Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Tài chính - Ngân hàng Ngân hàng - Tín dụng Thực trạng tăng trưởng và phân phối thu nhập ở việt nam...

Tài liệu Thực trạng tăng trưởng và phân phối thu nhập ở việt nam

.PDF
20
288
98

Mô tả:

Chuyên đề thực tập  MỤC LỤC  ................................................................................................................                                                                                                                   2      LỜI MỞ ĐẦU                                                                                            ........................................................................................      1 CHƯƠNG   1:   Lý   thuyết   chung   về   tăng   trưởng    và bất bình đẳng thu nhập                                                                      ..................................................................      2  1.1. Tăng trưởng kinh tế                                                                                       ...................................................................................      2  1.1.1. Khái niệm về tăng trưởng kinh tế                                                             .........................................................      2  1.1.2. Đo lường tăng trưởng kinh tế                                                                    ................................................................      2  1.2. Phân phối thu nhập và cách đo lường phân phối thu nhâp                       ...................      2  1.2.1. Khái niệm phân phối thu nhập và bất bình đẳng thu nhập                       ...................      2  1.2.2.  Nguyên nhân gây nên tình trạng bất bình đẳng thu nhập                         .....................      3  1.2.3. Thước đo về bất bình đẳng thu nhập                                                        ....................................................      4 1.3. Lý thuyết về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng    trong phân phối thu nhập                                                                                     .................................................................................      6  1.3.1. Lý thuyết  học thuyết kinh tế cổ điển                                                       ...................................................      6  1.3.2. Lý thuyết của Mac                                                                                     .................................................................................      7  1.3.3. Lý thuyết của Keynes                                                                                ...........................................................................      8  1.3.4. Lý thuyết của trường phái “sau Keynes” và kinh tế vĩ mô hiện đại         9 ....      1.3.4.1. Lý thuyết của trường phái “sau Keynes”                                         .....................................      9  1.3.4.2. Lý thuyết của A.Lewis                                                                     .................................................................       10  1.3.4.3.  Mô hình chữ U ngựơc của Simon Kuznet                                      ..................................       11  1.3.5. Lý thuyết của các nhà kinh tế học hiện đại                                            ........................................       13 1.3.6. Nhận xét chung về  mối quan hệ  giữa tăng trưởng và bất bình đẳng   thu nhập.                                                                                                             .........................................................................................................       15 Chuyên đề thực tập  CHƯƠNG   2:   Thực   trạng   tăng   trưởng   và   bất   bình   đẳng    thu nhập của Việt Nam                                                                          ......................................................................       18  2.1. Thực trạng tăng trưởng kinh tế                                                               ............................................................         18  2.1.1. Thành tựu về tăng trưởng kinh tế                                                          .......................................................         18  2.1.2. Những mặt hạn chế của tăng trưởng kinh tế                                         .....................................       25  2.2. Thực trạng bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam                                     .................................       27 2.3. Đánh giá mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng thu    nhập ở Việt Nam                                                                                                 .............................................................................................       28  2.3.1. Tăng trưởng kinh tế góp phần giảm bất bình đẳng thu nhập                ............       28 2.3.2. Tăng trưởng kinh tế  cao kéo theo tình trạng bất bình đẳng thu nhập    gia tăng.                                                                                                              ..........................................................................................................       