ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
***************************
NGUYỄN ĐỨC THẮNG
TỔ CHỨC KHOA HỌC TÀI LIỆU GHI ÂM
TẠI KHO LƢU TRỮ TRUNG ƢƠNG ĐẢNG
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Lƣu trữ học
Hà Nội - 2014
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
***************************
NGUYỄN ĐỨC THẮNG
TỔ CHỨC KHOA HỌC TÀI LIỆU GHI ÂM
TẠI KHO LƢU TRỮ TRUNG ƢƠNG ĐẢNG
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Lƣu trữ học
Mã số : 603224
Giảng viên hƣớng dẫn: PGS.TS ĐÀO XUÂN CHÚC
Hà Nội - 2014
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài ………………………………………………………………..
4
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ……………………………………………………......
5
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ……………………………………………………...........................
5
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ………………………………………...................
6
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ………………………………………………………………..
6
6. Nguồn tƣ liệu tham khảo ………………………………………………………………….
7
7. Phƣơng pháp nghiên cứu …………………………………………………………………
8
8. Đóng góp của đề tài ……………………………………………………………….....
8
9. Bố cục của luận văn ………………………………………………………………......
9
Chƣơng 1: Tổng quan về Cục Lƣu trữ Văn phòng Trung ƣơng và
khối tài liệu ghi âm đang quản lý
1.1. Khát quát chung về Cục Lƣu trữ Văn phòng Trung ƣơng Đảng
10
1.1.1. Sự hình thành và phát triển của Cục Lưu trữ Văn phòng Trung
10
ương Đảng
1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Cục Lưu trữ Văn
11
phòng Trung ương Đảng
1.2. Tổng quan về Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng
15
1.3. Giới thiệu các khối tài liệu ghi âm tại Cục Lƣu trữ Văn phòng
18
Trung ƣơng Đảng
1.3.1. Cơ sở xác định các khối tài liệu ghi âm tại Cục Lưu trữ Văn
19
phòng Trung ương Đảng
1.3.2. Thành phần và nội dung tài liệu lưu trữ ghi âm tại Cục Lưu trữ
21
Văn phòng Trung ương Đảng
1.3.3. Ý nghĩa của tài liệu ghi âm
22
1
1.3.4. Đặc điểm của tài liệu ghi âm
26
1.3.5.Khảo sát công tác lưu trữ tài liệu ghi âm ở một số cơ quan đơn vị
29
Chƣơng 2: Thực trạng tổ chức tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ
Trung ƣơng Đảng
2.1. Một số khái niệm
39
2.1.1. Một số khái niệm về tài liệu ghi âm
39
2.1.2. Tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
40
2.2 .Tầm quan trọng của việc tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
40
2.2.1. Tổ chức khoa học tài liệu ghi âm giúp cho việc quản lý tài liệu
ghi âm tại Kho Lưu trữ
2.2.2. Tổ chức khoa học tài liệu ghi âm giúp phát huy giá trị của tài
40
liệu lưu trữ
2.2.3. Tổ chức khoa học tài liệu ghi âm giúp bảo quản an toàn, chặt
42
chẽ, giữ gìn bí mật, không để mất mát và thất lạc tài liệu ghi âm
2.2.4. Tổ chức khoa học giúp cho ứng dụng công nghệ thông tin vào
43
công tác lưu trữ tài liệu ghi âm được thuận lợi
2.3. Thực trạng tổ chức khoa khọc tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ
43
Trung ƣơng Đảng
2.3.1. Phân loại tài liệu ghi âm
43
2.3.2. Xác định giá trị tài liệu ghi âm và bổ sung tài liệu ghi âm
55
2.3.3.Tổ chức công cụ tra cứu tài liệu ghi âm
61
Chƣơng 3: Một số giải pháp tổ chức khoa học tài liệu ghi âm tại
Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng
3.1.Nhóm giải pháp chính để tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
65
3.1.1. Công tác phân loại khoa học tài liệu lưu trữ ghi âm
65
3.1.2. Công tác xác định giá trị tài liệu ghi âm và bổ sung tài liệu ghi
79
2
âm vào Kho Lưu trữ Trung ương Đảng
3.1.3. Xây dựng công cụ tra cứu tài liệu ghi âm
84
3.2. Nhóm giải pháp hỗ trợ để tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
96
3.2.1. Các văn bản hướng dẫn chỉ đạo về công tác lưu trữ tài liệu ghi
96
âm
3.2.2. Cơ sở vật chất trang thiết bị kỹ thuật phục vụ lưu trữ tài liệu ghi 102
âm
3.2.3. Về công tác cán bộ
102
KẾT LUẬN
104
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………
107
PHỤ LỤC
114
3
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tµi liÖu Ph«ng L-u tr÷ §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lµ mét bé phËn
quan träng trong toµn bé tµi liÖu l-u tr÷ Quèc gia, lµ di s¶n v¨n ho¸ v« cïng
quý b¸u cña §¶ng vµ cña d©n téc [3,tr1]. Khèi di s¶n quý b¸u nµy hiÖn
®ang ®-îc b¶o qu¶n t¹i Kho L-u tr÷ Trung -¬ng §¶ng (thuéc Côc L-u tr÷V¨n phßng Trung -¬ng §¶ng) theo Quy định số 210-QĐ/TW ngày 06-32009 của Ban Bí thƣ về Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam. Ph«ng
L-u tr÷ §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lµ toµn bé tµi liÖu l-u tr÷ cã ý nghÜa
chÝnh trÞ, khoa häc vµ thùc tiÔn ®-îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
cña c¸c cÊp uû, c¬ quan, tæ chøc §¶ng vµ §oµn Thanh niªn c¸c cÊp, toµn bé
tµi liÖu vÒ th©n thÕ, sù nghiÖp vµ ho¹t ®éng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ
c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o chñ chèt ë cÊp uû §¶ng vµ các tổ chức chính trị - xã
hội. Tµi liÖu l-u tr÷ ®ang ®-îc b¶o qu¶n t¹i Kho L-u tr÷ Trung -¬ng §¶ng
kh«ng chØ cã tµi liÖu giÊy mµ bao gåm c¶ phim ảnh, phim điện ảnh,
Microfilm, b¨ng ghi ©m, ghi h×nh.
Nhận thức sâu sắc về vai trò của tài liệu lƣu trữ, đặc biệt là loại hình
tài liệu ghi âm trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, Đảng và Nhà
nƣớc ta rất quan tâm đến việc phát huy giá trị khối tài liệu này.
Khẳng định tài liệu lƣu trữ ghi âm là một trong những nguồn tƣ liệu
chính có giá trị pháp lý, độ chính xác cao, đƣợc nhà nƣớc thống nhất quản lý
tƣơng đối độc lập tại các Kho Lƣu trữ Đảng và Nhà nƣớc. Vì vậy để loại hình
tài liệu ghi âm đƣợc đƣa ra khai thác và sử dụng có hiệu quả việc tổ chức
khoa học tài liệu ghi âm trong Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng đang là vấn đề
quan tâm cấp thiết.
4
Ngoài những lý do trên, xuất phát từ công việc mà ngƣời viết đƣợc giao
đang trực tiếp quản lý, tổ chức bảo quản tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng. Để thực
hiện tốt công việc đó, bắt buộc phải nghiên cứu để đƣa ra các giải pháp về việc
tổ chức khoa học khối tài liệu ghi âm nêu trên.
Trên đây là những lý do cơ bản để chúng tôi chọn đề tài: “Tổ chức khoa
học tài liệu ghi âm tại Kho Lưu trữ Trung ương Đảng” làm luận văn thạc sĩ
của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Thực hiện đề tài này, tác giả hƣớng tới một số mục tiêu sau đây:
- Một là: Giới thiệu, phân tích, đánh giá thực trạng về tổ chức khoa
học khối tài liệu ghi âm trong Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng. Qua việc phân
tích, đánh giá thực trạng đó thấy đƣợc sự cần thiết phải nghiên cứu đề xuất
những giải pháp tổ chức khoa học tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng
Đảng để bảo quản an toàn và phát huy hiệu quả tài liệu ghi âm.
- Hai là: Đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lƣợng
tổ chức khoa học tài liệu ghi âm. Đồng thời qua đó đƣa ra một số kiến nghị
nhằm tổ chức khoa học tài liệu ghi âm cho các đơn vị cơ sở để Cục Lƣu trữ
Văn phòng Trung ƣơng hƣớng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ lƣu trữ tài liệu
ghi âm cho hệ thống lƣu trữ của Đảng.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu của luận văn, tác giả đƣa ra những
nhiệm vụ nghiên cứu sau:
- Nghiên cứu nội dung, thành phần, ý nghĩa, đặc điểm tài liệu ghi âm
đƣợc hình thành trong hoạt động của các cơ quan và tổ chức Đảng.
