Tài liệu Thực trạng và giải pháp hoàn thiện kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp ở việt nam

lêi më ®Çu Trong lÞch sö th× sù xuÊt cña Nhµ n-íc kÐo theo sau nã lµ ph¶i cã vËt chÊt ®¶m b¶o cho nã tån t¹i vµ ho¹t ®éng theo chøc n¨ng cña m×nh . §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®-îc nhê vµo ng©n s¸ch Nhµ n-íc. §ång thêi , Nhµ n-íc dïng quyÒn lùc chÝnh trÞ ®Ó ban hµnh nh÷ng qui ®Þnh ph¸p luËt cÇn thiÕt lµm c«ng cô ph©n phèi l¹i mét phÇn cña c¶i cña x· héi d-íi h×nh thøc gi¸ trÞ s¸ng t¹o vµ h×nh thµnh quü tiÒn tÖ nhê vµo thuÕ. Vµ thuÕ kh«ng chØ lµ nguån thu chñ yÕu cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc , thuÕ cßn lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Bëi vËy , thuÕ cã mét vai trß cùc kú to lín ®èi víi mçi quèc gia. §Æc biÖt lµ “ §Ó duy tr× quyÒn lùc c«ng céng cÇn ph°i cã sù ®ãng gãp cða nh÷ng ng­êi c«ng d©n cho Nhµ n-íc, ®ã lµ thuÕ m²”-F.Anghen. ThuÕ bao giê còng lµ h×nh thøc ®éng viªn, mang tÝnh b¾t buéc g¾n liÒn víi quyÒn lùc chÝnh trÞ cña Nhµ n-íc, ®-îc thÓ hiÖn b»ng c¸c s¾c LuËt thuÕ do Nhµ n-íc qui ®Þnh vµ mét trong nh÷ng s¾c luËt thuÕ ®ã lµ LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Lµ mét lo¹i thuÕ míi, ®-îc Quèc héi kho¸ IX th«ng qua t¹i kú häp thø 11(tõ ngµy2/4/1997-10/5/1997) cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/1999, míi ®©y ®· ®-îc chØnh söa bæ xung bëi luËt thuÕ thu nhËp sè 09/2003/QH11 ®· ®-îc quèc héi XI, kú häp thø 3 th«ng qua ngµy 17/6/2003 vµ ®-îc triÓn khai thùc hiÖn b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1/ 2004. ®· ph¸t huy ®-îc nhiÒu t¸c dông tÝch, gãp phÇn thu hót vèn ®Çu t- n-íc ngoµi, khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n ®Çu t- vµo nhiÒu ngµnh nghÒ khu vùc cÇn khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, khuyÕn khÝch më réng quy m« kinh doanh, ®æi míi c«ng nghÖ, c¶i thiÖn m«i tr-êng ho¹t ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ.Ngoµi ra thuÕ TNDNcßn ®¶m b¶o sù ®ãng gãp c«ng b»ng hîp lý gi÷a c¸c tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô cã thu nhËp… -1- Bªn c¹nh nh÷ng -u ®iÓm ,th× thuÕ TNDN vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý còng nh- trong viÖc h¹ch to¸n thuÕ ë c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. muèn gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò tån t¹i tr-íc hÕt c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i h¹ch to¸n thuÕ mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ. TiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c kh©u chøng tõ, sæ s¸ch, tµi kho¶n sö dông, xem xÐt ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n thuÕ. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®-îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay, vµ cñng cè cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n thuÕ TNDN trong doanh nghiÖp. Em xin ®-îc t×m hiÓu luËt thuÕ TNDN ®-îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay víi ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn kÕ to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ë ViÖt Nam“. -2- néi dung Ch-¬ng I: nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thuÕ ThuÕ Thu NhËp Doanh NghiÖp ë ViÖt Nam I. Tæng quan vÒ thuÕ 1.Kh¸i niÖm thuÕ ThuÕ lµ kho¶n thu mang tÝnh b¾t buéc g»n liÒn víi quyÒn lùc chÝnh trÞ cña nhµ n-íc b»ng c¸c s¾c lÖnh nhµ n-íc quy ®Þnh. “B°n chÊt cða thuÕ lÖ thuéc v¯o b°n chÊt cða Nh¯ n­íc” ThËt vËy lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng-êi ®· chøng minh r»ng : thuÕ ra ®êi lµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Nhµ n-íc. Nhµ n-íc cÇn cã nh÷ng nhu cÇu chi tiªu chung cã tÝnh chÊt x· héi ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh nh- Quèc phßng, an ninh, x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng...Nguån tµi chÝnh ®ã lÊy tõ viÖc ®éng viªn mét phÇn thu nhËp x· héi do c¸c tÇng líp d©n c- trong x· héi trùc tiÕp lao ®éng s¶n xuÊt ra. Cã ba h×nh thøc ®éng viªn : quyªn gãp , vay cña d©n , dïng quyÒn lùc cña Nhµ n-íc buéc d©n ph¶i ®ãng gãp qua thuÕ. Trªn ý nghÜa ®ã th× ®ãng thuÕ võa lµ nghÜa vô, võa lµ quyÒn lîi, võa lµ sù ®Çu tcho chÝnh b¶n th©n m×nh. M¸c viÕt:"ThuÕ lµ c¬ së kinh tÕ cña bé m¸y Nhµ n-íc, lµ thñ ®o¹n gi¶n tiªu cho kho b¹c thu ®-îc bµng tiÒn hay s¶n vËt mµ ng-êi d©n ®ãng gãp ®Ó dïng vµo mäi viÖc chi tiªu cña Nhµ n-íc". Vµ b¶n chÊt cña thuÕ theo nhµ kinh tÕ häc Ricacdo(1772-1823) ®± nãi:”ThuÕ ®­îc cÊu th¯nh tõ phÇn cða ChÝnh phñ lÊy trong s¶n phÈm ®Êt ®ai vµ lao ®éng trong n-íc vµ xÐt cho cïng th× thuÕ ®­îc lÊy v¯o t­ b°n hay thu nhËp cða ng­êi chÞu thuÕ”. -3- ThuÕ ®-îc Nhµ n-íc sö dông nh- mét c«ng cô kinh tÕ quan träng , gãp phÇn ®iÒu chØnh kinh tÕ vÜ m« , ®iÒu hoµ thu nhËp cña doanh nghiÖp vµ x· héi. ThuÕ còng lµ kho¶n ®ãng gãp mang tÝnh b¾t buéc, ®-îc ph¸p luËt qui ®Þnh cho doanh nghiÖp nh»m huy ®éng mét phÇn thu nhËp cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc ,b¶o ®¶m sù c«ng b»ng hîp lý gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých gi÷a Nhµ n-íc , tËp thÓ vµ ng-êi lao ®éng. -ThuÕ(Tax) lµ kho¶n thu cña Nhµ n-íc ®èi víi mäi tæ chøc vµ mäi thµnh viªn trong x· héi, kho¶n thu ®ã mang tÝnh b¾t buéc, kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp, ®-îc ph¸p luËt qui ®Þnh; ng-êi ®ãng thuÕ ®-îc h-ëng hîp ph¸p phÇn thu nhËp cßn l¹i. Nh- vËy, thuÕ lµ mét ph¹m trï kinh tÕ, tµi chÝnh kh¸ch quan , ®ång thêi còng lµ mét ph¹m trï lÞch sö. 2. Ph©n lo¹i thuÕ: C¨n cø vµo tÝnh chÊt cña thuÕ gi÷a ng-êi nép thuÕ vµ ng-êi chÞu thuÕ, ng-êi ta chia thuÕ thµnh hai lo¹i: -ThuÕ gi¸n thu (Indirect taxes) lµ lo¹i thuÕ ®-îc céng vµo gi¸ , lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña gi¸ b¸n hµng ho¸ , dÞch vô , thuÕ ®-îc coi nh- lµ tµi s¶n cña Nhµ n-íc. Trªn thùc tÕ lo¹i thuÕ nµy thu vµo tiªu dïng nh-ng ng-êi tiªu dïng kh«ng trùc tiÕp nép thuÕ cho Nhµ n-íc mµ th«ng qua ng-êi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh(ng-êi b¸n) nép thay cho m×nh. LoaÞ thuÕ nµy cã -u ®iÓm lµ dÔ thu ,dÔ ®iÒu chØnh. Do tÝnh chÊt nép thuÕ gi¸n tiÕp nªn ng-êi nép thuÕ kh«ng c¶m nhËn ®-îc g¸nh nÆng cña läai thuÕ gi¸n thu. -ThuÕ trùc thu ( Direct Taxes) lµ lo¹i thuÕ trùc tiÕp thu vµo thu nhËp cña c¸c tæ chøc kinh tÕ ,c¸ nh©n nh- thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ ®èi víi ng-êi cã thu nhËp cao. -4- Ng-îc l¹i víi thuÕ gi¸n thu , ng-êi chÞu thuÕ trùc thu ®ång thêi lµ ng-êi nép thuÕ. V× vËy ,thuÕ nµy cã -u ®iÓm lµ c«ng b»ng h¬n, th-êng lµ phï hîp víi kÕt qu¶ thu ®-îc cña ®èi t-îng , thu nhËp cao th× nép thuÕ cao vµ ng-îc l¹i. Tuy nhiªn , thuÕ trùc thu ®¸nh trùc tiÕp vµo thu nhËp , nªn ng-êi nép thuÕ c¶m nhËn ®-îc g¸nh nÆng vÒ thuÕ , g©y nªn t×nh tr¹ng tõ chèi, trèn hoÆc lËu thuÕ. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã xu h-íng sö dông thuÕ gi¸n thu . Bëi lÏ thuÕ nµy cã ph¹n vi thu rÊt réng, sè thu lín dÔ thu, dÔ qu¶n lý, chi phÝ bá ra Ýt mµ thu ®-îc nhiÒu. II: c¸c vÊn ®Ò vÒ ThuÕ Thu NhËp Doanh NghiÖp . 1.kh¸i niÖm . ThuÕ TNDN lµ mét lo¹i thuÕ trùc thu thu vµo thu nhËp cã ®-îc cña c¸c tæ chøc ,c¸ nh©n trong mét thêi kú s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt ®Þnh ( gåm lîi tøc kinh doanh vµ c¸c thu nhËp kh¸c sau khi ®· trõ ®i chi phÝ hîp lý , hîp lÖ) Tr-íc n¨m 1999, ë n-íc ta , khu vùc kinh tÕ quèc doanh ¸p dông chÕ ®é thu trÝch nép lîi nhuËn. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ¸p dông chÕ ®é thu lîi tøc cã biÓu thuÕ luü tiÕn tõng phÇn. LuËt thuÕ lîi tøc ë n-íc ta ®-îc ban hµnh vµo n¨m 1990 vµ ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ë c¶ khu vùc kinh tÕ quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh. Qua 8 n¨m thùc hiÖn LuËt thuÕ lîi tøc dÇn béc lé nh-îc ®iÓm ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ngµy cµng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ h¬n trong qu¸ tr×nh héi nhËp víi nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi. LuËt thuÕ nµy kh«ng cßn phï hîp víi LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, LuËt thuÕ TNDN cã hiÖu lùc thi hµnh tõ 1/1/1999. C¸c v¨n b¶n vÒ luËt thuÕ TNDN tõ khi ban hµnh gåm: LuËt thuÕ TNDN sè 03/1997/QH9 ®-îc quèc héi kho¸ IX t¹i kú häp thø 11(tõ ngµy 2/4/1997-10/5/1997) th«ng qua ngµy 10/5/1997 cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/1999 thay thÕ cho thuÕ Lîi tøc -5- NghÞ ®Þnh sè 30/1998/N§-CP ngµy 13-5-1998cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ TNDN. Th«ng t- sè 99/1998/TT-BTC ngµy 14-7-1998 h-íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh sè 30/1998/N§-CP ngµy 13-5-1998cña ChÝnh phñ Th«ng t- sè 100/1998/TT-BTC ngµy 15-7-1998 cña Bé tµi chÝnh h-íng dÉn kÕ to¸n thuÕ TNDN. Th«ng t- sè 179/1998/TT-BTC ngµy 26-12-1998 cña Bé tµI chÝnh h-íng dÉn kÕ to¸n thuÕ TNDN ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm Th«ng