Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
KHOA LÒCH SÖÛ
MOÂN PHÖÔNG PHAÙP HOÏC TAÄP VAØ NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC
ÑEÀ TAØI
TP.Hoà Chí Minh, thaùng 12 naêm 2007
0
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
MUÏC LUÏC
I. LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................2
II. HOAØN CẢNH............................................................................................................3
1.
Kinh teá taêng tröôûng thaáp vaø thöïc chaát khoâng coù phaùt trieån .......................3
2.
Laøm khoâng ñuû aên vaø döïa vaøo nguoàn beân ngoaøi ngaøy caøng lôùn ...................3
3.
Sieâu laïm phaùt hoaønh haønh vaø giaù caû ñuoåi baét caáp soá nhaân..........................4
III. GIAI ÑOAÏN 1986 - 1990 THÔØI KYØ BAÉT ÑAÀU COÂNG CUOÄC ÑOÅI MÔÙI..........5
1.
Chương trình lương thực thực phẩm.............................................................5
2.
Chöông trình saûn xuaát haøng tieâu duøng..........................................................6
3.
Chöông trình saûn xuaát haøng xuaát khaåu.........................................................6
IV. GIAI ĐOẠN 1991-1995:............................................................................................8
1. Đất nước ra khỏi tính trạng trì trệ, suy thoaùi....................................................8
2. Neàn kinh teá ñaït toác ñoä taêng tröôûng cao............................................................9
V. GIAI ÑOAÏN 1996 - 2000.........................................................................................10
VI. GIAI ÑOAÏN 2001_2005..........................................................................................19
VII. GIAI ĐOẠN 2006-2007:........................................................................................23
VIII. KEÁT LUAÄN..........................................................................................................29
IX. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO……………………………………………………………………………………………………33
1
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
I. LỜI MỞ ĐẦU
Töø sau coâng cuoäc ñoåi môùi thaùng 12 naêm 1986 cho ñeán nay nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc
nhöõng thaønh töïu nhaát ñònh. Traûi qua caùc kyø ñaïi hoäi, Ñaûng ta ñaõ toång keát, ñaùnh giaù vaø ñeà
ra nhöõng muïc tieâu chieán löôïc cho töøng thôøi kyø, töøng giai ñoaïn. Noù vöøa phaûn aùnh thöïc
traïng cuûa neàn kinh teá trong nöôùc ñoàng thôøi phuø hôïp vôùi xu höôùng chung cuûa neàn kinh teá
theá giôùi thoâng qua việc nắm bắt kịp thời những thành tựu mới nhất kịp thời nhất của nền
kinh tế thế giới. Vôùi ñöôøng loái chieán löôïc ñoù, trong thôøi gian qua neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ
coù nhöõng chuyeån bieán vôùi nhöõng moác son choùi loïi. Vaø trong giôùi haïn cuûa ñeà taøi, chuùng
em xin giôùi thieäu khaùi quaùt veà nhöõng thaønh töïu noåi baät trong neàn kinh teá nöôùc ta giai
ñoaïn 1986-2007.
2
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
II. HOAØN CẢNH
Sau ngaøy giaûi phoùng ñaát nöôùc, nhaân daân Vieät Nam ñöùng tröôùc moät cô hoäi môùi ñeå
phaùt trieån kinh teá vì coù thuaän lôïi cô baûn laø tieàm naêng kinh teá cuûa hai mieàn coù theå boå cho
nhau vaø quyù baùu hôn laø coù hoøa bình. Tuy nhieân, do xuaát phaùt ñieåm cuûa neàn kinh teá thaáp
keùm laïi bò chieán tranh taøn phaù naëng neà, cuøng vôùi nhöõng vaáp vaùp, sai laàm trong caùn chính
saùch kinh teá neân ñeán naêm 1895, kinh teá Vieät Nam ñaõ hoaøn toaøn rôi vaøo khuûng hoaûng vaø
voøng xoaùy cuûa laïm phaùt, theå hieän treân nhöõng maët chuû yeáu sau ñaây :
1. Kinh teá taêng tröôûng thaáp vaø thöïc chaát khoâng coù phaùt trieån.
Neáu tính chung töø naêm 1976 ñeán naêm 1985 toång saûn phaåm xaõ hoäi taêng 50%, töùc laø
bình quaân moãi naêm trong giai ñoaïn 1976 – 1985 chæ taêng 4,6%. Ñaõ theá, saûn xuaát kinh
doanh laïi keùm hieäu quaû neân chi phí vaät chaát cao vaø khoâng ngöøng taêng leân. Naêm 1980 chi
phí vaät chaát chieám 44,1%. Do vaäy thu nhaäp quoác daân qua hai keá hoaïch 5 naêm taêng
38,8%, bình quaân moãi naêm taêng 3,7%.
2. Laøm khoâng ñuû aên vaø döïa vaøo nguoàn beân ngoaøi ngaøy caøng lôùn.
Naêm 1985, daân soá caû nöôùc gaàn 59,9 trieäu ngöôøi, taêng 25,7%so vôùi naêm 1975. nhö
vaäy trong 10 naêm 1975 -1985 bình quaân moãi naêm daân soá taêng 2,3%. Ñeå ñaûm baûo ñuû vieäc
laøm vaø thu nhaäp cuûa daân cö khoâng giaûm thì ít nhaát neàn kinh teá phaûi taêng 7% moãi naêm.
Nhöng treân thöïc teá neàn kinh teá khoâng ñaït möùc taêng ñoù neân saûn xuaát trong nöôùc luoân
khoâng ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng toái thieåu.
Thu nhaäp quoác daân saûn xuaát trong nöôùc chæ baèng 80 – 90% thu nhaäp quoác daân söû
duïng. Tích luõy tuy nhoû beù, nhöng toaøn boä tích luõy vaø moät phaàn quyõ tieâu duøng phaûi döïa
vaøo nguoàn nöôùc ngoaøi. Trong nhöõng naêm 1976 – 1986, thu vay nôï vaø vieän trôï nöôùc
ngoaøi baèng 38,2% toång thu ngaân saùch vaø baèng 61,9% toång soá thu trong nöôùc. Neáu so vôùi
toång soá chi ngaân saùch thì baèng 37,3%. Ba chæ tieâu töông öùng cuûa thôøi kì 1981 – 1885 laàn
3
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
löôït laø 22,4%, 28,9%, vaø 18,6%. Tính ñeán naêm 1985 nôï nöôùc ngoaøi ñaõ leân tôùi 8,5 tæ ruùp
vaø 1,9 tæ USD. Tuy nguoân töø nöôùc ngoaøi lôùn nhö vaäy nhöng ngaân saùch vaãn trong tình
traïng thaâm huït vaø phaûi buø ñaép baèng phaùt haønh. Boä chi ngaân saùch 1980 laø 18,1% vaø naêm
1985 laø 36,6%.
