Tài liệu Thuyết trình côn trùng chuyên khoa thiên địch trên cây lúa

Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh Khoa Nông Học GVHD: ThS. Lê Cao Lượng Thành viên nhóm 1. 2. 3. 4. 5. Bùi Thị Hoa Nguyễn Thị Thu Diễm Nguyễn Duy Phương Dương Bảo Toàn Trần Trường Cửu 12145115 DH12BVB 12145280 DH12BVA 12145062 DH12BVA 12145038 DH12BVB 12145233 DH12BVA ĐẶT VẤN ĐỀ • Côn trùng lấy sâu rầy làm thức ăn nhưng chúng lại trở thành thức ăn của những loài côn trùng khác. Người ta gọi những kẻ tấn công những loài gây hại cho cây lúa là thiên địch. • Giữa thiên địch, dịch hại và cây lúa có mối quan hệ mật thiết với nhau • Quá trình đấu tranh cùng tồn tại của những sinh vật này thiết lập nên quy luật cân bằng tự nhiên trong hệ sinh thái ruộng lúa. HỆ SINH THÁI ĐẶT VẤN ĐỀ • Trong hệ sinh thái ruộng lúa có 2 nhóm thành phần chính nhóm sinh vật và không phải sinh vật 2 nhóm đều có vai trò nhất định nhưng đáng chú ý là mối quan hệ giữa cây lúa,dịch hại và thiên địch. • Mối quan hệ này được hình thành từ nhu cầu về thức ăn mà khởi điểm là cây lúa. • Con người trồng lúa có cây lúa thì có dịch hại, thiên địch xuất hiện để ăn các đối tượng dịch hại.đây là quy luật tự nhiên khi 1 trong 3 nhóm thành phần thay đổi thì sẽ kéo theo sự biến động của 2 nhóm còn lại.. SÂU BỆNH CHỦ YẾU Ở CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG CỦA CÂY LÚA THIÊN ĐỊCH Thiên địch là những sinh vật có ích, chúng ăn hoặc gây bệnh cho những sinh vật gây hại cho sản xuất nông nghiệp. • Thiên địch được chia ra làm 3 nhóm: -Nhóm thiên địch bắt mồi ăn thịt. Ví dụ: dế nhảy ăn trứng sâu, bọ cánh cứng ăn sâu, bọ rùa ăn rệp, bọ ngựa bắt sâu. - Nhóm thiên địch ký sinh. Ví dụ: ong ký sinh nhộng, ong ký sinh sâu cuốn lá, ong ký sinh sâu đục quả, ong ký sinh sâu đo... - Nhóm vi sinh vật gây bệnh hại côn trùng, làm sâu bị bệnh và chết. Ví dụ: nấm gây bệnh cho sâu cuốn lá, nấm gây bệnh cho rệp,virus nhân đa diện(NPV). THIÊN ĐỊCH 1. NHÓM THIÊN ĐỊCH BẮT MỒI ĂN THỊT - Bọ rùa đỏ - Bọ rùa 8 chấm - Muồm muỗm - Chuồn chuồn kim - Con đuôi kìm - Kiến ăn thịt - Ong - Nhện ăn thịt Ly-Co-Sa - Dế nhảy - Nhện chân dài Nhện lưới Nhện linh miêu Nhện nhảy Bọ cánh cứng 3 khoang Bọ xít mù xanh Bọ xít nước ăn thịt BỌ RÙA ĐỎ Tên khoa học: Micraspis sp. Bộ: Coleoptera( bộ cánh cứng) Họ: Cocconellidae( họ bọ rùa) Micraspis sp. Là một loài bọ rùa đỏ, hình ovan, màu đỏ chói đậm hoặc nhạt. Bọ rùa hoạt động vào ban ngày trên ngọn cây lúa ở môi trường đất cạn cũng như đất ẩm ướt. BỌ RÙA ĐỎ • Cả trưởng thành (ảnh 2) và sâu non màu tối (ảnh 3) của Micraspis crocea ăn bọ rầy cũng như sâu non và trứng. Con trưởng thành của 3 2 M.Crocea màu vàng, có chấm sau cổ ( ảnh 4). 4 BỌ RÙA 8 CHẤM Tên khoa học: Harmonia octomaculata Bọ rùa 8 chấm (Fabricius) Bộ: Coleoptera (bộ cánh cứng) Họ: Coccinellidae (họ bọ rùa) Có lốm đốm trên lưng và bắt những con mồi di chuyển chậm. Khi bị đụng đến các con trưởng thành sẽ nhanh chóng rụng khỏi cây hoặc bay đi. BỌ RÙA 8 CHẤM Sâu non của bọ rùa phàm ăn hơn con trưởng thành và mỗi ngày chúng ăn 510 con mồi (trứng, sâu non, trưởng thành). Ảnh bên cho ta thấy 1 con sâu non của H.octomaculata đang ăn 1 con rầy non. MUỒM MUỖM Tên khoa học: Conocephalus longgipennis Họ: Tethigoniidae (họ sát sành) Bộ: Orthoptera (bộ cánh thẳng) Muồm muỗm là một loại côn trùng to, mặt nghiêng, có râu rất dài, thường dài gấp đôi thân do đó dễ phân biệt với các loài châu chấu thông thường. Muồm muỗm có màu xanh, con trưởng thành có màu xanh và vàng. Chúng thường hoạt động mạnh về đêm và có nhiều ở ruộng MUỒM MUỖM Thiên địch của bọ xít, sâu đục thân, bọ rầy lá và bọ rầy thân. Mỗi ngày 1 con thiên địch có thể ăn 3-4 trứng sâu đục thân 2 chấm. CHUỒN CHUỒN KIM Tên khoa học: Agriocnemis pymaea; Agriocnemis femina Họ: Coenagrionidae (họ chuồn chuồn kim) Bộ: Odonata (bộ chuồn chuồn) Đây là loại chuồn chuồn cánh hẹp, yếu hơn các loại chuồn chuồn cùng họ với nó CHUỒN CHUỒN KIM Con trưởng thành màu xanh và đen, có bụng nhỏ dài. Con đực màu sắc đẹp hơn con cái. Phần đuôi bụng của con đực màu vàng cam (màu xanh lam). Con cái thân có màu xanh lục. Thiên địch của bọ rầy, sâu cuốn lá…ảnh bên cho ta thấy 1 đôi A.F.Femina đang giao cấu, con cái đang ăn bướm sâu cuốn lá. CON ĐUÔI KÌM Tên khoa học: Euborellia stali Họ: Carcinophoridae (họ đuôi kìm) Bộ: Dermaptera (bộ cánh da) Đặc điểm của con đuôi kìm là có một đôi càng sau như hình cái kẹp dùng để tự vệ. Bọ đuôi kìm có màu đen bóng, giữa cái đốt bụng có khoang trắng và có điểm trắng đầu đỉnh râu CON ĐUÔI KÌM Chúng thường sống trên ruộng khô và làm tổ dưới đất ở gốc cây lúa. Loài bọ này chui vào các rãnh sâu đục thân đã đục để tìm sâu non. Đôi khi chúng trèo lên lá để tìm mồi sâu cuốn lá. KIẾN ĂN THỊT Tên khoa học: Solenopsis geminata Họ: Formicidae (họ kiến) Bộ: Hymenoptera (bộ cánh màng) Kiến ăn thịt là các loài kiến lửa và chúng đốt rất đau. Kiến có màu nâu đỏ, làm tổ trên ruộng khô hoặc trên các bờ ruộng lúa ướt KIẾN ĂN THỊT Những kiến thợ đã được chuyên môn hóa cắn gẫy hạt thóc để làm thức ăn cho kiến non. Solenopsis ăn bất cứ côn trùng nào mà chúng kiếm được. Trứng của bọ xít đen (hình 1) cũng có thể bị tấn công. Cả đến bọ xít đen trưởng thành (ảnh 2) cũng là đối tượng của chúng. 1 2