Tài liệu tong quan he thong nhiet dien vinh tan 2

Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 MỤC LỤC PHẦN I: SƠ BỘ VỀ NMNĐ VĨNH TÂN 2 ............................................................. 6 I. GIỚI THIỆU .......................................................................................................... 6 1. Vị trí địa lí ............................................................................................................. 6 2. Cơ chế kỹ thuật...................................................................................................... 7 3. Nguyên lí hoạt động .............................................................................................. 8 II. HỆ THỐNG ĐIỆN CỦA NMNĐ VĨNH TÂN 2 ................................................. 9 1. Nhà máy điện......................................................................................................... 9 2. Trạm biến áp ....................................................................................................... 10 PHẦN II. BẢO VỆ HỆ THỐNG ĐIỆN ................................................................. 12 I. SƠ ĐỒ VỊ TRÍ TU-TI ......................................................................................... 12 II. MÔ TẢ CÁC BVRL CÓ TRONG NHÀ MÁY ................................................. 13 1. 21G: Bảo vệ tổng trở thấp ................................................................................... 13 2. 24G (V/Hz): Bảo vệ quá kích từ ......................................................................... 13 3. 26: Bảo vệ nhiệt độ không bình thường .............................................................. 13 4. 32R: Bảo vệ công suất ngược.............................................................................. 14 5. 32L: Bảo vệ công suất MPĐ thấp ....................................................................... 14 6. 40G: Bảo vệ mất kích từ...................................................................................... 14 7. 46G: Bảo vệ mất cân bằng .................................................................................. 15 8. 49G: Bảo vệ quá tải MPĐ ................................................................................... 15 9. 50/27G: Bảo vệ chống thao tác MC đầu cực không chủ ý ................................ 15 10. 50BF: Bảo vệ chống hư hỏng MC đầu cực ....................................................... 15 11. 59GN(IT): Bảo vệ chạm chập các vòng dây trong cuộn dây stator MPĐ ........ 16 12. 63: Rơle áp lực (Buchholz) ............................................................................... 16 13. 64GN: Kết hợp với Rơle 54GN bảo vệ chạm đất 100% cuộn dây stator MPĐ ... ....................................................................................................................... 17 14. 64F: Bảo vệ chạm đất kích từ ............................................................................ 17 15. 78G: Bảo vệ dao động công suất....................................................................... 17 16. 81O: Bảo vệ tần số cao ...................................................................................... 17 17. 81U: Bảo vệ tần số thấp .................................................................................... 18 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 1 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 18. 87G: Bảo vệ so lệch MPĐ ................................................................................. 18 19. 96: Rơle hơi: ...................................................................................................... 19 III. NHÓM CÁC LOẠI BẢO VỆ Ở MÁY PHÁT VÀ MÁY BIẾN ÁP CHÍNH: . 19 1. Các bảo vệ trong máy phát: ................................................................................. 19 2. Các bảo vệ máy biến áp chính:............................................................................ 