Cho HS ®äc phÇn “Cã thÓ em
cha biÕt”
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
- HS dù ®o¸n mèi quan
hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc
ph¶n x¹.
- HS quan s¸t vµ ghi
vµo vë H4.3 theo híng
dÉn cña GV: vÏ tia SI,
IN, vµ gãc i.
tuyÕn t¹i ®iÓm tíi.
- Gãc ph¶n x¹ vµ gãc
tíi lu«n lu«n b»ng
nhau.
S
N
R
- HS th¶o luËn nhãm,
dù ®o¸n vµ lµm TN
kiÓm tra ®o kÕt qu¶ ghi
vµo SBT.
- HS ph¸t biÓu kÕt luËn.
- HS thùc hiÖn c©u C3,
hoµn thµnh tia IR vµ
gãc r.
i r
I
3-§Þnh luËt ph¶n x¹
¸nh s¸ng
- HS ph¸t biÓu néi - Tia ph¶n x¹ n»m
dung ®Þnh luËt vµ ghi trong mÆt ph¼ng chøa
vµo vë.
tia tíi vµ ®êng ph¸p
tuyÕn víi g¬ng ë ®iÓm
tíi.
- Gãc ph¶n x¹ b»ng
- 1 HS lªn b¶ng vÏ tia gãc tíi.
ph¶n x¹ trªn H4.4.
M
S
- HS ®äc néi dung ®Þnh
luËt SGK tr. 14
I
-HS ®äc tõ SGK tr.14
H×nh 4.4
IV- DÆn dß (2 phót)
1- Häc bµi : Häc phÇn ghi ë vë vµ ghi nhí SGK tr.14.
2-Bµi tËp : SBT tr.6.
3-Xem tríc : Bµi 5: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
V-rót kinh nghiÖm
TuÇn 5
TiÕt 5 :
Ngµy so¹n
¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng
I-Môc tiªu
1-KiÕn thøc
* HS biÕt bè trÝ TN ®Ó nghiªn cøu ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
* Nªu ®îc nh÷ng tÝnh chÊt ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
2-Kü n¨ng
* VÏ ®îc ¶nh cña mét vËt ®Æt tríc g¬ng ph¼ng.
13
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
3-Th¸i ®é
*Trung thùc, tØ mØ, cÈn thËn trong khi lµm thÝ nghiÖm.
* Cã tinh thÇn céng t¸c phèi hîp víi b¹n trong ho¹t ®éng chung cña nhãm.
II- ChuÈn bÞ
1-Dông cô TN cho mçi nhãm HS
* 1 g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì th¼ng ®øng. 1 tÊm kÝnh trong suèt.
* 2 côc pin nhá (cì A.A.A), 2 viªn phÊn, 1 tê giÊy kÎ « vu«ng
2-Dông cô cho GV
* C¸c lo¹i tranh chôp nh H5.1, 5.2, 5.3.
* ViÕt 3 c©u dù ®o¸n lªn b¶ng treo hoÆc giÊy b×a.
III- TiÕn tr×nh d¹y häc
ThÇy
H§1: KiÓm tra bµi cò kÕt hîp
giíi thiÖu bµi míi (5 phót)
- GV ph¸t cho mçi HS mét tê
giÊy cã c©u hái sau:
1. Ph¸t biÓu ®Þnh luËt ph¶n x¹
¸nh s¸ng.
2. Trªn h×nh vÏ cã mét tia tíi tõ
®iÓm s¸ng S chiÕu lªn mét g¬ng
ph¼ng t¹i I. H·y vÏ tiÕp tia ph¶n
x¹(nªu c¸ch vÏ)
* GV thu bµi, xem s¬ qua vµ nªu
nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña mét sè
bµi.
* GV cho HS ®äc phÇn më bµi
vµ nªu mét sè hiÖn tîng t¬ng tù,
®ång thêi treo c¸c tranh ®·
chuÈn bÞ cho HS quan s¸t.
* GV giíi thiÖu bµi míi (bµi nµy
nghiªn cøu tÝnh chÊt cña ¶nh t¹o
bëi g¬ng ph¼ng)
H§2: Quan s¸t ¶nh cña mét
c©y nÕn trong g¬ng ph¼ng
(3 phót)
- GV híng dÉn HS bè trÝ TN
H5.2 (chó ý nh¾c HS ®Æt g¬ng
th¼ng ®øng trïng víi 1 ®êng kÎ
MN trªn tê giÊy « vu«ng) ®Æt tríc g¬ng 1 viªn phÊn ®Ó quan s¸t.
H§3: Dù ®o¸n vµ lµm TN kiÓm
tra (10 phót)
- GV cho HS ®äc c©u hái(SGK
tr.15-tr16) ®ång thêi treo c©u hái
lªn b¶ng (3 c©u dù ®o¸n)
- GV híng dÉn HS thùc hiÖn c¸c
c©u C1, C2, C3.
trß
ghi b¶ng
- HS tr¶ lêi trªn giÊy vµ
nép l¹i (thêi gian 3
phót)
- HS tiÕp thu vµ rót
kinh nghiÖm
- Mét HS ®øng lªn ®äc
vµ cho thÝ dô t¬ng tù
hoÆc cho biÕt ý kiÕn c¸
nh©n m×nh qua c©u
chuyÖn cña BÐ Lan.
- HS tiÕp thu ý kiÕn vµ
ghi tªn bµi vµo vë.
Bµi 5:
¶nh cña mét vËt
t¹o bëi g¬ng ph¼ng
I. tÝnh chÊt cña ¶nh
t¹o bëi g¬ng ph¼ng
ThÝ nghÖm H5.2 tr.5
SGK)
Quan s¸t ¶nh cña côc
pin vµ viªn phÊn trong
g¬ng ph¼ng
- HS lµm theo nhãm vµ
thùc hiÖn yªu cÇu cña
GV lµ quan s¸t ¶nh cña
côc pin hoÆc viªn phÊn 2- Dù ®o¸n vµ lµm
qua g¬ng
TN kiÓm tra
(H 5.3 tr.16 SGK)
-HS th¶o luËn nhãm
®Ó ®i ®Õn kÕt luËn vµ
®¹i diÖn nhãm tr¶ lêi 3
c©u hái .
- C¸c nhãm tù lµm TN
theo nhãm c©u C1, C2,
14
Trêng THCS Ngäc Liªn
- GV giíi thiÖu c¸ch tiÕn hµnh
TN: thay g¬ng ph¼ng b»ng mét
tÊm kÝnh ph¼ng trong suèt ®Æt
®óng vÞ trÝ cña g¬ng vµ híng dÉn
HS c¸ch høng ¶nh cña côc pin vµ
c¸ch ®o kÝch thíc vµ vÞ trÝ cña
¶nh.
H§ 4: Rót ra kÕt luËn (3 phót).
- Qua TN kiÓm chøng GV gäi
HS nªu kÕt luËn.
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
C3; kiÓm tra dù ®o¸n
theo híng dÉn cña GV
sau ®ã nªu nhËn xÐt vµ
lµm SBT
KÕt luËn
- HS ®øng lªn ph¸t
biÓu vµ lªn b¶ng ®iÒn
vµo chç trèng.
- GV treo tê giÊy viÕt s½n ®Ó HS - HS tr¶ lêi trong SBT
lªn b¶ng ®iÒn tõ.
vµ tù ghi vµo vë bµi
häc phÇn kÕt luËn.
H§ 5: Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh
¶nh cña vËt trong g¬ng ph¼ng
(15 phót)
- GV th«ng b¸o : 1 ®iÓm s¸ng A
®îc x¸c ®Þnh b»ng 2 tia s¸ng
giao nhau xuÊt ph¸t tõ A. ¶nh
cña A lµ ®iÓm giao nhau cña 2
tia ph¶n x¹ t¬ng øng.
- GV híng dÉn HS thùc hiÖn c©u
C4
- GV treo tranh vÏ s½n H5.4 tr.16
SGK vµ nªu vÊn ®Ò kÐo dµi 2 tia
ph¶n x¹ vÒ phÝa sau g¬ng em cã
nhËn xÐt g×?
- GV th«ng b¸o: ®©y lµ c¸ch vÏ
¶nh cña mét ®iÓm s¸ng qua g¬ng
ph¼ng.
- GV hái HS cã c¸ch nµo vÏ
nhanh h¬n thÕ kh«ng?
- GV cã thÓ giíi thiÖu c¸ch vÏ
nhanh h¬n nÕu HS kh«ng t×m
thÊy.
H§6: VËn dông (7 phót)
- GVth«ng b¸o : ¶nh cña mét
vËt lµ tËp hîp ¶nh cña tÊt c¶ c¸c
®iÓm trªn vËt.
- GV treo tranh vÏ H5.5 cho HS
®äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u C5, C6.
- ¶nh cña vËt t¹o bëi
g¬ng ph¼ng kh«ng
høng ®îc trªn mµn
ch¾n gäi lµ ¶nh ¶o.
- ¶nh cña mét vËt
nh×n thÊy trong g¬ng
ph¼ng cã kÝch thíc
b»ng kÝch thíc cña
vËt.
- Mçi ®iÓm s¸ng vµ
¶nh cña nã trong g¬ng
ph¼ng ®Òu c¸ch g¬ng
mét kho¶ng c¸ch
b»ng nhau.
II- Gi¶i thÝch sù t¹o
thµnh ¶nh bëi g¬ng
ph¼ng
- HS tiÕp thu th«ng tin.
-HS thùc hiÖn c©u C4
theo híng dÉn cña GV.
S
N’
i
- HS tr¶ lêi vµ lªn b¶ng
vÏ tiÕp 2 tia ph¶n x¹ vµ
t×m giao ®iÓm cña
chóng.
-HS vÏ tiÕp 2 tia ph¶n
x¹ vµo vë bµi häc.
- HS nµo biÕt th× lªn
b¶ng vÏ.
- HS vÏ vµo SBT H5.5
vµ t×m ¶nh cña vËt AB.
N
I
IV- VËn dông
K
A
B
H×nh 5.5
- HS tiÕp thu th«ng b¸o
th¶o luËn nhãm vµ mét
HS lªn b¶ng vÏ tiÕp
H5.5 c¸c em kh¸c vÏ
vµo SBT vµ tr¶ lêi c©u
C5, C6, vµo SBT.
- HS gi¶i thÝch chç sai
15
Ghi nhí : SGK tr.12
Trêng THCS Ngäc Liªn
- Cho HS ®äc phÇn ghi nhí.
- Cho HS ®äc phÇn “cã thÓ em
cha biÕt”
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
cña BÐ Lan.
- HS ®äc phÇn ghi nhí
SGJ tr. 17
- HS ®äc tõ SGK tr.17.
IV- DÆn dß (2 phót)
1- Häc bµi : Häc phÇn ghi ë vë vµ ghi nhí + «n tËp tõ bµi 1 ®Õn bµi 5 ®Ó häc
tiÕt thùc hµnh.
2-Bµi tËp : SBT tr.17.
3-Xem tríc : Bµi 6: Thùc hµnh: vÏ vµ quan s¸t ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng
ph¼ng.
V-rót kinh nghiÖm
TuÇn 6
TiÕt 6 :
I-Môc tiªu
Ngµy so¹n
thùc hµnh: quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña
mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng
1-KiÕn thøc
* LuyÖn tËp vÏ ¶nh cña c¸c vËt cã h×nh d¹ng kh¸c nhau ®Æt tríc g¬ng ph¼ng.
2-Kü n¨ng
* TËp x¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy trong g¬ng ph¼ng(thÞ trêng) .
