Tài liệu Tiêu thụ sản phẩm giày da ở việt nam hiện nay ,thực trạng và giải pháp

Luận văn Tiªu thô s¶n phÈm GiµyDa ë ViÖt Nam hiÖn nay ,thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p -1- lêi giíi thiÖu §¹i héi ®¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®· ®¸nh dÊu mèc lÞch sö ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt nam ,®ã lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña nÒn kinh tÕ .N­íc ta ®· chuyÓn ®æi hoµn toµn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan tiªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn , më cöa , vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc . NÒn kinh tÕ më ®· lµm ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt ®êi sèng kinh tÕ x· héi vµ thu nhËp kinh tÕ quèc d©n còng t¨ng lªn ,®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho n­íc ta më réng quan hÖ kinh tÕ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi . Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u l­u th«ng hµng ho¸ ,lµ cÇu nèi trung gian gi÷a mét bªn lµ s¶n xuÊt ph©n phèi vµ mét bªn lµ tiªu dïng .MÆc dï tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u cuèi cïng trong toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét chu kú s¶n xuÊt nh­ng nã ®ãng vai trß lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ,vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm ®ãng vai trß c¨n b¶n.B¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh võa ®¶m b¶o mang l¹i hiªu qu¶ cho doanh nghiÖp m×nh,võa phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña m×nh ,võa phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc ®Ó ph¸t huy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc. Lµ mét ngµnh kinh tÕ – kü thuËt cã ­u thÕ thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng cho x· héi vµ t¹o nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc ,ngµnh Da –GiÇy ViÖt Nam ®ang ®­¬c ChÝnh phñ quan t©m vµ coi lµ ngµnh mòi nhän trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng h­íng ra xuÊt khÈu. HiÖn nay trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n nhiÒu mÆt c¹nh tranh gay g¾t c¶ trong vµ ngoµi n­íc ,thÞ tr­êng l¹i biÕn ®éng …§Ó ®øng v÷ng vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn h¬n n÷a ,Giµy – Da ViÖt Nam cÇn kh«ng nh÷ng hoµn thiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn l©u dµu còng nh­ ®Ò ra ®­îc kÕ ho¹ch ,biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô trong tõng giai ®o¹n cô thÓ . Víi ý thøc vÒ sù phøc t¹p vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng tiªu thô , em xin nghiªn cøu ®Ò tµi “Tiªu thô s¶n phÈm Giµy- Da ë ViÖt Nam hiÖn nay ,thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” -2- PHÇN I: Lý LUËN CHUNG VÒ HO¹T §éNG TI£U THô S¶N PHÈM TRONG S¶N XUÊT KINH DOANH I/ TI£U THô S¶N PHÈM Vµ VAI TRß CñA Nã §èI VíI HO¹T §éNG S¶N XUÊT KINH DOANH 1/Quan niÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm: Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u l­u th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi trung gian gi÷a mét bªn lµ s¶n xuÊt ph©n phèi vµ mét bªn lµ tiªu dïng . Trong mét doanh nghiÖp ,toµn bé mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt konh hoanh tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi cña chu kú s¶n xuÊt ®­îc diÔn ra mét c¸ch nhÞp nhµng ,liªn tôc ,c¸c kh©u cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau ,nèi víi nhau b»ng c¸c m¾t xÝch chÆt chÏ, kh©u tr­íc lµ c¬ së ,lµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn kh©u sau. NÕu mét kh©u nµo ®ã bÞ ¸ch t¾c sÏ ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh .§Ó qu¸ tr×nh dã ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn ,liªn tôc th× doanh nghiÖp ph¶i phèi hîp th«ng suèt c¸c kh©u trong ®ã cã kh©u tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u cuèi cïng ,còng lµ kh©u v« cïng quan träng . ChØ khi s¶n phÈm ®­îc tiªu thô th× chu kú s¶n xuÊt kinh doanh míi cã thÓ nèi tiÕp .KÕt qu¶ tiªu thô ë chu kú tr­íc t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn chu kú tiÕp theo . Tiªu thô s¶n phÈm cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi c¶ chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . Tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ vßng chu chuyÓn vèn s¶n xuÊt kinh doanh ®· hoµn thµnh . Qu¸ tr×nh tiªu thu s¶n phÈm chØ kÕt thóc khi qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n diÔn ra vµ quyÒn së h÷u hµng ho¸ ®­îc thay ®æi . S¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc coi lµ tiªu thô khi ng­êi b¸n ®· nhËn tiÒn hoÆc ng­êi mua ®· tr¶ tiÒn .ViÖc x¸c ®Þnh s¶n l­îng tiªu thô trong n¨m ph¶i c¨n cø vµo s¶n l­îng s¶n xuÊt,hîp ®ång kinh tÕ ký kÕt víi kh¸ch hµng,nhu cÇu thÞ tr­êng ,kh¶ n¨ng ®æi míi ph­¬ng thøc thanh to¸n vµ t×nh h×nh tiªu thô n¨m tr­íc. -3- 2/Vai trß cña ho¹t ®éng tiªu thô S¶n phÈm : a/Sù cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm : Thùc tiÔn cho thÊy, thÝch øng víi mçi c¬ chÕ qu¶n lý c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ®­îc thÓ hiÖn b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, Nhµ n­íc qu¶n lý kinh tÕ chñ yÕu b»ng mÖnh lÖnh. C¸c c¬ quan hµnh chÝnh kinh tÕ can thiÖp s©u vµo nghiÖp vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nh­ng l¹i kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh... Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong thêi kú nµy chñ yÕu lµ giao nép s¶n phÈm cho c¸c ®¬n vÞ theo ®Þa chØ vµ gi¸ c¶ do nhµ n­íc ®Þnh s½n. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña s¶n xuÊt kinh doanh lµ s¶n xuÊt c¸i g×, b»ng c¸ch nµo, cho ai nªn viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ mét qu¸ t×nh kinh tÕ bao gåm nhiÒu kh©u tõ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh nhu cÇu kh¸ch hµng, ®Æt hµng vµ tæ chøc s¶n xuÊt, xóc tiÕn b¸n hµng... nh»m môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Tuy nhiªn trong bÊt cø nÒn kinh tÕ nµo th× tiªu thô s¶n phÈm còng vÉn lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, lµ thùc hiÖn môc ®Ých cña s¶n xuÊt hµng ho¸, lµ ®­a s¶n phÈm tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng. Nã lµ kh©u l­u th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi trung gian gi÷a mét bªn lµ s¶n xuÊt,ph©n phèi vµ mét bªn lµ tiªu dïng. Trong qu¸ tr×nh tuÇn hoµn c¸c nguån vËt chÊt, viÖc mua vµ b¸n c¸c s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn. Gi÷a hai kh©u nµy cã sù kh¸c nhau, quyÕt ®Þnh tíi b¶n chÊt cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®Çu vµo vµ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®Çu ra cña doanh nghiÖp. ë c¸c doanh nghiÖp ,tiªu thô s¶n phÈm ®ãng vai trß quan träng . QuyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®ã . Tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . c¸c doanh nghiÖp chØ sau hai tiªu thô ®­îc s¶n phÈm míi cã thÓ thi håi ®­îc vèn ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh. Tiªu thô s¶n phÈm b¶o ®¶m qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi . -4- tiªu thô s¶n phÈm trë thµnh c¨n cø quan träng ®Ó doanh nghiÖp lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh hîp lý vÖ thîi gian ,sè l­îng ,chÊt l­îng t×m c¸ch ph¸t huy thÕ m¹nh vµ h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu cña m×nh .víi ng­êi tiªu dïng ,tiªu thô s¶n phÈm gióp cho hä tho¶ m·n vÒ nhu cÇu hµng h¸o v× s¶n phÈm h¹ng ho¸ cã diÔn tay ng­êi tiªu dïng hay kh«ng lµ tuú thuéc vµo h¹ot ®éng tiªu thô s¶n phÈm. S¶n phÈm ®­îc tiªu thô tøc lµ ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn . Søc tiªu thô s¶n phÈm cña haonh nghiÖp thÓ hiÖn chÊt l­îng s¶n phÈm ,uy tÝn doanh nghiÖp ,sù hîp lý ho¸ c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ , sù thÝch øng víi nhu cÇu ng­êi tiªu dïng v¹ sù hoµn thiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô …Nãi c¸ch kh¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶n ¸nh kh¸ ®Çy ®ñ ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp . Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm g¾n ng­êi s¶n xuÊt víi ng­êi tiªu dïng ,gióp ng­êi s¶n xuÊt hiÓu thªm vÒ s¶n phÈm cña m×nh vµ c¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu thÞ tr­êng ,kh¸ch hµng ,tõ ®ã cã biÖn ph¸p lµm cho s¶n phÈm tho¶ m·n ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng XÐt trªn gãc ®é vÜ m« , nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét thÓ thèng nhÊt víi nh÷ng c©n b»ng ,nh÷ng quan hÖ tû lÖ nhÊt ®Þnh . S¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc tiªu thô tøc lµ s¶n xuÊt x· héi ®­îc diÔn ra mét c¸ch b×nh th­êng ,tr«i ch¶y ,tr¸nh ®­îc nh÷ng mÊt c©n ®èi , ®¶m b¶o æn ®Þnh x· héi . Tiªu thô s¶n phÈm -®ã lµ sù cÇn thiÕt hÕt søc kh¸ch quan . b/ Vai trß cña ho¹t ®éng tiªu thô : Mäi nç løc sè g¾ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®­îc ®¸nh gi¸ vµ thÓ hiÖn qua kh¶ n»ng vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm . C«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cã vai trß rÊt quan träng ,®ã lµ : - Lµm tèt c«ng t¸c tiªu thÞ s¶n phÈm sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn c©n ®èi ,®¸p øng nhu cÇu x· héi .Ng­îc l¹i s¶n phÈm kh«ng tiªu thô ®­îc sÏ lµm cho s¶n xuÊt ngõng trÖ s¶n phÈm kh«ng cã gÝa trÞ sö dông . - Tiªu thô s¶n phÈm ®­îc coi lµ mét biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt ®Þnh h­íng cho s¶n xuÊt ,lµ tiªu chuÈn ®Ó x©y dùng c¸c chiÕn l­îc (dù tr÷ s¶n phÈm ,thu mua, ph©n phèi ,xóc tiÕn ..) , ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt, c¶i tiÕn c«ng nghÖ . -5- - ViÖc tæ chøc hîp lý ho¸ khoa häc qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm sÏ gi¶m tíi møc thÊp nhÊt c¸c lo¹i chi phÝ , gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµmh tíi tay ng­êi tiªu dïng ,n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng . - Tiªu thô s¶n phÈm gãp phÇn cñng cè vÞ trÝ ,thÕ lùc cña doanh nghiÖp ,n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng ,th«ng qua s¶n phÈm cã chÊt l­äng tèt , gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng ,ph­¬ng thøc giao dÞch mua b¸n thuËn tiÖn ,dÞch vô b¸n hµng tèt …sÏ gióp doanh nghiÖp thµnh c«ng trªn th­¬ng tr­êng . Thùc hiÖn tèt c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh tiªu thô gióp vho doanh nghiÖp cã thÓ tiªu thô ®­îc khèi l­îng s¶n phÈm lín vµ l«i cuèn thªm kh¸ch hµng,kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng . - Lµm tèt c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm lµ ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ lµ yÕu tè t»ng nhanh vßng vèn s¶n xuÊt kinh doanh . - Víi m«i tr­êng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn nay , viÖc mua s¾m c¸c yÕu tè ®Çu vµo thuËn lîi h¬n ,quy tr×nh s¶n xuÊt gÇn nh­ æn ®Þnh th× sù biÕn ®éng vÒ thêi gian cña mét chu kú s¶n phÈm phô thuéc rÊt nhiÒu vµp c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm .Bëi vËy tiªu thô s¶n phÈm cµng ®­îc tiÕn hµnh tèt bao nhiªu th× chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cµng ng¾n bÊy nhiªu ,vßng quay vèn cµng nhanh , hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao . Th«ng qua tiªu thô s¶n phÈm , c¸c doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu c¬ b¶n cña m×nh lµ lîi nhuËn , mét môc tiªu mµ mäi doanh nghiÖp §ang theo ®uæi .Lîi nhuËn lµ môc ®Ých quan träng nhÊt trong toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Lîi nhuËn lµ nguån vèn bæ xung vèn tù cã vµ còng lµ nguån bæ xung c¸c quü cña doanh nghiÖp , trªn c¬ së ®ã c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®Çu t­ ,x©y dùng mua x¾m m¸y mãc thiÕt bÞ ,tõng b­íc më téng vµ phat triªnt quy m« cña doanh nghiÖp .Lîi nhuËn cßn dïng ®Ó kÝch thÝch vËt chÊt ,khuyÕn khÝch ®éng viªn c¸c c¸c bé c«ng nh©n viªn quan t©m h¬n n÷a tíi lîi Ých chung ,khai th¸c tËn dông ®­îc mäi tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp . - Lîi nhuËn chÝnh lµ biÓu hiÖn mäi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp b»ng tiÒn trªn c¬ së so s¸nh gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ trong mét ®¬n vÞ thêi gian nhÊt ®Þnh ,Nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: lîi nhuËn = doanh thu – chi phÝ – thuÕ -6- Nh­ vËy muèn cã lîi nhuËn cao th× ngoµi biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ,doanh nghiÖp cßn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ,n©ng cao møc l­u chuyÓn ,t¨ng doanh thu b¸n hµng .§Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm sÏ lµm gi¶m thêi gian dù tr÷ tån kho , gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn , b¶o qu¶n , hao hôt mÊt m¸t … T¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp h¹ gi¸ thµnh mµ vÉn ®¶m b¶o lêi nhuËn cao. 3/Tiªu thô s¶n phÈm trong sù chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc . a/Tiªu thô s¶n phÈm trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung: N­íc ta duy tr× nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan tiªu vao cÊp trong suèt mét thêi gian dµi .Mét nÒn kinh tÕ mµ trong ®ã c¸c cvÊn ®Ò c¬ b¶n lµ :s¶n xuÊt c¸i g× ?s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo ? s¶n xuÊt nho ai ? ®ªï do nhµ n­íc quyÕt ®Þnh qua nh÷ng chØ tiªu ph¸p lÖnh bÊt chÊp sù ho¹t ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ .§Æc tr­ng cña nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung lµ nhµ n­íc ®iÒu khiÓn toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ,c¸c ho¹t ®éng t¸c nghiÖp phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu cña nhµ n­íc . C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo kÕ ho¹ch ph©n phèi tËp trung cña nhµ n­íc ,trong ®ã nhµ n­íc quy ®Þnh viÖc cÊp ph¸t vËt t­ ,gi¸ c¶ ,khu vùc thÞ tr­êng vµ l­îng b¸n . Sù cøng nh¾c träng ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ ®­îc thÓ hiÖn rÊt râ th«ng qua chÕ ®é cung øng vËt t­ ,chÕ ®é ph©n phèi vµ trao ®æi hiÖn vËt do nhµ n­íc tæ chøc qu¶n lý . Cïng víi viÖc cung øng vËt t­ cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nhµ n­íc còng lµ ng­êi bao tiªu s¶n phÈm cho hä . Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm kh«ng do b¶n th©n doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh ,v× vËy vai trß cña nã kh«ng ®­îc thÓ hiÖn ,kÕt qu¶ ho¹t ®éng tèt hau xÊu ®Òu kh«ng ¶nh h­ëng tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp .Vai trß cña kh¸ch hµng kh«ng ®­îc ®Ò cao ,s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cã phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng hay kh«ng ?gi¸ c¶ cã hîp lý hay kh«ng?c¸c ho¹t ®éng dÞch vô kÌm theo nh­ thÕ nµo ?…tÊt c¶ ®Òu kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ®iÒu mµ doanh nghiÖp quan t©m . C¸i hä quan t©m lµ lµm thÕ nµo ®Ó hoµn thµnh c¸c kÕ ho¹ch nhµ n­íc giao. -7- Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong thêi kú nµy bao gåm c¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n sau : - Cung – cÇu gÆp nhau , c©n b»ng víi nhau tr­íc thi trao ®æi diÔn ra trªn thÞ tr­êng . - Vai trß cña kh¸ch hµng kh«ng ®­îc ®Ò cao trong c¸c chiÕn l­îc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp . Hä kh«ng ph¶i lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp . - Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm gÇn nh­ ®ång nghÜa víi ho¹t ®éng b¸n hµng. - Mäi ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ®Òu dùa trªn chÕ ®é ph©n phèi vµ trao ®æi hiÖn vËt do nhµ n­íc tæ nhøc vµ qu¶n lý trªn quy m« toµn x· héi . b/ Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong c¬ chÕ thÞ tr­êng : Kinh tÕ thÞ tr­êng lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ x· héi mµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ,ph©n phèi c¸c lîi Ých ®Òu do c¸c quy luËt cña thÞ tr­êng ®iÒu tiÕt vµ chi phèi .Nh­ vËy ,kh¸c h¼n víi c¬ chÕ cò ,vai trß cña nhµ n­íc kh«ng thÓ qu¶n lý toµn bé c¸cho¹t ®éng cña doanh nghiÖp mµ chØ gi÷ vai trß ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ trªn gi¸c ®é vÜ m«. c¸c doanh nghiÖp hoµn toµn tù chñ trong viÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng d¶n xuÊt kinh doanh vña m×nh trong sù vËn ®éng kh«ng ngõng cña c¸c quy luËt kinh tÕ còng nh­ c¸c diÔn biÕ phøc t¹p trªn th­¬ng tr­êng . Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ,c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh quyÕt ®Þnh 3 vÊn ®Ò trung t©m cho nªn viÖc tiªu thô s¶n phÈm cÇn ®­îc hiÓu theo nghÜa hÑp vµ c¶ theo nghÜa réng . Theo nghÜa téng ,tiªu thô s¶n phÈm lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ bao gåm nhiÒu kh©u tõ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ,x¸c ®Þnh nhu cÇu kh¸ch hµng ,®Æt hµng vµ tæ chøc s¶n xuÊt ,thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tiªu thô ,xóc tiÕn b¸n hµng …nh»m ®¹t ®­îc môc ®Ých hiÖu qu¶ cao nhÊt . Theo hiÖp ®éi kÕ to¸n quèc tÕ th× tiªu thô hµng ho¸ ,lao vô ,dÞch vô lµ viÖc chuyÓn dÞch quyÒn së h÷u s¶n phÈm hµng ho¸ ,lao vô ,dÞch vô ®· thùc hiªn cho kh¸ch hµng ®ång thêi thu ®­îc tiÒn hµng ho¸ goÆc ®­îc quyÒn thu tiÒn b¸n hµng . Thùc tÕ kinh doanh cho thÊy kh«ng thiÕu nh÷ng s¶n phÈm cña mét doanh nghiÖp rÊt tèt nh­ng vÉn kh«ng tiªu thô d­îc bëi kh«ng biÕt c¸ch tæ chøc tiªu thô ,kh«ng ®¸p øng d­îc nh÷ng nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi .v× thÕ tiªu thô s¶n -8- phÈm ®Ó trang tr¶i ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ ,b¶o ®¶m kinh doanh cã l·i thËt sù kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò d¬n gi¶n .Nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i suy nghÜ ,tr¨n trë vµ nh¹y bÐn tr­íc c¸c diÔn biÕn cña thÞ tr­êng hîn n÷a ,ho¹t ®éng tiªu thô kh«ng chØ xuÊt hiÖn sau khi ®· hoµn thµnh c¸c kh©u tr­íc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ nã cßn lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ kinh doanh . II/C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi tiªu thô da giÇy ë ViÖt Nam : Ho¹t ®éng tiªu thô giÇy da bÞ chi phèi bëi rÊt nhiÒu yÕu tè . Trong ®ã cã mét sè yÕu tè c¬ b¶n sau . -ThuÕ quan :§©y lµ nh©n tè ¶nh h­ëng tíi viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô giÇy da .nã t¸c ®éng tíi xuÊt khÈu cña mçi n­íc . Ch¼ng h¹n ®èi víi thÞ tr­êng EU hiÖn nay ,hä ¸p dông thuÕ xuÊt thuÕ nhËp khÈu cña giÇy lµ kh¸c nhau víi mçi n­íc . HiÖn nay ®©y lµ nh©n tè tÝch cùc cho tiªu thô da giÇy ViÖt Nam . Ta ®­îc h­ëng chÕ ®é thuÕ quan phæ cËp GSP víi møc thuÕ suÊt thuÕ nhËp khÈu thÊp ( 13.38 % ®Õn 14%) trong khi ®ã ,trung quèc ,indonesia ,thailand … th× kh«ng ®­îc h­ëng ­u ®·i GSP ®èi víi mÆt hµng giÇy dÐp . Cã thÓ nãi thuÕ quan lµ c«ng cô t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi xuÊt khÈu giÇy vµ tiªu thô giÇy ë ViÖt Nam . -H¹n ng¹ch :h×nh thøc nµy ¸p dông nh­ lµ mét c«ng cô chñ yÕu trong hµng rµo phi thuÕ quan vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng trong xuÊt khÈu hµng ho¸ . HiÖn nay ®èi víi ViÖt Nam h¹n ng¹ch kh«ng ¸p dông ®èi víi xuÊt khÈu giÇy sang EU ,nh­ng Trung Quèc ,Indonesia th× bÞ EU khèng chÕ khèi l­îng giÇy dÐp nhËp khÈu .Nh­ vËy h¹n ng¹ch còng lµ nh©n tè ¶nh h­ëng tíi xuÊt khÈu vµ tiªu thô giÇy dÐp . -ThÞ tr­êng lao ®éng : lao ®éng lµ mét yÕu tè ®Çu vµo ®ãng gãp phÇn quan träng ®¸ng kÓ trong viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô giÇy da nãi chung . Do ®©y lµ ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng nªn gi¸ nh©n c«ng rÎ sÏ t¸c ®éng m¹nh tíi gi¸ c¶ vµ tiªu thô s¶n phÈm . HiÖn nay ,ViÖt Nam ,lµo ,myama…cã gi¸ nh©n c«ng rÎ t­¬ng ®èi so víi thailand nh­ vËy ,gi¸ thµnh cña giÇy xuÊt khÈu cã lîi h¬n so víi thailand vµ nh÷ng n­íc cã gi¸ nh©n c«ng ®¾t . -C¸c yÕu tè khoa häc c«ng nghÖ : -9- YÕu tè khoa häc c«ng nghÖ gióp cho viÖc s¶n xuÊt t¹o ra ®­îc s¶n phÈm víi chÊt l­îng cao h¬n ,hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ mµ gi¸ thµnh l¹i thÊp h¬n.ë n­íc ta hiÖn nay ®ang bÞ l¹c hËu vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ v× vËy muèn n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô cÇn chó träng nghiªn cøu yÕu tè nµy v× chÊt l­îng giÇy da ngµy cµng yªu cÇu cao h¬n . -C¸c yÕu tè c¹nh tranh : C¹nh tranh lµ nh©n tè ¶nh h­ëng tíi tiªu thô da giÇy ViÖt Nam . HiÖn nay ë c¸c thÞ tr­êng tiªu thô c¸c n­íc ta ph¶i c¹nh tranh rÊt gay g¾t víi c¸c n­íc xuÊt khÈu kh¸c ®Ó giµnh kh¸ch hµng. §ã lµ c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng ,gi¸ c¶ ,thuÕ xuÊt… - ThÞ tr­êng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo : Cã mét sè quèc gia xuÊt khÈu giÇy tù cung tù cÊp ®­îc nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo trong toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ trung quèc .ViÖt Nam chØ tù cung tù cÊp ®­îc v¶i ,cao su . Cßn mét sè quèc gia kh¸c l¹i ph¶i nhËp hoµn toµn nguyªn vËt liÖu nh­ lµo … nh­ vËy nguyªn vËt liÖucòng lµ mét thÞ tr­êng ®Çu vµo quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt giÇy ®Ó xuÊt khÈu .ë n­íc ta ®èi víi nguyªn vËt liÖu trong n­íc kh«ng tù cung cÊp ®­îc th× sÏ kh«ng bÞ ®¸nh thuÕ nhËp khÈu.®iÒu nµy ¶nh h­ëng cã lîi ®Õn tiªu thô vµ xuÊt khÈu . Ngoµi ra cßn cã c¸c yÕu tè nh­ : * M«i tr­êng v¨n ho¸ x· héi: YÕu tè v¨n ho¸ x· héi lu«n bao quanh doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng vµ cã ¶nh h­ëng lín ®Õn sù ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c thÞ tr­êng lu«n bao gåm con ng­êi thùc víi sè tiÒn mµ hä sö dông trong viÖc tho¶ m·n c¸c nhu cÇu cña hä. Mét c¸ch ®¬n gi¶n cã thÓ hiÓu: thÞ tr­êng = kh¸ch hµng + tói tiÒn cña hä. C¸c th«ng tin vÒ m«i tr­êng nµy cho phÐp doanh nghiÖp cã thÓ hiÓu biÕt nh÷ng møc ®é kh¸c nhau (tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ) vÒ ®èi t­îng phôc vô cña m×nh. Qua ®ã, cã thÓ ®­a ra mét c¸ch chÝnh x¸c s¶n phÈm vµ c¸ch thøc phôc vô kh¸ch hµng. Tiªu thøc th­êng ®­îc nghiªn cøu khi ph©n tÝch m«i tr­êng v¨n ho¸ - x· héi vµ ¶nh h­ëng cña nã ®Õn kinh doanh: - 10 - + D©n sè (quy m« cña nhu cÇu vµ tÝnh ®a d¹ng cña nhu cÇu): tiªu thøc nµy ¶nh h­ëng ®Õn dung l­îng thÞ tr­êng. + Xu h­íng vËn ®éng cña d©n sè: Tiªu thøc nµy ¶nh h­ëng chñ yÕu ®Õn nhu cÇu vµ viÖc h×nh thµnh c¸c dßng s¶n phÈm tho¶ m·n nã trªn thÞ tr­êng. + Thu nhËp vµ ph©n bè thu nhËp cña ng­êi tiªu thô: Tiªu thøc nµy ¶nh h­ëng ®Õn nhu cÇu sù lùa chän lo¹i s¶n phÈm vµ chÊt l­îng cÇn ®¸p øng cña s¶n phÈm. + D©n téc, chñng téc, s¾c téc, t«n gi¸o, nÒn v¨n ho¸: Ph¶n ¸nh quan ®iÓm vµ c¸ch thøc sö dông s¶n phÈm võa yªu cÇu ®¸p øng tÝnh riªng biÖt vÒ nhu cÇu võa t¹o c¬ héi ®a d¹ng ho¸ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña doanh nghiÖp cho nhu cÇu. -Mèt ,thÞ hiÕu .. PhÇn II: Néi dung chñ yÕu cña c«ng t¸c tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm ë doanh nghiÖp . Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp bao gåm hai lo¹i qu¸ tr×nh liªn quan mËt thiÕt ®Õn s¶n phÈm: c¸c nghiÖp vô kü thuËt s¶n xuÊt vµ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ, tæ chøc vµ kÕ ho¹ch ho¸ tiªu thô. Tiªu thô s¶n phÈm lµ tæng thÓ c¸c biÖn ph¸p vÒ mÆt tæ chøc kinh tÕ vµ kÕ ho¹ch nh»m thùc hiÖn viÖc nghiªn cøu vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng ,tæ chøc s¶n xuÊt tiÕp nhËn s¶n phÈm ,chuÈn bÞ hµng ho¸ vµ xuÊt b¸n theo nhu cÇu cña kh¸ch hµng víi chi phÝ nhá nhÊt . Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau : -Nghiªn c­ó thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm -T¹o nguån hµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng . -TiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kh©u tiªu thô . -Qu¶n trÞ dù tr÷ s¶n phÈm ë doanh nghiÖp . -X¸c ®Þnh gi¸ c¶ trong tiªu thô . -TiÕn hµnh ph©n phèi s¶n phÈm trong c¸c kªnh tiªu thô . -Xóc tiÕn b¸n hµng . - 11 - -Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tiªu thô . I. X¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng chñ thÓ kinh tÕ ®éc lËp vµ ph¶i tù m×nh quyÕt ®Þnh c¶ ba vÊn ®Ò c¬ b¶n cña tæ chøc kinh tÕ. Lîi nhuËn lµ môc tiªu sèng cßn cña doanh nghiÖp. Muèn cã lîi nhuËn doanh nghiÖp ph¶i tiªu thô ®­îc hµng ho¸, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ph¶i phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi th× mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp lµ c¸c t¸c nh©n trªn thÞ tr­êng nªn ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thÝch øng víi thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó ®Þnh ra c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ ®ã tiÕn hµnh lËp vµ thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh, chÝnh s¸ch thÞ tr­êng nh»m tr¶ lêi cho c¸c c©u hái: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh­ thÐ nµo? vµ s¶n xuÊt cho ai?. Tøc lµ thÞ tr­êng ®ang nh÷ng lo¹i s¶n phÈm g×? ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña nã ra sao? Dung l­îng vÒ thÞ tr­êng cña lo¹i s¶n phÈm ®ã nh­ thÕ nµo? ai lµ nh÷ng ng­êi tiªu thô s¶n phÈm ®ã? Nghiªn cøu x¸c ®inh nhu cÇu cña thÞ tr­êng lµ viÖc cÇn thiÕt, ®Çu tiªn ®èi víi mçi doanh nghiÖp khi b¾t ®Çu kinh doanh, ®ang kinh doanh hoÆc muèn më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh v× thÞ tr­êng kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn mµ lu«n biÕn ®éng, ®Çy bÝ Èn vµ thay ®æi kh«ng ngõng. Do ®ã nghiªn cøu x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ tr­êng ph¶i lµ viÖc lµm th­êng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp . Néi dung nghiªn cøu thÞ tr­êng gåm:  Nghiªn cøu c¸c nh©n tè cña m«i tr­êng, ®Ó ph©n tÝch ®­îc nh÷ng rµng buéc ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña c¸c doanh nghiÖp còng nh­ nh÷ng thêi c¬ cã thÓ ph¸t sinh.  Thu thËp th«ng tin kh¸i qu¸t vÒ quy m« thÞ tr­êng chñ yÕu qua c¸c tµi liÖu thèng kª vÒ tiªu thô vµ b¸n hµng gi÷a c¸c kh«ng gian thÞ tr­êng nh­: doanh sè b¸n cña ngµnh vµ nhãm hµng theo hai chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ: sè l­îng ng­êi tiªu thô, ng­êi mua vµ ng­êi b¸n trªn thÞ tr­êng; møc ®é tho¶ m·n nhu cÇu thÞ tr­êng so víi tæng dung l­îng thÞ tr­êng. - 12 -  Nghiªn cøu tæng quan kÕt cÊu ®Þa lý, mÆt hµng, ph©n bè d©n c­ vµ søc mua, vÞ trÝ vµ søc hót, c¬ cÊu thÞ tr­êng ng­êi b¸n hiÖn h÷u cña thÞ tr­êng tæng thÓ.  Nghiªn cøu ®éng th¸i vµ xu thÕ vËn ®éng cña thÞ tr­êng ngµnh, nhãm hµng, lÜnh vùc kinh doanh (t¨ng tr­ëng, b·o hoµ, ®×nh trÖ hay suy tho¸i)  Tõ nh÷ng kÕt qu¶ ph©n tÝch c¸c néi dung trªn, doanh nghiÖp cã c¸ch nh×n tæng thÓ vÒ ®Þnh h­íng chän cÆp s¶n phÈm thÞ tr­êng triÓn väng nhÊt, ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng thÞ tr­êng tæng thÓ, ®o l­êng thÞ phÇn vµ tËp kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp còng ph¶i rÊt chó ý ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu kh¸ch hµng víi c¸c néi dung sau:  X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kh¸i qu¸t vµ ph©n lo¹ikh¸ch hµng tiÒm n¨ng theo c¸c chØ tiªu kinh tÕ vµ x· héi häc (giíi tÝnh, tuæi, thu nhËp, nghÒ nghiÖp, tÇng líp x· héi).  Nghiªn cøu tËp tÝnh vµ thãi quen, cÊu tróc logic lùa chän cña kh¸ch hµng vµ ¶nh h­ëng cña trao ®æi th«ng tin mua b¸n ®Õn tiÕn tr×nh mua hµng cña kh¸ch hµng.  Nghiªn cøu ®éng c¬ mua s¾m vµ hµng vi øng xö cña c¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng  Nghiªn cøu t©m lý kh¸ch hµng II. T¹o nguån hµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng: Trong thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, nhiÖm vô c¬ b¶n nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp lµ ®¶m b¶o c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ cÇn thiÕt, ®ñ vÒ sè l­îng, tèt vÒ chÊt l­îng, kÞp thêi gian yªu cÇu vµ thuËn lîi cung øng cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng ®Òu ®· cã nhµ n­íc lo. Nh­ng khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Ó cã nguån hµng tèt vµ æn ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù tæ chøc c«ng t¸c t¹o nguån mua hµng. C«ng t¸c t¹o nguån mua hµng lµ nh÷ng ho¹t ®éng nghiÖp vô nh»m t¹o ra ngußn hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o cung øng ®Çy ®ñ kÞp thêi, ®ång bé, ®óng quy c¸ch cì lo¹i - 13 - mµu s¾c... Cho c¸c nhu cÇu cña s¶n xuÊt vµ kinh doanh, ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 1. Vai trß cña viÖc t¹o nguån hµng: Trong kinh doanh, t¹o nguån vµ mua hµng lµ kh©u më ®Çu cho ho¹t ®éng nghiÖp vô l­u th«ng hµng ho¸ (T-H-T’). NÕu kh«ng mua ®­îc hµng hoÆc mua hµng kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh th× doanh nghiÖp kh«ng cã hµng ®Ó b¸n hoÆc sè l­îng chÊt l­îng thêi gian kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng lµm cho hµng ho¸ bÞ ø ®äng, vèn l­u ®éng kh«ng l­u chuyÓn ®­îc, doanh nghiÖp kh«ng bï ®¾p næi chi phÝ, sÏ kh«ng cã l·i. 10: Nguån hµng lµ mét ®iÒu kiÖn cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu kh«ng cã nguån hµng th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 20: T¹o nguån vµ mua hµng phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng sÏ gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh thuËn lîi, kÞp thêi,®Èy nhanh ®­îc tèc ®é l­u chuyÓn cña hµng ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp h\b¸n hµng nhanh chãng ®ång thêi ®¶m b¶o uy tÝn víi kh¸ch hµng, lµm cho viÖc cung øng hµng diÔn ra mét c¸ch liªn tôc, æn ®Þnh, tr¸nh ®øt ®o¹n. 30: Gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp h¹n chÕ bít ®­îc t×nh tr¹ng thõa thiÕu, ø ®äng hµng, hµng chËm lu©n chuyÓn, kÐm phÈn chÊt, kh«ng b¸n ®­îc ¶nh h­ëng tíi uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi thÞ tr­êng. 40: Cã t¸c dông lín gióp cho ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp thuËn lîi, thu håi vèn nhanh, cã tiÒn bï ®¾p chi phÝ, cã lîi nhuËn ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng s¼n suÊt kinh doanh, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi nhµ n­íc. 2. Ph©n lo¹i nguån hµng: Nguån hµng cña doanh nghiÖp ®­îc ph©n chia s¾p xÕp theo c¸c tiªu thøc cô thÓ riªng biÖt ®Ó doanh nghiÖp cã c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m khai th¸c tèi ®a lîi nhuËn cña mçi lo¹i nguån hµng. - 14 - - Theo khèi l­îng hµng ho¸ mua ®­îc: Nguån hµng chÝnh: lµ nguån hµng chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng khèi l­îng hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp mua vÒ trong kú ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ cña thÞ tr­êng. Nguån hµng phô, míi: lµ nguån hµng chiÕm tû lÖ nhá trong khèi l­îng hµng ®­îc mua. Nguån hµng tr«i næi: lµ nguån hµng ®­îc mua trªn thÞ tr­êng cña ®¬n vÞ tiªu dïng hay ®¬n vÞ kinh doanh b¸n ra. - Theo n¬i s¶n xuÊt ra hµng ho¸: Nguån hµng s¶n xuÊt trong n­íc: lµ nguån hµng do c¸c ®¬n vÞ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ khai th¸c, chÕ biÕn, gia c«ng, l¾p r¸p trªn l·nh thæ ViÖt Nam. Nguån hµng nhËp khÈu: lµ c¸c nguån hµng mµ trong n­íc ch­a ®ñ ®¸p øng hoÆc ®¸p øng kh«ng ®ñ cho nhu cÇu s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån hµng tån kho: lµ nh÷ng ngußn cã thÓ lµ nguån theo kÕ ho¹ch dù tr÷ cña nhµ n­íc, nguån tån kho cña c¸c doanh nghiÖp ... - Theo ®iÒu kiÖn ®Þa lý: theo tiªu thøc nµy, nguån hµng ®­îc ph©n theo c¸c kho¶ng c¸ch tõ n¬i khai th¸c, ®Æt hµng, thu mua ®­a vÒ doanh nghiÖp. - Theo mèi quan hÖ kinh doanh:  Nguån hµng tù s¶n xuÊt, khai th¸c:  Nguån liªn doanh liªn kÕt  Nguån ®Æt hµng vµ thu mua  Nguån hµng cña ®¬n vÞ cÊp trªn  Nguån hµng nhËn ®¹i lý  Nguån hµng ký göi. - 15 - 3. C¸c h×nh thøc t¹o nguån vµ mua hµng: - Mua hµng theo ®¬n ®Æt hµng vµ hîp ®ång kinh tÕ ký tr­íc: h×nh thøc mua hµng nµy gióp cho c¸c doanh nghiÖp æn ®Þnh ®­îc nguån hµng, cã nguån kh¸ ch¾c ch¾n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Doanh ngiÖp cÇn quan t©m theo dâi, kiÓm tra, gióp ®ì vµ hîp t¸c chÆt chÏ víi ®¬n vÞ nguån hµng ®Ó thùc hiÖn ®óng hîp ®ång ®· ký kÕt. - Mua hµng kh«ng theo hîp ®ång: ®©y lµ h×nh thøc mua ®øt b¸n ®o¹n trªn thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngoµi kÕ ho¹ch cña c¸c kh¸ch hµng. §iÒu chó ý khi mua hµng theo c¸ch nµy lµ ph¶i kiÓm tra kü sè l­îng chÊt l­îng, nguån gèc cña hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o hµng ho¸ mua vÒ cã thÓ s¶n xuÊt vµ b¸n ®­îc cho kh¸ch hµng. - Mua qua ®¹i lý: th­êng x¶y ra khi doanh nghiÖp ë nh÷ng n¬i nguån hµng kh«ng tËp trung, kh«ng th­êng xuyªn. Khi mua hµng ho¸, doanhnghiÖp cÇn ph¶i cã sù l­¹ chän, ký kÕt hîp ®ång chÆt chÏ vÒ chÊt l­îng, sè l­îng, gi¸ c¶... Cña hµng mua còng nh­ lîi Ých cña hai bªn. - Liªn doanh liªn kÕt t¹o nguån hµng: víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh do thiÕu vèn, kü thuËt, nguyªn vËt liÖu... lµm cho hä kh«ng thÓ n©ng cao ®­îc chÊt l­îng vµ sè l­îng cña s¶n phÈm, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lîi dông ­u thÕ cña m×nh liªn doanh liªn kÕt víi hä ®¶m b¶o lîi Ých cña hai bªn. - Gia c«ng hoÆc b¸n nguyªn liÖu thu mua thµnh phÈm: gia c«ng lµ h×nh thøc doanh nghiÖp ®­a nguyªn vËt liÖu ®Õn ®¬n vÞ gia c«ng vµ tr¶ phÝ gia c«ng khi ®¬n vÞ gia c«ng ®· giao hµng (phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng) ®ñ tiªu chuÈn. B¸n nguyªn liÖu thu mua thµnh phÈm lµ h×nh thøc doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh b¸n b¸n nguyªn liÖu cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ mua s¶n phÈm theo hîp ®ång. - Tù s¶n xuÊt khai th¸c hµng ho¸: thùc chÊt cña ho¹t ®éng nµy lµ ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt ®Ó t¹o nguån hµng v÷ng ch¾c, b¶o ®¶m lîi Ých cña c¶ ng­êi s¶n xuÊt lÉn ng­êi kinh doanh. Tuy nhiªn viÖc ®Çu t­ nµy ®ßi hái cã nguån vèn lín, sinh lêi chËm vµ ph¶i hiÓu biÕt vÒ c«ng nghÖ. - 16 - - NhËn b¸n hµng uû th¸c vµ ký göi: chØ cã ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i khi tËn dông m¹ng l­íi b¸n hµng cña m×nh ®Ó b¸n hµng (hµng ho¸ kh«ng thuéc së h÷u vµ vèn cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i) cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c ®Ó nhËn chi phÝ uû th¸c hoÆc lÖ phÝ ký göi vµ lµm phong phó thªm nguån hµng cña doanh nghiÖp. 4. X¸c ®Þnh l­îng hµng vµ thÞ tr­êng cÇn mua b¸n: X¸c ®Þnh l­îng hµng cÇn mua trong kú lµ mét vÊn ®Ò cùc kú quan träng th­êng ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: M = XXK + DCK – D§K Trong ®ã: M: sè l­îng hµng hãa hoÆc nguyªn vËt liÖu cÇn mua theo tõng lo¹i trong kú theo ®¬n vÞ hiÖn vËt (tÊn , t¹ ...) XXK: khèi l­îng hµng cÇn b¸n ra tÝnh theo tõng lo¹i, c¸c ph­¬ng thøc b¸n trong kú kÕ ho¹ch. DCK: khèi l­îng hµng ho¸ nguyªn vËt liÖu cÇn dù tr÷ ë cuèi kú kÕ ho¹ch. D§K: khèi l­îng hµng ho¸ nguyªn vËt liÖu tån ®Çu kú kÕ ho¹ch. Khi mua hµng ph¶i chän thÞ tr­êng cã gi¸ h¹ nhÊt vµ khi b¸n hµng ph¶i chän thÞ tr­êng cã gi¸ cao nhÊt. NÕu gäi PY lµ ®¬n gi¸ mua t¹i thÞ tr­êng y vµ P X lµ ®¬n gi¸ mua t¹i thÞ tr­êng x, ta cã thÓ tÝnh ®­îc kho¶n doanh thu cã thÓ kiÕm ®­îc do viÖc kinh doanh hµng ho¸ R = (P X - PY) * Q. ë ®©y,R lín hay nhá phô thuéc vµo sù chªnh lÖch (PX - PY) = H cao hay thÊp.  NÕu H< 0 th× kh«ng nªn mua hµng v× gi¸ thÞ tr­êng b¸n thÊp b»ng vµ thÊp h¬n thÞ tr­êng mua.  NÕu H > 0 th× ta tÝnh tiÕp: H * Q >0, sau khi trõ chi phÝ vËn chuyÓn chi phÝ tr¶ l·i vay ng©n hµng, kho¶n tr­ît gi¸ do l¹m ph¸t, chi phÝ hao hôt, chi phÝ qu¶n lý, ®ãng thuÕ, mua b¶o hiÓm... nÕu cã l·i th× quyÕt ®Þnh mua. III. TiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kh©u tiªu thô: TiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kh©u tiªu thô lµ viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô kÕt hîp vµ phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña kinh doanh th­¬ng - 17 - m¹i hµng ho¸ nh»m: ®¸p øng thuËn tiÖn, v¨n minh, kÞp thêi mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, g©y ®­îc tÝn nhiÖm vµ thiÖn c¶m víi kh¸ch hµng vµ cã t¸c dông thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi doanh nghiÖp; l­u chuyÓn vËt t­ hµng ho¸ nhanh, b¸n ®­îc nhiÒu hµng, n©ng cao ®­îc vßng quay cña vèn l­u ®éng; n©ng cao thu nhËp, n¨gn suÊt lao ®éngvµ doanh thu cña doanh nghiÖp, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi; t¹o ra ®­îc quan hÖ mua b¸n réng r·i, thanh to¸n tin cËy cã t¸c dông lín trong cñng cè ®Þa vÞ vµ thÕ lùc cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng; së dông hîp lý lao ®éng x· héi, t¹o ra kiÓu kinh doanh th­¬ng m¹i v¨n minh phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ v¨n minh x· héi. C¸c lo¹i ho¹t ®éng tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kh©u tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i theo c¸c tiªu thøc sau: -Ph©n lo¹i theo qu¸ tr×nh mua b¸n: DÞch vô tr­íc khi mua b¸n hµng ho¸: gåm cã c¸c dÞch vô vÒ th«ng tin, giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chµo hµng, vÒ lo¹i hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô kÌm theo, c¸c dÞch vô vÒ chuÈn bÞ hµng ho¸, ®ãng gãi s½n theo yªu cÇu cÇu kh¸ch hµng, ®Æt hµng tr­íc, ký hîp ®ång... C¸c dÞch vô vÒ triÓn l·m hµng ho¸ t¹i c¸c héi chî, quÇy hµng giíi thiÖu s¶n phÈm vµ bÇy mÉu hµng... DÞch vô trong khi mua b¸n hµng ho¸: lµ c¸c dÞch vô giao tiÕp gi­u· kh¸ch hµgn vµ doanh nghiÖp, bao gåm c¸c dÞch vô giíi thiÖu hµgn ho¸, h­íng dÉn lùa chän hµng ho¸, dÞch vô vÒ ký kÕt hîp ®ång, thanh to¸n tiÒn hµng, bèc xÐp hµng ho¸, giao hµng nhanh gän, kÞp thêi gian... DÞch vô sau khi b¸n hµng: gåm c¸c dÞch vô nh­ l¾p ®Æt, h­íng dÉn sö dông, thu mua hµng cò, söa ch÷a b¸n phô tïng, gia c«ng t¸i chÕ... - Ph©n lo¹i ho¹t ®éng dÞch vô theo tÝnh chÊt: DÞch vô s¶n xuÊt kü thuËt hoµn thiÖn s¶n phÈm: gåm c¸c dÞch vô chuÈn bÞ vËt t­ hµng ho¸, ph©n lo¹i. Chän läc ghÐp ®ång bé ®ãng gãi vµ göi hµng; dÞchvô söa ch­a thiÕt bÞ m¸y mãc, thay thÕ phôc håi gi¸ trÞ sö dông cña lo¹i vËt t­ hµng ho¸; kiÓm tra cè vÊn kü thuËt vËt t­ hµng ho¸... - 18 - DÞch vô kinh doanh th­¬ng m¹i: lµ c¸c dÞch vô cã tÝnh chÊt th­¬ng m¹i nh­ th«ng tin, giíi thiÖu qu¶ng c¸o s¶n phÈm, c¸c ho¹t ®éng mua b¸n giao dÞch th­¬ng m¹i, ký göi hµng ho¸, cho thuª kho, cöa hµng, ph­¬ng tiÖn, nh©n viªn... DÞch vô bèc xÕp vËn chuyÓn vµ göi hµng: lµ nhãm dÞch vô vËn t¶i vµ xÕp dì hµng ho¸ do c¸c doanh nghiÖp cã ph­¬ng tiÖn chuyªn dïng thùc hiÖn phôc vô kh¸ch hµng hoÆc c¸c doanh nghiÖp kh¸c kh«ng cã ®ñ c¬ së cËt chÊt. IV. Qu¶n trÞ dù tr÷ thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp : Dù tr÷ thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ®­îc xuÊt x­ëng vµ nhËp kho thµnh phÈm nh­ng ch­a giao cho kh¸ch hµng. ViÖc h×nh thµnh lo¹i dù tr÷ nµy lµ mét tÊt yÕu do ph¶i thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô chuÈn bÞ s¶n phÈm tr­íc lóc b¸n vµ do kh«ng ¨n khíp vÒ thêi gian s¶n xuÊt víi thêi gian giao hµng. §¹i l­îng dù tr÷ thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ë møc tèi ­u vµ ®¸p øng hai yªu cÇu:§ñ ®Ó b¸n hµng liªn tôc, tèi thiÓu nh»m t¨ng tãc ®é chu chuyÓn vèn l­u ®éng. §iÒu nµy chØ cã thÓ d¹t ®­îc b»ng ch¸ch x©y dùng cã khoa häc hÖ thãng møc dù tr÷ thµnh phÈm vµ tu©n thñ c¸c møc ®ã trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Møc dù tr÷ thµnh phÈm lµ ®¹i l­îng dù tr÷ b×nh qu©n n¨m tÝnh theo ngµy ë cuèi kú kÕ ho¹ch. C¨n cø vµo thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tiªu thô, ng­êi ta x¸c ®Þnh møc nµy theo ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n. Nh÷ng nghiÖp vô ®ã vµ thêi gian thùc hiÖn ë c¸c doanh nghiÖp cã sù kh¸c nhau, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm ,mÆt hµng, khèi l­îng s¶n xuÊt, l« hµng giao, h×nh thøc vËn chuyÓn vµ c¸c nh©n tè kh¸c. C¸c nghiÖp vô tiªu thô bao gåm:TÝch tô vµ chuÈn bÞ ®ång bé l« hµng, tiÕn hµnh c¸c thÝ nghiÖm, nghiªn cøu, lªn nh·n hiÖu vµ bao gãi;Giao hµng;vËn chuyÓn hµng vÒ c¸c ®iÓm qui ®Þnh vµ lµm thñ tôc chuyÓn hµng cho ®¬n vÞ vËn t¶i. Toµn bé thêi gian ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô trªn ®­îc gäi lµ chu kú tiªu thô vµ x¸c ®Þnh møc dù tr÷ thµnh phÈm tÝnh theo ngµy. Thêi gian cÇn tÝch tô sè hµng ®Õn mét l­îng ®ñ cho l« hµng xuÊt ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Vhg - 19 - Tkh = -------Vbp Trong ®ã: Vhg : Sè l­îng s¶n phÈm cña l« hµng xuÊt b¸n. Vbq : Sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt b×nh qu©n ngµy ®ªm dïng ®Ó giao hµng. §¹i l­îng nµy ®­îc tÝnh: Vbq = Vo  Vnb n ë ®©y : Vo :L­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú kÕ ho¹ch ViÖt Namb:Sè l­îng s¶n phÈm dïng néi bé doanh nghiÖp n : Sè ngµy trong kú(360:90:30) Thêi gian ®Ó tiÕn hµnh thö nghiÖm c¸c s¶n phÈm b»ng thêi gian theo qui ®Þnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn kü thuËt vµ tiªu chuÈn hiÖn hµnh. Nã phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña c¸c thö nghiÖp tiÕn hµnh vµ tÝnh chÊt s¶n phÈm. §èi víi mét sè s¶n phÈm, thêi gian nµy th­êng ®­îc x¸c ®Þnh cã tÝnh ®Õn ®é dµi cña qu¸ tr×nh æn ®Þnh cã tÝnh chÊt c¬ - lý cña s¶n phÈm thu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,v× c¸c thö nghiÖm chØ cã thÓ tiÕn hµnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh ®ã. Thêi gian cÇn thiÕt bao gãi s¶n phÈm vµ tÝch tô sè hµng bao gãi ®Õn mét l­îng ®ñ cho l« hµng xuÊt,®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc. V lbqb Tbg = V bgqb Trong ®ã : Vlbqb :Sè l« hµng xuÊt ra ®· ®­îc bao gãi. Vbg bq :L­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt b×nh qu©n ngµy ®ªm cÇn bao gãi. Thêi gian ®Ó giao hµng ®­îc tÝnh trªn c¬ së khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong mét ngµy ®ªm vµ tÝnh b»ng khèi l­îng hµng ho¸ giao b×nh qu©n ngµy ®ªm. - 20 -