5
- Nghiên cứu thực trạng công tác lƣu trữ tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu
trữ Trung ƣơng Đảng để đƣa ra một số giải pháp nhằm tổ chức khoa học tài
liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng đƣợc tốt hơn.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu
+ Đề tài tập trung nghiên cứu các khối tài liệu ghi âm đang quản lý tại
Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng.
+ Loại hình tài liệu mà luận văn tập trung nghiên cứu là tài liệu ghi
âm.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Đề tài chỉ nghiên cứu các nội dung liên quan đến nghiệp vụ tổ chức
khoa học tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng.
5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Công tác tổ chức khoa học tài liệu ghi âm là một hƣớng nghiên cứu
đƣợc rất nhiều độc giả quan tâm. Đã có rất nhiều các bài viết đăng trên tạp
chí chuyên ngành. Đáng chú ý có một số bài viết mang tính khái quát đăng
trên Tạp chí Văn thƣ - Lƣu trữ Việt Nam nhƣ: “Lưu trữ tài liệu nghe nhìn
của các nước trên thế giới- Lịch sử và tổ chức” của tác giả Đào Xuân Chúc
- Tạp chí lƣu trữ Việt Nam, số 1/2003; bài “Hơn nửa thế kỷ bảo tồn và
phát huy giá trị của tài liệu lưu trữ nghe nhìn ở Việt Nam” của tác giả Đào
Xuân Chúc - Tạp chí Văn thƣ Lƣu trữ Việt Nam, số 12/2008; bài “Gi¶i
ph¸p c«ng nghÖ trong viÖc l-u gi÷ vµ qu¶n lý tµi liÖu ghi ©m t¹i trung t©m
L-u tr÷ Quèc gia III” của tác giả Lª V¨n N¨ng-Vò Xu©n Th¾ng - T¹p chÝ
L-u tr÷ ViÖt Nam, sè 1/2003…..
6
Ngoài ra, vấn đề tổ chức khoa học tài liệu cũng đã có một vài công
trình nghiên cứu đề cập tới, nhƣng ở các khía cạnh khác nhau, ví dụ: LuËn
v¨n Th¹c sÜ của Lª V¨n N¨ng “X©y dùng hÖ thèng l-u tr÷ vµ t×m kiÕm th«ng
tin tµi liÖu v¨n th--l-u tr÷”, Luận văn Thạc sĩ của Nguyễn Thúy Bình
“Công tác lưu trữ tài liệu nghe nhìn ở các Đài Truyền hình - Thực trạng và
giải pháp; §Ò tµi khoa häc KX- 03/VPTW của Chu ThÞ Hậu “X©y dùng
khung ph©n lo¹i th«ng tin tµi liÖu Kho L-u tr÷ Trung -¬ng §¶ng Céng s¶n
ViÖt Nam”.
Theo tác giả khảo sát, cho đến nay chƣa có công trình khoa học
nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề công tác tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng nhƣ tên đề tài luận văn đã lựa chọn.
6. Nguồn tài liệu tham khảo
Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả đã sử dụng một số nguồn tƣ
liệu tham khảo sau:
- Các tài liệu liên quan đến cơ sở lý luận chung về tổ chức khoa học
tài liệu ghi âm: đó là các giáo trình, các báo cáo khoa học, tham luận trong
các kỷ yếu hội nghị, bài viết đăng tải trên các tạp chí chuyên ngành, các
luận văn thạc sĩ liên quan đến đề tài.
- Các văn bản mang tính chỉ đạo của Đảng và pháp quy Nhà nƣớc về
công tác văn thƣ, lƣu trữ, đặc biệt là một số văn bản quan trọng nhƣ: Luật
Lƣu trữ năm 2011, Quyết định 210-QĐ/TW ngày 06-3-2009 của Ban Bí
thƣ về Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam. Các tài liệu hƣớng dẫn
nghiệp vụ về công tác văn thƣ, lƣu trữ nói chung và công tác tổ chức khoa
học tài liệu ghi âm.
- Các sách, tài liệu tham khảo trong và ngoài nƣớc, đặc biệt những
tài liệu liên quan đến việc tổ chức khoa học tài liệu ghi âm.
7
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện luận văn này, tác giả đã sử dụng phƣơng pháp nhận thức
khoa học của chủ nghĩa Mác-Lê nin kết hợp với các phƣơng pháp nghiên cứu
nhƣ logíc, so sánh, tổng hợp, phân tích, phỏng vấn, khảo sát thực tế, mô
tả,…Các phƣơng pháp này đƣợc sử dụng linh hoạt trong việc thực hiện từng
nhiệm vụ cụ thể của luận văn.
8. Đóng góp của đề tài
Nếu đề tài đƣợc triển khai và thực hiện tốt sẽ có những đóng góp sau:
* Về mặt lý luận
Luận văn góp phần làm rõ phƣơng pháp tổ chức khoa học tài liệu ghi âm
của Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng và đƣa ra những giải pháp góp phần tổ
chức khoa học khối tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ đƣợc khoa học hơn. Đồng
thời luận văn sẽ bổ sung một số vấn đề liên quan đến việc ứng dụng công nghệ
thông tin trong công tác tổ chức khoa học tài liệu ghi âm.
* Về mặt thực tiễn
Thứ nhất, đƣa ra đƣợc một lộ trình khi tiến hành tổ chức khoa học tài
liệu ghi âm trong trong một cơ quan. Bên cạnh việc cung cấp các nghiệp vụ cụ
thể về tổ chức khoa học, luận văn còn đề xuất các công cụ phục vụ đắc lực
không thể thiếu khi tiến hành tổ chức khoa học khối tài liệu ghi âm.
Thứ hai, luận văn hoàn thành có thể giúp cho Cục Lƣu trữ có hƣớng
giải quyết, khắc phục đƣợc một số tồn tại trong nghiệp vụ lƣu trữ liên quan
đến tổ chức khoa học tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng.
Thứ ba, kết quả nghiên cứu của đề tài còn là tài liệu tham khảo rất bổ
ích cho các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nhà khoa học, học viên cao học, sinh
viên trong các trƣờng đại học, cao đẳng, trung cấp về nội dung, thành phần,
đặc điểm, ý nghĩa tài liệu ghi âm của Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt
8
Nam cũng nhƣ các nghiệp vụ cụ thể về việc tổ chức khoa học tài liệu lƣu trữ
của Đảng.
9. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và một số phụ lục kèm theo, luận
văn bao gồm 3 chƣơng chính nhƣ sau:
Chương 1: Tổng quan về Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương và
khối tài liệu ghi âm đang quản lý
Chương 2: Thực trạng tổ chức khoa học tài liệu ghi âm tại Kho Lƣu
trữ Trung ƣơng Đảng.
Chương 3: Một số giải pháp tổ chức khoa học tài liệu ghi âm tại Kho
Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng.
Mặc dù đã rất cố gắng nhƣng vì những lý do khác nhau nên chắc
chắn trong luận văn vẫn còn những hạn chế, thiếu sót. Rất mong nhận đƣợc
sự góp ý của quý thầy cô và các đồng nghiệp để luận văn của chúng tôi
đƣợc hoàn thiện hơn.
Trong quá trình thực hiện luận văn, tôi đã nhận đƣợc sự động viên,
giúp đỡ của các đồng chí lãnh đạo Cục, lãnh đạo Phòng và các đồng nghiệp
tại Cục Lƣu trữ Văn phòng Trung ƣơng Đảng - nơi tôi đang công tác. Đặc
biệt, tôi luôn nhận đƣợc sự chỉ bảo, góp ý, giúp đỡ, động viên chân thành
của PGS.TS Đào Xuân Chúc - ngƣời đã hƣớng dẫn tôi hoàn thành đề tài
nghiên cứu này.
Nhân đây, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới thầy giáo hƣớng
dẫn và tất cả cán bộ, lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp - những ngƣời đã
giúp đỡ tôi trong thời gian qua để tôi hoàn thành bản luận văn này.
Hà Nội, ngày 12 tháng 01 năm 2015
Học viên
Nguyễn Đức Thắng
9
Chƣơng 1
TỔNG QUAN VỀ CỤC LƢU TRỮ VĂN PHÒNG TRUNG ƢƠNG
VÀ KHỐI TÀI LIỆU GHI ÂM ĐANG QUẢN LÝ
1.1. Khái quát chung về Cục Lƣu trữ Văn phòng Trung ƣơng Đảng
1.1.1. Sự hình thành và phát triển của Cục Lưu trữ - Văn phòng
Trung ương Đảng
Năm 1959, Phòng Lƣu trữ trực thuộc Văn phòng Trung ƣơng Đảng
đƣợc thành lập với nhiệm vụ giúp Văn phòng Trung ƣơng Đảng trực tiếp
quản lý tài liệu lƣu trữ của Trung ƣơng Đảng và hƣớng dẫn nghiệp vụ văn
thƣ, lƣu trữ các cơ quan trong toàn quốc.
Ngày 04-01-1971, Ban Bí thƣ đã ra Chỉ thị số 187-CT/TW về việc tập
trung quản lý những tài liệu văn kiện, tƣ liệu và hiện vật về lịch sử của Đảng
và lịch sử cách mạng nƣớc ta. Để giúp Ban Bí thƣ Trung ƣơng Đảng quản lý
tập trung thống nhất Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam và tăng cƣờng
chỉ đạo công tác lƣu trữ tài liệu, văn kiện của Đảng và Đoàn thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh, ngày 23-9-1987 Ban Bí thƣ Trung ƣơng Đảng đã ban hành
Quyết định số 20-QĐ/TW về Phông lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam. Quyết
định nêu rõ: “Phông lưu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam do Cục Lưu trữ Trung
ương Đảng trực thuộc Ban Bí thư (nay là Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương
Đảng) thống nhất quản lý và được bảo quản trong các kho lưu trữ của Đảng
ở các cấp từ trung ương đến địa phương và Kho Lưu trữ Trung ương Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh” .
Đồng thời, ngày 23-9-1987, Ban Bí thƣ cũng đã ban hành Quyết định
số 21-QĐ/TW về việc thành lập Cục Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng trên cơ sở sáp
nhập Cục Lƣu trữ trực thuộc Viện Mác Lênin và Vụ Lƣu trữ Văn phòng
10
Trung ƣơng. Cục Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng có nhiệm vụ: Trực tiếp quản lý
Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng; sƣu tầm, thu thập, sắp xếp một cách khoa học
và bảo quản tuyệt đối an toàn tài liệu, văn kiện của Đảng; phục vụ công tác
nghiên cứu khoa học và hoạt động thực tiễn của các cơ quan Đảng, Nhà nƣớc
và đoàn thể quần chúng theo chế độ và quy định của Ban Bí thƣ.
Ngày 10-4-2013, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 189-QĐ/TW về
chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Văn phòng Trung ƣơng Đảng, trong đó
nhiệm vụ thứ 9 là Quản lý tập trung, thống nhất Phông Lƣu trữ Đảng Cộng
sản Việt Nam; trực tiếp quản lý Kho Lƣu trữ của Trung ƣơng Đảng; chỉ
đạo, hƣớng dẫn, kiểm tra nghiệp vụ công tác văn thƣ, lƣu trữ trong các
cơ quan đảng và tổ chức chính trị - xã hội .
Có thể khẳng định, việc quản lý tài liệu Phông lƣu trữ Chủ tịch Hồ Chí
Minh và các lãnh tụ tiền bối khác thuộc trách nhiệm của Cục Lƣu trữ Văn
phòng Trung ƣơng Đảng. Vì theo Luật Lƣu trữ năm 2011, thì “Phông lưu trữ
Đảng Cộng sản Việt Nam là toàn bộ tài liệu lưu trữ được hình thành trong
quá trình hoạt động của các tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức
tiền thân của Đảng, các tổ chức chính trị - xã hội; các nhân vật lịch sử, tiêu
biểu của Đảng, tổ chức tiền thân của Đảng và của tổ chức chính trị - xã
hội”[38,tr3] .
Điều này cũng đã đƣợc chỉ rõ trong Quy định số 210-QĐ/TW, ngày
6-3-2009 của Ban Bí thƣ Trung ƣơng về Phông lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt
Nam: “Phông Lưu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam là toàn bộ tài liệu lưu trữ
được hình thành trong quá trình hoạt động của các cơ quan, tổ chức của
Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức tiền thân của Đảng, tổ chức chính trị xã hội; tài liệu về thân thế, sự nghiệp và hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí
11
Minh, của các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của Đảng, đồng thời là cán bộ
lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, của các tổ chức chính trị - xã hội”.
1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Cục Lưu trữ Văn
phòng Trung ương Đảng
- Chức năng
Cục Lƣu trữ có chức năng giúp Chánh Văn phòng Trung ƣơng Đảng
tham mƣu cho Trung ƣơng Đảng quản lý Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản
Việt Nam; trực tiếp quản lý Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng; nghiên cứu,
soạn thảo các văn bản chỉ đạo của Trung ƣơng Đảng về công tác văn thƣ và
lƣu trữ; kiểm tra việc thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ƣơng; chỉ
đạo, hƣớng dẫn thống nhất khoa học nghiệp vụ văn thƣ và lƣu trữ đối với
các cơ quan, tổ chức đảng và các tổ chức chính trị - xã hội.
- Nhiệm vụ
1- Trực tiếp quản lý Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng
a) Sƣu tầm, thu thập, chỉnh lý, xác định giá trị tài liệu, bổ sung tài
liệu lƣu trữ của Trung ƣơng Đảng, các cơ quan trực thuộc Trung ƣơng
Đảng, các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ƣơng, tài liệu lƣu trữ của các
cá nhân theo đúng thẩm quyền đã đƣợc quy định.
b) Hƣớng dẫn, kiểm tra các cơ quan, tổ chức đảng và các tổ chức chính trị
- xã hội ở Trung ƣơng tiến hành giải mật tài liệu trƣớc khi giao nộp tài liệu
lƣu trữ vào Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng; hằng năm, tổ chức giải mật tài
liệu lƣu trữ đƣợc bảo quản tại Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng theo quy định
của Ban Bí thƣ và hƣớng dẫn của Văn phòng Trung ƣơng Đảng.
c) Bảo quản, bảo vệ tuyệt đối an toàn, thống kê, tu bổ, phục chế, bảo
hiểm tài liệu lƣu trữ của Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng.
12
d) Tổ chức phục vụ các yêu cầu khai thác, sử dụng, công bố tài liệu
lƣu trữ của Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng đúng quy định của Trung ƣơng
và Văn phòng Trung ƣơng Đảng.
2- Trực tiếp quản lý lƣu trữ hiện hành của Trung ƣơng Đảng và Văn
phòng Trung ƣơng Đảng.
3- Tham mƣu giúp Chánh Văn phòng Trung ƣơng Đảng
a) Nghiên cứu, soạn thảo và trình Trung ƣơng ban hành các văn bản chỉ
đạo của Trung ƣơng Đảng về công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ, về quản lý
Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam.
b) Ban hành các văn bản hƣớng dẫn thực hiện các văn bản của Trung
ƣơng về công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ; ban hành các văn bản chỉ đạo
về khoa học nghiệp vụ công tác văn thƣ và công tác lƣu trữ trong hệ thống tổ
chức của Đảng và các tổ chức chính trị - xã hội.
c) Tổ chức thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các văn bản chỉ đạo của
Trung ƣơng, các văn bản của Văn phòng Trung ƣơng Đảng về công tác văn
thƣ và công tác lƣu trữ.
4- Chỉ đạo, kiểm tra, hƣớng dẫn về khoa học nghiệp vụ theo quy định
và phân cấp quản lý của Chánh Văn phòng Trung ƣơng Đảng:
a) Ban hành các văn bản hƣớng dẫn nghiệp vụ về công tác văn thƣ và
công tác lƣu trữ đối với các cơ quan, tổ chức đảng và các tổ chức chính trị xã hội.
b) Kiểm tra, hƣớng dẫn thống nhất và tổ chức việc bồi dƣỡng nghiệp vụ
văn thƣ, lƣu trữ đối với các cơ quan, tổ chức đảng và các tổ chức chính trị - xã
hội ở Trung ƣơng, các văn phòng tỉnh uỷ, thành uỷ.
c) Thực hiện thống nhất công tác thống kê tài liệu lƣu trữ thuộc
Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam.
13
5- Nghiên cứu khoa học, phát triển ứng dụng và chuyển giao công
nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin trong công tác văn thƣ, lƣu trữ; triển
khai số hoá các hồ sơ tài liệu lƣu trữ truyền thống, tổ chức và trực tiếp
quản lý Kho Lƣu trữ điện tử của Trung ƣơng Đảng.
6- Thực hiện quản lý nội bộ và tổ chức hoạt động đối ngoại của Cục
Lƣu trữ theo quy định và phân cấp của Chánh Văn phòng Trung ƣơng Đảng
a) Tổ chức quản lý bộ máy, cán bộ, công chức, ngƣời lao động và sử
dụng biên chế đƣợc duyệt theo quy định; thực hiện chế độ về tiền lƣơng và
các chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, ngƣời lao động thuộc
thẩm quyền quản lý của Cục.
b) Quản lý tài chính, tài sản đƣợc giao và tổ chức thực hiện ngân
sách đƣợc phân bổ theo quy định của pháp luật và của Văn phòng Trung
ƣơng Đảng.
c) Đề xuất và tổ chức thực hiện kế hoạch hợp tác trong nƣớc và quốc
tế để thực hiện chức năng và các nhiệm vụ của Cục.
7- Thực hiện một số nhiệm vụ khác do lãnh đạo Văn phòng Trung
ƣơng Đảng giao.
