Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Vai trò của kế hoạch hoá trong nền kinh tế thị trường...

Tài liệu Vai trò của kế hoạch hoá trong nền kinh tế thị trường

.PDF
49
72
83

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu ********** Trong bèi c¶nh hiÖn nay vµ yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n-íc trong thêi k× míi, ®-êng lèi kinh tÕ cña ®¶ng ta ®-îc x¸c ®Þnh lµ:§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ ,hiÖn ®¹i ho¸ x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ , ®-a n-íc ta trë thµnh mét n-íc c«ng nghiÖp , -u tiªn ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt , ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa , ph¸t huy cao ®é néi lùc , ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh , cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng , t¨ng tr-ëng kinh tÕ ®i liÒn víi ph¸t triÓn v¨n ho¸ , tõng b-íc c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi , b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr-êng .KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi víi t¨ng c-êng quèc phßng an ninh. §ã lµ néi dung vÒ ®-êng lèi vµ chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®-îc ®-a ra trong v¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn IX,môc tiªu nµy cã ®¹t ®-îc hay kh«ng cßn phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh- :T×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi trong vµ ngoµi n-íc , quan hÖ quèc tÕ , néi lùc cña quèc gia……Vµ mét trong nh÷ng yÕu tè n¾m gi÷ vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi mµ bÊt k× quèc gia nµo còng ph¶i quan t©m ®ã lµ vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ , ®Æc biÖt lµ víi nh÷ng quèc gia ®ang ph¸t triÓn nh- ViÖt Nam. Víi tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kiÕn thøc tæng hîp cßn h¹n chÕ, trong ®Ò ¸n nµy em xin cã ®ãng gãp mét sè ý kiÕn vÒ: “ Vai trß cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cña ViÖt Nam” . RÊt mong c« tËn t×nh gióp ®ì vµ chØ b¶o . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« ®· gióp em hoµn thµnh tèt ®Ò ¸n nµy. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Hµ néi ngµy 27-11-01. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I: Vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. I ) Kh¸i niÖm , néi dung vÒ kÕ ho¹ch ho¸ 1.Kh¸i niÖm: _ KÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lµ ph-¬ng thøc qu¶n lý cña nhµ n-íc b»ng môc tiªu thÓ hiÖn b»ng viÖc x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cô thÓ cÇn ®¹t ®-îc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh vµ c¸ch thøc ®Ó ®¹t ®-îc môc tiªu ®ã th«ng qua hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch , c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ®iÒu hµnh toµn bé hÖ thèng kinh tÕ x· héi. Tõ kh¸i niÖm vÒ kÕ ho¹ch ho¸ ë trªn cã thÓ rót ra mét sè nhËn ®Þnh vÒ b¶n chÊt cña kÕ ho¹ch ho¸:  Lµ sù t¸c ®éng cã ý thøc cña chÝnh phñ víi môc ®Ých ®Þnh h-íng vµ khèng chÕ c¸c biÕn sè kinh tÕ- x· héi chñ yÕu cña mét quèc gia hay cña mét vïng , mét ®Þa ph-¬ng. Hay: * X¸c ®Þnh môc tiªu ph¸t triÓn . * X¸c ®Þnh c¸ch thøc t¸c ®éng cña chÝnh phñ. 2.Néi dung. 2.1: HÖ thèng môc tiªu ph¸t triÓn : _ HÖ thèng môc tiªu ph¸t triÓn x¸c ®Þnh ®Ých cuèi cïng cÇn ®¹t tíi trong thêi k× kÕ ho¹ch vµ HÖ thèng nµy bao gåm:  Môc tiªu tæng qu¸t.  Môc tiªu kinh tÕ.  Môc tiªu x· héi 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2: HÖ thèng c¸c chØ tiªu x· héi: HÖ thèng nµy cô thÓ ho¸ môc tiªu chiÕn l-îc b»ng c¸c con sè cô thÓ dùa vµo: _ TÝnh chÊt cña chØ tiªu:  ChØ tiªu ph¸p lÖnh: X©y dùng vµ b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn.  ChØ tiªu h-íng dÉn: Gîi ý cho c¸c ®¬n vÞ cÊp d-íi thùc hiÖn.  ChØ tiªu dù b¸o:Mang tÝnh chÊt th«ng b¸o dµi h¹n. _ H×nh th¸i biÓu hiÖn:  ChØ tiªu mang tÝnh gi¸ trÞ.  ChØ tiªu hiÖn vËt.  HÖ thèng chØ tiªu môc tiªu vµ biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Æt ra vµ mang tÝnh c©n ®èi nh- c©n ®èi vèn ®Çu t-, c©n ®èi lao ®éng. 2.3: HÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn _ HÖ thèng x¸c ®Þnh c¸c khu«n mÉu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn , lµ c¬ së ®IÒu tiÕt c¸c hµnh vi kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ,doanh nh©n, v× vËy nã ph¶i b¶o ®¶m:  TÝnh râ rµng , cô thÓ chi tiÕt, tøc lµ cô thÓ ho¸ b»ng th«ng t- h-íng dÉn vµ qui ®Þnh thêi gian , ®èi t-îng ¸p dông.  C¸c chÝnh s¸ch ban hµnh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n.  C¸c chÝnh s¸ch b¶o ®¶m mét tÝnh æn ®Þnh t-¬ng ®èi. 2.4: HÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn : _ HÖ thèng nµy lµ kÕ ho¹ch ho¸ cña quèc gia bao gåm:  KÕ ho¹ch ho¸ cña ngµnh.  KÕ ho¹ch ho¸ vïng. Trong ®ã: a,KÕ ho¹ch ho¸ cña ngµnh: _ Lµ kÕ ho¹ch ho¸ toµn bé qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng theo ngµnh mµ kh«ng thuéc cÊp nµo qu¶n lý , kh«ng ph©n biÖt h×nh thøc së h÷u nµo, l·nh thæ nµo.  Môc tiªu: T¹o ra tèc ®é , t¨ng tr-ëng cao theo ngµnh víi c¬ cÊu hîp lý. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  Ph¹m vi: C¸c doanh nghiÖp trùc thuéc ngµnh, kh«ng ph©n biÖt doanh nghiÖp ®ã thuéc l·nh thæ nµo , do cÊp nµo qu¶n lý. b, KÕ ho¹ch ho¸ cña vïng: _ Lµ cô thÓ ho¸ môc tiªu quèc gia ë cÊp ®Þa ph-¬ng vïng. _ Cã môc tiªu riªng ®èi víi nh÷ng ®Þa ph-¬ng s½n lîi thÕ vïng vµ cã nÐt ®Æc thï. 2.5: HÖ thèng c¸c ch-¬ng tr×nh dù ¸n – Quèc gia. _ Lµ ph-¬ng thøc vµ c«ng cô ®Ó triÓn khai kÕ ho¹ch. Trong hÖ thèng nµy nªn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò cèt lâi , -u tiªn trong thêi k× kÕ ho¹ch.  Lùa chän c¸c vÊn ®Ò cÇn ph¶i dùa vµo ch-¬ng tr×nh.  TËp trung lùc l-îng ®Ó tæ chøc thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh.  TÝnh lång ghÐp c¸c ch-¬ng tr×nh. 3.C¬ së lý luËn cña kÕ ho¹ch ho¸: C¬ së lý luËn cña kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ quèc d©n lµ lý luËn kinh tÕ cña chñ nghÜa M¸c – Lª-nin, tr-íc hÕt lµ lý luËn vÒ t¸i s¶n xuÊt më réng x· héi chñ nghÜa. Trong ®ã cã thÓ nªu lªn nh÷ng nguyªn lý sau ®©y liªn quan rÊt chÆt chÏ víi kÕ ho¹ch ho¸. Qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®-îc xem nh- sù thèng nhÊt gi÷a t¸i s¶n xuÊt nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho sù tån t¹i cña x· héi víi t¸i s¶n xuÊt c¸c quan hÖ x· héi. V× vËy , kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa kh«ng gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô s¶n xuÊt mét c¸ch t¸ch rêi , mµ cã tÝnh ®Õn c¸c quan hÖ së h÷u , sù ph©n phèi thu nhËp , sù thay ®æi tÝnh chÊt vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ sinh ho¹t , sù n©ng cao ®êi sèng cña mäi nhãm ng-êi trong x· héi. NhËn thøc vµ vËn dông nh÷ng quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan cña chñ nghÜa x· héi lµ ®IÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó b¶o ®¶m tÝnh hiÖn thùc vµ tÝnh cã c¨n cø khoa häc cña c¸c kÕ ho¹ch . §ång thêi , thõa nhËn vai trß quyÕt ®Þnh cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan kh«ng cã nghÜa lµ phñ nhËn t¸c dông cña c¸c nh©n tè chñ quan ( chÝnh s¸ch , t- t-ëng , ®¹o ®øc, t©m lý x· héi vµ c¸ 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nh©n.) , Mµ nÕu ta tÝnh ®Õn chóng th× cã thÓ n©ng cao ®-îc tÝnh cã c¨n cø vµ vai trß tÝch cùc cña c¸c kÕ ho¹ch. KÕ ho¹ch ho¸ xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®ßi hái cña qui luËt kinh tÕ c¬ b¶n cña chñ nghÜa x· héi, theo ®ã môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa lµ tho¶ m·n tèi ®a nh÷ng nhu cÇu kh«ng ngõng t¨ng lªn cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong x· héi x· héi chñ nghÜa. Bëi vËy , khi x©y dùng nh÷ng kÕ ho¹ch kinh tÕ quèc d©n, ng-êi ta tÝnh ®Õn mäi mÆt nh÷ng nhu cÇu vËt chÊt vµ v¨n ho¸ ®· chÝn muåi cña nh÷ng ng-êi lao ®éng.NhiÖm vô b¶o ®¶m ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®Ó tho¶ m·n ®Çy ®ñ nhÊt nh÷ng nhu cÇu ®ã ®Òu ®-îcgi¶i quyÕt trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ. Quy luËt ph¸t triÓn cã kÕ ho¹ch vµ c©n ®èi ®ßi hái trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ph¶i ®¹t ®-îc sù t-¬ng xøng hÕt søc râ rÖt vÒ sè l-îng trong viÖc ph©n bè lao ®éng x· héi gi÷a s¶n xuÊt t- liÖu s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt vËt phÈm tiªu dïng, gi÷a c¸c lÜnh vùc vµ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, sù t-¬ng øng gi÷a s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm , gi÷a s¶n xuÊt víi tiªu dïng, gi÷a vèn s¶n xuÊt vµ hao phÝ lao ®éng gi÷a cÊp ph¸t tµi chÝnh vµ cung øng vËt t-.TÝnh c©n ®èi vµ c©n b»ng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n ®¹t ®-îc lµ nhê ph-¬ng ph¸p c©n ®èi cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch. Quy luËt tiÕt kiÖm thêi gian lao ®éng ®ßi hái sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i t×m nh÷ng biÖn ph¸p ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt x· héi sao cho nh÷ng nhu cÇu x· héi ®-îc tho¶ m·n víi chi phÝ Ýt nhÊt vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸.Trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ,quy luËt nµy thÓ hiÖn ë viÖc kh«ng ngõng t×m tßi nh÷ng ph-¬ng ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt , x©y dùng kÕ ho¹ch theo nguyªn t¾c chi phÝ Ýt nhÊt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô kÕ ho¹ch. Sù t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ trong ®iÒu kiÖn cña chñ nghÜa x· héi ®ßi hái sù thèng nhÊt gi÷a mÆt hiÖn vËt vµ mÆt gi¸ trÞ cña kÕ ho¹ch, lµm cho 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 gi¸ c¶ kÕ ho¹ch gÇn víi hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt , kÕt hîp gi÷a c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch trùc tiÕp cã tÝnh chÊt ph¸p lÖnh víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®Ó hoµn thµnh th¾ng lîi c¸c nhiÖm vô Êy. Nh÷ng tiÒn ®Ò kh¸ch quan, chøc n¨ng vµ c¬ së lý luËn t¹o nªn b¶n chÊt cña hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa cßn quyÕt ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c chÝnh cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng trªn thùc tiÔn kÕ ho¹ch nhµ n-íc vÒ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong sè nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ quèc d©n ®-îc h×nh thµnh d-íi sù t¸c ®éng cña t- t-ëng lª-nin-nÝt vÒ kÕ ho¹ch ho¸ vµ do kÕt qu¶ cña kinh nghiÖm lÞch sö to lín trong lÜnh vùc nµy, ng-êi ta cã thÓ kÓ ra nh÷ng nguyªn t¾c sau ®©y:  ChÕ ®é tËp trung d©n chñ trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch , chÕ ®é nµy ®ßi hái ph¶i kÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung víi tÝnh ®éc lËp kinh doanh cña tõng kh©u riªng biÖt trong nÒn kinh tÕ ,tÝnh nhiÒu cÊp ( ph©n cÊp) trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch, sù kÕt hîp gi÷a tÝnh ph¸p lÖnh cña c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch chñ yÕu víi nh÷ng ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n kinh tÕ ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch .  Sù thèng nhÊt cña kÕ ho¹ch kinh tÕ quèc d©n, nguyªn t¾c nµy ®-îc x©y dùng vµ thùc hiÖn trong sù thèng nhÊt gi÷a ba mÆt chñ yÕu cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch: Theo ngµnh , theo vïng l·nh thæ vµ theo thêi gian ( kÕ ho¹ch ho¸ ng¾n h¹n vµ kÕ ho¹ch ho¸ dµi h¹n)  TÝnh chÊt cã môc tiªu cña kÕ ho¹ch kinh tÕ quèc d©n, tÝnh chÊt nµy thÓ hiÖn ë tÝnh ®Þnh h-íng cña c¸c biÖn ph¸p ghi trong kÕ ho¹ch nh»m ®¹t nh÷ng môc tiªu cô thÓ, gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ vµ x· héi.Trªn thùc tÕ , nguyªn t¾c nµy ®-îc thùc hiÖn trong hÖ thèng c¸c nhiÖm vô kÕ 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ho¹ch ®Æc tr-ng cho nh÷ng kÕt qu¶ cuèi cïng cña viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt . Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nguyªn t¾c nµy ®-îc thùc hiÖn bæ sung b»ng viÖc sö dông trªn thùc tÕ ph-¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ theo ch-¬ng tr×nh cã môc tiªu.  TÝnh c©n ®èi cña kÕ ho¹ch kinh tÕ qu«c d©n, tøc lµ viÖc qui ®Þnh vµ thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch nh÷ng tû lÖ kinh tÕ chung,nh÷ng tû lÖ s¶n xuÊt vµ kinh tÕ – kü thuËt, coi nh- ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch v÷ng ch¾c.  §Ó ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ kinh tÕ qu«c d©n cña nh÷ng gi¶i ph¸p kÕ ho¹ch ,®ßi hái ph¶i t×m nh÷ng ph-¬ng ¸n kÕ ho¹ch nµo mµ trong ®ã c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch ®-îc gi¶i quyÕt víi chi phÝ Ýt nhÊt vÒ lao ®éng,vËt t- vµ tµi chÝnh. Ngoµi nh÷ng ph-¬ng ph¸p vµ nguyªn t¾c nªu trªn , c¬ së ph-¬ng ph¸p luËn cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ quèc d©n cßn ®-îc thÓ hiÖn ë kÕt cÊu vµ l«-gich lËp kÕ ho¹ch kinh tÕ quèc d©n. II ) V× sao nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cÇn kÕ ho¹ch : 1. Nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ kÕ ho¹ch trong c¬ chÕ cò. _ VÒ c¬ së:  §©y lµ thêi kú thèng trÞ cña së h÷u nhµ n-íc.  