Tài liệu TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CÁC LOẠI NHÀ CÔNG CỘNG

T S . K T S . VŨ DUY c ừ Tổ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CÀC LOẠI NHÀ CÔNG CỘNG (Tài bản) NHÀ XU ẤT BẢN X À Y DựNG HÀ NÔI - 2011 LÒI TÁC GIẢ Đ ê p h i ỉ c vụ n lỉtỉ í à t i s ủ c h ỉ h a m k /iíio . h ọ i ' tỘỊ) v à iỊÌáng cỉụ y ìU ỏn "£)ỡ Ún th iế t k ế k ií')i ĩ n u ĩìh ù c ó ỉỉiỊ ( ộ iìs ị'\ c u ố tì s á c h " T ổ c h ứ c k h ỏ n g g i a n k i ế n t r ú c c á c lo ại nhà công cộng ' ổ iì (íược hiêỉì soạn với nội diiìì^ sau: P lu h ỉ i: K iếiì ĩn u ' cỏỉĩiỊ cộỉỉiỉ ỉronịỊ x ã h ộ i i'ỏỉỉ\Ị n g h iệp h iệ n (ỉại; P ìuhì / / . N hừn\ị ỉìhủn tô àìĩh hưàn\ị à ê h việc t ổ chửi kììô iì^ •ịian kiểỉ\ triH ^ n h ù i ôììg cộ ịỉ \ị ; P lu h ỉ III: T ổ chứ c kliôỉiỊị ịịian k iến trúi - cúi. lo ạ i n h à cô n ỵ cộniị. T t o itg rìiỏ i I)lu in à ê tt i h ứ a (U fìt^ n iìữ ỉìịị k iế ìì tììừ i c ơ b ủ n ỉh e o n ộ i ih tỉìỊị í h ư ơ n ^ ĩr ìn h â à o ĩạ o k iế n Ỉỉ ih sư , CCỈO h ọ ( \'ủ n ^ lìiè n c íù ỉ s in li t h u ộ c T r ư ờ ỉìg D ạ i lìọc K iên ĩrÌH - H ù N ội. T ứ c ìỊÌừ đ cĩ đ á u t ư n h iê tt th ờ i iịia n v à c ô ỉìỊị s ử c đ ể ĩh u t h ậ p , iiìỌ ìỊ Ị ọ i \ tổ tìg lìỢỊ) t ư liệ tt và m ọ ì ỉ h d ạ n đ ề xiịUt n h ữ ì ì ^ gU ii p h á p l ổ c lìử c k lìó ĩỉg \ỊÌafi k i é h í r ủ c l ứ c lo ạ i nlỉù ( ôỉỊịị cộfỉị(. H y vọỉiịỊ Ciỉốn sú clì sSèphục vụ tố t r h o côfiịỊ ĩá c n^lìiên <7Í1/. t h i ê ị k é ỉliê l o ạ i k iê tĩ ỉ r ú c ỉỉê tt ỉrẽỉL D i) (í(7 ('ô ịỊchỉiỊ lao ỉỉộỉìiỊ ìỉiịlỉiêĩìỉ fú(' ĩroniị ìilìiẽiỉ ỉKỈnì, nlìiờìíỊ c h ắ c rằỉỉiỊ cuốn sú c h vảtỊ kliôiiiỊ trá n h k h ỏ i ỉìhữỉiịỊ th iếa só ỉ. R ứỉ m oỉiiị tỉlĩựtỊ âượi n h ữ ỉig ỷ kiến d ó n ^ ỉỉóp p h ê bìnli c á u đội' \ịiíì â ể U h \ Xỉịẩĩ ỉ)àn SUÌỈ (ỉượr h o ù n ĩh iện lìơỉi. T ú c ^ iả xin cảm on i iỉc bựtì â ổ n ^ ỉìiịhiêp, (ỉậc b iệ ĩ lủ N lìù M W f hản Xcỉy (iipìiị d íĩ írự c tiế p đọv và (tóiiỵ ỊịÓỊ) nhrOì\Ị ỷ k iến iỊuỷ lyúỉỉ đ ế I iiốn s ú iiì sớnt âượi' rư ìììẳt h ạ n âọc. T á c g iả PH N M T Â Ộ KIẾN TRÚC NHÀ CỔNG CỘNG TRONG XÃ HỘI CÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI % • I f)AC t)lf-:M f)01 &A H ic o ỊìhiK ỊỊị,ì p lìiii đitìh C IIÍI donụ ^op vìì « • V A N I I O A TRONG X À HÒI C Ò N ( i N G H IỆ P H iÊ N Đ Ạ I S Ò N (, ir iè ii • \ iì lìO ỉ. c o n sư pluii c h o r iịiư ờ i Iig in ii triẻTì g i à u Iih ĩm g ĩìuinh lo lo a n v ặ l c h à i, CI