- Tổ chức bộ máy
1- Cục Lƣu trữ là đơn vị dự toán cấp II, có con dấu riêng; đƣợc mở
tài khoản tại Kho bạc Nhà nƣớc để hoạt động theo quy định của pháp
luật.
2- Tổ chức bộ máy
Lãnh đạo Cục Lƣu trữ gồm Cục trƣởng, một số Phó Cục trƣởng.
Cục Lƣu trữ có 6 đơn vị trực thuộc sau đây:
+ Phòng Bảo quản
14
+ Phòng Khoa học - Nghiệp vụ
+ Phòng Thu thập - Chỉnh lý
+ Phòng Lƣu trữ hiện hành
+ Phòng Khai thác
+ Phòng Hành chính - Quản trị
1.2.Tổng quan về Kho Lưu trữ Trung ương Đảng
Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng hiện đang quản lý trên 150 phông và
sƣu tập tài liệu lƣu trữ với gần 30.000 cặp tài liệu, tƣơng đƣơng gần 3.000
mét giá. Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng đang lƣu giữ những tài liệu rất có
giá trị trong hệ thống các kho lƣu trữ của Đảng ở các cấp ủy, với thành
phần tài liệu đƣợc bảo quản gồm: tài liệu của các tổ chức tiền thân của
Đảng; tài liệu các Đại hội, hội nghị toàn quốc của Đảng, tài liệu của Ban
Chấp hành Trung ƣơng, Ban Thƣờng vụ, Bộ Chính trị, Ban Bí thƣ Trung
ƣơng Đảng từ khi thành lập Đảng đến nay; tài liệu của Trung ƣơng Cục
Miền Nam, các Xứ uỷ, Liên khu uỷ, Khu uỷ; tài liệu của các Ban, các Đảng
uỷ trực thuộc Trung ƣơng Đảng; tài liệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các
đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nƣớc. Do tính chất là kho lƣu trữ lịch sử,
nên tài liệu trong kho đã đƣợc chỉnh lý hoàn chỉnh hoặc chỉnh lý sơ bộ theo
từng phông, từng sƣu tập lƣu trữ.
Để tổ chức khoa học tài liệu trong Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng,
nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và phục vụ khai thác tài liệu
trong kho, việc tổ chức hệ thống hoá các phông, sƣu tập trong kho lƣu trữ
đóng vai trò rất quan trọng. Hiện nay, tài liệu đƣợc bảo quản tại Kho Lƣu
trữ Trung ƣơng gồm 4 tầng kho, mỗi tầng kho có diện tích 600m 2, trong
đó:
15
- Kho tài liệu nghe nhìn đƣợc bố trí tại tầng 1 quản lý tài liệu ảnh, tài
liệu ghi âm, ghi hình, microfilm cụ thể:
+ Tài liệu ghi âm đang quản lý khoảng gần 16.000 băng ghi âm gồm
băng ghi âm các kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, Hội nghị Ban
Chấp hành Trung ƣơng, Hội nghị Bộ Chính trị, Hội nghị Ban Bí thƣ, Hội
nghị Cán bộ, các cuộc hội đàm, các bài nói chuyện của đồng chí Lê Duẩn,
báo cáo công tác chống phá bình định, báo cáo điển hình chống Mỹ, bài nói
chuyện của các đồng chí Thƣờng vụ Trung ƣơng Cục, Hội nghị Ban chấp
hành Trung ƣơng Neo Lào Hắc Sạt, Trƣờng Đảng Nguyễn Ái Quốc ……
+ Tài liệu ảnh đang quản lý khoảng gần 20.000 ảnh gồm ảnh Đại hội
đại biểu toàn quốc của Đảng; Hội nghị Ban Chấp hành Trung ƣơng; khối
tài liệu ảnh các ban tham mƣu giúp việc Trung ƣơng, các Khu uỷ, Liên khu
uỷ đã giải thể và Trung ƣơng Cục miền Nam; tài liệu ảnh về Hồ Chủ tịch
và cá nhân các đồng chí lãnh đạo.
Ngoài ra, kho tài liệu nghe nhìn còn bảo quản tài liệu phim điện ảnh,
băng ghi hình, đĩa CD của các kỳ Đại hội Đảng, microfilm và một số hiện
vật của các đồng chí lãnh đạo Đảng nhƣ Tổng Bí thƣ Lê Duẩn, Tổng Bí thƣ
Nguyễn Văn Linh.
- Kho tài liệu giấy đƣợc bố trí tại tầng 02, 03, 04, số lƣợng tài liệu
của các cơ quan giao nộp vào kho tăng nhanh trong 10 năm (2001-2010) có
hơn 20.000 cặp tài liệu đƣợc giao nộp vào Kho Lƣu trữ Trung ƣơng. Mặt
khác, theo tinh thần của Pháp lệnh lƣu trữ Quốc gia năm 2001 và Luật Lƣu
trữ năm 2011, thành phần Phông Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam nói
chung, và phạm vi quản lý của Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng nói riêng
đƣợc mở rộng hơn trƣớc, bao gồm toàn bộ tài liệu của 06 tổ chức chính trịxã hội (Trung ƣơng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Uỷ ban
16
Trung ƣơng Mặt trận tổ quốc Việt Nam; Tổng Liên đoàn Lao động Việt
Nam; Trung ƣơng Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Trung ƣơng Hội Nông
dân Việt Nam; Trung ƣơng Hội Cựu chiến binh Việt Nam) và tài liệu cá
nhân của các nhân vật lịch sử tiêu biểu của Đảng đồng thời là lãnh đạo chủ
chốt của Nhà nƣớc, của các tổ chức chính trị - xã hội.
Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng hiện bảo quản trên 150 phông và sƣu
tập lƣu trữ, gồm các thành phần tài liệu chủ yếu sau:
- Tài liệu của các tổ chức tiền thân của Đảng: Hội Việt Nam cách
mạng Thanh niên, Đông Dƣơng Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng,
Tân Việt Cách mạng Đảng: 03 sƣu tập sách, báo, truyền đơn của Đảng với
45 cặp tài liệu.
- Tài liệu các Đại hội, hội nghị toàn quốc của Đảng từ năm 1930 đến
nay (Đại hội XI - năm 2011): 12 phông tài liệu với khoảng 600 cặp tài liệu.
- Tài liệu của Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng từ năm 1930 đến
nay: 10 khối tài liệu của 10 khóa Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng với gần
4000 cặp tài liệu.
- Tài liệu Trung ƣơng Cục Miền Nam, các Xứ uỷ, các Khu uỷ, Liên
khu uỷ đã giải thể: gồm gần 2.000 cặp tài liệu.
- Tài liệu các cơ quan tham mƣu, giúp việc của Trung ƣơng Đảng
(gồm các phông đang hoạt động và đã giải thể) với tổng số gần 17.000 cặp
tài liệu.
- Tài liệu các đảng uỷ, các đảng đoàn, ban cán sự trực thuộc Trung
ƣơng: gồm khoảng 600 cặp tài liệu
- Tài liệu về thân thế, sự nghiệp và hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí
Minh và của một số đồng chí Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thƣ các khoá
gồm trên 5000 cặp tài liệu.
17
- Tài liệu của chính quyền thực dân Pháp, mật thám Pháp theo dõi
hoạt động của phong trào yêu nƣớc và của Đảng ta thời kỳ 1920-1945 gồm
trên 450 cặp tài liệu.
-Tài liệu lý lịch cán bộ thuộc diện Ban Tổ chức Trung ƣơng quản lý trên
400 cặp.
Toàn bộ tài liệu trong kho đều đã đƣợc phân loại thành các phông,
sƣu tập tài liệu; hầu hết các phông, sƣu tập tài liệu đã đƣợc phân loại, chỉnh
lý hoàn chỉnh hoặc chỉnh lý sơ bộ.
Theo Quyết định 210-QĐ/TW ngày 06 tháng 3 năm 2009 về Phông
Lƣu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó quy định về phạm vi quản lý
tài liệu của Kho Lƣu trữ Trung ƣơng Đảng vẫn còn thiếu các khối tài liệu
cơ bản sau:
- Tài liệu của một số ban, trƣờng đảng, báo, nhà xuất bản trực thuộc
Trung ƣơng Đảng;
- Tài liệu của Đảng uỷ Quân sự Trung ƣơng, Đảng uỷ Công an
Trung ƣơng;
- Tài liệu của sáu tổ chức chính trị - xã hội ở trung ƣơng gồm: Trung
ƣơng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Uỷ ban Trung ƣơng Mặt
trận tổ quốc Việt Nam;cơ quan Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Trung
ƣơng Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Trung ƣơng Hội Nông dân Việt
Nam; Trung ƣơng Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Hiện nay, các cơ quan
nói trên đang chỉnh lý tài liệu và chuẩn bị giao nộp vào Kho Lƣu trữ Trung
ƣơng Đảng.
1.3.Giới thiệu các khối tài liệu ghi âm tại Cục Lưu trữ-Văn phòng Trung
ương Đảng
18
- Xem thêm -