3-Th¸i ®é
*Trung thùc, tØ mØ, cÈn thËn trong khi lµm thÝ nghiÖm.
* Cã tinh thÇn céng t¸c phèi hîp víi b¹n trong ho¹t ®éng chung cña nhãm.
II- ChuÈn bÞ
1-Dông cô TN cho mçi nhãm HS
* 1 g¬ng ph¼ng cã gi¸ ®ì th¼ng ®øng. 1 bót ch× vµ 1 thíc chia ®é.
2-Dông cô cho GV
* Mçi HS mét phiÕu thùc hµnh.
III- TiÕn tr×nh d¹y häc
ThÇy
H§1: KiÓm tra bµi cò vµ bµn
giao dông cô (5 phót)
1 - Nªu tÝnh chÊt ¶nh cña vËt t¹o
bëi g¬ng ph¼ng? Ph¸t biÓu 2
®Þnh luËt: truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng
vµ ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
2- VÏ ¶nh cña mét ®iÓm s¸ng S
qua g¬ng ph¼ng (vÏ theo 2 c¸ch)
- GV giíi thiÖu bµi thùc hµnh vµ
bµn giao dông cô cho mèi nhãm
( Nhãm trëng nhËn)
trß
- Gäi mét HS ®øng t¹i
chç tr¶ lêi vµ cho b¹n
nhËn xÐt ®¸nh gÝa c©u
tr¶ lêi.
- Gäi 2 HS lªn b¶ng vÏ
(mçi em mét c¸ch)
- Nhãm trëng nhËn vµ
kiÓm tra dông cô.
H§2: X¸c ®Þnh môc tiªu bµi
thùc hµnh (2 phót)
- GV nªu môc tiªu cña bµi thÝ
nghiÖm: X¸c ®Þnh ¶nh cña vËt - HS tiÕp thu vµ lµm
t¹o bëi g¬ng ph¼ng vµ x¸c ®Þnh viÖc theo nhãm.
vïng nh×n thÊy trong g¬ng.
16
ghi b¶ng
Trêng THCS Ngäc Liªn
H§3: C¸ch x¸c ®Þnh vïng nh×n
thÊy trong g¬ng (3 phót)
- GV híng dÉn cho c¶ líp s¬ qua
vÒ c¸ch ®¸nh dÊu vïng quan s¸t
trong g¬ng.
H§ 4: VÏ ¶nh vµ x¸c ®Þnh thÞ
trêng (30 phót).
- GV híng dÉn HS theo néi
dung bµi thùc hµnh theo dâi,
gióp ®ì uèn n¾n c¸c nhãm khi
lµm sai hoÆc lµm chËm.
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
VÏ ¶nh cña mét vËt
®Æt tríc mét g¬ng
ph¼ng
- HS lµm viÖc theo
nhãm díi sù híng dÉn
cña GV.
(VÏ H6.1 tr.18 SGK)
II- x¸c ®Þnh vïng
quan s¸t ®îc
trong g¬ng ph¼ng
- HS tù lµm theo bµi
thùc hµnh, th¶o luËn (VÏ H6.3 tr.18 SGK
nhãm vµ lÇn lît tr¶ lêi
c¸c c©u C1, C2, C3, C4
vµo phiÕu thùc hµnh
H§ 5: Nép phiÕu thùc hµnh vµ - C¸c nhãm trëng lµm
giao tr¶ dông cô (3 phót)
viÖc
IV- DÆn dß (2 phót)
1- GV híng dÉn : Häc sinh vÒ nhµ ghi vµo vë tiÕt 6: tªn bµi thùc hµnh vµ
tiªu ®Ò cña phÇn 1 vµ 2
2-Xem tríc : Bµi 7: G¬ng cÇu låi
V-rót kinh nghiÖm
TiÕt 6 :
Thø .................. ngµy ..... th¸ng ...... n¨m 200....
Bµi thùc hµnh.
Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt
t¹o bëi g¬ng ph¼ng
Hä vµ tªn häc sinh : ...................................................................Stt:..........
