Tài liệu Trường,bai tieu luan lop chuyen vien chinh

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LỚP BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC - HÀNH CHÍNH DOANH NGHIỆP CHƯƠNG TRÌNH CHUYÊN VIÊN CHÍNH TIỂU LUẬN TÌNH HUỐNG “Giải quyết tồn tại, vướng mắc trong việc cho thuê quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân - Quảng Ninh” Học viên: Đỗ Hồng Trường Ngày sinh: 02/11/1977 Nơi sinh: Vĩnh Phúc Chức vụ: Chuyên viên Đơn vị công tác: Công ty Hoa tiêu hàng hải khu vực 1 Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2013 1 MỤC LỤC Mục lục I II 1 2 3 4 III 1 2 Lời nói đầu Mô tả tình huống Phân tích và giải quyết tình huống Phân tích nguyên nhân và hậu quả Xác định mục tiêu giải quyết tình huống Xây dựng và lựa chọn phương án giải quyết Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã chọn Kết luận và kiến nghị Kết luận Kiến nghị Trang 3 6 12 12 13 13 15 16 16 17 Lời nói đầu Đất nước ta với 3260 km bờ biển cùng với khoảng 1 triệu km2 mặt biển và thềm lục địa, có tiềm năng rất lớn trong việc phát triển kinh tế biển. Với tiềm 2 năng như vậy, Bộ Chính trị, Ban Bí thư TW đã coi nhiệm vụ phát triển kinh tế biển là nhiệm vụ hàng đầu trong chính sách phát triển đất nước trong tình hình mới. Điều này đã được cụ thể hóa bằng Chiến lược biển Việt Nam đến 2020 được thông qua tại Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành TW Đảng khóa 10. Mục tiêu trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế biển đến năm 2020 là kinh tế biển và vùng ven biển đóng góp 53 – 55% tổng GDP của cả nước, kinh tế hàng hải đứng thứ 2 và vươn lên thứ nhất sau năm 2020. Trong chiến lược phát triển kinh tế biển, vai trò của việc phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng cảng biển là đặc biệt quan trọng. Trong những năm qua, nhà nước đã tập trung đầu tư xây dựng mới và nâng cấp hệ thống cảng biển Việt Nam nhằm tăng khả năng thông qua của hàng hóa và góp phần thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển và hội nhập kinh tế thế giới. Hàng năm, nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng cảng biển lên tới hàng ngàn tỷ đồng và sau khi đầu tư xong nhà nước giao cho đơn vị sự nghiệp có thu hoặc các doanh nghiệp nhà nước quản lý. Tuy nhiên những năm gần đây, ngành Hàng hải Việt Nam bước đầu đã có những cách làm mới như cổ phần hóa từng phần các doanh nghiệp kinh doanh khai thác cảng, cho phép các thành phần kinh tế khác được đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cảng biển và kinh doanh khai thác, song những bước phát triển đó vẫn còn nhỏ, lẻ, chưa áp dụng rộng rãi. Chúng ta chủ yếu vẫn đang áp dụng mô hình quản lý theo kiểu cảng dịch vụ công, trong đó Nhà nước đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng cảng rồi giao cho các doanh nghiệp nhà nước quản lý, kinh doanh, khai thác và nộp các khoản thu ngân sách, thuế lại cho Nhà nước. Cách làm như vậy, theo đánh giá của các chuyên gia không phát huy được sức mạnh tổng hợp, không tận dụng được sức mạnh của các thành phần kinh tế nhà nước (bao gồm các công ty cổ phần, tư nhân trong nước và nước ngoài, liên doanh…); đồng thời việc quản lý tài chính 3 và thu hồi vốn đầu tư gặp nhiều khó khăn. Vấn đề đặt ra là cần phải đổi mới mô hình quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cảng biển sao cho phát huy được sức mạnh tổng hợp của các thành phần kinh tế, thu hồi nhanh vốn đầu tư cho nhà nước trong đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cảng biển. Chính vì vậy, năm 2003, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 228/2003/QĐ-TTg ngày 06/11/2012 về việc thực hiện thí điểm cho thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân tại Quảng Ninh, được nhà nước đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ODA Nhật Bản. Cục Hàng hải Việt Nam là đại diện chủ đầu tư ký kết hợp đồng cho thuê khai thác kết cấu hạ tầng cảng Cái Lân với Cảng Quảng Ninh. Theo đó, thay vì được nhà nước giao quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng rồi nộp các khoản thuế vào ngân sách theo cách làm cũ, cảng Quảng Ninh phải trả tiền thuê kết cấu hạ tầng cho ngân sách nhà nước. Trên thực tế, với mô hình này, Nhà nước có thể chủ động điều hành về quy mô cũng như công năng của các cảng biển, bước đầu tách bạch hoạt động kinh doanh khai thác kết cấu hạ tầng với hoạt động kinh doanh xếp dỡ hàng hoá, qua đó có thể dễ dàng hơn trong việc đánh giá hiệu quả đầu tư kết cấu hạ tầng cảng biển và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ. Sau thời gian thực hiện thí điểm từ năm 2004-2007, mặc dù mô hình này được đánh giá là hiệu quả, xong nó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần giải quyết để mô hình được hoàn thiện hơn và áp dụng rộng rãi trên toàn quốc. Bản thân tôi là cán bộ hiện đang công tác tại một doanh nghiệp nhà nước chuyên ngành về hàng hải. Qua học lớp Bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước chương trình chuyên viên chính tháng 07 năm 2013 do Học viện hành chính quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức tại Trung tâm Đào tạo Đường sắt Sài Gòn – số 4 590 Cách Mạng Tháng 8 quận 3, TP. Hồ Chí Minh, được tiếp thu và trang bị những kiến thức về quản lý hành chính nhà nước. Tôi đã chọn tình huống “Giải quyết tồn tại, vướng mắc trong việc cho thuê quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân - Quảng Ninh”. Đây là một tình huống thực tế vì vậy tiểu luận còn có những hạn chế nhất định, kính mong nhận được những ý kiến đóng góp của thầy, cô, bạn bè và đồng nghiệp để bổ sung hoàn thiện tiểu luận. Nhân đây, tôi xin gửi lời biết ơn chân thành đến các thầy, cô giáo Học viện chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giảng dạy và giúp đỡ tôi hoàn thành khóa học chuyên viên chính này. Ký tên Đỗ Hồng Trường I. Mô tả tình huống Dự án mở rộng cảng Cái Lân là công trình trọng điểm của quốc gia được sử dụng vốn vay phát triển ưu đãi ODA của Chính phủ Nhật Bản. Cảng Cái Lân nằm ở vị trí địa lý rất thuận lợi: kín sóng gió, có tuyến nước sâu, ít sa bồi, gần 5 các tỉnh có kinh tế phát triển của đồng bằng Bắc Bộ, là một trong 3 điểm của khu tam giác kinh tế phía Bắc (Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh). Với 3 cầu cảng hiện đại, thiết bị xếp dỡ đồng bộ, bến, bãi, kho hàng đạt tiêu chuẩn quốc tế, có khả năng tiếp nhận tầu 40.000DWT vào làm hàng. Sau khi cảng Cái Lân được xây dựng xong, nhằm sử dụng hiệu quả kết cấu hạ tầng cầu cảng, góp phần thu hồi vốn đầu tư và tăng nguồn thu của Nhà nước, tạo sự chủ động và tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp trong kinh doanh khai thác cảng biển, làm cơ sở cho việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về cơ chế đầu tư, xây dựng và khai thác cảng biển trong phạm vi cả nước.Thủ tướng Chính phủ đã cho phép thí điểm áp dụng mô hình cho thuê quản lý khai thác kết cấu hạ tầng. Tại Quyết định số 228/2003/QĐ-TTg ngày 6/11/2003 của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm cho thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân chỉ định Cục Hàng hải Việt Nam làm đại diện chủ sở hữu là Bên cho thuê và Cảng Quảng Ninh thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam là Bên thuê. Trong quá trình thực hiện thí điểm theo Quyết định 228/2003/QĐ-TTg các cơ quan liên quan có trách nhiệm sau: - Bộ Giao thông vận tải: + Kiểm tra, giám sát việc thực hiện thí điểm; + Hàng năm, Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND Tỉnh Quảng Ninh và các cơ quan liên quan tổ chức đánh giá kết quả thực hiện thí điểm và báo cáo Thủ tướng Chính phủ; 6 + Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thÝ ®iÓm nÕu cã víng m¾c ph¸t sinh, Bé trëng Bé Giao th«ng vËn t¶i cã tr¸ch nhiÖm xem xÐt, gi¶i quyÕt theo thÈm quyÒn, b¸o c¸o Thñ tíng ChÝnh phñ xem xÐt, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vît qu¸ thÈm quyÒn; + C¨n cø t×nh h×nh thùc hiÖn thÝ ®iÓm, Bé Giao th«ng vËn t¶i chñ tr×, phèi hîp víi Bé Tµi chÝnh vµ c¸c c¬ quan liªn quan chñ ®éng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ b¸o c¸o Thñ tíng ChÝnh phñ. NÕu viÖc thùc hiÖn thÝ ®iÓm ®· ®¹t ®îc môc ®Ých, yªu cÇu th× b¸o c¸o Thñ tíng ChÝnh phñ xem xÐt kÕt thóc viÖc thÝ ®iÓm vµ cho phÐp ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cña QuyÕt ®Þnh nµy ®èi víi c¸c c¶ng biÓn kh¸c. Trong trêng hîp viÖc thÝ ®iÓm kh«ng ®¹t môc ®Ých yªu cÇu th× b¸o c¸o Thñ tíng ChÝnh phñ xem xÐt, quyÕt ®Þnh viÖc dõng thÝ ®iÓm vµ c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó thùc hiÖn viÖc qu¶n lý, khai th¸c cã hiÖu qu¶ kÕt cÊu h¹ tÇng cÇu c¶ng C¸i L©n; + ChØ ®¹o Côc Hµng h¶i ViÖt Nam thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc t¹i c¶ng biÓn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c thùc hiÖn thÝ ®iÓm ®¹t kÕt qu¶ tèt. - Bé Tµi chÝnh : + KiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn thanh quyÕt to¸n c¸c kho¶n tr¶ theo Hîp ®ång thuª ®· ®îc duyÖt; + Híng dÉn Bªn cho thuª vµ Bªn thuª thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n theo quy ®Þnh cña QuyÕt ®Þnh nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan; + Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh nµy. - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t : + Phèi hîp víi Bé Tµi chÝnh vµ Bé Giao th«ng vËn t¶i tæng hîp, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc cho thuª, kÓ c¶ viÖc tr¶ nî vèn vay theo quy ®Þnh. - ñy ban nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh : 7 + Phèi hîp víi Bé Giao th«ng vËn t¶i, Bé Tµi chÝnh vµ c¸c c¬ quan liªn quan gi¸m s¸t qu¸ tr×nh cho thuª, t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho Bªn thuª vµ Bªn cho thuª ®Ó viÖc qu¶n lý, khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng vµ trang, thiÕt bÞ Dù ¸n cÇu c¶ng C¸i L©n thu ®îc kÕt qu¶ tèt. Căn cứ Quyết định 228/2003/QĐ-TTg ngày 13/7/2004, Cục Hàng hải Việt Nam và Cảng Quảng Ninh đã ký kết Hợp đồng thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân số 01/HĐT với thời hạn hợp đồng là 25 năm và ngày 03/11/2004, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 102/2004/TT-BTC hướng dẫn việc quản lý tiền thuê và thanh toán kinh phí sửa chữa kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân. Hàng năm, được sự ủy quyền của Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng hải Việt Nam đều tổ chức hội nghị đánh giá kết quả thực hiện thí điểm và báo cáo cấp có thẩm quyền. Ngày 25/7/2006 Nghị định số 71/2006/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý cảng biển và luồng hàng hải ra đời, tại Điều 18 Nghị định có quy định “kết cấu hạ tầng bến cảng, cầu cảng do nhà nước đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước được cho thuê khai thác từng phân hoặc toàn bộ; hình thức quản lý khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định.” Ngày 14/9/2007 tại Thành phố Hạ Long, được sự ủy quyền của Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng hải Việt Nam đã tổ chức hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả sau 3 năm thí điểm cho thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu 5,6,7 cảng Cái Lân. Hội nghị đã khẳng định: Thùc hiÖn m« h×nh cho thuª qu¶n lý, khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng c¶ng biÓn n©ng cao vai trß qu¶n lý cña nhµ níc ®èi víi hÖ thèng c¶ng biÓn. Víi m« h×nh nµy Nhµ níc cã thÓ chñ ®éng ®iÒu hµnh quy m« còng nh c«ng n¨ng cña c¸c c¶ng biÓn phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng, miÒn vµ ®¶m b¶o an ninh quèc phßng ; M« h×nh cho thuª khai th¸c bíc 8 ®Çu t¸ch b¹ch ®îc ho¹t ®éng kinh doanh khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng vµ ho¹t ®éng kinh doanh xÕp dì hµng ho¸. Qua ®ã cã thÓ dÔ dµng h¬n trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t kÕt cÊu h¹ tÇng c¶ng biÓn vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp dÞch vô ; Áp dông ph¬ng thøc cho thuª khai th¸c c¶ng biÓn ®· cã nh÷ng t¸c ®éng ®Õn c¸c nhµ qu¶n lý vµ c¸c doanh nghiÖp nh : + §èi víi c¸c nhµ qu¶n lý: CÇn quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c dù ¸n ®Çu t x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng c¶ng biÓn. HiÖu qu¶ ®Çu t kết cấu hạ tầng cÇn ®îc ®Þnh lîng râ rµng, kh«ng ®Ó x¸o trén víi c¸c ho¹t ®éng dÞch vô hµng h¶i ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch ®Çu t kÞp thêi, phï hîp víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña vïng miÒn. + §èi víi doanh nghiÖp dÞch vô c¶ng biÓn : Khi thuª KCHT c¶ng biÓn ®Ó khai th¸c, c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÞu ¸p lùc cao h¬n so víi m« h×nh giao khai th¸c. Song c¸c doanh nghiÖp nµy chØ ph¶i chó t©m vµo viÖc ®Çu t, ¸p dông c«ng nghÖ tiÕn tiÕn vµo ho¹t ®éng xÕp dì hµng ho¸, kh«ng ph¶i lo ®Çu t x©y dùng c¶ng, nh vËy sÏ chuyªn s©u nghiÖp vô h¬n vµ chuyªn nghiÖp h¬n. Sau 3 năm thực hiện thí điểm mô hình, nhà nước đã thu được từ khoản tiền cho thuê là 5.619.000.000 đồng, các chỉ tiêu đều vượt kế hoạch đề ra: Chỉ tiêu 2006 2007 Tæng - Tiền thuê (triÖu VN§) 3.451 2.168 5.619 - Doanh thu (triÖu VN§) 63.833 58.505 122.338 - Tổng sản lượng HH 3.498.824 2.805.408 6.304.203 Ghi chó N¨m 2004 vµ n¨m 2005 ®îc miÔn tiÒn thuª (tấn) Qua kết quả đạt được trong 3 năm thực hiện thí điểm và tại hội nghị cũng khẳng định viÖc thùc hiÖn thÝ ®iÓm ®· ®¹t ®îc môc ®Ých, yªu cÇu, ngày 19/12/2007, Bộ GTVT có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ 9 KHĐT đề nghị cho phép kết thúc thí điểm cho thuê quản lý, khai thác KCHT cầu 5,6,7 cảng Cái Lân. Ngày 22/4/2008, Thủ tướng Chính phủ có công văn số 585/TTg-KTN đồng ý kết thúc giai đoạn thí điểm cho thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu số 5,6,7 cảng Cái Lân theo Quyết định số 228/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và giao Bộ GTVT căn cứ tình hình cụ thể của các bến cảng, cầu cảng được đầu tư từ vốn ngân sách nhà nước hoặc có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước, quyết định việc cho thuê khai thác theo đúng quy định tại Nghị định 71/2006/NĐ-CP ngày 25/7/2006 của Chính phủ về quản lý cảng biển và luồng hàng hải. Ngày 11/12/2008, Cục Hàng hải Việt Nam có văn bản gửi Bộ GTVT về việc hướng dẫn thực hiện cho thuê khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân theo chỉ đạo của Chính phủ và đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hợp đồng thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân cho phù hợp tình hình thực tế thực hiện. Tuy nhiên, giai đoạn này chưa có văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn về cơ chế quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng bến cảng, cầu cảng nên ngày 04/2/2009, Bộ Giao thông vận tải có văn bản chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam trước mắt tạm thời chưa xem xét sửa đổi hợp đồng thuê quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân trong thời gian chờ cơ quan Nhà nước ban hành Thông tư hướng dẫn cơ chế quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng bến cảng. Ngày 21/3/2012, Chính phủ ban hành Nghị định số 21/2012/NĐ-CP về quản lý cảng biển và luồng hàng hải thay thế Nghị định số 71/2006/NĐ-CP ngày 25/7/2006 của Chính phủ. Nghị định này hướng dẫn tương đối chi tiết về việc 10 quản lý khai thác kết cấu hạ tầng bến cảng, cầu cảng được đầu tư bằng vốn nhà nước nhưng tại Nghị định chưa quy định đối với trường hợp quá độ cụ thể như trường hợp cho thuê quản lý khai thác cầu cảng Cái Lân, vẫn thực hiện theo Hợp đồng cũ hay phải tổ chức đấu thầu lại việc cho thuê quản lý khai thác. Tháng 8/2012, Cục Hàng hải Việt Nam đã chủ động có văn bản báo cáo Bộ Giao thông vận tải về kết quả quản lý khai thác từ năm 2008 đến nay và đề nghị Bộ Giao thông vận tải có chỉ đạo cụ thể đối với trường hợp này. Nhìn chung kết quả sản xuất kinh doanh của Cảng cho thấy các chỉ tiêu đặt ra đều hoàn thành, nhà nước thu được 37,884 tỷ đồng từ tiền cho thuê quản lý khai thác, doanh nghiệp làm ăn có lãi và đời sống cán bộ công nhân viên làm việc tại cảng đều ổn định Chỉ tiêu 2008 2009 2010 2011 2012 Tổng (20062012) Tiền thuê (triệu VNĐ) 5.489 6.870 8.068 12.679 14.100 52.828 Doanh thu (triệu VNĐ) 80.053 124.436 150.440 172.545 188.730 838.542 3.022.618 4.736.184 5.853.000 6.238.883 6.760.000 32.914.888 Tổng sản lượng HH (tấn) Tuy nhiên, Quyết định 228/QĐ-TTg hiện nay đã hết hiệu lực, để triển khai việc cho thuê quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân theo Nghị định 21/2012/NĐ-CP, vấn đề đặt ra đòi hỏi Bộ Giao thông vận tải cũng như các cấp có thẩm quyền phải có phương án giải quyết để bên cho thuê và bên thuê có cơ sở pháp lý thực hiện. II. Phân tích và giải quyết tình huống 1. Phân tích nguyên nhân và hậu quả 11 a. Nguyên nhân - Thiếu sót trong tổ chức và hoạt động quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước. Không kịp thời hướng dẫn khi văn quản quy phạm pháp luật điều chỉnh hết hiệu lực nên khó triển khai thực hiện; - Sự bất cập trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, các thông tư hướng dẫn khó thực hiện như Th«ng t 102/TT-BTC cña Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tiÒn thuª vµ thanh to¸n kinh phÝ söa ch÷a kÕt cÊu h¹ tÇng cÇu c¶ng C¸i L©n lµ rÊt khã thùc hiÖn v× mçi khi cã nhu cÇu söa ch÷a, doanh nghiÖp ph¶i b¸o c¸o Côc HHVN, Côc Hµng h¶i ViÖt nam ph¶i tæ chøc thÈm ®Þnh, tæng hîp b¸o c¸o Bé GTVT vµ Bé tµi chÝnh, v× vËy mÊt rÊt nhiÒu thêi gian trong khi nhu cÇu söa ch÷a cÇn khÈn tr¬ng ®Ó phôc vô s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp c¶ng. - Đây là trường hợp thí điểm đầu tiên áp dụng mô hình nên chưa có kinh nghiệm trong soạn thảo hợp đồng ký kết vì vậy trong quá trình thực hiện hợp đồng có nhiều bất cập khó thực hiện như việc sửa chữa, xác định lỗi ẩn tỳ,… b. Hậu quả - Bên thuê và bên cho thuê không chủ động thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình; - Ảnh hưởng đến quyền lợi về tài chính của nhà nước và của doanh nghiệp cảng; - Mất uy tín đối với doanh nghiệp vì không chỉ đạo kịp thời. 2. Xác định mục tiêu giải quyết tình huống Vẫn tiếp tục cho thuê quản lý khai thác cảng theo quy định tại Nghị định 21/2012/NĐ-CP về quản lý cảng biển và luồng hàng hải, Cơ quan có thẩm quyền có văn bản hướng dẫn thực hiện tiếp tục cho thuê đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước và quyền lợi của doanh nghiệp. 3. Xây dựng và lựa chọn phương án giải quyết a. Xây dựng phương án: 12 - Phương án 1: Báo cáo Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho phép tiếp tục thực hiện theo hợp đồng đã ký và chỉ điều chỉnh hợp đồng cho phù hợp tình hình thực tế Ưu điểm: + Đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước và doanh nghiệp; + Nhà nước không mất khoản tiền bồi thường hợp đồng và tiền thu từ cho thuê trong thời gian cảng ngừng hoạt động chờ đấu thầu cho thuê lại; + Doanh nghiệp không bị xáo trộn hoạt động sản xuất kinh doanh; + Người lao động không bị mất việc làm. Nhược điểm: vẫn tồn tại cơ chế xin – cho giữa nhà nước và doanh nghiệp - Phương án 2: Báo cáo Thủ tướng Chính phủ đấu thầu rộng rãi cho thuê quản lý khai thác cầu cảng Cái Lân, bồi thường cho doanh nghiệp các khoản đã đầu tư trong quá trình quản lý khai thác Ưu điểm: có thể lựa chọn được đơn vị thuê quản lý với mức giá cao hơn Nhược điểm: + Hợp đồng ký 25 năm vẫn còn giá trị pháp lý do vậy Nhà nước phải bỏ một khoản tiền để bồi thường hợp đồng; + Nhà nước mất một khoản tiền thu từ cho thuê trong thời gian tổ chức đấu thầu rộng rãi cho thuê; + Ảnh hưởng lớn tới lợi ích của doanh nghiệp vì đã đầu tư tiền của, máy móc thiết bị và con người vào quản lý khai thác trong thời gian vừa qua; + Ảnh hưởng trực tiếp tới bộ phận công nhân lao động đang làm việc tại cảng; - Phương án 3: Báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ định thầu Cảng Quảng Ninh (bên thuê) vẫn tiếp tục thuê quản lý, khai thác Ưu điểm: 13 + Đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp + Người lao động không bị mất việc làm Nhược điểm: + Hợp đồng ký 25 năm vẫn còn giá trị pháp lý do vậy khi chấm dứt hợp đồng Nhà nước phải bỏ một khoản tiền để bồi thường hợp đồng; + Tiến hành thủ tục chỉ định thầu theo quy định của pháp luật nên sẽ mất một khoảng thời gian cảng ngừng hoạt động và vì vậy nhà nước mất một khoản tiền thu được từ việc cho thuê; + Cảng sẽ ngừng hoạt động trong một thời gian chờ tiến hành thủ tục. b. Lựa chọn phương án: Qua 3 phương án trên, tôi đề xuất lựa chọn phương án 1 vì phương án này đáp ứng tốt nhất mục tiêu đề ra, nhược điểm của phương án là có thể chấp nhận được, có lý có tình, đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên tham gia. 4. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã lựa chọn Đơn vị thực hiện: Cục Hàng hải Việt Nam và Cảng Quảng Ninh Phân công trách nhiệm thực hiện: Thời gian Tháng 8 – 9/2013 Nội dung công việc Đơn vị thực hiện - Tiến hành khảo sát, đánh giá Cục HHVN Cảng Quảng Ninh lại giá trị các hạng mục tài sản thuê theo hợp đồng - Rà soát lại các điều khoản của hợp đồng thuê - Thống nhất các nội dung cần Tháng 10/2013 chỉnh sửa Báo cáo Bộ GTVT các nội Cục HHVN Tháng 10-11/2013 dung chỉnh sửa Hợp đồng Bộ GTVT lấy ý kiến các Bộ Bộ GTVT 14 ngành liên quan Tháng 11/2013 Chấp thuận nội dung đề xuất Bộ GTVT Tháng 12/2013 Tổ chức ký kết lại phụ lục Cục HHVN Cảng Quảng Ninh hợp đồng Từ năm 2008 (kết Thực hiện theo hợp đồng và Cục HHVN Cảng Quảng Ninh thúc thí điểm) đến phụ lục hợp đồng đã ký khi hợp đồng hết thời hạn Tổng kết báo cáo: Hàng năm tổ chức tổng kết báo cáo tình hình hoạt động quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân. III. Kết luận và kiến nghị 1. Kết luận NghÞ quyÕt 4 Ban chÊp hµnh Trung ¬ng ®¶ng kho¸ 10 vÒ chiÕn lîc biÓn ®· chØ râ tiÒm n¨ng vµ tÇm quan träng ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn. Trong ®ã hÖ thèng c¶ng biÓn lµ cöa ngâ, lµ bÖ phãng ®Ó c¸c thµnh phÇn kinh tÕ biÓn ph¸t triÓn. V× vËy viÖc nghiªn cøu c¶i c¸ch, ®æi míi m« h×nh qu¶n lý, khai th¸c hÖ thèng c¶ng biÓn phï hîp víi héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi ®ãng vai trß hÕt søc quan träng. Tõ ®ã sÏ thu hót c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t x©y dùng hÖ thèng c¶ng biÓn, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. TriÓn khai thùc hiÖn thÝ ®iÓm cho thuª qu¶n lý, khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng c¶ng biÓn lµ bíc ®ét ph¸ trong viÖc ®æi míi c¬ cÊu qu¶n lý vµ ®Çu t ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng biÓn. Sau 3 n¨m cho thuª qu¶n lý, khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng cÇu c¶ng C¸i L©n tØnh Qu¶ng Ninh, qua B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C¶ng Qu¶ng Ninh, cã thÓ ®¸nh gi¸ m« h×nh cho thuª qu¶n lý, khai th¸c c¶ng ®· ®i ®óng híng, nhµ níc cã thÓ thu håi ®îc vèn ®Çu t trong khi doanh nghiÖp c¶ng vÉn thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi nhµ níc vµ ®¶m b¶o ®êi sèng cña ngêi lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn m« h×nh thÝ ®iÓm qu¶n lý cho thuª khai th¸c kÕt cÊu h¹ tÇng c¶ng biÓn cßn mét sè víng m¾c nh ®· nªu ë c¸c phÇn trªn, tuy nhiªn cïng víi sù nç lùc cña c¸c Bé, ngµnh vµ c¸c ®¬n 15 vÞ liªn quan, c¸c víng m¾c sÏ ®îc th¸o gì vµ m« h×nh sÏ ®îc hoµn thiÖn ®Ó ¸p dông réng r·i trong c¶ níc 2. KiÕn nghÞ Trong thêi gian tíi, ®Ó viÖc cho thuª kÕt cÊu h¹ tÇng cÇu c¶ng C¸i L©n ®¹t hiÖu qu¶, cã mét vµi kiÕn nghÞ tíi ChÝnh phñ, Bé Giao th«ng vËn t¶i vµ c¸c Bé ngµnh liªn quan nh sau: - KhÈn tr¬ng chấp thuận cho phép tiếp tục thực hiện theo hợp đồng đã ký và chỉ điều chỉnh hợp đồng cho phù hợp tình hình thực tế; - Ph©n cÊp cho c¬ quan qu¶n lý chuyªn ngµnh thanh quyÕt to¸n kinh phÝ duy tu, b¶o dìng, söa ch÷a kÕt cÊu h¹ tÇng; giao kÕ ho¹ch kinh phÝ hµng n¨m ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt nhanh chãng nh÷ng h háng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh khai th¸c, kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp; - Sớm ban hành Thông tư hướng dẫn về cơ chế tài chính thu, nộp và sử dụng nguồn thu cho thuê khai thác kết cấu hạ tầng bến cảng, cầu cảng được đầu tư bằng vốn Nhà nước (thay thế thông tư 102/2004/TT-BTC ngày 3/11/2004 của Bộ Tài chính Hướng dẫn việc quản lý tiền thuê và thanh toán kinh phí sửa chữa kết cấu hạ tầng cầu cảng Cái Lân); - Áp dụng đấu thầu rộng rãi cho thuê quản lý khai thác kết cấu hạ tầng cảng biển trên phạm vi cả nước, hạn chế chỉ định thầu để đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, bình đẳng đối với với các doanh nghiệp tham gia khai thác cảng biển. 16