35 2.3.2.1. Tăng trưởng kinh tế  cao gây nên bất bình đẳng thu nhập gia    tăng.                                                                                                              ..........................................................................................................       35  2.3.2.2. Nguyên nhân                                                                                    ................................................................................       44 CHƯƠNG   3:   Giải   pháp   cho   vấn   đề   tăng   trưởng   kinh   tế   và    giảm bất bình đẳng thu nhập                                                               ...........................................................       46 3.1. Quan điểm của Đảng và nhà nước về vấn đề tăng trưởng kinh tế và    bất bình đẳng thu nhập                                                                                       ...................................................................................       46  3.2. Các giải pháp cho tăng trưởng kinh tế, xoá đói giảm nghèo                    ................       47  3.3. Khuyến nghị                                                                                                  ..............................................................................................       54  KẾT LUẬN                                                                                              ..........................................................................................       57  DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO                                               ...........................................       58   Chuyên đề thực tập  LỜI MỞ ĐẦU Hiện nay, ở hầu hết các nước trên thế giới đều xảy ra tình trạng phân phối  thu nhập bất bình đẳng, từ  những nước đang phát triển và có tiềm năng phát  triển như  Malaysia, Trung Quốc, Nepan…Hay những nước phát triển nhất thế  giới như   Anh, Đức…thì tình trạng này là không thể  tránh khỏi và ngày càng có   xu hướng gia tăng. Ngay cả đối với Mỹ, đất nước được coi là phát triển nhất thế  giới thì đối với nước này tình trạng bất bình đẳng thu nhập, phân hoá giàu nghèo   cũng đang diễn ra một cách rất gay gắt. Nhưng cũng vẫn tồn tại một số  nước   vừa có tốc độ  tăng trưởng kinh tế  cao, lại vừa giảm thiểu được tình trạng bất  bình đẳng thu nhập như Nhật Bản, Thuỵ Điển,…Vậy đối với Việt Nam thì sao,   vấn đề tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam đang diễn ra   theo chiều hướng nào?  Đi lên từ  một nước nông nghiệp lạc hậu, bị  chiến tranh tàn phá nặng nề,   trình độ  dân trí thuộc loại thấp, tỷ lệ mù chữ  chiếm đến trên 90%, nạn đói tràn  lan. Thế  nhưng bằng những chính sách đúng đắn Việt Nam đã khắc phục được   những khó khăn đó và tiến lên. Trong những năm qua Việt Nam đã đạt được rất  nhiều thành tựu về tăng trưởng kinh tế. Nền kinh tế liên tục tăng trưởng cao, thu   nhập  người   dân   được   cải  thiện.   Sự   chuyển   dịch  cơ   cấu  kinh  tế   với   những   chuyển biến tích cực từ nông nghiệp sang công nghiệp ­ dịch vụ, xuất nhập khẩu   tăng, kim ngạch xuất nhập khẩu dần được cải thiện, mở  rộng quan hệ  ngoại   thương với nước ngoài… Những thành tựu về  tăng trưởng này đã góp phần tạo  điều kiện giúp phân phối thu nhập được công bằng hơn, công cuộc xoá đói giảm  nghèo được thực hiện tốt hơn. Tuy nhiên tăng trưởng kinh tế  cao cũng đem lại  những kết quả xấu cho vấn đề bất bình đẳng thu nhập, phân hoá giàu nghèo tăng   lên, khoảng cách thu nhập doãng ra. Tại sao ở Việt Nam lại xảy ra tình trạng như  vậy? Để trả lời cho câu hỏi ở trên đề tài sẽ đi nghiên cứu những lý thuyết cơ bản   về tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng thu nhập, thực trạng tăng trưởng và phân  phối thu nhập  ở  Việt Nam, những thành tựu, những mặt hạn chế, yếu kém, đi  tìm hiểu nguyên nhân của nó. Gắn lý thuyết với những vấn đề  thực tiễn ở  Việt   Nam, từ  đó tìm ra giải pháp đúng đắn nhất cho vấn đề  tăng trưởng và bất bình   1 Chuyên đề thực tập  đẳng thu nhập nhằm mục tiêu tăng trưởng kinh tế xoá đói giảm nghèo, nâng cao   mức sống của người dân, giảm chênh lệch giàu nghèo đưa đất nước tiến lên,  phát triển bền vững. CHƯƠNG 1: Lý thuyết chung về tăng trưởng  và bất bình đẳng thu nhập 1.1. Tăng trưởng kinh tế 1.1.1. Khái niệm về tăng trưởng kinh tế Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng về quy mô sản lượng quốc gia hoặc quy   mô sản lượng quốc gia tính bình quân trên đầu người qua một thời gian nhất   định. Có thể nói bản chất của tăng trưởng kinh tế là sự  đảm bảo sự  gia tăng cả  quy mô sản lượng và sản lượng bình quân đầu người. 1.1.2. Đo lường tăng trưởng kinh tế Đo lường tốc độ tăng trưởng kinh tế ta sử dụng công thức sau:                                                                Yt ­ Yt­1                       Gt =                                    Yt­1 Trong đó: Gt  là tốc độ tăng trưởng năm t Yt là GDP (giá trị sản lượng) thực tế năm t tính theo giá năm cơ sở Yt­1 là GDP (giá trị sản lượng) thực tế năm t­1 tính theo giá năm cơ sở Ta cũng có thể đo lường tốc độ tăng trưởng kinh tế thông qua thu nhập bình   quân đầu người 1.2. Phân phối thu nhập và cách đo lường phân phối thu nhâp 1.2.1. Khái niệm phân phối thu nhập và bất bình đẳng thu nhập Phân phối thu nhập bình đẳng không có nghĩa là dù ai làm việc hay không,  công việc khác nhau như thế nào thì thu nhập của họ đều như nhau, nếu như vậy  2 Chuyên đề thực tập  sẽ  khiến cho con người mất đi động lực học tập, lao động, nền kinh tế  trở  nên   đình trệ. Ta nên hiểu phân phối thu nhập bình đẳng nghĩa là người lao động được   đánh giá đúng mức với công sức mà họ  đã phải bỏ  ra, phân phối thu nhập bình   đẳng xuất phát từ sự đánh giá đúng đắn về mức độ đóng góp của lao động cho xã  hội, nhằm nâng cao mức sống của người dân, loại bỏ  tình trạng không làm mà   vẫn được hưởng lợi, lao động vất vả mà cuộc sống vẫn khó khăn thiếu thốn. 1.2.2.  