Tài liệu Thuế và quản lý thuế nâng cao chương trình ôn thi cấp chứng chỉ hành nghề kế toán

Chöông trình oân thi laáy chöùng chæ haønh ngheà keá toaùn THUEÁ & QUAÛN LYÙ THUEÁ NAÂNG CAO Mai Thanh Toøng, CPA Phoù CT Hoäi Keá toaùn TP 5/2010 Chöông trình oân thi laáy chöùng chæ haønh ngheà keá toaùn Buoåi 3 Thueá Thu nhaäp doanh nghieäp 5/2010 Muïc tieâu baøi giaûng Sau khi tham döï buoåi giaûng naøy, caùc Baïn seõ: Xaùc ñònh ñöôïc phaïm vi aùp duïng cuûa thueá TNDN Moâ taû ñöôïc caên cöù tính thueá (thu nhaäp chòu thueá vaø thueá suaát) Moâ taû ñöôïc phöông phaùp tính thueá (thu nhaäp tính thueá, thu nhaäp mieãn thueá, chuyeån loã) Xaùc ñònh caùc tröôøng hôïp öu ñaõi thueá, mieãn vaø giaûm thueá Thöïc hieän vieäc quyeát toaùn thueá TNDN khi keát thuùc naêm hoaït ñoäng hoaëc khi coù thay ñoåi loaïi hình hay chuû sôû höõu Noäi dung baøi giaûng 1. Ngöôøi noäp thueá 2. Phöông phaùp tính thueá 3. Thu nhaäp tính thueá & Thu nhaäp chòu thueá 4. Doanh thu tính thueá & Chi phí ñöôïc tröø 5. Thu nhaäp mieãn thueá & Thu nhaäp khaùc 6. Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán & chuyeån nhöôïng BÑS 7. Thueá suaát vaø thueá suaát öu ñaõi 8. Ñaêng kyù, keâ khai vaø noäp thueá Ngöôøi noäp thueá Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoaù, dòch vuï vaø coù thu nhaäp chòu thueá Bao goàm: Ngöôøi noäp thueá Doanh nghieääp ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo luaät phaùp Vieät Nam Doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp khoâng theo luaät phaùp VN, nhöng coù kinh doanh taïi VN, coù hoaëc khoâng coù cô sôû thöôøng truù taïi VN, hoaëc coù thu nhaäp phaùt sinh töø VN Thöôøng goïi laø thueá Nhaø thaàu (theo Thoâng tö 134 vaø 197) Phöông phaùp tính thueá Thueá TNDN ñöôïc tính theo naêm döông lòch hoaëc naêm taøi chính Naêm tính thueá ñaàu tieân (ñoái vôùi DN môùi thaønh laäp) hoaëc naêm tính thueá cuoái cuøng (ñoái vôùi DN saùp nhaäp, giaûi theå, thanh lyù, …) khoâng daøi quaù 15 thaùng Ví duï: Naêm ñaàu tieân: töø 13/11/2009 ñeán 31/12/2010 Naêm cuoái cuøng: 1/1/2009 ñeán 16/2/2010 Thueá TNDN phaûi taïm noäp theo quùy, moät naêm 4 laàn vaø moät laàn quyeát toaùn caû naêm Phöông phaùp tính thueá Coù 2 tröôøng hôïp 1. Ñoái vôùi DN thaønh laäp theo luaät phaùp VN 2. Ñoái vôùi toå chöùc nöôùc ngoaøi kinh doanh taïi VN coù hay khoâng coù cô sôû thöôøng truù taïi VN, hoaëc coù thu nhaäp phaùt sinh töø VN Phöông phaùp tính thueá Ñoái vôùi toå chöùc nöôùc ngoaøi kinh doanh taïi VN coù hoaëc khoâng coù cô sôû thöôøng truù, hoaëc coù thu nhaäp phaùt sinh töø VN, caên cöù tính thueá laø: Thueá TNDN phaûi noäp Doanh thu