Lµ giai ®o¹n thèng trÞ cña nhµ n-íc chuyªn chÝnh v« s¶n. _ VÒ b¶n chÊt: KÕ ho¹ch ho¸ tËp trung kÕ ho¹ch khèng chÕ trùc tiÕp cña chÝnh phñ th«ng qua c¸c quyÕt ®Þnh mang tÝnh ph¸p lÖnh ph¸t ra tõ trung -¬ng. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Vµ tùu chung l¹i kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung mang tÝnh c-ìng chÕ trùc tiÕp ,trong ®ã nhµ n-íc lµ chñ thÓ trùc tiÕp qu¶n lý ®IÒu hµnh mäi kÕ ho¹ch ,cßn ®èi t-îng ®ù¬c qu¶n lý th«ng qua c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh kh«ng cã ¶nh h-ëng tÝch cùc tíi sù ph¸t triÓn cu¶ mét nÒn kinh tÕ vèn dÜ ®· cã xuÊt ph¸t ®IÓm thÊp. _ VÒ môc tiªu: TiÕp cËn chi tiÕt mäi ph¹m vi , mäi lÜnh vùc ,nh- vËy kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung chñ yÕu lµ c¸c chØ tiªu hiÖn vËt mang tÝnh chÊt ph¸p lÖnh. _ VÒ c¸ch thøc t¸c ®éng: Theo hÖ thèng ph¸p lÖnh b¾t buéc cÊp ph¸t,giao nép. Nh- vËy , víi nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ kÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ cò chóng ta ®· thÊy ®-îc nh÷ng mÆt h¹n chÕ nh-ng kh«ng ph¶iv× vËy mµ cã thÓ bá qua nã ®-îc , ph¶i coi ®ã lµ bµi häc ®Ó cã thÓ thùc hiÖn tèt h¬n trong thêi gian tíi vµ chóng ta h·y ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong nh÷ng n¨m qua. 2.Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ . Trong nh÷ng n¨m qua thùc hiÖn ®-êng lèi ®æi míi cña ®¶ng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn quan träng, gãp phÇn tÝch cùc thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®æi míi kinh tÕ ë n-íc ta. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®-îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau : _ ChuyÓn dÇn tõ kÕ ho¹ch ho¸ ph¸p lÖnh mang tÝnh tËp trung quan liªu bao cÊp tr-íc ®©y sang kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h-íng, víi viÖc, tËp trung nç lùc x©y dùng chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi , b-íc ®Çu phèi hîp gi÷a chiÕn l-îc víi qui ho¹ch vµ kÕ ho¹ch , gi÷a kÕ ho¹ch dµi h¹n, kÕ ho¹ch n¨m n¨m vµ hµng n¨m. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 _ C«ng t¸c qui ho¹ch ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc so víi tr-íc, ®· g¾n kÕt ®-îc môc tiªu cña chiÕn l-îc víi néi dung qui ho¹ch ,x¸c ®Þnh ®ù¬c tiÒm n¨ng ,®Þnh h-íng ph¸t triÓn cho tõng ®Þa ph-¬ng vµ mét sè ngµnh quan träng. _ ChuyÓn dÇn träng t©m sang kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h-íng ph¸t triÓn n¨m n¨m,chuyÓn dÇn viÖc ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch tõ can thiÖp vi m« sang chó träng c¸c vÊn ®Ò vÜ m«,c¸c c©n ®èi lín, c¸c chØ tiªu gi¸ trÞ. _ TriÓn khai ph-¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ theo ch-¬ng t×nh nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng bøc xóc nhÊt cña x· héi, viÖc lång ghÐp c¸c ch-¬ng tr×nh môc tiªu lµ mét h-íng tÝch cùc vµ ®ang ®-îc ®Èy m¹nh. _ chØ tiªu kÕ ho¹ch ®-îc thay ®æi mét c¸ch c¬ b¶n , chØ cßn gi÷ hai ph¸p lÖnh c¬ b¶n ( thu chi ng©n s¸ch vµ vèn ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n),thu hÑp dÇn c¸c chØ tiªu hiÖn vËt ®ång thêi më réng thªm c¸c chØ tiªu gi¸ trÞ. _ §æi míi qui tr×nh lËp kÕ ho¹ch ,c«ng t¸c dù b¸o,th«ng tin ®-îc t¨ng c-êng ,ph-¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®-îc c¶i tiÕn phï hîp h¬n víi kinh tÕ thÞ tr-êng vµ th«ng lÖ quèc tÕ. _ C«ng t¸c ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch cã hiÖu lùc vµ thiÕt thùc h¬n ,kÞp thêi xö ký nh÷ng diÔn biÕn bÊt th-êng ,sö dông nh÷ng c«ng cô qu¶n lý vÜ m« lµ chÝnh nh»m ®¶m b¶o nh÷ng c©n ®èi lín gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ x· héi. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ nãi trªn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ vÉn ®ang cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn tiÕp tôc gi¶i quyÕt trong ®ã tËp trung vµo: 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  Ch-a x©y dùng ®ù¬c c¬ së lý luËn vµ ph-¬ng ph¸p luËn vÒ kÕ ho¹ch ho¸ phï hîp víi thùc tÕ ®æi míi cña ®Êt n-íc ,mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n lµm nÒn cho ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ ch-a ®-îc lý gi¶i ®ñ râ.  ChiÕn l-îc qui ho¹ch ,kÕ ho¹ch n¨m n¨m vµ hµng n¨m cßn ch-a thËt ¨n khíp víi nhau, sè l-îng môc tiªu vµ ch-¬ng t×nh träng ®iÓm qu¸ nhiÒu lµm ph©n t¸n nguån lùc.  