Nguyên nhân gây nên tình trạng bất bình đẳng thu nhập Từ  các nghiên cứu cho thấy có hai nguyên nhân chính gây nên sự khác biệt   về thu nhập, đó là bất bình đẳng thu nhập do lao động và bất bình đẳng thu nhập   từ tài sản. Ta sẽ đi sâu tìm hiểu về từng nguyên nhân. Thứ  nhất là bất bình đẳng thu nhập do lao động. Lao động khác nhau đem   lại thu nhập khác nhau do những lý do chủ yếu sau đây: Sự khác biệt mang tính đền bù là khoản chênh lệch về tiền lương phát sinh  nhằm bù đắp cho các đặc điểm phi tiền tệ của các công việc khác nhau. Vốn nhân lực là sự tích luỹ đầu tư trong mỗi con người, ví dụ như học vấn   và kinh nghiệm làm việc. Các lao động với nhiều vốn nhân lực sẽ  kiếm được  nhiều tiền hơn những lao động với ít vốn nhân lực Thực tế có sự khác biệt mang  tính đền bù giữa những lao động có trình độ học vấn và những lao động không có  trình độ học vấn nhằm bù đắp cho chi phí của việc đi học.  Năng lực, nỗ lực và cơ hội có thể giúp lý giải cho sự khác biệt về thu nhập.  Một số  người này thông minh hơn và khỏe mạnh hơn những người khác và họ  được trả lương theo năng lực tự nhiên của họ. Một số lao động làm việc vất vả  hơn những người khác và họ  được đền bù cho những cố  gắng của họ. Cơ  hội  cũng đóng một vai trò nhất định, trong đó trình độ  học vấn và kinh nghiệm của  một cá nhân nào đó có thể  trở  nên vô nghĩa nếu sự  thay đổi công nghệ  làm cho   công việc của cá nhân đó không cần nữa.  Quan điểm vốn nhân lực về trình độ học vấn cho rằng, những lao động với   trình độ học vấn cao hơn được trả lương cao hơn bởi vì học vấn làm cho họ  có  năng suất cao hơn. Theo quan điểm vốn nhân lực về trình độ học vấn, một chính  sách nhằm làm tăng trình độ học vấn của người lao động sẽ làm tăng tiền lương  của họ. Theo quan điểm phát tín hiệu về  học vấn, trình độ  học vấn cao hơn   3 Chuyên đề thực tập  không có  ảnh hưởng gì đến năng suất hay tiền lương. Có bằng chứng cho thấy  rằng học vấn không làm tăng năng suất và tiền lương, do vậy trình độ  học vấn  có thể chỉ là một tín hiệu phản ánh năng lực của người lao động. Những lợi ích  đem lại từ việc đi học có lẽ là một sự kết hợp giữa các hiệu ứng phát tín hiệu và  hiệu ứng tư bản con người. Thứ hai là bất bình đẳng thu nhập từ tài sản. Nó xuất phát từ nguồn lực tự  có của mỗi người, từ  những tài sản mà họ  đang nắm giữ, những tài sản này có   được có thể là từ tiết kiệm tích lũy nên, có thể là do đầu tư, kinh doanh mà sinh   lời hoặc đơn giản hơn là có được từ thừa kế tài sản. Tất cả những điều này tạo   nên sự bất bình đẳng thu nhập gia tăng. Ngoài ra, thu nhập có thể  khác nhau do sự  phân biệt đối xử. Sự  phân biệt  đối xử là việc tạo ra các cơ hội khác nhau cho các cá nhân tương tự nhau chỉ khác  nhau về chủng tộc, sắc tộc, giới tính, tuổi tác hoặc các đặc điểm cá nhân khác. 1.2.3. Thước đo về bất bình đẳng thu nhập Trên thế  giới có nhiều phương pháp đo lường mức độ  bất bình đẳng thu   nhập, sau đây ta sẽ đi tìm hiểu về một số phương pháp đo lường Thứ nhất là đường cong Loren và hệ số Gini Đường cong Loren biểu thị mối quan hệ giữa các nhóm dân số và tỷ lệ thu  nhập tương  ứng của họ. Trục hoành biểu thị  phần trăm cộng dồn của dân số và  được sắp xếp theo thứ  tự  thu nhập tăng dần. Trục tung là tỷ  lệ  trong tổng thu  nhập mà mỗi phần trăm trong số dân nhận được.                  % thu nhập cộng dồn                                                          100%                                                                                                                      Đường cong Loren                                                               A                                                                      B                                                                                                                                                         4 Chuyên đề thực tập  100(%) Dân số cộng dồn (%)                                      Đường kẻ  chéo (đường 450) trong hình cho thấy  ở  bất kỳ  điểm nào trên  đương này đều phản ánh tỷ lệ %  Hệ số Gini đo mức độ bất bình đẳng trong phân phối. Hệ số này được xác  định như một tỷ số với giá trị nằm trong khoảng từ 0 tới 1, trong đó tử số là diện   tích nằm giữa đường cong phân phối Lorenz và đường bình đẳng tuyệt đối (A),  mẫu số là tổng diện tích nằm dưới đường bình đẳng tuyệt đối (A+B).  Thứ hai là phương pháp chỉ số Theil Là số thống kê đo lường sự bất bình đẳng về kinh tế do nhà thống kê toán  Henri Theil xây dựng. Công thức tính như sau:                                        Trong đó xi là thu nhập của người thứ  i, x là thu nhập trung bình, N là số  người.  Số hạng đầu bên trong dấu ngoặc là tỷ trọng của thu nhập cá nhân đó so   với thu nhập trung bình. Nếu tất cả mọi người đều có thu nhập như  nhau (bằng   thu nhập trung bình) thì khi đó chỉ số này sẽ bằng 0. Nếu một người có tất cả thu  nhập thì khi đó chỉ số này bằng lnN Một ưu điểm của chỉ số Theil là có thể phân rã được, theo nghĩa đó là tổng   bình quân gia quyền của sự bất bình đẳng trong các nhóm. Thứ  ba, tỷ  số  giữa thu nhập tiêu dùng của 20%  dân số  giàu nhất và 20%  dân số nghèo nhất của một nước  Tỷ  số  giữa thu nhập tiêu dùng của 20% dân số  giàu nhất và 20% dân số  nghèo nhất của một nước là tỷ  số  trong đó tử  số  là thu nhập/tiêu dùng trên đầu   người của nhóm 20% người giàu nhất và mẫu số  là thu nhập/tiêu dùng đầu  người của nhóm người nghèo nhất. Cũng có thể  thay số  20% bằng một con số  phần trăm khác. Đây là một đại lượng được sử dụng rất phổ biến ở cả các nước  phát triển và đang phát triển. Hạn chế  chính của thước đo xác định sự  bất bình đẳng này là bỏ  qua thu  nhập/tiêu dùng của 60% dân số có mức thu nhập/tiêu dùng trung bình và nó cũng  không tính đến sự phân bố thu nhập/tiêu dùng trong các nhóm người nghèo nhất   và giàu nhất. 5 Chuyên đề thực tập  Thứ tư, tỷ trọng thu nhập/tiêu dùng của x% người nghèo nhất Một điểm bất lợi của cả  hệ  số  Gini và chỉ  số  Theil là chúng thay đổi khi   phân phối thu nhập thay đổi, bất kể  sự  thay đổi đó xảy ra  ở  nhóm có thu nhập  nào, nhóm có thu nhập cao nhất, trung bình hay thấp nhất (chúng thay đổi khi có   bất kỳ sự  chuyển giao thu nhập nào giữa hai cá nhân). Vì vậy chỉ  tiêu đo lường  tỷ  trọng thu nhập của x% người nghèo nhất là một thước đo tốt hơn, nó sẽ  không thay đổi cho dù các chính sách thay đổi 1.3. Lý thuyết về  mối quan hệ  giữa tăng trưởng kinh tế  và bất bình đẳng   trong phân phối thu nhập 1.3.1. Lý thuyết  học thuyết kinh tế cổ điển Học   thuyết   kinh   tế   cổ   điển   với   hai   đại   diện   tiêu   biểu   là   A.Smith   và  D.Ricardo đã đưa ra những lý luận ban đầu về phân phối thu nhập. Cả  A.Smith và D.Ricardor đều phân chia thu nhập thành ba loại đó là tiền   lương, tiền công cho công nhân; lợi nhuận cho nhà tư bản và địa tô cho địa chủ Tuy nhiên có sự khác biệt, A.Smith nhận ra rằng người công nhân chỉ là lao  động làm thuê, tiền lương mà họ nhận được không phải toàn bộ giá trị sản phẩm  lao động họ  sản xuất ra mà chỉ  là một bộ  phận giá trị  đó. Ông cho rằng cơ  sở  tiền lương là giá trị tư liệu sinh hoạt cần thiết để nuôi sống người công nhân và  gia đình họ, nếu tiền lương thấp hơn mức tối thiểu này thì đó sẽ  là thảm hoạ  cho sự tồn tại của dân tộc. Ông ủng hộ việc trả tiền lương cao vì tiền lương cao   là nhân tố  kích thích công nhân tăng năng suất lao động tạo điều kiện tăng tích   luỹ tư bản và từ đó tạo khả năng tăng trưởng kinh tế. D.Ricardor thì lại  ủng hộ  “quy luật sắt về  tiền lương”, tiền lương cho   người công nhân chỉ nên ở mức tối thiểu vừa đủ đáp ứng cho những nhu cầu sinh  hoạt tối thiểu cần thiết. Ông  ủng hộ  việc nhà nước không can thiệp vào hoạt   động của thị trường lao động, phê phán sự giúp đỡ đối với người nghèo. Ricardor  còn đưa ra phương hướng về đầu tư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm mục tiêu   tăng trưởng. Trong nghiên cứu của mình, ông đưa ra hai vấn đề: một là, khu vực   nông nghiệp có lợi nhuận biên giảm dần theo quy mô và tiến tới bằng 0 do quy   mô sản xuất nông nghiệp ngày càng tăng lên đòi hỏi phải sử  dụng đất đai ngày  6 Chuyên đề thực tập  càng xấu hơn, chi phí sản xuất ngày càng tăng với tỷ  lệ  lớn hơn mức tăng sản   lượng đầu ra. Hai là, trong khi ruộng đất có xu hướng cạn kiệt thì lao động trong   khu vực nông nghiệp vẫn tiếp tục tăng, dẫn đến hiện tượng dư  thừa lao động   trong nông nghiệp. Từ đó cần phải giảm dần cả về quy mô lẫn tỷ trọng đầu tư  trong khu vực nông nghiệp, xây dựng và mở  rộng khu vực công nghiệp, tăng tỷ  trọng đầu tư cho công nghiệp để nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng. Khu vực này  có nhiệm vụ  giải quyết lao động thất nghiệp trá hình của khu vực nông nghiệp  bằng cách chuyển bộ phận này sang khu vực của mình. Ricardor còn cho rằng do  khu vực nông nghiệp dư  thừa lao động vì vậy có thể  lôi kéo lao động từ  nông  nghiệp sang mà không phải tăng lương cho bộ  phận này. Khu vực công nghiệp   sẽ có lợi nhuận biên tăng dần theo quy mô và sẽ kéo theo sự tăng trưởng kinh tế,  đi cùng với nó là sự  gia tăng bất bình đẳng thu nhập giữa nông nghiệp và công   nghiệp. Thêm vào đó ông  ủng hộ  quy luật sắt về  tiền lương, điều này sẽ  dẫn  đến tình trạng tăng trưởng đi đôi với bất bình đẳng tăng cao. 1.3.2. Lý thuyết của Mac Xác định rõ các khái niệm về  phân phối kết quả  sản xuất và thu nhập,  C.Mac đã chỉ ra rằng tổng sản phẩm xã hội trước hết phải bù đắp lại những tư  liệu sản xuất đã tiêu dùng, phần giá trị  mới tạo ra được phân phối theo những   nguyên tắc sau: Để  xã hội có thể  tồn tại, về  lượng không thể  phân phối cho tiêu dùng cá  nhân vượt quá khối lượng thu nhập của xã hội Trong mọi chế độ xã hội, phân phối thu nhập trước hết phải có vai trò đảm  bảo tái sản xuất lại sức lao động của xã hội Một bộ  phận thu nhập phải được sử  dụng để  thực hiện tích luỹ  mở  rộng  sản xuất. Một bộ phận sản phẩm thặng dư chỉ đại biểu cho lao động mới được thêm  vào, được dùng làm quỹ  bảo hiểm… Đó là bộ  phận của thu nhập không được  dùng với tư cách là thu nhập và cũng không nhất thiết phải dùng làm tích luỹ  Theo C.Mac, phân phối thu nhập có hai hình thức đó là phân phối thu nhập   quốc dân lần đầu và phân phối lại. Phân phối lần đầu trong xã hội tư  bản chủ  nghĩa được chia làm hai phần. Phần thứ  nhất, người lao động nhận được tiền  7 Chuyên đề thực tập  công. Phần thứ hai là thu nhập của nhà tư bản và địa chủ. Nếu như tiền công của  công nhân chỉ đủ sống cho bản thân và cho gia đình họ thì phần thu nhập của nhà   tư bản và địa chủ còn tích luỹ một phần để  tái sản xuất mở rộng. Từ đó nhà tư  bản mở rộng sản xuất, tăng lợi nhuận và ngày càng giàu lên còn người công nhân  thì ngày càng nghèo đi. Mac đưa ra kết luận, trong chủ nghĩa tư  bản, tài sản tập  trung trong tay một số người giàu, còn đại bộ  phận dân cư  chỉ  có sức lao động.  Do vậy việc phân phối theo tài sản chính là làm tăng tính bất bình đẳng trong   phân phối thu nhập, đó là cách phân phối tạo nên tình trạng kẻ bóc lột và người  bị bóc lột. Từ đó C.Mac đưa ra hình thức phân phối thu nhập là phân phối theo lao  động và phân phối theo nhu cầu. Và ông cho rằng thực hiện cách phân phối này   theo từng giai đoạn sẽ hướng tới một xã hội chủ nghĩa cộng sản và xoá bỏ được  sự phân phối bất bình đẳng như trong chủ  nghĩa tư  bản, và sẽ  đưa sản xuất lên  một tầm cao mới. 1.3.3. Lý thuyết của Keynes  Keynes là một nhà kinh tế  học người Anh, ông được coi là người mở  đầu   cho những lý thuyết về nền kinh tế có sự  điều tiết của nhà nước, nổi tiếng với   tác phẩm “Lý thuyết chung về việc làm, lãi suất và tiền tệ”. Trong tác phẩm này  ông đã nêu ra những lý thuyết chung về thu nhập, tiêu dùng, tiết kiệm, tác động  của những nhân tố  này tới đầu tư, tín dụng như  thế  nào và cuối cùng là  ảnh  hưởng đến tăng trưởng ra sao. Ông đã chỉ  ra rằng thu nhập được chia thành hai phần một phần cho tiêu   dùng và phần còn lại cho tiết kiệm, chính phần tiết kiệm này lại trở thành nguồn  lực cho đầu tư trong tương lai.  Thu nhập=tiêu dùng+đầu tư, mà Tiết kiệm=thu nhập­tiêu dùng. Từ  đó suy  ra, đầu tư=tiết kiệm. Khi mức thu nhập thấp hơn mức tiêu dùng cần thiết thì tình trạng chi tiêu   vượt quá thu nhập xuất hiện nhưng khi mức thu nhập tuyệt đối được nâng cao  thì sẽ có khuynh hướng nới rộng sự chênh lệch giữa thu nhập và tiêu dùng; khi   đạt được mức chi tiêu thoả  đáng, người ta sẽ  trích từ  phần thu nhập tăng thêm  cho tiêu dùng ít hơn và tiết kiệm nhiều hơn. Đó chính là khuynh hướng tiêu dùng  giới hạn. Việc làm sẽ  làm tăng thu nhập từ  đó làm tăng tiêu dùng. Nhưng do  8 Chuyên đề thực tập  khuynh hướng tiêu dùng giới hạn nên tiêu dùng sẽ  tăng chậm hơn so với thu   nhập còn tiết kiệm lại tăng nhanh. Điều này làm tiêu dùng bị  giảm sút, nhu cầu  sản phẩm giảm dẫn đến giảm việc làm, nền kinh tế rơi vào tình trạng trì trệ. Ông  còn đưa ra mô hình số nhân đầu tư  về  mối quan hệ giữa gia tăng thu   nhập và gia tăng đầu tư. Mỗi sự gia tăng của đầu tư đều kéo theo sự gia tăng của   cầu bổ  sung công nhân, cầu về  tư  liệu sản xuất, do vậy làm tăng cầu về  tiêu   dùng, tăng việc làm cho công nhân và làm cho thu nhập tăng lên. Như  vậy việc  tăng đầu tư sẽ kích thích tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và từ  đó làm tăng thu   nhập. Tăng thu nhập cũng sẽ kích thích tăng trưởng kinh tế bởi tăng thu nhập sẽ  làm tăng tiết kiệm, tăng đầu tư, từ đó tạo nên tăng trưởng kinh tế. Quan điểm của Keynes là cần phải điều chỉnh để  tăng đầu tư, kích thích  tăng trưởng. Vì vậy chủ  trương chính sách mà ông đưa ra là sử  dụng thuế  để  điều tiết nền kinh tế. Ông cho rằng đối với người lao động thì cần phải tăng   thuế để điều tiết bớt một phần tiết kiệm từ thu nhập của họ, đưa phần này vào   ngân sách nhà nước để  mở  rộng đầu tư. Còn đối với nhà kinh doanh thì phải  giảm thuế  để  nâng cao hiệu quả  của tư  bản, khuyến khích nhà kinh doanh tích  cực đầu tư  phát triển. Điều này đã tạo ra sự  phân phối thu nhập bất bình đẳng  gia tăng cùng với mức độ tăng trưởng cao. 1.3.4. Lý thuyết của trường phái “sau Keynes” và kinh tế vĩ mô hiện đại 1.3.4.1. Lý thuyết của trường phái “sau Keynes” Vấn đề tăng trưởng và phân phối thu nhập dường như đã chiếm vị trí trung   tâm trong các lý thuyết của trường phái “sau Keynes”. Các nhà kinh tế học thuộc  trường phái này đã khẳng định nhịp độ tăng trưởng sản xuất phụ thuộc vào vấn   đề  phân phối thu nhập quốc dân, lượng thu nhập và lượng tiết kiệm, còn tổng   lượng tiết kiệm là tổng số  tiết kiệm từ  tiền lương và lợi nhuận. Do “khuynh  hướng tiết kiệm” giữa những người nhận tiền lương và những người nhận lợi   nhuận là khác nhau nên sự  thay đổi trong phân phối sẽ   ảnh hưởng đến tổng  lượng tiết kiệm. Thêm vào đó, phân phối thu nhập quốc dân còn là hàm số  của  tích lũy tư  bản. Nhịp độ  tích lũy tư  bản xác định tỷ  suất lợi nhuận và phần lợi   nhuận trong thu nhập quốc dân. Phần tiền lương được xác định như là lượng còn  lại của thu nhập quốc dân. 9 Chuyên đề thực tập  Tư tưởng đã xác lập mối quan hệ giữa phân phối thu nhập quốc dân và nhịp   độ  tăng trưởng của nó cũng như  việc vạch rõ mối quan hệ  giữa tiết kiệm và   phân phối thu nhập trong các giai cấp xã hội, tạo khả năng gắn lý luận với thực   tiễn phát triển kinh tế. N.Caldor đã chỉ rõ muốn nâng cao nhịp độ tăng trưởng thì   cần phải phân phối lại thu nhập quốc dân theo hướng có lợi cho lợi nhuận. Chủ trương chính sách mà trường phái này đưa ra đó là muốn nâng cao nhịp   độ  tăng trưởng thì cần phải phân phối lại thu nhập quốc dân theo hướng có lợi  cho lợi nhuận. Họ cho rằng việc nâng cao tiền lương phu hợp với việc tăng năng   suất lao động sẽ khắc phục được khó khăn trong vấn đề  thực hiện và là sự  kích  thích quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế.  