UI c l â t n ư ớ c , n h u n iir u cấu c á u vân h ạ n h h o á giái ỉn. LTiam K n vu c a n g ilìini^ Iron^ coni: s icc h à n g nịỊày c ũ n g là m òl y ếu ló q u a n Iruiìg ỉrong iIíTỉ soni* OiK bict \ ã hòi conjr nglìicp h i ê n dai phái irícn thì n h u c ả u choâ lìiiìpi vé inặl íinh thủn củnj: Uỉiin sOỊ\o \\w c;ưiji J o i hoi Iiuỉỉìlì tnẻ klìouịi ỊỊÌAU lu)L L(> ( l ì c U i o n e n Vì v ậ ) . rigoùì k h ổ n g gia n lao d õ n g , klìòng phuc vu I.tời sòn g vân hoá liiìh iliấíì. nghỉ ngơi giái In' c ù a COII n ịỉư iT i K,'(uìụ r ;ii q u i i iì [ i o f ì ^ k lu > i i hơị) S ư k e l h i i p g iữ a k h o n g g ia n v à ( h ờ i g ia n n g h k iìị.H ti M iỏ t c á c h IIÌOI ( r ư m i i > h ử u í c h v é n l ì í ô i i m ã ( l i o n g k h u d á n c ư rìlìir: i n n ự s ư g í ỉ n h ( ì . i U n ì ì ì k é l . \i'hut VII n hu càu linh ihâ n c ú a co n người, c á c thê loai n h à c õ n g k i)w ịỊ cln v a s ê i l u t K h ì n h i l ì i i n h ơ k l ì â p n i o i 1101 v à l à d ó n g l ư c t h ú c i n o i h o a i d ỏ i i ; : s i n h lunK \; m lioji Mịihi n ^ a i riyàv c ra ja ớ Đ ỏ n g N u m A rài t o i iro iiịỊ l o a i n í i à cỏn l ín n g ư õ i i g x ư a . |ihfin n h ii d ó ihiiOL v ẽ IIỚI, loiiM Ccinli 10.1 Iilià là c:iy v õ h u . in ii il/i! Ihuoi. co n n gư ời . T ừ n h à c ã v niól CÒI ilõti Iihj san i.'(» Iihiẽu Ì.(1I Tioiìi; Itioi CỘI ciia n g ư ờ i Việt, inaiìu bioii Iititiiỉỉ Ci ìy , K h u n h à s i i n c ú i i l ì g i r ò i l í ì i O n s ỏ d i r n i. lio t!t\ k-liii.i IIIOI son c ù n g l i m o i sáiiịỉ lao Iioiiị: kiẽii Iiiic kiòii ì LOI n l i ư n i o i Cii> K i o n i r iK' I .i) n t i i í i r c i v a ( h i ê n n h i ê n l à n i ộ l I l u r c I h ẽ VIÌ n u I l i õ n g I i h: ‘ l õ i i Uii ii B iế u t u ợ n i i t r o n g k i ê n iriit- liiõii c ó n tó i qii.in lic Iilỉ.in tniii (lõii Iiịỉnoii g ỏ i v;iii lỉi>a d ã n t ộ c . N ó h i õ n l u ô n cliro c k è líiừ íi v ã p h iíi Ir iõ i i o i m k J ò c ; i u K lii IIIÌI d i c u k i ó n Kitih t ố - x ã h ộ i . v ã n h o á . k l i o a l u ) f - k ỹ i l n i ã l L-.ing p h ;ii Itic-n ih ì iìỊ:h c iluuM k i ẽ i i mis.