Sù phèi hîp kÕ ho¹ch theo ngµnh vµ theo l·nh thæ hiÖu qu¶ ch-a cao.  C¬ chÕ ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch ch-a thËt phï hîp ,cßn sö dông nhiÒu biÖn ph¸p hµnh chÝnh,chÝnh s¸ch vÜ m« cßn thay ®æi nhiÒu .  C«ng t¸c th«ng tin,dù b¸o,ph©n tÝch,kinh tÕ,ch-a ®¸p øng yªu cÇu, bé m¸y tæ chøc vµ tr×nh ®é c¸n bé nãi chung,cßn d-íi tÇm ®ßi hái cña yªu cÇu ®æi míi. 3.V× sao kinh tÕ thÞ tr-êng vÉn cÇn kÕ ho¹ch . a) KÕ ho¹ch ho¸ lµ c«ng cô ®Çu hµng vµ qu¶n lý vü m« nÒn kinh tÕ quèc d©n _ KÕ ho¹ch ho¸ cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu cña chiÕn l-îc vµ qui ho¹ch ph¸t triÓn b»ng viÖc x©y dùng c¸c chØ tiªu,môc tiªu biÖn ph¸p, c¸c c©n ®èi vÜ m«, c¸c chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ,c¬ chÕ vËn hµnh ¸p dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. b) §Þnh h-íng ph¸t triÓn: 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 _ §-îc thÓ hiÖn ë nh÷ng gãc ®é:  KÕ ho¹ch ®Þnh h-íng c¸c b-íc ®i cña nÒn kinh tÕ,tøc lµ x¸c ®Þnh c¸c néi dung mang tÝnh ®Þnh h-íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.  Tõ chiÕn l-îc ph¸t triÓn tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c b-íc theo qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh qui ho¹ch ph¸t triÓn ,kÕ ho¹ch ph¸t triÓn n¨m n¨m….Vµ x¸c ®Þnh c¸c ch-¬ng tr×nh quèc gia.  Gi¶m dÇn c¸c dung l-îng ph¸p lÖnh trong kÕ ho¹ch ho¸ b»ng c¸ch: gi¶m chØ tiªu ®Þnh l-îng,chØ tiªu ph¸p lÖnh vµ c¸c chØ tiªu hiÖn vËt. HiÖn nay ë ViÖt Nam , chÝnh phñ th«ng qua vµ ph¸t triÓn ph¸p lÖnh, t¨ng tr-ëng , thu chi ng©n s¸ch ,cho ®Çu t- ph¸t triÓn…. 1. Vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. C¸c chøc n¨ng cña kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa do b¶n chÊt cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa,còng nh- do c¸c quy luËt ph¸t triÓn kh¸ch quan cña chÕ ®é nµy quyÕt ®Þnh. 4.1: Thø nhÊt ,®ã lµ sù cñng cè vµ ph¸t triÓn c¬ së cña chñ nghÜa x· héi ,lùc luîng s¶n xuÊt còng nh- quan hÖ s¶n xuÊt cña chñ nghÜa x· héi . Tõ nh÷ng b-íc ®Çu tiªn cña m×nh ,kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa ch¼ng nh÷ng ph¶n ¸nh tr×nh ®é x· héi ho¸ s¶n xuÊt vµ quan hÖ së h÷u ®· ®¹t ®-îc,mµ cßn lu«n lu«n lµ mét c«ng cô tÝch cùc ®Ó -u tiªn ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ,thùc hiÖn nguyªn t¾c x· héi chñ nghÜa vÒ ph©n phèi cña c¶i vËt chÊt tuú theo hao phÝ lao ®éng.v.v… §Æc biÖt quan träng lµ vai trß s¸ng t¹o cña kÕ ho¹ch ho¸ trong viÖc kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹c hËuvÒ x· héi vµ kinh tÕ. Kinh nghiÖm kÕ ho¹ch ho¸ tÝch luü ®-îc ë Liªn X« vµ c¸c n-íc x· héi chñ nghÜa kh¸c cho phÐp mét sè n-íc 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®ang ph¸t triÓn cã thÓ chuyÓn tõ nh÷ng quan hÖ tr-íc t- b¶n chñ nghÜa sang nh÷ng quan hÖ x· héi chñ nghÜa. 4.2: Thø hai,chøc n¨ng cña kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa lµ ph¸t hiÖn vµ dù kiÕn nh÷ng nhu cÇu cña x· héi ,kÓ c¶ nhu cÇu cña s¶n xuÊt lÉn nhu cÇu kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt,®Ó tho¶ m·n mét c¸ch ®Çy ®ñ nhÊt nh÷ng nhu cÇu ®ã vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n lao ®éng. Trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n,chñ nghÜa x· héi nh»m vµo viÖc tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu x· héi ,chø kh«ng ph¶i nh»m t¨ng thªm gi¸ trÞ thÆng d- víi tÝnh chÊt lµ nguån lîi nhuËn vµ ®Þa t« nh- trong chñ nghÜa tb¶n. Do ®ã, nhu cÇu x· héi vµ sù tho¶ m·n nã trë thµnh môc ®Ých trùc tiÕp cña viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt ,lµ ®iÓm xuÊt ph¸t vµ lµ tiªu chuÈn chÝnh ®Ó x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch . 4.3: Thø ba, kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa ®ßi hái mét quan ®iÓm kinh tÕ quèc d©n ®ång bé ®èi víi viÖc t¹o ra vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vËt t-, lao ®éng vµ tµi chÝnh. Nguyªn t¾c chñ yÕu cña viÖc qu¶n lý kinh tÕ x· héi chñ nghÜa lµ ph¶i ®-îc kÕt qu¶ cuèi cïng lín nhÊt trªn mét ®¬n vÞ chi phÝ. XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c ®ã ,c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n ®-îc x©y dùng nh- nh÷ng kÕ ho¹ch nh»m tho¶ m·n tíi møc cao nhÊt cã thÓ ®-îc nh÷ng nhu cÇu x· héi víi nh÷ng nguån lîi hiÖn cã. 4.4: Thø t-, kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn kinh tÕ c©n ®èi , kh«ng cã khñng ho¶ng , kh«ng cã thÊt nghiÖp vµ suy tho¸i s¶n xuÊt . 