Líp: .............nhãm :.................................................................................
§iÓm
Lêi phª cña gi¸o viªn
17
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
I-x¸c ®Þnh ¶nh cña mét vËt ®Æt tríc mét g¬ng ph¼ng
C1: a- VÏ ¶nh cña bót ch× t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
b- .............................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
C2: a- VÏ ¶nh cña bót ch× t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
b- ...............................................................................
...........................................................................................
............................................................................................
c-.................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
..........................................................................................
II-x¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy trong g¬ng ph¼ng
C3: a- VÏ ¶nh M’ cña m¾t t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
b- VÏ 2 tia tíi øng víi 2 tia ph¶n x¹ tõ 2 mÐp g¬ng
c- G¹ch chÐo vïng quan s¸t ®îc réng nhÊt.
d-..............................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
VÏ tiÕp vïng nh×n thÊy øng víi mét vÞ trÝ thø hai.
M’ cña m¾t ë gÇn g¬ng h¬n.
KÕt qu¶ thÝ nghiÖm kiÓm tra:
18
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
........................................................................
........................................................................
.........................................................................
TuÇn 7
TiÕt 7:
I-môc tiªu;
G¬ng cÇu låi
Ngµy so¹n
1-KiÕn thøc:
- Nªu ®îc nh÷ng tÝnh chÊt cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi.
- NhËn biÕt ®îc vïng nh×n thÊy trong g¬ng cÇu låi lín h¬n trong g¬ng
ph¼ng cã cïng bÒ réng.
2-Kü n¨ng
- Gi¶i thÝch ®îc øng dông cña g¬ng cÇu låi.
3-Th¸i ®é
- Trung thùc, tØ mØ, cÈn thËn trong khi lµm thÝ nghiÖm.
- Cã tinh thÇn céng t¸c phèi hîp víi b¹n trong ho¹t ®éng chung cña nhãm.
II- ChuÈn bÞ;
1-Dông cô thÝ nghiÖm cho mçi nhãm HS
- 1 g¬ng cÇu låi.
- 1 g¬ng ph¼ng cã chiÒu réng b»ng ®êng kÝnh g¬ng cÇu låi.
- 1 c©y nÕn nhá, diªm ®Ó ®èt.
2-Dông cô cho GV
- Tranh vÏ h×nh 7.4 phãng to.
- 1 g¬ng xe m¸y, mét c¸i th×a b»ng inox, 1 tay n¾m cña b»ng i nox.
III- TiÕn tr×nh d¹y häc
ThÇy
trß
Ghi b¶ng
H§1: Giíi thiÖu bµi míi (3
phót)
- GV cho HS quan s¸t mét sè ®å -HS quan s¸t vµ tr¶ lêi.
vËt GV ®· chuÈn bÞ, nh×n vµo c¸c
vËt ®ã xem cã thÊy ¶nh cña m×nh
kh«ng vµ cã gièng ¶nh nh×n thÊy - HS tiÕp thu bµi vµ ghi Bµi 7:
G¬ng cÇu låi
trong g¬ng ph¼ng kh«ng
tªn bµi vµo vë.
I-¶nh
cña mét vËt
- GV giíi thiÖu c¸c vËt ®ã lµ gt¹o bëi g¬ng cÇu
¬ng cÇu låi vµ ta sÏ quan s¸t ¶nh
låi.
cña mét vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi.
19
Trêng THCS Ngäc Liªn
Gi¸o ¸n: VËt lÝ 7
H§2: Quan s¸t ¶nh cña vËt t¹o
bëi g¬ng cÇu låi (7 phót)
- GV híng dÉn HS lµm thÝ
nghiÖm nh H7.1 tr.20 vµ quan s¸t
¶nh cña viªn phÊn.
- Cho HS thùc hiÖn c©u C1
H§3: TN kiÓm tra (10 phót)
- GV híng dÉn HS lµm thÝ
nghiÖm kiÓm tra (H7.2 tr.24) ®Ó
so s¸nh ¶nh cña mét vËt qua g¬ng ph¼ng vµ g¬ng cÇu låi.
- GV cho HS ph¸t biÓu kÕt luËn
sau ®ã cho HS ®iÒn vµo SBT vµ
ghi vµo vë.
H§4: X¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy
cña g¬ng cÇu låi (10 phót)
-Thùc hiÖn c©u C1:
Quan s¸t H7.1 tr.20.
+HS lµm TN theo
nhãm vµ nªu dù ®o¸n
ban ®Çu vÒ tÝnh chÊt
cña ¶nh
KÕt luËn
¶nh cña mét vËt t¹o
bëi g¬ng cÇu låi cã
+HS lµn TN kiÓm tra nh÷ng tÝnh chÊt sau:
theo nhãm råi ph¸t 1. Lµ ¶nh ¶o kh«ng
biÓu kÕt luËn, ®iÒn vµo høng ®îc trªn mµn
SBT vµ ghi vµo vë.
ch¾n.
2. ¶nh quan s¸t ®îc
nhá h¬n vËt.
- GV nªu vÊn ®Ò x¸c ®Þnh vïng
nh×n thÊy trong g¬ng cÇu låi so
s¸nh víi vïng nh×n thÊy trong g¬ng ph¼ng.
- GV híng dÉn cho HS lµm l¹i
thÝ nghiÖm nh H6.2 tr.18 vµ bè
trÝ TN nh H7.3 (so s¸nh nh×n
vïng thÊy trong 2 g¬ng cÇu (C2)
- HS lµm viÖc theo
nhãm.
- Th¶o luËn kÕt qu¶
chung ë líp nh c©u C2.
- HS ghi phÇn kÕt luËn
vµ vë vµ lµm vµo SBT.
H§5: VËn dông (10 phót)
- GVcho HS t×m hiÓu vµ tr¶ lêi
c©u C3 vµ c©u C4.
- GV treo tranh H×nh 7.4 cho HS
quan s¸t vµ GV yªu cÇu mét sè
HS tr¶ lêi chung tríc c¶ líp råi
nªu nhËn xÐt vÒ c©u C1 vµ C2.
- GV cho HS ®äc l¹i phÇn ghi
nhí.
H§6: C¸ch vÏ tia ph¶n x¹ trªn
mÆt g¬ng cÇu (3 phót)
- GV cho HS ®äc phÇn “cã thÓ
em cha biÕt) vµ gi¶i thÝch s¬ qua
vÒ c¸ch vÏ tia ph¶n x¹ trªn mÆt
g¬ng cÇu.
II-vïng nh×n thÊy
trong g¬ng cÇu låi
1-ThÝ
tr.21)
nghiÖm(H7.3
Quan s¸t ¶nh cña vËt
t¹o bëi g¬ng cÇu låi.
2-KÕt luËn:
Nh×n vµo g¬ng cÇu låi
ta quan s¸t ®îc mét
vïng réng (lín) h¬n
so víi khi nh×n vµo g¬ng ph¼ng cã cïng
kÝch thíc.
- HS tr¶ lêi c©u C3 vµ
c©u C4.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n
tr¶ lêi c¸c c©u hái C1
vµ C2 vµo SBT.
Ghi nhí
tr.25)
- HS ®äc theo SGK.
- HS tiÕp thu c¸ch vÏ
h×nh 7.5 tr.21 vµo vë
IV-DÆn dß : (2 phót)
1-Häc bµi : Häc ë vë ghi vµ ph©n ghi nhí trong SGK.
2-Lµm bµi tËp : Lµm 4 bµi tËp trang 8 SBT
3-Xem tríc: Bµi 8 : G¬ng cÇu lâm.
V-rót kinh nghiÖm
TuÇn 8
TiÕt 8:
G¬ng cÇu lâm
20
Ngµy so¹n :
:
(SGK
- Xem thêm -
.DOC 
71 
110 
64 
