Tài liệu Tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học hóa học 9-chủ đề hóa học với môi trường và đời sống

ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ LONG KHÁNH TRƯỜNG THCS NGÔ QUYỀN BÀI DỰ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP CHỦ ĐỀ: HÓA HỌC VỚI MÔI TRƯỜNG VÀ ĐỜI SỐNG Họ và tên nhóm giáo viên: 1.Trưởng nhóm:Trần Thị Phương Chi -Điện thoại: 0979117095 -Email: [email protected] 2. Lê Thị Phượng NĂM HỌC : 2014 - 2015 PHIẾU THÔNG TIN VỀ NHÓM GIÁO VIÊN DỰ THI -Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai -Phòng Giáo dục và Đào tạo Thị xã Long Khánh -Trường THCS Ngô Quyền -Địa chỉ: Ấp Bảo Vinh a, xã Bảo Vinh, Thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai\ -Điện thoại: 0613. 792116 -Email: [email protected] -Họ và tên nhóm giáo viên: 1.Trưởng nhóm: Trần Thị Phương Chi - Điện thoại: 0979117095 - Email: tranphuongchilk @gmail.com 2.Lê Thị Phượng PHIẾU MÔ TẢ ĐỀ ÁN DỰ THI CỦA NHÓM GIÁO VIÊN 1. TÊN DỰ ÁN DẠY HỌC: “TÍCH HỢP KIẾN THỨC LIÊN MÔN TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC 9”. CHỦ ĐỀ: HÓA HỌC VỚI MÔI TRƯỜNG VÀ ĐỜI SỐNG. 2. MỤC TIÊU DẠY HỌC. a. Kiến thức:  Giải thích được vì sao người ta sử dụng CaO và Ca(OH) 2 trên cơ sở vận dụng các kiến thức cơ bản của môn công nghệ 7 .  Nêu được Ca(OH)2 còn dùng để diệt nấm, khử độc môi trường, sát trùng, trên cơ sở kiến thức của môn Công nghệ lớp 7.  Hiểu được CaO là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm do chất thải rắn qua môn sinh học 9 và công nghệ 6.  Giải thích được nguyên nhân gây ô nhiễm không khí, mưa axit ảnh hưởng đến sức khỏe con, nông nghiệp và nhiều công trình.  Giải thích được tại sao khi sử dụng xà phòng phải chú ý thành phần NaOH .  Nêu được vai trò của muối NaCl đối với công nghiệp và đời sống con người trên cơ sở kiến thức của môn văn, GDCD 7, công nghệ 6 b. Kĩ năng:  Rèn các kĩ năng sống cơ bản cho học sinh như: kĩ năng thu thập thông tin, dữ liệu, kĩ năng vận dụng tổng hợp, kĩ năng hợp tác, kĩ năng phát triển và giải quyết vấn đề….  Vận dụng kiến thức môn hóa học giải thích được nguyên nhân gây hiện tượng mưa axit và hiểu được tác hại của nó .  Liên hệ và vận dụng giải thích một số vấn đề liên quan đến ô nhiễm môi trường trong thực tế ở địa phương trên cơ sở vận dụng các văn bản pháp luật của môn Giáo dục Công dân c. Thái độ:  Xây dựng tình yêu thiên nhiên, yêu khoa học và ý thức bảo vệ thiên nhiên.  Nêu cao ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp, ở địa phương. 3. ĐỐI TƯỢNG DẠY HỌC CỦA ĐỀ ÁN.  Học sinh     Số lượng: 110 em Số lớp: 03 lớp Khối lớp: 9 Kết quả khảo sát mức độ yêu thích khi học tiết học có tích hợp liên môn Rất thích Thích Số lượng Tỉ lệ 75 em 68.18% Số lượng 20 em Không thích Tỉ lệ 18,8 % Số lượng 15 Tỉ lệ 13.64% 4. Ý NGHĨA CỦA DỰ ÁN a) Đối với việc dạy và học:  Dạy học tích hợp có ý nghĩa quan trọng trong việc giáo dục, rèn luyện và phát triển kĩ năng tư duy, phân tích tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hóa cho học sinh, giúp học sinh có những năng lực cụ thể để giải quyết những vấn đề trong thực tiễn cuộc sống một cách sáng tạo.  