20 3. Các bảo vệ trong máy biến áp kích từ: ................................................................ 21 4.Các bảo vệ máy biến áp chính A: TD911: ........................................................... 21 5. Các bảo vệ máy biến áp chính B: TD912: .......................................................... 22 6. Các bảo vệ máy biến áp chính – BV không điện: ............................................... 22 7. Các bảo vệ máy biến áp chính A – BV không điện: ........................................... 22 8. Các bảo vệ máy biến áp chính B – BV không điện: ........................................... 23 IV. CÁC VÙNG BẢO VỆ: ..................................................................................... 23 1. Bảo vệ khối máy phát – máy biến áp chính: ....................................................... 23 2. Vùng bảo vệ của khối Máy phát và MBA kích từ: ............................................. 23 3. Vùng bảo vệ của khối MBA T1 – TD911 – TD921 và cáp ngầm 220kV: ......... 24 3.1. Khối Máy biến áp: ............................................................................................ 24 3.2. Bảo vệ cáp ngầm: ............................................................................................. 28 V. CÁC CHỨC NĂNG BẢO VỆ CỦA TỪNG TRIP BUS ĐANG ĐƯỢC CÀI ĐẶT UR: ................................................................................................................. 30 1. Trip bus 1 - Fullstop 1 ........................................................................................ 30 2. Trip bus 2- Normal shutdown ............................................................................. 30 3. Trip bus 3- Fullstop 2 .......................................................................................... 31 4. Trip bus 4 - Splitting ........................................................................................... 31 5. Trip bus 5- De-excitation & Splitting ................................................................. 31 VI. TÁC ĐỘNG BẢO VỆ CỦA CÁC TRIP BUS: ................................................ 32 ................................................................................................................................. 33 1. Trip bus 1: ........................................................................................................... 33 2. Trip bus 2: ........................................................................................................... 33 3. Trip bus 3: ........................................................................................................... 34 4. Trip bus 4: ........................................................................................................... 34 5. Trip bus 5: ........................................................................................................... 34 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 2 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 VII. BẢO VỆ ĐỘNG CƠ: ..................................................................................... 35 1. Động cơ ≥ 1000kW ............................................................................................. 35 2. Rơle bảo vệ động cơ < 1000 kW và ≥ 200 kW ................................................... 35 3. Rơle bảo vệ động cơ < 200 kW và ≥30 kW ........................................................ 35 4. Rơle bảo vệ động cơ < 30 kW được bảo vệ bằng rơle nhiệt ............................... 36 VIII. BẢO VỆ HỆ THỐNG BẰNG PHƯƠNG THỨC NỐI ĐẤT ....................... 36 PHẦN III. VẬN HÀNH HỆ THỐNG ..................................................................... 36 I. VẬN HÀNH ĐỘNG CƠ ĐIỆN ........................................................................... 36 II. VẬN HÀNH MÁY PHÁT ĐIỆN....................................................................... 42 1. Các quy định về thông số vận hành máy phát: .................................................... 42 2. Các biện pháp an toàn: ........................................................................................ 45 3. Kiểm tra và chuẩn bị trước khi khởi động máy phát: ......................................... 47 4. Các vấn đề lưu ý khi khởi động và hoà đồng bộ. ............................................... 50 5. Thí nghiệm sau khi sửa chữa:.............................................................................. 50 6. Khởi động và hoà đồng bộ máy phát: ................................................................. 51 7. Dừng máy phát: ................................................................................................... 54 III. VẬN HÀNH MÁY PHÁT DIESEL ................................................................. 55 IV. VẬN HÀNH GCB (Máy Cắt Đầu Cực) ........................................................... 59 1. Vận Hành ............................................................................................................. 59 1. 1. MC Q0 (901; 902): .......................................................................................... 59 1.2. DCL Q9 (901-3; 902-3): ................................................................................. 60 1.3. DTĐ Q81 (901-05; 902-05), Q82 (901-38; 902-38):...................................... 62 1.4. Vận hành motor truyền động bằng tay quay: ................................................... 65 1.5. Ý nghĩa các biểu tượng: ................................................................................... 65 2. Qui định chung về thao tác máy cắt .................................................................... 68 V. VẬN HÀNH MÁY BIẾN ÁP ............................................................................ 69 1. Máy Biến Áp T1 (T2).......................................................................................... 69 1.1 Các thông số kỹ thuật chính: ............................................................................. 69 1.2 Qui định vận hành Máy Biến Áp ...................................................................... 70 2. Máy Biến Áp [911 (912)], [921 (922)] ............................................................... 74 2.1. Các thông số kỹ thuật chính ............................................................................. 74 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 3 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 2.2. Qui trình vận hành ............................................................................................ 76 3. Máy Biến Áp TD21 ............................................................................................ 80 3.1. Các thông số kỹ thuật chính ............................................................................. 80 3.2 Qui định vận hành ............................................................................................. 82 VI. VẬN HÀNH UPS ............................................................................................ 86 1. Thông số kỹ thuật UPS: ...................................................................................... 86 1.1. UPS tổ máy:...................................................................................................... 86 1.2. Hệ thống nguồn BACK-UP: ............................................................................ 88 1.3. Các phần tử chính: ............................................................................................ 89 1.4. Qui định vận hành: ........................................................................................... 94 VII. VẬN HÀNH HỆ THỐNG ĐIỆN TỰ DÙNG ................................................. 98 1. Mô tả hệ thống điện tự dùng trong nhà máy ....................................................... 98 1.1. Mô tả hệ thống điện tự dùng 6,6kV. ................................................................ 98 1.2. Mô tả hệ thống điện từ dùng 400V. .............................................................. 99 2. Qui định thao tác điện tự dùng: ......................................................................... 101 VIII. VẬN HÀNH ATS VĨNH TÂN .................................................................... 105 QUY TRÌNH VẬN HÀNH VÀ XỬ LÝ SỰ CỐ HỆ THỐNG CHUYỂN NGUỒN: ............................................................................................................................... 105 1. Quy trình vận hành và xử lý sự cố hệ thống chuyển nguồn 6.6kV.................. 105 1.1. Quy trình vận hành. ....................................................................................... 105 1.2. Quy trình xử lý sự cố ...................................................................................... 107 2. Quy trình vận hành và xử lý sự cố hệ thống chuyển nguồn 0,4kV PC ............. 110 3. Quy trình vận hành và xử lý sự cố hệ thống chuyển nguồn 0,4kV Emergency. .... ....................................................................................................................... 115 3.1. Quy trình vận hành. ........................................................................................ 115 3.2 Quy trình xử lý sự cố. ...................................................................................... 117 IX. QLVH & XLSC HÒA ĐỒNG BỘ .................................................................. 119 1. Tổng quan về hệ thống hòa đồng bộ. ................................................................ 119 2. Vận hành. ........................................................................................................... 132 3. Xử lý sự cố ........................................................................................................ 137 PHẦN IV. DANH MỤC VIẾT TẮT .................................................................... 137 PHẦN V. TÌM HIỀU THÊM ................................................................................ 140 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 4 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 CHU TRÌNH NHIỆT CỦA TỔ MÁY 622MW.................................................... 140 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 5 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 PHẦN I: SƠ BỘ VỀ NMNĐ VĨNH TÂN 2 I. GIỚI THIỆU 1. Vị trí địa lí Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2 được xây dựng tại khu quy hoạch nhà máy nhiệt điện, trong tổ hợp nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân, thuộc xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Cách thành phố Phan Thiết 106 km, và cách tỉnh Ninh Thuận 15km. Phía Bắc giáp đồi núi Quốc lộ 1A. Phía Nam giáp biển cách đảo Cù Lao Cau 10km. Phía Đông là khu qui hoạch du lịch Cà Ná. Phía tây là cảng cá khu dân cư xã Vĩnh Hảo. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 6 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 2. Cơ chế kỹ thuật Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2 có công suất 2 x 622MW, nhiên liệu chính là than antraxit cám 6A khu vực Hòn Gai Cẩm Phả, dầu FO làm nhiên liệu khởi động và đốt phụ trợ khi phụ tải dưới 70%. Nhà máy được thiết kế với cấu hình tổ máy gồm một lò hơi, một tuabin, và một máy phát. Nhà máy phát lên lưới điện quốc gia qua cấp điện áp 220KV thông qua sân phân phối chung 500/220kV. Nguồn nước vận hành cho nhà máy là nguồn nước được lấy từ hồ Đá Bạc. Hệ thống nước làm mát bằng nước biển, bải xỉ và một số hạng mục trong nhà máy được thiết kế đủ cho quy mô công suất cuối cùng của nhà máy là 1244MW. Nhà máy nhiệt điện thực hiện việc biến đổi nhiệt năng của nguyên liệu thành cơ năng rồi thành điện năng. Quá trình biến đổi đó được thực hiện nhờ tiến hành một số quá