Trò giaù xuaát khaåu haøng naêm coù taêng leân nhöng vaãn coøn thaáp so vôùi giaù trò nhaäp
khaåu. Tæ leä xuaát khaåu thöôøng chæ baèng 20 -40% nhaäp khaåu : 1976 baèng 21,7%, 1977
baèng 26,5%, 1978 baèng 25,1%, 1979 baèng 21,0%, 1980 baèng 29,0%, 1982 baèng 35,8%,
1983 baèng 40,4%, 1984 baèng 32,2%, 1985 baèng 37,5%. Haàu heát caùc loaïi haøng hoùa thieát
yeáu phuïc vuï cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng ñeàu phaûi nhaäp khaåu toaøn boä hay moät phaàn do saûn
xuaát trong nöôùc khoâng ñaûm baûo ñöôïc tieâu duøng. Ngoaøi saét, theùp, xaêng, daàu, maùy moùc,
thieát bò coøn nhaäp caû nhöõng loaïi haøng hoùa leõ ra saûn xuaát trong nöôùc coù theå ñaùp öùng ñöôïc
nhö gaïo vaø vaûi maëc. Trong nhöõng naêm 1976 – 1980 ñaõ phaûi nhaäp 60 trieäu meùt vaûi caùc
loaïi vaø 1,5 trieäu taán löông thöïc quy gaïo. Sau 10 naêm ñaát nöôùc thoáng nhaát, vieäc xaây döïng
vaø phaùt trieån kinh teá cô baûn trong boái caûnh hoøa bình maø caùi gì cuõng thieáu neân caùi gì cuõng
quyù. Nhieàu loaïi saûn phaåm bình quaân ñaàu ngöôøi naêm 1985 tính ra coøn ñaït thaáp hôn naêm
1987.
3. Sieâu laïm phaùt hoaønh haønh vaø giaù caû ñuoåi baét caáp soá nhaân.
Côn soát laïm phaùt khoâng bieát ñaõ ra ñôøi trong neàn kinh teá töø bao giôø, nhöng chæ bieát
ngay nhöõng naêm 1976 noù ñaõ töøng toàn taïi. Cho duø ngöôøi ta daáu dieám, che maét vaø kieàm
cheá noù, nhöng noù cöù lôùn daàn leân ngoaøi yù muoán cuûa con ngöôøi. Naêm 1985, cuoäc caûi caùch
giaù- löông –tieàn theo giaûi phaùp xoác ñaõ thaát baïi laøm cho côn soát laïm phaùt vuït lôùn nhanh,
hoaønh haønh treân moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng kinh teá – xaõ hoäi. Giaù caû leo thang töøng ngaøy
ñaõ voâ hieäu hoùa taùc duïng ñoåi tieàn chæ môùi tieán haønh vaøi thaùng tröôùc ñoù, laøm roái loaïn ñieàu
haønh kinh teá vó moâ. Giaù caû khoâng chæ taêng ôû kinh teá thò tröôøng töï do maø coøn taêng raát
nhanh trong thò tröôøng toå chöùc. Veà cô baûn giaù caû ñaõ tuoät khoûi voøng tay bao caáp cuûa Nhaø
Nöôùc. Sieâu laïm phat ñaït ñænh cao vaøo naêm 1986 vôùi toác ñoä taêng giaù caû naêm leân tôùi
774,4%
4
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
III. GIAI ÑOAÏN 1986 - 1990 THÔØI KYØ BAÉT ÑAÀU COÂNG CUOÄC ÑOÅI
MÔÙI
Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi naêm naêm (1986-1990) ñaõ cuï theå hoùa ñöôøng loái
ñoåi môùi cuûa Ñaûng ta. Nghò quyeát Ñaïi hoäi VI ñöôïc quaùn trieät ñeán caùc ngaøng, caùc caáp, caùc
cô sôù saûn xuaát kinh doanh. Chuû tröông phaùt trieån kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn, vaän
haønh theo cô cheá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa;ñaõ böôùc ñaàu giaûi phoùng ñöôïc
löïc löôïng saûn xuaát, taïo ra ñoäng löïc phaùt trieån môùi; phaùt huy khaû naêng saùng taïo vaø nguoàn
löïc trong caùc taàng lôùp nhaân daân cho söï nghieäp xaây döïng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc; böôùc
ñaàu huy ñoäng theân caùc nguoàn voán khaùc ngoaøi ngaân saùch ñeå ñaàu tö, boá trí nguoàn voán taäp
trung vaøo caùc coâng trình troïng ñieåm, caùc coâng trình phuïc vuï ba chöông trình kinh teá lôùn.
neàn kinh teá daàn daàn khaéc phuïc nhöõng yeáu keùm vaø ñaõ coù böôùc phaùt trieån.
Keát thuùc keá hoaïch naêm naêm(1986-1990), coâng cuoäc ñoåi môùi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng
thaønh töïu böôùc ñaàu raát quan troïng. vieäc thöïc hieän toát ba chöông trình muïc tieâu phaùt trieån
veà löông thöïc thöïc phaåm, haøng tieâu duøng vaø haøng xuaát khaåu ñöôïc ñaùnh giaù laø söï thaønh
coâng böôùc ñaàu trong vieäc cuï theå hoùa noäi dung cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa xaõ hoäi chuû
nghóa trong chaëng ñöôøng ñaàu tieân ñaõ ñöôïc Ñaïi hoäi laàn thöù VI thoâng qua.
Coù theå toùm taét nhöõng keát quaû ñoù nhö sau:
1. Chương trình lương thực thực phẩm
Đã được triển khai thực hiện khá tốt. sản xuất lương thực đã có bước phát triển đáng
kể, từ mức trên dưới 18 triệu tấn quy thóc mỗi năm trong những năm 1984-1987 đã tăng lên
đạt 21,5 triệu tấn trong năm 1989 va 1990.Tính chung năm năm 1986-1990, sản lượng
lương thực tăng 13,5 triệu tấn so với năm năm 1981-1985. Do vậy, mặc dù số dân thường
xuyên tăng lên với tốc độ cao nhưng lương thực bình quân đầu người mỗi năm trong kế
hoạch năm năm 1986-1990 vẫn đạt 310 kg/người. Từ chỗ lương thực sản xuất không đủ tiêu
dùng, nước ta đã trở thành quốc gia xuất khẩu lương thực với mức tương đối khá (năm 1989
5
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
xuất khẩu 1,4 triệu tấn gạo, trị giá 290 triệu USD; năm 1990 xuất khẩu 1,5 triệu tấn gạo, trị
giá 304,6 triệu USD).
Chăn nuôi gia súc, gia cầm và nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy, hải sản được phát triển
khá; mô hình VAC (vườn –ao-chuồng) lần đầu được nhắc đến với ý nghĩa khuyến khích
kinh tế gia đình trong các hộ nông dân và các nơi có điều kiện trồng trọt, chăn nuôi…Sản
lượng thịt hơi các loại đạt 1 triệu tấn, trong đó thịt lợn hơi là 73 vạn tấn vào năm 1990;sản
lượng cá nuôi trồng và đánh bắt được khoảng 89 vạn tấn.
Tổng giá trị sản xuất nông nghiệp tăng bình quân 3,8-4%/năm.
2. Chöông trình saûn xuaát haøng tieâu duøng
Đã được tổ chức triển khai thực hiện trên diện rộng; được sự chỉ đạo sát sao của các
ngành, các cấp từ trung ương đến địa phương. Các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu phát triển
tương đối khá. Năm 1990, sản lượng vải đạt 380 triệu mét so với mục tiêu là 430-450 triệu
mét; giấy các loại đạt 78.000 tấn so với mục tiêu là 12.000 tấn; đường mật đạt 351.000 tấn
so với mục tiêu là 70.000 tấn. các mặt hàng tiêu dùng thông thường như xà phòng, thuốc
chữa bệnh, đồ dùng sành sứ, thủy tinh, xe đạp và xăn lốp xe đạp, quạt điện, máy thu thanh,
thu hình …đều vượt kế hoạch; thị trường tiêu thị đã bớt được phầ nào căng thẳng. tổng giá
trị sản xuất công nghiệp tăng bình quân 7,4%/năm, trong đó sản xuất hàng tiêu dùng tăng
13-14%/năm.
3. Chöông trình saûn xuaát haøng xuaát khaåu
Đã được triển khai thực hiện với những đổi mới cơ bản về cơ chế, chính sách khuyến
khích xuất khẩu, khai thác nguồn hàng, mở rộng, tìm kiếm thị trường…nhờ vậy đã khơi dậy
khả năng xuất khẩu của đất nước; giải quyết được phần nào khó khăn về ngoại tệ cho nền
kinh tế do bị Mỹ bao vây, cấm vận. Tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu trong năm năm (19861990) tăng 28%/năm. Thị trường dần dần được mở rộng, nhất là thị trường khu vực 2 (khu
vực trao đổi ngoại thương bằng đồng đôla Mỹ).
Thành công trong kế hoạch năm năm 1986-1990 không đơn thuần là phục hồi được
sản xuất, tăng trưởng kinh tế, kiềm chế lạm phát…mà quan trọng hơn là đã chuyển đổi cơ
bản cơ chế quản lí cũ sang cơ chế quản lí mới, thực hiện một bước quá trình đổi mới đời
sống kinh tế xã hội và giải phóng sức lao động.
6
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Tuy nhiên, các biện pháp đổi mới cơ chế quản lí phần lớn chỉ mới tác động trong
những năm cuối kì kế hoạch năm năm 1986-1990, nên mức độ thực hiện các mục tiêu đề ra
trong kế hoạch năm năm(1986-1990) đã bị hạn chế. Đất nước vẫn chưa ra khỏi tình trạng
khủng hoảng kinh tế-xã hội. kinh tể phát triển chậm và không ổn định:bình quân thời kỳ
1986-1990, tốc độ tăng trưởng kinh tế (tính theo thu nhập quốc dân) đạt 3,9 %. Hầu hết các
cân đối lớn đều rất căng thẳng: thậm thụt ngân sách chiếm trên 8 %GDP. Lạm phát phi mã
tuy đã được đẩy lùi nhưng vẫn còn rất cao, từ 774,7% năm 1986 còn 67,5% năm 1990. Thu
nhập bình quân đầu người rất thấp, tỉ lệ tiết kiệm nội địa hầu như không đáng kể (2,9%
GDP). Hàng hóa thiếu, nhất là hàng tiêu dùng thiết yếu, thị trường khan hiếm; đời sống
nhân dân còn gặp nhiều khó khăn. Cơ sỏ vật chất, kỹ thuật phần lớn các ngành kinh tế-xã
hội xuống cấp nghiêm trọng cả về chất lượng lẫn số lượng.
Tuy một số chỉ tiêu định lượng đạt thấp so với mục tiêu đề ra, nhung nền kinh tế đã
bắt đầu có những chuyển biến tích cực; đã tạo ra một số nhân tố mới thúc đẩy sự chuyển
biến bước đầu rất có ý nghĩa trong những năm 1989-1990; mở đầu một thời kỳ phát triển
mới trong những kế hoạch năm năm sau.
IV. GIAI ĐOẠN 1991-1995:
Ñaïi hoäi Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam thaùng 6/1991 ñaõ ñöa ra chieán löôïc “ oån ñònh vaø
phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi ñeán naõm 2000 “ ñoàng thôøi ñeà ra phöông höôùng, nhieäm vuï cho
keá hoaïch 5 naõm 1991-1995. Khoù khaõn lôùn luùc naøy laø neàn kinh teá vaãn bò bao vaây caám
vaän trong hoaøn caûnh caùc nöôùc Ñoâng AÂu vaø caùc nöôùc thuoäc Lieân Xoâ rôi vaøo khuûng hoaûng
traàm troïng. Toång möùc löu chuyeån ngoaïi thöông cuûa Vieät Nam giaûm suùt ñoät ngoät, naõm
1991 chæ baèng 15% naêm 1990. Song thuaän lôïi luùc naøy laø Ñoåi môùi ñaõ phaùt huy taùc duïng,
caùc cô sôû kinh teá thích nghi daàn vôùi cô cheá quaûn lí môùi.
1. Đất nước ra khỏi tính trạng trì trệ, suy thoaùi.
Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hôi năm 1991-2000 với quyết tâm: “ra
khỏi khủng hoảng, ổn định tình hình kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống của nhân dân phấn
đấu vượt qua tình trạng nước nghèo và kém phát triển, củng cố quốc phòng và an ninh, tạo
điều kiện đất nước phát triển nhanh hơn vào thế kỉ 21”.
7
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
( Đảng Cộng Sản Việt Nam: văn kiện đại hội đảng thời kì đổi mới, NXB Chính trị quốc gia,
Hà Nội, 2005, tr 339).
Chiến lược ổn định làm trọng tâm cho 5 năm đầu tiên 1991-1995 đồng thời phát tiển
nhanh hơn trong giai đoạn 1996-2000 đẩy công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước.
Trong 5 năm đầu thực hiện chiến lược tuy nền kinh tế vẫn đứng trước khó khăn,
thách thức nhưng với việc triển khai mạnh mẽ đường lối mới của Đảng, được sự ủng hộ
của nhân dân, nên động lực phát triển mới đã được tạo ra, kinh tế- xã hội đạt được những
thành tựu quan trọng.
Vieäc Vieät Nam kí Hieäp ñònh hôïp taùc kinh teá thöông maïi vôùi EU vaø gia nhaäp toå
chöùc ASEAN ñaõ taïo ñieàu kieän cho nöôùc ta giao löu hôïp taùc vôùi caùc nöôùc vaø thu huùt
nguoàn voán ñaàu tö ñeå phaùt trieån kinh teá. Thuaän lôïi ñoù ñaõ goùp phaàn ñaåy nhanh keá hoaïch 5
naêm 1991-1995.
