Tài liệu ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường

************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* Lêi nãi ®Çu øng dông tin häc vµo cuéc sèng x· héi hiÖn nay lµ mét vÊn ®Ò ®îc nhiÒu ngêi quan t©m. VÊn ®Ò lµ m©u thuÉn gi÷a c¸i “ tin häc cã thÓ phôc vô con ngêi” vµ c¸i mµ “ con ngêi ®îc phôc vô” . Ngêi ta ®· h×nh thµnh ngµnh khoa häc gäi lµ “Kinh tÕ tin häc”, “Kinh tÕ phÇn mÒn”, “Kinh tÕ c«ng nghÖ th«ng tin”...nh»m chØ c¸c chiÕn lîc, ph¬ng híng, gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trªn. M« h×nh øng dông tin häc nãi chung lµ x©y dùng hÖ thèng ph©n c«ng hîp lý vµ chøc n¨ng cña “bé ba”: PhÇn cøng, phÇn mÒn vµ con ngêi. PhÇn cøng lµ yÕu tè ph¸t triÓn nhanh vµ m¹nh nhÊt, nã ®ßi hái phÇn mÒm vµ con ngêi ph¶i cã nh÷ng thay ®æi theo ®Ó b¶o ®¶m tÝnh “hîp lý trong hÖ thèng”. Nhng con ngêi thay ®æi rÊt chËm ch¹p, kh«ng thÓ dÔ dµng thay ®æi tÊc ®é “suy nghÜ” nh m¸y ®îc. Khi mét phÇn mÒn hay mét phiªn b¶n míi ra ®êi th× con ngêi l¹i ph¶i ... “häc sö dông”, mµ phÇn mÒn th× nhiÒu v« kÓ. Häc phÇn mÒn nµo ®Ó phôc vô tèt cho c«ng viÖc cña m×nh?, c©u tr¶ lêi nµy chØ cã ®îc khi b¹n ®i t vÊn c¸c chuyªn gia hoÆc häc “øng dông tin häc mµ b¹n quan t©m”. Ta kh«ng thÓ hái chuyªn gia tin häc khoa to¸n, vËt lý, s ph¹m vÒ phÇn mÒm kÕ to¸n v× hä kh«ng am hiÓu kÕ to¸n, dÉn ®Õn “kh«ng am hiÓu vÒ øng dông tin häc trong kÕ to¸n” Trong gi¸o dôc nhµ trêng: qu¶n lý gi¸o dôc, ho¹t ®éng chuyªn m«n l¹i ph¶i sö dông nhiÒu phÇn mÒn cña nhiÒu nhµ khoa häc, cña nhiÒu chuyªn gia, nªn viÖc ®i ngêi t vÊn, s¸ch t vÊn lµ rÊt khã (sÏ kh«ng thuËn lîi nh trªn), cho nªn ®ßi hái con ngêi ph¶i vËn dông thÕ nµo ®Ó ph¸t huy tÝnh tiÖn Ých cña nã. Mçi ngêi cã s¸ng t¹o, kinh nghiÖm cho m×nh ®Ó c«ng viÖc nhanh vµ hiÖu qu¶ nhÊt. V× thÕ ë ®Ò tµi nµy t«i muèn tr×nh bµy øng dông phÇn mÒn Word, Excel, Powerpoint vµo mét sè viÖc trong nhµ trêng díi d¹ng thao t¸c, mÑo, so¹n bµi gi¶ng (bµi gi¶ng ®iÖn tö), ghi chó, chó ý ®Ó:  Thùc hiÖn nhanh mét thao t¸c vµ m« t¶ tÝnh n¨ng gióp b¹n lµm viÖc nhanh chãng vµ dÏ dµng. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 1 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường *************************************************************  Nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n, bæ sung vÒ mét tÝnh n¨ng mµ “s¸ch” kh«ng thÓ viÕt chi tiÕt, cho lêi khuyªn vÒ c¸ch dïng mét tÝnh n¨ng trong c«ng viÖc hµng ngµy.  C¶nh b¸o b¹n vÒ nh÷ng nguy c¬ cã thÓ x¶y ra. ViÖc tr×nh bµy víi môc ®Ých ghi ngay ®iÒu m×nh ®· lµm ®Ó lµm t liÖu cho b¶n th©n vµ nÕu cã thÓ gióp c¸c b¹n khi ®îc t vÊn. T¸c gi¶ PhÇn thø nhÊt Më ®Çu I/ Lý do chän ®Ò tµi Lý do kh¸ch quan: a. XÐt vÒ mÆt ®Æc thï: øng dông tin häc vµo cuéc sèng x· héi lµ vÊn ®Ò ®îc nhiÒu nhµ khoa häc trong vµ ngoµi níc quan t©m. Bé GD&§T chÝnh thøc cã ch¬ng tr×nh ®Ó c¸c trêng cã ®iÒu kiÖn d¹y tin häc vµ ®©y còng lµ mét m«n v¨n ho¸. Së GD&§T B¾c Ninh khuyÕn khÝch c¸c trêng THCS d¹y tin häc. Gi¸o viªn ®îc båi dìng tin häc tõ hÌ 2007. H¬n n÷a n¨m häc 2008-2009 lµ n¨m häc ®Çu tiªn mang tªn: “N¨m häc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin” b. XÐt vÒ mÆt thêi gian: Tin häc lµ ngµnh khoa häc nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p, c«ng nghÖ vµ xö lý th«ng tin mét c¸ch tù ®éng mµ con ngêi ®· quan t©m tõ l©u, nhng ®Õn n¨m 1981 h·ng Microsoft ra ®êi hÖ ®iÒu hµnh MS-DOS , tõ ®ã liªn tôc ®îc c¶i tiÕn, më réng vµ n©ng cÊp qua c¸c Ên phÈm míi. §Õn nay tin häc ®îc øng dông réng r·i cho nhiÒu lÜnh vùc ®Ó: qu¶n lý ph©n phèi, thu håi; ®iÒu khiÓn thùc thi ch¬ng tr×nh; ®iÒu khiÓn c¸c thiÐt bÞ; qu¶n lý tËp tin...Nhµ trêng còng kh«ng lµ ngo¹i lÖ mµ chiÕm nhiÒu thêi gian øng dông vµ häc tin häc. c. XÐt vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô: Ho¹t ®éng d¹y tin häc nh mét bé m«n v¨n hãa nh»m cung cÊp cho häc sinh tri thøc khoa häc c¬ b¶n cã hÖ thèng øng dông trong cuéc sèng vµ héi T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 2 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* nhËp. §ã chÝnh lµ c¬ së nÒn t¶ng träng yÕu ®Ó CBGV vµ HS cã thÓ häc tËp ®îc c¸c vÊn ®Ò kh¸c (vÝ dô nh häc trªn m¹ng, tra cøu trªn m¹ng ...). V× thÕ nhiÖm vô chøc n¨ng cña nhµ trêng THCS ®a tin häc