Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 1
CHÖÔNG I
GIÔÙI THIEÄU SÔ LÖÔÏC VEÀ MATLAB
I.TÌM HIEÅU VEÀ COÂNG TY MATHWORKS:
Coâng ty MathWorks ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1984 laø moät coâng ty haøng ñaàu veà vieäc
cung caáp vaø phaùt trieån phaàn meàm kó thuaät cho maùy tính. Coâng ty coù hôn 500 nhaân vieân
ñang laøm vieäc cho hai vaên phoøng chính ôû Myõ vaø Anh quoác.
Moïi chi tieát veà vieäc toå chöùc, nhaân söï vaø ñaøo taïo phaùt trieån xin xem theâm taïi ñiaï chæ
WebSite : http:/ www.Mathworks.com/
II.GIÔÙI THIEÄU CÔ SÔÛ MATLAB:
II.1. Giôùi thieäu chöông trình MATLAB:
Chöông trình MATLAB laø moät chöông trình vieát cho maùy tính PC nhaèm hoã trôï cho
caùc tính toaùn khoa hoïc vaø kó thuaät vôùi caùc phaàn töû cô baûn laø ma traän treân maùy tính caù nhaân
do coâng ty "The MATHWORKS" vieát ra.
Thuaät ngöõ MATLAB coù ñöôïc laø do hai töø MATRIX vaø LABORATORYgheùp laïi.
Chöông trình naøy hieän ñang ñöôïc söû duïng nhieàu trong nghieân cöùu caùc vaán ñeà tính toaùn cuûa
caùc baøi toaùn kó thuaät nhö: Lyù thuyeát ñieàu khieån töï ñoäng, kó thuaät thoáng keâ xaùc suaát, xöû lyù
soá caùc tín hieäu, phaân tích döõ lieäu, döï baùo chuoåi quan saùt, v.v…
MATLAB ñöôïc ñieàu khieån bôûi caùc taäp leänh, taùc ñoäng qua baøn phím. Noù cuõng cho
pheùp moät khaû naêng laäp trình vôùi cuù phaùp thoâng dòch leänh – coøn goïi laø Script file. Caùc leänh
hay boä leänh cuûa MATLAB leân ñeán soá haøng traêm vaø ngaøy caøng ñöôïc môû roäng bôûi caùc phaàn
TOOLS BOX( thö vieän trôï giuùp) hay thoâng qua caùc haøm öùng duïng ñöôïc xaây döïng töø ngöôøi
söû duïng. MATLAB coù hôn 25 TOOLS BOX ñeå trôï giuùp cho vieäc khaûo saùt nhöõng vaán ñeà
coù lieân quan treân. TOOL BOX SIMULINK laø phaàn môû roäng cuûa MATLAB, söû duïng ñeå
moâ phoûng caùc heä thoáng ñoäng hoïc moät caùch nhanh choùng vaø tieän lôïi.
MATLAB 3.5 trôû xuoáng hoaït ñoäng trong moâi tröôøng MS-DOS.
MATLAB 4.0, 4.2, 5.1, 5.2, … hoaït ñoäng trong moâi tröôøng WINDOWS. Caùc version
4.0, 4.2 muoán hoaït ñoäng toát phaûi söû duïng cuøng vôùi WINWORD 6.0. Hieän taïi ñaõ coù version
5.31 (kham khaûo töø Website cuûa coâng ty). Chöông trình Matlab coù theå chaïy lieân keát vôùi
caùc chöông trình ngoân ngöõ caáp cao nhö C, C++, Fortran, … Vieäc caøi ñaët MATLAB thaät deã
daøng vaø ta caàn chuù yù vieäc duøng theâm vaøo caùc thö vieän trôï giuùp hay muoán lieân keát phaàn
meàm naøy vôùi moät vaøi ngoân ngöõ caáp cao.
Coøn caùc version MATLAB khaùc thì laøm vieäc vôùi heä ñieàu haønh UNIX.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 2
Hình 1.1 : Khôûi ñoäng MATLAB töø moâi tröôøng WINDOWS
Hình 1.2 : Giao dieän bieåu töôïng cuûa MATLAB (Version 5.1)
Vieäc khôûi ñoäng MATLAB treân moãi heä thoáng khaùc nhau. Trong moâi tröôøng
WINDOWS hay MACINTOSH, chöông trình thöôøng ñöôïc khôûi ñoäng thoâng qua vieäc nhaép
chuoät treân caùc icon hay coøn goïi laø bieåu töôïng. Coøn vôùi moâi tröôøng UNIX, MS-DOS ,vieäc
khôûi ñoäng thoâng qua doøng leänh:
:\ MATLAB ↵
Giao dieän cuûa MATLAB söû duïng hai cöûa soå: cöûa soå leänh (command window) vaø cöûa soå
ñoà thò (Figure window).