Dạy học theo chủ đề tích hợp đòi hỏi người giáo viên bộ môn không chỉ nắm vững kiến thức bộ môn mình dạy mà còn phải không ngừng trau dồi kiến thức các môn học khác để tổ chức, hướng dẫn cho các em học sinh giải quyết các tình huống trong thực tiễn , các vấn đề đặt ra trong môn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất.  Tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học hóa học lớp 8, 9 giúp giáo viên đạt được các mục tiêu về kiến thức, kĩ năng, thái độ của Chương trình giáo dục phổ thông.  Dạy học theo chủ đề tích hợp khuyến khích học sinh tìm hiểu sâu về các chủ đề, tìm đọc tài liệu từ nhiều nguồn và tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau. Việc sử dụng nhiều nguồn thông tin khuyến khích người học chủ động tham gia vào việc chuẩn bị bài học, tài liệu, và tư duy tích cực và sâu hơn so với cách học truyền thống. Kết quả là học sinh sẽ hiểu rõ hơn và cảm thấy tự tin hơn trong việc học của mình. b) Đối với thực tiễn xã hội : Trong những năm gần đây, với sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ cùng với sự bùng nổ thông tin, lượng tri thức của nhân loại phát minh ngày càng nhiều, kiến thức giữa các lĩnh vực có liên quan mật thiết với nhau. Đồng thời, do yêu cầu của xã hội, do nhu cầu thực tế đang đòi hỏi con người phải giải quyết rất nhiều tình huống trong cuộc sống. Khi giải quyết các vấn đề đó, kiến thức của một lĩnh vực chuyên môn sẽ không thể thực hiện được mà cần phải vận dụng kiến thức liên ngành một cách sáng tạo. Từ thực tế đó cho ta thấy vấn đề dạy học tích hợp nói chung và việc dạy học tích hợp kiến thức liên môn để giải quyết một vấn đề nào đó trong bộ môn hóa học 9 là việc làm hết sức cần thiết.. 5. THIẾT BỊ DẠY HỌC, HỌC LIỆU. a) Các thiết bị, đồ dùng dạy học, học liệu sử dụng trong trong dạy học .  Đồ dùng dạy học: +Tranh ảnh: *Vai trò của CaO và Ca(OH)2 và ô nhiễm môi trường * Nguyên nhân gây hiện tượng mưa axit và tác hại của nó * Cách khai thác muối và ứng dụng của muối + Bộ mẫu phân bón hóa học (có trong phòng thực hành). + Đoạn phim nói về : HIỆU QUẢ TỪ SỬ DỤNG CHẾ PHẨM SINH HỌC “VƯỜN SINH THÁI” (Nơi cung cấp thông tin: Điểm thông tin khoa học và công nghệ xã Bình Lộc) + Đoạn phim nói về : NHỮNG BIỂU HIỆN CỦA SUY THOÁI ĐẤT- TÁC DỤNG CỦA PHÂN VÔI TRONG VIỆC CẢI TẠO ĐẤT. ((Nơi cung cấp thông tin: Điểm thông tin khoa học và công nghệ xã Bình Lộc)  Thiết bị: máy chiếu, màn chiếu (bảng tương tác).  Tài liệu: ((Nơi cung cấp thông tin: Trung tâm văn hóa thể thao -Học tập cộng đồng xã Bình Lộc).  Hướng dẫn sử dụng phân bón năm sao.  Hướng dẫn sử dụng phân bón vi sinh (DASVILA).  Hướng dẫn sử dụng phân phức hợp hữu cơ vi sinh (LÊ VĂN TRI).  Một số tài liệu khác: Lấy từ Nguồn Wikipedia Hotieubenvung.com b) Ứng dụng CNTT trong việc dạy và học của dự án : Sử dụng phần mềm: VideoEditor; đường dẫn Hyperlink xem phim mimh họa. 6.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC VÀ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC a) Nội dung và hình thức tích hợp kiến thức liên môn Tên bài Bài 2: Một số oxit quan trọng Địa chỉ tích hợp I.Tính chất hóa học của CaO II. Ứng của CaO Mục tiêu Nội dung tích hợp -Đất chua có độ pH<6,5, có tính axit -Dựa vào tính làm cây trồng sinh trưởng và phát triển chất hóa học kém cần phải cải tạo đất bằng cách bón của CaO tác vôi (CaO tác dụng với axit trong đất dụng với nước làm giảm hàm lượng axit trong đất, và axit tăng lượng muối - khử chua đất trồng =>Giải thích (Môn Công nghệ 7) Bài 3: một số tính được vì sao chất của đất trồng. Bài 6: Biện pháp sử người ta sử dụng và cải tạo đất. dụng CaO -Một trong những nguyên nhân gây bệnh trong sản xuất, cho vật nuôi là vi sinh vật gây bệnh: vi chăn nuôi, xây rút, vi khuẩn…gây bệnh tả lợn, toi gà… dựng…từ đó cần vệ sinh môi trường sạch sẽ hoặc khi thấy được tầm vật nuôi chết chôn xác động vật người ta quan trọng của thường rắc vôi để diệt nấm, khử độc môi CaO. trường, sát trùng… tiêu diệt được mầm bệnh (Môn Công nghệ 7) Bài 46: Phòng, trị bệnh thông thương cho vật -Đồng thời nuôi. giúp Hs hiểu -CaO từ hoạt động xây dựng,.. vun vải ra được CaO môi trường tạo nên bụi CaO: cũng gây ô + Gây ô nhiễm môi trường (ô nhiễm do nhiễm đến môi chất thải rắn) (Môn Sinh học 9) bài 54: trường, ảnh Ô nhiễm môi trường. hưởng không +Ảnh hưởng đến nhà ở (nơi sống của con tốt đến đời người) (Môn công nghệ 6) Bài: Giữ gìn sống con nhà ở sạch sẽ, ngăn nấp. người. B. Lưu huỳnh đi oxit - Hs giải thích được nguyên nhân gây ô nhiễm không khí, là một trong các nguyên nhân gây mưa axit, tác hại của ô nhiễm không khí, mưa axit.  Các loại khí độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit (CO), khí lưu huỳnh diôxit (SO2), khí cacbonic (CO2), nitơ diôxit (NO2), khí mêtan (CH4), ôzôn, bụi, khói thuốc lá,…gây ra các bệnh về đường hô hấp cho con người (viêm phế quản, viêm phổi, ung thư phổi,…) =>Ảnh hưởng nghiêm trọng đến hô hấp của con người. (Môn Sinh học 8) bài Vệ sinh hô hấp  Các loại khí độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit (CO), khí lưu huỳnh diôxit (SO2), khí cacbonic (CO2), khí ôxit nitơ (NO), nitơ diôxit (NO2), … hòa tan trong hơi nước tạo ra môi trường điện li.Môi trường điện li này khiến cho kim loại bị ăn mòn( ăn mòn hóa học) (Môn Vật lí 7 – Bài Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện) -Là một trong những tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm không khí (Môn sinh học 9) Bài: Ô nhiễm môi trường -Gây mưa axit, tác hại của mưa axit: + khí lưu huỳnh diôxit (SO2), khí ôxit -Gv giúp Hs biết được một trong số các biện pháp hạn chế mưa axit. Bài 8: Một số Bazơ quan I.Tính chất vật lí của Natri hiđroxit. Từ tính chất vật lí của NaOH: Làm bục vải, giấy, ăn mòn da tay nitơ (NO), nitơ diôxit (NO2), … hòa tan với nước trong không trung tạo thành các hạt axit sunfuric, axit nitric, các muối kim loại. khi trời mưa nước mưa mang theo những hạt axit là “thần chết trên không trung” vì nó nguy hại rất lớn cho loài người. Năm 1982 ở thành phố Trùng Khánh- Trung Quốc một trận mưa axit có độ pH=4 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây trồng: Hàng loạt cây lương thực bị chấm đỏ trên lá cây, các mần cây rũ như bị hơ lửa, thậm chí bị chết khô. + Còn làm giảm tác dụng quang hợp của lá và khả năng kháng bệnh của cây trồng, sản lượng cây trồng giảm sút (Môn Sinh học 6) bài: Vai trò của thực vật đối với động vật và đời sống con người. (ảnh hưởng đến việc cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người, động vật, nơi ở, nơi sinh sản của động vật…) và bài Ảnh hưởng của các điều kiện bên ngoài đến quang hợp +Tác hại của mưa axit đối với rừng: Các thảm thực vật xanh bị mưa axit tàn phá, làm tăng độ chua, giảm độ màu mỡ của đất những nguyên tố canxi, magie trong đất rất cần cho cây trồng đều bị hao kiệt, đất đai nhanh chóng bạc màu. (Môn Công nghệ 7) Vì Vậy: phải phòng chống mưa axit:Xử lí nhiên liệu trước khi dùng, khử hết lưu huỳnh vô cơ trong than đá trước khi đốt, tách và thu hồi axit trong quá trinh đốt than, triệt để giảm bớt khí lưu huỳnh đi oxit trong khí thải. -Sử dụng trang phục phải phù hợp với hoạt động, môi trường và công việc… tránh NaOH làm hư hỏng quần áo,… -Bảo quản trang phục đúng kĩ thuật sẽ giữ được độ bền… (Môn Công nghệ trọng Bài 8: Một số Bazơ quan trọng I.Tính chất hóa học của Ca(OH)2 II. Ứng của Ca(OH)2 giúp Hs biết bảo vệ vải, giấy, quần áo, da tránh tiếp xúc hoặc hạn chế tiếp xúc với NaOH. -Hs hiểu được khi thực hành thí nhiệm phải có, bao tay, khăn lau tay, nước rửa tay, mặc áo Blu trắng khoát ngoài… 6)Bài: Sử dụng và bảo quản trang phục -Không sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa… có hàm lượng NaOH cao để hạn chế ăn mòn da … (Môn sinh học 8): Bài Vệ sinh da Dựa vào tính chất hóa học (sự tạo thành vôi tỏa) Ca(OH)2 cũng có nhiều ứng dụng trong sản xuất, chăn nuôi, xây dựng…từ đó thấy được tầm quan trọng của Ca(OH)2 -Đồng thời giúp Hs hiểu được Ca(OH)2 cũng gây ô nhiễm đến môi trường, ảnh hưởng không tốt đến đời sống con người như CaO -Vôi tỏa (Ca(OH)2,CaCO3) khử chua đất trồng)(Môn Công nghệ 7) Bài 6: Biện pháp sử dụng và cải tạo đất. -Làm vật liệu xây dựng: Hòa tan CaO vào nước tạo thành dung dịch Ca(OH)2 dùng quét tường, lâu ngày Ca(OH)2 tác dụng với CO2 trong không khí tạo thành CaCO3 (đá vôi) qua thời gian lớp đá vôi bong ra loang lỗ phải cạo ra sửa chữa bụi CaO, CaCO3 … gây ô nhiễm môi trường trường (ô nhiễm do chất thải rắn) (Môn Sinh học 9) bài 54: Ô nhiễm môi trường. - Bụi CaO, CaCO3 …làm nhà cửa, vật dụng dơ bẩn … phải vệ sinh nhà cửa, vật dụng (Môn công nghệ 6) Bài: Giữ gìn nhà ở sạch sẽ, ngăn nấp. Bài 10: Một số muối quan trọng 2.Cách khai thác NaCl Bài 10: Một số muối quan trọng 3. Ứng dụng của NaCl -Hs nêu được cách khai thác muối NaCl từ nước biển, hoặc hồ nước mặn. -HS vận dụng kiến thức vật lí 6 để giải thích cách khai thác trên. (sử dụng ánh nắng mặt trời (nhiệt độ) cho các ruộng muối bay hơi nước. -Hs hiểu được tính chất vật lí của NaCl có vị mặn, NaCl có vai trò hết sức quan trọng trong đời sống con người: Bảo quản thực phẩm trước khi chế biến, chế biến thực phẩm, làm gia vị, khử một số chất độc hại, làm thuốc sát trùng vết thương… -Hs hiểu được ông, cha ta đã mượn “hình ảnh” của muối để giáo dục con cháu và mọi người sống với nhau Tốc độ bay hơi của một chất lỏng phục thuộc vào nhiệt độ, gió và diện tích mặt thoáng của chất lỏng. (Môn Vật lí 6) bài: Sự bay hơi và sự ngưng tụ. “Tay bưng chén muối đĩa gừng Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau” (Môn Ngữ văn 9) bài: Thuật ngữ. -Tục ngữ có câu: “Cá không ăn muối cá ươn Con cải cha mẹ trăm đường con hư” (Môn Ngữ văn) +Theo nghĩa đen: Muối có tính chất vật lí là có vị mặn không chỉ dùng để bảo quản cá (thịt…) không bị ươn, không có muối thì cá bị ươn, hư không dùng được. + Không những thế ông, cha ta đã mượn “hình ảnh” của muối để giáo dục con cháu phải biết nghe lời dạy dỗ những điều hay, lẽ phải của ông bà cha, mẹ, thầy, cô giáo … những người đã giáo dục mình thành người có ích cho xã hội, không hư hỏng, … từ đó Gv giáo dục HS lòng biết ơn đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy, cô giáo… (liên quan gián tiếp qua Môn GDCD 6) Bài: Biết ơn + Trong đó việc giữ cho thực phẩm tươi phải có nghĩa có tình… từ đó Gv giáo dục HS lòng biết ơn đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy, cô giáo… những người đã giáo dục mình thành người có ích cho xã hội. ngon, tránh vi khuẩn, tránh các mầm bệnh, … trước khi chế biến thực phẩm không thể thiếu NaCl (Môn Công nghệ 6) bài: Bảo quản và chế biến thực phẩm. +Khử một số chất độc hại có trong rau, quả … trước khi sử dụng phải rửa sạch rau quả bằng cách ngâm rau, quả trong nước muối (Môn Công nghệ 6) bài: Vệ sinh an toàn thực phẩm. -Trong quá trình chế biến thực phẩm (chế biến các món ăn ) một nguyên liệu không thể thiếu là muối NaCl (Môn Công nghệ 6) -Ngoài ra người ta còn dùng NaCl để muối dưa, muối cà…(Môn Công nghệ 6) - Dùng làm thuốc sát trùng vết thương : Khi một người bị thương chảy máu cần phải sát trùng sát trùng vết thương tránh nhiễm trùng … (nếu không có thuốc sát trùng tại nhà) có thể dùng nước muối NaCl (Môn Sinh học 8) bài: Sơ cấp cứu cầm máu. - Dùng làm dung dịch thuốc nhỏ mắt (Môn Sinh học 8) bài: Vệ sinh mắt. Bài 11: Phân bón hóa học 2. Vai trò của các nguyên tố hóa học đối với thực vật - HS hiểu được phân bón có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của thực vật, năng suất cây trồng. - Hs giải thích được vì sao không nên bón quá nhiều - Cây không chỉ cần nước mà còn cần các loại muối khóang như: Muối đạm, muối lân, muối kali nếu thiếu một trong các loại muối trên cây sẽ sinh trưởng, phát triển kém… - Từng loại cây khác nhau, các giai đoạn sống khác nhau cần loại muối khoáng nhiều hay ít khác nhau: +Những loại rau trồng ăn lá (rau cải, cải bắp, su hào…) cần nhiều muối đạm. Cây trồng lấy quả, hạt (lúa, ngô, đậu, cà chua…) cần nhiều muối lân. +Cây trồng lấy cũ (khoai lang, cà rốt…) phân hóa học vào trong đất. => Từ đó Hs nêu được cần phải bón phân hợp lí, cách bảo quản phân bón hóa học: để đảm bảo chất lượng. cần nhiều muối kali. -Ngoài ra cây còn cần nhiều loại phân vi lượng khác. (Môn Sinh học 6) Bài: Sự hút nước và muối khoáng của rễ. - Khi sử dụng phân bón cần chú ý đến đặc điểm tính chất của chúng. (Môn Công nghệ 7)- Bài: Cách sử dụng vào bảo quản các loại phân bón thông thường. - Bón phân hợp lí làm tăng độ phì nhiêu của đất, làm tăng năng suất cây trồng và chất lượng nông sản. Không nên bón quá nhiều phân hóa học vào trong đất: Vì sẽ gây bạc màu đất và ô nhiễm đất.. ( Môn Công nghệ 7- Bài: Tác dụng của phân bón trong trồng trọt) -Bón phân không hợp lí (không đúng liều lượng, đúng cách..) còn ô nhiễm môi trường không khí, ngộ độc nông sản … con người ăn vào gây ngộ độc hệ tiêu hóa (bệnh tiêu chảy) (Môn sinh học 8) bài: Vệ sinh hệ tiêu hóa. *Bảo quản phân bón hóa học: Để đảm bảo chất lượng cần bảo quản bằng các biện pháp sau: +Đựng trong chun, vại sành đậy kín hoặc bao gói bằng bao nilông. +Để ở nơi cao ráo, thoáng mát. +Không để lẫn lộn các loại phân bón với nhau. (Môn Công nghệ 7)-Bài: Cách sử dụng vào bảo quản các loại phân bón thông thường. Ví dụ 1: Bài 2: MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG CANXIOXIT (CaO) Liên môn Công nghệ 6, Công nghệ 7, Sinh học 6, Sinh học 8, Sinh học 9, Vật lí 7 Hoạt động của Giáo viên và Học sinh I. TÍNH CHẤT CỦA CANXIOXIT: 2 Tính chất hóa học: Hoạt động của Học sinh 2 Tính chất hóa học:  Mục tiêu bài học: -Hs nêu được tính chất hóa học của CaO: tác dụng với nước tạo thành Ca(OH)2 (bazơ tan), CaO có tính hút ẩm mạnh; tác dụng với axit tạo muối và nước; ứng dụng của CaO.  Mục tiêu liên môn: -Dựa vào tính chất hóa học của CaO tác dụng với axit =>Hs Giải thích được vì sao môn Công nghệ 7 người ta sử dụng CaO trong sản xuất. -Đồng thời qua môn Công nghệ 6, Sinh học 9, Công nghệ 7 giúp Hs hiểu được CaO dùng để diệt nấm, khử độc môi trường, sát trùng… tiêu diệt được mầm bệnh -GV chiếu hình ảnh về vai trò của CaO => từ đó thấy được tầm quan trọng của CaO, đề ra biện pháp khắc phục nhằm hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường . 1. Tác dụng với axit: - Gv: Yêu cầu tiến hành thí nghiệm CaO tác dụng với dung dịch HCl, quan sát hiện tượng, viết PTHH. Gv chiếu hình ảnh :Rãi phân vào đất phèn (đất chua) - Hs: tiến hành thí nghiệm CaO tác dụng với dung dịch HCl, quan sát hiện tượng, viết PTHH. - Hs: Các nhóm quan sát hiện tượng Viết PTHH và nhận xét lẫn nhau. -Hs: Giải thích: Đất chua của có độ pH<6,5 đất có tính axit làm cây trồng sinh trưởng và phát triển kém khi bón vôi, vôi sẽ tác dụng với axit trong đất tạo thành muối. PTHH: CaO + 2HCl CaCl2 + H2O Làm giảm lượng axit trong đất, đất bớt bị chua (Môn Công nghệ 7) Bài3: một số tính chất của đất trồng. Bài 6: Biện pháp sử dụng và cải tạo đất. - Gv: Liên hệ (Môn Công nghệ 7) đặt câu hỏi: ? Hãy dựa vào tính chất hóa học trên giải thích tại sao đất chua, đất có tính axit làm cây trồng sinh trưởng và phát triển kém cần phải cải tạo đất bằng cách bón vôi ( khử chua đất trồng) (Môn Công nghệ 7) Bài 3: một số tính chất của đất trồng. Bài 6: Biện pháp sử dụng và cải tạo 2.Tìm hiểu các ứng dụng của CaO  Mục tiêu bài học: - Ứng dụng của CaO trong đời sống, trong sản xuất, trong chăn nuôi...  Mục tiêu liên môn: -Vận dụng kiến thức môn Công nghệ 7 giúp Hs hiểu vì sao trong chăn nuôi cũng cần dùng đến CaO. - Vận dụng kiến thức môn Công nghệ 6, Sinh học 9 giúp Hs hiểu vì sao CaO cũng gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống con người. - Gv: liên hệ môn Công nghệ 7 ? Nguyên nhân gây bệnh cho vật nuôi, khi vật nuôi bị bệnh chết người ta thường làm gì. - Gv: Trong xây dựng người ta dùng nguyên liệu nào để quét tường… -Gv: Giải thích dựa vào II.Ứng dụng của CaO -Hs dựa vào kiến thức (Môn Công nghệ 7) trả lời: Một trong những nguyên nhân gây bệnh cho vật nuôi là vi sinh vật gây bệnh: vi rút, vi khuẩn…gây bệnh tả lợn, toi gà… cần vệ sinh môi trường sạch sẽ hoặc khi vật nuôi chết chôn xác vật nuôi bằng cách rắc vôi để diệt nấm, khử độc môi trường, sát trùng… tiêu diệt được mầm bệnh - Phần lớn dùng trong công nghiệp luyện kim, làm nguyên liệu cho công nghiệp hóa học. tính chất hóa học CaO tác dụng với nước tạo thành Ca(OH)2 dùng quét tường. - Dùng khử chua đất trồng, xử lí nước thải công nghiệp, sát trùng, … - Dùng trong xây dựng. -Hs: CaO từ hoạt động xây