Họ  muốn kết hợp chính sách thu  nhập với chính sách tăng trưởng kinh tế, kể cả việc xác định nhịp điệu và cơ cấu  đầu tư 1.3.4.2. Lý thuyết của A.Lewis Dựa vào luận điểm của Ricardo cho rằng lợi nhuận trong nông nghiệp có  xu  hướng   giảm  dần   và   tình   trạng  dư   thừa   lao   động   trong  nông   nghiệp,   cần  chuyển bớt lao động từ  nông nghiệp sang công nghiệp. Lewis cho rằng phải trả  mức lương tương xứng để  có thể  lôi kéo lao động từ  nông nghiệp sang công  nghiệp. Tuy nhiên mức tiền lương mà họ  phải trả  cho lượng lao động chuyển  giao này là thấp hơn so với tiền lương họ phải trả cho công nhân trong ngành, vì  vậy nhà tư  bản công nghiệp sẽ  có thêm một phần thặng dư, tích luỹ. Nền kinh   tế  sẽ ngày càng tăng trưởng nhanh nhờ  sự  tích luỹ  và đầu tư  của khu vực công  nghiệp,   và   hiện   tượng   bất   bình   đẳng   thu   nhập   giữa   hai   khu   vực   cũng   tăng.  Nhưng cũng không thể  chuyển hết lao  động từ  nông nghiệp sang được, tình   trạng thiếu hụt lao động xảy ra. Lao động trở  nên đắt hơn, tiền công tăng lên,  gây bất lợi cho khu vực công nghiệp. Trong trường hợp này để  giảm sự  bất lợi   đối với khu vực công nghiệp cần phải đầu tư lại cả công nghiệp và nông nghiệp   nhằm tăng năng suất lao động, giảm cầu về lao động trong công nghiệp. Khi đó  việc rút lao động từ  nông nghiệp ra sẽ  không làm giảm tổng sản phẩm   nông  nghiệp, giá nông sản không tăng mà sức ép của việc tăng tiền công lao động khu   vực công nghiệp giảm đi. Nền kinh tế  tiếp tục tăng trưởng dựa trên động lực   phát triển của cả hai khu vực, bất bình đẳng giảm đi. 10 Chuyên đề thực tập  Dưới dạng tổng quát, mô hình cũng nhất trí với Kuznet về  nhận xét cho  rằng sự  bất bình đẳng sẽ  tăng lên lúc đầu và sau đó giảm bớt khi đã đạt được  trình độ  nhất định. Hơn nữa, A.Lewis đã chỉ  ra rằng bất bình đẳng không chỉ  là  kết quả  của tăng trưởng kinh tế  mà còn là điều kiện cần thiết cho tăng trưởng  kinh tế, các cố gắng để phân phối lại thu nhập một cách hấp tấp vội vã cũng làm  mất đi động lực tăng trưởng kinh tế; bất bình đẳng là điều kiện để  người giàu   tăng tích luỹ, tăng đầu tư, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế, tạo thu nhập cao   hơn. 1.3.4.3.  Mô hình chữ U ngựơc của Simon Kuznet Dựa vào số liệu của các nước có mức thu nhập giàu, nghèo khác nhau trong  thời kỳ  dài, Kuznet đã chỉ  ra mối quan hệ  giữa tổng sản phẩm quốc dân bình   quân đầu người và sự bất bình đẳng trong phân phối thu nhập. Ông cho rằng mối   quan hệ giữa tổng sản phẩm quốc dân bình quân đầu người và sự bất bình đẳng   trong phân phối thu nhập có dạng chữ U ngược.  11 Chuyên đề thực tập               Hệ số Gini                                                                                                                                                                                                                                                                GDP/ng ười Mô hình chữ U ngược đã chỉ ra sự bất công về thu nhập sẽ tăng lên từ nước   có thu nhập thấp tới nước có thu nhập vừa và giảm từ nước có thu nhập vừa tới  nước có thu nhập cao. Theo Kuznet ở một nước nghèo, mức độ bất bình đẳng trong phân phối thu   nhập thấp, thể  hiện  ở  hệ số Gini khá nhỏ  (hệ  số  Gini khoảng 0.2­0.3). Nhưng  khi nền kinh tế tăng trưởng hơn, thu nhập tính theo đầu người tăng lên thì sự bất   bình đẳng trong phân phối thu nhập cũng tăng lên và đạt cực đại  ở  mức trung  bình của thu nhập. Sau đó mặc dù nền kinh tế  tiếp tục tăng trưởng, thu nhập  bình quân đầu người tiếp tục tăng nhưng sự  không công bằng trong phân phối  thu nhập sẽ  giảm dần cho đến khi thu nhập bình quân đầu người đạt đến mức   đặc trưng của một nước công nghiệp phát triển. Mặc dù mô hình chữ  U ngược của Simon Kuznets cho  đến nay vẫn còn   đúng và được công nhận  ở  nhiều nước nhưng mô hình này mới chỉ  ra được  những nhận định từ  việc quan sát nhịp độ  tăng trưởng của các nước chứ  chưa   giải thích được nguyên nhân nào tạo ra sự  thay đổi về  mức độ  bất bình đẳng  trong quá trình phát triển và liệu có cách nào để hạn chế mức độ  bất bình đằng  trong quá trình phát triển không. 12 Chuyên đề thực tập  1.3.5. Lý thuyết của các nhà kinh tế học hiện đại Trong những năm gần đây rất nhiều những lý thuyết kinh tế đã nghiên cứu   tìm kiếm mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng thu nhập. Các lý  thuyết này được chia thành sáu dòng lý thuyết chính đó là: (1)lý thuyết kinh tế  chính trị, (2)lý thuyết về  thị  trường vốn không hoàn hảo, (3)lý thuyết về  hội   nhập (4)lý thuyết về  sự  bất  ổn chính trị­xã hội, (5)lý thuyết về  vấn đề  dân số,  giáo dục, (6)lý thuyết về  sự  so sánh xã hội. Giờ  chúng ta sẽ  đi xem xét cụ  thể  từng dòng lý thuyết này. Dòng lý thuyết kinh tế  chính trị  với các đại diện tiêu biểu là Bertola  (1993), Perotti (1992), Alesina và Rodrik (1994), Persson và Tabellini (1994). Mô  hình nhằm xây dựng mối quan hệ giữa các lý thuyết tăng trưởng kinh tế  và các   học thuyết kinh tế  chính trị. Trong các xã hội dân chủ, mức độ  đánh thuế  được   quyết định bởi cử tri trung bình. Thuế được đánh tương ứng tỷ lệ với thu nhập,   và thuế mang tính luỹ tiến nói chung như  thuế thu nhập nhằm phân phối lại thu   nhập cho mọi người một cách công bằng hơn. Từ  đó lợi ích mà người nghèo   nhận được sẽ lớn hơn lợi ích mà người giàu nhận được. Vì vậy người nghèo sẽ  thích đánh thuế  luỹ  tiến, mức thuế  cao để  phân phối lại nhiều hơn, hưởng lợi   nhiều hơn. Từ  sự  bất bình đẳng thu nhập trong xã hội mà thu nhập của cử  tri   trung bình thấp hơn mức thu nhập trung bình, quy tắc đa số đưa ra quyết định về  phân phối lại ở mức độ cao, điều này sẽ làm giảm đầu tư và nỗ lực lao động, từ  đó tạo trở  ngại cho tăng trưởng, làm cho tăng trưởng chậm hơn. Phương thức   chuyển đổi từ  xã hội dân chủ  nguyên mẫu “một người, một phiếu bầu”, điều   này có thể  làm giảm mức độ  bất bình đẳng thông qua phân phối lại. Kết luận  được rút ra là bất bình đẳng đòi hỏi tái phân phối diễn ra mạnh mẽ  nhưng đi  cùng với nó sẽ là tăng trưởng thấp hơn. Thị trường vốn không hoàn hảo, đại diện của dòng lý thuyết này là Sant­ Paul và Verdier (1993), Galor và Zeira (1993), Aghion và Bolton (1997), Chiou  (1998). Dòng lý thuyết này cơ  bản dựa trên vai trò của người tham gia trong thị  trường vốn không hoàn hảo. Trong xã hội không cho phép người có nhu cầu về  vốn được tự do đi vay, sự bất bình đẳng dẫn đến mức độ tiếp cận giáo dục khác   nhau. Tăng trưởng tăng bởi đầu tư  vào vốn nhân lực tăng, tăng trưởng sẽ  chậm  nếu đầu tư  vào vốn nhân lực ít. Phân phối lại làm tăng tổng đầu ra và tăng  13 Chuyên đề thực tập  trưởng vì nó cho phép người nghèo đầu tư vào vốn nhân lực. Nếu thị trường vốn  có khuynh hướng cải tạo phát triển kinh tế, tiếp đó những tác động từ thị trường  vốn không hoàn hảo là quan trọng đối với người nghèo hơn là đối với người  giàu. Theo đó, tác động có thể biết trước này của bất bình đẳng thu nhập đối với  tăng trưởng kinh tế sẽ gây tầm ảnh hưởng đối với người nghèo lớn hơn đối với   người giàu. Điều này nhấn mạnh rằng thị  trường vốn không hoàn hảo thực sự  phù hợp để  giải thích mối quan hệ  giữa tỷ  lệ  nghèo và tăng trưởng kinh tế.  Trong khi bất bình đẳng cao hơn không phải luôn đưa đến kết cục lợi ích thu  được từ tín dụng tăng lên của phần đa những người nghèo, tỷ  lệ  nghèo cao hơn   nghĩa là có nhiều người phải chịu tín dụng bắt buộc hơn. Để lấy ví dụ, bất bình   đẳng thu nhập trong nền kinh tế có thể  cao hơn cho dù tất cả  mọi người trong   nền kinh tế đều có cuộc sống đầy đủ. Vì vậy, chúng ta nên chấp nhận mối quan   hệ ngược chiều giữa tỷ lệ nghèo và tăng trưởng kinh tế. Kết hợp kinh tế (Benabou, 1996), vấn đề này có tác động tới phân phối lại   trong quá trình tăng trưởng.  Ở  đây ta sẽ  thấy có hai hiệu  ứng trái ngược nhau.   Phân phối lại là tốt nếu như  tiêu dùng công tài trợ  nhiều hơn cho giáo dục với   điều kiện thị trường vốn không hoàn hảo, và phân phối lại sẽ mang tác động tiêu   cực nếu chỉ chuyển đổi thu nhập từ người giàu sang người nghèo vì điều này sẽ  làm giảm ý muốn làm việc và đầu tư của người giàu. Chính   trị   xã   hội   bất   ổn   định  (Fay,   1993;   Grossman   và   Kim,   1996;  Benhabib và Rustichini, 1996; Alesina, 1996) lý thuyết này nhấn mạnh hậu quả  của bất bình đẳng trong điều kiện bất ổn về chính trị, xã hội. Lý thuyết này cho  thấy bất bình đẳng là yếu tố quyết định của sự mất ổn định chính trị­xã hội, bất   bình đẳng gây ra tác động ngược chiều đối với tăng trưởng, hạn chế tăng trưởng   thông qua việc làm giảm ý muốn đầu tư. Tất nhiên bất bình đẳng còn làm tăng   mức độ trầm trọng, làm gia tăng xung đột và mâu thuẫn trong xã hội, tài sản luôn   ở trong tình trạng ít an toàn nhất và tăng trưởng cũng giảm. Hơn thế  nữa là tình   trạng tội phạm gia tăng  ở  người nghèo, tình trạng tài nguyên bị  phá huỷ, tương   lai sẽ bị mất đi nguồn lực. Có thể thấy chính trị xã hội mất ổn định gây tác động   xấu đến tăng trưởng của một quốc gia, làm tăng trưởng giảm sút; mà nguyên   nhân chính của nó là do sự bất bình đẳng thu nhập gây nên. 14 Chuyên đề thực tập  Bắt nguồn từ vấn đề  dân số  hay giáo dục (Perotti, 1996), bất bình đẳng  thu nhập tác động ngược chiều đối với tăng trưởng kinh tế, bất bình đẳng thu  nhập tăng dẫn đến tăng trưởng giảm thông qua cách tiếp cận từ  vấn đề  dân số  và giáo dục. Lựa chọn thông qua cải tiến chất lượng giáo dục, tỷ  lệ  sinh sản.  Giáo dục có tác động tới thu nhập, những người có trình độ  học vấn cao, mức  lương của họ cũng cao hơn rất nhiều so với những lao động trình độ thấp. Trong  khi các gia đình nghèo ít có cơ hội đầu tư  cho con em mình đi học, tiếp cận với   những dịch vụ tốt nhất thì tỷ lệ sinh trong chính những gia đình này lại rất cao, vì   vậy mà tỷ  lệ  người nghèo lại càng tăng. Số  lượng hộ  nghèo tương đối cao và   chính những hộ  nghèo lại có tỷ  lệ  sinh cao, đầu tư  cho giáo dục thấp điều này  khiến cho tăng trưởng bị  chậm lại, bất bình đẳng thu nhập tăng. Vì vậy tăng   trưởng chỉ tăng nếu đầu tư vốn con người một cách thoả đáng. So sánh xã hội, Kell(1998) được xây dựng dựa trên lý thuyết của Benabou  (1996), trong lý thuyết này các cá nhân tạo nên sự  so sánh xã hội. Lý thuyết này  cơ bản là dựa trên những giả định từ  những xem xét về tiêu dùng trung bình của   những nhóm người được nghiên cứu. Trong một xã hội bất bình đẳng, những  người nghèo bị lôi cuốn theo cách sống của tầng lớp thượng lưu và có xu hướng  tiêu dùng nhiều hơn. Kết quả là đầu tư vốn nhân lực sẽ thấp và tăng trưởng kinh  tế  thấp. Như  vậy từ  nghiên cứu này rút ra kết luận bất bình đẳng thu nhập và  nghèo đói  sẽ làm tăng trưởng chậm lại thông qua những cơ cấu khác nhau. Việc  sử dụng các chính sách riêng rẽ, điều này không thể biết trước được cơ cấu nào   là vượt trội hơn. 1.3.6. Nhận xét chung về mối quan hệ giữa tăng trưởng và bất bình đẳng thu   nhập. Các lý thuyết, mô hình ở  trên đã phần nào trả  lời cho câu hỏi về  mối quan  hệ  giữa tăng trưởng kinh tế  và bất bình đẳng thu nhập. Tăng trưởng tác động   đến bất bình đẳng thu nhập như thế nào, bất bình đẳng thu nhập hỗ trợ cho tăng   trưởng ra sao,…Cuối cùng ta có thể rút ra được những nhận xét sau: Thứ nhất, mối quan hệ giữa tăng trưởng và bất bình đẳng thu nhập có thể  diễn ra theo nhiều chiều. Tăng trưởng kinh tế cao sẽ gây nên tình trạng bất bình   đẳng trong phân phối thu nhập cũng tăng cao. Tuy nhiên tăng trưởng kinh tế cao  15 Chuyên đề thực tập  lại là điều kiện giúp giảm bớt bất bình đẳng thu nhập. Và ngược lại bất bình  đẳng phân phối thu nhập là một nhân tố cần thiết cho quá trình tăng trưởng kinh   tế, nó sẽ hỗ trợ cho kinh tế tăng trưởng với tốc độ cao. Tuy nhiên nếu tình trạng  bất bình đẳng kéo dài, có xu hướng gia tăng sẽ  lại trở  thành chướng ngại cho   tăng trưởng.  Thứ  hai, tăng trưởng kinh tế  và bất bình đẳng thu nhập tác động tới nhau  thông qua những kênh truyền dẫn sau: Đầu tư, tiết kiệm; tỷ lệ đầu tư, tiết kiệm cao sẽ làm cho tăng trưởng   cao, tuy nhiên để  tăng tiết kiệm, tăng đầu tư  thì bất bình đẳng thu nhập cũng   phải tăng theo.  Ở  đây dường như  có sự  đánh đổi giữa tăng trưởng kinh tế  và   công bằng thu nhập, muốn có tăng trưởng thì phải chấp nhận bất bình đẳng thu  nhập. Nhưng đầu tư  kích thích tăng trưởng kinh tế  lại trở  thành điều kiện giúp   giảm thiểu bất bình đẳng thu nhập. Trong đầu tư, cơ  cấu đầu tư  cũng là một   nhân tố  quyết định. Việc chuyển dịch cơ cấu từ khu vực nông nghiệp sang khu   vực công nghiệp, quá trình đô thị  hoá tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh tế  cao   nhưng nó cũng gây ra tình trạng bất bình đẳng phân phối thu nhập giữa các vùng,  các ngành. Và một vấn đề nữa gặp phải là nếu như đầu tư không đúng cách, cơ  cấu đầu tư không hợp lý thì kinh tế sẽ tụt hậu, tăng trưởng thấp trong khi đó bất  bình đẳng thu nhập lại tăng cao. Đầu tư cho giáo dục nâng cao trình độ học vấn, nhận thức, trình độ tay   nghề  cho người lao động. Đầu tư  cho giáo dục phải chú ý nâng cao cả  về  số  lượng và chất lượng, mở rộng quy mô giáo dục, đầu tư chiều sâu, tăng khả năng  tiếp cận với công nghệ tiên tiến, ... để tạo nên một nguồn lực lao động lớn, chất   lượng tốt, góp phần tạo nên một nền kinh tế  phát triển. Từ  đó thu nhập cũng   được cải thiện, bất bình đẳng thu nhập giảm đi. Kênh truyền dẫn tín dụng, người nghèo ít có khả  năng được tiếp cận  với tín dụng do những ràng buộc về  điều kiện vay vốn. Họ  ít có được cơ  hội   đầu tư cho sản xuất kinh doanh, đầu tư cho giáo dục để cải thiện cuộc sống. Có  thể nói nếu những chính sách hỗ trợ về vay vốn tín dụng là hợp lý, thì thông qua   nó ta có thể  giúp cho người nghèo nguồn vốn đầu tư, từ  đó tăng mức thu nhập   của người nghèo, bất bình đẳng thu nhập giảm đi mà kinh tế lại có tăng trưởng   cao hơn. 16 Chuyên đề thực tập  Kênh phân phối lại thông qua hệ thống thuế, trợ cấp. Chính phủ  thực   hiện các chính sách tái phân phối thu nhập qua việc đánh thuế  luỹ  tiến và các  chương trình trợ  cấp cho người nghèo. Những chính sách này giúp cho người   nghèo được hưởng lợi nhiều hơn. Nhưng vấn đề  nảy sinh ở  đây là điều này sẽ  làm giảm động lực làm việc của xã hội do người giàu làm việc tạo ra thu nhập  cao nhưng lại bị đánh thuế  cao, mất đi khoản lớn thu nhập còn người nghèo thì   có tư tưởng ỷ lại vào trợ cấp từ đó tăng trưởng cũng sẽ giảm, thu nhập cho toàn  xã hội và cho mỗi người cũng sẽ  giảm theo. Có thể  nói kênh truyền dẫn này có   tác động hai chiều, vì vậy cần cẩn trọng trong việc sử dụng nó Tóm lại, tăng trưởng kinh tế  và bất bình đẳng thu nhập tác động trực tiếp  đến nhau, tăng trưởng cao giúp giảm bất bình đẳng thu nhập, bất bình đẳng thu  nhập là điều kiện để  có tăng trưởng cao,… Hai nhân tố  này tác động tới nhau  thông qua các kênh truyền dẫn đầu tư, tiết kiệm, giáo dục, tín dụng, phân phối  lại  thông  qua   thuế   và   trợ   cấp.   Các   kênh  truyền  dẫn  này  sẽ   quyết  định  tăng   trưởng và bất bình đẳng thu nhập tác động tới nhau như thế nào. Vấn đề  đặt ra   là Nhà nước ta phải xác định kênh nào hữu ích, kênh nào cho tác động tiêu cực để  đưa ra nhưng giải pháp nhằm mục tiêu tăng trưởng kinh tế đi đôi với công bằng  xã hội, giảm bất bình đẳng thu nhập. 17 Chuyên đề thực tập  CHƯƠNG 2: Thực trạng tăng trưởng và bất bình đẳng  thu nhập của Việt Nam 2.1. Thực trạng tăng trưởng kinh tế  2.1.1. Thành tựu về tăng trưởng kinh tế  Sau hơn 20 năm thực hiện đổi mới, chuyển đổi cơ chế kinh tế từ kế hoạch   hoá tập trung sang cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước, tái cơ cấu lại  nền kinh tế, phát triển kinh tế nhiều thành phần, thực hiện mở cửa nền kinh tế,  mở  rộng quan hệ  hợp tác với nước ngoài,… Nền kinh tế  nước ta đã đạt được  những thành tựu tăng trưởng đáng kể. Sau đây là một số chỉ tiêu nổi bật đánh giá   thành tựu đã đạt được của tăng trưởng. ­ Về tốc độ tăng trưởng. Từ khi đổi mới chính sách kinh tế (năm1986) đến nay nền kinh tế Việt Nam   đã trải qua nhiều biến động tuy nhiên điều đáng nói ở  đây là Việt Nam đã vượt  qua tình trạng khó khăn và đạt được tốc độ tăng trưởng cao trong nhiều năm liền. Biểu đồ 1: Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam 1986­2008                                                            Nguồn: Niên giám thống kê Giai đoạn1986­1990, đây là giai đoạn đầu của quá trình đổi mới, nền kinh  tế   gặp   phải   rất   nhiều   khó   khăn,   tốc   độ   tăng   trưởng   còn   thấp,   chỉ   đạt   mức  18
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan