Tài liệu Trần thị thúy .hoàn thiện công tác kế toán tập chi phí và tính giá thành sản phẩm tại tổng công ty tnhh lam sơn sao vàng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH CƠ SỞ THANH HÓA – KHOA KINH TẾ ---------- CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN SAO VÀNG GIÁO VIÊN HD SINH VIÊN TH MSSV LỚP : TH.S. LÊ THỊ HỒNG HÀ : TRẦN THỊ THÚY : 11021723 : CDKT13DTH THANH HÓA, THÁNG 06 NĂM 2014. Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Thanh Hóa, ngày …tháng….năm 2014 Giáo viên hướng dẫn (Ký, ghi rõ họ tên) SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Thanh Hóa, ngày …tháng….năm 2014 Giáo viên phản biện (Ký, ghi rõ họ tên) SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt DN TNHH Diễn giải SX Doanh nghiệp Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất CPSCDĐKChi Chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ phí sản xuất CPSX Zsp Giá thành sản phẩm Zđv CPNVLTT Giá thành đơn vị Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp CPNCTT CPSXC ĐP Chi phí nhân công trực tiếp Chi phí sản xuất chung Định phí BP KKTX Biến phí Kê khai thường xuyên KKĐK KHTSCĐ Kiểm kê đinh kỳ Khấu hao tài sản cố định CCDC Công cụ dung cụ SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU Sơ đồ 1.1. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động..........................................10 Sơ đồ 1.2. Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp..............................................20 Sơ đồ 1.3. Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp......................................................21 Sơ đồ 1.4. Tập hợp chi phí sản xuất chung.............................................................22 Sơ đồ 1.5. Tổng hợp chi phí sản xuất......................................................................23 Sơ đồ 1.6. Tổng hợp chi phí sản xuất theo phương pháp KKĐK...........................25 Sơ đồ 1.7. Phương pháp kết chuyển tuần tự............................................................28 Sơ đồ 1.8. Phương pháp kết chuyển tuần tự............................................................29 Sơ đồ 1.9: Thiệt hại sản phẩm ngoài định mức.......................................................35 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ Mô hình sản xuất........................................................................41 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy công ty...................................................42 Sơ đồ 2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán..............................................................44 Sơ đồ 2.4: Sơ đồ quy trình sổ ở công ty..................................................................45 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU...........................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu.............................................................................................1 3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................1 3.1. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp.................................................................1 3.2 Hệ thống phương pháp kế toán...........................................................................2 3.3 Phương pháp so sánh..........................................................................................2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.........................................................................2 5. Kết cấu của chuyên đề...........................................................................................2 CHƯƠNG 1...............................................................................................................3 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP.................................................3 1.1. KHÁI QUÁT DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT.................................................3 1.1.1 . Đặc điểm của ngành sản xuất công nghiệp....................................................3 1.1.2. Chức năng của doanh nghiệp sản xuất............................................................3 1.1.3. Sự vận động của chi phí trong doanh nghiệp sản xuất....................................4 1.2 KHÁI NIỆM , BẢN CHẤT VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ SẢN XUẤT...............5 1.2.1 Khái niệm của chi phí sản xuất........................................................................5 1.2.2 . Bản chất của chi phí sản xuất:........................................................................5 1.2.3 Phân loại chi phí...............................................................................................6 1.2.3.1 Phân loại chi phí theo tính chất, nội dung kinh tế của chi phí.......................6 1.2.3.2: Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động.................................................8 1.2.3.3. Phân loại chi phí theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận...........11 1.2.3.4. Phân loại chi phí theo mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí..................11 1.2.3.5. Phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí..........................................11 1.2.3.6.Phân loại chi phí nhằm phục vụ cho việc hoạch định, kiểm soát và ra quyết định..........................................................................................................................12 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 1.3. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT,PHÂN LOẠI GIÁ THÀNH SẢN PHẨM VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA CPSX VÀ GIÁ THÀNH...........................................................12 1.3.1. Khái niệm, bản chất giá thành sản phẩm.......................................................12 1.3.2 Phân loại giá thành.........................................................................................13 1.3.2.1. Phân loại giá thành theo thời điểm xác định..............................................13 1.3.2.2. Phân loại theo nội dung cấu thành giá thành. ...........................................14 1.3.3 Phân biệt chi phí sản xuất và giá thành..........................................................14 1.3.4. Phân biệt giữa giá thành và giá vốn...............................................................15 1.3.5. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm............................16 1.4. ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM.............................................................................................17 1.4.1. Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất...................................................17 1.4.2. Đối tượng tính giá thành sản phẩm...............................................................17 1.4.3. Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm sản xuất..........................................................................................18 1.4.4.Kỳ tính giá thành sản phẩm............................................................................18 1.5. PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM THEO CHI PHÍ THỰC TẾ................................................18 1.5.1 Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất...........................................................18 1.5.2. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất theo phương pháp KKTX.........................19 1.5.2.1. Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp...................................................19 1.5.2.2. Tâp hợp chi phí nhân công trực tiếp...........................................................21 1.5.2.3.Tập hợp chi phí sản xuất chung...................................................................21 1.5.2.4.Tổng hợp chi phí sản xuất...........................................................................22 1.5.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất theo phương pháp KKĐK.........................23 1.5.3.1. Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp...................................................23 1.6.3.2. Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp...........................................................24 1.6.3.3. Tập hợp chi phí sản xuất chung..................................................................24 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 1.7. ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM DỞ DANG TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT......................................................................................................................25 1.7.1. Sự cần thiết phải đánh giá sản phẩm dở dang...............................................25 1.7.1.1. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. .................................................................................................................................25 1.7.1.2. Đánh giá sản phẩm cuối kỳ theo sản lượng hoàn thành tương...................26 1.7.1.3. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí định mức......................26 1.8. PHƯƠNG PHÁP TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM HOẠT ĐỘNG..............26 1.8.1. Phương pháp giản đơn (phương pháp trực tiếp)............................................26 1.8.2. Phương pháp hệ số........................................................................................27 1.8.3. Phương pháp tỷ lệ..........................................................................................27 1.8.4. Phương pháp phân bước................................................................................28 1.8.4.1. Phương án không tính giá thành bán thành phẩm (kết chuyển song song chi phí)...........................................................................................................................28 1.8.4.2. Phương pháp phân bước có tính giá thành bán thành phẩm của từng giai đoạn sản xuất (phương pháp kết chuyển chi phí tuần tự)........................................29 1.9. KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH THEO CHI PHÍ THỰC TẾ KẾT HỢP ƯỚC TÍNH..........................................................................29 1.9.1. Mục tiêu của phương pháp :..........................................................................29 1.9.2. Hệ thống kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo đơn đặt hàng.........................................................................................................................29 1.9.3. Kết cấu chi phí sản xuất................................................................................29 1.9.4. Hệ thống kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo chi phí thực tế kết hợp chi phí ước tính...............................................................................30 1.9.5. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành theo chi phí định mức:...............31 1.9.5.1. Định mức chi phí nguyên vật liệu..............................................................31 1.9.5.2. Định mức chi phí nhân công trực tiếp........................................................31 1.9.5.3. Định mức chi phí sản xuất chung...............................................................31 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 1.10. KẾ TOÁN TRÍCH LẬP DỰ PHÒNG SẢN PHẨM VÀ KẾ TOÁN THIỆT HẠI VỀ SẢN PHẨM HỎNG.................................................................................32 1.10.1. Kế toán trích lập dự phòng hàng tồn kho....................................................32 1.10.2. Kế toán trích lập dự phòng bảo hành sản phẩm..........................................33 1.10.3. Kế toán thiệt hại về sản phẩm hỏng...........................................................34 1.11. HỆ THỐNG SỔ KẾ TOÁN VÀ BÁO CÁO KẾ TOÁN SỬ DỤNG TRONG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SP.............................35 1.7.1. Tổ chức chứng từ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm........35 1.7.2.Tổ chức sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán..............................................36 1.11. VAI TRÒ VÀ NHIỆM VỤ CỦA KẾ TOÁN TRONG QUẢN LÝ CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM....................................................................37 1.11.1. Vai trò của kế toán.......................................................................................37 1.11.2. Nhiệm vụ của kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm.............38 CHƯƠNG 2.............................................................................................................39 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN - SAO VÀNG........................................................39 2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH LAM SƠN - SAO VÀNG..................39 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển.................................................................39 2.1.2 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh.......................................................40 2.1.3 Tổ chức bộ máy hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty:......................41 2.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán tại công ty:.............................................43 2.1.4.1 Tổ chức bộ máy kế toán của công ty...........................................................43 2.1.4.2. Các chính sách kế toán đang áp dụng tại công ty:......................................44 2.2.THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN - SAO VÀNG...........................45 2.2.1. Đặc điểm kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty...45 2.2.1.1. Đặc điểm về chi phí sản xuất tại công ty....................................................45 2.2.1.2. Đối tượng tập hợp chi phí...........................................................................46 2.2.1.3. Đối tượng tính giá thành.............................................................................46 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 2.2.1.4. Phương pháp tính giá thành........................................................................46 2.2.1.5. Kỳ tính giá thành........................................................................................46 2.2.2. Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.........................................46 2.2.2.1. Chứng từ sử dụng.......................................................................................46 2.2.2.2. Sổ sách kế toán...........................................................................................46 2.2.2.3. Tài khoản sử dụng......................................................................................47 2.2.2.4. Quy trình ghi sổ kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.........................47 2.2.2.5. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.................................................................47 2.2.3. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp..................................................51 2.2.3.1. Chứng từ sử dụng.......................................................................................51 2.2.3.2. Sổ sách sử dụng..........................................................................................51 2.2.3.3. Tài khoản sử dụng......................................................................................51 2.2.3.4. Quy trình kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp...............................51 Sơ đồ tập hợp chi phí nhân công trực tiếp...............................................................51 Quy trình kế toán chi phí nhân công trực tiếp của công ty......................................52 2.2.3.5. Ví dụ minh họa...........................................................................................52 Bảng phân bổ tiền lương và BHXH........................................................................54 2.2.4. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung........................................................57 2.2.4.1. Chứng từ sử dụng.......................................................................................57 2.2.4.2. sổ sách sử dụng...........................................................................................57 2.2.4.3. Tài khoản sử dụng......................................................................................57 2.2.4.4. Tóm tắt quy trình ghi sổ kế toán.................................................................57 2.2.4.5. Ví dụ minh họa...........................................................................................59 2.2.5. Kế toán tổng hợp chi phí...............................................................................62 2.2.5.1. Chứng từ sử dụng.......................................................................................62 2.2.5.2. Tài khoản sử dụng......................................................................................62 2.2.5.3. Sổ kế toán sử dụng.....................................................................................62 2.2.5.4. Quy trình ghi sổ kế toán.............................................................................62 2.2.5.5. Ví dụ minh họa...........................................................................................62 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 2.2.6. Tính giá thành sản phẩm...............................................................................63 CHƯƠNG 3.............................................................................................................67 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH CỦA CÔNG TY TNHH LAM SƠN - SAO VÀNG......67 3.1. NHẬN XÉT VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM....................................................................67 3.1.1. Ưu điểm.........................................................................................................67 3.1.1.1. Bộ máy kế toán...........................................................................................68 3.1.1.2. Hình thức kế toán.......................................................................................68 3.1.1.3.Chứng từ kế toán.........................................................................................68 3.1.1.4. Phương pháp kế toán..................................................................................69 3.1.1.5. Công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm...................69 3.1.1.6. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp................................................................69 3.1.1.7. Chi phí nhân công trực tiếp........................................................................69 3.1.1.8. Chi phí sản xuất chung...............................................................................69 3.1.1.9. Phương pháp tính giá thành sản phẩm........................................................70 3.2.2. Nhược điểm:..................................................................................................70 3.2.2.1. Tài khoản sử dụng......................................................................................70 3.2.2.2. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp................................................................71 3.2.2.3.Chi phí nhân công trực tiếp.........................................................................71 3.2.2.4. Trích lập dự phòng.....................................................................................72 3.2.2.5. Kỳ tính giá thành........................................................................................73 3.2. MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN - SAO VÀNG...........................................................................73 3.2.1.Hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán và phương pháp hạch toán nguyên vật liệu...........................................................................................................................73 3.2.2. Hoàn thiện về chi phí nhân công trực tiếp.....................................................74 3.2.3. Hoàn thiện về kế toán chi phí sản xuất chung...............................................75 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà 3.2.4. Xây dựng hệ thống kế toán trên phần mềm máy vi tính...............................77 3.2.5. Giải pháp nhằm hạ chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng...................................................................................78 3.2.5.1. Ý nghĩa của việc hạ giá thành....................................................................78 3.2.5.2. Tổ chức và sử dụng hợp lý nguồn lao động...............................................79 3.2.5.3. Đầu tư cơ sở hạ tầng và đổi mới công nghệ...............................................79 3.2.5.4. Cải tiến và hoàn thiện cơ chế quản lý và bộ máy quản lý..........................80 3.2.5.5. Hạn chế sự lãng phí nguyên vật liệu, giảm thiểu tỷ lệ sản phẩm hỏng......80 3.2.5.6. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định..............................81 3.2.5.7. Giải pháp nâng cao hiệu quả vốn lưu động................................................81 3.2.5.8. Nghiên cứu thị trường tiêu thụ sản phẩm và tìm kiếm đơn đặt hàng mới..82 KẾT LUẬN.............................................................................................................83 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Khi tham gia hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, cũng giống như các nước bạn - Việt Nam không thể nằm ngoài vòng quay của bánh xe lịch sử. Các doanh nghiệp trong nước hiện nay, cũng đang phải đối mặt với những khó khăn mang tính thời đại. Muốn đứng vững trên thị trường, vào lúc này, không còn cách nào khác là doanh nghiệp phải xây dựng được phương thức kinh doanh thích hợp. Một trong những công cụ giúp doanh nghiệp cạnh tranh trên thị trường chính là giá thành. Hạ giá thành luôn là mục tiêu phấn đấu của các doanh nghiệp, vậy để đạt được mục tiêu này, doanh nghiệp phải tổ chức công tác tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm một cách khoa học và hợp lý. Trong thời gian tìm hiểu thực tế tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng, với nhận thức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là khâu đặc biệt quan trọng trong công tác kế toán, cần có được hoàn thiện cả về mặt lý luận và thực tiễn để phục vụ công tác hạch toán kế toán tại công ty. Em đã quyết định lựa chọn đề tài “ Hoàn thiện công tác kế toán tập chi phí và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng” làm đề tài nghiên cứu cho chuyên đề cuối khóa của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Hệ thống hóa các vấn đề cơ sở lí luận có liên quan đến công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng Đánh giá thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng 3. Phương pháp nghiên cứu 3.1. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp Điều tra, thống kê các nghiệp vụ tại phòng kế toán thông qua các bảng biểu, báo cáo được công bố về những kết quả đạt được. SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 1 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà Phỏng vấn, trao đổi với những người có liên quan là các kế toán viên đặc biệt là kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Phương pháp trực quan là quan sát công việc của kế toán. 3.2 Hệ thống phương pháp kế toán - Phương pháp chứng từ - kiểm kê. - Phương pháp ghi sổ kép. - Phương pháp tính giá. - Phương pháp tổng hợp - cân đối 3.3 Phương pháp so sánh So sánh các chỉ tiêu kì gốc với kì báo cáo, kì kế hoạch với kì báo cáo như tổng chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: Công tác kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng - Không gian: Nghiên cứu tại công ty TNHH Lam Sơn Sao Vàng - Thời gian: Các số liệu được khảo sát, thu thập năm 2013, và đề xuất giải pháp cho các năm tiếp theo. 5. Kết cấu của chuyên đề Bố cục của báo cáo chuyên đề tốt nghiệp 3 chương Chương 1: Cơ sở lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng Chương 3:Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tập hợp CPSX và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng Thanh Hoá, ngày 14 tháng 06 năm 2014 SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 2 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. KHÁI QUÁT DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT 1.1.1 . Đặc điểm của ngành sản xuất công nghiệp. Trong doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, việc tổ chức công tác kế toán vận dụng các phương pháp kỹ thuật hạch toán, đặc biệt là vận dụng phương pháp kế toán tập hợp, phân bổ chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong phạm vi ngành sản xuất công nghiệp bắt nguồn từ những đặc điểm của quy trình kỹ thuật và tổ chức sản xuất, từ tính đa dạng và khối lượng sản xuất được sản xuất ra, nói cách khác là bắt nguồn từ loại hình doanh nghiệp. Vì vậy nghiên cứu loại hình sản xuất của doanh nghiệp sẽ giúp cho việc tổ chức công tác kế toán doanh nghiệp được hợp lý, vận dụng các phương pháp kỹ thuật đúng đắn và do đó phát huy được chức năng, vai trò và vị trí của kế toán trong công tác kế toán quản lý kinh tế, quản lý doanh nghiệp nói chung và quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng. Từ ngành kinh tế cấp I sẽ được phân chia thành ngành kinh tế cấp II, cấp III có loại hình loại hình sản xuất có công nghệ cao, phương pháp sản xuất sản phẩm, định kỳ sản xuất và sự lặp lại của sản phẩm sản xuất ra khác nhau. Để nghiên cứu các loại hình sản xuất công nghiệp cần phải tiến hành phân loại sản xuất công nghiệp theo những tiêu thức như sau: phân loại theo công nghệ sản xuất, phân loại theo tính chất của quy trình công nghệ, phân loại theo phương pháp sản xuất sản phẩm và sự lặp lại của sản phẩm sản xuất ra. 1.1.2. Chức năng của doanh nghiệp sản xuất. Doanh nghiệp sản xuất có 3 chức năng chính hay ba mặt hoạt động trong quá trình kinh doanh: Sản xuất: Là quá trình tạo ra sản phẩm để bán cho người tiêu dùng Bán hàng:Bao gồm các hoạt động cần thiết để tiêu thụ sản phẩm SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 3 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà Quản lý hành chính: Bao gồm quá trình liên kết các hoạt động sản xuất với các hoạt động bán hàng và các hoạt động khác phát sinh tại doanh nghiệp. 1.1.3. Sự vận động của chi phí trong doanh nghiệp sản xuất. Quá trình hoạt động của doanh nghiệp sản xuất: Giai đoạn 1: Mua các nguồn lực Đây là giai đoạn đầu của quá trình sản xuất, căn cứ vào kế hoạch đã đề ra DN thực hiện quá trình mua các yếu tố đầu vào để sản xuất. Việc mua các nguồn lực phải dựa trên kế hoạch sản xuất và định mức dự trữ hợp lý nhằm đảm bảo sản xuất không bị gián đoạn đồng thời nguồn lực không bị lãng phí. Có hai nguồn lực cần phân biệt Nguồn lực lâu dài hay cố định, như đất đai nhà xưởng, máy móc thiết bị, đây là nguồn lực thể hiện năng lực sản xuất của DN. Nguồn lực dài hạn chiếm một lượng vốn lớn trong doanh nghiệp và sẽ được thu hồi trong nhiều năm. Nguồn lực ngắn hạn như nguyên vật liệu, năng lượng… chúng được tiêu dùng nhanh chóng trong quá trình sản xuất. Nguồn lực ngắn hạn thường thay đổi qua các kỳ sản xuất kinh doanh, nó chiếm một lượng vốn ít hơn nguồn lực dài hạn và có thể thu hồi trong từng năm hoạt động kinh doanh của DN. Giai đoạn 2: Tồn trữ nguồn lực Dự trữ các nguồn lực dài hạn, ngắn hạn phụ thuộc vào bản chất của quá trình sản xuất, cũng như các mức giá trên thị trường của các yếu tố đó. Đồng thời căn cứ vào nhu cầu sản xuất, đặc điểm của từng loại nguyên liệu và định mức dự trữ mà DN xây dựng Giai đoạn 3: Quá trình sản xuất Là giai đoạn DN kết hợp giữa máy móc, sức lao động, năng lượng, phụ liệu và các nguồn lực khác theo tỷ lệ nhất định để tạo ra sản phẩm. Độ dài của chu kỳ sản xuất (quá trình biến đổi các yếu tố đầu vào thành thành phẩm) sẽ phụ thuộc vào đặc điểm ngành nghề và đặc điểm riêng của từng DN như quy mô, lĩnh vực sản xuất, đặc điểm quy trình công nghệ… SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 4 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà Giai đoạn 4: Tồn trữ thành phẩm Sản phẩm hoàn thành gian đoạn cuối cùng của quy trình công nghệ được chuyển vào kho để sẵn sàng tiêu thụ. Vấn đề DN luôn quan tâm là đảm bảo sao cho luôn cân đối giữa số lượng thành phẩm sản xuất với số lượng thành phẩm có thể tiêu thụ được. Giai đoạn 5: Tiêu thụ Giai đoạn cuối cùng của quá trình hoạt động là thành phẩm được bán cho khách hàng. Quá trình tiêu thụ được xem là chấm dứt khi thành phẩm đã được giao cho khách hàng. Giai đoạn này DN chi phí các yếu tố đầu vào, các yếu tố của quá trình tiêu thụ tiếp thị và quản lý hành chính. 1.2 KHÁI NIỆM , BẢN CHẤT VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ SẢN XUẤT 1.2.1 Khái niệm của chi phí sản xuất Chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định( tháng, quý, năm). Như vậy chi phí sản xuất gồm 2 bộ phận: Chi phí về lao động sống: Là những chi phí liên quan đến việc sử dụng yếu tố mức lao động như : chi phí về tiền lương, các khoản trích theo lương( BHXH, BHYT, KPCĐ) Chi phí về lao động vật hoá: Là các khoản chi phí liên quan đến việc sử dụng tư liệu lao động, đối tượng lao động như chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí nguyên vật liệu. 1.2.2 . Bản chất của chi phí sản xuất: Chi phí sản xuất được hình thành do có sự chuyển dịch giá trị của các yếu tố sản xuất vào sản phẩm sản xuất ra và được biểu hiện trên hai mặt. Về mặt định tính, đó là bản thân các yếu tố về vật chất phát sinh và tiêu hao nên quá trình sản xuất và đạt được mục đích là tạo nên sản phẩm. Về mặt định lượng, đó là mức tiêu hao cụ thể của các yếu tố vật chất tham gia SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 5 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà vào quá trình sản xuất và được biểu hiện qua các thước đo khác nhau mà thước đo chủ yếu là thước đo tiền tệ. Để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp cần phải có đầy đủ yếu tố cơ bản là: Lao động, tư liệu lao động và đối tượng lao động. Quá trình sử dụng các yếu tố cơ bản trong sản xuất cũng đồng thời là quá trình doanh nghiệp phải chi ra những chi phí sản xuất tương ứng: tương ứng với việc sử dụng tài sản cố định là chi phí về khấu hao tài sản cố định; tương ứng với việc sử dụng nguyên vật liệu, nhiên liệu là chi phí về nguyên vật liệu, nhiên liệu; tương ứng với việc sử dụng lao động là tiền lương, tiền công, chi phí bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn ... Trong điều kiện nền kinh tế hàng hoá và cơ chế hạch toán kinh doanh, mọi chi phí tiền lương, bảo hiểm xã hội, kinh phí công đoàn... là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động sống, chi phí về khấu hao tài sản cố định, nguyên vật liệu, nhiên liệu là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động vật hoá. Một doanh nghiệp sản xuất ngoài những hoạt động có liên quan đến sản xuất và sản phẩm hoặc lao vụ, còn có những hoạt động kinh doanh khác có tính chất sản xuất, ví dụ như hoạt động bán hàng, hoạt động quản lý, các hoạt động mang tính chất sự nghiệp. Do đó, không phải bất cứ khoản chi phí nào của doanh nghiệp cũng được gọi là chi phí sản xuất mà chỉ những khoản chi phí cho việc tiến hành sản xuất mới được gọi là chi phí sản xuất. Thực chất chi phí sản xuất ở các doanh nghiệp là sự chuyển dịch vốn của doanh nghiệp vào đối tượng tính giá nhất định, nó là vốn của doanh nghiệp bỏ vào quá trình sản xuất. Chi phí sản xuất của doanh nghiệp phát sinh thường xuyên trong suốt quá trình tồn tại và hoạt động của doanh nghiệp. Nhưng để phục vụ cho quản lý và hạch toán kinh doanh, chi phí sản xuất phải được tính toán tập hợp theo từng thời kỳ: hàng tháng, quý, năm phù hợp với kỳ báo cáo. Chỉ những chi phí sản xuất mà doanh nghiệp bỏ ra trong kỳ mới được tính vào chi phí sản xuất trong kỳ. 1.2.3 Phân loại chi phí 1.2.3.1 Phân loại chi phí theo tính chất, nội dung kinh tế của chi phí. SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 6 Chuyên đề tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thị Hồng Hà Chi phí nguyên vật liệu: Là toàn bộ giá trị nguyên vật liệu sử dụng cho sản xuất kinh doanh trong kỳ bao gồm những thành phần sau Chi phí nguyên vật liệu chính: Nguyên vật liệu chính là thành phần chủ yếu cấu thành nên thực thể sản phẩm, chi phí nguyên vật liệu chính chiếm một vị trí trọng yếu trong giá thành sản phẩm Chi phí nguyên vật liệu phụ: Nguyên vật liệu phụ là những nguyên vật liệu dùng để kết hợp với nguyên vật liệu chính làm tăng chất lượng, độ bền, tính thẩm mỹ của sản phẩm hoặc những nguyên liệu phục vụ cho quá trình sản xuất và kinh doanh sản phẩm Chi phí nhiên liệu: Nhiên liệu thực chất là vật liệu phụ có vai trò quan trọng trong quá trình cung cấp năng lượng phục vụ cho sản xuất kinh doanh. Chi phí phụ tùng thay thế: Phụ tùng thay thế là những bộ phận chi tiết dùng thay thế máy móc thiết bị khi thực hiện việc sửa chữa. Các chi phí vật liệu khác: Chi phí nguyên vật liệu bao gồm: Trị giá vật liệu mua + các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế được khấu trừ) + chi phí vận chuyển – các khoản giảm giá mà DN được hưởng khi mua vật liệu. Chi phí nguyên liệu trực tiếp được hạch toán trực tiếp vào các đối tượng chịu phí. Chi phí nhân công : Là tiền lương chính, tiền lương phụ, các khoản trích theo lương (BHXH, BHYT, KPCĐ) và các khoản phải trả khác cho công nhân viên chức trong kỳ, chi phí nhân công trực tiếp được hạch toán vào các đối tượng chịu phí. Chi phí khấu hao tài sản cố định: Là phần giá trị hao mòn của tài sản cố định chuyển dịch vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ. Tùy thuộc vào đặc điểm và loại hình kinh doanh của DN có thể chọn lựa một trong các phương khấu hao sau đây SVTH: Trần Thị Thúy – MSSV: 11021723 – Lớp CDKT13DTH Trang: 7