dựng,.. vun vải ra môi trường tạo nên bụi CaO gây ô nhiễm môi trường (ô nhiễm do chất thải rắn). - Gv: Vậy từ những thông tin trên và từ kiến -Hs: Bụi CaO đã làm nhà ở thức thực tế cuộc sống, CaO được dùng để làm và đồ dùng trong gia đình dơ gì? bẩn. - Gv: liên hệ môn Công nghệ 6, Sinh học 9 -HS: Cần phải quét dọn nhà ? CaO từ hoạt động xây dựng vun vải ra môi ở sạch sẽ, Giữ gìn nhà ở trường tạo nên bụi CaO đã ảnh hưởng như nào sạch sẽ, ngăn nấp. đến môi trường xung quanh nhà ở như thế nào? ? Nhà có nhiều bụi CaO em phải làm gì. Ví dụ 2: Bài 3: MỘT SỐ OXIT QUAN TRỌNG (tt) LƯU HUỲNH ĐIOXIT (SO2) Liên môn Công nghệ 7, Sinh học 6, Sinh học 8, Sinh học 9, Vật lí 7 Hoạt động của Giáo viên và Học sinh  Mục tiêu bài học: -Tính chất khí lưu huỳnh đioxit.  Mục tiêu liên môn: -Vận dụng kiến thức môn sinh học 8, sinh học 9 giúp Hs hiểu được khí lưu huỳnh đioxit là một trong những chất khí gây hại cho hệ hô hấp, ô nhiễm môi trường, gây mưa axit. -Vận dụng kiến thức môn sinh học 6, sinh học 8, sinh học 9, công nghệ 7, vật lí 7 giúp Hs hiểu được tác hại của mưa axit đến môi trường, đời sống của động thực vật và cả con người. Các biện pháp chóng ô nhiễm môi Hoạt động của Học sinh B. LƯU HUỲNH ĐIOXIT- SO2 (Khí sunfurơ) I. TÍNH CHẤT:  Tính chất vật lý: trường. - Hs giải thích được nguyên nhân gây ô nhiễm không khí, là một trong các nguyên nhân gây mưa axit, tác hại của ô nhiễm không khí, mưa axit I.Tìm hiểu các tính chất của SO2. -Gv: Vận dụng kiến thức liên môn Môn Sinh học 8. - Gv: Chiếu đoạn thông tin và yêu cầu Hs đọc thông tin: - Các loại khí độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit (CO), khí lưu huỳnh điôxit (SO2), khí cacbonic (CO2), nitơ điôxit (NO2), khí mêtan (CH4), ôzôn, bụi, khói thuốc lá,…gây ra các bệnh về đường hô hấp cho con người (viêm phế quản, viêm phổi, ung thư phổi,…) =>Ảnh hưởng nghiệm trọng đến hô hấp của con người. (Môn Sinh học 8) bài Vệ sinh hô hấp. -Gv: Từ đoạn thông tin trên, từ thông tin sgk hãy nêu các tính chất vật lí của SO2? -Hs:Đọc thông tin. - Hs: Nghiên cứu thông tin trả lời: Lưu huỳnh đioxit là chất khí không màu, mùi hắc, độc (gây ra các bệnh về đường hô hấp cho con người: viêm phế quản, viêm phổi, ung thư phổi, …) nặng hơn không khí d SO2 / kk  GV: chiếu sơ đồ nguyên nhân gây hiện tượng mưa axit và giải thích sự tạo thành H2SO4từ SO2 64 29  Tính chất hóa học: 1. Tác dụng với nước: - Hs: Nhắc lại TN, nhận xét màu của giáy quỳ tím. - Hs: Viết PTHH và nhận xét lẫn nhau. SO2 + H2O H2SO3  Tính chất hóa học: 1. Tác dụng với nước. - Gv: Yêu cầu Hs nhắc lại cách tiến hành thí nghiệm đốt S trong lọ không khí thu được SO2, sau đó hòa tan SO2 vào nước, nhúng giấy quỳ vao dung dịch tạo thành. - Gv: Yêu cầu Hs Viết phương trình hóa học. - Gv: Nhận xét- chốt ý. - Gv: Vận dụng kiến thức liên môn: Môn Vật lí 7, môn sinh học 9, môn Sinh học 6, môn Công nghệ 7 thông báo thêm về mưa axit cũng như tác hại của mưa axit bằng cách chiếu đoạn thông tin: - Các loại khí độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit (CO), khí lưu huỳnh điôxit (SO2), khí cacbonic (CO2), khí ôxit nitơ (NO), nitơ điôxit (NO2), … hòa tan trong hơi nước tạo ra môi trường điện li.Môi trường điện li này khiến cho kim loại bị ăn mòn (ăn mòn hóa