tính thueá = Tyû leä thueá TNDN * Tyû leä 5%: ñoái vôùi hoaït ñoäng dòch vuï Tyû leä 1%: ñoái vôùi hoaït ñoäng thöông maïi Tyû leä 2%: ñoái vôùi hoaït ñoäng khaùc Caùc ñôn vò söï nghieäp coù hoaït ñoäng kinh doanh vaø khoâng xaùc ñònh ñöôïc chi phí, cuõng khoaùn thueá nhö treân Phöông phaùp tính thueá Ñoái vôùi toå chöùc thaønh laäp theo luaät phaùp VN nhö: doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn, coâng ty hôïp danh, … caên cöù tính thueá laø: 1 Thu nhaäp tính thueá 2 Thueá suaát Thueá TNDN phaûi noäp = Thu nhaäp tính thueá * Thueá suaát Phöông phaùp tính thueá Tröôøng hôïp doanh nghieäp coù trích Quyõ phaùt trieån khoa hoïc &ø coâng ngheä thì doanh nghieäp ñöôïc tröø 10% cuûa thu nhaäp tính thueá ñeå laäp quyõ naøy Thueá TNDN phaûi noäp = Thu nhaäp tính thueá - Quyõ khoa hoïc vaø coâng ngheä * Thueá suaát Thu nhaäp tính thueá laø gì? Xem Slide sau Quyõ phaùt trieån khoa hoïc &ø coâng ngheä laø gì? Caên cöù tính thueá THU NHAÄP TÍNH THUEÁ Thu nhaäp tính thueá baèng Thu nhaäp chòu thueá tröø (-) Thu nhaäp mieãn thueá vaø tröø (-) Loã caùc naêm tröôùc Thu nhaäp tính thueá = Thu nhaäp chòu thueá - Thu nhaäp chòu thueá laø gì? Thu nhaäp mieãn thueá laø gì? Thu nhaäp mieãn thueá - + Loã caùc naêm tröôùc Xem Slide sau Caên cöù tính thueá THU NHAÄP CHÒU THUEÁ Thu nhaäp chòu thueá baèng Doanh thu tính thueá tröø (-) Chi phí ñöôïc tröø coäng (+) Thu nhaäp khaùc Thu nhaäp chòu thueá = Doanh thu tính thueá Chi phí ñöôïc tröø + Caùc thu nhaäp khaùc Doanh thu tính thueá NGUYEÂN TAÉC CHUNG Laø toaøn boä tieàn baùn haøng, tieàn cung öùng dòch vuï, keå caû trôï giaù, phuï thu, phuï troäi ñöôïc höôûng, khoâng phaân bieät ñaõ hay chöa thu tieàn Khoâng bao goàm thueá GTGT neáu ngöôøi baùn laø ngöôøi noäp thueá theo phöông phaùp khaáu tröø Thôøi ñieåm ghi nhaän doanh thu ñoái vôùi haøng hoùa laø khi chuyeån giao quyeàn sôû höõu; ñoái vôùi dòch vuï laø khi hoaøn thaønh, hoaëc khi xuaát hoùa ñôn Doanh thu tính thueá MOÄT SOÁ TRÖÔØNG HÔÏP CUÏ THEÅ Doanh thu baùn traû goùp, baùn traû chaäm Doanh thu cuûa haøng trao ñoåi; bieáu, taëng, cho; tieâu duøng noäi boä (ngoaïi tröø tieâu duøng ñeå phuïc vuï quaù trình saûn xuaát, kinh doanh) Doanh thu gia coâng Doanh thu giao ñaïi lyù vaø nhaän laøm ñaïi lyù Xem chi tieát ôû Handout 3-1 ñính keøm Chi phí ñöôïc tröø NGUYEÂN TAÉC CHUNG 1. Khoaûn chi thöïc teá phaùt sinh lieân quan ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh cuûa DN 2. Khoaûn chi coù ñaày ñuû hoùa ñôn, chöùng töø hôïp phaùp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät 3. Chi phí khoâng naèm trong danh muïc khoâng ñöôïc khaáu