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é së h÷u c«ng céng vÒ t- liÖu s¶n xuÊt chiÕm ®Þa vÞ thèng trÞ, nh÷ng kh¶ n¨ng kh¸ch quan cña viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cã kÕ ho¹ch ®-îc thùc hiÖn th«ng qua hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ quèc d©n, mµ ë ®ã c¸c kh©u riªng biÖt,lÜnh vùc ph¸t triÓn kinh tÕ riªng biÖt ®-îc phèi hîp víi nhau nh- mét chØnh thÓ thèng nhÊt. 4.5: Cuèi cïng, thø n¨m,chøc n¨ng kÕ ho¹ch ho¸ x· héi chñ nghÜa bao gåm c¶ viÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ kinh tÕ vÒ thùc hiÖn vµ ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch . §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ®ång thêi víi viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch, ng-êi ta x¸c ®Þnh nh÷ng thay ®æi trong c¬ cÊu kinh tÕ nh»m thóc ®Èy viÖc hoµn thµnh nh÷ng nhiÖm vô kÕ ho¹ch , ®ã lµ nh÷ng thay ®æi vÒ gi¸ c¶,h×nh thøc tr¶ c«ng,®Þnh møc tiÒn tr¶ vÒ viÖc sö dông nh÷ng nguån tµI nguyªn cã h¹n…v..v..Nhê ®ã ®¹t ®-îc sù thèng nhÊt gi÷a lîi Ých toµn quèc víi lîi Ých cña tõng ng-êi tham gia s¶n xuÊt x· héi. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ngII: Nh÷ng néi dung ®æi míi cu¶ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam ---=***=--I. Thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh ®Þnh h-íng cho viÖc ®æi míi vµ néi dung tiÕp tôc ®æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ë ViÖt Nam. 1. §Þnh h-íng . 1.1: X¸c ®Þnh râ vai trß cña nhµ n-íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. BÊt kú nÒn kinh tÕ nµo ®Òu cã vai trß t¸c ®éng cña nhµ n-íc. MÆc dï møc ®é vµ c¸ch thøc t¸c ®éng cña nhµ n-íc ë c¸c n-íc kh«ng gièng nhau, nh-ng vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c lµ nhµ n-íc chØ nªn bæ sung thÞ tr-êng vµ h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña thÞ tr-êng chø kh«ng nªn lµm thay thÞ tr-êng. Muèn thÞ tr-êng ph¸t triÓn th× nhµ n-íc ph¶i m¹nh, cã hiÖu lùc vµ trong s¹ch, bëi v× rÊt nhiÒu c«ng viÖc trong kinh tÕ thÞ tr-êng chØ cã nhµ n-íc míi ®¶m ®-¬ng ®-îc. §ã lµ c¸c chøc n¨ng nh- : §Þnh h-íng cho sù ph¸t triÓn , trùc tiÕp ®Çu t- vµo mét sè lÜnh vùc ®Ó dÉn d¾t nç lùc ®Çu t- cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, thiÕt lËp khu«n khæ ph¸p luËt, vËn hµnh hÖ thèng chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n ®Ó t¹o m«i tr-êng æn ®Þnh vµ thuËn lîi cho giíi kinh doanh, kh¾c phôc vµ h¹n chÕ mÆt tiªu cùc cña kinh tÕ thÞ tr-êng, ph©n phèi l¹i thu nhËp qu«c dan, qu¶n lý tµi s¶n c«ng vµ kiÓm kª, kiÓm so¸t,toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChÝnh quyÒn c¸c cÊp ph¶i qu¸n triÖt quan ®IÓm, ®-êng lèi, nghÞ quyÕt cña §¶ng, kÞp thêi thÓ chÕ ho¸, cô thÓ ho¸ ®Ó ®-a nghÞ quyÕt vµo cuéc sèng, th-êng xuyªn ph©n tÝch tæng kÕt rót kinh nghiÖm, kiÕn nghÞ bæ sung ®iÒu chØnh kÞp thêi c¸c chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch. 1.2: Kh¼ng ®Þnh vai trß cña kÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc. §Õn nay vai trß cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ®· ®-îc x¸c ®Þnh . Nh-ng ®Ó ®i ®Õn ®-îc kh¼ng ®Þnh ®ã, ViÖt Nam ®· ph¶i tr¶i qua nh÷ng b-íc th¨ng trÇm nhÊt ®Þnh. LuËn ®iÓm “ kÕ ho¹ch ho¸ kh«ng thÓ cïng tån t¹i víi kinh tÕ thÞ tr-êng” , hay nãi c¸ch kh¸c “ §· lµ kinh tÕ thÞ tr-êng th× kh«ng thÓ cã kÕ ho¹ch ho¸” , Trong thêi gian ®Çu ®· t¸c ®éng lµm yÕu vai trß cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi chung . Nh-ng thùc tiÔn ®· chøng minh vai trß ngµy cµng lín lao, tr¸ch nhiÖm ngµy cµng nÆng nÒ cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong c¬ chÕ thÞ tr-êng. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa , thÞ tr-êng võa lµ c¨n cø võa lµ ®èi t-îng cña kÕ ho¹ch ho¸ . ë tÇm vÜ m«, cã bèn môc tiªu lu«n ®-îc nhµ n-íc tÝnh ®Õn: æn ®Þnh gi¸ c¶, ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng tr-ëng kinh tÕ vµ c©n b»ng c¸n c©n th¸nh to¸n quèc tÕ. C¸c môc tiªu trªn cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau, sù thiªn lÖch hay qu¸ nhÊn m¹nh vµo môc tiªu nµy sÏ ¶nh h-ëng xÊu ®Õn viÖc ®¹t ®-îc môc tiªu kh¸c, vµ cuèi cïng sÏ ¶nh h-ëng ®Õn c©n b»ng tæng thÓ nÒn kinh tÕ . Do vËy kÕ ho¹ch ho¸ kinh tÕ quèc d©n ph¶i ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi kinh tÕ tr¸nh hiÖn t-îng thiªn lÖch vÒ c¸c môc tiªu riªng do tõng bé hoÆc c¬ quan hoÆc ®Þa ph-¬ng ®¶m nhiÖm. ViÖc sö dông c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o sù ph©n ®Þnh gi÷a qu¶n lý nhµ n-íc vµ qu¶n lý kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc.kÕ ho¹ch kinh tÕ cña nhµ n-íc cÇn ®-îc x¸c ®Þnh môc tiªu, gi¶i thÝch râ ý nghÜa cña môc tiªu ®ã ®èi víi sù ph¸t triÓn trong t-¬ng lai, x¸c ®Þnh râ møc ®é vµ c¸ch thøc mµ khu vùc kinh tÕ nhµ n-íc thùc hiÖn nh»m gãp phÇn vµo thùc hiÖn 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 môc tiªu chung. §èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c th× kÕ ho¹ch ho¸ kh«ng cã tÝnh ¸p ®Æt mµ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch thèng nhÊt víi lîi Ých ®Ó khuyÕn khÝch hä tù nguyÖn hµnh ®éng theo h-íng môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. 1.3: Chó träng h¬n n÷a c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ . Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m qua ®· ®Ó l¹i mét sè vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt ngay nh- : C¸c kho¶n nî n-íc ngoµi , tØ lÖ th©m hôt c¸n c©n v·ng lai t-¬ng ®èi cao. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc lµm cho nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cña n-íc ta trong kinh tÕ ®èi ngo¹i cµng thªm phøc t¹p. V× vËy c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i nhanh chãng h×nh thµnh nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu ttrong n-íc vµ n-íc ngoµi theo h-íng ph¸t huy néi lùc , n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, hç trî cho qu¸ tr×nh héi nhËp cña nÒn kinh tÕ. Ngµy nay, tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ ngµy cµng cao, sè l-îng s¶n phÈm míi, c«ng nghÖ míi ngµy cµng nhiÒu ®· ®Æt ra nhiÒu nhiÖm vô quan träng cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ lµ ph¶i x©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ thuËn lîi, t×m ra ®-îc h-íng “ ®i t¾t , ®ãn ®Çu” Gióp cho nÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng tr-ëng cao, æn ®Þnh, rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n-íc tiªn tiÕn. KÕt qu¶ cña tiÕn tr×nh héi nhËp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ , mµ yÕu tè quan träng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o søc c¹nh tranh l©u dµi lµ c«ng nghÖ. V× vËy ®æi míi kÕ ho¹ch ho¸ cÇn chó träng nhiÒu h¬n ®Õn vÊn ®Ò ®æi míi c«ng nghÖ . 1.4: B¶o ®¶m t-¬ng quan gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi . 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ víi ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi , cô thÓ lµ : _ T¨ng tr-ëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng b-íc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn . C«ng b»ng x· héi ph¶i thÓ hiÖn ë c¶ kh©u ph©n bè hîp lý t- liÖu s¶n xuÊt lÉn ë kh©u ph©n bè kÕt qu¶ s¶n xuÊt ,ë viÖc t¹o ra c¬ héi cho mäi ng-êi ph¸t triÓn vµ sö dông tèt n¨ng lùc cña m×nh. _ Thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p ph©n phèi , lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu , ®ång thêi ph©n phèi theo møc ®ãng gãp cña c¸c nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ kinh doanh. Thùc hiÖn ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi ,qua chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt hîp lý .B¶o hé quyÒn lîi cña ng-êi lao ®éng. _ Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi theo tinh thÇn x· héi ho¸ , trong ®ã nhµ n-íc gi÷ vai trß nßng cèt. _ Thùc hiÖn xãa ®ãi gi¶m nghÌo , tæ chøc tèt ®êi sèng x· héi trªn tõng ®Þa bµn ®Ó trong ®iÒu kiÖn thu nhËp b×nh qu©n cßn thÊp vÉn t¹o ®-îc mét cuéc sèng tho¶i m¸i h¬n. 1.5: KÕt hîp kÕ ho¹ch ho¸ theo ngµnh víi kÕ ho¹ch ho¸ theo ®Þa ph-¬ng vµ vïng l·nh thæ. XÐt vÒ b¶n chÊt kÕ ho¹ch ®Þnh h-íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cã néi dung cèt lâi lµ lµm thay ®æi vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ cÊu ngµnh vµ c¬ cÊu vïng l·nh thæ . Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung vµ c¬ cÊu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng lµ mét qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ tuÇn tù ,mang tÝnh néi t¹i vµ ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n . T¸c ®éng cña kÕ ho¹ch 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chØ cã thÓ ®Èy nhanh hoÆc rót ng¾n qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu chø kh«ng thÓ bá qua mét giai ®o¹n nµo. Trong thêi kú bïng næ c¸c quan hÖ kinh tÕ toµn cÇu ho¸ hiÖn nay,kÕ ho¹ch x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ cña quèc gia chñ yÕu ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn ,tiÒm n¨ng ,kü n¨ng vµ lîi thÕ cña m×nh.Do ®ã , nhµ n-íc cÇn ®Æc biÖt l-u ý vµ -u tiªn hç trî nh÷ng ngµnh träng ®IÓm cña nÒn kinh tÕ ( cã tØ träng lín vµ tèc ®é ph¸t triÓn cao trong GDP, tû träng sö dông lao ®éng cao trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu.) Quy ho¹ch hay chiÕn l-îc ph¸t triÓn ngµnh cÇn ®-îc x©y dùng theo ®Þnh h-íng më, cã tÝnh ®Õn xu h-íng ph¸t triÓn cung vµ cÇu trªn thÞ tr-êng thÕ giíi, ph¶i kh¾c phôc khuynh h-íng tù cung tù cÇu khÐp kÝn. Qui ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh chØ mang tÝnh h-íng dÉn vµ tham kh¶o. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi , cÇn qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph¸t triÓn ®«ng ®Òu gi÷a c¸c vïng. Nhµ n-íc trung -¬ng cã thÓ thùc hiÖn nhiÖm vô nµy theo c¸ch hoÆc -u tiªn ®Çu t- cho c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn , hoÆc dµnh -u ®·i ë møc cao ®èi víi c¸c vïng nµy ®Ó thu hót ®Çu t- t- nh©n vµo ®ã. ViÖc ph©n cÊp kÕ ho¹ch gi÷a trung -¬ng vµ ®Þa ph-¬ng cÇn ®-îc x¸c ®Þnh hîp lý vµ râ rµng. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Þa ph-¬ng trø¬c hÕt do chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng quyÕt ®Þnh . Nhµ n-íc trung -¬ng chØ tËp trung thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu cã tÝnh hÖ thèng ,c©n ®èi , mµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®-îc . ViÖc ph©n cÊp lu«n ph¶i ®i kÌm víi nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm tra, gi¸m s¸t thÝch hîp, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch ho¸ c¸c kho¶n chi tõ ng©n s¸ch cÊp trªn. 2. §æi míi c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.1: Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi chiÕn tranh thø II ®øng tr-íc sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ quyÕt liÖt trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi vµ xu h-íng khu vùc ho¸ , toµn cÇu ho¸, muèn qu¶n lý ®Êt n-íc cã hiÖu qu¶ b¾t buéc c¸c chÝnh phñ ph¶i qu¶n lý tèt nÒn kinh tÕ , mét trong nh÷ng c«ng cô quan träng vµ chñ yÕu nhÊt ®Ó qu¶n lý nÒn kinh tÕ chÝnh lµ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n ( bao gåm viÖc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu chñ yÕu , quy m«, tèc ®é, thÓ chÕ, chÝnh s¸ch…) . kÕ ho¹ch ho¸ mÆc nhiªn ®· trë thµnh ho¹t ®éng tù gi¸c vµ cã ý thøc cña nÒn kinh tÕ . §Ó qu¶n lý vµ vËn hµnh tèt nÒn kinh tÕ quèc d©n theo c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh chÝnh phñ c¸c n-íc ®Òu tiÕn hµnh x©y dùng c¸c qui m«, tèc ®é vµ c¸c quan hÖ c©n ®èi hîp lý ®Ó t¹o ra b-íc ®i vµ c¬ cÊu cã lîi nhÊt víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. Song ®iÒu c¨n b¶n mµ c¸c n-íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh¸c víi ta ( §ã còng chÝnh lµ ®Æc ®iÓm ®Ó ph©n biÖt gi÷a c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ cña c¸c n-íc nµy víi ViÖt Nam) Lµ c¸c kÕ ho¹ch x©y dùng nªn chØ ®Ó c«ng bè réng r·i cho d©n chóng biÕt , qua ®ã mµ mçi ng-êi ( ph¸p nh©n hoÆc thÓ nh©n ) tù ®iÒu chØnh hoÆc tù quyÕt ®Þnh hµnh ®éng cña m×nh cho phï hîp víi môc tiªu vµ lîi Ých cña nhµ n-íc. C¸c kÕ ho¹ch nµy kh«ng giao cho ai vµ còng kh«ng b¾t buéc víi bÊt kú ai ( Hoµn toµn kh«ng cã tÝnh ph¸p lÖnh) . Song do tÝnh hÊp dÉn cña kÕ ho¹ch cña chÝnh phñ thÓ hiÖn qua c¸c chÕ ®é -u ®·i trong chÝnh s¸ch tµi chÝnh vµ ph-¬ng thøc trî gióp( thuÕ ,l·i suÊt , tµi trî vèn ,chÕ ®é xuÊt nhËp khÈu….)nªn ®· l«i kÐo ®-îc toµn x· héi, nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t- quan t©m vµ tham gia thùc hiÖn c¸c môc tiªu trong ch-¬ng tr×nh cña chÝnh phñ, th«ng qua c¸ch thøc nµy ®-a nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo c¸c môc tiªu ®· ®Þnh. ViÖc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ nh- trªn ®-îc gäi lµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c c«ng cô ®ßn b¶y kinh tÕ . Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ kinh tÕ thÕ giíi th× ®©y ®-îc coi lµ ph-¬ng ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan