Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Lời mở đầu
Hệ thống ngân hàng Việt Nam được tách thành hai cấp kể từ năm
1988 theo nghị định 53/HĐBT của Chính phủ. Kể từ đó, các NHTM Việt
Nam đã hoạt động kinh doanh như bất kỳ một doanh nghiệp nào nhằm tìm
kiếm lợi nhuận, hoạt động trên cơ sở hạch toán kinh tế độc lập, lời ăn lỗ
chịu. Với đối tượng kinh doanh của ngân hàng là tiền tệ-một sản phẩm tài
chính rất nhạy cảm với mọi thay đổi và biến động, nên hoạt động kinh doanh
ngân hàng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.
Để có thể phát triển bền vững và ổn định trong một môi trường còn
nhiều bấp bênh, vấn đề đặt ra đối với các NHTM là phải nhận biết được các
rủi ro và quản lý giảm thiểu các rủi ro ấy. Để tạo ra nền tảng và cơ sở pháp
lý cho các NHTM trong việc hạn chế và khắc phục những tổn thất do rủi ro
mang lại, nhằm giúp các ngân hàng lành mạnh hoá hoạt động tài chính,
Thống đốc ngân hàng nhà nước Vịêt Nam đã chính thức cho phép các ngân
hàng thực hiện việc trích lập dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động ngân
hàng.
Việc cho phép các NHTM duy trì nguồn dự phòng để xử lý rủi ro là
điều hoàn toàn thích hợp trong cơ chế thị trường, phù hợp với thông lệ quốc
tế. Và nguồn quỹ này đã thực sự trở thành chiếc phao cứu cánh cho các
NHTM thời kinh tế thị trường. Tuy nhiên, Hoạt động trích lập và sử dụng dự
phòng vẫn còn là một nghiệp vụ mới mẻ đối với các ngân hàng, cũng như
các quy định về nghiệp vụ này vẫn chưa được hoàn chỉnh. Bởi vậy, việc
thực hiện trích lập và dự phòng để xử lý rủi ro trên thực tế ở các ngân hàng
vẫn còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu và xem xét.
Kinh Tế Quốc Dân
1
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Trong quá trình thực tập tại ngân hàng No và PTNT Hà Nội, xuất phát
từ sự mới mẻ và ý nghĩ của vấn đề này, em đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu
thực tiễn thực hiện nghiệp vụ trích lập và dự phòng rủi ro tại chi nhánh. Từ
các kết quả thu được, em đã hoàn thành chuyên đề tôt nghiệp với đề tài:
“Thực trạng và giải pháp hoàn thiện nghiệp vụ kế toán trích lập và sử
dụng dự phòng rủi ro trong hoạt động ngân hàng tại chi nhánh ngân
hàng No và PTNT Hà Nội”. Chuyên đê gồm ba phần:
-
Chương I: Cơ sở lý luận về nghiệp vụ kế toán trích lập và sử dụng
dự phòng rủi ro trong hoạt động của NHTM.
-
Chương II: Thực trạng về nghiệp vụ kế toán trích lập và sử dụng
dự phòng rủi ro trong hoạt động tại chi nhánh ngân hàng No và
PTNT Hà Nội.
-
Chương III: Giải pháp hoàn thiện nghiệp vụ kế toán trích lập và sử
dụng dự phòng rủi ro trong hoạt động tại chi nhánh ngân hàng No
và PTNT Hà Nội.
Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của cán bộ, nhân viên
phòng kế toán, các phòng ban cũng như ban lãnh đạo của ngân hàng No và
PTNT Hà Nội. Em cũng xin cảm ơn thầy Nguyễn Đức Hiển đã tận tình giúp
đỡ em hoàn thành luận văn này.
Do hạn chế về mặt kiến thức cũng như kinh nghiệm thực tiễn, nên chắc
chắn luận văn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được những đóng góp,
phê bình của các thầy cô và các bạn.
Kinh Tế Quốc Dân
2
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGHIỆP VỤ KẾ TOÁN TRÍCH LẬP
VÀ SỬ DỤNG DỰ PHÒNG RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG
CỦA NHTM
1.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ NHTM
1.1.1 Khái niệm NHTM:
Quá trình hình thành và phát triển của ngân hàng là một quá trình lịch
sử lâu dài. Ở thời kỳ đầu các ngân hàng hoạt động độc lập với nhau và thực
hiện các chức năng trung gian tín dụng, trung gian thanh toán trong nền kinh
tế và phát hành giấy bạc ngân hàng. Nhưng chính sự mở rộng và phát triển
của lưu thông hàng hoá đã dẫn đến sự phân hoá trong hệ thống ngân hàng,
hình thành nên các ngân hàng trung ường và hệ thống các ngân hàng trung
gian. Hoạt động ngân hàng ngày càng phát triển và mở rộng đã tạo nên sự ra
đời của các ngân hàng hoạt động trong lĩnh vực riêng: NHTM, ngân hàng
đầu tư, ngân hàng phát triển,…
NHTM là một loại hình trung gian khá phát triển và giữ vai trò tương
đối quan trọng trong toàn bộ hệ thống ngân hàng, cũng như trong nền kinh
tế. Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về ngân hàng thương maih. Luật ngân
hàng của Pháp năm 1941 đã định nghĩa: “được coi là ngân hàng là những xia
nghiệp hành nghề thường xuyên nhận của công chúng dưới hình thức kí thác
hay hình thức khác các số tiền mà họ dùng cho chính họ vào các nghiệp vụ
chiết khấu, tín dụng hay dịch vụ tài chính”. Còn theo điều 20 luật các TCTD
của Việt Nam năm 1997 : “ TCTD là doanh nghiệp được thành lập theo quy
định của luật này và các quy định khác của pháp luật để hoạt động kinh
doanh tiền tệ, làm dịch vụ ngân hàng với nội dung nhận tiền gửi để cấp tín
dụng, cung cấp các dịch vụ thanh toán”.
Kinh Tế Quốc Dân
3
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Như vậy, mặc dù có nhiều cách định nghĩa khác nhau nhưng có thể
thấy NHTM là một doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền
tệ . Có nghĩa là, NHTM tìm kiếm lợi nhuận thong qua các hoạt động kinh
doanh trong lĩnh vực tiền tệ mà chủ yếu là nhận tiền gửi từ những người có
nguồn vốn dư thừa, sử dụng số tiền đó để cho vay những người có nhu cầu
về vốn và cung ứng các dịch vụ thanh toán rộng rãi cho những người có nhu
cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng. Lợi nhuận của ngân hàng chính là phần
chênh lệch giữa số lãi phải trả cho người gửi tiền và sổ lãi thu được từ hoạt
động cấp tín dụng, cùng với các khoản phí thu được qua việc cung cấp các
dịch vụ.
NHTM được tách thành nhóm riêng, phân biệt với các ngân hàng
trung gian và các tổ chức tín dụng khác. Một trong những lí do là tổng tài
sản của NHTM luôn là khối lượng lớn nhất trong tổng tài sản của toàn bộ
hệh thống ngân hàng và tỷ lệ vốn cho vay vào mục đích thương mại và công
nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản của một NHTM.
Sự phát triển của nển kinh tế khiến cho khái niệm về ngân hàng,
NHTM đang thay đổi vì có sự pha trộn các hoạt động truyền thống của ngân
hàng với các loại hình trung gian tài chính khác, nhưng NHTM vẫn đóng vai
trò quan trọng nhất trong hệ thống tài chính của mỗi nước. Trong tổng lưu
chuyển tiền tệ của mỗi nền kinh tế, lưu chuyển tiền tệ của các trung gian tài
chính chiếm 2/3. Và các NHTM chiếm 2/3 trong tổng lưa chuyển vốn của
các trung gian tài chính. Hoạt động của NHTM rát đa dạng, phong phú và có
phậm vị rộng lớn, do đó, nó có thể đáp ứng được đày đủ lợi ích của bất kỳ
hệ thống tài chính nào. NHTM có thể tồn tại ở nhiều dạng sử hữu khác nhau:
NHTM quốc doanh, NHTM cổ phần, NHTM liên doanh hoặc chi nhánh
NHTM nước ngoài.
1.1.2 Chøc n¨ng cña NHTM trong nÒn kinh tÕ:
Kinh Tế Quốc Dân
4
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Cã thÓ nãi, ®Æc trng ho¹t ®éng cña NHTM ®îc thÓ hiÖn râ nhÊt th«ng
qua c¸c chøc n¨ng cña NHTM:
* Chøc n¨ng lµm thñ quÜ cho x· héi
§©y lµ chøc n¨ng ®Çu tiªn cã tõ thêi k× s¬ khai cña ho¹t ®éng ng©n
hµng, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®¶m b¶o tµi s¶n vµ mong muèn tÝch luü gi¸ trÞ.
Thùc hiÖn chøc n¨ng nµy, NHTM lµ n¬i nhËn tiÒn göi cña c¸c c¸ nh©n, c¸c
doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc. Ng©n hµng gi÷ tiÒn cho kh¸ch hµng cña m×nh
vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu chi tiªu cña hä. Khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thu nhËp
cña c¸ nh©n, doanh nghiÖp ngµy cµng cao, tÝch luü ngµy cµng lín th× nhu cÇu
b¶o ®¶m an toµn vÒ tµi s¶n vµ mong muèn ®îc sinh lêi tõ kho¶n tiÒn cã ®îc
cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ còng ngµy cµng cao. V× thÕ, chøc n¨ng nµy cña ng©n
hµng ngµy cµng ph¸t triÓn. Nã ®em l¹i lîi Ých cho c¶ ng©n hµng vµ kh¸ch
hµng. §èi víi ng©n hµng, viÖc nhËn c¸c kho¶n tiÒn göi lµ c¬ së ®Ó t¹o ra
nguån vèn cho ho¹t ®éng ng©n hµng. Nguån vèn huy ®éng lµ nguån vèn lín
nhÊt, ®¶m b¶o cho ng©n hµng thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh.
* Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n
Khi nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, trao ®æi hµng ho¸ ngµy cµng
phøc t¹p th× viÖc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ b»ng tiÒn mÆt
cã rÊt nhiÒu h¹n chÕ, ®ã lµ rñi ro mÊt m¸t khi vËn chuyÓn, chi phÝ thanh to¸n
lín... V× thÕ, xuÊt hiÖn nhu cÇu thanh to¸n qua ng©n hµng. ViÖc ng©n hµng
nhËn c¸c kho¶n tiÒn göi, thùc hiÖn c¸c yªu cÇu thu chi cña kh¸ch hµng chÝnh
lµ tiÒn ®Ò ®Ó ng©n hµng thùc hiÖn vai trß trung gian thanh to¸n.
Khi ng©n hµng thùc hiÖn thanh to¸n theo yªu cÇu thu chi cña kh¸ch
hµng nh trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n tiÒn göi ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô
hay nhËp vµo tµi kho¶n tiÒn göi tiÒn thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n thu kh¸c theo
lÖnh cña kh¸ch hµng th× tøc lµ ng©n hµng ®· thùc hiÖn vai trß tring gian
thanh to¸n. Chøc n¨ng nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c ho¹t
®éng kinh tÕ. Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng gãp phÇn tiÕt
kiÖm chi phÝ lu th«ng tiÒn mÆt, ®¶m b¶o thanh to¸n an toµn, gióp c¸c chñ thÓ
kinh tÕ thùc hiÖn thanh to¸n nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. Nhê ®ã, nã gãp phÇn
lµm t¨ng tèc ®é lu th«ng hµng ho¸, tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ do ®ã t¨ng
hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. ViÖc cung cÊp c¸c dÞch vô thanh
to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt còng gãp phÇn t¨ng thu nhËp, t¹o uy tÝn cho ng©n
hµng. ViÖc chu chuyÓn tiÒn tÖ hiÖn nay trong bÊt k× mét nÒn kinh tÕ nµo còng
chñ yÕu lµ th«ng qua hÖ thèng NHTM vµ chØ khi chøc n¨ng trung gian thanh
to¸n ®îc kh¼ng ®Þnh nh lµ thñ quü cña x· héi.
* Chøc n¨ng trung gian tÝn dông
Kinh Tế Quốc Dân
5
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Ng©n hµng nhËn c¸c kho¶n tiÒn göi tõ c¸c chñ thÓ kinh tÕ - ®ã lµ
nh÷ng kho¶n vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ, nhê ®ã ng©n
hµng h×nh thµnh nªn quÜ cho vay vµ ®em cho vay ®èi víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ
kh¸c ®ang cã nhu cÇu vÒ vèn. Víi chøc n¨ng nµy, NHTM ®· kh¾c phôc ®îc
nh÷ng h¹n chÕ cña qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn tiÒn tÖ trong qu¸ tr×nh tµi s¶n x·
héi, thÖ hiÖn râ b¶n chÊt cña c¸c NHTM: ®i vay ®Ó cho vay.
B»ng chøc n¨ng nµy, NHTM trë thµnh cÇu nèi gi÷a ngêi cã vèn d thõa
vµ ngêi cã nhu cÇu vÒ vèn vµ ®em l¹i lîi Ých cho c¶ ngêi göi tiÒn, ng©n hµng
vµ ngêi ®i vay. Ngêi göi tiÒn tho¶ m·n ®îc nhu cÇu an toµn tµi s¶n vµ kiÕm ®îc lêi tõ kho¶n l·i tiÒn göi. Ngêi ®i vay tho¶ m·n ®îc nhu cÇu vèn ®Ó kinh
doanh, chi tiªu, thanh to¸n. NHTM t×m kiÕm ®îc lîi nhuËn tõ chªnh lÖch l·i
suÊt, ®©y lµ nguån thu quan träng cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng.
Chøc n¨ng nµy cña NHTM cßn ®em l¹i lîi Ých to lín cho nÒn kinh tÕ, v× nã
®¸p øng nhu cÇu vèn cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt th«ng qua viÖc chuyÓn ho¸
vèn nhµn rçi thµnh vèn ho¹t ®éng, kÝch thÝch qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn, thóc
®Èy s¶n xuÊt kinh doanh.
1.1.3 Vai trß cña NHTM trong nÒn kinh tÕ:
NHTM ®ãng vai trß kh¸ quan träng trong nÒn kinh tÕ. Tríc hÕt,
NHTM lµ n¬i cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. NHTM, th«ng qua ho¹t ®éng
nhËn tiÒn göi vµ c¸c dÞch vô thanh to¸n, ®· ®øng ra huy ®éng c¸c nguån vèn
nhµn râi vµ t¹m thêi nhµn rçi, råi th«ng qua ho¹t ®éng cÊp tÝn dông, cung
cÊp vèn cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ. Víi vai trß nµy, NHTM trë thµnh cÇu nèi
gi÷a doanh nghiÖp víi thÞ trêng, ®¸p øng kÞp thêi c¸c nhu cÇu vèn cho qu¸
tr×nh t¸i s¶n xuÊt, më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Bªn c¹nh ®ã, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, NHTM ho¹t ®éng mét c¸ch
cã hiÖu qu¶ cßn lµ mét c«ng cô ®Ó nhµ níc ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ.
Kh«ng nh÷ng gãp phÇn më réng khèi lîng tiÒn cung øng trong lu th«ng, hÖ
thèng NHTM cßn thùc hiÖn viÖc tËp hîp vµ ph©n bæ vèn cña thÞ trêng, dÉn
d¾t c¸c luång tiÒn tÖ trong lu th«ng, ®iÒu khiÓn chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶,
thùc thi vai trß ®iÒu tiÕt gi¸n tiÕp vÜ m«.
NHTM cßn lµ cÇu nèi nÒn tµi chÝnh quèc gia víi nÒn tµi chÝnh quèc tÕ.
Víi c¸c nghiÖp vô kinh doanh nh nhËn tiÒn göi, cho vay, thanh to¸n vµ c¸c
nghiÖp vô ng©n hµng kh¸c, NHTM t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ngo¹i th¬ng kh«ng
ngõng ph¸t triÓn. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng víi c¸c NHTM níc ngoµi, hÖ
thèng NHTM ®· thùc hiÖn vai trß ®iÒu tiÕt nÒn tµi chÝnh trong níc phï hîp
víi sù vËn ®éng cu¶ nÒn tµi chÝnh quèc tÕ. Ngµy nay, nh÷ng ho¹t ®éng cña hÖ
thèng NHTM lµ kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi bÊt k× mét nÒn kinh tÕ nµo.
Kinh Tế Quốc Dân
6
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
1.2 dù phßng rñi ro trong ho¹t ®éng cña nhtm:
1.2.1 Rñi ro - nh©n tè tÊt yÕu trong ho¹t ®éng NHTM:
Cã thÕ nãi, ho¹t ®éng cña NHTM gÇn gòi nhÊt víi nh©n d©n vµ nÒn
kinh tÕ. Khi nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, ho¹t ®éng vµ dÞch vô cña ng©n
hµng ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu h¬n, tham gia vµo mäi ho¹t ®éng cña nÒn
kinh tÕ vµ ®êi sèng con ngêi. Còng v× thÕ, ho¹t ®éng ng©n hµng trë thµnh
lÜnh vùc nh¹y c¶m, lµ hÖ thÇn kinh cña nÒn kinh tÕ.
§èi tîng kinh doanh cña NHTM lµ tiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng kinh doanh
cña c¸c ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ. Do ®ã,
ho¹t ®éng cña ng©n hµng rÊt nh¹y c¶m víi mäi biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ.
Nh÷ng biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶, vÒ quan hÖ cung cÇu, vÒ chu k× ph¸t triÓn cña nÒn
kinh tÕ, vÒ l¹m ph¸t, vÒ thÊt nghiÖp,... ®Òu cã ¶nh hëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n
tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng.
Nguån vèn ho¹t ®éng cña NHTM lµ nh÷ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ do ng©n hµng
t¹o lËp vµ huy ®éng ®îc ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, bao gåm
vèn huy ®éng, vèn ®i vay, vèn kh¸c vµ vèn tù cã. Trong ®ã, vèn huy ®éng lµ
nguån vèn chñ yÕu vµ ®ãng vai trß quan träng nhÊt.Tuy nhiªn nguån vèn nµy
l¹i kh«ng thuéc së h÷u cña ng©n hµng mµ lµ nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi
trong d©n c, ®îc t¹o lËp tõ nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nªn tÝnh æn ®Þnh thÊp,
dÔ biÕn ®éng. V× thÕ, ho¹t ®éng cña ng©n hµng trë nªn rÊt rñi ro.
Ho¹t ®éng sö dông vèn cña c¸c ng©n hµng hiÖn nay ®· ®îc ®a d¹ng
ho¸ nhng ho¹t ®éng chñ yÕu vÉn lµ cÊp tÝn dông, chiÕm tØ träng tíi 60% 70% trong tæng tµi s¶n cã cña c¸c NHTM. Tuy nhiªn, khi ng©n hµng cho
kh¸ch hµng vay, ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu rñi ro. Mãn vay cã thÓ ®îc tr¶ l¹i
®Çy ®ñ nhng còng cã thÓ trë nªn khã ®ßi vµ ng©n hµng cã thÓ mÊt toµn bé sè
tiÒn cho vay. Nh vËy, tÝn dông – ho¹t ®éng chñ yÕu cña ng©n hµng l¹i lµ
m¶ng kinh doanh chøa ®ùng rÊt nhiÒu rñi ro.
Thªm vµo ®ã, ®èi tîng kh¸ch hµng cña ng©n hµng rÊt ®a d¹ng, tõ c¸
nh©n, hé gia ®×nh, ®Õn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c tæng c«ng ty... vµ
ho¹t ®éng trªn mäi ®Þa bµn, tõ thµnh phè ®Õn vïng nói xa x«i; mäi lÜnh vùc
ngµnh nghÒ kinh doanh, tõ s¶n xuÊt, ph©n phèi, lu th«ng ®Õn tiªu dïng. Do
®ã, mét ®iÒu tÊt yÕu lµ rñi ro rÊt dÔ x¶y ra ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña ng©n
hµng.
1.2.2 Rñi ro trong ho¹t ®éng cña NHTM:
1.2.2.1 Rñi ro l·i suÊt:
Kinh Tế Quốc Dân
7
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Mét ng©n hµng chÞu rñi ro l·i suÊt khi cã sù kh«ng c©n xøng vÒ k× h¹n
gi÷a tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî. Khi l·i suÊt thÞ trêng biÕn ®éng, cïng víi sù
kh«ng c©n xøng vÒ k× h¹n sÏ lµm cho ng©n hµng gÆp rñi ro. Rñi ro l·i suÊt ®îc biÓu hiÖn ë ba d¹ng:
* Rñi ro l·i suÊt t¸i tµi trî tµi s¶n nî:
Trong trêng hîp ng©n hµng duy tr× tµi s¶n cã cã k× h¹n dµi h¬n so víi
tµi s¶n nî th× ng©n hµng ®øng tríc rñi ro vÒ l·i suÊt trong viÖc t¸i tµi trî ®èi
víi tµi s¶n nî. Rñi ro sÏ thµnh hiÖn thùc nÕu trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, l·i
suÊt huy ®éng vèn cã xu híng t¨ng lªn trªn møc l·i suÊt ®Çu t tÝn dông dµi
h¹n.
* Rñi ro l·i suÊt t¸i ®Çu t tµi s¶n cã:
Ngîc l¹i víi trêng hîp trªn, nÕu ng©n hµng duy tr× tµi s¶n cã cã k× h¹n
ng¾n h¬n so víi tµi s¶n nî vµ l·i suÊt ®Çu t cã xu híng thÊp h¬n l·i suÊt huy
®éng th× ng©n hµng gÆp rñi ro vÒ l·i suÊt trong viÖc t¸i ®Çu t ®èi víi tµi s¶n
cã.
* Rñi ro gi¶m gi¸ trÞ tµi s¶n:
Gi¸ trÞ thÞ trêng cña tµi s¶n cã hay tµi s¶n nî cña ng©n hµng lµ dùa trªn
kh¸i niÖm gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tiÒn tÖ. NÕu l·i suÊt thÞ trêng t¨ng lªn th× møc
chiÕt khÊu gi¸ trÞ tµi s¶n còng t¨ng lªn vµ v× thÕ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tµi s¶n cã
hay tµi s¶n nî gi¶m xuèng vµ ngîc l¹i. V× thÕ nÕu k× h¹n cña tµi s¶n cã vµ tµi
s¶n nî kh«ng c©n xøng nhau, vÝ dô tµi s¶n cã cã k× h¹n lín h¬n tµi s¶n nî th×
khi l·i suÊt thÞ trêng t¨ng, gi¸ trÞ tµi s¶n cã gi¶m nhanh vµ nhiÒu h¬n so víi
sù gi¶m gi¸ trÞ cña tµi s¶n nî – ng©n hµng ®· gÆp rñi ro gi¶m gi¸ trÞ tµi s¶n
khi l·i suÊt thay ®æi.
1.2.2.2 Rñi ro ngo¹i hèi:
Trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay, c¸c ng©n hµng kh«ng chØ bã hÑp ho¹t ®éng
trong mét quèc gia mµ c¸c ng©n hµng ®· da d¹ng ho¸ danh môc ®Çu t quèc
tÕ. Ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng kh«ng chØ liªn quan ®Õn néi tÖ mµ c¶
ngo¹i tÖ, v× thÕ ho¹t ®éng ng©n hµng chøa ®ùng c¶ rñi ro ngo¹i hèi. Khi ng©n
hµng duy tr× mét tr¹ng th¸i hèi ®o¸n më, më trêng hoÆc më ®o¶n, th× khi tû
gi¸ biÕn ®éng, gi¸ trÞ tµi s¶n cã rßng b»ng ngo¹i tÖ sÏ thay ®æi vµ rñi ro ngo¹i
hèi x¶y ra khi gi¸ trÞ nµy ©m. Ngoµi ra, khi k× h¹n tµi s¶n cã ngo¹i tÖ vµ t¶i
s¶n nî ngo¹i tÖ kh«ng c©n xøng nhau th× rñi ro cã thÓ x¶y ra víi ng©n hµng
khi l·i suÊt ngo¹i tÖ biÕn ®éng t¬ng tù nh rñi ro l·i suÊt.
Kinh Tế Quốc Dân
8
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
1.2.2.3 Rñi ro thanh kho¶n:
Rñi ro thanh kho¶n lµ t×nh tr¹ng ng©n hµng kh«ng cã ®ñ nguån vèn
hoÆc kh«ng thÓ t×m ®îc nguån tõ bªn ngoµi ®Ó tµi trî cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña m×nh. Rñi ro thanh kho¶n ph¸t sinh khi nh÷ng ngêi göi tiÒn ®ång
thêi cã nhu cÇu rót tiÒn göi ë ng©n hµng ngay lËp tøc. Rñi ro thanh kho¶n
x¶y ra ®èi víi c¸c ng©n hµng lµ thêng xuyªn. Nguyªn nh©n chÝnh xuÊt ph¸t
tõ ®Æc ®iÓm mang tÝnh ®Æc thï cña b¶ng c©n ®èi tµi s¶n cña ng©n hµng: ®ã lµ
c¸c ng©n hµng dïng c¸c nguån vèn ng¾n h¹n bªn tµi s¶n nî ®Ó tµi trî cho c¸c
tµi s¶n dµi h¹n bªn tµi s¶n cã. Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng, nhu cÇu thanh
kho¶n cña mét ng©n hµng cã thÓ dù ®o¸n tríc ®îc vµ ®îc ®¶m b¶o b»ng tiÒn
mÆt dù tr÷ hoÆc c¸c tµi s¶n cã cã tÝnh láng cao. Tuy nhiªn, trong trêng hîp
®Æc biÖt, khi ngêi d©n mÊt lßng tin vµo ng©n hµng hoÆc nhu cÇu rót tiÒn cã
tÝnh chÊt thêi vô mµ ng©n hµng kh«ng dù tÝnh tríc ®îc, ®ßi hái ng©n hµng
ph¶i chi tr¶ tøc thêi mét kho¶n tiÒn lín h¬n møc b×nh thêng th× ng©n hµng cã
thÓ ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro thanh kho¶n. Trong trêng hîp ®ã, ng©n hµng sÏ
ph¶i b¸n c¸c tµi s¶n cã ®é thanh kho¶n thÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi göi
tiÒn. V× vËy, rñi ro thanh kho¶n cã thÓ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng ng©n
hµng.
1.2.2.4 Rñi ro tÝn dông:
Rñi ro tÝn dông ph¸t sinh trong trêng hîp ng©n hµng kh«ng thu ®îc
®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i cña kho¶n vay hoÆc lµ thanh to¸n nî gèc vµ l·i kh«ng
®óng k× h¹n. Khi ng©n hµng cung cÊp bÊt k× mét kho¶n tÝn dông nµo cho
kh¸ch hµng th× nã ph¶i tho¶ m·n ba nguyªn t¾c: kho¶n tÝn dông ®ã ph¶i ®îc
sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶, ph¶i cã b¶o ®¶m tÝn dông vµ ph¶i ®îc
hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i theo ®óng k× h¹n ®· cam kÕt. Tuy nhiªn, khi ng©n hµng
®· cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng, v× nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau mµ kho¶n
vay ®ã kh«ng ®îc hoµn tr¶ ®óng h¹n hoÆc mÊt hoµn toµn kh¶ n¨ng thu håi
l¹i. Khi ®ã rñi ro tÝn dông ®· x¶y ra víi ng©n hµng. Nã dÉn ®Õn nh÷ng tæn
thÊt vÒ tµi chÝnh cho ng©n hµng, dÉn ®Õn sù thua lç hoÆc thËm chÝ ph¸ s¶n.
Rñi ro tÝn dông bao gåm rñi ro giao dÞch vµ rñi ro danh môc. Rñi ro
giao dÞch lµ rñi ro ph¸t sinh khi ng©n hµng tÝch luü c¸c kho¶n cho vay, nã
bao gåm rñi ro lùa chän, rñi ro b¶o ®¶m vµ rñi ro nghiÖp vô. Rñi ro lùa chän
lµ rñi ro liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thÈm ®Þnh vµ ph©n tÝch tÝn dông. Rñi ro b¶o
®¶m lµ rñi ro xuÊt ph¸t tõ c¸c tiªu chuÈn b¶o ®¶m cña kho¶n tÝn dông nh c¸c
®iÒu kho¶n trong hîp ®ång tÝn dông, c¸c lo¹i tµi s¶n ®¶m b¶o vµ møc ®é an
Kinh Tế Quốc Dân
9
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
toµn cña tµi s¶n ®¶m b¶o. Rñi ro nghiÖp vô lµ rñi ro liªn quan tíi c¸c qu¸
tr×nh, thao t¸c nghiÖp vô tÝn dông tõ viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh
s¸ch tÝn dông, viÖc xem xÐt vµ qu¶n lý danh môc cho vay ®Õn viÖc xÕp h¹ng
tÝn dông vµ kÜ thuËt xö lý c¸c kho¶n vay cã vÊn ®Ò. Rñi ro danh môc bao
gåm rñi ro néi t¹i vµ rñi ro tËp trung. Rñi ro néi t¹i lµ rñi ro xuÊt ph¸t tõ
nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña chñ thÓ ®i vay hay cña ngµnh kinh tÕ. Rñi ro
tËp trung lµ rñi ro x¶y ra khi møc d nî cña ng©n hµng tËp trung vµo mét sè
kh¸ch hµng, mét sè ngµnh kinh tÕ hoÆc mét khu vùc ®Þa lý hoÆc mét sè h×nh
thøc cho vay.
Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông
ng©n hµng. §ã cã thÓ lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan xuÊt ph¸t tõ m«i trêng
kinh tÕ vÜ m«, m«i trêng ph¸p lý, .. hoÆc nguyªn nh©n chñ quan tõ phÝa ng©n
hµng nh tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é c¸n bé, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, th«ng tin
kh«ng c©n xøng... hoÆc nguyªn nh©n chñ quan tõ kh¸ch hµng nh cè t×nh
kh«ng tr¶ nî, sö dông sai môc ®Ých tiÒn vay... hoÆc nguyªn nh©n xuÊt ph¸t tõ
tµi s¶n ®¶m b¶o nh gi¸ trÞ gi¶m, kh«ng b¸n ®îc...
1.2.2.5 Rñi ro ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng:
Ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng lµ c¸c ho¹t ®éng kh«ng thuéc b¶ng c©n ®èi tµi
s¶n, nhng l¹i cã thÓ t¹o ra nhng tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî bæ sung cho b¶ng c©n
®èi néi b¶ng. §èi víi nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng, ng©n hµng ®· thu ®îc phÝ
vµ h¹ch to¸n vµo b¶ng b¸o c¸o thu nhËp chi phÝ trong khi cha ph¶i sö dông
®Õn vèn kinh doanh. V× thÕ, ho¹t ®éng nµy ®em l¹i thu nhËp cho ng©n hµng
nhng còng tiÒm Èn nhiÒu rñi ro. Khi c¸c ®èi t¸c cña ng©n hµng kh«ng thùc
hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ®· cam kÕt trong
c¸c nghiÖp vô b¶o l·nh vay vèn, b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, b¶o l·nh thanh
to¸n vµ c¸c cam kÕt vÒ nghiÖp vô ho¸n ®æi ngo¹i tÖ... th× ng©n hµng sÏ ph¶i
sö dông vèn kinh doanh cña m×nh ®Ó thùc hiÖn c¸c nghÜa vô b¶o l·nh, khi Êy
tµi s¶n ngo¹i b¶ng chuyÓn thµnh tµi s¶n néi b¶ng vµ ng©n hµng gÆp ph¶i rñi
ro. Do sù phong phó, ®a d¹ng cña c¸c ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng còng nh viÖc sö
dông tÝch cùc mét sè ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng vµo viÖc phßng ngõa rñi ro l·i
suÊt, rñi ro ngo¹i hèi vµ rñi ro tÝn dông... nªn viÖc qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh cã
hiÖu qu¶ c¸c nghiÖp vô ngo¹i b¶ng lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt.
1.2.2.6 Rñi ro c«ng nghÖ vµ ho¹t ®éng:
Rñi ro céng nghÖ ph¸t sinh khi nh÷ng kho¶n ®Çu t cho ph¸t triÓn c«ng
nghÖ kh«ng t¹o ra ®îc nh÷ng kho¶n tiÕt kiÖm trong chi phÝ nh ®· dù tÝnh khi
më réng qui m« ho¹t ®éng. ViÖc ®Çu t cho c«ng nghÖ cã thÓ t¹o cho ng©n
hµng mét søc c¹nh tranh m¹nh mÏ, cho phÐp ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c s¶n
Kinh Tế Quốc Dân
10
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
phÈm míi, tiªn tiÕn hiÖn ®¹i. Nhng ®Çu t cho c«ng nghÖ bao giê còng lµ
nh÷ng kho¶n ®Çu t rÊt lín nªn rñi ro vÒ c«ng nghÖ x¶y ra cã thÓ g©y nªn
nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ nh gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh, dÉn ®Õn sù ph¸ s¶n cña
ng©n hµng trong t¬ng lai
Rñi ro ho¹t ®éng cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi rñi ro c«ng nghÖ vµ cã
thÓ ph¸t sinh bÊt cø khi nµo nÕu hÖ thèng c«ng nghÖ bÞ trôc trÆc hoÆc khi hÖ
thèng hç trî bªn trong ngõng ho¹t ®éng. Rñi ro ho¹t ®éng x¶y ra cã thÓ ¶nh
hëng nghiªm träng tíi c¸c giao dÞch thêng xuyªn cña ng©n hµng vµ g©y thiÖt
h¹i kh«ng nhá cho ng©n hµng.
1.2.2.7 C¸c rñi ro kh¸c:
Ngoµi c¸c rñi ro c¬ b¶n trªn, ho¹t ®éng ng©n hµng cã thÓ gÆp ph¶i
mét sè rñi ro kh¸c nh: rñi ro quèc gia, rñi ro b¾t nguån tõ yÕu tè kinh tÕ vÜ
m« nh l¹m ph¸t t¨ng, sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸, thÊt nghiÖp... hoÆc
rñi ro xuÊt ph¸t do ¶nh hëng cña chiÕn tranh, sù sôp ®æ cña thÞ trêng chøng
kho¸n, sù thay ®æi ®ét ngét vÒ thuÕ, rñi ro ®¹o ®øc...
1.2.3 Vai trß cña dù phßng rñi ro ho¹t ®éng cña NHTM:
Nh÷ng ho¹t ®éng cña NHTM lu«n tiÒm Èn rÊt nhiÒu rñi ro, hay nãi
c¸ch kh¸c, NHTM lµ n¬i chøa ®ùng, høng chÞu c¸c rñi ro cña nÒn kinh tÕ.
Nh÷ng rñi ro nµy kh«ng chØ dÉn tíi nh÷ng t¸c ®éng xÊu ¶nh hëng xÊu tíi
ho¹t ®éng cña b¶n th©n ng©n hµng mµ nã cßn g©y ra nh÷ng ¶nh hëng xÊu tíi
toµn bé hÖ thèng ng©n hµng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng cña NHTM cã
liªn quan tíi nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ, v× thÕ khi ng©n hµng gÆp rñi ro th× nh÷ng
c¸ nh©n, doanh nghiÖp cã giao dÞch víi ng©n hµng còng ®ång thêi ph¶i g¸nh
chÞu rñi ro. Víi vai trß lµ trung gian tµi chÝnh, NHTM còng ®ång thêi lµ t¸c
nh©n lµm lan truyÒn vµ nh©n réng rñi ro trong nÒn kinh tÕ. ChÝnh v× cã c¸c
trung gian tµi chÝnh lµ c¸c NHTM mµ trong c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ tµi
chÝnh, t¸c h¹i ®· nhanh chãng lan truyÒn lµm sôp ®æ, ph¸ s¶n c¸c tæ chøc tµi
chÝnh, c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c, sù sôp ®æ trong hÖ
thèng NHTM lµ cã tÝnh d©y truyÒn. Khi mét ng©n hµng gÆp rñi ro dÉn ®Õn
ph¸ s¶n th× nã sÏ kÐo theo c¸c ng©n hµng kh¸c còng gÆp khã kh¨n vµ ®iÒu ®ã
cã thÓ lµm sôp ®æ c¶ hÖ thèng ng©n hµng cña quèc gia ®ã. ChÝnh v× thÕ, b¶o
®¶m an toµn cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng lµ rÊt quan träng. §iÒu ®ã
®îc thÓ hiÖn ë mét sè vÊn ®Ò mÊu chèt nh vèn ®iÒu lÖ, kh¶ n¨ng cung cÊp
Kinh Tế Quốc Dân
11
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
nh÷ng s¶n phÈm t¹o nguån thu chi tµi chÝnh, qu¶n trÞ ®iÒu hµnh tµi chÝnh,
trÝch lËp vµ sö dông dù phßng ®Ó xö lý rñi ro...
§èi víi mçi lo¹i rñi ro cã thÓ gÆp ph¶i, NHTM ®Òu cã nh÷ng biÖn
ph¸p cô thÓ ®Ó h¹n chÕ vµ xö lý nh÷ng tæn thÊt. §iÒu quan träng nhÊt ®èi víi
c¸c ng©n hµng lµ n©ng cao ®îc tÝnh chñ ®éng vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm trong
viÖc xö lý rñi ro. TrÝch lËp vµ sö dông quÜ dù phßng rñi ro lµ mét trong nh÷ng
biÖn ph¸p chñ ®éng cña c¸c ng©n hµng ®Ó phßng ngõa rñi ro trong qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng kinh doanh. Nã ®îc xem nh mét chiÕc ®ai an toµn nh»m gi¶m
thiÓu nh÷ng ¶nh hëng cña rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng cña NHTM. V× thÕ, vai trß
cña trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi
víi ho¹t ®éng cña bÊt k× ng©n hµng nµo:
+ Khi rñi ro x¶y ra, ng©n hµng sö dông c¸c nguån kh¸c nhau ®Ó bï
®¾p cho nh÷ng tæn thÊt gÆp ph¶i. §ã cã thÓ lµ tiÒn båi thêng cña c¸c nh©n,
tËp thÓ g©y ra tæn thÊt, hoÆc tiÒn båi thêng cña c¸c tæ chøc b¶o hiÓm, hoÆc sè
tiÒn thu vÒ do b¸n, ph¸t m¹i tµi s¶n ®¶m b¶o, hoÆc nguån dù phßng ®· trÝch...
Nh vËy, dù phßng rñi ro ®îc trÝch hµng quý vµo chi phÝ ho¹t ®éng lµ mét
biÖn ph¸p gióp c¸c NHTM b¶o ®¶m an toµn vèn, gi¶m thiÓu nh÷ng tæn thÊt
trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Cã thÓ coi nguån quü nµy lµ chiÕc
phao cøu c¸nh cho c¸c NHTM thêi kinh tÕ thÞ trêng.
+ Dù phßng rñi ro gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh chñ ®éng trong xö lý rñi ro
cña c¸c NHTM. Do lµ nguån dù phßng ®îc tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng cña
ng©n hµng, c¸c ng©n hµng tù tÝnh to¸n trªn c¬ së ph©n lo¹i tµi s¶n Cã, nªn
®©y lµ nguån quü mµ c¸c ng©n hµng cã thÓ sö dông mét c¸ch chñ ®éng ®Ó xö
lý khi cÇn thiÕt. Nã còng thÓ hiÖn tÝnh tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña c¸c ng©n hµng
- tù c©n ®èi gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.
+ Nguån dù phßng rñi ro cßn gãp phÇn lµm s¹ch t×nh h×nh tµi chÝnh
cña c¸c NHTM. Bëi lÏ, nguån quü nµy gióp c¸c ng©n hµng chñ ®éng xö lý ®îc c¸c kho¶n nî xÊu trªn b¶ng c©n ®èi, ®ång thêi còng kÝch thÝch ng©n hµng
t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó thu nî. Do vËy, trªn b¶ng c©n ®èi cña ng©n hµng, sè nî
qu¸ h¹n sÏ gi¶m xuèng, t×nh h×nh tµi chÝnh cña ng©n hµng trë nªn lµnh m¹nh
h¬n.
+ §ång thêi, viÖc trÝch lËp dù phßng rñi ro cßn lµ yÕu tè gãp phÇn
n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ng©n hµng. V× nã khuyÕn khÝch c¸c ng©n
hµng s¸t sao h¬n trong viÖc qu¶n lý, ®Èy m¹nh viÖc xö lý thu håi nh÷ng
kho¶n nî tån ®äng, quan t©m nhiÒu h¬n trong viÖc ®Çu t míi ®¶m b¶o kh¶
n¨ng thu håi nî ®Ó kh«ng ph¶i trÝch lËp dù phßng qu¸ lín, ¶nh hëng ®Õn thu
nhËp cña c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng.
Kinh Tế Quốc Dân
12
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
1.3 NghiÖp vô kÕ to¸n trÝch lËp vµ sö dông dù phßng
rñi ro trong ho¹t ®éng cña NHTM:
NhËn thøc vÒ vai trß cña dù phßng rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng cña NHTM
vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam ®· ban hµnh
nhiÒu v¨n b¶n qui ®Þnh viÖc trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro trong ho¹t
®éng ng©n hµng cña tæ chøc tÝn dông:
+ QuyÕt ®Þnh sè 48/1999/Q§- NHNN5 ngµy 8 th¸ng 2 n¨m 1999 cña
Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ban hµnh qui ®Þnh vÒ viÖc ph©n lo¹i tµi s¶n “
Cã”, trÝch lËp vµ sö dông dù phßng ®Ó xö lý rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng
cña tæ chøc tÝn dông:
+ C«ng v¨n sè 582/CV- NHNN5 ngµy 23 th¸ng 6 n¨m 1999 cña
Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ viÖc trÝch lËp vµ sö dông dù phßng ®Ó xö
lý rñi ro cña tæ chøc tÝn dông.
+ Vµ míi ®©y nhÊt, ®Ó n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c trÝch lËp vµ sö dông
dù phßng rñi ro, ngµy 27 th¸ng 11 n¨m 2000 Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc
®· ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 488/2000/Q§- NHNN5 vÒ viÖc ph©n lo¹i tµi s¶n “
Cã “, trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng cña tæ
chøc tÝn dông, thay thÕ cho quyÕt ®Þnh sè 48 vµ c«ng v¨n sè 582.
ViÖc Ng©n hµng Nhµ níc ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n nµy ®· t¹o hµnh
lang ph¸p lý râ rµng vµ æn ®Þnh cho c¸c NHTM trong viÖc thùc hiÖn trÝch lËp
vµ sö dông dù phßng rñi ro.
1.3.1 Mét sè qui ®Þnh chung:
* Kh¸i niÖm c¬ b¶n:
+ Rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng cña tæ chøc tÝn dông lµ nh÷ng tæn
thÊt cã thÓ x¶y ra trong ho¹t ®éng ng©n hµng.
+ Dù phßng rñi ro lµ dù phßng ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ ho¹t ®éng
cña tæ chøc tÝn dông th«ng qua viÖc trÝch lËp dù phßng cho phÇn gi¸ trÞ tµi
s¶n “ Cã “ cã kh¶ n¨ng kh«ng thÓ thu håi ®îc.
+ Sö dông dù phßng ®Ó xö lý rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng lµ viÖc
tæ chøc tÝn dông h¹ch to¸n néi b¶ng ra h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng.
Kinh Tế Quốc Dân
13
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
* ViÖc tæ chøc thùc hiÖn:
+ §èi víi viÖc trÝch lËp dù phßng rñi ro: Trong thêi h¹n 15 ngµy lµm
viÖc ®Çu tiªn th¸ng thø ba mçi quý, tæ chøc tÝn dông thùc hiÖn viÖc ph©n lo¹i
tµi s¶n “ Cã “ t¹i thêi ®iÓm cuèi ngµy cña ngµy cuèi cïng th¸ng thø hai vµ
trÝch lËp dù phßng ®Ó xö lý rñi ro theo c¸c tû lÖ qui ®Þnh.
+ §èi víi viÖc xö lý rñi ro: ViÖc xö lý rñi ro ®îc thùc hiÖn mét quý
mét lÇn sau khi ®· thùc hiÖn trÝch lËp dù phßng rñi ro vµ chØ ®îc xö lý rñi ro
trong ph¹m vi dù phßng hiÖn cã. ViÖc xö lý rñi ro lµ c«ng viÖc néi bé nªn tæ
chøc tÝn dông kh«ng ®îc th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt, trõ nh÷ng kho¶n nî
®· ®îc ChÝnh phñ cho phÐp xo¸ nî cho kh¸ch hµng.
+ Tæ chøc tÝn dông kh«ng ®îc ®iÒu chØnh gi¶m sè nî trong hå s¬ cho
vay ®èi víi phÇn nî ®îc coi lµ rñi ro vµ ®· ®îc xö lý b»ng dù phßng rñi ro.
Tæ chøc tÝn dông vÉn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó thu håi nî triÖt ®Ó theo chÕ ®é
hiÖn hµnh nh ®èi víi c¸c kho¶n nî ®îc chÝnh phñ cho phÐp xo¸ nî ®èi víi
kh¸ch hµng.
+ Mäi kho¶n tiÒn thu håi ®îc tõ nh÷ng kho¶n vay ®· ®îc coi lµ rñi ro
vµ ®· ®îc xö lý b»ng dù phßng ®îc coi lµ doanh thu cña tæ chøc tÝn dông vµ
®îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp bÊt thêng.
1.3.2 Tµi kho¶n sö dông trong nghiÖp vô kÕ to¸n trÝch lËp vµ sö dông dù
phßng rñi ro cña NHTM:
HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n cña c¸c tæ chøc tÝn dông cña ViÖt Nam qui
®Þnh ho¹t ®éng tÝn dông ®îc theo dâi trªn c¸c tµi kho¶n lo¹i 2. Trong ®ã, c¸c
tµi kho¶n cã liªn quan ®Õn viÖc h¹ch to¸n trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi
ro gåm:
+ Tµi kho¶n 201, 221: Tµi kho¶n chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng
phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c.
+ Tµi kho¶n 2051, 2061, 2111, 2121, 2141... Tµi kho¶n nî trong h¹n vµ ®· ®îc gia h¹n nî.
C¸c tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn Nî ghi: Sè tiÒn cho kh¸ch hµng vay
Bªn Cã ghi: Sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ nî
Sè tiÒn chuyÓn nî qu¸ h¹n
Sè d Nî: Ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng cßn ®ang nî ng©n hµng.
`
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng vay vèn.
Kinh Tế Quốc Dân
14
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
+ Tµi kho¶n 2052, 2062, 2112, 2122, ...: Tµi kho¶n nî qu¸ h¹n ®Õn
180 ngµy cã kh¶ n¨ng thu håi.
+ Tµi kho¶n 2053,2063, 2113, 2123, ...: Tµi kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 181
ngµy ®Õn 360 ngµy cã kh¶ n¨ng thu håi.
+ Tµi kho¶n 2058, 2068, 2118, 2128, ...: Tµi kho¶n nî khã ®ßi
C¸c tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî ghi: Sè tiÒn cho vay ph¸t sinh nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi
Bªn Cã ghi: Sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ nî
Sè d Nî: Ph¶n ¸nh sè d nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi kh¸ch hµng cha
tr¶.
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng cã nî
qu¸ h¹n, nî khã ®ßi.
Sè d cña c¸c tµi kho¶n lo¹i 2 nµy chÝnh lµ c¨n cø ®Ó ng©n hµng tÝnh
to¸n sè dù phßng ph¶i trÝch.
+ Tµi kho¶n 209, 219, 229, 239, ...: Tµi kho¶n dù phßng ph¶i thu khã
®ßi.
C¸c tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu:
Bªn Cã ghi: Sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi tÝnh vµo chi phÝ
Bªn Nî ghi: Kho¶n ph¶i thu khã ®ßi kh«ng thu ®îc ph¶i xö lý
xo¸ nî
KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch vÒ dù phßng ph¶i thu
khã ®ßi ®· lËp kh«ng sö dông cßn l¹i ®Õn cuèi niªn ®é kÕ to¸n.
Sè d Cã: Ph¶n ¸nh dù phßng kho¶n ph¶i thu khã ®ßi cßn l¹i cuèi
k×.
+ Tµi kho¶n 8722: Tµi kho¶n chi dù phßng, gåm c¸c kho¶n chi dù
phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n, dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, dù phßng gi¶m
gi¸ vµng, ngo¹i tÖ. Tµi kho¶n cã kÕt cÊu:
Bªn Nî ghi: C¸c kho¶n chi trÝch lËp dù phßng trong n¨m
Bªn Cã ghi: KÕt chuyÓn sè d cuèi n¨m vµo tµi kho¶n lîi nhuËn
n¨m nay khi quyÕt to¸n.
Sè d Nî: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi trÝch lËp dù phßng trong n¨m.
Kinh Tế Quốc Dân
15
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
+ Tµi kho¶n 97: Tµi kho¶n nî khã ®ßi chê xö lý. Tµi kho¶n nµy dïng
®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n nî bÞ tæn thÊt ®· dïng dù phßng rñi ro ®Ó bï ®¾p
®ang trong thêi gian theo dâi ®Ó cã thÓ tiÕp tôc thu håi dÇn. Thêi gian theo
dâi trªn tµi kho¶n nµy ph¶i theo qui ®Þnh cña nhµ níc nhng nÕu kh«ng thu ®îc th× còng huû bá. Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn NhËp: Sè tiÒn nî khã ®ßi ®îc bï ®¾p ®a ra theo dâi ngo¹i
b¶ng.
Bªn XuÊt: Sè tiÒn thu håi ®îc cña kh¸ch hµng
Sè tiÒn nî bÞ tæn thÊt ®· hÕt thêi gian theo dâi.
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè nî bÞ tæn thÊt ®îc bï ®¾p nhng vÉn tiÕp
tôc theo dâi ®Ó thu håi.
1.3.3 NghiÖp vô kÕ to¸n trÝch lËp dù phßng rñi ro cña NHTM:
1.3.3.1 C¨n cø ®Ó trÝch lËp:
ViÖc trÝch lËp dù phßng rñi ro cña c¸c NHTM ®îc thùc hiÖn dùa trªn
viÖc ph©n lo¹i tµi s¶n “ Cã “ ho¹t ®éng ng©n hµng:
1. Tµi s¶n “ Cã “ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®îc ph©n nhãm nh sau:
Nhãm 1 gåm:
- Nh÷ng kho¶n cho vay cha ®Õn h¹n tr¶ nî ( kÓ c¶ kú h¹n nî gia
h¹n )
- Nh÷ng kho¶n tiÒn chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ giÊy tê
cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c cha ®Õn h¹n thanh to¸n.
- Nh÷ng kho¶n cho thuª tµi chÝnh cha ®Õn h¹n tr¶ tiÒn thuª.
Nhãm 2 gåm:
- Nh÷ng kho¶n cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî díi 181 ngµy, nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n
®· qu¸ h¹n tr¶ nî díi 91 ngµy.
- Nh÷ng kho¶n tiÒn chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ giÊy tê
cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®· qu¸ h¹n thanh to¸n trong thêi gian díi 61
ngµy.
Kinh Tế Quốc Dân
16
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
- Nh÷ng kho¶n cho thuª tµi chÝnh mµ bªn thuª kh«ng tr¶ ®îc tiÒn
thuª trong thêi h¹n díi 181 ngµy.
Nhãm 3 gåm:
- Nh÷ng kho¶n cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ
181 ngµy ®Õn díi 361 ngµy, nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng cã b¶o
®¶m b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 91 ngµy ®Õn díi 181 ngµy.
- Nh÷ng kho¶n tiÒn chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ giÊy tê
cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 31 ngµy ®Õn díi 61
ngµy.
- Sè tiÒn tr¶ thay cho ngêi ®îc b¶o l·nh nhng cha thu håi ®îc trong
thêi gian tõ 61 ngµy ®Õn díi 181 ngµy.
- Nh÷ng kho¶n cho thuª tµi chÝnh mµ bªn thuª kh«ng tr¶ ®îc tiÒn
thuª tõ 181 ngµy ®Õn díi 361 ngµy.
Nhãm 4 gåm:
- Nh÷ng kho¶n cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ
361 ngµy trë lªn, nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi
s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 181 ngµy trë lªn.
- Nh÷ng kho¶n tiÒn chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ c¸c
giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 61 ngµy trë
lªn.
- Sè tiÒn tr¶ thay cho ngêi ®îc b¶o l·nh nhng cha thu håi ®îc tõ 181
ngµy trë lªn.
- Nh÷ng kho¶n cho thuª tµi chÝnh mµ bªn thuª kh«ng tr¶ ®îc tiÒn
thuª tõ 361 ngµy trë lªn.
2. Tµi s¶n “ Cã “ cña c¸c dÞch vô thanh to¸n:
C¸c kho¶n thanh to¸n hé kh¸ch hµng, tæ chøc tÝn dông kh¸c ( kh«ng
bao gåm
nh÷ng kho¶n tr¶ thay ngêi ®îc b¶o l·nh ) ®· qu¸ h¹n thu håi.
TØ lÖ trÝch dù phßng ¸p dông cho c¸c tµi s¶n “ Cã “
- §èi víi ho¹t ®éng tÝn dông: TrÝch theo tØ lÖ 0%, 20%, 50%, 100%
t¬ng øng cho c¸c nhãm 1,2,3,4.
Kinh Tế Quốc Dân
17
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
- §èi víi c¸c dÞch vô thanh to¸n: TrÝch theo tØ lÖ 20%.
Sè tiÒn dù phßng ph¶i trÝch lËp cña tæ chøc tÝn dông bao gåm sè tiÒn
dù
phßng ph¶i trÝch cho ho¹t ®éng cÊp tÝn dông vµ sè tiÒn dù phßng ph¶i trÝch
cho ho¹t ®éng dÞch vô thanh to¸n.
Ng©n hµng kh«ng ph¶i trÝch lËp dù phßng cho c¸c kho¶n vay b»ng
nguån vèn tµi trî, uû th¸c ®Çu t theo tõng HiÖp ®Þnh ®· kÝ kÕt víi c¸c tæ chøc
níc ngoµi, ®· ®îc trÝch dù phßng theo yªu cÇu cña tõng hiÖp ®Þnh.
1.3.3.2 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
* Hµng quý, c¸c tæ chøc tÝn dông thùc hiÖn ph©n lo¹i tµi s¶n Cã, tÝnh
sè dù phßng rñi ro ph¶i trÝch theo qui ®Þnh vµ so s¸nh víi sè dù phßng hiÖn
cã. NÕu sè tiÒn ph¶i trÝch lËp dù phßng lín h¬n sè tiÒn dù phßng hiÖn cßn th×
tæ chøc tÝn dông ph¶i trÝch thªm phÇn chªnh lÖch thiÕu vµ h¹ch to¸n nh sau:
Nî: TK chi dù phßng
Cã: TK quÜ dù phßng
* Trêng hîp sè tiÒn ph¶i trÝch lËp dù phßng nhá h¬n sè tiÒn dù phßng
hiÖn cßn th× tæ chøc tÝn dông ph¶i hoµn l¹i phÇn chªnh lÖch thõa ®Ó gi¶m sè
tiÒn dù phßng ®· trÝch vµ h¹ch to¸n nh sau:
Nî: TK quÜ dù phßng
Cã: TK thu nhËp bÊt thêng
1.3.4 NghiÖp vô kÕ to¸n sö dông dù phßng rñi ro cña NHTM:
1.3.4.1 §iÒu kiÖn sö dông dù phßng ®Ó xö lý rñi ro:
* C¸c trêng hîp ®îc sö dông dù phßng ®Ó xö lý rñi ro cña c¸c NHTM:
1. Khi kh¸ch hµng vay vèn, ngêi b¶o l·nh vay vèn, ngêi ph¸t hµnh th¬ng phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c, ngêi b¶o l·nh th¬ng phiÕu, bªn
thuª tµi chÝnh, ngêi ®îc cung øng dÞch vô thanh to¸n lµ c¸c tæ chøc bÞ ph¸
s¶n gi¶i thÓ vµ ®· hoµn thµnh viÖc thanh to¸n tµi s¶n. Møc xö lý rñi ro b»ng
møc tæn thÊt sau khi ®· thanh to¸n tµi s¶n cña tæ chøc bÞ ph¸ s¶n, gi¶i thÓ.
2.Tµi s¶n “ Cã “ cã thêi gian qu¸ h¹n ( kÓ c¶ trêng hîp c¸c tæ chøc bÞ
ph¸ s¶n, gi¶i thÓ nhng cha hoµn thµnh viÖc thanh to¸n tµi s¶n ) nh sau:
Kinh Tế Quốc Dân
18
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
- Nh÷ng kho¶n cho vay cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®· qu¸ h¹n tr¶ nî tõ
721 ngµy trë lªn, nh÷ng kho¶n cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n ®·
qu¸ h¹n tr¶ nî tõ 361 ngµy trë lªn.
- Nh÷ng kho¶n tiÒn chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy
tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 91 ngµy trë lªn.
- Sè tiÒn tr¶ thay cho ngêi ®îc b¶o l·nh nhng cha thu håi ®îc tõ 361
ngµy trë lªn.
- Nh÷ng kho¶n cho thuª tµi chÝnh mµ bªn thuª kh«ng tr¶ ®îc tiÒn thuª
tõ 721 ngµy trë lªn.
- Sè tiÒn thanh to¸n hé kh¸ch hµng, tæ chøc tÝn dông kh¸c ( Kh«ng bao
gåm nh÷ng kho¶n tr¶ thay cho ngêi ®îc b¶o l·nh) ®· qu¸ h¹n thu håi tõ 181
ngµy trë lªn.
3. Nh÷ng kho¶n nî cho vay ®îc chÝnh phñ cho phÐp xo¸ nî cho kh¸ch
hµng nhng kh«ng ®îc chÝnh phñ cÊp nguån ®Ó bï ®¾p mµ cha ®îc sö dông dù
phßng ®Ó xö lý.
* §iÒu kiÖn vÒ hå s¬ lµm c¨n cø ®Ó xö lý rñi ro: Hå s¬ ph¶i bao gåm:
- Hå s¬ vÒ cho vay vµ thu håi nî; chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th¬ng
phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c; b¶o l·nh; cho thuª tµi chÝnh; c¸c
dÞch vô thanh to¸n vµ c¸c giÊy tê kh¸c cã liªn quan ®Õn nh÷ng rñi ro.
- §èi víi trêng hîp kh¸ch hµng lµ c¸c tæ chøc bÞ ph¸ s¶n, gi¶i thÓ th×
cßn ph¶i cã quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n cña toµ ¸n hoÆc quyÕt ®Þnh gi¶i thÓ
cña c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt (b¶n sao cã
c«ng chøng) vµ b¸o c¸o thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n, b¸o c¸o kÕt
thóc viÖc thi hµnh tuyªn bè ph¸ s¶n cña phßng thu hµnh ¸n, v¨n b¶n gi¶i
quyÕt c¸c kho¶n nî cña tæ chøc bÞ gi¶i thÓ (b¶n sao cã c«ng chøng).
- §èi víi nh÷ng rñi ro xuÊt ph¸t tõ c¸c kho¶n cho vay ®îc chÝnh phñ
cho phÐp xo¸ nî th× cßn ph¶i cã v¨n b¶n cña chÝnh phñ cho phÐp xo¸ nî cho
kh¸ch hµng.
* §iÒu kiÖn vÒ viÖc tæ chøc xö lý rñi ro:
Tæ chøc tÝn dông ph¶i thµnh lËp Héi ®ång xö lý rñi ro do Chñ TÞch Héi §ång
qu¶n trÞ hoÆc Tæng gi¸m ®èc (Gi¸m §èc) lµm chñ tÞch vµ cã c¸c thµnh viªn
b¾t buéc gåm Trëng ban kiÓm so¸t, KÕ to¸n trëng, Trëng phßng tÝn dông, Trëng phßng kiÓm tra néi bé, c¸c thµnh viªn kh¸c do Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc
Kinh Tế Quốc Dân
19
Khoa Ngân Hàng
Nguyễn Thuý Hằng
Ngân hàng K15B
Tæng gi¸m ®èc (Gi¸m §èc) quyÕt ®Þnh. Héi ®ång xö lý rñi ro thùc hiÖn c¸c
nhiÖm vô sau:
- Xem xÐt viÖc ph©n lo¹i tµi s¶n “ Cã “, trÝch lËp dù phßng rñi ro cña
quÝ hiÖn hµnh do Tæng gi¸m ®èc ( Gi¸m §èc ) thùc hiÖn.
- Xem xÐt b¸o c¸o t×nh h×nh theo dâi, sao kª vµ thùc hiÖn thu håi nî
®èi víi nh÷ng rñi ro ®· ®îc xö lý.
- QuyÕt ®Þnh viÖc xö lý rñi ro cña quÝ hiÖn hµnh vµ ph¬ng ¸n thu håi
nî trong quÝ tiÕp theo ®èi víi nh÷ng rñi ro ®· ®îc xö lý. Trong ph¬ng
¸n ph¶i x¸c ®Þnh râ thêi gian vµ nh÷ng biÖn ph¸p ¸p dông ®Ó thu håi
nî.
1.3.4.2 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
* Khi tiÕn hµnh sö dông dù phßng ®Ó bï ®¾p rñi ro, c¸c NHTM h¹ch
to¸n:
Nî: TK quÜ dù phßng
Cã: TK nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi.
§ång thêi ghi NhËp: TK Nî khã ®ßi ®· xö lý
* §èi víi nh÷ng kho¶n tiÒn thu håi ®îc tõ nh÷ng rñi ro ®· ®îc xö lý
b»ng dù phßng th× ®îc coi lµ doanh thu cña tæ chøc. Khi thu nî, h¹ch
to¸n:
Nî: TK thÝch hîp
Cã: TK thu nhËp bÊt thêng
§ång thêi ghi XuÊt: TK Nî khã ®ßi ®· xö lý.
C¸c bíc h¹ch to¸n vÒ trÝch lËp vµ sö dông dù phßng nh trªn lµ qui ®Þnh
chung cho c¸c NHTM. Tuú tõng ng©n hµng cô thÓ mµ viÖc ¸p dông cã thÓ cã
mét sè ®iÒu chØnh cho phï hîp víi hÖ thèng tµi kho¶n, t×nh h×nh ho¹t ®éng
kinh doanh…cña mçi ®¬n vÞ nhng ph¶i tu©n thñ theo ®óng c¸c qui ®Þnh
chung.
S¬ ®å 1: S¬ ®å h¹ch to¸n trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro
trong ho¹t ®éng cña NHTM
TK 79
TK Dự phßng
(1b)
Kinh Tế Quốc Dân
TK 8722
(1a)
20
Khoa Ngân Hàng
- Xem thêm -
.DOC 
67 
86 
66 