vµo lµ mét trong c¸c nhiÖm vô träng t©m. Víi c¸ch nªu trªn chóng ta xÐt vÒ mÆt ®¨c thï vÒ thêi gian, chøc n¨ng nhiÖm vô th× thÊy r»ng tin häc lµ mét nhiÖm vô träng t©m, c¬ b¶n trong nhµ trêng THCS hiÖn nay. Lý do chñ quan: a. Sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi GD&§T: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y §¶ng vµ Nhµ níc ®· rÊt quan t©m ®Õn GD&§T trong ®ã cã ®Çu t vÒ tin häc (®µo t¹o ngêi d¹y, phßng m¸y cho c¸c trêng cã ®iÒu kiÖn d¹y, ®a c¸c phÇn mÒn øng dông phôc vô cho d¹y vµ häc. b. NhËn thøc cña nhµ trêng: Tríc hÕt ph¶i nãi lµ tÝnh tiÖn Ých cña nã: chÝnh x¸c, nhanh chãng, hiÖu qu¶. Ph¶i nãi lµ ai ®· biÕt dïng m¸y tÝnh th× kh«ng thÓ rêi nã ®îc, ®©y ®óng lµ ngêi b¹n th«ng minh ®ång hµnh trong c«ng viÖc cña ngêi qu¶n lý, c¸n bé, gi¸o viªn trong nhµ trêng. Víi sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc trêng THCS Phong Khª quyÕt t©m ®a sù nghiÖp gi¸o dôc cña ®Þa ph¬ng tiÕn lªn tõng bíc, ®Æc biÖt coi träng c«ng nghÖ th«ng tin. Nhng trong hoµn c¶nh Nhµ níc ta nãi chung, Phong Khª nãi riªng ®Æt gi¸o dôc tríc nh÷ng thö th¸ch víi ®ßi hái gi¸o dôc ph¶i tiÕp tôc ®µu t ®Ó hoµn thiÖn CSVC cho ho¹t ®éng tin häc. c. VÊn ®Ò ®Æt ra: Häc nh thÕ nµo lµ nhanh vµ hiÖu qu¶ nhÊt?. Th«ng thêng sau khi t vÊn xong phÇn mÒn nµo, th× chóng ta b¾t ®Çu tiÕn hµnh vµ sö dông trªn m¸y. C©u hái tiÕp theo lµ häc ë ®©u?, khi nµo?, häc ai?, gi¸o tr×nh nµo?. Kinh nghiÖm cho thÊy häc nhanh vµ hiÖu qu¶ nhÊt khi b¹n cã m¸y t¹i nhµ, cã gi¸o tr×nh tù häc tèt, cã ngêi s½n sµng t vÊn. Thùc tÕ cho thÊy cã ngêi mÊt c¶ ngµy míi “kh¸m ph¸ ra”, trong khi ®i hái chØ tèn mét phót. §©y lµ vÊn ®Ò ®Æt ra liªn quan ®Õn ®Ò tµi nµy. II/ Môc ®Ých, yªu cÇu cña ®Ò tµi 1- Môc ®Ých cña ®Ò tµi: T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 3 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* §Ò tµi nµy nh»m ®a c¸i khã cña vi tÝnh (“trËn m¹c gai gãc”) thµnh c¸i b×nh thêng, gÇn gòi víi c«ng viÖc (“vi tÝnh thËt lµ ®¬n gi¶n”). 2- Yªu cÇu cña ®Ò tµi: Tr×nh bµy ®îc c¸c kinh nghiÖm häc, thao t¸c; mÑo, s¸ng t¹o trong viÖc qu¶n lý tËp tin cña ngêi sö dông liªn quan ®Õn ho¹t ®éng d¹y vµ häc trong nhµ trêng. III/ Kh¸ch thÓ, ®èi tîng, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu vµ ®èi tîng kh¶o s¸t 1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu:  VÒ mÆt lý luËn: ThÕ giíi kh¸ch quan lµ ®èi tîng cña nghiªn cøu khoa häc vµ thÕ giíi kh¸ch quan v« cïng réng, mçi lÜnh vùc khoa häc chän cho m×nh mét bé phËn, mét phÇn nµo ®ã ®Ó kh¸m ph¸ t×m tßi, ®ã chÝnh lµ thao t¸c kh¸ch thÓ nghiªn cøu.  VÒ mÆt thùc tÕ cña ®Ò tµi: ThÕ giíi kh¸ch quan lµ lÜnh vùc øng dông, nhng ë ®Ò tµi nµy kh¸m ph¸, t×m tßi vÒ c¸ch thao t¸c nhanh, ®¬n gi¶n ho¸. §ã chÝnh lµ thao t¸c kh¸ch thÓ nghiªn cøu. 2. §èi tîng cña nghiªn cøu:  VÒ mÆt lý luËn: Trong kh¸ch thÓ réng lín mçi ®Ò tµi cô thÓ cã thÓ chän mét mÆt, mét thuéc tÝnh, mét mèi quan hÖ cña kh¸ch thÓ ®Ó nghiªn cøu, bé phËn ®ã chÝnh lµ ®èi tîng nghiªn cøu cña ®Ò tµi.  VÒ mÆt thùc tÕ ®èi tîng nghiªn cøu cña ®Ò tµi: ë ®Ò tµi nµy ®Ò cËp ®Õn häc vµ øng dông, mèi quan hÖ con ngêi víi m¸y tÝnh nh thÕ nµo? 3. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu vµ ®èi tîng kh¶o s¸t: Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu chñ yÕu lµ ph¬ng ph¸p hç trî nh»m: a. Tæng kÕt kinh nghiÖm. b. §äc tra cøu c¸c tµi liÖu cã liªn quan. c. Trao ®æi, m¹n ®µm, th¶o luËn. e. LËp biÓu so s¸nh, ®èi chiÕu, minh ho¹. g. §iÒu tra c¸c sè liÖu cã liªn quan. 4. §èi tîng kh¶o s¸t: §èi tîng kh¶o s¸t chñ yÕu lµ c«ng viÖc qu¶n lý trùc tiÕp qua nhiÒu n¨m; b»ng kinh nghiÖm b¶n th©n, b»ng tham kh¶o ý kiÕn ®ång nghiÖp , b»ng c¸c T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 4 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* kªnh th«ng tin vµ ®Æc biÖt chÝnh lµ øng dông tin häc vÒ qu¶n lý trêng thcs Phong Khª. IV/ NhiÖm vô, ph¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn cña ®Ò tµi: 1. NhiÖm vô cña ®Ò tµi a. X©y dùng c¬ së lý thuyÕt: C¬ së khoa häc - c¬ së thùc tiÔn. b. Ph©n tÝch lµm râ b¶n chÊt, quy luËt cña ®èi tîng nghiªn cøu. c. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p, øng dông c¶i t¹o. 2. Ph¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn cña ®Ò tµi  Ph¹m vi nghiªn cøu chñ yÕu lµ lÜnh vùc øng dông tin häc trong qu¶n lý gi¸o dôc.  VÒ thêi gian nghiªn cøu tõ n¨m häc 2006-2007 ®Õn n¨m häc 2008-2009.  VÒ kh«ng gian nghiªn cøu ho¹t ®éng cña trêng thcs Phong Khª.  Nh÷ng mÆt nghiªn cøu chñ yÕu ho¹t ®éng øng dông nãi chung, qu¶n lý c¸c tËp tin liªn quan ®Õn d¹y vµ häc ë trêng thcs Phong Khª nãi riªng.  Nh÷ng chØ sè cÇn ®iÒu tra nghiªn cøu vµ ph¸t hiÖn cña 2 n¨m häc. V/ §ãng gãp míi vÒ mÆt khoa häc cña ®Ò tµi 1. Nªu ®îc c¬ së lý luËn cña tin häc. 2. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong giai ®o¹n ®Ò cËp. 3. Nªu ®îc nh÷ng kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh häc vµ øng dông. PhÇn thø hai Néi dung ®Ò tµi Ch¬ng I C¬ së khoa häc, c¬ së thùc tiÔn cña ®Ò tµi A. C¬ së khoa häc T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 5 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* I. Giíi thiÖu microsoft word, excel vµ power point: 1. Microsoft Word lµ phÇn mÒn trong bé Microsoft Office cña h·ng phÇn mÒn næi tiÕng Microsoft, lµ mét m«i trêng so¹n th¶o v¨n b¶n cung cÊp c¸c ®Æc tÝnh hoµn h¶o gióp chóng ta sö lý v¨n b¶n mét c¸ch cã hiÖu qu¶. C¸c phiªn b¶n Ms. Word 97, Ms. Word 2000 vµ Ms Word 2003 ®Òu cung cÊp cho chóng ta nhiÒu lÖnh vµ nhiÒu ®Æc tÝnh gióp hoµn tÊt c«ng viÖc mét c¸ch nhanh chãng vµ dÔ dµng. Bªn c¹nh tÝnh n¨ng trªn, víi Ms. Word b¹n cã thÓ dÏ dµng ®Þnh d¹ng c¸c Font ch÷, t¹o kiÓu hiÓn thÞ, thªm ®êng viÒn cho c¸c v¨n b¶n, t¹o tiªu ®Ò, t¹o bãng ...§Æc biÖt, Ms. Word cã thÓ chia sÎ tµi nguyªn, d÷ liÖu vµ c¸c c«ng cô víi Ms. Excel, Ms. Power Point, Mail... C¸c phiªn b¶n Ms. Word 97, Ms. Word 2000 vµ Ms Word 2003 kh«ng cã sù kh¸c biÖt lín. Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a chóng sÏ cã chó thÝch cô thÓ ®Ó c¸c b¹n dÔ dµng tham kh¶o vµ so s¸nh... 2. Microsoft EXCEL lµ phÇn mÒn trong bé Microsoft Office nãi trªn, Excel thùc sù lµ c«ng cô h÷u Ých ®Ó qu¶n lý d÷ liÖu vµ nh÷ng tÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ hµng ngµy vµ ®Þnh kú trong nhiÒu lÜnh vùc cña cuéc sèng. Excel cã nhiÒu u ®iÓm v× hoµn toµn t¬ng thÝch víi c¸c phÇn mÒn v¨n phßng cña Microsoft, c¸c d÷ liÖu dÔ dµng chuyÓn ®æi qua l¹i vµ nhiÒu chøc n¨ng sö dông t¬ng tù nhau. Excel cã c¸c nhãm hµm thèng kª, nhãm hµm vÒ sè, nhãm hµm ngµy th¸ng, nhãm hµm t×m kiÕm, s¾p xÕp ®¸nh gi¸ ...gióp b¹n dÔ dµng thùc hiÖn nhanh chãng c¸c vÊn ®Ò tÝnh to¸n, qu¶n lý, ®¸nh gi¸ ...trong cuéc sèng. Còng nh Word c¸c phiªn b¶n kh¸c nhau kh«ng cã sù kh¸c biÖt lín. Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a chóng sÏ cã chó thÝch cô thÓ ®Ó c¸c b¹n dÔ dµng tham kh¶o vµ so s¸nh... 3. Microsoft Power point lµ phÇn mÒn trong bé Microsoft Office nãi trªn, Power point thùc sù lµ c«ng cô h÷u Ých ®Ó tr×nh chiÕu trong mäi lÜnh vùc, ®Æc biÖt trong nhµ trêng dïng ®Ó thiÕt kÕ bµi gi¶ng mµ hiÖn t¹i quen gäi lµ “Bµi gi¶ng ®iÖn tö” ®Ó ph©n biÖt víi “Gi¸o ¸n ®iÖn tö” so¹n b»ng Word. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 6 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* Power point cã nhiÒu u ®iÓm v× hoµn toµn t¬ng thÝch víi c¸c phÇn mÒn v¨n phßng cña Microsoft, c¸c d÷ liÖu dÔ dµng chuyÓn ®æi qua l¹i vµ nhiÒu chøc n¨ng sö dông t¬ng tù nhau. Power point cßn cã c¸c hiÖu øng chuyÓn tiÕp (transition), lîc ®å chuyÓn ®éng Animation Scheme vµ ®Æc biÖt lµ chuyÓn ®éng sèng ®éng Custom Animation lµm cho “Bµi gi¶ng” v« cïng phong phó, hÊp dÉn. Ta cã thÓ vÝ Power point cho ta mét “c«ng cô” ®Ó ta “x©y toµ nhµ”, toµ nhµ ®ã to hay nhá, ®Ñp hay xÊu lµ do “ngêi thî” (gi¸oviªn) thiÕt kÕ vµ thi c«ng nã nh thÕ nµo! Hay nãi mét c¸ch kh¸c Power point lµ mét “nguån më” ta “tho¶ trÝ s¸ng t¹o” Còng nh Word c¸c phiªn b¶n kh¸c nhau kh«ng cã sù kh¸c biÖt lín. Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a chóng sÏ cã chó thÝch cô thÓ ®Ó c¸c b¹n dÔ dµng tham kh¶o vµ so s¸nh... II. Tæng qu¸t vÒ Ms. Word , excel vµ Power point II.1 Ms. Word TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Môc cÇn lµm viÖc Cµi ®Æt Microsoft office 2000 Khëi ®éng tho¸t khái Ms.word T¹o míi, më, lu v¨n b¶n C¸c thao t¸c trªn v¨n b¶n Chän khèi, thao t¸c trªn khèi C¸c chÕ ®é hiÓn thÞ v¨n b¶n §Þnh d¹ng ch÷ §Þnh d¹ng ®o¹n v¨n b¶n §Þnh d¹ng cét trong v¨n b¶n §Þnh d¹ng tab Ghi chó Cã thÓ nhê chuyªn gia Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn, tù chän c¸ch Ph¶i thùc hiÖn, tù chän c¸ch Ph¶i thùc hiÖn, tù chän c¸ch Lµm viÖc khi thµnh th¹o Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Lµm viÖc khi thµnh th¹o Lµm viÖc khi thµnh th¹o §Þnh d¹ng dÊu chÊm & sè thø tù §Þnh d¹ng Bullets & Numbering ®Çu dßng Drop cap: Ký tù ®Çu tiªn §Þnh d¹ng mµu nÒn, Drop cap Thùc hiÖn khi thµnh th¹o Sao chÐp kiÓu ®Þnh d¹ng PhÇn Excel nãi râ h¬n §Þnh d¹ng trang v¨n b¶n Lµm viÖc khi thµnh th¹o ChÌn ký tù ®Æc biÖt Lµm viÖc khi thµnh th¹o T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 7 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* 16 ChÌn vµ hiÖu chØnh h×nh ¶nh Lµm viÖc khi thµnh th¹o Xem ch¬ng III (Kinh nghiÖm phèi 17 VÏ vµ hiÖu chØnh h×nh vÏ hîp) 18 T¹o vµ hiÖu chØnh Wordart Xem ch¬ng III (phÇn lý thó) 19 T¹o vµ hiÖu chØnh Textbox Xem ch¬ng III (phÇn lý thó) 20 ChÌn biÓu ®å vµo v¨n b¶n Lµm viÖc khi thµnh th¹o Xem ch¬ng III (Kinh nghiÖm øng 21 T¹o biÓu thøc to¸n häc dông) 22 T¹o b¶ng Nªn lµm viÖc b»ng Excel 23 C¸c thao t¸c trªn b¶ng Nªn lµm viÖc b»ng Excel 24 ChØnh söa b¶ng biÓu Nªn lµm viÖc b»ng Excel 25 §Þnh d¹ng ®êng viÒn b¶ng Nªn lµm viÖc b»ng Excel 26 ChÌn c«ng thøc vµo b¶ng Nªn lµm viÖc b»ng Excel 27 T¹o tiªu ®Ò, s¾p xÕp trªn b¶ng Lµm viÖc khi thµnh th¹o 28 ChuyÓn v¨n b¶n thµnh b¶ng Lµm viÖc khi thµnh th¹o 29 T×m kiÕm thay thÕ Lµm viÖc khi thµnh th¹o 30 ThiÕt lËp AutoCorrect Lµm viÖc khi thµnh th¹o Lçi chÝnh t¶ &cÊu tróc ng÷ ph¸p 31 Spelling & Grammr tiÕng Anh 32 T¹o Header - Footer, chó thÝch Xem ch¬ng III (phÇn lý thó) 33 Di chuyÓn nhanh ®Õn mét trang Nªn thùc hiÖn 34 Sö dông Mall Merge Lµm viÖc khi thµnh th¹o - Trén th 35 XuÊt tËp tin Ph¶i thùc hiÖn ë møc ®é cÇn thiÕt II.2 Ms. EXCEL TT 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Môc cÇn lµm viÖc B¶ng tÝnh Excel Lµm viÖc víi tËp tin Excel C¸ch nhËp d÷ liÖu Chän vïng b¶ng tÝnh §Þnh d¹ng font ch÷ HiÖu chØnh dßng vµ cét Sao chÐp d÷ liÖu d¹ng chuçi S¾p xÕp d÷ liÖu vµ t×m kiÕm C¸c phÐp tÝnh c¨n b¶n T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: Ghi chó CÇn biÕt Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Xem ch¬ng III (KN phèi hîp) Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 8 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* 11 C¸ch thiÕt lËp c«ng thøc Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) 12 Hµm vµ nhãm hµm vÒ sè Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) 13 Nhãm hµm thèng kª Lµm viÖc khi thµnh th¹o 14 Nhãm hµm ®iÒu kiÖn Lµm viÖc khi thµnh th¹o 15 Nhãm hµm chuçi Lµm viÖc khi thµnh th¹o 16 Nhãm hµm logic Lµm viÖc khi thµnh th¹o 17 Nhãm hµm ngµy th¸ng Lµm viÖc khi thµnh th¹o 18 Nhãm hµm t×m kiÕm Lµm viÖc khi thµnh th¹o 19 C¸c nhãm hµm kh¸c Lµm viÖc khi thµnh th¹o 20 Liªn kÕt b¶ng tÝnh Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) 21 Sao chÐp c«ng thøc Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) 22 TrÝch läc d÷ liÖu Lµm viÖc khi thµnh th¹o 23 C¸c d¹ng tiªu chuÈn Lµm viÖc khi thµnh th¹o 24 Nhãm hµm Database Nhãm hµm c¬ së d÷ liÖu 25 §¸nh gi¸ xÕp h¹ng Xem ch¬ng III (KN víi nhµ trêng) 26 C¸ch nhËn d¹ng hµm Lµm viÖc khi thµnh th¹o 27 §Þnh d¹ng sè, ngµy th¸ng Lµm viÖc khi thµnh th¹o 28 Canh lÒ trong « Lµm viÖc khi thµnh th¹o 29 T¹o khung vµ t« mÇu Lµm viÖc khi thµnh th¹o 30 Hç trî b¶ng tÝnh Lµm viÖc khi thµnh th¹o 31 VÏ vµ chÌn ¶nh vµo b¶ng tÝnh GÇn nh Word 32 T¹o biÓu ®å Lµm viÖc khi thµnh th¹o 33 HiÖu chØnh biÓu ®å Lµm viÖc khi thµnh th¹o II.3 Ms. Power point TT Môc cÇn lµm viÖc 1 Khëi ®éng vµ t¹o tËp tin 2 Lu vµ ®ãng tËp tin T¹o tËp tin míi víi Slide tr¾ng 3 hay tõ mÉu T¹o tËp tin víi AutoContent 4 Wizard T¹o tËp tin víi hép tho¹i 5 Template 6 Di chuyÓn gi÷a c¸c Slide T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: Ghi chó Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn Ph¶i thùc hiÖn CÇn biÕt CÇn biÕt Ph¶i thùc hiÖn THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 9 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* 8 ChÕ ®é hiÓn thÞ Ph¶i thùc hiÖn 9 Lµm viÖc víi nhiÒu cöa sæ CÇn biÕt 9 ChÌn Slide vµo tËp tin cã s½n Thêng xuyªn thùc hiÖn 10 Sö dông Outline Pane CÇn biÕt 11 Xem vµ hiÖu chØnh ph¸c th¶o Thêng xuyªn thùc hiÖn 12 ChÌn ngµy giê, ký tù ®Æc biÖt Lµm viÖc khi thµnh th¹o 13 ChÌn c¸c chó thÝch Lµm viÖc khi thµnh th¹o Thay ®æi canh lÒ vµ kho¶ng 14 c¸ch dßng Lµm viÖc khi thµnh th¹o Lµm viÖc víi c¸c Bullet hoÆc 15 Numbering Lµm viÖc khi thµnh th¹o 16 Thay ®æi gam mÇu RÊt cÇn cho Bµi gi¶ng ®iÖn tö 17 Thay ®æi mÇu nÒn cho Slide Lµm viÖc khi thµnh th¹o 18 ChÌn Header vµ Footer Lµm viÖc khi thµnh th¹o 19 ChÌn vµ ®Þnh d¹ng Text box Nh Word 20 ChÌn vµ hiÖu chØnh ®èi tîng Thêng xuyªn thùc hiÖn 21 Dãng hµng ®èi tîng Nªn biÕt 22 VÏ trªn Slide Nh Word 23 LËt vµ quay ®èi tîng Lµm viÖc khi cÇn thiÕt VÏ c¸c AutoShapes vµ sö dông 24 ®êng dãng Sö dông so¹n BG§T 25 Ph©n líp ®èi tîng CÇn thiÕt trong GA§T 26 T¹o b¶ng vµ biÒu ®å Lµm viÖc khi thµnh th¹o 27 T¹o chuyÓn ®éng trong Slide RÊt cÇn cho Bµi gi¶ng ®iÖn tö 28 HiÖu øng chuyÓn tiÕp RÊt cÇn cho Bµi gi¶ng ®iÖn tö 29 Lîc ®å chuyÓn ®éng RÊt cÇn cho Bµi gi¶ng ®iÖn tö §iÒu chØnh chuyÓn ®éng cho 30 ®èi tîng RÊt cÇn cho Bµi gi¶ng ®iÖn tö Liªn kÕt víi c¸c tr×nh øng 31 dông kh¸c Lµm viÖc khi thµnh th¹o ChÌn Audio vµ Video vµo 32 Slide Lµm viÖc khi thµnh th¹o B. C¬ së thùc tiÔn T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 10 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* I- Tæng quan vÒ windows Windows 98, Windows XP, Windows Me... ®Òu lµ c¸c phiªn b¶n ®iÒu hµnh m¸y tÝnh c¸ nh©n. Tuy cã u, ®iÓm nhîc kh¸c nhau nhng chóng ®Òu cã tÝnh n¨ng nh: - Kh¶ n¨ng tù phôc håi hÖ thèng. - Kh¶ n¨ng söa ch÷a háng hãc. - Cung cÊp gi¶i ph¸p gióp ngêi sö dông ®îc dÔ dµng vµ söa ch÷a háng hãc trong hÖ thèng cña Windows. - Cung cÊp kh¶ n¨ng chia sÎ tµi nguyªn Internet cho ngêi dïng. - Cho phÐp ngêi dïng tù thiÕt lËp chÕ ®é hiÓn thÞ. - Cung cÊp øng dông nghe nh×n ®a ph¬ng tiÖn. ... C¸c phiªn b¶n sau cã nhiÒu u ®iÓm h¬n phiªn b¶n tríc nh söa chöa háng hãc nhanh chãng h¬n, cµi ®Æt dÔ dµng h¬n, chiÕm dung lîng nhá h¬n, t¬ng thÝch víi c¸c thiÕt bÞ “ngo¹i biªn” h¬n. Tuy vËy qua sö dông t¸c gi¶ thÊy: dÔ bÞ nhiÔm virus, tÝnh æn ®Þnh hay bÞ ¶nh hëng h¬n. Theo suy ®o¸n cã thÓ vÝ nh c¸i “nhµ hiÖn ®¹i” th× ph¶i lu«n “s¹ch sÏ” h¬n nhµ “b×nh thêng”. NÕu chØ lµm viÖc víi c¸c v¨n b¶n trong néi bé nhµ trêng th× cµi Windows 98 lµ ®îc. Nhng hiÖn nay, ngêi sö dông hay dïng USB vµ c¸c phÇn mÒn cña ngµnh nªn cµi Windows XP lµ dÔ t¬ng thÝch, lµ th«ng dông trong giai ®o¹n hiÖn t¹i. II- §Æc ®iÓm cña c¸c øng dung khi lµm viÖc víi Ms. Word , excel vµ POWER POINT 1- øng dông theo bµi häc: §îc thao t¸c theo híng dÉn cô thÓ, cã thÓ cã nhiÒu c¸ch, nªn chän mét c¸ch ®Ó thµnh thãi quen. C¸c thao t¸c thêng kh«ng cã trë ng¹i, nÕu nhÇm cã thÓ s½n sµng quay trë l¹i bíc tríc vµ lµm l¹i theo chØ dÉn. C¸c thao t¸c hay dïng lµ: dïng chuét Click hoÆc tæ hîp phÝm:  Click: thêng thao t¸c nh sau: - • Click ®¬n tr¸i (ph¶i) - • Click ®óp tr¸i: thêng lµ lÖnh më ban ®Çu (lÖnh “øng dông”) Click ®¬n tr¸i lµ hay dïng nhÊt, nÕu thêng xuyªn lµm viÖc víi vi tÝnh th× thµnh”ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn” cho viÖc “Clik”. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 11 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường *************************************************************  Tæ hîp phÝm: Tõ ®Çu thêng dïng: Ctri, Shilt, Alt (sù ®iÒu khiÓn, sù rêi chç, møc cao h¬n), hoÆc cã c¶ 2 tõ: Ctri+ Shilt Tõ sau thêng dïng: +phÝm nµo ®ã §Ó cho dÔ nhí ta cã thÓ lÊy mét sè vÝ dô sau:  Ctri + A: chän tÊt c¶ ch÷ A xuÊt ph¸t tõ ch÷ All (tÊt c¶)  Ctri + B: ch÷ B xuÊt ph¸t B lµ ®Ëm  Ctri + C: ch÷ C xuÊt ph¸t tõ ch÷ Copy  Ctri + O: ch÷ O xuÊt ph¸t tõ ch÷ Open (më)  Ctri + P: ch÷ P xuÊt ph¸t tõ ch÷ Print (in)  Ctri + S: ch÷ S xuÊt ph¸t tõ ch÷ Save (nhí) ... Cã tinh ý th× dÔ nhí vµ lµm nhiÒu råi sÏ quen 2- øng dông tæng hîp: Trong thùc tÕ rÊt ®a d¹ng, kh«ng ph¶i lóc nµo lµm viÖc còng “bª” nguyªn mét bµi häc lµ xong hoÆc gièng nh vµi bµi nµo ®ã, mµ cÇn ph¶i cã sù phèi hîp, cÇn ph¶i cã sù vËn dông khÐo lÐo (tµi cña ngêi sö dông). Ta cÇn biÕt s¸ch kh«ng thÓ nµo diÔn ®¹t hÕt ®îc v× c¸ch viÕt ph¶i “tinh vµ ch¾c” kh«ng ®îc “rêm rµ hoÆc dµi dßng”, nhiÒu lóc ta l¹i cÇn c¸i “rêm rµ hoÆc dµi dßng” Êy. Còng v× thÕ ngêi sö dông míi cã kinh nghiÖm thùc tÕ vµ cã thÓ gäi lµ c¬ së thùc tiÔn. Ch¬ng II THùC TR¹NG vÒ sö dông m¸y vi tÝnh ë trêng THCS Phong Khª – thµnh phè B¾c Ninh giai ®o¹n hiÖn nay ( 2007-2009) ë ch¬ng I, tuy tªn ch¬ng lµ “x©y dùng c¬ së lý thuyÕt”, nhng b¶n chÊt ®· lµ mét phÇn kinh nghiÖm råi, bëi lÏ tõ lý thuyÕt ®· ®îc t×m tßi kh¸m ph¸ vµ rót ra quy luËt. Sang ch¬ng II chñ yÕu lµ ph©n tÝch lµm râ b¶n chÊt, quy luËt b»ng kÕt qu¶ cô thÓ cña ®èi tîng nghiªn cøu. Ngoµi ra cßn mang tÝnh tæng kÕt, thèng kª ®Ó c¸n bé, gi¸o viªn trong trêng cã tµi liÖu tham kh¶o, rót kinh nghiÖm khi thùc hiÖn vÊn ®Ò liªn quan. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 12 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* * ChÊt lîng tin häc cña ®éi ngò: 1. Coi träng tù ®µo t¹o cña ®éi ngò : Cã mét nghÞch lý lµ nhiÒu c¸n bé gi¸o viªn cã b»ng ®¹i häc h¼n hoi, mµ ®· häc ®¹i häc tõ ®Çu thÕ kû 21 ®Òu cã m«n tin häc, nhng thùc tÕ nhiÒu gi¸o viªn nh vËy vÉn “ mï tin häc”. V× thÕ trong giai ®o¹n nhµ trêng ph¸t ®éng phong trµo tù ®µo t¹o víi sù ph©n tÝch vµ gîi ý sau: Tù ®µo t¹o, tù båi dìng lµ “ cèt lâi” ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é tay nghÒ. Häc ë trêng (trêng s ph¹m) dï ®Çy ®ñ ®Õn mÊy khi ra c«ng t¸c vÉn cßn thÊy thiÕu hôt . Trong thùc tÕ ®µo t¹o còng kh«ng thÓ nµo s¸t víi yªu cÇu vµ ý muèn v¬n lªn cña tõng ngêi. Do vËy tù häc lµ hÕt søc quan träng ®Ó cñng cè g¾n liÒn tri thøc víi cuéc sèng, më réng, bæ sung theo nhu cÇu vµ mét ®iÒu quan träng lµ bÊt luËn ë løa tuæi nµo, lÜnh vùc g×. Tù häc lµ tù m×nh s¾p xÕp tiÕp cËn víi tri thøc kh«ng cÇn cã thÇy thêng xuyªn, khi cÇn th× t×m ®Õn thÇy (kh¸i niÖm thÇy trß ë ®©y rÊt th«ng tho¸ng, thÇy lµ ngêi biÕt h¬n khi cÇn hái, ®èi víi mçi ngêi lóc nµy lµ thÇy lóc kh¸c lµ trß)!!!... Ngoµi ra ®Ó kÝch thÝch tù häc vµ tr¸nh kh«ng “thùc häc, thùc nghiÖp” chóng ta h·y ®äc mét ®o¹n cña GSVS Ph¹m Minh H¹c nãi vÒ n©ng chuÈn cña gi¸o viªn hiÖn nay: “ ChuÈn ho¸ lµ ®ßi hái cña x· héi c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn ngay trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh chuÈn ho¸ ®éi ngò gi¸o viªn thêi gian qua còng bÞ tiªu cùc ho¸ vµ bÞ bÖnh thµnh tÝch tÊn c«ng. ChuÈn ho¸ g× mµ cuèn s¸ch gi¸o khoa míi in ra ®äc kh«ng hiÓu ®îc? V× vËy Bé gi¸o dôc ph¶i in híng dÉn cho gi¸o viªn, råi tËp huÊn lªn, tËp huÊn xuèng. ChuÈn ho¸ kh«ng ®îc sÏ kÐo theo mäi c¸i ®Òu kh«ng thùc. Häc ®Ó cËp nhËt kiÕn thøc, n©ng cao tr×nh ®é, phôc vô tèt h¬n cho c«ng viÖc lµ cÇn thiÕt. Tuy nhiªn cã nhiÒu ngêi häc lªn cao kh«ng v× môc ®Ých ®ã mµ chØ ®Ó cã mét c¸i b»ng cÊp g× ®Êy, gi¶i quyÕt kh©u oai lµ chÝnh. Nh÷ng ngêi nµy cµng häc cao chuyªn m«n l¹i cµng kÐm ®i v× hä ®©u cã thêi gian rÌn nghÒ n÷a. VÒ phong trµo n©ng chuÈn hiÖn nay ë mét sè n¬i, t«i cho r»ng nã cã mét gèc rÔ tõ nÒn häc vÊn h v¨n nh trªn ®· ®Ò cËp, x· héi c«ng nghiÖp ®ßi hái thùc häc, thùc nghiÖp” (trÝch b¸o Gi¸o dôc vµ thêi ®¹i sè 108, trang 9, th¸ng 9/2006) Qua trªn cho ta thÊy muèn thùc häc, thùc nghiÖp con ®êng tù häc hiÖn nay lµ tèt nhÊt, lµ cèt lâi ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ. Ngay viÖc d¹y cho häc sinh ta còng ph¶i d¹y biÕt c¸ch tù häc. UNESCO ®· nãi:”Häc ®Ó T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 13 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* häc c¸ch häc - Häc ®Ó biÕt - Häc ®Ó s¸ng t¹o” cã nghÜa ngoµi häc ®Ó biÕt ra, chóng ta ph¶i biÕt c¸ch häc (tøc tù häc), vµ còng tõ biÕt c¸ch häc sÏ biÕt s¸ng t¹o. 2. Thùc tr¹ng vÒ chÊt lîng tin häc cña ®éi ngò: N¨m CBGV Tr×nh ®é Sö dông Cha Ghi Tæng Gi¸o Trªn ChuÈn Cha häc ®îc m¸y sö dông chó sè viªn chuÈn chuÈn vi tÝnh ®îc 200736 2008 200735 2008 32 18 20 3 18 18 32 21 11 3 18 5 3. §¸nh gi¸: - ¦u ®iÓm: §a sè cè g¾ng häc, cã triÓn väng trong lÜnh vùc tin häc, bíc ®Çu so¹n gi¸o ¸n b»ng m¸y tÝnh vµ lµm quen víi gi¸o ¸n ®iÖn tö. Mét sè thµnh th¹o so¹n “Bµi gi¶ng ®iÖn tö” thuéc diÖn cã “tÇm cì” (®©y kh«ng ph¶i lµ nãi ngoa, v× nhµ trêng ®· cã hµng tr¨m bµi gi¶ng ®ãng gãp vµo m¹ng http://violet.vn. )  Nhîc ®iÓm: Tuy n¨m häc 2008-2009 cã t¨ng thªm 13 ngêi biÕt sö dông, nhng ë tr×nh ®é cßn nh míi “häc viÕt”, nãi theo c¸ch kh¸c míi chØ lµ ®¸nh ®îc v¨n b¶n th«ng thêng trong Word, n©ng cÊp lªn th× “chÞu”, cßn Excel th× ë d¹ng “bËp bÑ”. Muèn lµm ®îc “c¸c kiÓu” th× ph¶i häc vµ thùc hµnh nhiÒu. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 14 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* Ch¬ng III kinh nghiÖm Lµm viÖc víi word, EXCEL vµ POWER POINT TRONG NHµ TR¦êNG ë ch¬ng nµy tr×nh bµy nh÷ng kinh nghiÖm khi lµm viÖc víi word, Excel vµ Power point ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau:  Mét sè vÊn ®Ò tuy ®· cã trong tµi liÖu vÒ vi tÝnh, nhng tµi liÖu nµy tiÖn ë chç lµ kh«ng ph¶i tra cøu.  Gi¶i quyÕt mét sè trë ng¹i khã tra cøu hoÆc tµi liÖu kh«ng nãi ®Õn.  Phèi hîp c¸c bµi lý thuyÕt vµ s¸ng t¹o ®Ó nhËp mét sè v¨n b¶n thùc hiÖn môc tiªu (xÕp lo¹i, ®¸nh gi¸ …) mang tÝnh ®Æc thï cña nhµ trêng.  Thùc hµnh mét sè viÖc lµm cho ®a d¹ng v¨n b¶n (kh«ng ®¬n ®iÖu) hoÆc phôc vô cuéc sèng t¸c gi¶ cho lµ lý thó.  So¹n “Bµi gi¶ng ®iÖn tö” trªn phÇn mÒm Power point. Tuy nhiªn víi ph¹m vi cña cuèn s¸ch t¸c gi¶ kh«ng thÓ nãi hÕt nh÷ng ®iÒu trong thùc tÕ t¸c gi¶ lµm vµ còng kh«ng biÕt hÕt nh÷ng ®iÒu mµ c¸c b¹n gÆp trë ng¹i. A. Lµm viÖc víi word vµ EXCEL T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 15 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* I. Nh÷ng kh¸m ph¸ ®Çu tiªn: Mét sè thanh thÓ hiÖn trªn mµn h×nh v¨n b¶n: 1. Thanh tiªu ®Ò. 2. Thanh tr×nh ®¬n. 3. Thanh c«ng cô chuÈn (Standard) 4. Thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (Formating) T¾t / më: View/Toolbars 5. Thanh c«ng cô vÏ (Drawing) b»ng c¸ch bá (®¸nh) dÊu kiÓm 6. Thanh c«ng cô b¶ng (Table and Borders) thø tù cã thÓ thay ®æi 7. Thanh tr¹ng th¸i (Statusbar) 8. Thanh cuèn ngang (Horizontal scroll ba) T¾t / më: Tools/Options/view 9. Thanh cuèn däc (Vertical scroll ba) b»ng c¸ch bá (®¸nh) dÊu kiÓm 10. Thíc däc (Vertical ruler) 11. §êng viÒn v¨n b¶n(Text Boundaries) 12. Thanh t¸c vô (Taskbar) (gåm cã Quick Launch ®Ó më tr×nh øng dông vµ khay hÖ thèng) Kinh nghiÖm: CÇn ®Õn thanh nµo ta më thanh Êy ®Ó khái “chËt chç” mµn h×nh. Lu ý: - Thanh tiªu ®Ò, tr×nh ®¬n, t¸c vô lu«n thÓ hiÖn trªn mµn h×nh.  Trong thanh tr×nh ®¬n Word cã: File, Edit, View, Insert, Format, Tools, Table, Window, Help,  (c¨n anpha nãi sau)  Trong thanh tr×nh ®¬n Excel cã: BiÓu tîng X, File, Edit, View, Insert, Format, Tools, Data, Window, Help. II. Mét sè c¸ch lµm viÖc nhanh khi nhËp v¨n b¶n Môc nµy tuy nhiÒu ngêi lµm ®îc nhng t«i ®a ra ®Ó hÖ thèng l¹i vµ b¹n cha biÕt hÕt cã thÓ ¸p dông: 1. KÎ dßng nhanh: Format/Tabs/NhËp sè theo ý muèn trªn khung tabs stop postion/chän sè 2…../set/OK. KÎ dßng chØ viÖc nhÊn phÝm Tab/Enter/…sÏ kÎ ®îc nhiÒu dßng. 2. T¹o tõ viÕt t¾t: Cã nhiÒu c¸ch nhng nhanh nhÊt lµ: ®¸nh dÊu néi dung ®ñ/ Tools/AutoCorrect Options/nhËp tõ viÕt t¾t trong khung Replace/Add/ OK. Muèn nhËp chØ cÇn nhËp tõ viÕt t¾t sau ®ã phÝm c¸ch lµ lµ ®îc néi dung ®ñ ( VD: n=néi dung, chØ cÇn nhËp n sau ®ã phÝm c¸ch thµnh néi dung). T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 16 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* 3. T¾t/ më c¸c thanh nãi ë môc I. 4. Sö dông tæ hîp phÝm. 5. Sao chÐp c¸c kiÓu: nguyªn b¶n, ®Þnh d¹ng, c«ng thøc, chØ phÇn nh×n thÊy cña c«ng thøc trong Excel… (môc nµy rÊt nhiÒu, ®Æc biÖt lµ Excel rÊt phong phó, ®a d¹ng, b¹n nªn khai th¸c, c¸c kinh nghiÖm sÏ minh ho¹ thªm ë phÇn sau) … III. Mét sè trë ng¹i khi nhËp v¨n b¶n vµ c¸ch gi¶i quyÕt Trë ng¹i NhÊn phÝm c¸ch ch÷ kh«ng chuyÓn G¹ch díi ch÷ khi xuèng dßng th× g¹ch hÕt trang (qu¸ møc) Sè trang bÞ lÆp l¹i (1,2,3,4,5… thµnh 1,2,3,2,3…) C¸ch gi¶i quyÕt Enter/phÝm c¸ch (tøc lµ thªm lÖnh Enter nhng ch÷ kh«ng xuèng dßng) Ctri+Z §¸nh dÊu tõ trang bÞ lËp l¹i (tõ 2,3…), thiÕt lËp l¹i nhng star tõ sè 3 (tøc tríc sè cÇn ®¸nh 1 sè th× trang cÇn ®¸nh thµnh sè 4) Dßng c¸ch nhau kh«ng ®Òu Chän khèi Format/Paragraph/ trong khung line spacing chän tuú chän Cã ®o¹n ch÷ ra ngoµi ®êng viÒn Chän khèi/ Format/Paragraph/ trong (hÕt dßng kh«ng tù ®éng xuèng khung cã sè chän sè 0 dßng) Ch÷ i cuèi tõ thµnh I (c¸i=c¸I) Format/AutoFormat/Options/Autocorrect bá dÊu kiÓm trong tÊt c¶ c¸c «. Víi Excel ®¸nh l¹i ®Ó chÌn ®»ng tríc råi Enter Ch÷ cã “v»n” ë díi (häc=häc) Tools/Options/Spelling&Grammar bá kiÓm tÊt c¶. Khi bá dÊu ch÷ t¸ch ra Tools/Options/Settings/bá kiÓm cña (thñ thuËt = th ñ th uËt) Adjustsentell...