Thaønh töïu ñaàu tieân laø cô cheá quaûn lí ñaõ thay ñoåi caên baûn: trong neàn kinh teá xuaát
hieän nhieàu thaønh phaàn. Coù kinh teá quoác doanh, tö baûn nhaø nöôùc, tö baûn tö doanh, hôïp
taùc xaõ, caù theå… trong ñoù kinh teá quoác doanh chieám 60% toång saûn phaåm trong nöôùc. Caùc
thaønh phaàn kinh teá ñöôïc chuù troïng vaø giöõ vai troø chuû ñaïo trong neàn kinh teá.
2. Neàn kinh teá ñaït toác ñoä taêng tröôûng cao.
Tổng sản phẩm trong nước ( GDP) tăng 8,2 % vượt mức kế hoạch đề ra.
Sản xuất công nghiệp tăng bình quân hàng năm 13,3%, nông nghiệp tăng 4,5%, các
ngành dịch vụ tăng 12%. Sản xuất công nghiệp đã thích ứng với cơ chế quản lí mới và đi
vào ổn định.
Một số ngành công nghiệp quan trọng: dầu thô, điện, xi măng, than sạch, giấy,
đường, sản phẩm công nghiệp…. đều tăng.
Các ngành dịch vụ bắt đầu tăng nhanh chóng, tiếp cận được với thị trường, đáp ứng
yêu cầu của sản xuất và đời sống xã hội. Giá trị ngành dịch vụ tăng 12%/năm và chiếm
khoảng 43% GDP.
Sản xuất nông nghiệp phát triển liên tục và toàn diện, đặc biệt là sản xuất lương
thực. Tính đến năm 1991-1995, tổng sản lượng lương thực đạt 125,4 triệu tấn.
8
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Những thành tựu đạt được trong thời kì phát triển kinh tế 5 năm 1991-1995 một phần
do huy động được kết quả đầu tư xây dựng cơ sở vật chất từ những năm trước, song yếu tố
quyết định là đường lối, chính sách của Đảng đã tạo động lực thúc đẩy kinh tế, đã tạo
những tiền đề cần thiết để chuyển sang thời kì mới- đẩy mạnh công nghiệp hóa-hiện đại hóa
đất nước.
a. Noâng nghieäp:
Sản lượng lương thực bình quân đầu người từ 330 kg năm 1990 tăng lên 370 kg năm
1995. Từ tình trạng khan hiếm, sản xuất không đáp ứng được nhu cầu thiết yếu, nay đã đảm
bảo đủ lương thực thực phẩm, nhiều loại hàng tiêu dùng, có dự trữ và xuất khẩu .
Có mức tăng trưởng khá: giai đoạn 1991- 1994 tăng 4,2%, đặc biệt sản xuất lương
thực từ 17,56 triệu tấn năm 1987 lên 25,5 triệu tấn năm 1993 và năm 1994 đạt 26 triệu tấn.
b. Công nghiệp :
Sau một thời gian giảm sút từ năm 1991 bắt đẩu tăng 9% và tiếp tục tăng các năm
sau : 1992 tăng 14%, 1993 tăng 13,1%, năm 1994 tăng 14%.
Xuất khẩu: Năm 1993 đạt 2,98 tỷ đôla. Năm 1994 đạt 3,6 tỷ đôla. Đặc biệt, năm
1992 lần đầu tiên Việt Nam cân bằng được xuất nhập khẩu.
BAÛNG SOÁ LIEÄU
9
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
TOÅNG SAÛN PHAÅM TRONG NÖÔÙC 1885-1999 THEO GIAÙ SO SAÙNH PHAÂN
THEO KHU VÖÏC KINH TEÁ(USD)
Nguoàn :Nieân giaùm thoáng keâ
NAÊM
TOÅNG SOÁ
KV NOÂNG-LAÂM-
KV COÂNG
NGÖ NGHIEÄP
NGHIEÄP
KV DÒCH VUÏ
1985
106176
36832
26396
42948
1986
109189
37932
29284
41973
1988
119960
38867
33349
47744
1990
131968
42003
33221
56744
1992
151782
45869
40359
65554
1995
195567
51319
58550
85698
1999
256269
60892
88047
107330
V. GIAI ÑOAÏN 1996 - 2000
Keá hoaïch 5 naêm ( 1996-2000 ), ñöôïc xaùc ñònh laø böôùc raát quan troïng cuûa thôøi kì
phaùt trieån môùi, ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Thöïc hieän ñoàng thôøi
ba muïc tieâu kinh teá: taêng tröôûng cao, beàn vöõng vaø coù hieäu quûa. OÅn ñònh kinh teá vó moâ,
10
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
chuaån bò tieàn ñeà cho böôùc phaùt trieån cao hôn sau naêm 2000, chuû yeáu laø phaùt trieån nguoàn
nhaân löïc, khoa hoïc – coâng ngheä, keát caáu haï taàng, hoaøn thieän theå cheá…keát hôïp haøi hoøa
taêng tröôûng kinh teá vaø phaùt trieån vaên hoùa – xaõ hoäi, taäp trung giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà
böùc xuùc nhaèm taïo ñöôïc chuyeån bieán roõ neùt veà thöïc hieän coâng baèng vaø tieán boä xaõ hoäi.
Muïc tieâu vaø caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa keá hoaïch 5 naêm (1996 - 2000) daõ ñöôïc xaây
döïng vôùi möùc phaán ñaáu raát cao, caû veà toác ñoä phaùt trieån vaø hieäu quaû taêng tröôûng cuûa neàn
kinh teá átrong hoaøn caûnh nhieàu khoù khaên, thaùch thöùc. Qua 5 naêm ñaàu thöïc hieän chieán
löôïc 1991-2000 chuùng ta ñaõ hoaøn thaønh vöôït möùc nhieàu chæ tieâu cuûa keá hoaïch 19911995.Taïi ñaïi hoäi VIII ñöa ra nhaän ñònh “ nöôùc ta ñaõ ra khoûi khuûng hoaûng kinh teá – xaõ
hoäi nhöng moät soá coøn chöa vuõng chaéc. Nhieäm vuï ñeà ra cho chaëng ñöôøng ñaàu cuûa thôøi kì
quaù ñoä laø chuaån bò tieàn ñeà cho coâng nghieäp hoaù ñaõ cô baûn hoaøn thaønh, cho pheùp chuyeån
sang thôøi kì môùi ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc. Theo tinh thaàn ñoù ,
phöông höôùng, nhieäm vuï keá hoaïch 5 naêm 1996 – 2000 ñöôïc ñaïi hoäi VIII quyeát ñònh vôùi
möùc phaán ñaáu cao hôn 5 naêm tröôùc.
Trong quaù trình thöïc hieän keá hoaïch, nhaát laø töø giöõa naêm 1997, taùc ñoäng tieâu cöïc
cuûa cuoäc khuûng hoaûng kinh teá – taøi chính khu vöïc cuøng vôùi thieân tai nghieâm troïng lieân
tieáp xaåy ra ñaõ ñaët neàn kinh teá nöôùc ta tröôùc nhöõng thöû thaùch quyeát lieät. Trong boái caûnh
ñoù, toaøn ñaûng toaøn daân ta ñaõ noã löïc phaán ñaáu, duy trì ñöôïc nhòp ñoä taêng tröôûng bình
quaân 6,7% trong 5 naêm (1996-2000), coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi tieáp tuïc ñaït
ñöôïc nhöõng thaønh töïu quan troïng.
KEÁT QUAÛ : Chuùng ta ñaõ giaønh ñöôïc nhieàu thaønh töïu to lôùn vaø raát quan troïng:
Toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP) sau 10 naêm taêng gaáp ñoâi, giaù trò saûn löôïng cuûa
caùc ngaønh saûn xuaát ñeàu ñaït veà chæ tieâu phaán ñaáu, ñaëc bieät laø noâng nghieäp trong caû hai kì
keá hoaïch 5 naêm 1990-1995 vaø 1996-2000, ñeàu taêng tröôûng cao hôn chæ tieâu ñeà ra, saûn
löôïng löông thöïc bình quaân ñaàu ngöôøi töø 300 kg (1990) taêng 370 kg (1995) vaø 435 kg
(2000), töø tình traïng khan hieám, saûn xuaát khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu thieát yeáu, nay ñaõ
11
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
ñaûm baûo ñuû löông thöïc thöïc phaåm, nhieàu loaïi haøng tieâu duøng, coù döï tröõ vaø xuaát khaåu
ngaøy caøng taêng.
Tích luõy noäi boä cuûa neàn kinh teá töø möùc khoâng ñaùng keå ñaõ ñaït 25% GDP, ñaàu tö
phaùt trieån, so vôùi GDP taêng töø 1,2% (1990) leân 2,8% (2000).
Keát caáu haï taàng kinh teá – xaõ hoäi ñöôïc phaùt trieån ngaøy caøng roõ reät. Naêng löïc cuûa
haàu heát caùc ngaønh saûn xuaát – dòch vuï ñeàu taêng. Cô caáu saûn xuaát haøng hoùa treân haàu khaép
caùc vuøng trong GDP, tæ troïng noâng nghieäp töø 38,7% giaûm coøn 25%, coâng nghieäp taêng töø
22,7 % leân 34, 5% ; dòch vuï taêng töø 38,6% leân 40,5%. Caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm, caùc
khu vöïc coâng nghieäp böôùc ñaàu phaùt huy taùc duïng.
Quan heä saûn xuaát coù böôùc chuyeån quan troïng trong quaù trình phaùt trieån neàn kinh
teá thò tröôøng ñònh höôùng Xaê Hoäi Chuû Nghóa. Kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo, doanh
nghieäp nhaø nöôùc ñaõ coù böôùc saép xeáp, ñoåi môùi vaø phaùt trieån, hình thaønh caùc toång coâng ty
lôùn trong nhieàu lónh vöïc then choát, caùc thaønh phoá kinh teá khaùc phaùt trieån khaù nhanh. Theå
cheá quaûn lí vaø phaân phoái ñöôïc chuyeån ñoåi phuø hôïp hôn vôùi trình ñoä löïc löôïng saûn xuaát.
Töø choã bò bao vaây, caám vaän, nöôùc ta ñaõ chuû ñoäng tranh thuû thôøi cô, töøng böôùc hoäi
nhaäp coù hieäu quaû vôùi neàn kinh teá theâ giôùi, bình thöôøng hoùa vaø môû roäng quan heä vôùi caùc
toå chöùc taøi chính quoác teá. Phaùt trieån quan heä kinh teá vôùi haàu khaép caùc nöôùc gia nhaäp vaø
coù vai troø ngaøy caøng tích cöïc trong nhieàu toå chöùc quoác teá vaø khu vöïc.
Kim ngaïch xuaát khaåu sau 10 naêm taêng gaáp 6 laàn, nhanh gaáp 3 toác ñoä taêng tröôûng
GDP, moät soá saûn phaåm nhö gaïo, caø pheâ, thuûy saûn ñaõ giaønh ñöôïc thò phaàn ñaùng keå treân
thò tröôøng theá giôùi, ñaàu tö tröïc tieáp cuûa nöôùc ngoaøi ñaõ thöïc hieän trong 10 naêm khoaûng 15
tyû USD, chieám 1/4 toång ñaàu tö toaøn xaõ hoäi, thu huùt treân 30 vaïn lao ñoäng tröïc tieáp , naêm
2000 taïo 22% kim ngaïch xuaát khaåu, 10% GDP. Trong 5 naêm nguoàn taøi trôï cuûa chính phuû
caùc nöôùc vaø caùc toå chöùc quoác teá giaûi ngaân ñöôïc 6,1 tæ, taäp trung chuû yeáu cho vieäc xaây
döïng keát caáu haï taàng kinh teá-xaõ hoäi.
Ñaùnh giaù toång quaùt : phaàn lôùn caùc muïc tieâu chuû yeáu ñeà ra trong chieán löôïc kinh
teá, xaõ hoäi (1991-2000) ñaõ ñöôïc thöïc hieän. Neàn kinh teá coù böôùc phaùt trieån môùi veà löïc
12
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
löôïng saûn xuaát vaø hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi, taêng ñöôïc theá vaø löïc hôn haún 10 naêm
tröôùc, khaéc phuïc ñöôïc moät böôùc tình traïng nöôùc ngheøo vaø keùm phaùt trieån, naâng cao khaû
naêng ñoäc laäp, töï chuû, taïo theâm ñieàu kieän ñaåy maïnh Chuû Nghóa Xaõ Hoäi-Hieän Ñaïi Hoùa
caùc ngaønh kinh teá.
1. Noâng nghieäp
Noâng nghieäp laø ngaønh kinh teá quan troïng cuûa Vieät Nam thöôøng taïo ra treân döôùi
40% toång saûn phaûm xaõ hoäi vaø khoaûng 50% thu nhaäp quoác daân. Nhöng trong nhöõng naêm
1976-1985, bình quaân moãi naêm chæ taêng 3,8%, saûn xuaát noâng nghieäp haàu nhö vaãn giöõ
nguyeân ñaëc tröng ñoäc canh caây luùa nöôùc, maø saûn löôïng löông thöïc quy thoùc naêm 1985
cuõng chæ ñaït 18,2% trieäu taán, trong ñoù gaàn 15,9 trieäu taán thoùc vaø treân 2,3 trieäu taán maøu
löông thöïc quy thoùc.
Noâng nghieäp laø moät trong nhöõng ngaønh ñaït thaønh töïu to lôùn trong nhöõng naêm ñoåi
môùi vöøa qua. Söï phaùt trieån cuûa ngaønh noâng nghieäp töông ñoái oån ñònh vaø khaù vöõng chaéc,
ñaëc bieät laø saûn xuaát löông thöïc. giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp lieân tuïc taêng qua caùc naêm:
1991 taêng 2,9%, 1992 taêng 8,4%, 93- 6,7%, 94-4,9%, 9995-6,6%,96-5.1%,97-7,0%,983,9% vaø öôùc tính 1999 taêng 7,1%.
Bình quaân moãi naêm trong 9 naêm 1991-1999 taêng 5,4%. Ñaây laø toác ñoä taêng khaù
cao vì saûn xuaát noâng nghieäp coù ñoái töôïng laø caây troàng, vaät nuoâi khoâng theå coù böôùc phaùt
trieån ñoät bieán ñöôïc. Toác ñoä taêng naøy khoâng chæ cao hôn toác ñoä taêng bình quaân cuûa keá
hoaïch 5 naêm tröôùc maø coøn cao hôn möùc keá hoaïch 5 naêm 1991-1995 vaø keá hoaïch 5 naêm
1996-2000.
Keát quaû quan troïng nhaát trong noâng nghieäp laø saûn xuaát löông thöïc. Coù theå noùi sau
nhieàu naêm kieân trì phaùt trieån löông thöïc nhöng chæ ñeán nhöõng naêm trong giai ñoaïn naøy,
vaán ñeà an toaøn löông thöïc môùi döôïc khaúng ñònh vaø saûn löôïng haøng naêm khoâng chæ cao
hôn öôùc mô 21,0 trieâu taán ñeà ra töø 1980 maø coøn thöôøng xuyeân taêng leân vôùi möùc bình
quaân moãi naêm treân 1,2 trieäu taán trong suoát 9 naêm 1991-1999.
13
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Saûn löôïng löông thöïc töø möùc bình quaân:
Treân 13,3 trieäu taán /naêm (1976-1980)
Ñaït 17,0 trieäu taán / naêm (1981-1985)
Ñaït 19,7(1986-1990)
Ñaït 34,2 (1991)
Trong naêm 1991 trôû ñi bình quaân moãi naêm trong nhöõng naêm 1991-1999 ñaït gaàn
27,1 trieäu taán /naêm. Ñaây laø thôøi kì saûn löôïng löông thöïc taêng oån ñònh nhaát, coù möùc taêng
bình quaân /naêm vaø toác ñoä taêng cao nhaát keå töø naêm 1975 ñeán nay.
Saûn löôïng löông thöïc ñaït ñöôïc nhöõng naêm qua cho pheùp khaúng ñònh vaán ñeà an
toaøn löông thöïc ñaõ ñöôïc ñaûm baûo saûn löông treân 30 trieäu taán / naêm, khoâng nhöõng ñuû tieâu
duøng maø coøn daønh xuaát khaåu, moãi naêm khoaûng 3-4 trieäu taán gaïo. Neáu moät naêm naøo ñoù
maát muøa thì chæ giaûm treân döôùi 1 trieäu taán thoùc, chæ aûnh höôûng moät phaàn gaïo xuaát khaåu
chöù khoâng gaây ra thieáu huït tieâu duøng trong nöôùc. Moät khi saûn löôïng löông thöïc dö thöøa
khaúng ñònh vieäc löu thoâng thuaän tieän thì vaán ñeà töï tuùc löông thöïc ôû töøng vuøng, töøng ñòa
phöông vôùi baát cöù giaù naøo trôû neân khoâng caàn thieát nöõa.
Vôùi nhöõng chính saùch cuï theå cuûa chính phuû nhaèm phaùt huy theá maïnh cuûa khu vöïc
kinh teá trang traïi- kinh teá trang traïi laø böôùc phaùt trieån môùi cuûa kinh teá hoä, gaén vôùi muïc
tieâu saûn xuaát haøng hoùa quy moâ lôùn. Naêm 1999, caû nöôùc coù khoaûng 113000 trang traïi,
khai thaùc gaàn 30000000 ha ñaát troáng ñoài troïc vaø hoang hoùa. Soá voán caùc trang traïi ñaàu tö
treân 20000 tyû ñoàng, giaûi quyeát vieäc laøm hôn 40.000 lao ñoäng, kinh teá trang traïi haøng
naêm taïo ra giaù trò toång saûn phaåm gaàn 12.000 tyû ñoàng, chieám 10% giaù trò saûn löôïng noâng
nghieäp.
Toác ñoä phaùt trieån noâng-laâm-ngö nghieäp taêng 4,1% trong ñoù noâng nghieäp taêng
5,6%, laâm nghieäp taêng 0,4 %, ngö nghieäp taêng 8,4%.
2. Coâng nghieäp.
14
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Chính saùch coâng nghieäp ôû nöôùc ta bieán ñoåi qua caùc thôøi kì lòch söû vaø ñaõ coù aûnh
höôûng saâu roäng, laâu daøi tôùi ñònh höôùng ñaàu tö, xaây döïng cô caáu vaø phaân boá coâng nghieäp
nöôùc ta. Trong coâng cuoäc ñoåi môùi söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp ñöôïc chuù troïng. Ñöôøng
loái coâng nghieäp hoùa-hieän ñaïi hoùa ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû phaân tích caùc baøi hoïc thöïc
tieãn trong nöôùc, phaân tích caùc maët thaønh coâng vaø thaát baïi cuûa caùc moâ hình coâng nghieäp
hoùa ñaõ dieãn ra ôû caùc nöôùc khaùc nhau treân theá giôùi.
Ñaêc ñieåm môùi trong vieäc tieán haønh coâng nghieäp hoùa.
Ñoùng vai troø chuû ñaïo, nhöng caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc ñöôïc taïo ñieàu kieän phaùt
trieån coâng nghieäp nhaèm taïo ñieàu kieän cho vieäc thöïc hieän coâng nghieäp hoùa ôû giai ñoaïn
tieáp theo. Quan ñieåm cô baûn chi phoái laïi cô caáu ngaønh coâng nghieäp vaø laõnh thoå coâng
nghieäp, cô caáu vaø höôùng ñaàu tö coâng nghieäp hoùa gaén lieàn vôùi chuyeån dòch cô caáu kinh
teá nhieàu thaønh phaàn theo ñònh höôùng Xaõ Hoäi Chuû Nghóa. Maëc duø kinh teá quoác daân vaãn
ñöôïc khaúng ñònh laø ñeå bình ñieåm trong neàn kinh teá thò tröôøng. Khuyeán khích ñaàu tö nöôùc
ngoaøi ñaàu tö trong nöôùc.
Cô cheá quaûn lí kinh teá ñöôïc ñoåi môùi, moät maët taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp,
cô sôû vaø kinh doanh töï chuû trong saûn xuaát, taøi chính, tieáp caän thò tröôøng...Moät maët taêng
cöôøng chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc veà haønh chính – kinh teá ñoái vôùi caùc ñôn vò kinh teá. Söï
ñoåi môùi chính saùch kinh teá ñoái ngoaïi, nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong hoaït ñoâng ngoaïi
giao “ Vieät Nam muoán laøm baïn vôùi taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi “. Ñaõ goùp phaàn quan
troïng vaøo vieäc tieán haønh coâng nghieäp hoùa ñaát nöôùc.
Vieäc ñoåi môùi chính saùch kinh teá ñoái ngoaïi ( vôùi vieäc ña phöông hoùa, ña daïng hoùa
caùc hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi), nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong hoaït ñoäng ngoaïi giao
ñaõ goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc tieán haønh coâng nghieäp hoùa ñaát nöôùc.
Thaønh töïu ñaït ñöôïc trong coâng nghieäp vaø xay döïng ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu tieán boä. Giaù
trò saûn xuaát coâng nghieäp taêng bình quaân haøng naêm 13,5% trong ñoù:
Coâng nghieäp quoác doanh taêng 9,5%
15
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Ngoaøi quoác doanh taêng 11,5%
Khu vöïc voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 21,8%
Caùc ngaønh dòch vuï tieáp tuïc phaùt trieån trong ñieàu kieän khoù khaên hôn tröôùc. goùp
phaàn tích cöïc cho taêng tröôûng kinh teá vaø phuïc vuï ñôøi soáng. Thöông maïi taêng tröôûng khaù,
ñaûm baûo löu chuyeån cung öùng vaät tö haøng hoùa trong caû nöôùc vaø treân töøng vuøng.
3. Thöông maïi.
Nhöõng naêm qua nhôø chính saùch ñoåi môùi, haøng hoùa saûn xuaát trong nöôùc doài daøo,
nguoàn haøng nhaäp khaåu cuõng raát phong phuù, nhieàu thaønh phaàn kinh teá ñaõ ñöôïc nhaø nöôùc
khuyeán khích phaùt trieån, neân ngaønh thöông maïi coù möùc taêng tröôûng khaù cao. Do haøng
hoùa löu thoâng thuaän tieän, nhu caàu veà haøng hoùa ñöôïc ñaùp öùng kòp thôøi, giaù caû bình oån
hôn.
Khu vöïc thöông nghieäp ngoaøi quoác doanh ngaøy caøng coù xu höôùng phaùt trieån hôn,
haàu heát dòch vuï baùn leû ñeàu do doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh thöïc hieän, thöông nghieäp
quoác doanh chuû yeáu naém giöõ hoaït ñoäng baùn buoân.
Phaùt trieån hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi, ñaëc bieät hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu ñeå ñaåy
maïnh coong nghieäp hoùa, taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh saûn xuaát phaùt trieån, phaùt trieån khaû
naêng caïnh tranh cuûa haøng hoùa Vieät Nam treân tröôøng quoác teá.
Thôøi kì ñoåi môùi nhaø nöôc thöïc hieän chính saùch môû cöûa ña phöông hoùa, ña daïng
hoùa Quan Heä Kinh Teá Ñoái Ngoaïi. Vieät Nam ñaõ coù quan heä buoân baùn vôùi hôn 100 nöôùc
vaø laõnh thoå treân theá giôùi. Vieät Nam kí hieäp ñònh hôïp taùc thöông maïi EU, bình thöôøng hoùa
quan heä vôùi Hoa kì ( 12-7-1995 ), trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa ASEAN ( 1995 ).
Ñeán naêm 2000, hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Mó ñöôïc kí keát. Taïo ñieàu kieän ñeå nöôùc ta
môû roäng quan heä thöông maïi hôïp taùc quoác teá veà ñaàu tö vaø caùc hoaït ñoâng kinh teá ñoái
ngoaïi khaùc.
Neùt ñaëc tröng noåi baät laø quaù trình môû cöûa hoaït ñoâng ngoaïi thöông ñöôïc ñaåy maïnh.
Ñeán naêm 1997, toång kim ngaïch ngoaïi thöông vöôït 21 tæ USD, heä soá môû cöûa cuûa neàn kinh
16
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
teá nöôùc ta phaùt trieån nhanh. Söï ñaåy maïnh hoaït ñoäng ngoaïi thöông, nhaát laø xuaát khaåu ñaõ
trôû thaønh moät ñoäng löïc quan troïng ñeå ñaåy nhanh söï taêng tröôûng kinh teá. Naêm 1995, GDP
taêng 9,5%, thì toác ñoä xuaát nhaäp khaåu laø 47% ( xuaát khaåu 50%)
Xuaát khaåu taêng khaù nhanh do chính saùch khuyeán khích xuaát khaåu. Daãn ñeán caùn
caân xuaát nhaäp khaåu töøng böôùc ñöôïc caûi thieän.
Toång giaù trò xuaát nhaäp khaåu :
1991-1995 laø 39940,2 USD
1996-1998 laø 60011, 5 USD
Thò tröôøng xuaát nhaäp khaåu coù nhöõng chuyeån bieán quan troïng, thò tröôøng Chaâu AÙ
taêng daàn tæ troïng caû trong xuaát khaûu vaø nhaäp khaåu cuûa Vieät Nam, töø choå chieám 22,6% trò
giaù xuaát khaåu vaø 10,6% trò giaù xuaát khaåu nöôùc ta (1986), ñaõ taêng neân töông öùng laø 72,4%
vaø 77,5% ( 1995 ), vaø giöõ vöõng trong naêm 1996.
Vôùi vieäc bình thöôøng hoùa quan heï vôùi Mó, vieäc phaùt trieån thò tröôøng chaâu mó coù
nhöõng böôùc tieán ñaùng keå. Trò giaù xuaát khaåu sang thò tröôøng Hoa Kì ñaït 204 trieäu USD,
vaø trò giaù xuaát khaåu sang Hoa Kì ñaït 245 trieäu USD (1996).
Söï ña daïng thò tröôøng xuaát nhaäp khaåu ñaåy maïnh quan heä buoân baùn vôùi caùc nöôùc
tö baûn phaûn trieån vaø xaây döïng thò tröôøng troïng ñieåm laø moät chuû tröông ñuùng vaø taïo ñaø
cho kinh teá ngoaïi thöông cuûa nöôùc ta vöôït qua thöû thaùch do söï ñoå vôõ cuûa thò tröôøng Lieân
Xoâ vaø Ñoâng Aâu ( 1990-1991). Cuøng vôùi söï thay ñoåi ban haøng, nguoàn thanh toaùn cuõng
thay ñoåi, tröôùc ñöôïc thanh toaùn baèng ñoàng Ruùp, nhöng töø naêm 1991 ñeân nay ñöôïc thanh
toaùn baêng USD
Ñaùnh giaù toång quaùt hoaït ñộng xuaát nhaäp khaåu:
Xuất khẩu đã đạt được quy mô và tốc độ tăng trưởng, kim ngạch xuất khẩu trong 5
năm 1991-1995 gấp 2-2,5 lần so với 5 năm trước, nhưng đến năm 2000 tăng 5,4 lần kết quả
sau1990. Nhịp độ tăng trưởng xuất khẩu trong 10 năm đạt 18,4%/ năm, gấp 2,5 lần tốc độ
tăng GDP.
17
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
Đã thực hiện được nhiệm vụ “ cải tiến cơ cấu xuất khẩu theo hướng tăng các mặt
hang chế biến, gæam tỉ trọng các sản phẩm thô, tạo một số mặt hng có khối lượng lớn và thị
trường tương đối ổn định. Trong kim ngạch xuất khẩu, tỷ trọng sản phâm đã qua chế biến
từ khoảng 8% (1991) lên 40%(2000) vaø ñaõ coù 12 maët haøng khoái löôïng vaø kim ngaïch lôùn .
trong ñoù coù maët haøng coù giaù trò treân 1 tæ USD laø gaïo, giaày deùp, may mace vaø daàu thoâ, 3
maët haøng coù giaù trò treân 500 trieâu USD laø caø pheâ, ñieän töû, thuyû haûi saûn. Ñaëc bieät moät soá
saûn phaåm Vieät Nam coù vò trí cao treân theá giôùi nhö gaïo, caø pheâ ñöùng thöù hai theá giôùi.
Nhaâp khaåu ñaõ phuïc vuï coù hieäu quaû cho phaùt trieån saûn xuaát vaø ñoåi môùi coâng ngheä,
thuùc ñaåy naâng cao chaát löôïng vaø söùc caïnh tranh cuûa haøng Vieät Nam, ñaùp öùng nhu caàu
thieát yeáu cuûa ñôøi soáng. trong cô caáu nhaäp khaåu naêm 2000, tö lieäu saûn xuaát chieám gaàn
95%, haøng tieâu duøng chæ coøn chieám 5% ( so vôùi naêm 1990 laø 15%).
Tình traïng nhaäp sieâu ñaõ giaûm caû veà giaù trò tuyeät ñoái laãn töông ñoái, trong 5 naêm
(1991-1995) nhaäp sieâu chieám 33% kim ngaïch nhaäp khaåu thì 5 naêm sau (1996-2000) chæ
coøn khoaûng 18%, rieâng naêm 1999 laø 0,7% ñaõ vöôït qua khuûng hoaûng thò tröôøng vaøo ñaàu
nhöõng naêm 90 do Lieân Xoâ vaø Ñoâng AÂu tan raõ, vaø ñaåy luøi ñöôïc chính saùch bao vaây caám
vaän nöôùc ta, veà cô baûn thöïc hieän ñöôïc chuû tröông “ña daïng hoaù thò tröôøng, ña phöông
hoaù quan heä kinh teá”. Nöôùc ta ñaõ coù quan heä thöông maïi vôùi 105 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå,
kí treân 60 hieäp ñònh thöông maïi vôùi caùc nöôùc trong ñoù coù Hoa Kì, gia nhaäp ASEAN,
APEC, vaø ñang ñaøm phaùn chuaån bò gia nhaäp WTO, laø thaønh vieân cuûa IMF, WB,ADB.
Ñaõ ñoåi môùi moät caùch cô baûn cô cheá xuaát nhaäp khaåu theo höôùng cho pheùp moïi
doanh nghieäp thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá ñöôïc tröïc tieáp xuaát nhaäp khaåu, xoaù boû haàu
heát caùc thuû tuïc phieàn haø vaø caùc loaïi giaáy pheùp khoâng caàn thieát, neân ñeán 2000 coù treân
1200 doanh nghieäp xuaát nhaäp khaâu tröïc tieáp.
Toùm laïi trong giai ñoaïn naøy nhöõng thaønh töïu kinh teá ñaït ñöôïc töông ñoái toaøn dieän
vaø roõ neùt. Nhieàu chæ tieâu chuû yeáu trong caùc ngaønh, caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng kinh teá-xaõ
hoäi ñaït ñöôïc möùc taêng tröoûng cao, oån ñònh vaø lieân tuïc. Söï phaùt trieån chung cuûa neàn kinh
teá ñaát nöôùc töø choã saûn xuaát khoâng ñuû tieâu duøng sang ñaûm baûo ñöôïc tieâu duøng, hôn nöõa
tieâu duøng coøn ñöôïc caûi thieän, ñoàng thôøi baét ñaàu coù tích luyõ töø noäi boä neàn kinh teá. Ñaùng
18
Toå 3-Lôùp Söû 2A
Phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc
chuù yù laø vaán ñeà löông thöïc ñöôïc giaûi quyeát vöõng chaéc, goùp phaàn oån ñònh vaø naâng cao
möùc soáng daân cö noùi chung vaø noâng daân noùi rieâng. Saûn xuaát phaùt trieån, löu thoâng phaân
phoái thoâng thoaùng cuøng vôùi söï chæ ñaïo, ñieàu haønh saùt sao cuûa chính phuû, caùc caáp, caùc
ngaønh ñaõ khaéc phuïc ñöôïc sieâu laïm phaùt chæ ôû möùc döôùi 10%. Nguy cô laïm phaùt taêng neân
chöa phaûi ñaõ heát, nhöng sieâu laïm phaùt khoù coù khaû naêng taùi dieãn vì neàn kinh teá ñaõ coù noäi
löïc ngaên caûn. Nhöõng thaønh töïu naøy chöùng toû neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ thoaùt ra khoûi tình
taïng khuûng hoaûng vaø ñang töøng böôùc phaùt trieån ñi neân, hoäi nhaâp cuøng xu höôùng phaùt
trieån cuûa theá giôùi.
VI. GIAI ÑOAÏN 2001-2005.
Ñaïi Hoäi IX cuûa Ñaûng thoâng qua chieán löôïc phaùt trieån KTXH 2001-2010 vaø
phöông höôùng nhieäm vuï, keá hoaïch phaùt trieån KTXH naêm 2001-2005. Caùc chæ tieâu kinh
teá cuûa keá hoaïch 5 naêm 2001-2005 ñeàu ñaït vaø vöôït keá hoaïch. Neàn kinh teá ñaït toác ñoä taêng
tröôûng khaù cao, naêm sau cao hôn naêm tröôùc.
Toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP)- (2001_2005)taêng bình quaân 7,5%/ naêm ,ñaït
muïc tieâu ñeà ra.
Trong ñoù:
Noâng nghieäp taêng 3,8 %
Coâng nghieäp vaø Xaây döïng taêng 10,2%
Dòch vuï taêng 7%
Quy moâ toång saûn phaåm trong nöôùc naêm 2005 ñaït 837.8 nghìn tyû ñoàng, gaáp ñoâi so
vôùi naêm 1995.
GDP bình quaân ñaàu ngöôøi: 640 USD/ngöôøi,.vöôït möùc bình quaân cuûa caùc nöôùc
phaùt trieån coù thu nhaäp thaáp (500 USD/ngöôøi).
1. Coâng nghieäp.
19
- Xem thêm -
.DOC 
31 
231 
107 