trình liên tục (một chu trình) trong một số thiết bị của nhà máy. Chu trình chuyển hóa nhiệt năng thành cơ năng làm quay tuabin từ việc đốt cháy các loại nhiên liệu trong lò hơi, sau đó chuyển cơ năng thành năng lượng điện trong máy phát điện. Nhiệt năng được được đến tuabin qua một môi trường dẫn nhiệt là hơi nước. Hơi nước truyền tải nhiệt năng phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật (như áp suất, nhiệt độ) trước khi đi vào tuabin để sinh công. Các giải pháp chính:  Cấp điện áp truyền tải: 220/500kV  Máy phát: 3 pha đồng bộ, công suất 2x622MW, làm mát bằng khí Hydro.  Nhiên liệu: Than Antraxit (cám 6A) nội địa được chuyển từ miền Bắc vào.  Lò hơi: thông số hơi cận tới hạn, ngọn lửa hình chữ W, có tái sấy, một buồng đốt, hệ thống gió lò cân bằng, tuần hoàn tự nhiên và 1 bao hơi, thải xỉ khô đáy lò, lắp đặt ngoài trời.  Tuabin hơi: là loại tuabin ngưng hơi thuần túy, thông số hơi cận tới hạn, có tái sấy 1 lần, 8 cửa trích nhiệt.  Hệ thống làm mát tuần hoàn : lấy từ nước biển và thải ra biển.  Nước ngọt : lấy từ hồ Đá Bạc và xử lý nước biển. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 7 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 3. Nguyên lí hoạt động Sơ đồ nguyên lý hoạt động của nhà máy. Giải Thích:  (1) Than (than cám 6A) Buồng đốt: Khói: Tro & Xỉ: Bộ nghiền than Lọc bụi ESP, Khử NO, Khử S Xe tải chuyên dụng than mịn Không Khí Bãi xỉ (cách 1.5km)  (2) Nước (Biển, thiên nhiên) qua xử lí Bình ngưng hệ thống ống dẫn Bình gia nhiệt, Bình khử khí Bao hơi.  Ở Bao hơi (1)+(2) = (nước + nhiệt) Hơi bão hòa Bộ quá nhiệt (538’C, 16.67Mpa) Turbine cao áp Bộ tái sấy ( 538’C, 3.6Mpa) Turbine trung áp Turbine hạ áp Bình ngưng Hệ thống bơm ngưng, Bơm TH CK mới Turbine quay Điện năng được sinh ra MPĐ quay Máy Biến áp Điều chỉnh điện áp Lưới Điện.  Than cám 6A được vận chuyển theo đường biển đến cảng than, kho than bằng các thiết bị vận chuyển và băng tải. Rồi được chuyển đến máy nghiền nghiền thành than bột cấp vào buồng đốt (của Lò Hơi).  Khói sau khi đốt được đưa qua các bộ xử lí: bộ lọc ESP, khử NO, khử S trước khi được thải ra ngoài môi trường.  Tro & xỉ sau khi đốt được vận chuyển đến bãi xỉ cách nhà máy 1.5km bằng xe tải chuyên dụng.  Dầu FO được vận chuyển đến nhà máy, được chứa trong các bồn chứa và được cấp vào buồng đốt để đốt cháy (mồi) than giai đoạn ban đầu. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 8 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2  Nguồn nước tự nhiên (nước Biển, nước Sông) sau khi qua xử lí được bơm vào bình ngưng. Rồi được bơm tới bình ngưng, bình khử khí và cuối cùng được bơm đến lò hơi bằng các hệ thống ống dẫn.  Tại Bao Hơi nước nhận nhiệt của quá trình đốt than ở bao hơi và trở thành hơi bão hòa. Hơi bão hòa được dẫn qua các bộ phận quá nhiệt để trở thành hơi quá nhiệt (đạt ngưỡng 538oC và ở áp suất 16.67Mpa) rồi vào Turbine cao áp để sinh công. Sau khi sinh công hơi ra khỏi Turbine cao áp được dẫn đến bộ tái sấy nâng nhiệt độ lên lại 538oC và áp suất ở 3.67Mpa) rồi vào Turbine trung áp để sinh công lần 2. Sau đó được dẫn thẳng vào Turbine hạ áp để sinh công lần cuối và được dẫn đến bình ngưng. Ở bình ngưng, hơi ngưng lại thành nước rồi được hệ thống bơm ngưng, bơm tuần hoàn để thực hiện chu trình tiếp theo.  Hơi đi qua làm quay các cánh quạt của các Turbine cao, trung và hạ áp. Chuyển nhiệt năng thành cơ năng kéo máy phát điện hoạt động. Máy phát điện hoạt động sinh ra điện năng và điện năng được đưa qua hệ thống Máy Biến Áp để điều chỉnh điện áp thích hợp rồi đưa lên lưới điện. II. HỆ THỐNG ĐIỆN CỦA NMNĐ VĨNH TÂN 2 1. Nhà máy điện Các tổ máy NMĐ Vĩnh Tân 2 được đấu nối với thanh cái 220kV của sân phân phối 500/220kV TTĐL Vĩnh Tân thông qua cáp ngầm 220kV. Cáp ngầm được đấu nối với cuộn cao của MBA chính nâng áp (Generator Transforme : GT). Sân phân phối được đầu tư với theo một dự án riêng, theo sơ đồ ba máy cắt hai thanh góp gồm bốn xuất tuyến đường dây và hai MBA tự ngẫu (Automatic Transformer: AT) liên lạc 500/220kV. Máy phát là máy phát đồng bộ ba pha với công suất định mức là 750MVA. Máy phát và MBA T1 được đấu nối với nhau thông qua thanh góp IPB 25kA. Một MC 901 đầu cực máy phát được lắp đặt giữa đầu ra của máy phát và MBA chính T1. Giữa MC 901 và MBA chính T1 lắp đặt một MBA tự dùng ba pha ba cuộn dây 54/34-34MVA (TD911) và một MBA ba pha hai cuộn dây 34MVA (TD912) thông qua thanh góp IPB 2kA. Thanh góp cách ly pha cũng được dùng để nối máy phát, máy cắt và MBA chính. Tóm lại, khi vận hành chế độ bình thường nhà máy Vĩnh Tân 2 phát điện từ máy phát 20kV qua MBA chính T1 nâng áp lên 220kV. Đi vào cáp ngầm rồi đến sân phân phối 500/220kV hòa vào lưới quốc gia. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 9 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Sơ đồ đấu nối NMĐ Vĩnh Tân & trạm 500kV Ngoài ra, nguồn cấp điện tự dùng dự phòng được lấy từ xuất tuyến 220 kV của sân phân phối 220 kV thông qua một máy biến áp tự dùng dự phòng/khởi động (Standby Transformer: ST) loại 3 pha, 3 cuộn dây với dung lượng 54/34-34 MVA. 2. Trạm biến áp Nhà máy điện Vĩnh Tân sẽ được đấu nối với hệ thống điện qua cấp điện áp 220kV bằng 4 lộ tuyến và máy biến áp liên lạc 500/220kV  02 lộ tuyến 220kV từ nhà máy đến trạm Tháp Chàm chiều dài mỗi lộ tuyến là 50km.  02 lộ tuyến 220kV từ nhà máy đến trạm Phan Rí chiều dài mỗi lộ tuyến là 50km.  Xây dựng 02 lộ tuyến 220kV từ trạm 220kV Phan Thiết đến trạm Phan Rí chiều dài mỗi lộ tuyến là 60km. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 10 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Sơ đồ đấu nối các trạm lên lưới điện QG Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 11 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 PHẦN II. BẢO VỆ HỆ THỐNG ĐIỆN I. SƠ ĐỒ VỊ TRÍ TU-TI Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 12 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 II. MÔ TẢ CÁC BVRL CÓ TRONG NHÀ MÁY 1. 21G: Bảo vệ tổng trở thấp Bảo vệ lấy tín hiệu dòng và áp từ CT phía trung tính máy phát và PT đầu cực máy phát. Bảo vệ sẽ làm việc theo nguyên tắc đo tổng trở (Z = UNM/INM) từ điểm ngắn mạch đến chỗ đặt relay. Bảo vệ sẽ tác động khi tổng trở rơ le đo được nhỏ hơn giá trị cài đặt. Ví dụ: Khi có ngắn mạch trong khoảng từ máy phát đến MC 901, khoảng cách từ điểm ngắn mạch đến MC 901 gần hơn khoảng cách từ điểm ngắn mạch đến MC 251 – 281 nên rơle tác động đến MC 901 trước và MC 901 cắt ra ngoài cô lập phần ngắn mạch đến MBA. Khi có ngắn mạch trong khoảng từ MC 901 đến MBA, rơle tác động cắt MC 901 và MC 251 – 281 cô lập phần ngắn mạch đến các phần khác. 2. 24G (V/Hz): Bảo vệ quá kích từ Bảo vệ lấy tín hiệu tần số và điện áp từ PT đầu cực máy phát. Bảo vệ sẽ làm việc theo nguyên lý so sánh tỷ số (U/f) với giá trị cài đặt Bảo vệ sẽ tác động khi tỉ số (U/f) vượt quá giá trị cài đặt. 3. 26: Bảo vệ nhiệt độ không bình thường Rơ le nhiệt dùng lưỡng kim. Lưỡng kim là hai kim loại có hệ số giãn nở khác nhau. θ0 , l1 = l2 θ1 > θ0 , l1 > l2 Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 13 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 θ0 , lưỡng kim thẳng. θ1 > θ0 , lưỡng kim cong. Ví dụ lưỡng kim trên là sắt và đồng. Ở nhiệt độ bình thường, 2 kim loại có chiều dài bằng nhau. Khi nhiệt độ tăng, đồng dài hơn sắt. Hai kim loại được dán chặt vào nhau (nên gọi là lưỡng kim). Ở nhiệt độ bình thường, lưỡng kim thẳng. Khi nhiệt độ tăng lưỡng kim cong lên vì một bên giãn nhiều, 1 bên giãn ít. Rơle nhiệt dùng lưỡng kim: IR 1 2 3 abc Lưỡng kim (1) cản trở sự xoay của đòn gánh (2) nên tiếp điểm (3) không tác động (ab: đóng, bc: cắt) Khi có dòng điện IR qua điện trở nung nóng lưỡng kim (1) cong lên thả tự do cho đòn gánh (2) nên tiếp điểm (3) tác động (ab: cắt, bc: đóng) 4. 32R: Bảo vệ công suất ngược Bảo vệ lấy tín hiệu dòng điện và điện áp từ CT, PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ sẽ làm việc theo nguyên lý kiểm tra hướng công suất tác dụng của MPĐ. Bảo vệ sẽ tác động khi công suất của tổ máy nhận về vượt quá công suất cài đặt. 5. 32L: Bảo vệ công suất MPĐ thấp Bảo vệ lấy tín hiệu dòng điện và điện áp CT, PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh dòng điện và điện áp. Bảo vệ sẽ tác động khi công suất phát của tổ máy nhỏ hơn công suất cài đặt. 6. 40G: Bảo vệ mất kích từ Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 14 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Bảo vệ lấy tín hiệu CT và PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên tắc đo tổng trở Z đầu cực MPĐ. Khi tổng trở đo được nằm trong vùng cài đặt, bảo vệ sẽ tác động. Đặc tính tác động của 40G 7. 46G: Bảo vệ mất cân bằng Bảo vệ lấy tín hiệu từ CT phía trung tính MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên tắc so sánh dòng thứ tự nghịch I2 của máy phát. Bảo vệ sẽ tác động khi dòng thứ tự nghịch đo được lớn hơn giá trị cài đặt. 8. 49G: Bảo vệ quá tải MPĐ Bảo vệ lấy tín hiệu dòng điện từ CT phía trung tính MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh dòng điện I. Bảo vệ sẽ tác động khi dòng điện đo được lớn hơn dòng điện cài đặt. 9. 50/27G: Bảo vệ chống thao tác MC đầu cực không chủ ý Bảo vệ lấy tín hiệu điện áp từ PT đầu cực MPĐ và dòng điện từ CT phía trung tính MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh điện áp và dòng điện. Bảo vệ sẽ tác động trong trường hợp GCB mở, phát hiện điện áp đo được lớn hơn điện áp cài đặt và dòng điện lớn hơn dòng điện cài đặt. 10. 50BF: Bảo vệ chống hư hỏng MC đầu cực Bảo vệ lấy tín hiệu dòng thứ tự thuận, thứ tự nghịch từ CT sau GCB. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh dòng điện. Bảo vệ sẽ tác động trong trường hợp lệnh đã gửi cắt GCB bị từ chối, lúc này sẽ so sánh dòng điện thứ tự thuận hoặc thứ tự nghịch đo được lớn hơn trị số cài đặt, bảo vệ gửi tính hiệu cắt MC phía trạm 220kV Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 15 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Ví dụ: 251 641 901 Các thiết bị bảo vệ B/F I> & B/F trip 0 G Khi ngắn mạch xảy ra trong khoảng từ MC 901 đến MC 641, các thiết bị bảo vệ cắt MC 901. Nhưng MC 901 bị lỗi hư hỏng nên không cắt được. Lúc này rơle 50BF nhận tín hiệu từ các thiết bị bảo vệ và tín hiệu dòng , rơle 50BF báo trip và cắt MC 251, MC 641 để cách ly dòng ngắn mạch. 11. 59GN(IT): Bảo vệ chạm chập các vòng dây trong cuộn dây stator MPĐ Bảo vệ lấy tín hiệu điện áp tại cuộn tam giác hở của PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên tắc so sánh điện áp thứ tự 0. Bảo vệ sẽ tác động khi dòng thứ tự 0 đo được lớn hơn giá trị cài đặt. 12. 63: Rơle áp lực (Buchholz) Đây là rơle tác động từ hơi gaz, dùng để phát hiện các sự cố nhỏ mới bắt đầu, sự cố này có thể trở thành sự cố mạnh sau thời gian, rơle gaz để phụ trợ cho rơle so lệch dọc MBA bởi nó không thể phát hiện được sự cố ngắn mạch bên trong MBA hoặc tại đầu cực MBA. Khi sự cố xảy ra từ từ nó sinh ra nhiệt làm ảnh hưởng cách điện và lõi trong MBA, sự phân hóa vật liệu cách điện sinh ra gaz dễ cháy, hoạt động của rơle Buchholz là báo tín hiệu khi lượng gaz phát sinh đủ lớn; phân tích khí gaz trong rơle cho biết loại sự cố. Vị trí đặt rơle Buchholz và giản đồ giải thích nguyên lý làm việc của rơle Buchholz ở hình bên dưới. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 16 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Khi gaz tích tụ, mức dầu giãn và như thế trái nổi lên hạ xuống làm đóng tiếp điểm báo động. Để làm việc tin cậy, người ta dùng tiếp điểm thủy ngân, gaz tích tụ có thể được giãn vào một ống để phân tích biết sự cố, nếu loại sự cố lớn lượng gaz lớn sinh ra nhiều làm trái nổi phía dưới hoạt động và cho tín hiệu mở MC của MBA. Rơle Buchholz tác động chậm: thời gian làm việc tối thiểu là 0.1s, trung bình là 0.2s. 13. 64GN: Kết hợp với Rơle 54GN bảo vệ chạm đất 100% cuộn dây stator MPĐ Bảo vệ lấy tín hiệu sóng hài bậc 3 từ MBA trung tính nối đất với cuộn tam giác hở PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh giá trị số điện áp hài bậc 3 trung tính MPĐ với điện áp hài bậc 3 PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ sẽ tác động khi có chạm đất trong cuôn dây stator. Bảo vệ này chỉ bảo vệ khoảng (70÷80)% tính từ điểm trung tín MPĐ đến đầu cực MPĐ. 14. 64F: Bảo vệ chạm đất kích từ Bảo vệ sẽ cấp một tín hiệu áp sóng chữ nhật với tần số thấp giữa cuộn kích từ MPĐ với đất, đồng thời đo dòng rò chạy từ cuộn kích từ xuống đất và tính điện trở R. Bảo vệ sẽ tác động khi có chạm đất, tức là R đo được sẽ nhỏ hơn R cài đặt. 15. 78G: Bảo vệ dao động công suất Bảo vệ lấy tín hiệu dòng và áp từ CT và PT đầu cực máy phát. Bảo vệ làm việc theo nguyên tắc đo vectơ tổng trở đầu cực máy phát (Z = U/I). Bảo vệ sẽ tác động khi có sự cố làm cho vectơ dao động vào vùng tác động của rơle. 16. 81O: Bảo vệ tần số cao Bảo vệ lấy tín hiệu điện áp, tần số PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh giá trị tần số f . Bảo vệ sẽ tác động khi giá trị tần số f đo được lớn hơn giá trị đặt. Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 17 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 17. 81U: Bảo vệ tần số thấp Bảo vệ lấy tín hiệu điện áp, tần số PT đầu cực MPĐ. Bảo vệ làm việc theo nguyên lý so sánh giá trị tần số f và điện áp U . Bảo vệ sẽ tác động khi giá trị tần số f và điện áp đo được nhỏ hơn giá trị đặt. 18. 87G: Bảo vệ so lệch MPĐ Có nhiệm vụ chống ngắn mạch nhiều pha trong cuộn dây stator máy phát. Bảo vệ 87G làm việc theo nguyên tắc so sánh giá trị dòng điện giữa 2 CT hai đầu vùng bảo vệ, dòng vào rơ le là dòng so lệch. Giá trị dòng so lệch (ID) được so sánh với dòng hãm (IR) Đặc tính tác động của 87G + Khi có ngắn mạch ngoài vùng bảo vệ: |ID | < | IR| bảo vệ không tác động. khi có ngắn mạch trong vùng bảo vệ (giữa 2 CT), dòng so lệch sẽ rất lớn |ID | > | IR| bảo vệ sẽ tác động. S1 IP2 IP1 Ví dụ: 901 CT1 I2 I1 CT2 SL + Khi vận hành bình thường hoặc khi có ngắn mạch ngoài: Dòng điện so lệch: Idiffer = |I1 + I2 | = |I1 − I2 | = 0 Dòng ổn định hay dòng hãm: Istab = |I1 | + |I2 | = |I1 | + |I1 | = 2|I1 | Hoặc có ngắn mạch ngoài: I2 = −I1 nên |I2 | = |I1 | => { Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 Idiffer = 0 Istab = 2|I1 | 18 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 Cả 2 trường hợp trên, bảo vệ không tác động + Ngắn mạch trong vùng cấp dòng từ 2 phía: S1 IP1 IP2 901 CT1 CT2 I2 I1 SL Idiffer = Istab = |I1 + I2 | = |I1 + I1 | = 2I1  Bảo vệ tác động + Ngắn mạch trong vùng cấp dòng từ 1 phía: I2 = 0 IP1 S1 901 CT1 CT2 I1 SL Idiffer = Istab = |I1 + I2 | = |I1 + 0| = I1 => Bảo vệ tác động Vậy khi Idiffer = Istab thì bảo vệ so lệch tác động. 19. 96: Rơle hơi: III. NHÓM CÁC LOẠI BẢO VỆ Ở MÁY PHÁT VÀ MÁY BIẾN ÁP CHÍNH: 1. Các bảo vệ trong máy phát: 87G Bảo vệ so lệch stator máy phát 78G Bảo vệ dao động công suất 21G Bảo vệ tổng trở 24G Bảo vệ quá kích từ Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 19 Báo cáo thực tập: TÌM HIỂU VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN TRONG NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN VĨNH TÂN 2 81U Bảo vệ thấp tần số 32R Bảo vệ công suất ngược 40G Bảo vệ chống mất kích thích 46G Bảo vệ mất đối xứng 59GN (IT) Bảo vệ chạm chập các vòng dây trong cuộn dây stator 64GN Bảo vệ chạm đất 5% cuộn dây stator 64F Bảo vệ chạm đất cuộn dây rotor 59GN Bảo vệ chạm đất 95% cuộn dây stator 81O Bảo vệ quá tần số 59G Bảo vệ quá áp 49G Bảo vệ quá tải 51V Bảo vệ quá dòng kém áp 50BF Bảo vệ hư hỏng MC đầu 32L Bảo vệ công suất thấp 60-1 Bảo vệ hư hỏng PT1 60-2 Bảo vệ hư hỏng PT2 50/27G Bảo vệ chống thao tác MC đầu cực không chủ ý 2. Các bảo vệ máy biến áp chính: 87T 49T 67PT 24T Bảo vệ so lệch Quá tải Bảo vệ có hướng Bảo vệ quá kích từ Người thực hiện: Trương Minh Đức MSSV: 14TH1E_12 20