Tài liệu Thuyết minh đồ án công nghệ chế tạo máy 104

NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Môc lôc I. 1.1. 1.2. 1.3. II. III. I. II. I. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. II. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. III. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. lêi më ®Çu ………………………………………………………….. Ch¬ng mét………………………………………………………… Ph©n tÝch……………………………………………………………… Ph©n tÝch chøc n¨ng lµm viÖc. ……………………………………… §iÒu kiÖn kü thuËt. …………………………………………………… VËt liÖu chÕ t¹o. ……………………………………………………… X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. ………………………………………… Ph©n tÝch tÝnh c«ngnghÖ trong kÕt cÊu. …………………. Ch¬ng hai………………………………………………………… Chän ph«i. ……………………………………………………………… thiÕt kÕ b¶n vÏ lång ph«i. ……………………………………… Ch¬ng ba: thiÕt kÕ nguyªn c«ng………………………… nguyªn c«ng I. ………………………………………………………. §Þnh vÞ. …………………………………………………………………... Chän m¸y. ……………………………………………………………… Chän dao. ……………………………………………………………… Lîng d gia c«ng……………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… nguyªn c«ng II vµ V………………………………………………… §Þnh vÞ. ………………………………………………………………….. Chän m¸y. ……………………………………………………………….. Chän dao. ………………………………………………………………... Lîng d gia c«ng. …………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… nguyªn c«ng III vµ IV. …………………………………………… §Þnh vÞ. ………………………………………………………………… Chän m¸y. ……………………………………………………………… Chän dao. ……………………………………………………………… Lîng d gia c«ng. …………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… Trang 3 4 4 4 4 5 5 7 10 10 12 14 14 14 14 14 14 15 18 18 19 19 19 19 22 22 22 22 23 23 Trang 1 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc IV. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. V. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 1.8. VI. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. VII. nguyªn c«ng VI. …………………………………………………… §Þnh vÞ. ………………………………………………………………… Chän m¸y. ……………………………………………………………… Chän dao. ……………………………………………………………… Lîng d gia c«ng. …………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… nguyªn c«ng VII. …………………………………………………… §Þnh vÞ. ………………………………………………………………… Chän m¸y. ……………………………………………………………… Chän dao. ……………………………………………………………… Lîng d gia c«ng: …………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… TÝnh lùc kÑp……………………………………………………………. X¸c ®Þnh sai sè ®å g¸…………………………………………………. Yªu cÇu kü thuËt cña ®å g¸………………………………………….. nguyªn c«ng VIII…………………………………………………… §Þnh vÞ. ………………………………………………………………… Chän m¸y. ……………………………………………………………… Chän dao. ……………………………………………………………… Lîng d gia c«ng. …………………………………………………… ChÕ ®é c¾t. ……………………………………………………………… nguyªn c«ng kiÓm tra…………………………………………… Ch¬ng bèn tÝnh thêi gian c¬ b¶n……………………………………… tµi liÖu tham kh¶o…………………………………………… 2 26 26 26 26 27 27 28 28 28 28 28 30 32 36 36 37 37 37 37 37 37 39 40 46 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Lêi më ®Çu C«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ mét ngµnh then chèt, nã ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. NhiÖm vô cña c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ chÕ t¹o ra c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ cho mäi lÜnh vùc cña nghµnh kinh tÕ quèc d©n, viÖc ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®ang lµ mèi quan t©m ®Æc biÖt cña §¶ng vµ nhµ níc ta. Ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ph¶i ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi víi viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ ®Çu t c¸c trang bÞ hiÖn ®¹i. ViÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ nhiÖm vô träng t©m cña c¸c trêng ®¹i häc. HiÖn nay trong c¸c ngµnh kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh c¬ khÝ nãi riªng ®ßi hái kÜ s c¬ khÝ vµ c¸n bé kÜ thuËt c¬ khÝ ®îc ®µo t¹o ra ph¶i cã kiÕn thøc c¬ b¶n t¬ng ®èi réng, ®ång thêi ph¶i biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ thêng gÆp trong s¶n xuÊt. M«n häc c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y cã vÞ trÝ quan träng trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o kÜ s vµ c¸n bé kÜ thuËt vÒ thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c lo¹i m¸y vµ c¸c thiÕt bÞ c¬ khÝ phôc vô c¸c ngµnh kinh tÕ nh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, ®iÖn lùc ...vv §Ó gióp cho sinh viªn n¾m v÷ng ®îc c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña m«n häc vµ gióp cho hä lµm quen víi nhiÖm vô thiÕt kÕ, trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o , ®å ¸n m«n häc c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y lµ m«n häc kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña sinh viªn chuyªn ngµnh chÕ t¹o m¸y khi kÕt thóc m«n häc. Sau mét thêi gian t×m hiÓu vµ víi sù chØ b¶o nhiÖt t×nh cña c« gi¸o NguyÔn Kim Nga ®Õn nay Em ®· hoµn thµnh ®å ¸n m«n häc c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ vµ tÝnh to¸n tÊt nhiªn sÏ cã nh÷ng sai sãt do thiÕu thùc tÕ vµ kinh nghiÖm thiÕt kÕ, em rÊt mong ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y vµ sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c b¹n ®Ó lÇn thiÕt kÕ sau vµ trong thùc tÕ sau nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Ngµy 20 th¸ng 11 n¨m 2000 SV NguyÔn H÷u Th¾ng. 3 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Ch¬ng mét I. Ph©n tÝch chøc n¨ng lµm viÖc vµ yªu cÇu kü thuËt. I.1. Ph©n tÝch chøc n¨ng lµm viÖc. B¹c ®ì lµ mét chi tiÕt thuéc lo¹i chi tiÕt ®iÓn h×nh d¹ng b¹c, ®îc dïng nhiÒu trong chÕ t¹o m¸y. Chi tiÕt cã h×nh èng trßn, thµnh máng, trªn chi tiÕt cã mÆt bÝch vµ cã lç ngang 10 ®Ó dÉn dÇu b«i tr¬n. B¹c ®ì ®îc cè ®Þnh víi th©n m¸y bëi hai bu l«ng. Chøc n¨ng chÝnh cña b¹c ®ì lµ ®îc dïng ®Ó ®ì c¸c trôc quay. Nhê cã b¹c ®ì, trôc cã vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong m¸y vµ quay tù do quanh mét ®êng t©m ®· ®Þnh. MÆt lµm viÖc chÝnh cña b¹c ®ì lµ mÆt trong (lç 15). MÆt nµy trong qu¸ tr×nh lµm viÖc lu«n tiÕp xóc víi trôc. Ngoµi ra yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c cña mÆt ngoµi (32) vµ ®é chÝnh x¸c vÒ kho¶ng c¸ch gi÷a hai t©m lç b¾t bu l«ng còng hÕt søc quan träng.  §iÒu kiÖn lµm viÖc cña b¹c ®ì: Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc (trôc quay), b¹c ®ì lu«n chÞu t¶i träng va ®Ëp vµ dao ®éng. MÆt lµm viÖc (15) lu«n chÞu ma s¸t vµ mµi mßn, nhiÖt ®é lµm viÖc t¬ng ®èi cao. Tuy nhiªn nã kh«ng ®ªn møc qu¸ kh¾c nghiÖt bëi nã ®îc b«i tr¬n trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. I.2. §iÒu kiÖn kü thuËt. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ chøc n¨ng cña b¹c ®ì nh trªn th× yªu cÇu kü thuËt chñ yÕu cña b¹c ®ì lµ ®é ®ång t©m gi÷a mÆt ngoµi (32) vµ mÆt trong (15) còng nh ®é vu«ng gãc gi÷a mÆt ®Çu vµ ®êng t©m lç. Cô thÓ ta ph¶i ®¶m b¶o: - §êng kÝnh mÆt ngoµi (32) ®¹t CCX 7 : 32-0,025. - §êng kÝnh lç (15) ®¹t CCX 6: 15+0,011. - §é kh«ng ®ång t©m gi÷a mÆt ngoµi vµ lç ≤ 0,15mm. 4 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc - §é kh«ng vu«ng gãc gi÷a mÆt ®Çu vµ ®êng t©m lç kh«ng lín h¬n 0,2mm/100mm b¸n kÝnh. I.3. VËt liÖu chÕ t¹o. VËt liÖu chÕ t¹o b¹c ®ì lµ Gang x¸m GX15-32. Thµnh phÇn ho¸ häc cña GX15-32: §é cøng HB 200 C 3,0 – 3,7 Si 1,2 – 2,5 MÆt ngoµi S P 0,25 – < 0,12 0,05 – 1,00 1,00 NÕu nh ThÐp lµ kim lo¹i cã c¬ tÝnh tæng hîp cao, cã thÓ chÞu t¶i träng rÊt nÆng, ®é bÒn cao vµ ®é dai va ®Ëp. Th×, gang l¹i lµ vËt liÖu cã c¬ tÝnh kh«ng cao, ®é bÒn thÊp, ®é dÎo vµ ®é dai va ®Ëp thÊp, cã thÓ coi lµ vËt liÖu gißn. Tuy vËy víi b¹c ®ì lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn kh«ng qu¸ kh¾c nghiÖt, mÆt lµm viÖc lu«n chÞu ma s¸t vµ mµi mßn th× gang x¸m l¹i cã u ®iÓm: trong gang x¸m cã thµnh phÇn Grafit cã kh¶ n¨ng tù b«i tr¬n nªn lµm t¨ng tÝnh chèng mµi mßn. H¬n n÷a, gang lµ vËt liÖu kh¸ rÎ, dÔ gia c«ng c¾t gät bëi phoi lµ phoi vôn (do sù cã mÆt cña Grafit), lµ vËt liÖu cã tÝnh ch¶y lo·ng cao, rÊt thÝch hîp cho ph¬ng ph¸p chän ph«i lµ ph«i ®óc. NÕu chän ®îc ph¬ng ph¸p ®óc hîp lý sÏ n©ng cao ®îc c¬ tÝnh cña vËt liÖu. II.X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt.  Sè lîng chi tiÕt: Yªu cÇu s¶n lîng hµng n¨m lµ N1= 10000 chiÕc/n¨m.  sè chi tiÕt s¶n xuÊt hµng n¨m:      N  N1.m1  .1   100   100   trong ®ã: - N1: s¶n lîng hµng n¨m; N1=10000chiÕc/n¨m. - m: sè chi tiÕt trong mét s¶n phÈm; m=1. - : sè chi tiÕt phÕ phÈm; =5%. 5 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc - : sè chi tiÕt s¶n xuÊt thªm ®Ó dù tr÷; =5%. N 5  5    10000 .1.1  .1    11035 (chi 100   100   tiÕt).  Träng lîng chi tiÕt: Q=V.  : träng lîng riªng; víi Gang: =7,4(Kg/cm3). V: thÓ tÝch chi tiÕt. V=V1+V2 V1:ThÓ tÝch phÇn mÆt bÝch: V1= 40772,5 (mm3) V2:ThÓ tÝch phÇn trô dµi: V2= 72129,5 (mm3) V= 40772,5 + 72129,5 = 112902 (mm3) = 0,1129 (cm3).  Q= 0,1129 . 7,4 =0,83546 (kg) < 4 (Kg). Theo b¶ng 2 (trang13-híng dÉn thiÕt kÕ ®å ¸n CNCTM-TrÇn V¨n §Þch.2000): - Sè lîng chi tiÕt s¶n xuÊt trong mét n¨m: N=11035 (chi tiÕt). - Träng lîng chi tiÕt: Q=0,83546(kg) < 4 (kg)  D¹ng s¶n xuÊt lµ d¹ng s¶n xuÊt hµng lo¹t lín. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc quy ®Þnh kÕt cÊu cña chi tݪt. III. Ph©n tÝch tÝnh c«ngnghÖ trong kÕt cÊu cña chi tiÕt. TÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ kÕt cÊu còng nh nh÷ng yªu cÇu kü thuËt øng víi chøc n¨ng lµm viÖc cña chi tiÕt gia c«ng. Nã cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao tÝnh c«ng nghÖ, gi¶m khèi lîng lao ®éng, t¨ng hÖ sè sö dông vËt liÖu vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Rz40 Ø13 50±0,2 Ø70 Ø10 1,25 Rz20 Rz20 Rz40 Ø21H7 k6 Ø30 2,5 Ø32-0,025 Ø28 Ø15 +0,018 Ø8,5x2 lç 22 43 17 112 17 25 22 44 Chi tiÕt b¹c ®ì (h×nh trªn) ®îc chÕ t¹o b»ng ph¬ng ph¸p ®óc tõ gang x¸m GX15-32. Qu¸ tr×nh ®óc kh«ng qu¸ phøc t¹p , nhng cÇn ph¶i cã mÆt ph©n c¸ch v× chi tiÕt cã d¹ng trßn xoay nªn kh«ng thÓ ®óc trong mét hßm khu«n. CÇn lu ý r»ng b¹c cã ®êng kÝnh lç lµ 15, trong khi chiÒu dµi lç lµ 112mm, do vËy viÖc t¹o ph«i cã lç s½n lµ kh«ng thÓ ®îc. VÒ tÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu khi gia c«ng c¬, th× chi tiÕt cã nh÷ng nhîc ®iÓm sau: - Chi tiÕt cã thµnh máng nªn trong qu¸ tr×nh gia c«ng, vÊn ®Ò biÕn d¹ng híng kÝnh cÇn ®îc lu ý. - H×nh d¸ng vµ vÞ trÝ cña lç 15 kh«ng cho phÐp ta gia c«ng hÕt toµn bé tõ mét phÝa. Nh vËy khi gia c«ng lç nµy, ta ph¶i thay ®æi g¸ ®Æt vµ qu¸ tr×nh nµy sÏ ¶nh hëng tíi ®é ®ång t©m gi÷a lç vµ mÆt ngoµi còng nh ®é vu«ng gãc gi÷a mÆt ®Çu vµ ®êng t©m lç. - MÆt lµm viÖc (mÆt lç) yªu cÇu ®é nh¸m Ra=1,25 lµ hîp lý v× khi ®é nh¸m bÒ mÆt nµy cµng cao th× kh¶ n¨ng diÔn ra b«i tr¬n ma s¸t ít cµng dÔ. Yªu cÇu cÊp chÝnh x¸c ®êng kÝnh lç ®¹t CCX6. Yªu cÇu nµy ta cã thÓ thùc hiÖn ®îc nhng còng gÆp khã kh¨n bëi víi cïng mét CCX th× viÖc gia c«ng trôc bao giê còng dÔ h¬n, h¬n n÷aviÖc gia c«ng ®¹t yªu cÇu ®ã lµ kh«ng cÇn thiÕt bëi trong thùc tÕ, kiÓu l¾p gi÷a b¹c vµ trôc th«ng thêng lµ c¸c kiÓu l¾p láng tiªu chuÈn: H7/e8 ; H7/f7 ….Nh vËy, víi ®ên kÝnh lç b¹c chØ cÇn gia c«ng víi CCX7 lµ ®ñ. 7 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc - Víi mÆt ngoµi (32), yªu cÇu CCX7 vµ ®é nh¸m Ra=2,5 lµ hîp lý tuy vËy, nÕu ta thùc hiÖn gia c«ng toµn bé mÆt ngoµi víi cïng yªu cÇu ®ã th× rÊt khã vµ kh«ng cÇn thiÕt. Do vËy ë ®©y ta cã thÓ thùc hiÖn h¹ bËc mÆt ngoµi víi c¸c ®êng kÝnh 28, 30,  32. Khi h¹ bËc mÆt ngoµi cÇn lu ý ®Õn biÕn d¹ng híng kÝnh bëi lóc nµy chiÒu dÇy thµnh b¹c ®· gi¶m xuèng. - C¸c mÆt cßn l¹i kh«ng cã vÊn ®Ò g× khã kh¨n khi gia c«ng ®Ó ®¹t ®îc ®é bãng vµ ®é chÝnh x¸c. - ViÖc gia c«ng hai lç b¾t bu l«ng còng gÆp khã kh¨n bëi: + Hai lç nµy lµ hai lç bËc nªn ph¶i gia c«ng b»ng hai dao vµ hai b¹c dÉn kh¸c nhau. + Kh«ng thÓ thùc hiÖn trªn m¸y nhiÒu trôc chÝnh do kho¶ng c¸ch gi÷a hai t©m lç nµy nhá (50mm). - VÒ mÆt vËt liÖu: Víi viÖc chÕ t¹o b¹c b»ng gang x¸m GX15-32 lµ vËt liÖu cã kh¶ n¨ng chèng mµi mßn cao . Tuy v©y, vÒ l©u dµi vÊn ®Ò mµi mßn vÉn kh«ng thÓ kh¾c phôc ®îc hÕt. Sau mét thêi gian lµm viÖc, khe hë gi÷a b¹c vµ trôc lín, kh«ng ®¶m b¶o ®óng chøc n¨ng lµm viÖc ta ph¶i thay b¹c. §Ó tiÕt kiÖm ta cã thÓ dïng lãt b¹c. Víi viÖc dïng lãt b¹c th× khi b¹c bÞ mßn mÆt lµm viÖc ta chØ cÇn ®æi lãt b¹c kh¸c thay v× viÖc ph¶i ®æi c¶ b¹c. ViÖc thay thÕ còng dÔ dµng. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ tÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu nh ë trªn, nh×n chung chi tiÕt cã tÝnh c«ng nghÖ trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng lo¹t lín. 8 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Ch¬ng II Chän ph«i vµ thiÕt kÕ b¶n vÏ lång ph«i I. Chän ph«i: B¹c ®ì cã h×nh d¸ng d¹ng trßn xoay, nÕu ta chÕ t¹o ph«i b»ng ph¬ng ph¸p dËp thÓ tÝch th× cã thÓ cã ®îc c¬ tÝnh rÊt cao. Tuy nhiªn, vËt liÖu ®Ó chÕ t¹o b¹c ®ì lµ gang x¸m GX15-32 nªn ta kh«ng thÓ dïng ph¬ng ph¸p dËp ®Ó chÕ t¹o ph«i. Ph¬ng ph¸p t¹o ph«i hîp lý nhÊt lµ ph«i ®óc bëi nã cho mét sè u ®iÓm ®Æc biÖt quan träng mµ ph¬ng ph¸p kh¸c kh«ng cã ®îc: - Ph«i kh«ng bÞ nøt, vì khi chÕ t¹o. - S¶n xuÊt linh ho¹t nªn gi¸ thµnh rÎ. - Gi¸ thµnh t¹o khu«n rÎ. - Ngoµi ra, nÕu chän ®îc ph¬ng ph¸p ®óc hîp lý sÏ cho vËt ®óc c¬ tÝnh còng rÊt cao. Bªn c¹nh ®ã, nã cã mét sè nhîc ®iÓm: - Lîng d lín. - §é chÝnh x¸c cña ph«i kh«ng cao. - N¨ng suÊt thÊp. - Ph«i dÔ m¾c khuyÕt tËt. Tuú thuéc vµo lo¹i khu«n, mÉu, ph¬ng ph¸p rãt ta cã thÓ dïng nhiÒu ph¬ng ph¸p dóc kh¸c nhau vµ cã c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c nhau. Ta cã thÓ xÐt c¸c ®Æc ®iÓm cña chóng nh sau: I.1. §óc trong khu«n c¸t. §óc trong khu«n c¸t lµ d¹ng ®óc phæ biÕn. Khu«n c¸t lµ lo¹i khu«n ®óc mét lÇn( chØ ®óc mét lÇn råi ph¸ khu«n). VËt ®óc t¹o h×nh trong khu«n c¸t cã ®é chÝnh x¸c thÊp, ®é bãng bÒ mÆt kÐm, lîng d lín. ThÝch hîp víi vËt ®óc phøc t¹p, khèi lîng lín. Kh«ng thÝch hîp cho s¶n xuÊt hµng lo¹t lín vµ hµng khèi. Ph¬ng ph¸p ®óc trong khu«n c¸t khã c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸. 9 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc I.2. §óc trong khu«n kim lo¹i. §óc trong khu«n kim lo¹i cã thÓ thùc hiÖn viÖc ®iÒn ®Çy kim lo¹i theo nhiÒu c¸ch:  Rãt tù do: ThÝch hîp cho s¶n xuÊt hµng lo¹t lín, vËt ®óc nhá, trung b×nh, cÊu t¹o ®¬n gi¶n. VËt ®óc cã c¬ tÝnh cao, dïng ®óc c¸c vËt liÖu kh¸c nhau. Tuy nhiªn h¹n chÕ ®óc gang x¸m.  §iÒn ®µy kim lo¹i ®íi ¸p lùc: S¶n xuÊt hµng lo¹t lín, hµng khèi. VËt ®óc nhá, ®¬n gi¶n. §óc vËt ®óc yªu cÇu chÊt lîng cao, thÝch hîp cho c¶ vËt liÖu cã nhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp. Ph¬ng ph¸p ®óc trong khu«n kim lo¹i dÔ c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸, gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®óc cao h¬n so víi ®óc trong khu«n kim lo¹i. Tuy vËy, víi s¶n lîng hîp lý th× gi¸ thµnh x¶n xuÊt sÏ kh«ng cao. I.3. §óc ly t©m. Dïng trong s¶n xuÊt hµng lo¹t nhá vµ võa, vËt ®óc trßn xoay, rçng. Kh«ng dïng cho vËt liÖu cã thiªn tÝch lín. C¬ tÝnh vËt ®óc kh«ng ®Òu. I.4. §óc liªn tôc. Dïng trong s¶n xuÊt hµng lo¹t. VËt ®óc cã d¹ng thái hoÆc èng, cã thiÕt diÖn kh«ng ®æi trªn suèt chiÒu dµi, ®é dµi lín. VËt ®óc cã mÆt ngoµi vµ mÆt trong ®¹t chÊt lîng cao, kh«ng cÇn gia c«ng. 10 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc I.5. §óc trong khu«n vá máng Dïng trong s¶n xuÊt hµng lo¹t, vËt ®óc nhá vµ trung b×nh. ChÕ t¹o vËt ®óc cã chÊt lîng cao, kim lo¹i quý, lîng d gia c«ng nhá. Tuy vËy, gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®óc lµ rÊt lín. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt vµ kÕt cÊu cña chi tiÕt b¹c ®ì: d¹ng s¶n xuÊt hµng lo¹t lín, VËt liÖu gang x¸m GX15-32, vËt ®óc trßn xoay, kÕt cÊu kh«ng phøc t¹p, yªu cÇu chÊt lîng cao, n¨ng suÊt cao. ë ®©y ta chän ph¬ng ph¸p t¹o ph«I lµ ph¬ng ph¸p ®óc trong khu«n kim lo¹i, ®iÒn ®Çy kim lo¹i b»ng ph¬ng ph¸p rãt ¸p lùc. B¶n vÏ khu«n ®óc ®ù¬c vÏ s¬ lîc nh sau: T D II.thiÕt kÕ b¶n vÏ lång ph«i. B¶n vÏ lång ph«i ®îc x©y dùng trªn c¬ së lîng d vµ sai lÖch vÒ kÝch thíc cña chi tiÕt ®óc. Tõ ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i ®· chän trªn, ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc lîng d vµ sai lÖch vÒ kÝch thíc cho chi tiÕt ®óc nh sau: - Lîng d gia c«ng vÒ kÝch thíc ph«i. VËt ®óc nhËn ®îc tõ c¸c mÉu gç, dïng khu«n kim lo¹i dÔ th¸o l¾p vµ sÊy kh«. Do vËy cÊp chÝnh x¸c chi tiÕt ®óc nhËn ®îc lµ cÊp chÝnh x¸c II. Theo b¶ng 3-95 trang 252(Sæ tay CNCTM) ta cã lîng d vÒ kÝch thíc ph«i: + Víi nh÷ng kÝch thíc  50mm: lîng d ®¹t ®îc lµ 2,5mm. + Víi nh÷ng kÝch thíc 50 L  120mm: lîng d ®¹t ®îc lµ 4mm. - Sai lÖch cho phÐp vÒ kÝch thíc ph«i. 11 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc Theo b¶ng 3-98 trang 253 (Sæ tay CNCTM) ta cã: + Víi nh÷ng kÝch thíc  50mm sai lÖch cho phÐp: 0,5mm + Víi nh÷ng kÝch thíc 50 L  120mm sai lÖch cho phÐp: 0,8mm - Sai lÖch cho phÐp vÒ träng lîng ph«i: 7%. Tõ ®©y ta cã thÓ vÏ ®îc b¶n vÏ lång ph«i cho chi tiÕt ®óc. 19,5 Rz40 Ø13 Rz20 Rz20 43 17 112 116 17 22 25 44 12 Ø73 Ø30 1,25 50±0,2 Ø70 Rz20 Ø21H7 h6 2,5 Ø34,5 Ø32 -0,025 Ø28 Ø15 +0,018 Ø8,5x2 lç NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc ch¬ng ba thiÕt kÕ nguyªn c«ng I. nguyªn c«ng I: tiÖn mÆt ®Çu, mÆt ®Çu bÝch, mÆt ngoµi bÝch vµ mÆt ngoµi  30 1.1. G¸ ®Æt: Rz20 Rz20 Rz20 Ø70 Ø30 Rz20 ChuÈn ®Þnh vÞ lµ mÆt trô ngoµi vµ m¨t ®Çu bÝch. §Þnh vÞ vµ kÑp chÆt trªn m©m cÆp 3 chÊu tù ®Þnh t©m, h¹n chÕ 5 bËc rù do. 1.2. Chän m¸y: s s Thùc hiÖn trªn m¸y tiÖn v¹n n¨ng T620; c«ng suÊt ®éng c¬ N=10(Kw) 1.3. Chän dao: dïng dao tiÖn ®Çu g¾n m¶nh hîp kim cøng BK8. - TiÖn mÆt ®Çu: Dao th©n cong, kÝch thíc dao 25x16x45o. - TiÖn ngoµi: Dao th©n th¼ng, kÝch thíc dao 25x16x45o. 1.4. Lîng d gia c«ng: 1.4.1. TiÖn mÆt ®Çu: Gia c«ng hai lÇn víi lîng d: + tiÖn th«: Zb=1,2(mm). + TiÖn tinh: Zb= 0,8(mm) 1.4.2 TiÖn mÆt ®Çu bÝch: Gia c«ng mét lÇn c¾t hÕt lîng d: Zb=1,25(mm). 1.4.3 TiÖn mÆt trô ngoµi vµ mÆt ngoµi bÝch: Gia c«ng hai lÇn c¾t hÕt lîng d: + tiÖn th«: 2Zb=3(mm) +tiÖn tinh: 2Zb=1,5(mm) 1.5 ChÕ ®é c¾t: 1.5.1. ChiÒu s©u c¾t: 13 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña tõng bíc c«ng nghÖ.Cô thÓ: - TiÖn mÆt ®Çu: + tiÖn th«: t =0,6(mm). + TiÖn tinh: t = 0,4(mm) - TiÖn mÆt ®Çu bÝch: t =0,625(mm). - TiÖn mÆt trô ngoµi vµ mÆt ngoµi bÝch: + tiÖn th«: t =1,5(mm) +tiÖn tinh: t =0,75(mm) 1.5.2. Lîng ch¹y dao: Theo b¶ng 5-72 trang 64 (Sæ tay CNCTM) ta cã: - lîng ch¹y dao cho tiÖn mÆt ®Çu: S = 0,2 (mm/vßng). Vµo gÇn t©m (kho¶ng 0,5 b¸n kÝnh), lîng ch¹y dao S = 0,1(mm/vßng). - TiÖn mÆt ®Çu bÝch: S=0,3 (mm/vßng). Theo b¶ng 5-65 trang 57 (Sæ tay CNCTM) ta cã: - lîng ch¹y dao cho tiÖn mÆt ngoµi: TiÖn th«: + MÆt ngoµi 30: S= 0,4 (mm/vßng). + MÆt ngoµi bÝch: S= 1 (mm/vßng). TiÖn tinh: S = 0,5(mm/vong). 1.5.3. Tèc ®é c¾t: a. TiÖn mÆt ®Çu vµ mÆt ®Çu bÝch: Tèc ®é c¾t ®ù¬c tra theo b¶ng 5-74 trang 57 (Sæ tay CNCTM)  TiÖn mÆt ®Çu: Vb= 59(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3. Trong ®ã: - K1: HÖ sè phô thuéc ®é cøng chi tiÕt K1=0,83. 14 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc - K2: HÖ sè phô thuéc tr¹ng th¸i bÒ mÆt K2=0,8. - K3: HÖ sè phô thuéc tuæi bÒn cña dao. Víi dao BK8 th× K3=1.  Vt = 59 . 0,83 . 0,8 . 1 = 39,176 (m/ph).  nt = Vt .1000 39,176.1000   389,69(v / ph).  .D  .30 chän theo m¸y cã: nm= 400 (v/ph).  Vtt  n m . .D 400. .30   40,2( m / ph). 1000 1000  TiÖn mÆt ®Çu bÝch: Vb= 49(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 49 . 0,83 . 0,8 . 1 = 32,536 (m/ph).  nt = Vt .1000 32,536.1000   147,95(v / ph).  .D  .70 chän theo m¸y cã: nm= 160 (v/ph).  Vtt  n m . .D 160. .70   35,185( m / ph). 1000 1000 b. TiÖn mÆt ngoµi 30: Theo b¶ng 5-65 trang 57 (Sæ tay CNCTM).  TiÖn th«: Vb= 138(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 138 . 0,83 . 0,8 . 1 = 91,632 (m/ph).  nt = Vt .1000 91,632.1000   972,24(v / ph).  .D  .30 chän theo m¸y cã: nm= 960 (v/ph).  Vtt  n m . .D 960. .30   90,477(m / ph). 1000 1000 15 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc  TiÖn tinh: Vb= 156(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 156 . 0,83 . 0,8 . 1 = 103,584 (m/ph).  nt = Vt .1000 103,584.1000   1099,06(v / ph).  .D  .30 chän theo m¸y cã: nm= 1000 (v/ph).  Vtt  n m . .D 1000. .30   94,247( m / ph). 1000 1000 c. TiÖn mÆt ngoµi 70: Theo b¶ng 5-65 trang 57 (Sæ tay CNCTM).  TiÖn th«: Vb= 97(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 97 . 0,83 . 0,8 . 1 = 64,408 (m/ph).  nt = Vt .1000 64,408.1000   292,88(v / ph).  .D  .70 chän theo m¸y cã: nm= 310 (v/ph).  Vtt  n m . .D 310. .70   68,172( m / ph). 1000 1000  TiÖn tinh: Vb= 156(m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 156 . 0,83 . 0,8 . 1 = 103,584 (m/ph).  nt = Vt .1000 103,584.1000   471,025(v / ph).  .D  .70 chän theo m¸y cã: nm= 480 (v/ph).  Vtt  n m . .D 480. .70   105,55(m / ph). 1000 1000 16 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc 1.5.4. C«ng suÊt c¾t. §Ó ®¶m b¶o c«ng suÊt m¸y ®¹t yªu cÇu. Ta chØ cÇn tra c«ng suÊt c¾t cho bíc nguyªn c«ng cã c«ng suÊt c¾t lín nhÊt. Ta thÊy, ë nguyªn c«ng I, bíc TiÖn mÆt ngoµi bÝch lµ cã kh¶ n¨ng cho c«ng suÊt c¾t cao nhÊt. Theo b¶ng 5-69 trang 61(Sæ tay CNCTM). Ta cã c«ng suÊt c¾t cho bíc nguyªn c«ng nµy nh sau: NC = 1,2 (KW). Nh vËy thùc hiÖn nguyªn c«ng trªn m¸y T620 ®· ®¶m b¶o c«ng suÊt c¾t. II. Nguyªn c«ng II vµ nguyªn c«ng V: 1.1. §Þnh vÞ: Thø tù bíc c«ng nghÖ ®Ó thùc hiÖn hai nguyªn c«ng nµy nh sau: Rz20 Nguyªn c«ng II: Gia c«ng bãc vá hÕt chiÒu dµi cña phÇn mÆt ngoµi n Rz20 28 vµ 32-0,025. Trong nguyªn c«ng nµy nµy ta thùc hiÖn ®Þnh vÞ vµ kÑp chÆt trªn m©m cÆp ba chÊu tù ®Þnh t©m h¹n chÕ n¨m bËc tù do. s s Nguyªn c«ng V: Bíc 1: TiÖn th« mÆt 28. 2,5 Ø32 -0,021 Bíc 3: TiÖn tinh mÆt 32 n Rz20 Ø28 Bíc 2: TiÖn b¸n tinh mÆt 28. Bíc 4: TiÖn tinh máng mÆt 32. Trong nguyªn c«ng nµy ta thùc s hiÖn ®Þnh vÞ vµ kÑp chÆt trªn hai mòi s chèng t©m (kh«ng cã khÝa nh¸m), h¹n chÕ n¨m bËc tù do. TruyÒn m« men quay cho chi tiÕt nhê tèc. 1.2. Chän m¸y: Thùc hiÖn trªn m¸y tiÖn T620. 1.3. Chän dao : Dao tiÖn ®Çu g¾n m¶nh hîp kim cøng BK8. 17 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc - TiÖn mÆt ®Çu: Dao th©n cong, kÝch thíc dao 25x16x45o. - TiÖn ngoµi: Dao th©n th¼ng, kÝch thíc dao 25x16x45o. 1.4. Lîng d gia c«ng: Lîng d cÇn c¾t bá ®Ó gia c«ng mÆt 32-0,025 lµ: 2Zb = 2,5(mm) Theo b¶ng 3-124 trang 169 (Sæ tay CNCTM) ta cã: Lîng d cho viÖc tiÖn tinh máng mÆt 32-0,025 lµ: 2Zb = 0,3(mm) Theo b¶ng 3-120 trang 165 (Sæ tay CNCTM) ta cã: Lîng d cho viÖc tiÖn tinh mÆt 32-0,025 lµ: 2Zb = 1(mm) VËy lîng d cÇn gia c«ng khi tiÖn bãc vá lµ: 2Zb = 1,2(mm) Lîng d cßn l¹i cÇn c¾t bá sau tiÖn bãc vá ®Ó gia c«ng mÆt 28 lµ: 2Zb = 3,3 Thø tù bíc nguyªn c«ng ®Ó gia c«ng nèt lîng du nµy lµ: - TiÖn b¸n tinh: 2Zb = 1,2(mm). - TiÖn th«: 2Zb = 2(mm). 1.5. ChÕ ®é c¾t: 1.5.1. Bíc 1:  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 0,6 (mm)  Lîng ch¹y dao: Theo b¶ng 5-11 trang 11(Sæ tay CNCTM) ta cã: S = 0,5 (mm).  Tèc ®é c¾t: Theo b¶ng 5-65 trang57(Sæ tay CNCTM) ta cã: Vb=156 (m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 156 . 0,83 . 0,8 . 1 = 103,584 (m/ph).  nt = Vt .1000 103,584.1000   1030,369(v / ph).  .D  .32 18 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc chän theo m¸y cã: nm= 1000(v/ph).  Vtt  n m . .D 1000. .32   100,53( m / ph). 1000 1000 1.5.2. Bíc 2: TiÖn th« mÆt 28.  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 1(mm)  Lîng ch¹y dao: Theo b¶ng 5-11 trang 11(Sæ tay CNCTM) ta cã: S = 0,5 (mm).  Tèc ®é c¾t: Theo b¶ng 5-65 trang57(Sæ tay CNCTM) ta cã: Vb=138 (m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 138 . 0,83 . 0,8 . 1 = 91,632(m/ph).  nt = Vt .1000 91,632.1000   1041,69(v / ph).  .D  .28 chän theo m¸y cã: nm= 1000(v/ph).  Vtt  n m . .D 1000. .28   98,53(m / ph). 1000 1000 1.5.3. Bíc 3: TiÖn b¸n tinh mÆt 28.  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 0,65 (mm)  Lîng ch¹y dao: Theo b¶ng 5-11 trang 11(Sæ tay CNCTM) ta cã: S = 0,5 (mm).  Tèc ®é c¾t: Theo b¶ng 5-65 trang57(Sæ tay CNCTM) ta cã: Vb=156 (m/ph).  Vt = Vb. K1.K2.K3.  Vt = 156 . 0,83 . 0,8 . 1 = 103,584 (m/ph). 19 NguyÔn H÷u Th¾ng CTM8-K43 §å ¸n m«n häc  nt = Vt .1000 103,584.1000   1177,56(v / ph).  .D  .28 chän theo m¸y cã: nm= 1250(v/ph).  Vtt  n m . .D 1250. .28   109,96( m / ph). 1000 1000 1.5.4. Bíc 4: TiÖn tinh mÆt 32:  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 0,5 (mm).  Lîng ch¹y dao vµ tèc ®é c¾t: b»ng bíc 1. S = 0,5 (mm); nm= 1000(v/ph). 1.5.5. Bíc 5: TiÖn tinh mÆt 32:  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 0,5 (mm).  Lîng ch¹y dao vµ tèc ®é c¾t: b»ng bíc 1. S = 0,5 (mm); nm= 1000(v/ph). 1.5.6. Bíc 6: TiÖn tinh máng mÆt 32-0,025:  ChiÒu s©u c¾t: ChiÒu s©u c¾t lÊy b»ng lîng d gia c«ng theo mét phÝa cña bíc: t = 0,15(mm).  Lîng ch¹y dao vµ tèc ®é c¾t: b»ng bíc 4. S = 0,5 (mm); nm= 1000(v/ph). 1.5.7. C«ng suÊt c¾t. Ta thÊy, ë hai nguyªn c«ng nµy c¸c bíc nguyªn c«ng cã c«ng suÊt c¾t gÇn nh nhau. Theo b¶ng 5-69 trang 61(Sæ tay CNCTM). Ta cã c«ng suÊt c¾t tèi ®a cho bíc nguyªn c«ng nµy lµ: NC = 1,2 (KW). Nh vËy thùc hiÖn nguyªn c«ng trªn m¸y T620 ®· ®¶m b¶o c«ng suÊt c¾t. 20