- c i ì i ig p h iíi t r i e n t h e o . C ó I h ế k l iiiiìg d ị n h r ă n g kluiU ịj c ó h io ii Iin n iií ilìì k h o i i i : LO liinli i l m c k i c n IIIIL m;i k h ò n g c ó h i n h I h ứ c k i ế n t r ú c ihì c ó s á n g t ạ o n g h ệ ilHiãl. k l i ỏ i i * : c o n g h è t h i K i i k i ó n n i n . I. r i i i e >-'o I iị i i ũi i Ì;‘| k l i o t i ị : \ h ử n ị Ị h in h iiio n ị* k ie n t r u i trtanỊ* ĩt ìỉh n iỊễ ìc ỉh u a ỉ d a n ỈOC ớ k h a vu c f)o tì^ S a m .4 H in h N H \ 1 í ) I I I Nl l I U ) N ( » I \ í [ HI > Ỉ A n \ h í ĩ ỉ ỉ è p khiỉt h Ị/Oỉiii lioỉ l í i N h í t }HÒ / ì ì ộ ỉ C Ộ Ị C Ỉ Ì O /i‘ ỉii ishỉfi\ K ii\iiu N\(Ịtòit W a í e ỉ S í t f t i^i ịitmn ỉ ^ h n t t ử t ỉ ỉ u n tnttii Ịt<ềtỉ\>Ịtttt ỊếiiỊ\rit tlti r I \llfĩ ỈỊuiịtU \ iỉií/Ui F J Ỉ i \ ,mam ị ) \ / ỉ ò > ’O ì U ỉ ( h Hị^htcỉiỊỉ h i i i l ì n ì d t ì ĩ h n \ è n - N\ i nn>t J ỉ ỉ n ì \ < n M ì ẽ ì t llìờ (>n\i ( ò S x i í ĩ d a N ^ f i ồ ì \ E r h { ỉ í 2) K i ế n Irú c m a n g tín h x à hội vì n ó là s ả n p h ẩ m d o c o n n g ư ờ i t a o ra rổ i c h í n h n ó lại p h ụ c v ụ c o n n g ư ờ i íliu ộ c m ộ t d ã n tộ c n h á t đ ịn h ở n ơ i n à o đ ó . V í n h ư n g ô i n h à ờ v ù n g đ ồ n g b ằ n g s ô n g H ồ n g th ư c íiig l à m ộ i í ẵ n g v à c ó 3 h a y 5 g i a n h a i c h á i , h o ặ c n g ô i n h à s à n c ù a đ ổ n g b à o T h á i. T à y ... lạì c ó 2 lá n g , iro n g đ ó tá n g Ir ê n là n ơ i n g ủ , ã n , í h ờ c ú n g ... là c h ù y ế u . lâ n g t rệ ( d ù n g d ể c h ă n n u ỏ i g iii s ú c . N g ó i n h à R ô n g d ù n g v à o m ụ c d í c h s i n h h o ạ i c õ n g c ộ n g c ủ a d ồ n g b à o Ê Đ ẻ ... h o ặ c n g ô i d in h c ù a n g ư ờ i K in h v ù n g đ ó n g b ằ n g d ã g ợ i lên n h ữ n g n é t c ô d ọ n g v ể n ộ i d u n g và h ìn h (hứ c k i ể n trú c d à n tộ c k h á rõ r à n g , c h ắ c c h ắ n n ó s ẽ k h á c ờ n h iề u n ơ i. C h o tớ i n a y n ộ i đ u n g y ê u c á u s i n h h o ạ i c ô n g c ộ n g c ũ a n g ư ờ i d â n p h o n g p h ú h ơ n n h i é u , s ự x u ấ l h i ệ n n h ữ n g h ộ i trư c m g , c à u la c b ò , n h à h á i . . . đ ã b ổ s u n g c h o n í i ũ n g t h i ế u h ụ i m à n g ô i đ ìn h h a y n h à R ô n g k h ỏ n g Ihế Ih o á m ã n đ ầ y đ ủ n ữ a. N ộ i d u n g v à h ìn h ih ứ c to à n h à m ớ i v ẫ n g i ữ d ư ợ c n h i ì i i g n é t c ơ b ả n c ù a k i ế n i n í c I r u y ề n ỉ h ố n g ; N ó v ả n c h o t a ikn t ư ợ i i g k h iê m tố n , ih â n m ậ l, ấ m c ú n g , th a n h th o á t, tr o n g s á n g , v ữ n g trãi n h ư b à n Ih ạ c h , c ó c ấ u trú c c â n đ ỏ i , h à i h o à , h o à n h I r á n g I r ư ớ c t h i ê n n h i ê n cươi đ ẹ p . N g h ệ t h u ậ t k iế n trú c b a o g iờ c ũ n g b iể u h iệ n k h á i q u á t v ể x ã h ộ i; v ề ý n g h ĩ a đ á n íi g iá x ã h ộ i, ờ h o à n c ả n h sin h h o ạ i, sư s ố n g c ù a c o n n g ư ờ i, ở ước m ơ , c ả m x ú c c ủ a họ. M ỗ i to à n h à là m ộ t chân d u n g độc dáo. iTiột dấu án cú a hiện thực lịch sử khách quan; nó d áp ứng dược n h u c á u tiệ n n g h i v à ihị h iế u n g h ệ th u ậ t c ủ a c o n ngư ời. K iế n trú c - c o n n g ư ờ i ' th iên n h iê n iro n g m ố i q u a n h ệ m a n g íín h q u y ế t đ ịn h đ ặ c đ iể m k iế n trú c d à n tộ c ờ n ìổ i nư ớ c. V iệt N a m c ũ n g n ấ m tro n g v ù n g k h í h ậ u rộ n g lớ n g ồ m T ru n g M ỹ , T r u n g P h i . Đ ỏ n g T.1y N a m Á v à Ấ n Đ ô D ư ơ n g . C á c y ế u lô' k h í h ậ u ả n h h ư ờ n g r ấ t lớ ii đ ế n c á c g i à i p h á p k iế n trú c. M ộ i x ứ s ờ m à n ã n g l ã m m ư a n h iề u , g i ó g i ố n g b ã o g iậ l, réí b u ổ i i h ấ u x ư ơ n g n h ư V i ệ i N a m . x ư a k i a ô n g c h a t a p h á i c h ọ n m á i n h à c ó đ ộ d ố c l ớ n lớ i 7 5 % d ế l ọ p r ơ m r ạ , 6 5 % c h o lợ p n g ó i C ik lo ại ( là v ậ t l i ệ u rờ i). N g à y n a y , n h ờ c ó xi m ă n g , CỐI t h é p t a l à m d ố c m á i n h ó h ơ ĩ i . ( h ư c m g là 5 - 8 % n h ư m á i b ằ n g , v ừ a c h ố n g đ ộ t t ố t lại b ớ t đ ư ợ c l ự c g ió tá c d ộ n g v à o m á i m à v ả n th o á i n ư ớ c m ư a . T ừ n h ữ n g m á i n h à tra n h c h o đ ế n c á c m á i d a o đ ì n h v ư ơ n x a k h ỏ i u r ờ n g Iih à đ ế c h ố n g h á t n ắ n g m ư a x ư a k i a đ ã d ầ n d ầ n n h ư ờ n g c h ỗ c h o n h ữ n g tấ m ỏ v ã n g b ê tò n g n ầin n g a n g h a y d ố c là s ự k ế th ừ a íu y ệ t v ờ i về k iế n trú c tru y ề n th ố n g , s o n g ở m ứ c h iện dại h cm n h iểu . N h ờ c ó n h ữ n g tic n b ộ k h o a h ọ c vậi lí - x â y d ự n g , c h ú n g ta đ ã x á c đ ịn h m ộ i c á c h c h ín h x á c n h ữ n g n g u y ẻ n n h à n gAy n ó n g bứ c c h o n h à đ ể c ó giài p h á p c ả n b ứ c x ạ n h iệ t từ m á i, tạ o r a l u ồ n g t h ô n g g i ó q u a n h ã b a n g d o i l ư u k h õ n g k h í . .. h a y t r ổ n g t h ã m c ò . c â y x a n h lợ i d ụ n g m ậ i n ư ớ c đ ê g ià n i b ứ c x ạ n h iộ t v à o n h à q u a c ử a s ổ c á c lo ạ i. T ừ n h ữ n g h iệ n lư ợ n g th iè n n h i ê n k h í l ì ậ u í h ự c t ế t r ê n đ à y đ ã m i n h g i ả i !í d o m à c o n n g ư ờ i V i ỏ í N a m t h í c h c ó n h ữ n g 10 n g ò i n h à c ó ' v ư ò ii s a u a o trư ớ c " , v à n g íìn n g ạ i " q u c i h iê n n g à y s ợ b ó n g h o a t a n ” h o ặ c ' n g ư ờ i n g ắ m t r ã n g s o i n g o à i c ử a s ổ . . , ' ’. T í n h d â n t ỏ c t r o n g k i ế n t r ú c c ò n t h ế h i ệ n q iu i g i á i p h á p v ã i l i ệ u xAy d i m g v à h ì n h íh irc k ế t CÍÌÌLI, s ứ d ụ n g m ì i u s ắ c , t r a n g t r í C í ì y x a n h , T r o n g h o à n c á n h m ư a d à y b ã o g i ậ u t ừ k h i Ih o ríl Cíinh ã n h a n g ở l ỗ ô n g c h a l a đ ã b i ế t c á c h x â y d ự n g l á p r á p . Đ ó l à c á c h d ự t i c n t i à t ừ b u ỏ c m â y . t h e n s ò đ ế n c ắ t m ộ n g , ỏ’p k è o , đ á t à n g kô CỘI. " q u a n g t r e o ” c ử a b ứ c bỉin. R ồ i n g à y n a y h à n g lo a ỉ t o à n h à ra đ ờ i đ ư ơ c l ắ p từ c á c cí\ii k i ệ n b ê l ò n g đ ú c s ẩ n ở t r o n g c á c n h à m á y h iiy t r ẽ n c õ n g [ r ư ờ n g ; c ù n g v ớ i h à n g l o ạ t n i i í y m ó c p h ụ c v ụ I h i c õ n g , k i ế m I r a c h ấ t lư(Tiig, d á n l i g i á q u á t r ì n h s ử d ụ n g , l o à n h à l à c ả m ộ t q u á trìn h k ế I h ừ a s u ấ t s ắ c Iru y ế n íh ỏ n g x â y d im g íừ lìg àn x ư a . T ro n g h o à n c ả n h đ ẫ t chẠ i n g ư ờ i đ ò n g , c h ú n g ta đ ã b iế t d ù n g c á c v ật iicu m ớ i n h ẹ n h ư n h ự a , k í n h , tô n , n h ô m , g ịie h r ỗ n g , t h é p h ìn h , b ô t ò n g c ố t t h é p ứ n g s u ấ t trư ớ c tlế l ạ o n ê n n h ĩ n i g to à n h à r ộ n g lớ n v à n ì i i ể i i l ủ n g . T r o n g c á c h I i a i ì g t r í i o à n l i à h á n g m à u siic l ự n h iê n s ầ n c ó c ú a v ậ t l i ệ u , c ò n b i ế t c h c UU) đ ỉi c á c l o ạ i m e n m à u . scm t ừ t h á o m ộ c l i a y l ổ n g h ()p t ừ h o á c l i ấ l l à n h ữ n g t ì m k i ể m riiì k h o a h ọ c c ủ a b i ế i b i t o t h ế h ệ c h ú n g ta. N g à y n a y n h u c ầ u c ù a n g ư ờ i s ừ d ụ n g c ó n g Irìn h tiò i h ó i rấi c a o . N h ữ n g m ụ c t i ê u c ẩ n đ ạ t đ ư ợ c c h o n g ô i n h à là t i ệ n n g h i , b ể n d c p , v ừ a m a n g t í n h d ã n t ộ c v ừ a m a n g t í n h h i ệ n đ ạ i . Đ ứ n g I r ư ớ c n ỉ ũ r i i g y ẻ u c ầ u c ấ p b i í c h k i ế n ( r ú c p liá i h o à n lìiỹ v ề n ộ i d i m g . đ a i c h ấ t l ư ợ n g v c n g h ệ t h u ậ i , đ ư ợ c n h ã n d ã n y ê u iTicn. L à m i h õ Iiiio d ẻ d i ể u l i o à d ư ợ c v a n đ ề . m ộ t i n ặ t c ó i ig Iihậii lí nh imiỏti mÌHi m u ô n vc c ú a thị hiẽii n g h ệ Ihiiật, lĩiặc k h á c lại đ ư a ra dư ự c n h ữ n y ú ẽ u c lu iấ n l à m Ihirớ c đ o c h u n g . 'I V o n g k i ế n Iriic m ọ i n g ư ờ i d ề u i l i à y c ó ii.ii l i c ii c lu i i in l ớ n đ c d i í n h g i á : v ề p h ư c m g d i ệ n c h ứ c l u ì n g \ 'ù v é p h ư c n i ỹ d i ệ n I h ẩ n i n i ỹ . V t p h ư m i ị : d i ộ n c h ứ c n ã n g t h ì k h á c ụ t h ế , d ề h i ể u . N l u m g v ề I h í i m m ỹ I i h ư c ó v é Irừ ii t ư m i g , N g ô n n g ữ I h á n i lìiỹ k i ế n t r ú c d ư ợ c Ih c h iệ n bãiiị: n h ữ n g h ì n h i ư m ig là m c h o m ọ i n g ư ờ i cl6ii l ì i c u . c á m Iluliy r u n g đ ộ n g , c h ấ p n h ậ n . Đ ó lìi iihC m g h ì n h t ư ợ n g đ ộ c đ á o v ể t h i ê n nliiôn. x ã hội. và đ ờ i s ố n g ciia m ộ t d â n lộc. cỊiian Iiiệin c ủ a h ọ vể cái d ẹ p r n ột c á c h chfln th ự c ( h ìn h 3). N l i ư n g s ự đ á n h g i á t á c p h ẩ m n g h ệ i l i u ậ i lìiiy k i ế n i r ú c c ò n p h ụ t h u ộ c v à o h a i y ế u tô’ q u a n t r ọ n g : m ộ t l à c h í n h c h ấ t Iư ợ ỉ ìg t á c p h à m , h a i li'! n ộ i t â m c ủ a n g ư ờ i c h i ê m n g ư ỡ n g , liu r ớ n g im o ạ n ; tri I h ứ c , tìn h c ả m , in' iưcViig tưọnu', c á c tliéii k i ệ n Ccin v à đìi ở k h á c h q u a n c h o i.'ong i n n l ) . C h ú n g t a đ ; i ii g s õ n j Ị t r o i i a n h ữ n ị ỉ đ i c u k i õ n k i i ì h l ẽ - x ã h ộ i , v ã n h o á - k h o a h ọ c - k ỹ t l u i ậ i c ù i i d ã i u ư ỡ c r ã i t h u i i n lợ i c h o c á c n h à k i ố n i r ú c x â y d ự n g v à c á c c h u y ẽ n g i a c ó l i ê n q u a ii lạo lộ p n h ữ iìg c ô n g Irìn h k iế n irú c n ó i c h u n g và n h à c ô n g c ộ n g n ó i r iẻ n g th o ả m ã n s ự m o n g đ ợ i c u a m ọ i n g ư ờ i ( h ìn h 4 ). 11 H i n h 3: t\ỉia c o tiiỉ c o tiịỊ i o i dài' (tièm d a n tòc ó t) o n ỵ \ a f ì ì /I ỉ t \ ĩ H ỉ ỉ ĩ t t t Ỉ t ỉ ỉ i i ỉ t í t t ỉ ỉ ỉ i ỉ i í i ĩ ì I t ế ỉ t ỉ Ị ỉ t \' ỉtfỉi> I f f u i Knn! Vự/í/iíí Vi«//»'/ \/tfi í.L ii ., 4 t M i/i 'ì ĩ ) ủỉ ~ m ^ H \ nt n \ ỉ VỊi f>ùit h ủ i t \ ỉ n ỉ h í lì i ' f > ì ị H ò N ò ỉ ì ■\nh ỉ l d H ỉ t H i ỉ 12 ^ í ùíi nítit RfUi\ỉ H i i n a \\>nan ỉ f)i/ih H ỉ í o H ì; c'tỉfỉh ■\fih ì {ỉ I h o 1 inh l*lm H ì n l i 4 : c ỏ n g hàìiỊỉ klỊotiỊ^ qtỉôc té N ộ i R ài - H ờ N ộ i tii C hù nhiệtìỊ: ỉ c r s Aỉỉli Oủỉỉiỉ C oN iỉ ỉy Ttr v ấn MÌ\' ílựìriỉ ílủìi ilttỉiiỉ \ iự ĩ N - Xem thêm -