tröø quy ñònh trong Thoâng Tö soá 130/2008 Chi phí ñöôïc tröø CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT CP nguyeân vaät lieäu: phaûi ñaêng kyù ñònh möùc tieâu hao trong voøng 3 thaùng khi baét ñaàu saûn xuaát CP tieàn löông: phaûi coù hôïp ñoàng lao ñoäng CP trang phuïc: toái ña 1,5 trieäu (hieän vaät)/ 1 trieäu CP coâng taùc khoaùn: khoâng quaù 2 laàn möùc daønh cho caùn boä, coâng nhaân vaø vieân chöùc nhaø nöôùc CP laõi vay cuûa ñoái töôïng khaùc: khoâng quaù 150% laõi suaát cô baûn taïi thôøi ñieåm vay Chi phí ñöôïc tröø CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT CP quaûng caùo: khoâng quaù 10%/ 15% (trong 3 naêm ñaàu môùi thaønh laäp) cuûa toång chi phí ñöôïc tröø Loã tyû giaù phaûi thöïc hieän theo TT 177/09 vaø TT 201/09 Khoaûn chi töø nguoàn kinh phí khaùc/ quyõ phaùt trieån KH & CN: khoâng ñöôïc tröø Khoaûn chi khoâng töông öùng vôùi doanh thu: khoâng ñöôïc tröø Khoaûn tieàn phaït vi phaïm haønh chính: khoâng ñöôïc tröø Khoaûn chi uûng hoä ñòa phöông, ñoaøn theå: khoâng ñöôïc tröø Chi phí ñöôïc tröø Chi phí khaáu hao theo thueá khaùc vôùi khaáu hao keá toaùn: TSCÑ phaûi ñöôïc quaûn lyù, theo doõi theo Thoâng Tö 203/09 TSCÑ phaûi coù giaáy tôø chöùng minh chuû quyeàn TSCÑ phaûi duøng cho saûn xuaát kinh doanh, tröø phuïc vuï ngöôøi lao ñoäng (nhaø aên, nhaø nghæ, …) OÂtoâ 9 choã trôû xuoáng khoâng söû duïng vaøo dòch vuï vaän taûi khoâng ñöôïc khaáu hao cho phaàn giaù trò vöôït treân 1,6 tyû ñoàng Phöông phaùp khaáu hao phaûi ñaêng kyù tröôùc Thôøi gian khaáu hao – Xem Slide tieáp theo sau Chi phí ñöôïc tröø STT Danh muïc nhoùm Toái thieåu Toái ña 1 Maùy phaùt ñieän 07 naêm 10 naêm 2 Phöông tieän vaän taûi ñöôøng boä 06 naêm 10 naêm 3 Maùy keùo 06 naêm 08 naêm 4 Maùy bôm nöôùc, xaêng daàu 06 naêm 08 naêm 5 Phaàm meàm tin hoïc phuïc vuï quaûn lyù 03 naêm 08 naêm 6 Phöông tieän, duïng cuï quaûn lyù khaùc 05 naêm 10 naêm 7 Nhaø cöûa loaïi kieân coá 25 naêm 50 naêm 8 Nhaø cöûa khaùc 06 naêm 25 naêm 9 Taøi saûn coá ñònh khaùc 04 naêm 25 naêm Chi phí ñöôïc tröø CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT Mua haøng hoùa khoâng hoùa ñôn (Maãu 01/TNDN) Chi phí ñieän, nöôùc, … do chuû nhaø ñöùng teân (Maãu 02/TNDN) Chi phí taøi trôï cho giaùo duïc (Maãu 03/TNDN) Chi phí taøi trôï cho y teá (Maãu 04/TNDN) Chi phí taøi trôï cho thieân tai (Maãu 05/TNDN) Chi phí taøi trôï cho nhaø tình nghóa (Maãu 06/TNDN) Chi phí ñöôïc tröø CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT Maãu 01/TNDN aùp duïng cho: Saûn phaåm maây, tre, coùi, döøa, coï cuûa noâng daân Saûn phaåm thuû coâng myõ ngheä cuûa ngheä nhaân Ñaát, ñaù, caùt, soûi cuûa ngöôøi daân töï khai thaùc Noâng, laâm, thuûy saûn cuûa ngöôøi saûn xuaát baùn ra Pheá lieäu cuûa ngöôøi tröïc tieáp thu nhaët Ñoà duøng, taøi saûn ñaõ söû duïng cuûa caù nhaân Moät soá dòch vuï cuûa caù nhaân khoâng kinh doanh Chi phí ñöôïc tröø CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP ÑAËC BIEÄT aùo Caûnh b Xem Handout 3-2 ñeå bieát caùc chi phí khoâng ñöôïc tröø trong moät soá tröôøng sau ñaây theo quy ñònh cuûa Thoâng tö 130/2008 Thu nhaäp chòu thueá khaùc LÖU YÙ 1 Caùc khoaûn thu nhaäp khaùc phaûi chòu thueá suaát 25%, khoâng ñöôïc höôûng thueá suaát öu ñaõi 2 Thu nhaäp töø chuyeån nhöôïng voán, chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn tuøy tröôøng hôïp coù theå phaûi töï keâ khai noäp thueá hoaëc bò khaáu tröø thueá 3 Thu nhaäp töø chuyeån nhöôïng BÑS phaûi keâ khai noäp thueá rieâng neáu phaùt sinh khoâng thöôøng xuyeân (khoâng coäng vaøo thu nhaäp chòu thueá SXKD) Thu nhaäp chòu thueá khaùc Thu nhaäp töø chuyeån nhöôïng voán, chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn – Löu yù caùch tính thu nhaäp Thu nhaäp töø chuyeån nhöôïng baát ñoäng saûn – Löu yù caùch tính thu nhaäp Thu nhaäp ñöôïc chia töø hoaït ñoäng goùp voán, mua coå phaàn, lieân doanh – Löu yù khi tính thueá Thu nhaäp töø thanh lyù taøi saûn, chuyeån nhöôïng taøi saûn (tröø baát ñoäng saûn) Thu nhaäp töø laõi tieàn göûi, laõi cho vay voán Xem chi tieát ôû Handout 3-3 Thu nhaäp ñöôïc mieãn thueá Thu nhaäp töø troàng troït, chaên nuoâi, nuoâi troàng thuûy saûn cuûa toå chöùc hôïp taùc xaõ Thu nhaäp töø dòch vuï kyõ thuaät tröïc tieáp phuïc vuï noâng nghieäp Thu nhaäp töø hôïp ñoàng nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä Thu nhaäp töø hoaït ñoäng daïy ngheà daønh rieâng cho ngöôøi khuyeát taät, treû em khoù khaên Thu nhaäp ñöôïc chia töø hoaït ñoäng goùp voán, mua coå phaàn, lieân doanh – Xem chi tieát ôû Handout 3-4 Chuyeån loã DN ñöôïc chuyeån loã lieân tuïc khoâng quaù 5 naêm tieáp sau naêm phaùt sinh loã Soá loã do doanh nghieäp xaùc ñònh laø soá loã tính toaùn theo quy ñònh cuûa luaät thueá (khoâng theo nguyeân taéc keá toaùn) Khi chuyeån loã DN laäp tôø khai theo Phuï luïc 1 ñính keøm theo Thoâng tö 60 (töø naêm 2007) Neáu soá loã do DN xaùc ñònh khaùc vôùi soá loã do keát quaû kieåm tra/ thanh tra cuûa cô quan thueá thì theo keát quaû cuûa kieåm tra/ thanh tra Chuyeån loã Vieäc chuyeån loã cuõng aùp duïng ñoái vôùi DN chuyeån ñoåi loaïi hình hoaëc chuyeån ñoåi hình thöùc sôû höõu vaø DN coù goùp voán lieân doanh maø bò loã Ñoái vôùi DN saùp nhaäp, chia taùch, giaûi theå, phaù saûn thì phaûi quyeát toaùn thueá ñeán thôøi ñieåm coù söï thay ñoåi ñeå xaùc ñònh soá loã ñöôïc chuyeån Soá loã naøy seõ ñöôïc theo doõi theo töøng naêm ñeå tieáp tuïc chuyeån loã, nhöng khoâng quaù 5 naêm keå töø naêm phaùt sinh DN coù goùp voán lieân doanh maø bò loã thì ñöôïc phaân boå soá loã töø lieân doanh ñeå coäng vaøo soá loã chung cuûa DN Chuyeån loã 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Lỗ Lỗ Laõi Laõi Laõi Laõi Laõi 1.000 800 200 300 400 500 600 0 200 300 400 100 2 3 4 5 0 0 0 400 400 Naêm 1 2 3 4 5 Naêm 1 Chuyeån loã NEÁU COÙ THÔØI GIAN MIEÃN, GIAÛM THUEÁ Naêm ñaàu tieân coù thu nhaäp chòu thueá Naêm phaùt sinh loã 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 ====/=====/=====/=====/=====/=====/=====/=====/= Naêm mieãn thueá Khoâng quaù 5 naêm keå töø naêm phaùt sinh loã Quyõ phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä Ñoái töôïng aùp duïng: DN thaønh laäp theo luaät VN Caùch tính vaø trích quyõ: 10%* Thu nhaäp tính thueá Muïc ñích: ñaàu tö khoa hoïc vaø coâng ngheä taïi VN Yeâu caàu baùo caùo: haøng naêm cuøng TK quyeát toaùn Ñieàu kieän: Söû duïng toái thieåu 75% Quyõ trong voøng 5 naêm, neáu khoâng phaûi noäp laïi coäng laõi suaát (traùi phieáu) Thay ñoåi hình thöùc sôû höõu: DN môùi thaønh laäp töø söï thay ñoåi (saùp nhaäp, chia taùch, …) tieáp tuïc keá thöøa quyõ ñaõ trích Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán 1 Chuyeån nhöôïng phaàn voán ñaõ goùp vaøo coâng ty hoaëc ñaõ mua laïi phaàn voán trong moät coâng ty 2 Chuyeån nhöôïng caùc loaïi chöùng khoaùn cuûa caùc coâng ty ñaõ ñaêng kyù treân thò tröôøng chöùng khoaùn 3 Cheânh leäch giöõa giaù baùn vaø giaù mua coäng caùc chi phí coù lieân quan laø thu nhaäp chòu thueá Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán THU NHAÄP CHÒU THUEÁ Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán laø thu nhaäp coù ñöôïc töø chuyeån nhöôïng moät phaàn hoaëc toaøn boä soá voán ñaõ ñaàu tö vaøo moät toå chöùc khaùc Thu nhaäp chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn laø thu nhaäp coù ñöôïc töø chuyeån nhöôïng moät phaàn hoaëc toaøn boä soá chöùng khoaùn cuûa DN ñaõ ñaàu tö Thu nhaäp chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn goàm coå phieáu, traùi phieáu, chöùng chæ quyõ vaø chöùng khoaùn khaùc Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán Phaàn voán ñaàu tö CAÊN CÖÙ TÍNH THUEÁ Caên cöù tính thueá thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán laø Thu nhaäp tính thueá &ø Thueá suaát Thueá TNDN Thu nhaäp tính thueá Thu nhaäp tính thueá = = Giaù CN - Thueá suaát * Giaù mua cuûa voán - Chi phí CN Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán GIAÙ CHUYEÅN NHÖÔÏNG Phaàn voán ñaàu tö Laø toång giaù trò thöïc teá maø beân chuyeån nhöôïng ñaõ thu ñöôïc theo hôïp ñoàng chuyeån nhöôïng Neáu vieäc thanh toaùn theo hình thöùc traû chaäm, traû goùp, thì giaù chuyeån nhöôïng khoâng bao goàm laõi traû chaäm Neáu hôïp ñoàng khoâng quy ñònh giaù thanh toaùn, hoaëc cô quan thueá xaùc ñònh giaù thanh toaùn khoâng phuø hôïp giaù thò tröôøng, cô quan thueá seõ aán ñònh giaù chuyeån nhöôïng Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán GIAÙ MUA PHAÀN VOÁN Phaàn voán ñaàu tö Neáu laø voán goùp thaønh laäp doanh nghieäp: giaù trò phaàn voán taïi thôøi ñieåm goùp voán Neáu laø phaàn voán do mua laïi: giaù trò phaàn voán taïi thôøi ñieåm mua caên cöù theo hôïp ñoàng vaø chöùng töø thanh toaùn DN chuyeån nhöôïng voán baèng ngoaïi teä phaûi quy ñoåi sang tieàn ñoàng ñeå tính thueá, tröø khi ñöôïc pheùp haïch toaùn baèng ngoaïi teä thì ñöôïc xaùc ñònh baèng ngoaïi teä Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán Phaàn voán ñaàu tö CHI PHÍ CHUYEÅN NHÖÔÏNG Chi phí chuyeån nhöôïng laø caùc khoaûn chi thöïc teá lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc chuyeån nhöôïng, vaø coù chöùng töø, hoùa ñôn hôïp phaùp Chi phí phaùt sinh ôû nöôùc ngoaøi phaûi ñöôïc coâng chöùng hoaëc kieåm toaùn cuûa nöôùc sôû taïi xaùc nhaän Chi phí chuyeån nhöôïng bao goàm: chi phí phaùp lyù, phí vaø leä phí, chi phí giao dòch, ñaøm phaùn, kyù keát hôïp ñoàng, v.v… Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán Chöùng khoaùn CAÊN CÖÙ TÍNH THUEÁ Caên cöù tính thueá thu nhaäp chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn laø Thu nhaäp tính thueá &ø Thueá suaát Thueá TNDN Thu nhaäp tính thueá = = Thu nhaäp tính thueá Giaù baùn CK - Giaù mua CK Thueá suaát * - Chi phí CN Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán GIAÙ BAÙN CHÖÙNG KHOAÙN Chöùng khoaùn Laø giaù thöïc teá baùn (khôùp leänh/ thoûa thuaän) ñoái vôùi chöùng khoaùn nieâm yeát vaø coâng ty ñaïi chuùng chöa nieâm yeát Laø giaù chuyeån nhöôïng ghi treân hôïp ñoàng chuyeån nhöôïng ñoái vôùi chöùng khoaùn khoâng thuoäc tröôøng hôïp treân Thu nhaäp chuyeån nhöôïng voán GIAÙ MUA CHÖÙNG KHOÙAN Chöùng khoaùn Laø giaù thöïc teá mua (khôùp leänh/ thoûa thuaän) ñoái vôùi chöùng khoaùn nieâm yeát vaø coâng ty ñaïi chuùng chöa nieâm yeát Laø giaù ghi treân thoâng baùo vaø giaáy noäp tieàn ñoái vôùi chöùng khoaùn mua thoâng qua ñaáu giaù Laø giaù chuyeån nhöôïng ghi treân hôïp ñoàng chuyeån nhöôïng ñoái vôùi chöùng khoaùn khoâng thuoäc caùc tröôøng hôïp treân