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 3
Hình 1.3 : Giao dieän cöûa soå leänh cuûa MATLAB khi khôûi ñoäng xong
-
Cöûa soå leänh duøng ñeå ñöa leänh vaø döõ lieäu vaøo ñoàng thôøi in ra keát quaû.
Cöûa soå ñoà thò trôï giuùp cho vieäc truy xuaát ñoà hoïa ñeå theå hieän nhöõng leänh hay keát
quaû ñaàu ra döôùi daïng ñoà hoïa.
Hình 1.4 : Giao dieän cöûa soå ñoà thò cuûa MATLAB
Vieäc ngaét chöông trình ñang thöïc hieän hoaëc caùc chöông trình khoâng ñuùng theo yeâu
caàu ñeàu ñöôïc thoâng qua phím noùng Ctrl + C.
Ñeå thoaùt khoûi chöông trình MATLAB ta coù theå duøng leänh
>> exit ↵ hoaëc >> quit ↵ ( ↵ : nhaán ENTER)
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 4
hoaëc töø menu thaû xuoáng hoaëc nhaán vaøo treân goùc phaûi maøn hình cuûa cöûa soå chính
MATLAB.
MATLAB ñöôïc ñieàu khieån baèng nhöõng caâu leänh ñöôïc keát hôïp theo moät traät töï nhaát
ñònh vaø goïi ñoù laø chöông trình. Chöông trình chöùa nhieàu caâu leänh vaø nhöõng haøm chöùc
naêng ñeå giaûi nhöõng baøi toaùn lôùn hôn.
Caùc caâu leänh trong MATLAB raát maïnh vaø coù nhöõng vaán ñeà chæ caàn moät caâu leänh laø
ñuû giaûi quyeát baøi toaùn. Moâ phoûng trong MATLAB seõ cho ta hình aûnh toïa ñoä khoâng gian
hai chieàu (2D) vaø ba chieàu(3D).
II.2. Caùc phím chöùc naêng ñaët bieät (chuyeân duøng) vaø caùc leänh duøng cho heä thoáng:
Ctrl + P hoaëc ↑
Goïi laïi leänh vöøa thöïc hieän tröôùc ñoù töø cuûa soå leänh cuûa
MATLAB
Ctrl + n hoaëc ↓
Goïi laïi leänh ñaõ ñaùnh vaøo tröôùc ñoù
Ctrl + f hoaëc →
Ctrl + b hoaëc ←
Ctrl + l hoaëc Ctrl + →
Ctrl + r hoaëc Ctrl + ←
Ctrl + a hoaëc HOME
Ctrl + k
Chuyeån con troû sang phaûi moät kí töï
Chuyeån con troû sang traùi moät kí töï.
Chuyeån con troû sang phaûi moät töø
Chuyeån con troû sang traùi moät töø
Chuyeån con troû veà ñaàu doøng.
Xoaù cho ñeán doøng cuoái cuøng
Caùc leänh heä thoáng :
Caùc leänh treân cuõng nhö sau naøy ñöôïc vieát töø cöûa soå leänh cuûa MATLAB
Casesen off
Boû thuoäc tính phaân bieät chöõ hoa vaø chöõ thöôøng
Casesen on
Söû duïng thuoäc tính chöõ hoa vaø chöõ thöôøng.
Clc
Xoùa cöûa soå doøng leänh
Clf
Xoù cöûa soå ñoà hoïa
computer
Leänh in ra moät xaâu kí töï cho bieät loaïi maùy tính.
exit hoaëc quit
Thoaùt khoûi chöông trình MATLAB
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 5
Ctrl + C
Döøng chöông trình khi noù rôi vaøo tình traïng laëp khoâng keát thuùc .
help
Xem trôï giuùp
input
Nhaäp döõ lieäu töø baøn phím.
load
Taûi caùc bieán ñaõ löu trong moät file ñöa vaøo vuøng laøm vieäc.
pause
Ngöøng taïm thôøi chöông trình.
save
Löu giöõ caùc bieán vaøo file coù teân laø matlab.mat
Demo
Leänh cho pheùp xem caùc chöông trình maãu (minh hoïa khaû naêng laøm vieäc
cuûa MATLAB).
Edit
Leänh ñeå vaøo cöûa soå soaïn thaûo (duøng ñeå vieát moät chöông trình)
II.3.Bieán trong Matlab :
Teân caùc bieán trong MATLAB coù theå daøi 19 kí töï bao goàm caùc chöõ caùi cuøng caùc chöõ soá
cuõng nhö moät vaøi kí töï ñaëc bieät khaùc nhöng luoân phaûi baét ñaàu baèng chöõ caùi. Teân caùc haøm
ñaõ ñöôïc ñaët cuõng coù theå ñöôïc söû duïng laøm teân cuûa bieán vôùi ñieàu kieän haøm naøy seõ khoâng
ñöôïc söû duïng trong suoát quaù trình toàn taïi cuûa bieán cho ñeán khi coù leänh clear xoaù caùc bieán
trong boä nhôù hay clear + teân cuûa bieán.
Bình thöôøng Matlab coù söï phaân bieät caùc bieán taïo bôûi chöõ caùi thöôøng vaø chöõ caùi
hoa.Caùc leänh trong Matlab noùi chung thöôøng söû duïng chöõ caùi thöôøng. Vieäc phaân bieät ñoù coù
theå ñöôc boû qua neáu chuùng ta thöïc hieän leänh.
>> casensen off % boû thuoäc tính phaân bieät chöõ hoa vaø chöõ thöôøng.
Vieäc kieåm tra söï toàn taïi cuûa caùc bieán trong boä nhôù thoâng boä qua leänh.
Hieån thò danh saùch caùc bieán ñaõ ñöôïc ñònh nghóa.
who
whos
Hieån thò caùc bieán ñaõ ñöôïc ñònh nghóa cuøng kích thöôùc cuûa chuùng vaø
thoâng baùo chuùng coù phaûi laø soá phöùc khoâng.
who global
Hieån thò caùc bieán cuïc boä.
exist(namesrt)
Hieån thò caùc bieán phuï thuoäc vaøo caùch caùc bieán ñöôïc ñònh nghóa trong
chuoãi namestr. Haøm seõ traû laïi giaù trò sau:
Neáu namestr laø teân cuûa moät bieán.
Neáu namestr laø teân cuûa moät file.m.
Neáu namestr laø teân cuûa moät Mex file
Neáu namestr laø teân cuûa haøm dòch bôûi Simulink.
Neáu namestr laø teân cuûa haøm ñöôïc ñònh nghóa tröôùc bôûi Matlab.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 6
Ñoä lôùn cuûa bieán
Ñoä lôùn hay chieàu daøi cuûa bieán vector cuõng nhö ma traän coù theå ñöôïc xaùc ñònh thoâng
qua moät soá haøm coù saün cuûa Matlab.
size (A)
Cho ra moät vector chöùa kích thöôùc ma traän A. Phaàn töû ñaàu tieân
cuûa vector laø soá haøng cuûa ma traän, phaàn töû thöù hai laø soá coät cuûa
matraän.
[ m n] = size(A)
Traû giaù trò ñoä lôùn cuûa ma traän A vaøo vector xaùc ñònh bôûi hai
bieán m vaø n .
size(A ,p)
Ñöa ra soá haøng cuûa ma traän A neáu p=1 vaø soá coät cuûa A neáu p≥
2
size (x)
lengh(x)
lengh(A)
Ñöa ra vector moâ taû ñoä lôùn cuûa vector x. Neáu x laø vector haøng
m phaàn töû thì giaù trò ñaàu cuûa vector laø m vaø giaù trò thöù hai laø 1.
Tröôøng hôïp x laø vector coät n thì giaù trò thöù nhaát seõ laø 1 vaø thöù
hai laø n.
Traû giaù trò chieàu daøi cuûa vector x
Traû giaù trò chieàu daøi cuaû ma traän A . Giaù trò thu ñöôïc seõ laø m
neáu m>n vaø ngöôïc laïi seõ laø n neáu n>m.
II.4.Caùc leänh thoâng duïng trong ñoà hoïa Matlab:
Matlab raát maïnh trong vieäc xöû lyù ñoà hoïa, cho hình aûnh minh hoïa moät caùch sinh ñoäng vaø
tröïc quan trong khoâng gian 2D vaø 3D maø khoâng caàn ñeán nhieàu doøng leänh.
plot (x,y)
Veõ ñoà thò trong toïa ñoä (x,y)
plot (x,y,z)
Veõ ñoà thò theo toïa ñoä ( x,y ,z)
title
Ñöa caùc tieâu ñeà vaøo trong hình veõ.
xlabel
Ñöa caùc nhaõn theo chieàu x cuûa ñoà thò.
ylabel
Ñöa caùc nhaõn theo chieàu y cuûa ñoà thò.
zlabel
grid
Ñöa caùc nhaõn theo chieàu z cuûa ñoà thò.
Hieån thò löôùi treân ñoà thò
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 7
plot (y)
Veõ ñoà thò theo y boû qua chæ soá theo y.
Neáu y laø soá phöùc (complex) thì ñoà thò ñöôïc veõ laø phaàn thöïc vaø phaàn aûo
cuûa y
plot (x,y,S)
Veõ theo x,y ; S: laø caùc chæ soá veà maøu saéc vaø kieåu ñöôøng theo bieán str cuûa
caùc ñöôøng treân ñoà thò ñöôïc lieät keâ ôû döôùi.
plot(x,y,z…,S)
Veõ theo x,y,z…; S: laø caùc chæ soá veà maøu saéc vaø kieåu ñöôøng theo bieán str
cuûa caùc ñöôøng ñöôïc lieät keâ ôû döôùi.
polar (x,y)
Veõ ñoà thò theo heä truïc toïa ñoä cöïc
bar
Veõ ñoà thò daïng coät
Caùc chæ soá veà maøu saéc:
Giaù trò cuaû bieán Str trong haøm plot veà maøu saéc hay kieàu daùng cuûa ñöôøng ñöôïc lieät keâ
theo baûng döôùi ñaây.
Kieåu ñöôøng
Maøu saéc
Y: vaøng
. : Ñieåm
G : xanh laù caây
* : Sao
M : ñoû töôi
X : Chöõ caùi x
B : xanh lam
O : Chöõ caùi o
C : xanh laù maï.
+ : Daáu coäng
W : maøu traéng
- : Ñöôøng lieàn neùt
R : ñoû
-- : Ñöôøng ñöùt neùt
K : ñen
-. : Ñöôøng chaám gaïch
:
: Ñöôøng chaám
Ví duï veà ñoà hoïa beà maët (3D)
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 8
Ngoaøi caùc leänh cô baûn treân coøn coù caùc leänh lieân quan ñeán veõ ñoà thò Vector, veõ ñoà thò
theo heä truïc loga,caùc leänh lieân quan ñeán ñoà hoïa beà maët (3D) ,caùc leänh lieân quan ñeán vieäc
kieåm soaùt ñoà thò…
II.5 .Caùc daïng file söû duïng trong MATLAB:
II.5 .1. Script file (M-files):
Caùc chöông trình do ngöôøi söû duïng soaïn thaûo ra ñöôïc löu tröõ trong caùc file coù phaàn
môû roäng laø *.m. File daïng naøy coøn ñöôïc goïi laø Script file. File ñöôïc döôùi daïng kí töï ASCII
vaø coù theå söû duïng trong caùc chöông trình soaïn thaûo noùi chung ñeå taïo noù.
Ta coù theå chaïy caùc file gioáng nhö caùc leänh, thuû tuïc cuûa MATLAB. Töùc laø goõ teân file
khoâng caàn coù phaàn môû roäng sau ñoù Enter. Khi söû duïng noäi dung cuûa file khoâng ñöôïc hieån
thò treân maøn hình.
Trong Simulink sô ñoà moâ phoûng cuõûng ñöôïc löu döôùi daïng *.m (trong caùc version 5.x
trôû leân thì ñöôïc löu döôùi daïng * .mdl) nhöng ñöôïc goïi laø S-function.
Moät soá leänh heä thoáng töông taùc vôùi *.m files thöôøng gaëp
echo
Leänh cho pheùp xem caùc leänh coù trong *.m files khi chuùng ñöôïc thöïc hieän.
type
Leänh cho pheùp xem noäi dung,ngaàm ñònh file ôû daïng M-file
what
Leänh naøy cho bieát taát caû caùc file M –file vaø Mat-file coù trong vuøng laøm vieäc hieän
haønh hay khoâng.
