S¸ng kiÕn kinh nghiÖm LÞch Sö
Tæ chøc trß ch¬i trong giê d¹y LÞch Sö
****************
I- §Æt vÊn ®Ò:
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®Þnh híng ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc ®· ®îc thèng nhÊt
theo t tëng tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng häc tËp cña häc sinh díi sù tæ chøc híng dÉn cña
gi¸o viªn: Häc sinh tù gi¸c chñ ®éng t×m tßi, ph¸t hiÖn, gi¶i quyÕt nhiÖm vô nhËn thøc
vµ cã ý thøc vËn dông linh ho¹t s¸ng t¹o c¸c kiÕn thøc kü n¨ng ®· thu nhËn ®îc.
Nh÷ng ®Þnh híng nµy ®îc thÓ hiÖn ®ång bé trong viÖc ®æi míi néi dung ch¬ng
tr×nh SGK c¸c bé m«n, c¸c bËc häc tõ tiÓu häc ®Õn THCS vµ THPT. Vµ c¸c ph¬ng ph¸p
d¹y häc míi ®îc c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c bËc cha mÑ phô huynh häc sinh quan t©m. Bé
SGK LÞch sö míi bËc THCS tõ c¸c líp 6,7,8,9 ®îc triÓn khai trªn ph¹m vi toµn quèc.
Dung lîng kiÕn thøc phï hîp, hÖ thèng kªnh h×nh, kªnh ch÷ phong phó ®¸p øng ®îc
yªu cÇu d¹y vµ häc LÞch sö hiÖn nay. Trong c¸c giê häc ®· ®îc trang bÞ nh÷ng ®å
dïng d¹y häc hiÖn ®¹i: M¸y chiÕu, tranh ¶nh... cho c¸c bµi häc. ThÇy ®· ¸p dông thªm
nhiÒu ph¬ng ph¸p d¹y häc míi trong giê: Th¶o luËn nhãm, sö dông ®å dïng trùc quan
phong phó sinh ®éng vv... thÕ nhng lµm thÕ nµo ®Ó cho häc sinh cã høng thó trong häc
tËp LÞch sö vÉn lµ c©u hái tr¨n trë víi thÇy c« khi lªn bôc gi¶ng. Trong c¸c biÖn ph¸p
®· thùc hiÖn, h×nh thøc tæ chøc c¸c trß ch¬i trong giê d¹y LÞch sö T«i vµ c¸c ®ång
nghiÖp thùc hiÖn ®¹t ®îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, t«i xin giíi
thiÖu ®Ó c¸c b¹n tham kh¶o.
II- Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Tæ chøc trß ch¬i trong c¸c giê häc LÞch sö kh«ng nh»m môc ®Ých gi¶i trÝ cho
häc sinh mµ nh»m t¹o kh«ng khÝ s«i næi trong häc tËp. Häc sinh ®îc häc tËp LÞch sö
qua h×nh thøc trß ch¬i, tõ ®ã mµ ghi nhí tèt nh÷ng kiÕn thøc LÞch sö vµ cã høng thó
®èi víi c¸c giê häc LÞch sö. ViÖc tæ chøc trß ch¬i ¸p dông vµo bµi 18 – TiÕt 22 §¶ng
céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi- LÞch sö líp 9.
Trß ch¬i vµo ®Çu giê häc ®Ó kiÓm tra bµi cò, dÉn d¾t vµo bµi thêi gian ch¬i trß
ch¬i chØ diÔn ra 5 phót. Trß ch¬i cã tªn gäi: H·y chän côm tõ ®óng !
C¸ch tæ chøc trß ch¬i nh sau:
Gi¸o viªn chiÕu lªn mµn h×nh 6 gi÷ liÖu, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn kiÕn thøc trß
ch¬i vµ mêi 3 häc sinh xung phong vÒ vÞ trÝ chuÈn bÞ ch¬i, mang c¸c sè b¸o danh 1,2,3.