t- sè182/1998/TT-BTC ngµy 26-12-1998 cña Bé tµi chÝnh h-íng dÉn kÕ to¸n thuÕ TNDN ®èi víi c¸c doanh nghiÖp,tæ chøc, c¸ nh©n cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam thùc hiÖn ®Çu t- theo luËt ®Çu tn-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ kh«ng theo luËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam LuËt thuÕ thu nhËp sè 09/2003/QH11 ®-îc Quèc héi kho¸ XI, kú häp thø 3 th«ng qua ngµy 17/6/2003.Cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/2004 trªn c¬ së söa ®æi bæ sung néi dung quy ®Þnh t¹i LuËt thuÕ sè 03/1997/QH9. NghÞ ®Þnh sè 164/2003/N§-CP ngµy 22-12-2003 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt thuÕ TNDN. Th«ng t- sè 128/2003/TT-BTC ngµy 22-12-2003 cña Bé tµi chÝnh h-íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh sè 164/2003/N§-CP ngµy 22-12-2003 cña ChÝnh phñ. QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/N§-CP ngµy 22-12-2003 cña Bé tµi chÝnh ban hµnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. §Õn nay , luËt thuÕ TNDN ®· ¸p dông ®-îc 4 n¨m , gãp phÇn t¨ng nguån thu æn ®Þnh cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, gãp phÇn khuyÕn khÝch ®Çu t- trong n-íc vµ n-íc ngoµi vµo ViÖt Nam còng khuyÕn khÝch ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu. 2. ph¹m vi ¸p dông -6- 2.1. ®èi t-îng chÞu thuÕ TNDN . ®-îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 1 vµ ®iÒu 3 luËt thuÕ TNDN luËt sè 09/2003/QH11 (cña Quèc Héi kho¸ XI kú häp thø 3 ) lµ c¸c tæ chøc , c¸ nh©n s¶n xuÊt ,kinh doanh hµng ho¸ ,dÞch vô bao gåm: doanh nghiÖp nhµ n-íc; c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n:c«ng ty cæ phÇn; c«ng ty hîp danh:doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi vµ Bªn n-íc ngoµi tham gia hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh theo luËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam; c«ng ty n-íc ngoµi vµ tæ chøc n-íc ngoµi ho¹t ®éng kinh doanh t¹i ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam; doanh nghiÖp t- nh©n; hîp t¸c x·; tæ hîp t¸c; tæ chøc kinh tÕ cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ- x· héi, tæ chøc x· héi, tæ chøc x· héi- nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n;c¬ quan hµnh chÝnh, ®¬n vÞ sù nghiÖp cã s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô. Lµ c¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô bao gåm:hé c¸ thÓ vµ nhãm kinh doanh; hé gia ®×nh, c¸ nh©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp; c¸ nh©n kinh doanh; c¸ nh©n hµnh nghÒ ®éc lËp; c¸ nh©n cã tµi s¶n cho thuª; c¸ nh©n n-íc ngoµi kinh doanh cã thu nhËp ph¸t sinh t¹i ViÖt Nam. Lµ c¬ së th-êng tró cña c«ng ty n-íc ngoµi ë ViÖt Nam lµ c¬ së kinh doanh mµ th«ng qua c¬ së nµy c«ng ty n-íc ngoµi tiÕn hµnh mét phÇn hay toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh t¹i ViÖt Nam mang l¹i thu nhËp bao gåm: Chi nh¸nh, v¨n phßng ®iÒu hµnh, nhµ m¸y, c«ng x-ëng , ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, hÇm má, dÇu má hoÆc khÝ ®èt hoÆc bÊt cø ®Þa ®iÓm khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn nµo ë ViÖt Nam; §Þa ®iÓm x©y dùng, c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt, l¾p r¸p; C¬ së cung cÊp dÞch vô bao gåm c¶ dÞch vô t- vÊn th«ng qua ng-êi lµm c«ng cho m×nh hay mét ®èi t-îng kh¸c; §¹i lý cho c«ng ty n-íc ngoµi; -7- §¹i diÖn ë ViÖt Nam trong c¸c tr-êng hîp lµ ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn ký kÕt c¸c hîp ®ång ®øng tªn c«ng ty n-íc ngoµi hoÆc ®¹i diÖn kh«ng cã thÈm quyÒn ký kÕt c¸c hîp ®ång ®øng tªn c«ng ty n-íc ngoµi nh-ng th-êng xuyªn thùc hiÖn viÖc giao hµng hãa hoÆc cung øng dÞch vô t¹i ViÖt Nam. Trong tr-êng hîp hiÖp ®Þnh tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn mµ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt cã quy ®Þnh kh¸c vÒ c¬ së tr-êng tró th× thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh ®ã. 2.2. ®èi t-îng kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ. C¸c tr-êng hîp sau ®©y kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: a. Hîp t¸c x·, tæ hîp t¸c s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thu nhËp tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n. b. Hé gia ®×nh, c¸ nh©n n«ng d©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thu nhËp tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n, trõ hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n n«ng d©n s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, cã thu nhËp cao tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n. T¹ m thêi ch- a thu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n n«ng d©n s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, cã thu nhËp cao tõ c¸c s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n cho ®Õn khi cã quy ®Þnh cña ChÝnh phñ. 3. - C¨n cø tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp C¨n cø tÝnh thuÕ lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt 3.1.thu nhËp chÞu thuÕ. Thu nhËp chÞu thuÕ trong kú tÝnh thuÕ bao gåm thu nhËp chÞu thuÕ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ thu nhËp chÞu thuÕ kh¸c, kÓ c¶ thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô ë n-íc ngoµi. -8- Kú tÝnh thuÕ ®-îc x¸c ®Þnh theo n¨m d-¬ng lÞch. Tr-êng hîp c¬ së kinh doanh ¸p dông n¨m tµi chÝnh kh¸c víi n¨m d-¬ng lÞch th× kú tÝnh thuÕ x¸c ®Þnh theo n¨m tµi chÝnh ¸p dông. Kú tÝnh thuÕ ®Çu tiªn ®èi víi c¬ së kinh doanh míi thµnh lËp vµ kú tÝnh thuÕ cuèi cïng ®èi víi c¬ së kinh doanh chuyÓn ®æi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u, s¸p nhËp, chia t¸ch, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n ®-îc x¸c ®Þnh phï hîp víi kú kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ kÕ to¸n. Thu nhËp chÞu thuÕ trong kú tÝnh thuÕ ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Thu nhËp chÞu thuÕ trong = kú tÝnh thuÕ Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ trong kú tÝnh thuÕ Chi phÝ hîp lý trong + kú tÝnh Thu nhËp chÞu thuÕ kh¸c trong kú tÝnh thuÕ thuÕ Sau khi x¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ theo c«ng thøc trªn, c¬ së kinh doanh ®-îc trõ sè lç cña c¸c kú tÝnh thuÕ tr-íc chuyÓn sang tr-íc khi x¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép theo quy ®Þnh. Trong tr-êng hîp HiÖp ®Þnh tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn mµ Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt cã quy ®Þnh kh¸c vÒ ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi c¬ së th-êng tró th× thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh ®ã. 3.1.1 doanh thu chÞu thuÕ : Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: -Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ lµ toµn bé tiÒn b¸n hµng , tiÒn cung cÊp dÞch vô bao gåm c¶ trî gi¸,phô thu, phô tréi mµ c¬ së kinh doanh ®-îc h-ëng kh«ng ph©n biÖt ®· thu ®-îc tiÒn hay ch-a thu ®-îc tiÒn. -9- Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®-îc x¸c ®Þnh cô thÓ ®èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ lµ doanh thu kh«ng cã thuÕ GTGT.Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT lµ doanh thu bao gåm c¶ thuÕ GTGT -Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng b¸n hµng hãa cung cÊp dÞch vô lµ thêi ®iÓm chuyÓn giao quyÒn së hµng hãa, hoµn thµnh dÞch vô hoÆc thêi ®iÓm lËp hãa d¬n b¸n hµng, cung øng dÞch vô. -Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ trong mét sè tr-êng hîp ®-îc quy ®Þnh cô thÓ nh- sau: Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi hµng hãa b¸n theo ph-¬ng thøc tr¶ gãp ®-îc x¸c ®Þnh theo gi¸ b¸n hµng hãa tr¶ tiÒn mét lÇn, kh«ng bao gåm tiÒn l·i tr¶ chËm Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi hµng hãa, dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, biÕu, tÆng, tiªu dïng néi bé ®-îc x¸c ®Þnh theo gi¸ b¸n cña s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t-¬ng ®-¬ng t¹i thêi ®iÓm trao ®æi biÕu tÆng, tiªu dïng néi bé. Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng gia c«ng hµng hãa lµ tiÒn thu vÒ ho¹t ®éng gia c«ng bao gåm c¶ tiÒn c«ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ chi phÝ kh¸c phôc vô cho viÖc gia c«ng hµng hãa ; Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n lµ sè tiÒn bªn thuª tr¶ tõng kú theo hîp ®ång thuª. Tr-êng hîp bªn thuª tr¶ tiÒn thuª tr-íc cho nhiÒu n¨m th× doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®-îc ph©n bæ cho sè n¨m tr¶ tiÒn tr-íc hoÆc x¸c ®Þnh theo doanh thu tr¶ tiÒn mét lÇn. Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông lµ tiÒn l·i cho vay ph¶i thu ph¸t sinh trong kú tÝnh thuÕ; - 10 - Doanh thu ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ trong mét sè tr-êng hîp kh¸c do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh. 3.1.2 Chi phÝ hîp lý ®-¬c trõ ®Ó tÝnh thuÕ thu nhËp chÞu thuÕ : - Chi phÝ khÊu hao cña TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa dÞch vô .Møc trÝch khÊu hao TSC§ ®-îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¸ trÞ TSC§ vµ thêi gian trÝch khÊu hao.C¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa,dÞch vô cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®-îc khÊu hao theo chÕ ®é ®æi míi c«ng nghÖ . Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh tiªu chuÈn TSC§ , thêi gian , møc trÝch khÊu hao vµ khÊu hao nhanh quy ®Þnh t¹i kho¶n nµy. - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu, nhiªn liÖu, n¨ng l-îng, hµng hãa thùc tÕ sö dông vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô liªn quan ®Õn doanh thu, thu nhËp chÞu thuÕ trong kú ®-îc tÝnh theo møc tiªu hao hîp lý, gi¸ thùc tÕ xuÊt kho do c¬ së kinh doanh tù x¸c ®Þnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc ph¸p luËt. - TiÒn l-¬ng , tiÒn c«ng , phô cÊp theo quy ®Þnh cña bé luËt lao ®éng tiÒn ¨n ca , trõ tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng cña chñ doanh nghiÖp t- nh©n, chñ hé c¸ thÓ kinh doanh vµ thu nhËp cña s¸ng lËp viªn c«ng tykh«ng trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh . - Chi phÝ nghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ, s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn; y tÕ; ®µo t¹o lao ®éng theo chÕ ®é quy ®Þnh; tµi trî cho gi¸o dôc. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: ®iÖn, n-íc, ®iÖn tho¹i, söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh; kiÓm to¸n;dÞch vô ph¸p lý; thiÕt kÕ,x¸c lËp vµ b¶o vÖ nh·n hiÖu hµng hãa; b¶o hiÓm tµi s¶n ; chi tr¶ tiÒn sö dông tµi liÖu kü thuËt, b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp c«ng nghÖ kh«ng thuéc tµi s¶n cè ®Þnh; dÞch vô kü thuËt vµ dÞch vô mua ngoµi kh¸c; - C¸c kho¶n chi cho lao ®éng n÷ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; chi b¶o hé lao ®éng hoÆc trang phôc; chi b¶o vÖ c¬ së kinh doanh ; chi c«ng t¸c - 11 - phÝ; trÝch nép quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ thuéc tr¸ch nhiÖm cña c¬ së kinh doanh sö dông lao ®éng; kinh phÝ c«ng ®oµn; chi phÝ hç trî cho ho¹t ®éng cña §¶ng, ®oµn thÓt¹i c¬ së kinh doanh ; kho¶n trÝch nép h×nh thµnh nguån chi phÝ qu¶n lý cho cÊp trªnvµ c¸c quü cña hiÖp héi theo chÕ ®é quy ®Þnh ; - Chi tr¶ l·i tiÒn vay vèn s¶n xuÊt ,kinh doanh hµng hãa ,dÞch vô cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, cña c¸ctæ chøc kinh tÕ theo l·i suÊt thùc tÕ; chi tr¶ l·i tiÒn vay cña c¸c ®èi t-îng kh¸ctheo l·i suÊt thùc tÕ ký theo hîp ®ång vay, nh-ng tèi ®a kh«ng qu¸1,2 lÇn møc l·i suÊt cho vay cña ng©n hµng th-¬ng m¹i t¹i thêi ®iÓm vay; - TrÝch c¸c kho¶n dù phßng theo chÕ ®é quy ®Þnh; - Trî cÊp th«i viÖc cho ng-êi lao ®éng; - Chi phÝ vÒ tiªu thô hµng hãa,dÞch vô ; - Chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, khuyÕn m¹i liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt ,kinh doanh hµng hãa , dÞch vô vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ®-îc khèng chÕ tèi ®a kh«ng qu¸10% tæng sè chi phÝ; ®èi víi ho¹t ®éng th-¬ng nghiÖp, tæng sè chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh møc khèng chÕ kh«ng bao gåm gi¸ mua cña hµng hãa b¸n ra; - C¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ, tiÒn thuª ®Êt ph¶i nép cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt ,kinh doanh hµng hãa,dÞch vô ®-îc tÝnh vµo chi phÝ hîp lý; - Chi phÝ qu¶n lý kinh doanh do c«ng ty n-íc ngoµi ph©n bæ cho c¬ së th-êng tró ë ViÖt Nam theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ; - Chi phÝ mua hµng hãa ,dÞch vô cña tæ chøc, c¸ nh©n kh«ng kinh doanh, kh«ng cã hãa ®¬n chøng tõ do ChÝnh phñ quy ®Þnh. 3.1.3 c¸c kho¶n kh«ng ®-îc tÝnh vµo chi phÝ hîp lý: - 12 - - TiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng do c¬ së kinh doanh kh«ng thùc hiÖn ®óng chÕ ®é hîp ®ång lao ®éng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ lao ®éng, trõ tr-êng hîp thuª m-ín lao ®éng theo vô viÖc. - TiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng cña chñ doanh nghiÖp t- nh©n, thµnh viªn hîp danh cña c«ng ty hîp danh, chñ hé c¸ thÓ, c¸ nh©n kinh doanh. Thï lao tr¶ cho c¸c s¸ng lËp viªn, thµnh viªn cña héi ®ång qu¶n trÞ cña c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn kh«ng trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô. -. C¸c kho¶n trÝch tr-íc vµo chi phÝ mµ thùc tÕ kh«ng chi hÕt nh-: chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh; phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm hµng ho¸, c«ng tr×nh x©y dùng vµ c¸c kho¶n trÝch tr-íc kh¸c. -. C¸c kho¶n chi kh«ng cã ho¸ ®¬n, chøng tõ theo chÕ ®é quy ®Þnh hoÆc chøng tõ kh«ng hîp ph¸p. -. C¸c kho¶n tiÒn ph¹t vi ph¹m luËt giao th«ng, ph¹t vi ph¹m chÕ ®é ®¨ng ký kinh doanh, ph¹t vay nî qu¸ h¹n, ph¹t vi ph¹m chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª, ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¹t kh¸c. -. C¸c kho¶n chi kh«ng liªn quan ®Õn doanh thu vµ thu nhËp chÞu thuÕ nh-: chi vÒ ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n; chi ñng hé c¸c ®oµn thÓ, tæ chøc x· héi vµ ñng hé ®Þa ph-¬ng; chi tõ thiÖn vµ c¸c kho¶n chi kh¸c kh«ng liªn quan ®Õn doanh thu, thu nhËp chÞu thuÕ. -. C¸c kho¶n chi do nguån kinh phÝ kh¸c ®µi thä: +Chi sù nghiÖp. + Chi èm ®au, thai s¶n. +Chi trî cÊp khã kh¨n th-êng xuyªn, khã kh¨n ®ét xuÊt. + C¸c kho¶n chi kh¸c do nguån kinh phÝ kh¸c ®µi thä. - Chi phÝ kh«ng hîp lý kh¸c. 3.1.4. c¸c kho¶n thu nhËp chÞu thuÕ kh¸c: - 13 - Thu nhËp tõ chªnh lÖch mua b¸n chøng kho¸n, quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông tµi s¶n; thu nhËp tõ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, chuyÓn quyÒn thuª ®Êt; l·i tõ chuyÓn nh-îng, cho thuª, thanh lý tµi s¶n, tiÒn göi, cho vay vèn , b¸n ngo¹i tÖ; kÕt d- cuèi n¨m c¸c kho¶n dù phßng; thu c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xö lý ®· xãa sæ nay ®· ®ßi ®-îc; thu c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®-îc chñ; c¸c kho¶n thu nhËp tõ kinh doanh cña nh÷ng n¨m tr-íc bÞ bá sãt míi ph¸t hiÖn ra vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c. 3.2.thuÕ suÊt thuÕ TNDN . ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nh- sau: 3.2.1. ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh doanh lµ 28%. Ho¹t ®éng kinh doanh xæ sè kiÕn thiÕt nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo thuÕ suÊt 28%, phÇn thu nhËp cßn l¹i ph¶i nép vµo ng©n s¸ch Nhµ n-íc sau khi trõ ®i sè tiÒn ®-îc trÝch, lËp vµo c¸c quü theo quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh. 3.2.2. ThuÕ suÊt ¸p dông ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh tiÕn hµnh t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ vµ tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c tõ 28% ®Õn 50% phï hîp víi tõng dù ¸n ®Çu t-, tõng c¬ së kinh doanh. C¬ së kinh doanh cã dù ¸n ®Çu t- t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ vµ tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c ph¶i göi hå s¬ dù ¸n ®Çu t- ®Õn Bé Tµi chÝnh ®Ó Bé Tµi chÝnh xem xÐt, tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c Bé, ngµnh liªn quan tr×nh Thñ t-íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh møc thuÕ suÊt cô thÓ cho tõng dù ¸n. 4. §¨ng ký, kª khai, nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ - 14 - C¬ së kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm ®¨ng ký thuÕ TNDN cïng víi viÖc ®¨ng ký nép thuÕ GTGT. Thñ tôc ®¨ng ký thuÕ theo NghÞ ®Þnh sè 28/1998/N§- CP ngµy 11 th¸ng 5 n¨m 1998 cña ChÝnh phñ h-íng dÉn chi tiÕt luËt thuÕ GTGT 4.1- Kª khai thuÕ TNDN Hµng n¨m c¬ së kinh doanh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô cña n¨m tr-íc vµ kh¶ n¨ng nép cña n¨m tiÕp theo tù kª khai doanh thu, chi phÝ, thu nhËp chÞu thuÕ, sè thuÕ ph¶i nép c¶ n¨m, cã chia ra tõng quý theo mÉu cña c¬ quan thuÕ vµ nép cho c¬ quan thuÕ trùc tiÕp qu¶n lýchËm nhÊt lµ ngµy 25 th¸ng 01; nÕu t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh trong n¨m cã sù thay ®æi lín th× c¬ së kinh doanh ph¶i b¸o c¸o c¬ quan thuÕ trùc tiÕp qu¶n lý®Ó ®iÒu chØnh sè thuÕ t¹m nép c¶ n¨m vµ tõng quý. §èi víi c¬ së kinh doanh ch-a thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, hãa ®¬n chøng tõ th× sè thuÕ ph¶i nép hµng th¸ng®-îc tÝnh theo chÕ ®é kho¸n doanh thu vµ tû lÖ thu nhËp chÞu thuÕ phï hîp víi tõng nghµnh nghÒ do c¬ quan thuÕ cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh 4.2-Nép thuÕ C¬ së kinh doanh t¹m nép sè thuÕ hµng quý theo b¶n tù kª khai hoÆc theo sè thuÕ c¬ quan thuÕ Ên ®Þnh ®Çy ®ñ, ®óng h¹n vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc, Thêi h¹n nép thuÕ hµng quý chËm nhÊt lµ ngµy cuèi quý . C¬ së kinh doanh quy ®Þnh ph¶i nép thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc hµng th¸ng theo th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ . Thêi h¹n nép thuÕ hµng th¸ng ®-îc ghi trong th«ng b¸o chËm nhÊt lµ ngµy 25 cña th¸ng tiÕp theo . C¬ së kinh doanh bu«n chuyÕn ph¶i kª khai vµ nép thuÕ theo tõng chuyÕn hµng víi c¬ quan thuÕ n¬i mua hµng tr-íc khi vËn chuyÓn hµng ®i. Tæ chøc c¸ nh©n n-íc ngoµi kinh doanhkh«ng cã c¬ së th-êng tró t¹i ViÖt Namnh-ng cã thu nhËp ph¸t sinh t¹i ViÖt Nam th× tæ chøc c¸ nh©n chi - 15 - tr¶ thu nhËp cã tr¸ch nhiÖm khÊu trõ tiÒn thuÕ theo tû lÖ do bé tµi chÝnh quy ®Þnh tÝnh trªn tæng sè tiÒn chi tr¶ vµ nép vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc cïng thêi ®iÓm chuyÓn tr¶ tiÒn cho tæ chøc, c¸ nh©n n-íc ngoµi. 4.3- quyÕt to¸n thuÕ c¬ së kinh doanh ph¶i thùc hiÖn quyÕt to¸n thuÕ hµng n¨m víi c¬ quan thuÕ. QuyÕt to¸n thuÕ ph¶i thÓ hiÖn ®óng, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n sau ®©y: doanh thu. Chi phÝ hîp lý. Thu nhËp chÞu thuÕ. Sè thuÕ thu nhËp ph¶i nép. Sè thuÕ thu nhËp ®· t¹m nép trong n¨m. sè thuÕ thu nhËp ®· nép ë n-íc ngoµi cho c¸c kho¶n thu nhËp nhËn ®-îc tõ n-íc ngoµi. Sè thuÕ thu nhËp nép thiÕu hoÆc nép thõa. N¨m quyÕt to¸n thuÕ ®-îc tÝnh theo n¨m d-¬ng lÞch. Tr-êng hîp c¬ së kinh doanh ®-îc ph¶i ¸p dông n¨m tµi chÝnh kh¸c víi n¨m d-¬ng lÞch th× ®-îc quyÕt to¸n theo n¨m tµi chÝnh ®ã. Trong thêi h¹n 90 ngµy kÓ tõ khi kÕt thóc n¨m d-¬ng lÞch hoÆc n¨m tµi chÝnh, c¬ së kinh doanh ph¶i nép b¸o c¸o quyÕt to¸n thuÕ cho c¬ quan thuÕ vµ ph¶i nép ®Çy ®ñ sè thuÕ cßn thiÕu vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc trong thêi h¹n 10 ngµy, kÓ tõ ngµy nép b¸o c¸o quyÕt to¸n, nÕu nép thõa th× ®-îc trõ vµo sè thuÕ cña kú tiÕp theo. Trong tr-êng hîp chuyÓn ®æi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, s¸p nhËp, hîp nhÊt, chia, t¸ch, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n, c¬ së kinh doanh ph¶i thùc hiÖn quyÕt to¸n thuÕ víi c¬ quan thuÕ vµ göi b¸o c¸o quyÕt to¸n trong thêi h¹n 45 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh chuyÓn ®æi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, s¸p nhËp hîp nhÊt, chia, t¸ch, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n. - 16 - 5. MiÔn thuÕ, gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. 5.1 Mèi t-îng miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. MiÔn thuÕ, gi¶m thuÕ cho dù ¸n ®Çu t- thµnh lËp c¬ së kinh doanh, hîp t¸c x·, c¬ së kinh doanh di chuyÓn ®Þa ®iÓm. MiÔn thuÕ, gi¶m thuÕ ®èi víi c¬ së kinh doanh ®Çu t- x©y dùng d©y chuyÒn s¶n xuÊt míi, më réng quy m«, ®æi míi c«ng nghÖ, c¶i thiÖn m«i tr-êng sinh th¸i, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. MiÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi thu nhËp cña c¬ së kinh doanh nh- sau: PhÇn thu nhËp tõ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ, s¶n phÈm ®ang trong thêi kú s¶n xuÊt thö nghiÖm s¶n phÈm lµm ra tõ c«ng nghÖ míi lÇn ®Çu tiªn ¸p dông t¹i viÖt nam. PhÇn thu nhËp tõ viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång dÞch vô kü thuËt trùc tiÕp phôc vô n«ng nghiÖp. PhÇn thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô cña c¬ së kinh doanh dµnh riªng cho ng-êi lao ®éng lµ ng-êi tµn tËt. PhÇn thu nhËp tõ ho¹t ®éng d¹y nghÒ dµnh riªng cho ng-êi tµn tËt, trÎ em cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n, ®èi t-îng tÖ n¹n x· héi. Thu nhËp cña hîp t¸c x·, hé c¸ thÓ s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô cã thu nhËp thÊp theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. Gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho nhµ ®Çu t- gãp vèn b»ng s¸ng chÕ, bÝ quyÕt kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ, dÞch vô kü thuËt. Gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cã phÇn thu nhËp tõ ho¹t ®éng chuyÓn nh-îng gi¸ trÞ phÇn vèn cña nhµ ®Çu t- n-íc ngoµi cho doanh nghiÖp viÖt nam theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. Gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho c¬ së kinh doanh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, x©y dùng vËn t¶i sö dông nhiÒu lao ®éng n÷ theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. - 17 - Gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho c¬ së kinh doanh sö dông nhiÒu lao ®éng lµ ng-êi d©n téc thiÓu sè. MiÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi phÇn thu nhËp tõ ho¹t ®éng d¹y nghÒ dµnh riªng cho ng-êi d©n téc thiÓu sè. 5.2 Thñ tôc thùc hiÖn ViÖc miÔn thuÕ , gi¶m thuÕ vµ chuyÓn thuÕ theo quy ®Þnh. ChØ ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n hãa ®¬n chøng tõ vµ nép thuÕ theo kª khai, trõ hé c¸ thÓ s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô cã thu nhËp thÊp. C¬ së kinh doanh tù x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn ®-îc h-ëng -u ®·i thuÕ møc miÔn thuÕ, gi¶m thuÕ, chuyÓn lç ®Ó ®¨ng ký víi c¬ quan thuÕ vµ thùc hiÖn khi quyÕt to¸n thuÕ. C¬ quan thuÕ cã nhiÖm vô kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn ®-îc h-ëng -u ®·i thuÕ,doanh thu chÞu thuÕ II: Tæ c hø c ho¸ ® ¬n c h øng t õ vÒ t h uÕ T NDN Tê khai thuÕ TNDN lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh cô thÓ ph¹m vi møc ®é nghÜa vô thuÕ TNDN.Tê khai nµy lµ c¨n cø ®Ó tÝnh thuÕ TNDN nªn c¸c doanh nghiÖp co nghÜa vô kª khai ®Çy ®ñ vµ ®óng nh÷ng th«ng tin trªn tê khai ®Ó trªn c¬ së ®Êy c¬ quan thuÕ cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc ®ung sè thuÕ mµ doanh nghiÖp ph¶i nép. C¸c hãa ®¬n chøng tõ ®-îc sö dông : B¶ng kª mua hµng hãa dÞch vô ( M·u sè 01/TNDN): dïng cho doanh nghiÖp khi mua hµng hãa,dÞch vô cña tæ chøc c¸ nh©n kh«ng kinh doanh kh«ng cã hãa ®¬n, chøng tõ theo chÕ ®é quy ®Þnh. Tê khai thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (MÉu sè 02 A/TNDN):dïng cho c¸c doanh nghiÖp Tê khai ®iÒu chØnh thuÕ TNDN(MÉu sè 02 B/ TNDN) - 18 - Tê khai thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp tõ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, chuyÓn quyÒn thuª ®Êt( MÉu 02 C/TNDN): dïng cho tæ chøc kinh doanh kh«ng ph¸t sinhth-êng xuyªn thu nhËp tõ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, chuyÓn quyÒn thuª ®Êt. Th«ng b¸o nép thuÕ ( MÉu sè 02 D/TNDN): Dïng chotæ chøc kinh doanh kh«ngph¸t sinh th-êng xuyªn thu nhËp tõ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt,chuyÓn quyÒn thuª ®Êt. Tê khai quyÕt to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp . Phô lôc sè 1 : chuyÓn lç theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 46 NghÞ ®Þnh sè 164/ 2003/N§-CP ngµy 22 th¸ng 12 n¨m 2003 cña ChÝnh phñ. Phô lôc sè 2: sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép ph¸t sinh trong kú tÝnh thuÕ Tõ phô lôc sè 3 ®Õn sè 12 :thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®-îc miÔn gi¶m (®èi víi tõng tr-êng hîp cô thÓ). Phô lôc sè 13 :sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· nép ë n-íc ngoµi®-îc trõ trong kú tÝnh thuÕ. IV . Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n thuÕ TNDN 1. Tµi kho¶n sö dông . 1.1. Tµi kho¶n 3334- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép vµ t×nh h×nh nép thuÕ TNDN vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc. * Nguyªn t¾c h¹ch to¸n tµi kho¶n 3334 - Tµi kho¶n 3334 ®-îc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi ngµnh mäi thµnh phÇn kinh tÕ. - Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm nép tê khai thuÕ TNDN cho c¬ quan thuÕ . Hµng quý doanh nghiÖp t¹m nép thuÕ cña quý ®Çy ®ñ,dóng h¹n vµ ng©n s¸ch nhµ n-íc theo th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ . - 19 - *- KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n 3334 Bªn nî: Sè thuÕ TNDN ®· nép vµo Ng©n s¸ch nhµ n-íc. Sè thuÕ TNDN ®-îc miÔn trõ vµo sè ph¶i nép Sè chªnh lÖch gi÷a thuÕ TNDN ph¶i nép theo th«ng b¸o hµng quýcña c¬ quan thuÕ lín h¬n sè thuÕ TNDN thùc tÕ ph¶i nép khi b¸o c¸o quyÕt to¸n thuÕ cuèi n¨m ®-îc duyÖt. Bªn cã: Sè thuÕ TNDN ph¶i nép Sè d- bªn cã: Sè thuÕ TNDNcßn ph¶i nép vµo Ng©n s¸ch nhµ n-íc Sè d- bªn nî: Sè thuÕ TNDN ®· nép lín h¬n sè ph¶i nép. 1.2 Tµi kho¶n 421- Lîi nhuËn ch-a ph©n phèi. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ lç l·i kinh doanh vµ t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp . * Nguyªn t¾c h¹ch to¸n tµi kho¶n 421- Lîi nhuËn ch-a ph©n phèi. KÕt qu¶ kinh doanh ph¶n ¸nh bªn Cã TK 421 lµ lîi nhuËn tr-íc khi nép thuÕ . ViÖc ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o râ rµng, rµnh m¹ch vµ theo ®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh. Ph¶i h¹ch to¸n chi tiÕt kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng niªn ®é kÕ to¸n(n¨m tr-íc, n¨m nay)®ång thêi theo dâi chi tiÕt theo tõng néi dung ph©n phèi( nép thuÕ TNDN, trÝch lËp c¸c quü, bæ xung vèn kinh doanh ) * KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK421- Lîi nhuËn ch-a ph©n phèi Bªn nî: - 20 -