Moät ví duï veà Script file:
II.5.2.Files döõ lieäu:
Caùc ma traän bieåu dieãn thoâng tin ñöôïc löu tröõ trong caùc files döõ lieäu. Matlab phaân
bieät hai loaïi file döõ lieäu khaùc nhau Mat- files vaø ASCII files.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 9
Mat – files löu tröõ caùc döõ lieäu ôû daïng soá nhò phaân, coøn caùc ASCII- files löu caùc döõ
lieäu döôùi daïng caùc kí töï. Mat-file thích hôïp cho döõ lieäu ñöôïc taïo ra hoaëc ñöôïc söû duïng bôûi
chöông trình MATLAB. ASCII- files ñöôïc söû duïng khi caùc döõ lieäu ñöôïc chia xeû (export –
import) vôùi caùc chöông trình cuûa MATLAB
.
ASCII- files coù theå ñöôïc taïo bôûi caùc chöông trình soaïn thaûo noùi chung hay caùc
chöông trình soaïn thaûo baèng ngoân ngöõ maùy. Noù coù theå ñöôïc taïo ra bôûi chöông trình Matlab
baèng caùch söû duïng caâu leänh sau ñaây:
>> save .dat ./ascii;
Nhìn chung Mat lab raát maïnh trong vieäc moâ phoûng cho caùc baøi toaùn kó thuaät. Phaàn
meàm Matlab hieän nay ñaõ trôû neân thoâng duïng vaø laø coâng cuï ñaéc löïc cho vieäc giaûng daïy,
öùng duïng trong nghieân cöùu ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 10
CHÖÔNG II
CAÙCH KEÁT NOÁI VAØ CAÙC THUOÄC TÍNH CUÛA
BLOCKS
I. KHAÙI NIEÄM VEÀ SIMULINK:
Simulink laø moät phaàn meàm môû roäng cuûa MATLAB (1 Toolbox cuûa Matlab) duøng ñeå
moâ hình hoaù, moâ phoûng vaø phaân tích moät heä thoáng ñoäng. Thoâng thöôøng duøng ñeå thieát keá
heä thoáng ñieàu khieån, thieát keá DSP, heä thoáng thoâng tin vaø caùc öùng duïng moâ phoûng khaùc.
Simulink laø thuaät ngöõ moâ phoûng deã nhôù ñöôïc gheùp bôûi hai töø Simulation vaø Link.
Simulink cho pheùp moâ taû heä thoáng tuyeán tính,heä phi tuyeán, caùc moâ hình trong mieàn thôøi
gian lieân tuïc, hay giaùn ñoaïn hoaëc moät heä goàm caû lieân tuïc vaø giaùn ñoaïn.
Ñeå moâ hình hoaù, Simulink cung caáp cho baïn moät giao dieän ñoà hoïa ñeå söû duïng vaø
xaây döïng moâ hình söû duïng thao taùc "nhaán vaø keùo" chuoät. Vôùi giao dieän ñoà hoïa ta coù theå
xaây moâ hình vaø khaûo saùt moâ hình moät caùch tröïc quan hôn. Ñaây laø söï khaùc xa caùc phaàn
meàm tröôùc ñoù maø ngöôøi söû duïng phaûi ñöa vaøo caùc phöông vi phaân vaø caùc phöông trình sai
phaân baèng moät ngoân ngöõ laäp trình.
Ñieåm nhaán maïnh quan troïng trong vieäc moâ phoûng moät quaù trình laø vieäc thaønh laäp
ñöôïc moâ hình. Ñeå söû duïng toát chöông trình naøy, ngöôøi söû duïng phaûi coù kieán thöùc cô baûn veà
ñieàu khieån, xaây döïïng moâ hình toaùn hoïc theo quan ñieåm cuûa lyù thuyeát ñieàu khieån vaø töø ñoù
thaønh laäp neân moâ hình cuûa baøi toaùn.
II. TÌM HIEÅU VEÀ SIMULINK VAØ CAÙC BLOCKS LIBRARY:
II.1 CAÙCH KHÔÛI TAÏO SIMULINK VAØ VEÕ SÔ ÑOÀ MOÂ PHOÛNG:
II.1.1 Khôûi taïo SIMULINK:
Ñeå vaøo Simulink trong Matlab, ta töø cöûa soå leänh cuûa Matlab ñaùnh doøng leänh:
>> simulink ↵
Khi khôûi ñoäng Simulink xong ta ñöôïc maøn hình cöûa soå Simulink. Cöûa soå naøy hoaït
ñoäng lieân keát vôùi cöûa soå leänh MATLAB.
Ta thaáy cöûa soå Simulink coù nhieàu khoái chöùc naêng (blocks library), trong ñoù coù nhieàu
khoái chöùc naêng cuï theå.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 11
Hình 2.5 : Caùch vaøo toolbox SIMULINK trong MATLAB
Töø cöûa soå leänh ta thaáy ñöôïc caùc khoái thö vieän: Khoái nguoàn (Sources), khoái ñaàu ño
(Sinks), khoái phi tuyeán (nonlinear), khoái tuyeán tính (linear), khoái ñaàu noái
(Connections)…………
Hình 2.6 : Maøn hình cöûa soå thö vieän SIMULINK
Thö vieän cuûa Simulink bao goàm caùc khoái chuaån treân, ngöôøi söû duïng cuõng coù theå thay
ñoåi hay taïo ra caùc khoái cho rieâng mình. Simulink cuõng gioáng nhö caùc phaàn meàm moâ
phoûng thieát keá maïch ñieän töû nhö : MicroSim Eval, EWB, Circuit Maker….
Ñeå veõ sô ñoà moâ phoûng cuõng nhö xaây döïng moâ hình nhö theá naøo.Vieäc xaây döïng moâ
hình vaø caùc thao taùc ñeå xaây döïng moâ hình. Ta thöû thieát keá moâ phoûng ví duï sau (Hình 2.7)
ñeå bieát ñöôïc vieäc veõ vaø moâ phoûng sô ñoà:
Ñeå veõ ñöôïc moâ hình naøy baïn phaûi laømm caùc thao taùc sau:
1.Töø cöûa soå Matlab ñaùnh leänh simulink. Cöûa soå thö vieän caùc khoái seõ xuaát hieän
2.Töø cöûa soå thö vieän ta nhaáp chuoät vaøo File/New/Model hoaëc nhaán Ctrl+ N.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 12
Maøn hình cöûa soå moâ hình môùi Untitled ñöôïc môû ra(Hình 8).Töø ñoù ta baét ñaàu xaây döïng moâ
hình.
3 . Choïn caùc block ôû caùc thö vieän thích hôïp:
Hình 2.7 : Moâ hình phaân tích soùng hình sin
Hænh 2.8 : Choïn veõ moät Model (Scheme) môùi
Trong sô ñoà naøy choïn caùc khoái töø caùc thö vieän:
+ Thö vieän caùc nguoàn tín hieäu (Sources): Choïn Sin wave.
+ Thö vieän caùc khoái nhaän tín hieäu (Sinks): Choïn Scope.
+ Thö vieän caùc haøm tuyeán tính (Linear): Choïn Integrator.
+ Thö vieän caùc ñaàu noái ( Connections): Choïn Mux.
Ñeå choïn moät thö vieän trong Simulink ta nhaáp keùp (Double Click) vaøo khoái (icon)
ñoù. Simulink seõ hieån thò moät cöûa soå chöùa taát caû caùc khoái cuûa thö vieän ñoù. Trong thö vieän
nguoàn tín hieäu chöùa taát caùc khoái ñeàu laø nguoàn tín hieäu. Thö vieän nguoàn tín hieäu ñöôïc trình
baøy nhö hình 2.9.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 13
Ngöôøi söû duïng theâm vaøo sô ñoà cuûa mình baèng caùch gheùp khoái ñoù töø thö vieän hay töø
moâ hình baát kì naøo khaùc. Trong ví duï naøy ta choïn khoái phaùt soùng hình sin. Ñaët con troû
chuoät leân khoái aán vaø giöõ phím traùi chuoät, keùo khoái tôùi cöûa soå veõ sô ñoà Untitled.
Khi di chuyeån khoái ta coù theå thaáy khoái vaø teân cuûa noù di chuyeån cuøng vôùi con troû
chuoät.
Hình 2.9 : Cöûa soå thö vieän Phaààn Nguoàn tín hieäu. (SOURCES)
Hình 2.10 : Khoái vaø teân di chuyeån cuøng khoái .
Khi con troû chuoät di chuyeån tôùi nôi baïn caàn ñaët khoái trong sô ñoà baèng caùch nhaû phím
chuoät, moät baûn copy cuûa khoái ñaõ ôû trong maøn hình moâ phoûng. Khi ta khoâng vöøa yù choã ñaët
ta coù theå di chuyeån khoái baèng caùch nhö treân.
Theo caùch naøy cheùp nhöõng khoái coøn laïi vaøo trong maøn hình moâ phoûng ñeå tieáp tuïc
xaây döïng sô ñoà.
Muoán copy tieáp moät khoái Sin nöõa trong moät moät sô ñoà, ta laøm baèng caùch giöõ phím
Ctrl + phím traùi chuoät vaø di chuyeån tôùi ñieåm caàn ñaët khoái, luùc ñoù moät khoái ñaõ ñöôïc copy.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
Trang 14
http://www.ebook.edu.vn
Vôùi taát caû caùc khoái ñaõ cheùp vaøo cöûa soå maøn hình moâ phoûng seõ ñöôïc hieån thò nhö treân
hình 2. 11.
Neáu xem kó töøng khoái, chuùng ta thaáy daáu > ôû beân phaûi cuûa khoái laø daâuù ñaàu noái daønh
cho ngoõ ra cuûa tín hieäu, coøn daáu > ôû beân traùi laø daáu ñaàu noái daønh cho ngoõ vaøo. Tín hieäu
ñi töø ñaàu ra cuûa moät khoái tôùi ñaàu vaøo cuûa khoái khaùc theo moät ñöôøng noái giöõ hai khoái. Khi
moät khoái ñaõ ñöôïc noái thì bieåu töôïng > cuõng maát ñi.
Hình 2.11. Cöûa soå sô ñoà vôùi caùc khoái ñaõ ñöôïc copy.
OUTPUT PORT
INPUT PORT
Hình 1.12 .Ñaàu vaøo - ra cuûa moät khoái
Töø hình 1.11 ta thaáy khoái Mux coù ba coång vaøo nhöng ta caàn coù hai coång neân ta phaûi
thay ñoåi thoâng soá cuûa Mux, baèng caùch nhaáp keùp leân khoái Mux vaø thay ñoåi giaù trò thoâng soá
"Number of Input" laø 2 (hình 2.13).Sau ñoù nhaán phím Apply vaø ñoù cöûa cöûa soå Mux.
Simulink seõ ñieàu chænh soá coång vaøo theo giaù trò ñaõ nhaäp.
Hình 2.13. Cöûa soå thoâng soá khoái Mux.
Baây giôø ta coù theå noái caùc khoái laïi vôùi nhau. Ñaàu tieân haõy noái ñaàu ra khoái phaùt Sin tín
hieäu tôùi ñaàu vaøo treân khoái Mux. Coâng vieäc thöïc hieän noái caùc khoái, noùi chung khoâng theo
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 15
thöù töï baét buoäc naøo caû. Coâng vieäc thöïc hieän noái caùc sô ñoà cuõng gioáng nhö caùc phaàn meàm
thieát keá ñieän töû naøo ñoù laø ñaët con troû chuoät taïi ñaàu noái (ra) cuûa khoái naøy (con troû chuoät
bieán thaønh daáu coäng), giöõ troû chuoät vaø keùo tôùi ñaàu noái (vaøo) cuûa khoái khaùc. Trong quaù
trình noái, ñöoøng noái coù hình neùt ñöùt vaø con troû seõ thay ñoåi thaønh daáu coäng keùp khi laïi gaàn
khoâí caàn noái.
Hình 2.14. Cöûa soå moâ hình tröôùc khi noái daây.
Hình 2.15. Cöûa soå moâ hình khi ñang noái daây.
Baïn coù theå noái baèng caùch nhaû phím chuoät khi con troû ôû beân trong khoái. Khi ñoù ñöôøng
noái seõ noái vaøo coång gaàn vò trí con troû nhaát.
Hình 2.15. Hình khoâí Sin ñaõ noái vaøo treân khoái Mux.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 16
Phaàn lôùn caùc ñöôøng noái ñi töø ñaàu ra cuûa moät khoái tôùi ñaàu vaøo cuûa moät khoái khaùc.
Coù ñöôøng noái töø moät ñöôøng naøo ñoù ñi tôùi ñaàu vaøo cuûa moät khoái ta goïi ñoù laø ñöôøng reõ
nhaùnh.
Vieäc veõ ñöôøng reõ nhaùnh coù söï khaùc bieät so vôùi veõ ñöôøng noái chính. Ñeå veõ ñöôïc reõ
nhaùnh ta thöïc vieäc nhö sau:
1. Ñaët con troû vaøo ñieåm caàn veõ ñöôøng reõ nhaùnh.
Hình 2.16. Con troû ñaët vaøo ñieåm caàn reõ nhaùnh.
2. Aán phím Ctrl + giöõ phím traùi chuoät ,keùo con troû chuoät tôùi ñaàu vaøo cuûa khoái.
3. Nhaû phím chuoät, Simulink seõ veõ moät ñöôøng töø ñieåm baét ñaàu tôùi coång vaøo cuûa
khoái.
Tuy nhieân chuùng ta cuõng coù theå noái daây töø ñaàu vaøo (ñaàu ra) cuûa moät khoái tôùi ñöôøng
noái chính, maø khoâng caàn giöõ phím Ctrl . Tuy nhieân vieäc noái daây seõ baát tieän do moái noái
hình thaønh khoâng theo yù muoán hoaëc khoâng noái ñöôïc.
Hình 2.17.Moät ñoaïn daây khoâng nhö yù .
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 17
Keát thuùc vieäc noái daây, moâ hình ñöôïc hieån thò nhö treân hình 2.19.
Tuy nhieân trong quaù trình noái daây coù theå coù nhöõng ñöoøng noái daây khoâng nhö yù ta
muoán, ta coù theå boû ñi hoaëc söû a chöõa laïi baèng caùch nhaáp chuoät vaøo ñoaïn daây ñoù, sau ñoù
ta nhaán phín Delete hoaëc di chuyeån ñoaïn daây ñeå söûa laïi.
Hình 2.18. Moät ñoaïn daây ñaõ ñöôïc choïn.
Hình 2. 19. Cöûa soå moâ hình ñaõ ñöôïc veõ xong.
Baây giôø ta môû khoái Scope ñeå hieån thò tín hieäu ra vaø chaïy moâ phoûng trong 10s. Ñaàu
tieân ta phaûi ñaët thoâng soá moâ phoûng baèng leänh Parameter trong menu Simulation. Ñaët
thôøi gian moâ phoûng (Stop time) laø 10.0. Sau ñoù nhaán vaøo Apply ñeå Simulink aùp duïng caùc
thoâng soá do ta ñaët vaø ñoùng hoäp hoäi thoaïi baèng caùch nhaán vaøo Close.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 18
Hình 2.20 . Hoäp hoäi thoaïi Parameter cuûa Simulink
Choïn Start trong menu Simulation ñeå chaïy moâ phoûng vaø ta Double Click vaøo khoái
Scope ñeå xem daïng soùng ra cuûa tín hieäu.
Muoán döøng moâ phoûng thì choïn Stop hay Pause töø menu Simulation.
Hình 2.21 . Cöûa soå hieån thò tín hieäu ra cuûa sô ñoà.
Ñeå löu sô ñoà naøy ta choïn Save töø menu File, nhaäp teân file. File naøy seõ chöùa moâ hình
ñaõ veõ.
II.2 CAÙC BLOCKS LIBRARY:
Sau ñaây laø caùc BLOCK LIBRARY cuûa Simulink. Giuùp cho coù caùch nhìn khaùi quaùt
thö vieän cuûa Simulink.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 19
Hình 2.22: Thö vieän Phaàn Rôøi Raïc (DISCRETE)
Hình 2.23 : Thö vieän Ñoà thò (SINKS)
Hình 2.24 : : Thö vieän Phaàn Tuyeán tính (LINEAR)
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
Luaän aùn toát nghieäp
http://www.ebook.edu.vn
Trang 20
Hình 2.24:Thö vieän Phaàn Phi Tuyeán (NONLINEAR)
Hình 2.26: Thö vieän Phaàn Ñaàu Noái (CONECTIONS)
Hình 2.27: Thö vieän BLOCKSETS vaø TOOLBOXES
III. THUOÄC TÍNH CUÛA MOÄT BLOCK VAØ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI
BAØI TOAÙN TRONG SIMULINK.
GVHD : NGUYEÃN MINH TAÂM
SVTH :NGUYEÃN THANH DUAÃN
- Xem thêm -