H·y chän côm tõ ®óng!
- T©n ViÖt C¸ch m¹ng ®¶ng
- ViÖt Nam quèc d©n ®¶ng
- §«ng D¬ng céng s¶n ®¶ng
- An nam céng s¶n ®¶ng
- §«ng D¬ng céng s¶n liªn ®oµn
- Héi ViÖt nam C¸ch m¹ng Thanh niªn
1
Tæ chøc céng s¶n:........................................................................... thµnh lËp
th¸ng 6 n¨m 1929 ë B¾c Kú
Tæ chøc céng s¶n:.......................................................................... thµnh lËp th¸ng
8 n¨m 1929 ë Nam Kú.
Tæ chøc céng s¶n:........................................................................... thµnh lËp
th¸ng 9 n¨m 1929 ë Trung kú.
ThÓ lÖ ch¬i: 3 häc sinh vÒ vÞ trÝ chuÈn bÞ ch¬i gi¸o viªn lµ ngêi qu¶n trß , ®ång
thêi lµ gi¸m kh¶o khi thÇy gi¸o h« 1,2,3 häc sinh nµo lµ ngêi bÊm chu«ng nhanh cã tÝn
hiÖu tr¶ lêi nhanh nhÊt häc sinh ®ã ®îc tham gia tr¶ lêi c©u hái. NÕu cã tÝn hiÖu ch¬i
tríc khi thÇy gi¸o ph¸t tÝn hiÖu ch¬i th× sÏ bÞ lo¹i.
C¸ch ch¬i: Häc sinh cã tÝn hiÖu tr¶ lêi sím nhÊt sÏ chän côm tõ ®óng ®Ó ®iÒn
vµo chç trèng trªn mµn h×nh sau ®ã trë vÒ vÞ trÝ.
Gi¸o viªn kiÓm tra kÕt qu¶ vµ tuyªn bè kÕt qu¶ cuéc ch¬i. TËp thÓ líp theo dâi
vµ biÓu d¬ng b¹n tr¶ lêi ®óng.
KÕt qu¶ ®óng:
Tæ chøc céng s¶n: §«ng D¬ng céng s¶n ®¶ng thµnh lËp th¸ng 6/1929 ë B¾c kú
Tæ chøc céng s¶n: An Nam céng s¶n ®¶ng thµnh lËp th¸ng 8/1929 ë Nam Kú
Tæ chøc céng s¶n: §«ng D¬ng céng s¶n ®¶ng thµnh lËp th¸ng 9/1929 ë Trung
kú.
Còng trong bµi häc nµy cã thÓ tæ chøc trß ch¬i vµo cuèi giê häc ®Ó cñng cè bµi.
Trß ch¬i cã tªn gäi §o¸n ý ®ång ®éi .
Nh÷ng th«ng tin trong trß ch¬i ®Òu lµ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña c¶ bµi mµ häc
sinh cÇn kh¾c s©u vµ ghi nhí.
Gi¸o viªn nªu c¸ch ch¬i: Chän 2 häc sinh xuÊt s¾c nhÊt giê häc ®Ó tham gia
cuéc ch¬i, vµ gi¸o viªn cho 10 th«ng tin liªn quan ®Õn bµi häc, 1 häc sinh ®øng quay
vÒ phÝa b¶ng th«ng tin, 1 häc sinh ®øng quay xuèng phÝa díi. Th«ng qua gîi ý cña b¹n
mµ häc sinh ph¶i ®o¸n ®óng tõ th«ng tin yªu cÇu cña thÇy.
LuËt ch¬i: B¹n døng quay xuèng phÝa díi, tr¶ lêi ®óng gîi ý cña b¹n sao cho
®óng tõ th«ng tin, trong 1 phót tr¶ lêi ®óng tõ 6 th«ng tin trë nªn lµ th¾ng cuéc. Ngêi
gîi ý ®îc nãi l¸i, kh«ng nãi TiÕng anh, kh«ng lÆp tõ...
Sau khi gi¸o viªn cho häc sinh 30 gi©y chuÈn bÞ ph¸t tÝn hiÖu häc sinh tr¶ lêi 10
th«ng tin vµ gîi ý kÕt qu¶.
1. NguyÔn ¸i Quèc
- Ai lµ ngêi ®øng ra thèng nhÊt 3 tæ chøc céng s¶n.
2. TrÇn Phó
- §©y lµ Tæng bÝ th ®Çu tiªn cña §¶ng.
3. §¶ng céng s¶n ViÖt - Tªn tæ chøc ®îc thµnh lËp t¹i Cöu Long (H¬ng C¶ng)
Nam
- Ngµy tæ chøc héi nghÞ thµnh lËp §¶ng.
4. 3/2/1930
- 2 tõ, ®©y lµ ®êng lèi c¸ch m¹ng do NguyÔn ¸i Quèc
2
5. ChÝnh c¬ng
so¹n th¶o
- §©y lµ ®êng lèi CM do TrÇn Phó so¹n th¶o T10/1930
6. LuËn c¬ng
- §©y lµ n¬i mµ héi nghÞ thµnh lËp §¶ng diÔn ra.
7. H¬ng C¶ng
- §©y lµ 2 kÎ thï lín mµ c¶ LuËn c¬ng vµ ChÝnh c¬ng
®Òu chØ râ.
8. §Õ quèc, Phong kiÕn
- Sù ra ®êi cña §¶ng ®îc nhËn ®Þnh b»ng tõ nµy.
9. Bíc ngoÆt
- §©y lµ 2 giai cÊp v« s¶n §¶ng ta x¸c ®Þnh lµ lùc lîng
chÝnh cña C¸ch m¹ng.
10. C«ng nh©n, N«ng d©n
* Yªu cÇu ®èi víi ngêi ch¬i: Häc sinh ph¶i quan s¸t, suy nghÜ ®Þnh h×nh thËt
nhanh c©u hái vµ c©u tr¶ lêi cho chÝnh x¸c, lu lo¸t, nhanh, kh«ng tr¶ lêi ®îc ph¶i
chuyÓn sang c©u kh¸c.
* Yªu cÇu ®èi víi gi¸o viªn: Gi¸o viªn bÊm giê, ra tÝn hiÖu b¾t ®Çu ch¬i, bÊm giê
ch¬i, nhËn xÐt ®óng sai khi häc sinh tr¶ lêi vµ c«ng bè kÕt qu¶. Trong khi tæ chøc trß
ch¬i, gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh kh¸c trong líp ngåi trËt tù theo dâi c¸c b¹n, cïng lµm
gi¸o kh¶o víi thÇy gi¸o. KÕt thóc trß ch¬i biÓu d¬ng nÕu häc sinh th¾ng cuéc.
Ngoµi ra trong giê häc LÞch sö cßn cã rÊt nhiÒu trß ch¬i kh¸c n÷a:
Trß ch¬i: Thi tr¶ lêi nhanh, ¸p dông cho h×nh thøc kiÓm tra bµi cò. Gi¸o viªn
chia líp häc thµnh 2 ®éi hoÆc 4 ®éi ch¬i, phæ biÕn luËt ch¬i. Trong mét kho¶ng thêi
gian Ên ®Þnh tríc, mçi ®éi tr¶ lêi nhanh 8 hoÆc 10 c©u hái. §ã lµ nh÷ng c©u hái tËp
trung kiÕn thøc vµo bµi cò. Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 10 ®iÓm. Cuèi cïng ®éi nµo nhiÒu
®iÓm nhÊt ®éi ®ã th¾ng cuéc.
Trß ch¬i: Thi ghi nhí LÞch sö . Chia líp lµm 2 ®éi ch¬i chän 5 häc sinh tham
gia ch¬i cßn l¹i lµ cæ ®éng viªn. Gi¸o viªn chuÈn bÞ s½n b¶ng viÕt vµ bót d¹. Trong mét
kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, c¸c häc sinh tham gia ch¬i lªn viÕt c¸c mèc lÞch sö, c¸c
nh©n vËt LÞch sö , hay c¸c sù kiÖn LÞch sö theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. §éi th¾ng cuéc
sÏ lµ ®éi ghi nhiÒu sù kiÖn vµ ®óng h¬n.
Trß ch¬i: ¤ ch÷ may m¾n. Gi¸o viªn chia líp 2 ®éi ch¬i lÇn lît bèc th¨m hoÆc
chän « ch÷ cã s½n c©u tr¶ lêi cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc. §éi nµo tr¶ lêi ®óng ®îc 10 ®iÓm, chän ®îc « ch÷ may m¾n kh«ng cã c©u hái nhng vÉn ®îc ghi ®iÓm. §éi
nµo cuèi cuéc ch¬i nhiÒu ®iÓm h¬n ®éi ®ã sÏ th¾ng cuéc.
Trß ch¬i: Gi¶i « ch÷ LÞch sö . Gi¸o viªn thiÕt kÕ « ch÷ hµng ngang vµ hµng
däc. Tõ ®ã ®Æt c¸c c©u hái ®Ó häc sinh gi¶i ®¸p. Mçi « ch÷ lµ 1 sù kiÖn LÞch sö trong
c¸c bµi ®· häc. ¤ ch÷ hµng däc lµ kiÕn thøc bµi häc lÞch sö cÇn nhÊn m¹nh còng cã thÓ
mçi « ch÷ hµng ngang cã 1 ch÷ c¸i ch×a kho¸, sau ®ã yªu cÇu häc sinh ®o¸n nh÷ng ch÷
bÝ Èn cã néi dung lµ g×?
Trê ch¬i: Gi¶i mËt m· lÞch sö. Gi¸o viªn cho c¸c d÷ kiÖn lÞch sö, yªu cÇu häc
sinh nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ c¸c d÷ kiÖn ®ã, sau ®ã ®o¸n xem nh÷ng d÷ kiÖn ®ã
nãi vÒ sù kiÖn lÞch sö nµo hay nh©n vËt lÞch sö nµo?
3
Trß ch¬i: Thi su tÇm vµ thuyÕt minh vÒ nh÷ng h×nh ¶nh lÞch sö. Chia líp
thµnh c¸c nhãm, yªu cÇu c¸c nhãm su tÇm c¸c tranh ¶nh, lÞch sö vµ thuyÕt minh vÒ
tranh ¶nh lÞch sö ®ã. §Çu hoÆc cuèi giê häc gi¸o viªn tæ chøc trß ch¬i. §¹i diÖn c¸c
nhãm lªn giíi thiÖu vµ thuyÕt minh bøc tranh lÞch sö mµ nhãm m×nh su tÇm ®îc.
VD: ¶nh ch©n dung NguyÔn ¸i Quèc sinh 1890-1969. Quª x· Kim Liªn –
Nam §µn – NghÖ An. N¨m 1911 tõ bÕn c¶ng Nhµ Rång ra ®i t×m ®êng cøu níc. N¨m
1920 tham gia s¸ng lËp §¶ng céng s¶n Ph¸p. N¨m 1930 thµnh lËp §¶ng céng s¶n ViÖt
Nam.
¶nh ch©n dung TrÇn Phó sinh ngµy 01-05-1904 Quª Qu¶ng Ng·i... TrÇn Phó häc
trêng Quèc häc HuÕ. N¨m 1925 TrÇn Phó gia nhËp T©n ViÖt C¸ch m¹ng ®¶ng. N¨m
1927 «ng ®îc cö häc ë trêng §¹i häc Ph¬ng §«ng Matxc¬va. N¨m 1930 «ng ®îc cö
ban chÊp hµnh Trung ¬ng l©m thêi cña §¶ng. ¤ng hi sinh n¨m 1931.
C¸c trß ch¬i ph¶i ®¶m b¶o môc tiªu cña bµi häc. C¸c c©u hái cho mçi trß ch¬i
®Òu tËp trung vµo c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc lÞch sö cÇn ghi nhí. V× qua trß ch¬i ®îc tæ chøc
trªn líp gióp häc sinh hiÓu bµi h¬n. Tuy tõng bµi d¹y mµ gi¸o viªn b¸m s¸t vµo môc
tiªu cña bµi häc ®Ó s¸ng t¹o trß ch¬i kh¾c s©u kiÕn thøc cho häc sinh.
H×nh thøc tr×nh bµy cho mçi trß ch¬i cÇn ®Ñp, hÊp dÉn thu hót häc sinh, song
kh«ng ¶nh hëng ®Õn néi dung bµi gi¶ng.
§Ó trß ch¬i thµnh c«ng, ®ßi hái gi¸o viªn lu«n t×m tßi s¸ng t¹o, chuÈn bÞ c«ng
phu. Trß ch¬i kh«ng ®¬n gi¶n qu¸ nhng còng kh«ng khã hiÓu vµ còng cÇn tr¸nh sù
trïng lÆp g©y ph¶n c¶m, kh«ng t¹o høng thó cho häc trß.
Tæ chøc trß ch¬i ph¶i cã sè lîng ngêi ch¬i cô thÓ, vµ thêi gian ch¬i, cã gi¸m
kh¶o. Còng cã khi mêi gi¸o viªn cïng tæ ®Õn dù vµ tham gia vµo vai trß lµ ban cè vÊn.
Tuú tõng bµi häc, tuú tõng trß ch¬i mµ gi¸o viªn quy ®Þnh cô thÓ vÒ thêi gian, ngêi
ch¬i, c¸ch ch¬i. Thêi gian ch¬i kh«ng qu¸ dµi kh«ng ®¶m b¶o cho môc tiªu c¸c bíc lªn
líp giê häc.
Cuèi cïng khi tæ chøc trß ch¬i cho häc sinh gi¸o viªn ph¶i híng dÉn häc sinh
ch¬i, phæ biÕn luËt ch¬i, thÕ nµo lµ th¾ng, thÕ nµo lµ thua, ph¹m luËt, gi¸o viªn lµ träng
tµi, ngêi tæ chøc cÇn nghiªm kh¾c vµ c«ng minh khen thëng, ®éng viªn vµ cã phÇn thëng t¹o sù cè g¾ng häc sinh ...
III- KÕt luËn:
C¸c thÇy c« gi¸o trªn bôc gi¶ng lµ nh÷ng kÜ s t©m hån, thùc sù hiÓu t©m lý häc
sinh híng dÉn tæ chøc giê häc sao cho thu hót vµ t¹o høng thó häc tËp cho häc sinh ®Ó
häc sinh cã høng thó víi bµi häc nhÊt lµ bé m«n LÞch sö ®ßi hái lu«n ph¶i cã sù trau
dåi, tri thøc, t×m tßi s¸ng t¹o kh«ng ngõng. ChÝnh v× vËy kh«ng ph¶i ngµy mét ngµy hai
cã thÓ ®· ®i ®îc tíi ®Ých. Trªn ®©y chØ lµ mét vµi kinh nghiÖm nhá cña t«i cïng nhãm
chuyªn m«n trong tæ ®· thùc hiÖn vµ ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh. Mong c¸c
®ång nghiÖp trao ®æi gãp ý nªu thªm nh÷ng bµi häc kh¸c ®Ó bé m«n LÞch sö thùc sù ®îc c¸c em häc sinh yªu mÕn.
Liªm H¶i, ngµy th¸ng 12 n¨m 2006.
Ngêi tr×nh bµy
Lª Xu©n QuyÕt
4
- Xem thêm -