học) (Môn Vật lí 7 – Bài Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện) - Các loại khí độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit (CO), khí lưu huỳnh điôxit (SO2), khí cacbonic (CO2), nitơ điôxit (NO2), khí mêtan (CH4), ôzôn, bụi, khói thuốc lá,…gây ra các bệnh về đường hô hấp cho con người (viêm phế quản, viêm phổi, ung thư phổi,…) => Là một trong những tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm không khí (Môn sinh học 9) Bài: Ô nhiễm môi trường -Gây mưa axit, tác hại của mưa axit: + khí lưu huỳnh diôxit (SO2), khí ôxit nitơ (NO), nitơ diôxit (NO2), … hòa tan với nước trong không trung tạo thành các hạt axit sunfuric, axit nitric, các muối kim loại. khi trời mưa nước mưa mang theo những hạt axit là “thần chết trên không trung” vì nó nguy hại rất lớn cho loài người. Năm 1982 ở thành phố -HS: Đọc thông tin nêu tác hại của SO2 Trùng Khánh- Trung Quốc một trận mưa axit => SO2 là chất gây ô nhiễm không có độ pH=4 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây trồng: Hàng loạt cây lương thực bị chấm khí, là một trong các nguyên nhân đỏ trên lá cây, các mần cây rũ như bị hơ lửa, gây mưa axit… thậm chí bị chết khô. + Còn làm giảm tác dụng quang hợp của lá và khả năng kháng bệnh của cây trồng, sản lượng cây trồng giảm sút (Môn Sinh học 6) bài: Vai trò của thực vật đối với động vật và đời sống con người. (ảnh hưởng đến việc cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người, động vật, nơi ở, nơi sinh sản của động vật…) và bài Ảnh hưởng của các điều kiện bên ngoài đến quang hợp +Tác hại của mưa axit đối với rừng: Các thảm thực vật xanh bị mưa axit tàn phá, làm tăng độ chua, giảm độ màu mỡ của đất những nguyên tố canxi, magie trong đất rất cần cho cây trồng đều bị hao kiệt, đất đai nhanh chóng bạc màu. (Môn Công nghệ 7). GV: Chiếu hình ảnh minh họa tác hại của hiện tượng mưa axit -Gv: Cung cấp thêm thông tin: Phải phòng chống mưa axit: Xử lí nhiên liệu trước khi dùng, khử hết lưu huỳnh vô cơ trong than đá trước khi đốt, tách và thu hồi axit trong quá trình đốt than, triệt để giảm bớt khí lưu huỳnh đi oxit trong khí thải… Ví dụ 3: Bài 10: MỘT SỐ MUỐI QUAN TRỌNG. MUỐI NATRI CLORUA - NaCl Liên môn môn Ngữ văn 9, GDCD 6, môn Công nghệ 6, môn Sinh học 8, Vật lí 6 Họat động của GV và HS Nội dung  Mục tiêu bài học: -Hs nêu được cách khai thác muối NaCl từ nước biển, hoặc hồ nước mặn và ứng dụng của natri clorua (NaCl)  Mục tiêu liên môn: -Vận dụng kiến thức môn vật lí 6 để giải thích cách khai thác trên. (sử dụng ánh nắng mặt trời (nhiệt độ) cho các ruộng muối bay hơi nước. -Vận dụng kiến thức môn Ngữ văn 9, GDCD 6, môn Công nghệ 6, môn Sinh học 8 giúp Hs hiểu được ông, cha ta đã mượn “hình ảnh” của muối để giáo dục con cháu và mọi người sống với nhau phải có nghĩa có tình… từ đó Gv giáo dục HS lòng biết ơn đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy, cô giáo… những người đã giáo dục mình thành người có ích cho xã hội. Hs hiểu được tính chất vật lí của NaCl có vị mặn, NaCl có vai trò hết sức quan trọng trong đời sống con người: Bảo quản thực phẩm trước khi chế biến, chế biến thực phẩm, làm gia vị, khử một số chất độc hại, làm thuốc sát trùng vết thương… 2. Cách khai thác: 2. Cách khai thác: -HS: Trả lời: