Tài liệu Vận dụng kế toán quản trị theo hướng tinh gọn tại công ty tnhh qmi inductrial việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH KHOA KẾ TOÁN KIỂM TOÁN LUẬN VĂN THẠC SỸ VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ THEO HƯỚNG TINH GỌN TẠI CÔNG TY TNHH QMI INDUSTRIAL VIỆT NAM MÃ NGÀNH: 60.34.30 GVHD: TRẦN ĐÌNH PHỤNG SVTH: LÊ HƯƠNG TRÀ LÔØI CAM ÑOAN Toâi xin cam ñoan ñeà taøi “Vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam” laø coâng trình nghieân cöùu cuûa caù nhaân toâi vaø ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû thöïc teá taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn Thaày Traàn Ñình Phuïng, giaùo vieân höôùng daãn, cuøng toaøn theå thaày coâ cuûa Tröôøng Ñaïi Hoïc Kinh Teá TP. HCM ñaõ taän taâm chæ baûo vaø giaûng daïy toâi trong suoát thôøi gian qua. Hoïc vieân thöïc hieän Leâ Höông Traø LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do nghieân cöùu ñeà taøi Kinh teá theá giôùi ñang trong giai ñoaïn suït giaûm döõ doäi, nhöõng taäp ñoaøn, haõng saûn xuaát lôùn nhaát lieân tieáp caét giaûm nhaân coâng, ñoùng cöûa nhaø xöôûng nhaèm taùi cô caáu vöôït qua khoù khaên. Kinh teá Vieät Nam cuõng khoâng traùnh ñöôïc nhöõng aûnh höôûng ñaùng keå, nhaát laø nhöõng doanh nghieäp xuaát khaåu. Ñöùng tröôùc tình traïng suy thoaùi kinh teá toaøn caàu nhö vaäy nhöng vaøo naêm 2008, haõng xe hôi Toyota laïi vöôn leân trôû thaønh coâng ty daãn ñaàu trong ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát xe hôi treân theá giôùi. Caùch ñaây chöa laâu, Toyota vaãn ñöôïc bieát tôùi nhö laø nhaø saûn xuaát xe nhoû, nhöng sau 10 naêm, doanh soá cuûa rieâng haõng Toyota coøn nhieàu hôn doanh soá cuûa caû 12 coâng ty saûn xuaát oâ toâ lôùn nhaát treân theá giôùi coäng laïi, vaø chæ trong ba thaùng ñaàu naêm 2008, soá löôïng xe baùn ra cuûa Toyota nhieàu hôn haõng xe hôi General Motors 160.000 chieác. Maëc duø, coù khi Toyota coù söï coá veà chaát löôïng vaøo nhöng Toyota luoân coù theå giaûi quyeát vaán ñeà moät caùch thaàn dieäu vaø trôû laïi thò tröôøng vôùi vò theá coøn maïnh hôn nöõa. Ñaây laø moät ñaëc ñieåm aán töôïng khieán caùc nhaø quaûn lyù cao caáp cuûa haàu nhö taát caû caùc ngaønh ñeàu chuû ñoäng nghieân cöùu vaø tìm hieåu veà caùch thöùc quaûn lyù hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Toyota. Bí maät chính laø vieäc aùp duïng thaønh coâng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn vaøo quy trình saûn xuaát kinh doanh (lean manufacturing), laø keát quaû cuûa vieäc theo ñuoåi moâ hình cuûa chuoãi moät saûn phaåm (one-piece flow), ñaûm baûo quy trình saûn xuaát hoaït ñoäng lieân tuïc, haïn cheá toái ña thôøi gian chôø ñôïi giöõa caùc coâng ñoaïn saûn xuaát trong ñieàu kieän nguoàn löïc giôùi haïn. Phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn ñang daàn ñöôïc caùc doanh nghieäp Vieät Nam ôû moïi quy moâ vaø lónh vöïc saûn xuaát hoïc hoûi vaø aùp duïng. Phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn höôùng veà phaùt trieån heä thoáng saûn xuaát chæ söû duïng nhöõng nguoàn löïc ñöôïc tính toaùn laø thöïc söï caàn thieát cho quaù trình saûn xuaát vaø chæ saûn xuaát theo ñuùng soá löôïng yeâu caàu cuûa khaùch haøng, haïn cheá toái ña löôïng haøng toàn kho. Phöông thöùc naøy hoaøn toaøn khaùc vôùi phöông thöùc saûn xuaát haøng loaït vôùi chi phí treân moãi ñôn vò haøng giaûm khi moät löôïng lôùn haøng hoùa ñöôïc saûn xuaát thoâng qua vieäc chia chi phí coá ñònh treân moät soá löôïng lôùn. Keá toaùn quaûn trò theo phöông phaùp truyeàn thoáng ñöôïc xaây döïng ñeå hoã trôï cho phöông thöùc saûn xuaát haøng loaït vaø ñeå ñaùnh giaù haøng toàn kho. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu moät heä thoáng keá toaùn quaûn trò phuø hôïp vôùi phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn laø moät vaán ñeà caáp thieát, noù coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi thöïc tieãn quaûn trò taøi chính cho caùc doanh nghieäp aùp duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn. 2. Teân ñeà taøi Vaän duïng Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam 3. Muïc ñích nghieân cöùu Muïc ñích cuûa nghieân cöùu nhaèm giôùi thieäu phöông phaùp keá toaùn quaûn trò tinh goïn phuø hôïp vôùi quy trình hoaït ñoäng, nguyeân lyù vaän haønh quy trình hoaït ñoäng, moâ hình toå chöùc quaûn lyù hoaït ñoäng, phöông thöùc quaûn lyù hoaït ñoäng cho coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam, moät doanh nghieäp ñang vaän duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn. Vôùi nhieäm vuï quan troïng ñaàu tieân cuûa ñeà taøi laø nghieân cöùu lyù thuyeát keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn döïa treân söï hoã trôï caàn thieát cuûa keá toaùn taøi chính ñeå ñaûm baûo chöùc naêng phaûn aùnh vaø cung caáp thoâng tin keá toaùn maø khoâng laøm boä maùy keá toaùn bò coàng keành. Nhieäm vuï quan troïng thöù hai laø nghieân cöùu vieäc vaän duïng lyù thuyeát keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn phuø hôïp vôùi chuaån möïc, cheá ñoä keá toaùn cuûa Vieät Nam vaø nhöõng quy ñònh cuûa hieäp hoäi ngheà nghieäp keá toaùn kieåm toaùn. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Trong quaù trình thöïc hieän luaän vaên, caùc phöông phaùp chung nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ ñöôïc aùp duïng nhö: phöông phaùp phaân tích kinh teá, phöông phaùp toång hôïp, phöông phaùp thoáng keâ, chöùng minh töøng vaán ñeà ñeå laøm saùng toû vaán ñeà nghieân cöùu. Luaän vaên söû duïng phöông phaùp bieän chöùng duy vaät, gaén lieàn vieäc nghieân cöùu vôùi quan ñieåm lòch söû laøm cho ñeà taøi coù tính heä thoáng vaø coù yù nghóa thöïc tieãn hôn. Ngoaøi ra, caùc phöông phaùp so saùnh, phöông phaùp phaân tích heä thoáng cuõng ñöôïc söû duïng ñeå nghieân cöùu vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà cuï theå. 5. Phaïm vi ñeà taøi Phaïm vi cuûa keá toaùn quaûn trò raát roäng, ñeà taøi naøy vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam, moät doanh nghieäp thuoäc lónh vöïc may maëc xuaát khaåu. Ñeà taøi nghieân cöùu caùc coâng cuï cuûa keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ñeå ñöa ra ñònh höôùng hoã trôï cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû trong ngaønh may maëc Vieät Nam ñang vaø seõ aùp duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn. 6. Boá cuïc ñeà taøi Luaän vaên goàm caùc phaàn sau: Chöông 1: Cô sôû lyù luaän Chöông 2: Thöïc traïng toå chöùc coâng taùc keá toaùn quaûn trò taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam Chöông 3: Vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïi coâng ty TNHH QMI Industrial Vieät Nam VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ THEO HÖÔÙNG TINH GOÏN TAÏI CTY TNHH QMI INDUSTRIAL VIEÄT NAM. * Lôøi môû ñaàu CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1Khaùi quaùt veà phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn ..................................................... 1 1.1.1 Khaùi nieäm ......................................................................................... 1 1.1.2 Nguyeân taéc chính cuûa phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn ..................... 1 1.1.2.1 Nhaän thöùc veà söï laõng phí ...................................................... 1 1.1.2.2 Chuaån hoùa quy trình .............................................................. 1 1.1.2.3 Quy trình lieân tuïc ................................................................... 2 1.1.2.4 Saûn xuaát keùo .......................................................................... 2 1.1.2.5 Chaát löôïng töø goác .................................................................. 2 1.1.2.6 Lieân tuïc caûi tieán..................................................................... 2 1.1.3 Troïng taâm cuûa heä thoáng saûn xuaát tinh goïn ....................................... 2 1.2 Caùc nhaân toá thuùc ñaåy söï phaùt trieån keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ...... 5 1.3 Khaùi nieäm veà keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ........................................ 6 1.4 Noäi dung keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ................................................ 7 1.4.1 Noäi dung keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ...................... 7 1.4.2 Caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng trong keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn ...................................................................................................... 9 1.4.2.1 Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh söû duïng caùc thoâng tin deã hieåu ............................................................. 9 1.4.2.2 Baûng ñieåm ................................................................ 10 1.4.2.3 Chi phí ñôn vò saûn phaåm .......................................... 12 1.4.2.4 Khoùa soå .................................................................... 12 1.4.2.5 Ñaùnh giaù haøng toàn kho ............................................ 13 1.4.2.6 Loaïi boû bôùt nghieäp vuï ............................................. 13 1.4.2.7 Chi phí muïc tieâu ...................................................... 13 1.4.2.8 Giaù döïa treân giaù trò .................................................. 14 1.4.2.9 Tuaân thuû nhöõng yeâu caàu ......................................... 14 1.5 Phaân bieät giöõa keá toaùn theo phöông phaùp truyeàn thoáng vaø keá toaùn theo phöông phaùp tinh goïn ............................................................................................ 14 1.5.1 Xaây döïng ñònh höôùng, chieán löôïc .................................................... 14 1.5.2 Trao quyeàn vaø khuyeán khích nhaân vieân hoïc hoûi ............................. 15 1.5.3 Moâ hình toå chöùc ................................................................................ 16 1.5.4 Chi phí ñôn vò saûn phaåm ................................................................... 16 1.5.5 Lôïi ích töø quaù trình caûi tieán lieân tuïc ................................................ 16 1.5.6 Lôïi ích taøi chính cuûa nhöõng thay ñoåi tinh goïn ................................. 17 1.5.7 Lôïi ích töø vieäc quaûn lyù theo chuoãi giaù trò ........................................ 17 1.5.7.1 Ñöa ra quyeát ñònh ............................................................... 17 1.5.7.2 Giaù trò taïo ra cho khaùch haøng vaø chi phí muïc tieâu ............ 17 1.5.8 Loaïi boû bôùt caùc nghieäp vuï cuûa keá toaùn coâng nôï ............................. 18ï 1.5.9 Khoùa soå ............................................................................................. 18 1.5.10 Quaûn lyù chi phí nguyeân vaät lieäu...................................................... 18 1.5.11 Quaûn lyù chi phí nhaân coâng vaø chi phí saûn xuaát chung.................... 19 1.5.12 Theo doõi haøng toàn kho .................................................................... 19 1.5.13 Cheá ñoä khen thöôûng ........................................................................ 19 1.5.14 Vai troø cuûa keá toaùn ......................................................................... 19 1.6 Kinh nghieäm veà aùp duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn treân theá giôùi 20 Keát luaän chöông 1 ................................................................................................. 21 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TAÏI COÂNG TY TNHH QMI INDUSTRIAL VIEÄT NAM. 2.1 Giôùi thieäu doanh nghieäp .................................................................................. 22 2.1.1 Giôùi thieäu chung ............................................................................... 22 2.1.2 Cô caáu toå chöùc boä maùy coâng ty ........................................................ 22 2.1.3 Ñaëc ñieåm toå chöùc saûn xuaát kinh doanh vaø quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn phaåm ..................................................................................... 22 2.1.3.1 Ñaëc ñieåm toå chöùc saûn xuaát kinh doanh ............................. 22 2.1.3.2 Quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn phaåm ........................... 25 2.1.3.3 Vaên hoùa trong toå chöùc ........................................................ 28 2.2 Thöïc traïng toå chöùc coâng taùc keá toaùn taïi coâng ty ............................................ 29 2.2.1 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn ................................................................. 29 2.2.1.1 Boä maùy keá toaùn .................................................................. 29 2.2.1.2 Hình thöùc keá toaùn ............................................................... 31 2.2.1.3 Cheá ñoä keá toaùn aùp duïng taïi doanh nghieäp ........................ 33 2.2.2 Thöïc traïng coâng taùc keá toaùn quaûn trò................................................ 34 2.2.2.1 Caùc noäi dung cuûa keá toaùn quaûn trò taïi coâng ty ................... 34 2.2.2.2 Toå chöùc vaän duïng nhöõng noäi dung cuûa keá toaùn quaûn trò ... 34 2.3 Öu nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng keá toaùn quaûn trò hieän taïi ................................. 39 2.3.1 Öu ñieåm.............................................................................................. 39 2.3.2 Nhöôïc ñieåm ........................................................................................ 40 Keát luaän chöông 2 ................................................................................................. 42 CHÖÔNG 3: VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ THEO HÖÔÙNG TINH GOÏN TAÏI COÂNG TY QMI INDUSTRIAL VIEÄT NAM 3.1 Nhöõng quan ñieåm veà vieäc vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïi coâng ty QMI Industrial Vieät Nam....................................................................................... 43 3.1.1 Tính phuø hôïp vôùi Luaät phaùp Vieät Nam............................................. 43 3.1.2 Tính phuø hôïp vôùi moâ hình toå chöùc quaûn lyù saûn xuaát cuûa coâng ty.... 43 3.1.3 Tính phuø hôïp giöõa lôïi ích vaø chi phí ................................................. 43 3.2 Muïc tieâu cuûa vieäc vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn............... 43 3.3 Toå chöùc vaän duïng keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn vaøo coâng ty QMI Industrial Vieät Nam....................................................................................... 44 3.3.1 Toå chöùc boä maùy keá toaùn .................................................................... 44 3.3.2 Toå chöùc vaän duïng noäi dung keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn vaøo coâng ty ............................................................................................................................. 45 3.3.2.1 Xaây döïng thöôùc ño ñaùnh giaù traùch nhieäm vaø möùc ñoä hoaøn thaønh coâng vieäc cuûa chuoãi giaù trò........................................... 45 3.3.2.2 Taäp hôïp chi phí theo chuoãi giaù trò ....................................... 49 3.3.2.3 Tính giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm .......................................... 53 3.3.2.4 Cung caáp thoâng tin taøi chính ñuùng luùc ................................ 54 3.3.2.5 Maãu baùo caùo taøi chính ñôn giaûn, deã hieåu ........................... 55 3.3.2.6 Söû duïng thoâng tin cuûa Baûng ñieåm ñeå quaûn trò chuoãi giaù trò ...................................................................................................... 56 3.3.2.7 Söû duïng baûng ñieåm vaø thoâng tin chi phí chuoãi giaù trò ñeå ra quyeát ñònh .................................................................................... 58 3.3.2.8 Khoùa soå ................................................................................ 61 3.3.2.9 Ñaùnh giaù haøng toàn kho ........................................................ 63 3.3.2.10 Keá toaùn quaûn trò caùc khoaûn phaûi traû ................................. 63 3.3.2.11 Vaän duïng chi phí muïc tieâu vaøo vieäc kieåm soaùt chi phí ... 64 3.3 Kieán nghò.......................................................................................................... 65 Keát luaän chung ...................................................................................................... 67 Taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN Tröôùc khi tìm hieåu veà keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn, chuùng ta tìm hieåu qua veà phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn ñeå thaáy ñöôïc söï khaùc bieät trong quaù trình vaän haønh heä thoáng saûn xuaát töø ñoù tìm hieåu phöông phaùp keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng coù phuø hôïp vaø ñaùp öùng ñöôïc chöùc naêng cung caáp thoâng tin phuïc vuï kòp thôøi cho hoaït ñoäng saûn xuaát tinh goïn hay chöa. 1.1 Khaùi quaùt veà phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn 1.1.1 Khaùi nieäm Phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn laø moät trieát lyù saûn xuaát höôùng tôùi vieäc ruùt ngaén khoaûng thôøi gian töø khi nhaän ñöôïc ñôn haøng cho ñeán khi giao saûn phaåm hoaøn thaønh cho khaùch haøng. Noù ñöôïc xaây döïng bôûi moät heä thoáng caùc coâng cuï vaø phöông phaùp quaûn lyù nhaèm lieân tuïc loaïi boû taát caû nhöõng laõng phí trong quaù trình saûn xuaát, giuùp giaûm ñöôïc chi phí, khieán cho doanh nghieäp trôû neân caïnh tranh, ñaùp öùng nhanh choùng caùc nhu caàu thò tröôøng. Doanh nghieäp aùp duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn chuù troïng vaøo vieäc gia taêng caùc giaù trò nguoàn löïc xuaát phaùt töø nhu caàu cuûa khaùch haøng. Noùi caùch khaùc, doanh nghieäp chæ saûn xuaát nhöõng gì khaùch haøng yeâu caàu, khi maø khaùch haøng muoán vaø ñuùng vôùi soá löôïng khaùch haøng caàn. 1.1.2 Nguyeân taéc chính cuûa phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn 1.1.2.1 Nhaän thöùc veà söï laõng phí Baát kyø vaät lieäu, quy trình hay tính naêng naøo khoâng taïo theâm giaù trò theo quan ñieåm cuûa khaùch haøng ñöôïc xem laø thöøa vaø neân loaïi boû. Döôùi caùi nhìn cuûa khaùch haøng, moät saûn phaåm hay dòch vuï ñöôïc ñaùnh giaù laø coù giaù trò khi noù ñaûm baûo ñöôïc caùc vaán ñeà veà chaát löôïng, toác ñoä ñaùp öùng dòch vuï vaø thuoäc tính phuø hôïp vôùi nhu caàu khaùch haøng maø saûn phaåm ñoù ñem laïi. Ví duï nhö maùy moùc thieát bò ñeå caùch xa phaûi maát thôøi gian di chuyeån cuûa nhaân vieân laø laõng phí caàn ñöôïc loaïi boû. 1.1.2.2 Chuaån hoùa quy trình Taát caû caùc thao taùc do coâng nhaân thöïc hieän trong saûn xuaát ñöôïc höôùng daãn chi tieát veà noäi dung, trình töï, thôøi gian vaø keát quaû. Ñieàu naøy giuùp loaïi boû söï khaùc bieät trong caùch caùc coâng nhaân thöïc hieän coâng vieäc. Chuaån hoùa quy trình seõ giuùp cho 1 nhaân vieân nhaän dieän nhöõng ñieàu kieän laøm vieäc phuø hôïp, nhaän dieän khi naøo coâng vieäc baét ñaàu ñi ra khoûi khuoân khoå, cung caáp thoâng tin phaûn hoài nhanh choùng ñeán hoaït ñoäng cuûa caû quy trình, baùo ñoäng nhöõng vaán ñeà nguy hieåm coù theå xaûy ra ñeå giaûi quyeát vaø ñöa noù quay trôû veà quy trình ñuùng. 1.1.2.3 Quy trình lieân tuïc Höôùng tôùi vieäc trieån khai moät quy trình saûn xuaát lieân tuïc, luoàng nguyeân lieäu vaø phuï lieäu di chuyeån ñeàu ñaën khoâng bò uøn taéc, giaùn ñoaïn, ñi voøng laïi, traû veà hay phaûi chôø ñôïi giöõa caùc coâng ñoaïn saûn xuaát. 1.1.2.4 Saûn xuaát keùo Saûn xuaát keùo chuû tröông chæ saûn xuaát nhöõng gì caàn vaø vaøo luùc caàn ñeán. Saûn xuaát ñöôïc dieãn ra döôùi taùc ñoäng cuûa caùc coâng ñoaïn sau, neân moãi phaàn haønh chæ saûn xuaát theo yeâu caàu cuûa coâng ñoaïn keá tieáp. 1.1.2.5 Chaát löôïng töø goác Caùc vaán ñeà naûy sinh trong saûn xuaát phaûi xaùc ñònh ñöôïc nguoàn goác phaùt sinh vaø ñöôïc loaïi tröø ngay ñeå ñaûm baûo chaát löôïng ôû moãi coâng ñoaïn saûn xuaát. Vaø ñeå nhaän dieän nguyeân nhaân moät caùch hieäu quaû, coâng nhaân ñöôïc yeâu caàu töï kieåm soaùt chaát löôïng coâng vieäc cuûa mình, khoâng ñeå saûn phaåm keùm chaát löôïng ñi vaøo caùc coâng ñoaïn saûn xuaát tieáp theo. 1.1.2.6 Lieân tuïc caûi tieán Ñoøi hoûi coá gaéng ñaït ñeán söï hoaøn thieän baèng caùch khoâng ngöøng loaïi boû nhöõng laõng phí khi phaùt hieän ra chuùng, raát caàn söï tham gia tích cöïc cuûa coâng nhaân trong quaù trình caûi tieán lieân tuïc. 1.1.3 Troïng taâm cuûa heä thoáng saûn xuaát tinh goïn Baûng 1: Toùm taét nhöõng ñieåm khaùc bieät cuûa SXTT vaø SXTG Saûn xuaát truyeàn thoáng Saûn xuaát tinh goïn Ñònh höôùng Theo nhaø cung caáp Theo khaùch haøng Hoaïch ñònh Caùc ñôn haøng ñöôïc ñöa tôùi nhaø Caùc ñôn haøng ñeán vôùi nhaø maùy maùy döïa treân yeâu caàu khaùch haøng hay nhu caàu cuûa coâng ñoaïn keá tieáp. 2 Quy moâ moãi loâ Lôùn Nhoû Kieåm soaùt chaát Nhaân vieân kieåm soaùt chaát Coâng nhaân kieåm tra treân chuyeàn. löôïng löôïng kieåm tra laáy maãu ngaãu nhieân. Haøng toàn kho Taäp hôïp saûn phaåm dôû dang Khoâng coù hoaëc raát ít saûn phaåm dôû giöõa caùc coâng ñoaïn saûn xuaát. dang giöõa caùc coâng ñoaïn saûn xuaát. Baøn giao saûn Vaät lieäu sau moãi khaâu ñöôïc taäp Vaät lieäu ñöôïc baøn giao tröïc tieáp töø phaåm dôû dang trung vaøo kho baùn thaønh phaåm moãi khaâu cho khaâu keá tieáp tröôùc khi ñöôïc ñöa vaøo khaâu tieáp theo Thôøi gian chu kyø Chu kyø saûn xuaát maát nhieàu thôøi Chu kyø saûn xuaát ñöôïc ruùt ngaén gian hôn thôøi gian thaät söï daønh gaàn baèng thôøi gian daønh cho vieäc cho vieäc xöû lyù vaät lieäu xöû lyù vaät lieäu (Nguoàn: Baùo caùo do Mekong Capital bieân soaïn “Giôùi thieäu veà Lean manufacturing cho caùc Doanh nghieäp Vieät Nam”) Trong saûn xuaát tinh goïn, toå chöùc saûn xuaát theo moâ hình chuoãi giaù trò, caùc thöôùc ño ñaùnh giaù hieäu quaû heä thoáng saûn xuaát tinh goïn cuõng ñöôïc xaây döïng thoâng qua thöôùc ño ñaùnh giaù thöïc hieän taïi chuoãi giaù trò. Chuoãi giaù trò mang tính heâä thoáng, laø söï keát noái taát caû caùc coâng ñoaïn, thao taùc vaø hoaït ñoäng hoã trôï ñöôïc yeâu caàu ñeå saûn xuaát hay cung caáp moät dòch vuï naøo ñoù töø khi ñaët mua nguyeân vaät lieäu cho tôùi khi giao saûn phaåm hoaøn thaønh hoaëc hoaøn taát cung caáp dòch vuï cho khaùch haøng. Söï keát noái theå hieän ôû choã khi coù moät söï thay ñoåi taïi moät coâng ñoaïn naøo ñoù thì noù seõ ñöôïc ñaùnh giaù döïa treân aûnh höôûng ñoái vôùi caû quy trình. Muïc ñích cuûa chuoãi giaù trò laø ruùt ngaén thôøi gian saûn xuaát, taêng naêng suaát lao ñoäng, do ñoù vieäc ñaùnh giaù möùc ñoä thöïc hieän coâng vieäc cuï theå ñöôïc caäp nhaät theo töøng giôø hoaëc töøng ngaøy ñeå naém ñöôïc keát quaû mong muoán cuûa chuoãi giaù trò ñaõ ñaït ñöôïc hay chöa. Khi keát quaû khoâng nhö mong ñôïi, doanh nghieäp raø soaùt laïi ñeå tìm nguyeân nhaân vì sao hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû. Vieäc tieán haønh phaân tích nguyeân nhaân vaø keát quaû thöôøng xuyeân taïo ra moät chöông trình caûi tieán lieân tuïc trong saûn xuaát. Söï taùc ñoäng laãn 3 nhau giöõa nhöõng keát quaû mong muoán cuûa chuoãi giaù trò vaø chöông trình caûi tieán lieân tuïc laïi thieát laäp nhöõng tieâu chuaån môùi cho caùc nhaân toá then choát cuûa quy trình saûn xuaát. Ñeå ñaûm baûo chuoãi giaù trò vaän haønh toát, caùc nguyeân taéc tinh goïn ñöôïc duy trì thì moät vaán ñeà coù aûnh höôûng lôùn ñoù chính laø vaên hoùa quaûn lyù con ngöôøi trong doanh nghieäp. Quaûn lyù theo meänh leänh töø treân xuoáng caàn phaûi loaïi boû maø thay vaøo ñoù laø vieäc phaân quyeàn quaûn lyù cho töøng nhaân vieân. Khi nhaân vieân ñöôïc trao quyeàn, hoï seõ caûm thaáy mình coù giaù trò trong coâng ty, say meâ laøm vieäc hôn vaø caûm thaáy höùng khôûi trong vieäc phaùt hieän caùc vaán ñeà truïc traëc saûn xuaát, ñöa ra baèng chöùng, tìm hieåu veà nguyeân nhaân vaø nghieân cöùu caùch giaûi quyeát, vì hoï bieát nhöõng nguyeân nhaân vaø giaûi phaùp naøy seõ ñöôïc caäp nhaät vaøo heä thoáng chuaån cuûa coâng ty. Ñieàu naøy ñaûm baûo baát cöù khi naøo quy trình hoaït ñoäng khoâng hoaøn haûo vaø nhaân vieân bieát ñöôïc nguyeân nhaân, neáu caùch giaûi quyeát ñaõ ñöôïc chuaån hoùa thì nhaân vieân seõ khaéc phuïc ngay laäp töùc, khoâng maát thôøi gian chôø ñôïi chæ ñaïo giaûi quyeát vaán ñeà töø caáp treân. Sô ñoà 1: Sô ñoà hoaït ñoäng thuùc ñaåy hoaït ñoäng caûi tieán lieân tuïc Nhu caàu khaùch haøng Nhöõng thay ñoåi moâi tröôøng Nhu caàu cuûa coå ñoâng Nhöõng thay ñoåi chieán löôïc Keát quaû chuoãi giaù trò Keá hoaïch kinh doanh vaø hoaït ñoäng Muïc tieâu chieán löôïc Muïc tieâu chuoãi giaù trò Tieáp tuïc caûi tieán Thöôùc ño chuoãi giaù trò (Nguoàn: “Lean Accounting”, Joe Stenzel, 2007.) 4 1.2 Caùc nhaân toá thuùc ñaåy söï phaùt trieån keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn Doanh nghieäp tinh goïn raát caàn moät heä thoáng keá toaùn quaûn trò phuø hôïp ñeå hoã trôï quaù trình thöïc hieän phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn. Ngoøai caùc thoâng tin veà chi phí vaø thu nhaäp cuûa töøng boä phaän, töøng maët haøng saûn xuaát… heä thoáng keá toaùn quaûn trò phaûi coù khaû naêng ño löôøng vaø cung caáp lieân tuïc thoâng tin veà caùc hoaït ñoäng caûi tieán taïi moïi caáp trong toå chöùc. Giuùp ban laõnh ñaïo naém baét toát hôn caùc lôïi ích coâng ty ñaït ñöôïc thoâng qua loaïi boû nhöõng hoaït ñoäng laõng phí khoâng phuïc vuï cho nhu caàu cuûa khaùch haøng. Töø ñoù, ban laõnh ñaïo môùi töï tin ñeå thuùc ñaåy vaø theo ñuoåi phöông phaùp saûn xuaát tinh goïn. Khi moät coâng ty aùp duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn, coù nhieàu söï thay ñoåi veà toå chöùc saûn xuaát, chính vì theá caùc phöông phaùp kieåm soaùt vaø caùc thöôùc ño ñaùnh giaù thöïc hieän hoaït ñoäng truyeàn thoáng trôû neân khoâng coøn thích hôïp. Heä thoáng keá toaùn truyeàn thoáng cuõng khoâng ngoaïi leä. Tröôùc khi tìm hieåu veà keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn, chuùng ta tìm hieåu nhöõng baát caäp cuûa heä thoáng keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng ñoái vôùi phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn: - Keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng ñöôïc thieát keá nhaèm phuïc cho phöông thöùc saûn xuaát ñaïi traø, quy moâ saûn xuaát lôùn, möùc ñoä toàn kho cao. Quy trình cuûa keá toaùn truyeàn thoáng phöùc taïp, yeâu caàu moät soá löôïng lôùn caùc coâng vieäc vaø caùc baùo caùo khoâng taïo ra giaù trò cho khaùch haøng nhö baùo caùo hieäu quaû lao ñoäng, phaân boå chi phí saûn xuaát chung... Nhöõng thöôùc ño ñaùnh giaù naøy hoaøn toaøn khoâng phuïc vuï cho nhöõng coâng ty höôùng tôùi phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn vì phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn xuaát phaùt töø nhu caàu cuûa khaùch haøng, chæ saûn xuaát ñuùng, ñuû theo ñôn ñaët haøng cuûa khaùch haøng, luoân luoân taïo ra moät söï giaûm ñaùng keå cuûa haøng toàn kho vaø chuù troïng tôùi vieäc loaïi boû nhöõng hoaït ñoäng khoâng taïo ra giaù trò. - Keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng cung caáp caùc baùo caùo döï toaùn chi phí ñöôïc xaây döïng töø ñònh möùc chi phí ñeå kieåm soaùt hieäu quaû hoaït ñoäng saûn xuaát ñoàng thôøi xaây döïng caùc phöông phaùp phaân boå chi phí chung phuø hôïp vôùi möùc ñoä haøng toàn kho cao; Ñieàu naøy traùi ngöôïc vôùi nguyeân taéc cuûa phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn, hoaït ñoäng saûn xuaát ñöôïc quaûn lyù theo caùch tröïc quan, chaát löôïng ñöôïc chính caùc coâng nhaân kieåm soaùt, quy trình saûn xuaát toå chöùc theo chuoãi giaù trò, haïn cheá toái ña chi phí saûn xuaát chung. - Keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng khoâng coù phöông phaùp toát ñeå phaùn aùnh nhöõng aûnh höôûng tích cöïc cuûa caùc hoaït ñoäng caûi tieán saûn xuaát tinh goïn leân caùc baùo caùo 5 phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh. Ngöôïc laïi, treân caùc baùo caùo laïi theå hieän nhöõng thoâng tin tieâu cöïc trong khi caùc hoaït ñoäng caûi tieán tinh goïn ñang ñöôïc thöïc hieän raát toát. Moät ví duï laø doanh nghieäp thöïc hieän loaïi boû caùc hoaït ñoäng laõng phí, thöïc hieän giao haøng ñuùng heïn, laøm taêng giaù trò khaùch haøng vaø taïo ra naêng löïc saün coù ñeå ñaùp öùng theâm nhu caàu cuûa khaùch haøng, ñieàu naøy roõ raøng taêng theâm söùc maïnh cho coâng ty nhöng caùc baùo caùo truyeàn thoáng laïi khoâng chæ ra ñöôïc nhöõng keát quaû naøy hoaëc laïi chæ ra raèng nguoàn löïc ñang khoâng ñöôïc taän duïng hieäu quaû. - Baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa töøng boä phaän theo soá dö ñaûm phí thöôøng khoù hieåu ñoái vôùi nhöõng nhaø quaûn lyù saûn xuaát caáp cô sôû, nhöõng ngöôøi khoâng coù chuyeân moân veà keá toaùn söû duïng ñeå ñöa ra caùc quyeát ñònh trong boä phaän cuûa mình. - Keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng söû duïng heä thoáng chi phí ñôn vò saûn phaåm tieâu chuaån ñeå kieåm soaùt chi phí, trong khi ñoù, ñoái vôùi phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn, hoaït ñoäng saûn xuaát ñöôïc quaûn lyù tröïc quan chaët cheõ, vieäc giaûm chi phí ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc loaïi boû caùc hoaït ñoäng laõng phí trong quy trình caûi tieán saûn xuaát lieân tuïc. Caùc hoaït ñoäng laõng phí xaùc ñònh ñöôïc laø nhôø vaøo caùc thöôùc ño ñaùnh giaù coâng vieäc thöïc hieän ñaõ ñöôïc xaây döïng chöù khoâng phaûi nhôø vaøo so saùnh chi phí thöïc teá vôùi chi phí tieâu chuaån. Thöïc hieän keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn khoâng phaûi laø taïo ra moät caùch môùi hoaøn toaøn cuûa soå saùch keá toaùn, thoâng tin chi phí trong keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn cuõng chính laø thoâng tin chi phí trong heä thoáng keá toaùn truyeàn thoáng. Noù chæ laø vaán ñeà thieát keá laïi döõ lieäu ñeå thích hôïp vôùi nhu caàu cuûa phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn vaø boå sung nhöõng thoâng tin phi taøi chính ñeå naém baét ñöôïc vieäc caûi tieán saûn xuaát tinh goïn. Muïc ñích cuûa keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn khoâng phaûi laø phaân boå chi phí hoaøn haûo maø laø chi phí ñöôïc nhaän dieän chính xaùc theo ñoái töôïng chòu chi phí. 1.3 Khaùi nieäm veà keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn laø moâ hình keá toaùn ñöôïc thieát keá cho caùc doanh nghieäp thöïc hieän phöông phaùp saûn xuaát kinh doanh tinh goïn. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn: 6 - Cung caáp thoâng tin ñuùng, kòp thôøi vaø deã hieåu ñeå thuùc ñaåy söï chuyeån ñoåi tinh goïn xuyeân suoát toå chöùc, ñeå ñöa ra quyeát ñònh nhaèm laøm taêng giaù trò cho khaùch haøng, goùp phaàn taêng tröôûng, taïo lôïi nhuaän vaø doøng tieàn cho doanh nghieäp. - Söû duïng coâng cuï tinh goïn ñeå loaïi boû nhöõng laõng phí töø quy trình keá toaùn trong khi vaãn duy trì kieåm soaùt taøi chính kyõ löôõng. - Tuaân thuû caùc chuaån möïc keá toaùn, nhöõng quy ñònh cuûa baùo caùo beân ngoaøi vaø baùo caùo noäi boä. 1.4 Noäi dung keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn 1.4.1 Noäi dung keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn Doanh nghieäp aùp duïng phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn ñaùnh giaù thöïc hieän hoaït ñoäng thoâng qua caùc thöôùc ño tröïc quan ngay taïi nôi laøm vieäc vaø theo chuoãi giaù trò thoâng qua quy trình caûi tieán lieân tuïc. Trong moâ hình saûn xuaát tinh goïn, keá toaùn ñöôïc yeâu caàu phaûi töø boû vai troø daãn daét hoaït ñoäng maø thay vaøo ñoù laø ñoùng vai troø hoã trôï hoaït ñoäng, thoâng tin töø boä maùy keá toaùn duøng ñeå xaây döïng heä thoáng thoâng tin hoaït ñoäng cho caùc phoøng ban khaùc ñeå hoï caûi tieán quy trình saûn xuaát, cung caáp giaù trò cho khaùch haøng. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taïo ra phöông phaùp tinh goïn cho heä thoáng keá toaùn cuûa coâng ty, xaây döïng quy trình kieåm soaùt vaø caùc thöôùc ño ñaùnh giaù thöïc hieän coâng vieäc phuø hôïp vôùi phöông thöùc saûn xuaát tinh goïn. Vôùi muïc tieâu laø ñeå loaïi boû laõng phí, taêng naêng löïc, ñaåy nhanh tieán ñoä, loaïi boû nhöõng sai soùt, loãi vaø laøm cho quy trình keá toaùn roõ raøng hôn, deã hieåu hôn. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn thuùc ñaåy caùc hoaït ñoäng thay ñoåi tinh goïn, hoaït ñoäng caûi tieán vaø cung caáp thoâng tin thích hôïp cho kieåm soaùt vaø ra quyeát ñònh, cung caáp söï hieåu bieát veà giaù trò khaùch haøng, ñöa ra nhöõng aûnh höôûng cuûa caûi tieán tinh goïn tôùi tình hình taøi chính vaø laøm cho baùo caùo taøi chính ñôn giaûn, tröïc quan vaø ít laõng phí. Sô ñoà 2: Minh hoïa moâ hình vaø caùc coâng cuï cuûa keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn. 7 Sô ñoà 2: Moâ hình hoùa keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn Quaûn lyù sx tröïc quan Quaûn lyù chuoãi giaù trò Caûi tieán sx lieân tuïc Thöôùc ño ñaùnh giaù thöïc hieän oâ coâng vieäc Thöôùc ño chuoãi giaù trò Baûng ñieåm Loaïi boû bôùt nghieäp vuï Baùo caùo taøi chính giaûn ñôn Lôïi ích taøi chính cuûa nhöõng thay ñoåi tinh goïn Chi phí chuoãi giaù trò Ñöa ra quyeát ñònh Chi phí vaø Naêng löïc chuoãi giaù trò Chi phí theo yeáu toá Chi phí muïc tieâu Laäp keá hoaïch kinh doanh (Nguoàn: “Lean Accounting”, Joe Stenzel, 2007.) Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn khoâng söû duïng coâng cuï cuûa phöông phaùp keá toaùn quaûn trò truyeàn thoáng nhö chi phí tieâu chuaån, phaân boå chi phí döïa treân hoaït ñoäng, baùo caùo bieán ñoäng, heä thoáng kieåm soaùt nghieäp vuï phöùc taïp, nhöõng baùo caùo taøi chính khoù hieåu. Noù ñöôïc thay baèng: - Thöôùc ño ñaùnh giaù thöïc hieän coâng vieäc nhaém vaøo trieát lyù saûn xuaát tinh goïn. - Toång hôïp ñôn giaûn chi phí tröïc tieáp cuûa caùc chuoãi giaù trò - Ñöa ra quyeát ñònh vaø baùo caùo baèng vieäc söû duïng Baûng ñieåm. 8 - Baùo caùo taøi chính ñuùng luùc vaø theå hieän baèng töø ngöõ ñôn giaûn, deã hieåu cho taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi khoâng coù chuyeân moân veà keá toaùn. - Ñôn giaûn hoùa heä thoáng kieåm soaùt nghieäp vuï baèng vieäc loaïi boû söï khoâng caàn thieát cuûa chuùng. - Thöïc hieän thay ñoåi tinh goïn töø vieäc hieåu roõ giaù trò ñöôïc taïo ra cho khaùch haøng. - Giaù döïa vaøo giaù trò - Chæ roõ ñöôïc nhöõng aûnh höôûng taøi chính cuûa vieäc chuyeån ñoåi tinh goïn. 1.4.2 Caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng trong keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn Hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñöôïc toå chöùc theo töøng chuoãi giaù trò, töø khi nhaän nguyeân vaät lieäu cho ñeán khi giao thaønh phaåm cho khaùch haøng. Caùc hoaït ñoäng ñöôïc quaûn lyù tröïc quan döïa treân caùc quy trình chuaån vaø caùc thöôùc ño thöïc hieän ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø lieân tuïc ñöôïc caûi tieán thoâng qua vieäc tìm kieám, phaùt hieän caùc hoaït ñoäng laõng phí ñeå loaïi boû chuùng. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn hoã trôï quy trình chuyeån ñoåi tinh goïn baèng vieäc xaây döïng caùc thöôùc ño ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng caûi tieán cuõng nhö coâng taùc quaûn lyù tröïc quan baèng vieäc söû duïng caùc Baûng ñieåm (Box score) cho töøng chuoãi giaù trò. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn taäp hôïp chi phí theo chuoãi giaù trò, töø ñoù tieán haønh laäp baùo caùo taøi chính vaø cung caáp thoâng tin taøi chính cho Baûng ñieåm. Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn giuùp ngöôøi quaûn lyù chuoãi giaù trò vaø ban laõnh ñaïo thaáy ñöôïc nhöõng lôïi ích taøi chính töø nhöõng hoaït ñoäng laõng phí bò loaïi boû thoâng qua thoâng tin veà naêng löïc vaø chi phí cuûa chuoãi giaù trò. Taát caû caùc quyeát ñònh kinh doanh, hoaït ñoäng vaø quyeát ñònh taøi chính ñöôïc ñaùnh giaù döïa treân thoâng tin cuûa chuoãi giaù trò. Tính toaùn chi phí theo töøng nhaân toá vaø thuoäc tính döïa vaøo chi phí cuûa chuoãi giaù trò. Chi phí muïc tieâu laø moät coâng cuï quaûn lyù chi phí maø keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn höôùng tôùi, noù phuø hôïp vôùi quy trình caûi tieán saûn xuaát tinh goïn cuûa doanh nghieäp, theo doõi vaø phaùt hieän nhöõng chi phí khoâng phuø hôïp phaûi ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân ñeå khoâng ngöøng caét giaûm chi phí nhaèm duy trì tỷ lệ chi phí / lợi nhuận ở möùc toát nhaát. 1.4.2.1 Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh söû duïng caùc thoâng tin deã hieåu Chi phí ñöôïc taäp hôïp tröïc tieáp taïi töøng chuoãi giaù trò ñeå laäp baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh. Baùo caùo ñöôïc laäp haøng tuaàn, coù ít hoaëc khoâng coù chi phí chung phaân boå vaøo chi phí cuûa chuoãi giaù trò. Baùo caùo haøng tuaàn laø coâng cuï toát ñeå nhaø 9 quaûn lyù kieåm soaùt chi phí vì hoï coù theå xem xeùt ñöôïc vieäc quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa chuoãi giaù trò trong khi thoâng tin vaãn ñang ñöôïc thöïc hieän. Baùo caùo cung caáp thoâng tin taøi chính roõ raøng, deã hieåu cho taát caû moïi ngöôøi tham gia trong chuoãi giaù trò ñeå ñöa ra nhöõng quyeát ñònh ñuùng vaø thuùc ñaåy thöïc hieän caûi tieán. Thoâng tin treân baùo caùo ñöôïc söû duïng deã daøng bôûi vì noù khoâng bao goàm nhöõng döõ lieäu gaây hieåm nhaàm lieân quan ñeán chi phí tieâu chuaån vaø nhöõng con soá khoù hieåu. Baûng 2: Baùo caùo taøi chính cuûa chuoãi giaù trò Doanh thu Chi phí nguyeân phuï lieäu Chi phí nhaân coâng Chi phí maùy moùc Chi phí hoã trôï Chi phí nhaø xöôûng Chi phí coâng cuï Chi phí khaùc Toång chi phí Lôïi nhuaän Tyû leä lôïi nhuaän/doanh thu (Nguoàn: “Lean Accounting”, Joe Stenzel, 2007.) 1.4.2.2 Baûng ñieåm Keá toaùn quaûn trò theo höôùng tinh goïn söû duïng “Baûng ñieåm” ñeå theo doõi caùc hoaït ñoäng caûi tieán tinh goïn. Baûng ñieåm ñöôïc laäp haøng tuaàn, laø caùi nhìn toång hôïp veà keát quaû hoaït ñoäng cuûa chuoãi giaù trò, bao goàm caùc thöôùc ño veà 3 lónh vöïc: Hoaït ñoäng saûn xuaát, Taøi chính vaø Naêng löïc saûn xuaát. Trong ñoù, thoâng tin naêng löïc saûn xuaát chæ ra bao nhieâu phaàn traêm naêng löïc saûn xuaát taïo ra giaù trò cho khaùch haøng, bao nhieâu phaàn traêm naêng löïc laõng phí khoâng söû duïng vaøo hoaït ñoäng taïo ra giaù trò, vaø naêng löïc saün coù cuûa chuoãi giaù trò laø bao nhieâu. Thoâng tin hoaït ñoäng saûn xuaát vaø thoâng tin Taøi chính ñöôïc theå hieän nhaát quaùn thoâng qua baûng ñieåm, deã so saùnh qua caùc kyø. Nhaø quaûn trò chæ caàn söû duïng thoâng tin töø Baûng ñieåm ñeå coù theå naém baét ñöôïc moïi thoâng tin hoaït ñoäng cuûa chuoãi giaù trò ñeå thöïc hieän caùc quyeát ñònh bao goàm chaøo giaù, tín toaùn lôïi nhuaän, quyeát ñònh töï saûn xuaát 10 hay ñaët gia coâng, tìm nguoàn haøng, hôïp lyù hoùa saûn xuaát vaø v.v… maø khoâng caàn phaûi söû duïng chi phí tieâu chuaån cho nhöõng quyeát ñònh quan troïng naøy. Baûng 3. Baùo caùo baûng ñieåm Naêng suaát Tyû leä giao haøng ñuùng heïn Hoaït Tyû leä saûn phaåm ñaït yeâu caàu ñoäng saûn Thôøi gian saûn xuaát (Ngaøy) xuaát Chi phí ñôn vò trung bình Thôøi gian thu tieàn Saûn xuaát taïo ra giaù trò cho khaùch haøng Naêng löïc saûn Saûn xuaát khoâng taïo ra giaù trò cho khaùch haøng xuaát Naêng löïc saûn xuaát saün coù Taøi chính Doanh thu Chi phí nguyeân phuï lieäu Chi phí nhaân coâng Chi phí khaùc Lôïi nhuaän Tyû leä lôïi nhuaän treân doanh thu (Nguoàn: “Lean Accounting”, Joe Stenzel, 2007.) Thöôùc ño veà caùc lónh vöïc Hoaït ñoäng saûn xuaát, Naêng löïc saûn xuaát vaø Taøi chính theå hieän trong Baûng ñieåm ñeàu höôùng tôùi vieäc ñaït ñöôïc muïc tieâu theo chieán löôïc ñeà ra cuûa doanh nghieäp. Nhoùm chuyeân thöïc hieän caûi tieán trong doanh nghieäp goàm caùc nhaø quaûn lyù seõ tieán haønh phaân tích thoâng tin treân Baûng ñieåm haøng tuaàn. Chuùng ta tìm hieåu veà saùu thöôùc ño ñaùnh giaù Hoaït ñoäng saûn xuaát ñeå hieåu ñöôïc muïc ñích vaø moái quan heä vôùi caùc thoâng tin Naêng löïc saûn xuaát vaø Taøi chính trong quaù trình caûi tieán saûn xuaát nhaèm taïo ra giaù trò khaùch haøng. a. Thöôùc ño naêng suaát lao ñoäng: laø soá löôïng saûn phaåm ñaàu ra cuûa moät chuoãi giaù trò trong moät tuaàn chia cho soá löôïng coâng nhaân trong chuoãi giaù trò ñoù. b. Thöôùc ño tyû leä giao haøng ñuùng heïn: ño löôøng tyû leä giao haøng ñuùng heïn theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng. c. Thôøi gian saûn xuaát: laø thôøi gian saûn xuaát moät ñôn haøng, tính töø khi nguyeân vaät lieäu veà ñeán nhaø maùy cho ñeán khi saûn phaåm hoaøn thaønh. Thöôùc ño naøy chæ 11