(cã phiªn b¶n kh«ng cã) Excel: Ch÷ HËu thµnh Hëu §¸nh l¹i ®Ó dÊu chÌn tríc ch÷ Ë råi Enter Excel: Ch÷ YÕn thµnh Yõn §¸nh l¹i ®Ó dÊu chÌn tríc ch÷ Õ råi Enter Excel: C¸c tiªu ®Ò cã mét phÇn Mîn phÇn cha kÕt nèi, chØ sao chÐp ®Þnh n»m ngoµi trang do sao chÐp d¹ng, kÕt nèi l¹i theo ý muèn Excel: MÊt ch÷ hoÆc cã mét phÇn Mîn phÇn cha kÕt nèi «, chØ sao chÐp n»m ngoµi ý muèn, do sao chÐp ®Þnh d¹ng, kÕt nèi l¹i theo ý muèn T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 17 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* IV. T¹o biÓu thøc to¸n häc Tëng r»ng cã g× ®Ó nãi, cø the¬ s¸ch mµ lµm, nh÷ng phÇn l©u ngµy sî quªn vµ cã lóc còng cã trôc trÆc ®Êy. H¬n n÷a cã c¸ch ®Ó chän nhanh vµ hay h¬n. Sau ®©y lµ tr×nh bµy ®Ó khái ph¶i t×m s¸ch tra cøu vµ mét sè kinh nghiÖm: 1. T¹o biÓu thøc to¸n häc th«ng thêng: Insert/Object/Maicrosoft Equation 3.0/OK 2. T¹o biÓu thøc to¸n häc b»ng c¸ch ®a biÓu tîng  vµo thanh tr×nh ®¬n: Tools/Customize/Commands/ Insert/  nhÊn vµ gi÷ ®a lªn thanh tr×nh ®¬n. Khi ®ang so¹n th¶o Word ta cÇn chÌn biÓu thøc to¸n häc, chØ cÇn Click vµo  lµ Word chuyÓn sang chÕ ®é so¹n th¶o Equation 3.0. Mçi khung chøa nhiÒu biÓu thøc to¸n häc, ta chän biÓu thøc cÇn dïng vµ lµm theo s¸ch híng dÉn. VD ta nhËp: 36 x  3 x 2  36 x  6 x 2  108  18 x  9 x 2  54  108  ( x  3)(12  x ) ( x  3)(12  x ) (ph©n thøc lÊy trong dßng 2, khung 2; x2 lÊy trong dßng 2 khung 3) hoÆc x1/2=  b  2a (  lÊy ë 2 chç: trong dßng 2, khung 2 vµ dßng 1, khung10). (tõ c¸c khung b¹n t×m biÓu thøc t¬ng øng). NÕu muèn chØnh söa chØ nªn Click vµo biÓu thøc to¸n häc, sau ®ã ®a trá chuét ®Õn c¸c nót hiÖu chØnh ®Ó phãng to hay thu nhá kÝch thíc cña biÓu thøc: 36 x  3 x 2  36 x  6 x 2  108  18 x  9 x 2  54  108  ( x  3)(12  x ) ( x  3)(12  x ) chØnh söa thµnh  9 x 2  54  108 36 x  3 x 2  36 x  6 x 2  108  18 x  ( x  3)(12  x) ( x  3)(12  x) Trong thùc tÕ nhiÒu b¹n ®Þnh chØnh söa nhng kh«ng thµnh c«ng nªn ta cã 2 chó ý sau:  Tû lÖ ph¶i t¬ng ®¬ng(tr¸nh mÊt ch÷) T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 18 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường *************************************************************  Trá chuét tõ mòi tªn ph¶i thµnh dÊu + V. VÏ, hiÖu chØnh h×nh vÏ vµ phèi hîp víi t¹o biÓu thøc to¸n häc trong vËt lý: 1. Drawing vµ sö dông vÏ h×nh:  Line: ®o¹n th¼ng  Arrow: mòi tªn  Rectangle: h×nh ch÷ nhËt  Oval: « van vµ h×nh trßn  Text box: T¹o khung ®Ó nhËp ®Ò.  Fill Color (yellow): sö dông kh«ng che phÇn h×nh vÏ chÝnh.  Line Color (No line): sö dông kh«ng nh×n thÊy khung Text box khi in ra. 2. VÝ dô:  Muèn nhËp ch÷ vµo h×nh ch÷ nhËt: chuét ph¶i/ Add Text Ta nhËp ch÷ “VËt lý líp 9” vµo h×nh ch÷ nhËt võa vÏ VËt lý líp 9  NhËp ch÷ vµo « van vµ h×nh trßn t¬ng tù nh trªn.  T¹o khung ®Ó nhËp ®Ò (mét sè b¹n thêng nhËp ®Ò theo kiÕu v¨n b¶n th«ng thêng nªn ®Ò tèn diÖn tÝch giÊy, hoÆc nÕu tËn dông diÖn tÝch giÊy ®Ó ®Ò chän vÑn 1 trang th× h×nh thøc kh«ng ®Ñp) NhËp ®Ò vµo khung Text box: Bµi 4 (2®): Hai v«n kÕ gièng nhau ®îc m¾c vµo m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ bªn. a. BiÕt v«n kÕ V chØ U; V1 chØ U1. TÝnh tû sè RV . ¸p dông khi U=120V; U1= R PhÇn ®Ó vÏ h×nh 30V. b. Khi U gi÷ nguyªn kh«ng ®æi th× v«n kÕ V1 cã thÓ chØ gi¸ trÞ lín nhÊt lµ bao nhiªu? Trong ®iÒu kiÖn nµo? Khi U=120V th× sè chØ V1 lín nhÊt lµ bao nhiªu? T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 19 ************************************************************************ Ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường ************************************************************* Trong ®Ò nµy cã phèi hîp t¹o biÓu thøc to¸n häc: TÝnh tû sè RV R  VÏ h×nh:  Ta ®Ó ý ch÷ R - Ch÷ R, V... sö dông Add Text + A - Ch÷ A, B, D sö dông Text box, Fill Color (yellow), Line Color (No line) vµ chän No Fill, No line t¬ng V øng. (®©y lµ khai th¸c tÝnh n¨ng cña Word mµ Ýt b¹n ®Ó ý ®Õn) - PhÇn chØnh söa: nh c¸ch chØnh - B söa th«ng thêng R R V 1 D R R R §Õn ®©y cã thÓ cã b¹n cha vÏ ®îc hoµn chØnh, gi¶i thÝch râ h¬n nh sau:  ThÕ nµo lµ sö dông Add Text: vÏ ®îc 1 h×nh muèn nhËp vµo trong h×nh ®ã ta dïng chuét ph¶i vµ chän Add Text. T¸c gi¶: NguyÔn V¨n Yªn - §¬n vÞ: THCS Phong Khª TP B¾c Ninh 20