Luận văn
Đề tài: Tổ chức công tác kế toán tập hợp
chi phi sản xuất và tính giá thành sản
phẩm ở Công ty Cổ phần VPP Hồng Hà
LỜI NÓI ĐẦU
Nước ta từ sau Đại Hội Đảng lần thứ
VI (1986) đã chuyển từ nền kinh tế kế
hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế hàng
hóa nhiều thành phần vận động theo cơ
chế thị trường có sự điều tiết của Nhà
nước theo định hướng XHCN. Đây là một
bước ngoặt có tính chất quyết định đối
với sự phát triển của đất nước. Cơ chế thị
trường đã có sự tác động mạnh mẽ đến
nền kinh tế nói chung và đến từng doanh
nghiệp nói riêng. Cạnh tranh gay gắt giữa
các doanh nghiệp trong nước và ngoài
nước đã thúc đẩy các doanh nghiệp phải
luôn tìm cách để hoạt động có hiệu quả
và thu được nhiều lợi nhuận nhất. Muốn
vậy, các doanh nghiệp phải hoàn thiện tất
cả các khâu vận hành của mình trong khả
năng có thể, trong đó cần đặc biệt quan
tâm đến công cụ kế toán. Kế toán là công
cụ quản lý hiệu quả tài sản, tiền vốn và
quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh
của mọi doanh nghiệp, đồng thời là
nguồn cung cấp thông tin và số liệu đáng
tin cậy để Nhà nước điều hành vĩ mô nền
kinh tế, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động
của các ngành, các lĩnh vực. Vì vậy việc
đổi mới, hoàn thiện công tác kế toán để
phù hợp với yêu cầu của cơ chế quản lý
mới là một vấn đề vô cùng cấp thiết.
Trong công tác kế toán nói chung, kế
toán “tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm” là phân hệ quan trọng vì
mục tiêu đặt ra của các doanh nghiệp là
sản xuất sản phẩm chất lượng tốt, với chi
phí sản xuất tiết kiệm nhất và giá thành
sản phẩm thấp ở mức có thể, một mặt làm
tăng thu nhập cho doanh nghiệp, nâng cao
đời sống của người lao động, mặt khác
đảm bảo sự tồn tại và củng cố vị thế của
doanh nghiệp trong cạnh tranh. Để thực
hiện mục tiêu này, doanh nghiệp cần tổ
chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm chính xác
và kịp thời, đúng đối tượng, đúng phương
pháp, và đúng chế độ quy định. Chính vì
vậy công tác kế toán này luôn được sự
quan tâm sâu sắc của ban lãnh đạo và
toàn thể cán bộ công nhân viên trong
Công ty Cổ phần VPP Hồng Hà.
Cũng như nhiều doanh nghiệp khác,
Công ty Cổ phần VPP Hồng Hà đã không
ngừng đổi mới, hoàn thiện để tồn tại và
đứng vững trên thị trường. Để hiểu rõ hơn
nội dung và tầm quan trọng của công tác
tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá
thành sản phẩm nên trong thời gian thực
tập tại Công ty Cổ phần VPP Hồng Hà,
em đã đi sâu nghiên cứu tìm hiểu và lựa
chọn đề tài:”Tổ chức công tác kế toán tập
hợp chi phi sản xuất và tính giá thành sản
phẩm ở Công ty Cổ phần VPP Hồng Hà”
Kết cấu luận văn của em gồm có 3
chương:
Chương 1: Lý luận chung về công tác
tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
Chương 2: Thực tế công tác kế toán
tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm tại Công ty Cổ phần Văn phòng
phẩm Hồng Hà.
Chương 3: Một số ý kiến đề xuất
nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp
chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm ở Công ty Cổ phần Văn phòng
phẩm Hồng Hà
Mặc dù đã cố gắng tìm hiểu và nhận
được sự giúp đỡ nhiệt tình của các thầy
cô giáo cũng như các cô, các anh chị ở
phòng kế toán của Công ty nhưng do thời
gian tiếp cận thực tế còn ít và trình độ lý
luận còn hạn chế nên bài luận văn của em
không tránh khỏi những thiếu sót nhất
định. Em mong muốn được tiếp thu
những ý kiến đóng góp của các thầy cô
giáo và các cô, các anh chị phòng kế toán
Công ty để bài viết của em được hoàn
thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn cô
giáo hướng dẫn – Thạc sỹ Mai Thị Bích
Ngọc cùng toàn thể các cô, các anh chị
trong phòng kế toán của Văn Công ty Cổ
phần văn phòng phẩm Hồng Hà đã giúp
em hoàn thành luận văn này.
Chương 1
Lý luận chung về kế toán tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm trong doanh nghiệp sản xuất
1.1. Sự cần thiết khách quan phải tổ
chức kế toán chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm
Hiện nay, trong nền kinh tế thị trường,
với sự tham gia của nhiều thành phần
kinh tế và xu thế mở rộng quan hệ hợp
tác kinh tế với các nước trên thế giới, môi
trường kinh doanh của các doanh nghiệp
có sự chuyển biến đáng kể.
Đặc biệt khi Việt Nam trở thành thành
viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế
giới WTO, mở ra một cơ hội lớn cho các
Doanh nghiệp Việt Nam, nhưng bên cạnh
đó thách thức cũng không nhỏ. Để tồn tại
và phát triển trong sự cạnh tranh gay gắt
của thị trường trong nước và các doanh
nghiệp ngoài nước, đòi hỏi các doanh
nghiệp phải tận dụng, phát huy tối đa
những lợi thế của mình so với các doanh
nghiệp khác.
Những lợi thế đó được thể hiện trên
nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có lợi
thế về chất lượng sản phẩm, giá cả sản
phẩm. Để tạo ra lợi thế này, các doanh
nghiệp cần quan tâm đến chi phí sản xuất
và giá thành sản phẩm, vì trên thực tế, đó
là một trong những chỉ tiêu phản ánh hiệu
quả sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp. Chi phí sản xuất luôn gắn liền với
việc sử dụng vật tư, tài sản, và là cơ sở
tạo nên giá thành sản phẩm, tiết kiệm
được chi phí sản xuất là điều kiện để hạ
giá thành sản phẩm. Kế toán chi phí sẽ
giúp nhà quản lý có thể tiến hành phân
tích và đưa ra một cơ cấu chi phí hợp lý,
góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động
sản xuất kinh doanh của công ty.
1.1.1. Khái niệm, bản chất chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm
Chi phí sản xuất
Bất kỳ doanh nghiệp nào, để tiến hành
sản xuất kinh doanh, cũng cần có đủ ba
yếu tố cơ bản, đó là: Tư liệu lao động, đối
tượng lao động và sức lao động. Quá
trình sản xuất chính là quá trình kết hợp
ba yếu tố đó để tạo ra các loại sản phẩm
lao vụ và dịch vụ nhất định nhằm đáp ứng
nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của xã hội.
Chi phí sẽ phát sinh khi doanh nghiệp sử
dụng các yếu tố trên. Đó là các chi phí
nguyên vật liệu, chi phí khấu hao
TSCĐ( hao phí bằng tiền lao động vật
hóa), chi phí nhân công( hao phí bằng
tiền lao động sống), chi phí dịch vụ mua
ngoài, chi phí khác bằng tiền. Để xác định
và tổng hợp được các chi phí mà doanh
nghiệp đã chi ra trong thời kỳ hoạt động
thì mọi chi phí chi ra đều phải biểu hiện
bằng thước đo tiền tệ. Trong quá trình sản
xuất doanh nghiệp còn phải bỏ ra nhiều
chi phí như chi phí bán hàng, chi phí quản
lý doanh nghiệp, nhưng chỉ những chi phí
nào phục vụ trực tiếp cho quá trình sản
xuất của doanh nghiệp mới được coi là
chi phí sản xuất. Chi phí sản xuất của
doanh nghiệp phát sinh thường xuyên và
gắn liền với quá trình sản xuất sản phẩm
nhưng để phục vụ cho quản lý và hạch
toán kinh doanh, chi phí sản xuất phải
được tính toán và tập hợp theo từng thời
kỳ: tháng, quý, năm phù hợp với kỳ báo
cáo. Chỉ những chi phí sản xuất mà doanh
nghiệp bỏ ra trong kỳ mới được tính vào
chi phí sản xuất trong kỳ.
Như vậy, chi phí sản xuất là biểu hiện
bằng tiền toàn bộ về hao phí lao động
sống, lao động vật hóa và các chi phí cần
thiết khác mà doanh nghiệp đã chi ra để
tiến hành hoạt động sản xuất, chế tạo sản
phẩm hay thực hiện lao vụ dịch vụ, trong
một thời kỳ nhất định.
Chi phí sản xuất luôn biểu hiện ở 2 mặt:
mặt định tính và mặt định lượng:
Mặt định tính của chi phí sản xuất
được biểu hiện là các chi phí mà
doanh nghiệp đã chi ra để sản xuất
bằng tiền hay hiện vật.
Mặt định lượng của chi phí sản xuất
thể hiện ở mức độ tiêu hao cụ thể của
từng loại chi phí tham gia vào quá
trình sản xuất để cấu tạo nên sản phẩm
của doanh nghiệp được biểu hiện bằng
tiền.
Độ lớn của chi phí phụ thuộc vào hai
nhân tố cơ bản:
Khối lượng các yếu tố sản xuất đã tiêu
hao trong kỳ.
Giá cả của một đơn vị yếu tố sản xuất
đã hao phí
Xét về thực chất thì chi phí sản xuất ở các
doanh nghiệp là sự chuyển dịch vốn của
doanh nghiệp vào đối tượng tính giá nhất
định, nó là vốn của doanh nghiệp bỏ vào
quá trình sản xuất kinh doanh.
Giá thành sản phẩm
Để quản lý có hiệu quả và kịp thời đối
với hoạt động sản xuất kinh doanh của
mình, doanh nghiệp cần phải biết số chi
phí đã chi ra cho từng loại hoạt động,
từng loại sản phẩm, dịch vụ là bao nhiêu,
số chi phí đã chi ra đã cấu thành trong số
sản phẩm, lao vụ, dịch vụ hoàn thành là
bao nhiêu… chỉ tiêu thỏa mãn được
những thông tin mang các nội dung trên
chính là giá thành sản phẩm.
Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng
tiền toàn bộ những hao phí về lao động
sống và lao động vật hóa được tính trên
một khối lượng kết quả sản phẩm lao vụ,
dịch vụ hoàn thành nhất định.
Như vậy, bản chất của giá thành là sự
chuyển dịch giá trị của các yếu tố chi phí
vào những sản phẩm nhất định đã hoàn
thành. Giá thành có hai chức năng chủ
yếu là chức năng thước đo bù đắp chi phí
và chức năng lập giá.
Giá thành sản phẩm là một chỉ tiêu
mang tính giới hạn và xác định, vừa mang
tính chất khách quan vừa mang tính chất
chủ quan. Trong hệ thống các chỉ tiêu
quản lý của doanh nghiệp, giá thành sản
phẩm là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp,
phản ánh chất lượng toàn bộ quá trình
hoạt động sản xuất kinh doanh, phản ánh
kết quả sử dụng các loại tài sản, vật tư,
lao động và tiền vốn trong quá trình sản
xuất, cũng như tính đúng đắn của các giải
pháp kinh tế, kỹ thuật, và công nghệ mà
doanh nghiệp đã sử dụng nhằm nâng cao
năng suất lao động, nâng cao chất lượng
sản xuất, hạ thấp chi phí và tăng lợi
nhuận cho doanh nghiệp. Giá thành còn là
một căn cứ quan trọng để định giá bán
cũng như xác định hiệu quả kinh tế của
hoạt động sản xuất. Vì vậy các doanh
nghiệp cần đặc biệt quan tâm đến việc
quản lý chỉ tiêu này.
1.1.2. Mối quan hệ giữa chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm
Về mặt bản chất thì chi phí sản xuất
và giá thành sản phẩm là biểu hiện hai
mặt của quá trình sản xuất kinh doanh.
Chúng giống nhau về chất vì đều cùng
biểu hiện bằng tiền những hao phí về lao
động sống và lao động vật hóa mà doanh
nghiệp đã bỏ ra trong quá trình sản xuất.
Nhưng do bộ phận chi phí sản xuất
giữa các kỳ không đều nhau nên chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm lại khác
nhau trên hai phương diện:
Về mặt phạm vi: chi phí sản xuất gắn
với một thời kỳ nhất định, còn giá
thành sản phẩm gắn với khối lượng
sản phẩm, công việc lao vụ đã hoàn
thành.
Về mặt lượng: chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có thể khác nhau
khi có sản phẩm sản xuất dở dang đầu kỳ hoặc cuối kỳ. Cụ thể : chi phí
sản xuất bao gồm toàn bộ chi phí sản xuất sản phẩm hoàn thành, sản
phẩm làm dở, còn giá thành sản phẩm chỉ bao gồm những chi phí liên
quan đến sản phẩm hoàn thành, nó bao gồm cả chi phí kỳ trước chuyển
sang và không bao gồm chi phí của sản phẩm làm dở cuối kỳ.Sự khác
nhau về mặt lượng và mối quan hệ này thể hiện ở công thức giá thành
tổng quát sau:
Tổng
giá
Chi phí
=
sản
Chi phí
+
Chi phí
sản
- sản xuất
thành
xuất dở
xuất
dở dang
sản
dang
phát
cuối kỳ
phẩm
đầu kỳ
sinh
trong
kỳ
Trong trường hợp đặc biệt khi chi phí
sản xuất dở dang đầu kỳ bằng chi phí sản
xuất dở dang cuối kỳ hoặc không có sản
phẩm làm dở thì tổng giá thành bằng tổng
chi phí sản xuất trong kỳ.
Giữa chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm có mối quan hệ mật thiết với nhau:
Một bên chi phí sản xuất là đầu vào là
nguyên nhân dẫn đến kết quả đầu ra là giá
thành sản phẩm. Mặt khác số liệu của kế
toán tập hợp chi phí là cơ sở để tính giá
thành sản phẩm vì vậy tiết kiệm được chi
phí sẽ hạ được giá thành sản phẩm.
1.1.3. Yêu cầu quản lý chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm trong
doanh nghiệp sản xuất
Yêu cầu đặt ra với các doanh nghiệp
sản xuất là phải tiết kiệm chi phí sản xuất,
hạ giá thành sản phẩm. Để thực hiện yêu
- Xem thêm -