Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Tổ chức công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty...

Tài liệu Tổ chức công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty Gạch ốp lát Hà Nội

.DOC
60
123
105

Mô tả:

B¸o c¸o thùc tËp Lêi nãi ®Çu §Êt níc ta hiÖn nay ®· xo¸ bá nÒn kinh tÕ bao cÊp vµ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ ®· t¹o ra mét søc c¹nh tranh m¹nh mÏ v× thÕ c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ®iÒu ®Çu tiªn c¸c doanh nghiÖp quan t©m ®ã chÝnh lµ lîi nhuËn. Lîi nhuËn chÝnh lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra. ViÖc t¨ng lîi nhuËn còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng gi¸ b¸n cña s¶n phÈm hµng ho¸ vµ gi¶m chi phÝ, nhng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay viÖc t¨ng gi¸ b¸n cña c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ lµ rÊt khã bëi khi chóng ta t¨ng gi¸ b¸n nã sÏ lµm gi¶m møc cÇu cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng vµ t¹o c¬ héi cho c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cña ta. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp muèn pt kinh doanh bÒn v÷ng, l©u dµi æn ®Þnh th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chÝnh s¸ch linh ho¹t vÒ gi¸, hiÓu râ chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt, muèn vËy ph¶i cã mét ®éi ngò kÕ to¸n lµnh nghÒ ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè gi¸ trÞ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin kinh tÕ, tµi chÝnh cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. V× vËy ho¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét c«ng t¸c träng t©m kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi riªng còng nh toµn x· héi nãi chung. Môc ®Ých chÝnh cña vÊn ®Ò nµy lµ vËn dông lý luËn vÒ ho¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty "G¹ch èp l¸t HN" Trªn c¬ së ®ã ph©n tÝch nh÷ng tån t¹i nh»m gãp phÇn nhá vµo c«ng t¸c viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n trong c«ng ty. Víi ý nghÜa trªn em ®· chän ®Ò tµi thùc tËp cña m×nh lµ: "Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty G¹ch èp l¸t Hµ Néi". Néi dung cña chuyªn ®Ò ®îc chia lµm 3 phÇn: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. PhÇn II: Thùc tÕ c«ng t¸c kho¸n vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty g¹ch èp l¸t Hµ Néi . PhÇn III: NhËn xÐt vµ ý kiÕn ®Ò xuÊt hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty G¹ch èp l¸t Hµ Néi. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 1 B¸o c¸o thùc tËp Do ®Ò tµi cßn míi vµ tr×nh ®é nhËn thøc cïng víi thêi gian thùc tËp cã h¹n, mÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nhng bµi viÕt ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, ban l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m tíi ®Ò tµi nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Hµ Néi ngµy 9/2/2004. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 2 B¸o c¸o thùc tËp PhÇn I Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I. B¶n chÊt néi dung kinh tÕ vµ sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. a. Chi phÝ s¶n xuÊt. S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña x· héi loµi ngêi,®©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong mäi chÕ ®é x· héi. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y dùng cña c¸c doanh nghiÖp thùc chÊt lµ viÖc s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm theo yªu cÇu cña thÞ trêng nh»m môc ®Ých kiÕm lêi. §Ó ®¹t ®îc môc®Ých nµy th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh. Do vËy ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn th× buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu c¸c chi phÝ cña m×nh bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C¸c nhµ kinh häc thêng quan niÖm r»ng chi phÝ lµ c¸c kho¶n phÝ tæn ph¶i bá ra khi s¶n xuÊt hµng ho¸, dÞch vô trong kú kinh doanh. §èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp th× chi phÝ lµ c¸c kho¶n ph¶i mua c¸c yÕu tè cÇn thiÕt cho viÖc t¹o ra s¶n phÈm nh»m mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho doanh nghiÖp. Cßn c¸c nhµ kÕ to¸n thêng quan niÖm chi phÝ nh mét kho¶n hy sinh hay bá ra ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých nhÊt ®Þnh. Nã xem nh mét lîng tiÒn ph¶i tr¶ cho c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong viÖc t¹o ra s¶n phÈm. Nh vËy c¸c quan niÖm trªn thùc chÊt chØ lµ sù nh×n nhËn, b¶n chÊt cña chi phÝ tõ c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Theo M¸c khi ph©n tÝch chi phÝ «ng còng cho r»ng chi phÝ s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ chi phhÝ do t b¶n ®· thùc hiÖn vµo s¶n xuÊt hµng ho¸ cÊu thµnh, nã ®óng b»ng gi¸ trÞ t b¶n ®· chi ra vµ hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n môc chØ cã trong kÕ to¸n t b¶n chñ nghÜa tÝnh ®éc lËp chñ yÕu ®ã trong gi¸ trÞ thùc tiÔn kh«ng ngõng ®îc biÓu hiÖn ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thùc tÕ cña hµng ho¸. MÆc dï c¸c hao phÝ bá ra cho s¶n xuÊt x©y dùng bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nhng trong ®iÒu kiÖn tån t¹i cña quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ chãng cÇn ®îc tËp hîp vµ biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ. Tõ ®ã ra cã thÓ ®i ®Õn mét c¸ch biÓu hiÖn chung nhÊt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt nh sau: §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 3 B¸o c¸o thùc tËp Chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn nh hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp thùc tÕ chi ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét kú kinh doanh nhÊt ®Þnh. C¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh cã tÝnh chÊt thêng xuyªn vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña mét doanh nghiÖp. Trong ®¬n vÞ s¶n xuÊt, ngoµi nh÷ng chi phÝ cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt cßn cã nh÷ng chi phÝ kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt v× vËy chóng ta cÇn ph©n biÖt chi phÝ víi hao phÝ vµ chi tiªu. VÝ dô. Cã nh÷ng chi phÝ bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt míi ®îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt vËt t, tiÒn vèn trong doanh nghiÖp kh«ng kÓ nã ®îc dïng vµo viÖc g×. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ, song gi÷a chóng l¹i cã sù kh¸c nhau vÒ lîng vµ thêi gian, chi tiªu cã thÓ lµ chi phÝ (nh mua vËt t ®a ngay vµo s¶n xuÊt) hoÆc còng cã thÓ cha ph¶i lµ chi phÝ s¶n xuÊt (nh mua vËt t ®a vÒ kho cha xuÊt dïng…) mÆt kh¸c còng cã kho¶n chi tiªu cha x¶y ra ë kú h¹ch to¸n tríc ®îc tÝnh vµo chi phÝ ë kú nµy. b. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kh¸c nhau, môc ®Ých vµ c«ng dông cña chóng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng kh¸c nhau do ®ã yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i còng kh¸c nhau. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt tõng tiªu thøc kh¸c nhau, viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng lo¹i sÏ n©ng cao tÝnh chi tiÕt cña th«ng tin h¹ch to¸n lµ c¬ së tin cËy cho viÖc phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ. Díi ®©y lµ mét sè c¸ch ph©n lo¹i chñ yÕu: * Ph©n lo¹i theo yÕu tè. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy ta c¨n cø vµo tÝnh chÊt néi dung kinh tÕ cña chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c nhau ®Ó chia ra c¸c yÕu tè chi phÝ, mçi yÕu tè chi phÝ chØ bao gåm c¸c chi phÝ cã cïng néi dung kinh tÕ kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®· ph¸t sinh ë lÜnh vùc nµo, ë ®©u vµ môc ®Ých t¸c dông cña chi phÝ nh thÕ nµo. V× vËu c¸ch ph©n lo¹i nµy ®îc gäi lµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt trong kú ®îc chia lµm c¸c yÕu tè sau: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ nhiªn liÖu ®éng lùc, c«ng cô, dông cô … sö §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 4 B¸o c¸o thùc tËp dông nhiªn liÖu ®éng lùc, c«ng cô, dông cô … sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh. - Chi phÝ nh©n c«ng: Gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng, ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng, ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp mang tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho toµn bé c«ng nh©n viªn chøc vµ tiÒn l¬ng thuª ngoµi. Gåm c¶ c¸c chi phÝ vÒ BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh theo quy ®Þnh. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ tµi s¶n cè ®Þnh dïn trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Ph¶n ¸nh toµn bé c¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cha ph¶n ¸nh vµo c¸c yÕu tè ë trªn trong kú s¶n xuÊt kinh doanh. * Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ (theo kho¶n môc) Mçi yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu cã môc ®Ých vµ c«ng dông nhÊt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy ta c¨n cø vµo môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ trong s¶n xuÊt ®Ó chia ra c¸c kho¶n môc kh¸c nhau, mçi kho¶n môc chi phÝ chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng dông kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã cã néi dung kinh tÕ nh thÕ nµo. V× vËy c¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gäi lµ c¸ch ph©n lo¹i theo kho¶n môc. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®îc chia thµnh c¸c môc chi phÝ nh sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh vËt liÖu phô, nhiªn liÖu… tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Gåm tiÒn l¬ng, phô cÊp l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l¬ng nh BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ % quy ®Þnh. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Bao gåm chi phÝ liªn quan ®Õn qu¶n lý phôc vô s¶n xuÊt chung ë c¸c bé phËn x©y dùng trong ®ã gåm: + Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng. + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 5 B¸o c¸o thùc tËp + Chi phÝ c«ng cô, dông cô. + Chi phÝ khÊu hao TSC§ (c¶ s¶n xuÊt lÉn qu¶n lý ph©n xëng) + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (chØ dïng cho ph©n xëng) + Chi phÝ b»ng tiÒn. * Ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ víi ®èi tîng chÞu chi phÝ. - Chi phÝ trùc tiÕp: chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. - Chi phÝ gi¸n tiÕp: Chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ xong ph¶i ph©n bæ. Th«ng thêng chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ chi phÝ gi¸n tiÕp. * Ph©n lo¹i theo néi dung cÊu thµnh chi phÝ: Ph©n lµm 2 lo¹i. - Chi phÝ ®¬n nhÊt: Lµ chi phÝ do mét yÕu tè chi phÝ cÊu thµnh nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp. - Chi phÝ tæng hîp: Lµ chi phÝ do nhiÒu yÕu tè cÊu thµnh nh chi phÝ s¶n xuÊt chung. * Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. - BiÕn phÝ: lµ chi phÝ biÕn ®æi tû lÖ víi khèi lîng s¶n phÈm. - §Þnh phÝ: Lµ chi phÝ kh«ng phô thuéc vµo khèi lîng s¶n phÈm nh khÊu hao. 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm. a. B¶n chÊt vµ kh¸i niÖm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lµ tæng chi phÝ b»ng tiÒn cña tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp lµ thíc ®o møc tiªu hao phï hîp ®Ó bï ®¾p trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ c¨n cø x©y dùng ph¬ng ¸n gi¸ c¶ s¶n phÈm hµng ho¸. Tãm l¹i gi¸ thµnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh. Gi¸ thµnh ®îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm lao vô cô thÓ vµ chØ tÝnh to¸n víi sè lîng s¶n phÈm hoÆc dÞch vô s¶n phÈm ®· hoµn thµnh toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (thµnh phÈm) hoÆc kÕt thóc mét sè giai ®o¹n s¶n xuÊt (b¸n thµnh phÈm) §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 6 B¸o c¸o thùc tËp Gi¸ thµnh trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh nã võa mang tÝnh chñ quna võa mang tÝnh kh¸ch quan. V× vËy, chóng ta ph¶i xem xÐt gi¸ thµnh trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau nh»m sö dông chØ tiªu gi¸ thµnh cã hiÖu qu¶. Gi¸ thµnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn, gi¸ trÞ t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng kÕt tinh trong mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt s¶n phÈm hµng ho¸. V× vËy nã mang tÝnh kh¸ch quan do sù di chuyÓn vµ tÝnh kÕt ting nµy lµ tÊt yÕu. ViÖc tÝnh to¸n ®o lêng lµ biÓu hiÖn chóng b»ng tiÒn chØ lµ ph¶n ¸nh cña qu¶n lý mµ th«i. MÆt kh¸c, gi¸ thµnh lµ mét ®¹i lîng tÝnh to¸n trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt chØ ra trong kú nªn nã lµ chØ tiªu cã sù chñ quan. §Æc ®iÓm cña chñ quan nµy thÓ hiÖn trªn hai khÝa c¹nh. Thø nhÊt: Gi¸ thµnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng ®· hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra khèi lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. V× vËy viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®¸nh gi¸ kh¸c nhau ë tõng doanh nghiÖp còng lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm mang tÝnh chñ quan nhÊt ®Þnh. Gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt nh÷ng chi phÝ ®îc tËp hîp vµo gi¸ thµnh ph¶i tu©n theo quy ®Þnh chung cña nguyªn t¾c kÕ to¸n. Ch¼ng h¹n nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ b¸n hµng tríc kia ®îc tËp hîp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n cò. Trong chÕ ®é kÕ to¸n míi mµ bé tµi chÝnh míi ban hµnh ngµy 1/11/1995 th× hai lo¹i chi phÝ nµy kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ chóng ®îc coi lµ phÝ tæn doanh nghiÖp ph¶i chÞu, do vËy lµm cho gi¸ thµnh dao ®éng theo. Tõ viÖc nghiªn cøu b¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm ta cã thÓ ®i ®Õn mét kh¸i niÖm chung nhÊt vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh sau: Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho mét khèi lîng s¶n phÈm lao ®éng nghÜa vô ®· hoµn thµnh. b. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh: Cã hai c¸ch ph©n lo¹i. * Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh vµ c¬ së tÝnh gi¸ thµnh th× gi¸ thµnh ®îc chia lµm 3 lo¹i: - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §îc tÝnh tríc khi x©y dùng. - Gi¸ thµnh ®Þnh møc : §îc tÝnh tríc khi x©y dùng. - Gi¸ thµnh thùc tÕ: §îc tÝnh sau khi hoµn thµnh nªn sè liÖu thùc tÕ. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 7 B¸o c¸o thùc tËp * Ph©n lo¹i theo ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh. - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: tõ kh©u ®Çu ®Õn kÕt thóc s¶n xuÊt. - Gi¸ thµnh toµn bé: TÝnh theo s¶n phÈm s¶n xuÊt song ®· tiªu thô, chi phÝ bao hµm c¶ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm ®ã. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh l·i tríc thuÕ thu nhËp cña doanh nghiÖp vµ ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: = + + Chi phÝ cña mét doanh nghiÖp * Ph©n biÖt gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Gièng nhau: §Òu lµ chi phÝ s¶n xuÊt. - Kh¸c nhau: VÒ ph¹m vi chi phÝ chØ tÝnh cho mét kú cßn gi¸ thµnh l¹i tÝnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh. Gi¸ thµnh ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Z = D ®Þnh kú + Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú - D ®Þnh kú Nh÷ng doanh nghiÖp ®Æc thï kh«ng cã c¸i sè d ®Çu kú vµ dë dang cuèi kú th× gi¸ thµnh b»ng chi phÝ s¶n xuÊt. * Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thnfh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm chi phÝ biÓu hiÖn mÆt hao phÝ cßn gi¸ thµnh biÓu hiÖn mÆt kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §©y lµ hai mÆt thèng nhÊt cña mét qu¸ tr×nh. V× vËy chóng gièng nhau vÒ chÊt, c¶ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu bao gåm nh÷ng chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Trªn gãc ®é biÓu hiÖn b»ng tiÒn, chi phÝ s¶n xuÊt còng kh¸c víi gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, chi phÝ nµy kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ ®· chi ra trong kú nhng cßn chêi ph©n bæ dÇn cho c¸c kú sau ®ång thêi cßn ph¶i céng thªm c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ cha ph¸t sinh trong kú nhng ®îc tÝnh tríc vµo gi¸ thµnh vµ chi phÝ chi ra kú tríc cha ph©n bæ kÕt chuyÓn sang. c. Sù cÇn thiÕt vµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y dùng. HiÖn nay cïng víi chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n lu«n ®îc coi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thnµh vµ n©ng cao chÊt lîng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ n©ng cao thu nhËp cña ngêi lao ®éng . Do ®ã h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mét vÞ trÝ v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 8 B¸o c¸o thùc tËp Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Muèn sö dông chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm vµo qu¶n lý th× cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh. TÝnh ®óng gi¸ thµnh lµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ h¹ch to¸n ®óng néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ®· hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Muèn vËy p h¶i x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, vËn dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý vµ gi¸ thµnh tÝnh trªn c¬ së sè liÖu kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch chÝnh x¸c. TÝnh ®ñ gi¸ thµnh lµ tÝnh to¸n ®Çy ®ñ mäi chi phÝ ®· bá ra trªn tinh thÇn h¹ch to¸n kinh doanh, lo¹i bá mäi yÕu tè bao cÊp ®Ó tÝnh tõ ®Çu vµo theo ®ógn chç quy ®Þnh. TÝnh ®ñ còng ®ßi hái ph¶i lo¹i bá nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm nh c¸c lo¹i chi phÝ mang tÝnh chÊt tiªu cùc, l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt, hîp lý, nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i ®îc quy tr¸ch nhiÖm râ rµng. 3. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. a. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cÇn ph¶i tËp hîp nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm tra gi¸m s¸t chi phÝ vµ yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp cã tiÕn hµnh ë nhiÒu ®Þa ®iÓm, nhiÒu ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt kh¸c nhau ë tõng ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt l¹i cã thÓ s¶n xuÊt chÕ biÕn nhiÒu s¶n phÈm, nhiÒu c«ng viÖc lao vô kh¸c nhau, theo c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh¸c nhau. Do ®ã chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp còng ph¸t sinh ë nhiÒu ®Þa ®iÓm, nhiÒu bé phËn, liªn quan ®Õn nhiÒu s¶n phÈm c«ng viÖc, tøc lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tõng giai ®o¹n hay tõng quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng ph©n xëng hay tõng bé phËn, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng lo¹i nhãm s¶n phÈm, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ lµ kh©u ®Çu tiªn cÇn thiÕt cña c«ng viÖc kÕ to¸n, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Cã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp míi gióp cho tæ chøc tèt nhÊt c«ng viÖc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ. Tõ ghi chÐp ban ®Çu, tæng hîp sè liÖu, tæ chøc tµi kho¶n vµ sæ chi tiÕt ®Òu ph¶i theo ®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh. §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tríc hÕt ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña chi phÝ trong s¶n xuÊt. Tuú theo c¬ cÊu tæ §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 9 B¸o c¸o thùc tËp chøc s¶n xuÊt yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi p hÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp hay tõng giai ®o¹n, tõng quy tr×nh c«ng nghÖ riªng biÖt, tõng ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi tîng ®· ®îc quy ®Þnh hîp lý, cã t¸c dông phôc vô tèt cho viÖc cho viÖc t¨ng cêng qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ phôc vô cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc kÞp thêi vµ ®óng ®¾n. Tuy nhiªn ®Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm th× c«ng viÖc ®Çu tiªn cÇn x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. b. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt thu ®îc tõ s¶n phÈm c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt thu ®îc tõ s¶n phÈm c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm, c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña s¶n phÈm, yªu cÇu vÒ tr×nh ®é h¹ch to¸n vµ qu¶n lý kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Tríc hÕt, cÇn xem xÐt doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo lo¹i h×nh nµo. NÕu s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm, tõng c«ng viÖc hoµn thµnh. NÕu s¶n xuÊt hµng lo¹t th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vÉn cã thÓ lµ s¶n phÈm hoµn thµnh hay nhãm s¶n phÈm hoµn thµnh. Quy tr×nh c«ng nghÖ còng ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu quy tr×nh s¶n xuÊt ®¬n gi¶n th× s¶n phÈm hoµn thµnh ë cuèi quy tr×nh s¶n xuÊt ®ã chÝnh lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu quy tr×nh kiÓu phøc t¹p liªn tôc thid ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng hoÆc nöa thµnh phÈm ®· hoµn thµnh ë tõng giai ®o¹n. NÕu quy tr×nh phøc t¹p kiÓu song song th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ®· l¾p r¸p hoµn chØnh vµ c¶ mét sè bé phËn chi tiÕt cña s¶n phÈm n÷a. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 10 B¸o c¸o thùc tËp c. Ph©n biÖt ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã néi dung kh¸c víi ®èi tîng tÝnh chi phÝ. §èi tîng cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó mêi c¸c tµi kho¶n, c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt, tæ chøc c«ng t¸c ghi chÐp ban ®Çu, tËp hîp sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt chi tiÕt theo tõng ®èi tîng. Cßn viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh l¹i lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n lËp b¶ng chi tiÕt gi¸ thµnh vµ tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh theo tõng ®èi tîng. §Ó ph©n biÖt ®îc ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ngµy c¶ khi chóng ®ång nhÊt lµ mét, cÇn dùa vµo c¸c c¬ së sau: §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt: s¶n xuÊt ®¬n gi¶n hay phøc t¹p. Víi s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th× ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ s¶n phÈm hay toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (NÕu s¶n xuÊt mét thø s¶n phÈm) hoÆc cã thÓ lµ mét nhãm s¶n phÈm (NÕu s¶n xuÊt nhiÒu thø s¶n phÈm cïng tiÕn hµnh trong mét quy tr×nh lao ®éng). §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë ®©y lµ s¶n phÈm cuèi cïng. Víi s¶n phÈm phøc t¹p, ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm, c¸c giai ®o¹n chÕ biÕn, ph©n xëng chÕ biÕn, ph©n xëng s¶n xuÊt hoÆc nhãm chi tiÕt bé phËn s¶n phÈm ... cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm hay b¸n thµnh phÈn ë tõng bíc chÕ t¹o. d. C¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¬ng ph¸p hoÆc hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, kho¶n môc trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ. Do ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nªn còng cã nhiÒu c¸ch h¹ch to¸n chi phÝ cho phï hîp víi tõng ®èi tîng. V× thÕ, trong thùc tÕ thêng ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt nh sau: + §èi tîng tËp hîp chi phÝ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt thêng lµ: - Toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. - Tõng giai ®o¹n hay tõng quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng ph©n xëng, tõng bé phËn s¶n xuÊt, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng lo¹i nhãm s¶n phÈm, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. + §èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh. - §Æc ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. - C«ng dông cña chi phÝ. - C¨n cø c¬ cÊu tæ chøc, quy tr×nh c«ng nghÖ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm, yªu cÇu qu¶n lý, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 11 B¸o c¸o thùc tËp * KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i víi tÝnh chÊt vµ néi dung kh¸c nhau, ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh còng kh¸c nhau. Khi ph¸t sinh, tríc hÕt c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®îc biÓu hiÖn theo c¸c yÕu tè chi phÝ råi míi ®îc biÓu hiÖn thµnh c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh khi tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i ®îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù hîp lý khoa häc th× míi cã thÓ tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. Tr×nh tù nµy phô thuéc nhiÒu vµo ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ, mèi quan hÖ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Kinh doanh vµ tr×nh ®é h¹c to¸n cña doanh nghiÖp, trêng hîp ®¬n vÞ kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. §èi víi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Ph¹m vi bao gåm nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô nöa thµnh phÈm, nhiªn liÖu toµn bé vËt liÖu t¹o ra s¶n phÈm. Kh«ng tÝnh vµo nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp c¸c lo¹i vËt t dông cô dïng cho ph©n xëng, qu¶n lý hay dÞch vô kh¸c. Ph¬ng ph¸p tËp hîp. NÕu nguyªn vËt liÖu liªn quan ®Õn mét trêng hîp tËp hîp chi phÝ th× sÏ h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng. NÕu liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng chÞu chi phÝ th× sÏ tiÕn hµnh tËp hîp sau ®ã ph©n bæ cho tõng ®èi tîng, h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú theo ®óng nguyªn vËt liÖu chÝnh ph¸t sinh ®iÒu ®ã cßn liªn quan ®Õn trÞ gi¸ vËt liÖu tån ë bé phËn s¶n xuÊt vµ phÕ liÖu thu håi ®îc lóc ®ã ngêi ta tÝnh trÞ gi¸ vËt liÖu vµ chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp trong kú. = + TK 152,153 TK 621 TK 152,153 Trong ®ã: 1) XuÊt kho NVC SX - ChÊt liÖu xuÊt kho ®îc tÝnh c¨n cø c¸c phiÕu xuÊt kho. 3) NhËp l¹i kho do kh«ng - VËt liÖu tån ë bé phËn s¶n xuÊt c¨n sö cødông vµo hÕt biªn b¶n kiÓm kª hoÆc hay phÕ liÖu phiÕu b¸o vËt4.t Sö cßndông l¹i.kh«ng hÕt tån ë - PhÕ liÖu thukúhåi cø vµo PXSX trícc¨n chuyÓn sangphiÕu nhËp kho vµ ®¬n gi¸ thu håi. * Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n. Sö dông tµi kho¶n B21 - chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n TK 111,112,33 1 nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ trong TK 154 doanh nghiÖp cã bao nhiªu c«ng tr×nh th× cã bÊy nhiªu chi tiÕt, khi kÐ to¸n vµo muatr×nh ngoµinµo ®a th¼ng vµo vµo c«ng tr×nh ®ã cã thÓ chi tiÕt tõng sæ chi phÝ VËt cñaliÖu c«ng tËp hîp 5) K/c chi phÝ NVL s¶n xuÊt (gi¸ cha cã thuÕ VAT) h¹ng môc c«ng tr×nh. trùc tiÕp TK133 §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ 12 B¸o c¸o thùc tËp Tr×nh tù h¹ch to¸n. TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sö dông tµi kho¶n 622 - chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng tËp hîp cho tõng ®èi tîng. NÕu liªn quan ®Õn mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ chi phÝ trùc tiÕp ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt vµo ®èi tîng ®ã. NÕu liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng th× sÏ ph©n bæ theo tiªu thøc phï hîp cã thÓ lµ: - Theo tiªu lîng ®Þnh møc. - Theo khèi lîng s¶n phÈm. - Theo giê c«ng ®Þnh møc vµ thùc tÕ. + Trêng hîp trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n viªn trùc tiÕp th× liªn quan ®Õn TK 355 Ghi Nî TK 622 Cã TK 335 + TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp thi c«ng kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 622 mµ h¹ch to¸n vµo TK 623 nÕu ë ®¬n vÞ x©y l¾p. * Tr×nh tù h¹ch to¸n. TK334 TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ TK622 TK154 TK338 §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 13 B¸o c¸o thùc tËp TrÝch BHXH Ph©n bæ chi phÝ kÕt chuyÓn CF TK111,112 Nh©n c«ng thuª ngoµi tiÒn thëng cho ngêi L§ * KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung. + Ph¹m vi: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ngoµi hai kho¶n môc trªn. - C¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ph©n xëng, tæ, ®éi nh chi phÝ s¶n xuÊt tæ ®éi lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. - Kh«ng tÝnh chi phÝ phôc vô qu¶n lý chung toµn doanh nghiÖp hoÆc chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt. + Ph¬ng ph¸p tËp hîp hoÆc ph©n bæ. Th«ng thêng ®îc tËp hîp theo ®Þa chØ ph¸t sinh chi phÝ nh ë c¸c ph©n xëng, tæ ®éi. NÕu cã chi phÝ liªn quan ®Õn mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ nh s¶n xuÊt nh chi phÝ mét lo¹i s¶n phÈm th× sÏ h¹ch to¸n tÑc tiÕp cho ®èi tîng ®ã. NÕu liªn quan ®Õn nhiÒu ®ãi tîng th× sÏ tËp hîp sau ®ã ph©n bæ theo tiªu thøc nhÊt ®Þnh c¸c tiªu thøc cã thÓ lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ trùc tiÕp ph©n bæ theo giê m¸y ch¹y, theo ®Þnh møc chi phÝ chung, * Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n. Sö dông TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung - 6271 chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng - 6272 chi phÝ vËt liÖu - 6273 chi phÝ CCDC - 6274 chi phÝ khÊu h¸o TSC§ - 6277 chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - 6278 chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 14 B¸o c¸o thùc tËp Tr×nh tù h¹ch to¸n. TK334,338 TK627 Chi phÝ ph¸t sinh L¬ng, BHXH, BHYT TK154 Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn TK152,153 VËt liÖu, CCDC TK214 KhÊu hao TSC§ TK214 phÝ kh¸c Trêng hîpC¸c kÕ chi to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. * KÕ to¸n tËp hîp chi tiÕt ph¸t sinh trong kú theo tõng kho¶n môc vµ chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ theo tõng kho¶n môc: 621,622,627 nh ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. * Sö dông TK 631 ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm… cßn TK 154 chØ ph¶n ¸nh s¶n phÈm dë dang chø kh«ng dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ nh kª khai thêng xuyªn. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 15 B¸o c¸o thùc tËp Tr×nh tù h¹ch to¸n TK331,111 TK611 2 VËt liÖu mua vµo TK621 4- XuÊt VL dïng TK631 7- K/c CF VLTT TK632 9- Gi¸ thµnh SP TK622 TK152,153 6- K/c CF NCTT 1- K/c vËt liÖu tån ®Çu kú TK627 3- K/c VL tån CK 7- K/c CF SXC TK LQ 5- K/c CF NCTT vµ CF SXCPS TK154 6- K/c d ®Çu kú s¶n II. Ph¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ phÈms¶n dë xuÊt. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 8- K/c SP dë cuèi kú 1. TËp hîp vµ ph© bæ chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt cho mét doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i víi néi dung tÝnh chÊt kh¸c nhau. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng, néi dung cña c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, thùc chÊt lµ viÖc ph©n ®Þnh nh÷ng chi phÝ ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh vµ nh÷ng chi phs s¶n xuÊt kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh. Theo quy ®Þnh nh÷ng kho¶n môc chi phÝ kh«ng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt nh chi cho c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, cho c¸c ho¹t ®éng v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao ph¶i ®Ó ngoµi gi¸ thµnh vµ do nguån vèn riªng bï ®¾p. Cßn c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm th× ph¶i ®îc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµo gi¸ thµnh. ChØ cã trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®óng ®¾n néi dung c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch thÝch hîp th× míi ®¶m b¶o ph¶n ¸nh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ngêi ta thêng sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau: TK 621, TK 622, TK 627, TK 154 (hoÆc TK 631), TK 142, TK 335 vµ mét sè TK cã liªn quan kh¸c. 2. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 16 B¸o c¸o thùc tËp a. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh * §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ lo¹i s¶n phÈm c«ng viÖc hoÆc lao vô do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra cÇn tÝnh tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ. b. C¨n cø x¸c ®Þnh ®èi tîng gi¸ thµnh. - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm tÝnh chÊt s¶n xuÊt vµo quy tr×nh c«ng nghÖ. + NÕu s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm. + NÕu s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm. + NÕu s¶n xuÊt nhiÒu víi sè lîng lín th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm. - XÐt theo quy tr×nh c«ng nghÖ. + Quy tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm hoµn thµnh. + Quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p liªn tôc theo kiÓu níc ch¶y th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thª lµ nöa thµnh phÈm ë tõng giai ®o¹n vµ thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng. NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p theo kiÓu song song th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm hoµn thµnh vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ ®èi tõng chi tiÕt s¶n phÈm. * Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp (ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n) Ph¬ng ph¸p nµy thêng trùc tiÕp ®îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n sè lîng mÆt hµng Ýt, s¶n xuÊt víi khèi lîng nhá, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, s¶n phÈm dë dang kh«ng cã hoÆc cã rÊt Ýt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc tÝnh b»ng c¸ch trùc tiÕp lÊy tæng sè chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm céng hoÆc trõ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú so víi cuèi kú chia cho sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh. = + Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ tÝnh to¸n ®¬n gi¶n chÝnh x¸c. Tuy nhiªn khi ®èi tîng h¹ch to¸n chi phs s¶n xuÊt kh¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh th× ph¬ng ph¸p nµy kh«ng thÓ ¸p dông ®îc. * Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc. Ph¬ng ph¸p nµy quy tr×nh c«ng nghÖ ¸o dông liªn tôc, chu kú ng¾n vµ xen kÏ, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ quy tr×nh s¶n xuÊt theo tõng giai ®o¹n tõng ph©n xëng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng hoÆc §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 17 B¸o c¸o thùc tËp c¶ nöa thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng hoÆc c¶ nöa thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng. C«ng thøc tÝnh: Z1 = D §K1 + CPPS1 - DCK1 * Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ë ®¬n vÞ cã quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu liªn tôc, song song. Tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc s¶n xuÊt hµng lo¹t theo tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ ®¬n ®Æt hµng. - Néi dung cña ph¬ng ph¸p nµy. + Mçi mét ®¬n ®Æt hµng më mét b¶ng tÝnh gi¸. + Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®¬n ®Æt hµng ®Ó ghi sang b¶ng tÝnh gi¸ thµnh. * Khi hoµn thµnh ®¬n ®Æt hµng tæng céng chi phÝ trªn b¶ng tÝnh gi¸ theo ®¬n ®Æt hµng ®ã lµ gi¸ cña ®¬n ®Æt hµng cßn nh÷ng ®¬n ®Æt hµngd cha hoµn thµnh lµ chi phÝ s¶n phÈm dë dang. * Ph¬ng ph¸p tû lÖ. ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã quy c¸ch, phÈm chÊt kh¸c nhau nh may mÆc, dÖt kim, ®ãng giµy… §Ó gi¶m bít khèi lîng h¹ch to¸n kÕ to¸n thêng tiÒn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i c¨n cø vµo tû lÖ chi phÝ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ vµ chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch, kÕ to¸n sÏ tÝnh to¸n gi¸ thµnh ®¬n vÞ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cïng lo¹i. C«ng thøc: ZTT = D§K + CFPS - DCK * Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ. ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bªn c¹nh c¸c s¶n phÈm chÝnh thu ®îc cßn cã thÓ thu ®îc c¸c s¶n phÈm phô cã thÓ x¸c ®Þnh theo nhiÒu ph¬ng ph¸p nh: Gi¸ cã thÓ sö dông ®îc, gi¸ kÕ ho¹ch, gi¸ íc tÝnh… = + - * Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hÖ sè. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ cho nhiÒu lo¹i s¶n phÈm chÝnh kh¸c nhau. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 18 B¸o c¸o thùc tËp §èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ quy tr×nh c«ng nghÖ. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm. Néi dung cña ph¬ng ph¸p nµy lµ chän mét lo¹i s¶n phÈm lµm tiªu chuÈn cã hÖ sè gi¸ thnµh b»ng 1 ®Ó c¨n cø vµo s¶n lîng thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm vµ hÖ sè gi¸ thµnh cña chóng ®Ó quy ®æi ra s¶n lîng tiªu chuÈn. Gäi QH lµ tæng s¶n lîng quy ®æi. QH = n  Q xH i i i 1 TÝnh tæng Z cña toµn bé quy tr×nh s¶n xuÊt (nhiÒu lo¹i) Z = DAK + CFSX - DCK Trªn ®©y lµ c¸c ph¬ng ph¸p chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, mçi ph¬ng ph¸p cã ®iÒu kiÖn ¸p dông ®èi tîng h¹ch to¸n, ph¬ng ph¸p tÝnh, u nhîc ®iÓm riªng. V× thÕ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i dùa vµo ®Æc ®iÓm, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña m×nh mµ lùa chän ph¬ng ph¸p phï hîp nhÊt chÝnh x¸c nhÊt, ®¶m b¶o c«ng t¸c h¹ch to¸n gi¸ thµnh ®¹t hiÖu qu¶ cao. §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 19 B¸o c¸o thùc tËp PhÇn II Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty G¹ch èp l¸t Hµ Néi. I. Kh¸i niÖm ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty g¹ch èp l¸t Hµ Néi. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty èp l¸t Hµ Néi. C«ng ty g¹ch èp l¸t Hµ Néi lµ tiÒn th©n cña xÝ nghiÖp G¹ch ngãi H÷u Hng (®æi tªn thµnh c«ng ty gèm x©y dùng H÷u Hng vµo th¸ng 8/1994) ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 094A - Bé x©y dùng - TCL§ th¸ng 6/1959 cña Bé trëng bé x©y dùng. Tån t¹i vµ ph¸t triÓn gÇn 40 n¨m, ®Õn ngµy 19/5/1998 theo QuyÕt ®Þnh 284/Q§/BXD, c«ng ty gèm x©y dùng H÷u Hng t¸ch ra thµnh c«ng ty g¹ch èp l¸t Hµ Néi vµ nhµ m¸y g¹ch H÷u Hng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn tù chñ cho mçi ®¬n vÞ kinh doanh thuËn lîi trong c«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n kÕ to¸n. Tõ ®©y c«ng ty g¹ch èp l¸t Hµ Néi trë thµnh mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp víi chøc n¨ng s¶n xuÊt vµ kinh doanh g¹ch èp têng vµ g¹ch l¸t nÒn thuéc Tæng c«ng ty thuû tinh vµ Gèm x©y dùng. C«ng ty ®ãng t¹i ®Þa bµn t¹i phêng Trung Hoµ - CÇu GiÊy Hµ Néi. TÝn ®Õn nay c«ng ty ®· cã tæng sè c«ng nh©n viªn lªn tíi 1000 ngêi. Víi c¬ së vËt chÊt ban ®Çu kh¸ thuËn lîi, víi diÖn tÝch mÆt b»ng lµ 22.600 m 2 bao gåm hÖ thèng nhµ xëng kho b·i, v¨n phßng lµm viÖc vµ 2 d©y truyÒn s¶n xuÊt g¹ch hiÖn ®¹i hoµn toµn tù ®éng ®îc nhËp tõ Ch©u ¢u, s¶n phÈm G¹ch èp l¸t nÒn vµ g¹ch èp têng mang nh·n hiÖu VICERA ®ang cã chç ®øng kh¸ v÷ng trªn thÞ trêng. BÊt kú mét nh·n hiÖu nµo muèn tån t¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× lu«n tù c¶i biÕn m×nh. HiÓu ®îc ®iÒu ®ã ban l·nh ®¹o c«ng ty lu«n cè g¾ng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Víi chÝnh s¸ch chÊt lîng vµ chØ cung øng ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm phï hîp, ®ång thêi kh«ng ngõng n©ng cao chÊtt lîng tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ®îc viÕt ra nh mét néi quy, ®iÒu lÖ cho c¸c thµnh viªn trong c«ng ty cïng phÊn ®Êu thùc hiÖn. Tõ ngµy 01/09/1999 ®Ó t¹o sù thèng nhÊt tªn gäi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c cña Tæng c«ng ty, nh·n hiÖu s¶n phÈm cña c«ng ty ®æi thµnh VICILACERA thay cho VICERA. C«ng ty biÕt r»ng dï víi nh·n hiÖu nµo, th× viÖc lµm hµi lßng kh¸ch hµng vÉn lu«n lµ nhiÖm vô träng t©m ë c«ng ty cã phßng kü thuËt nhiÖm vô kiÓm tra, thÈm ®Þnh chÞu tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o s¶n phÈm trao ®Õn §inh V¨n Dòng - Líp Tµi chÝnh KÕ to¸n K10A 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan