Tài liệu Thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn abet tại trường quốc tế miền đông

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, các số liệu, tư liệu được sử dụng nghiên cứu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được thu thập từ thực tiễn quá trình công tác tại đơn vị. Những kết quả nghiên cứu của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Tác giả luận văn Bùi Ngọc Hữu Vinh i LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ quý báu từ quý Thầy, Cô và bạn bè. Tôi xin trân trọng cảm ơn Trường Đại học Thủ Dầu Một và phòng Sau Đại học – trường Đại học Thủ Dầu Một đã chấp thuận và tạo điều kiện cho tôi thực hiện luận văn này. Đặc biệt, tôi xin gởi lòng biết ơn sâu sắc nhất đến Thầy TS. Nguyễn Thành Nhân, người đã hết lòng giúp đỡ và hướng dẫn tận tình trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô giảng dạy lớp Cao học Quản lý Giáo dục khoá 1 tại trường Đại học Thủ Dầu Một. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Hiệu, Lãnh đạo các Phòng, Khoa, Giảng viên và Sinh viên trường Đại học Quốc tế Miền Đông đã tạo điều kiện và cung cấp các tư liệu, dữ liệu quý báu để Tôi thực hiện tốt luận văn này. Cuối cùng, dù rất cố gắng, song chắc chắn luận văn này còn nhiều hạn chế nên khó tránh khỏi những thiếu sót. Tôi kính mong các Thầy, Cô và Hội đồng đánh giá luận văn góp ý cho những thiếu sót trong luận văn này. Tôi chân thành cảm ơn! Bình Dương, Ngày 16 tháng 08 năm 2019 Bùi Ngọc Hữu Vinh ii TÓM TẮT Trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, chất lượng đào tạo phải đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan, cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực có chất lượng, ngành giáo dục Việt Nam đã chú trọng nhiều đến công tác quản lý và kiểm định chất lượng đào tạo. Song đây vẫn còn là một vấn đề rộng lớn, phức tạp và phạm vi ứng dụng còn hạn hẹp. Vì vậy công tác đảm bảo chất lượng, kiểm định chất lượng trong giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng vẫn còn là một lĩnh vực tương đối mới mẻ, còn một số hạn chế về mặt nhận thức ý nghĩa của công tác này cũng như các khó khăn về nguồn lực, điều kiện triển khai hoạt động đảm bảo, kiểm định chất lượng trong giáo dục đại học. Với xu thế đổi mới và hội nhập giáo dục đại học Việt Nam với khu vực và thế giới, vấn đề đặt ra là chất lượng đào tạo phải được chuẩn hoá theo các tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng và phải được kiểm định bởi các tổ chức chính thức có uy tín. Nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục đại học như tinh thần Nghị Quyết Trung ương Đảng và Chiến lược tổng thể phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045, đây chính là nhiệm vụ và vai trò cấp bách của các trường đại học trong việc đào tạo và cung ứng lao động đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Xuất phát từ những lý do trên, tôi quyết định chọn đề tài: “Thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn ABET tại trường Quốc Tế Miền Đông” để nghiên cứu với hy vọng nhìn nhận những khó khăn, tồn tại trước mắt của nhà trường trong việc quản lý nâng cao chất lượng giáo dục được xác định và triển khai nghiên cứu trong khuôn khổ của một luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý Giáo dục. Trong luận văn, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý luận và phương pháp nghiên cứu thực tiễn như phân tích hồ sơ quản lý, phỏng vấn trực tiếp, điều tra bằng bảng hỏi và phương pháp thống kê nhằm đưa ra những kết quả đáng tin cậy. Qua việc nghiên cứu về lý luận quản lý chất lượng đào iii tạo, bộ tiêu chuẩn kiểm định ABET và kết quả khảo sát thực trạng hoạt động quản lý chất lượng CTĐT đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET của trường Đại học Quốc tế Miền Đông đã chỉ ra rằng nhà trường cần phân tích để làm rõ các nhóm yếu tố: (1) Nhóm yếu tố cơ bản; (2) Nhóm tác nhân; (3) Nhóm định hướng đầu ra. Từ kết quả nghiên cứu thực tiễn và đánh giá thực trạng, tác giả đề xuất 3 nhóm biện pháp nhằm nâng cao chất lượng CTĐT đại học dựa trên các tiêu chí của bộ tiêu chuẩn kiểm định ABET và thực trạng hoạt động quản lý chất lượng CTĐT của nhà trường hiện nay, đó là các biện pháp: (1) Chuẩn hoá và đảm bảo chất lượng nhóm yếu tố cơ bản; (2) Nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm tác nhân; (3) Đánh giá và cải tiến liên tục chất lượng nhóm định hướng đầu ra. Những biện pháp mà tác giả đề xuất cũng được trưng cầu ý kiến của đại diện Ban giám hiệu, đại diện lãnh đạo các Khoa/Bộ môn, một số Giảng viên và Sinh viên thuộc khối ngành Kỹ thuật của nhà trường. Kết quả khảo nghiệm đã chứng minh được tính khả thi và tính cần thiết của các biện pháp mà tác giả đề xuất. Từ đó, làm cơ sở cho việc điều chỉnh các hoạt động quản lý chất lượng, đảm bảo tính khoa học, bao phủ được các hoạt động quản lý chất lượng CTĐT của nhà trường theo tiêu chuẩn kiểm định ABET. iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN....................................................................................................................... ii TÓM TẮT ........................................................................................................................... iii MỤC LỤC ............................................................................................................................ v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................................... viii DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................................. ix DANH MỤC HÌNH ẢNH .................................................................................................... ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................................ x MỞ ĐẦU.............................................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................. 4 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................................ 4 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................... 4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................ 4 6. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 5 6.1 6.2 Cơ sở phương pháp luận ........................................................................................ 5 6.1.1 Quan điểm hệ thống – cấu trúc ................................................................... 5 6.1.2 Quan điểm lịch sử - logic ........................................................................... 5 6.1.3 Quan điểm thực tiễn ................................................................................... 6 Các nhóm phương pháp nghiên cứu cụ thể............................................................. 6 6.2.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết ................................................... 6 6.2.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ................................................... 7 7. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................... 8 8. Đóng góp mới của luận văn ....................................................................................... 9 9. Cấu trúc luận văn..................................................................................................... 10 CHƯƠNG 1........................................................................................................................ 11 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC THEO TIÊU CHUẨN ABET .............................................................................................. 11 1.1 1.2 Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................................. 11 1.1.1 Ngoài nước .............................................................................................. 11 1.1.2 Trong nước .............................................................................................. 13 1.1.3 Các công trình nghiên cứu trong nước ...................................................... 14 Các khái niệm then chốt .......................................................................................... 15 1.1.1 Chất lượng và Quản lý chất lượng ............................................................ 15 1.1.2 Chương trình đào tạo................................................................................ 17 1.1.3 Chuẩn đầu ra ............................................................................................ 18 v 1.3 1.1.4 ABET ...................................................................................................... 18 1.1.5 Quản lý chất lượng CTĐT theo tiêu chuẩn ABET ..................................... 19 Quản lý chất lượng CTĐT theo bộ tiêu chuẩn kiểm định ABET ............................... 20 1.3.1 Tư tưởng triết lý và cơ sở khoa học của bộ tiêu chuẩn kiểm định ABET ... 20 1.3.2 ABET Tiếp cận PDCA trong quản lý chất lượng CTĐT đại học theo tiêu chuẩn ................................................................................................................ 25 Tiểu kết chương 1 ............................................................................................................ 32 CHƯƠNG 2........................................................................................................................ 33 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CTĐT ĐẠI HỌC THEO TIÊU CHUẨN ABET TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUỐC TẾ MIỀN ĐÔNG ................................. 33 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Giới thiệu tổng quan về trường ĐH Quốc tế Miền Đông ...................................... 33 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển............................................................. 33 2.1.2 Sơ đồ tổ chức ........................................................................................... 35 2.1.3 Quy mô đào tạo các ngành của trường ...................................................... 35 2.1.4 Đặc điểm nổi bậc ..................................................................................... 36 Nội dung khảo sát thực trạng và tiêu chí đánh giá kết quả khảo sát thực trạng .......... 37 2.2.1 Nội dung khảo sát .................................................................................... 37 2.2.2 Tiêu chí đánh giá kết quả khảo sát ............................................................ 38 Tổ chức khảo sát ..................................................................................................... 39 Kết quả khảo sát thực trạng ................................................................................. 40 2.4.1 thuật Thực trạng về hoạt động quản lý chất lượng CTĐT đại học các ngành Kỹ ................................................................................................................ 40 2.4.2 ABET Đối sánh chất lượng chương trình đào tạo các ngành Kỹ thuật với tiêu chuẩn ................................................................................................................ 77 Đánh giá kết quả khảo sát thực trạng ................................................................... 79 2.5.1 Mặt tích cực ............................................................................................. 79 2.5.2 Mặt hạn chế, khó khăn ............................................................................. 80 Tiểu kết chương 2 ............................................................................................................ 80 CHƯƠNG 3........................................................................................................................ 83 CÁC BIỆN PHÁP ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CTĐT ĐẠI HỌC THEO TIÊU CHUẨN KIỂM ĐỊNH ABET TẠI TRƯỜNG ĐHQT MIỀN ĐÔNG......................................................................................... 83 3.1 Cơ sở đề xuất biện pháp ...................................................................................... 83 3.2 Các biện pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý CTĐT đại học các ngành kỹ thuật theo tiêu chuẩn kiểm định ABET ............................................................................. 83 3.3 3.2.1 Biện pháp 1 .............................................................................................. 83 3.2.2 Biện pháp 2 .............................................................................................. 89 3.2.3 Biện pháp 3 .............................................................................................. 93 Đánh giá sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ............................ 95 vi Tiểu kết chương 3 ............................................................................................................ 96 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ................................................................................................. 98 1. Kết luận .............................................................................................................. 98 2. Kiến nghị ............................................................................................................ 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 100 PHỤ LỤC ......................................................................................................................... 104 PHỤ LỤC 1: GIỚI THIỆU VỀ BỘ TIÊU CHUẨN KIỂM ĐỊNH ABET ........................... 104 PHỤ LỤC 2: QUY TRÌNH VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA TRONG HOẠT ĐỘNG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN ABET .................................................................. 107 1. Quy trình kiểm định chất lượng chương trình các chuyên ngành kỹ thuật 107 2. Các tiêu chí kiểm định của ABET........................................................... 108 PHỤ LỤC 3: CƠ SỞ DỮ LIỆU KHẢO SÁT THỰC TRẠNG ........................................... 112 1. Bảng khảo sát dữ liệu đối tượng CBQL – GV ......................................... 112 2. Bảng khảo sát dữ liệu đối tượng SV – Cựu SV ....................................... 119 3. Bảng tổng hợp ý kiến tham vấn về sự cần thiết và tính khả thi ................ 124 PHỤ LỤC 4: PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN CÁC BÊN LIÊN QUAN ................................ 125 1. Phiếu khảo sát Cán bộ quản lý – Giảng viên ........................................... 125 2. Phiếu khảo sát Sinh viên – Cựu sinh viên ............................................... 132 3. Phiếu tham vấn về sự cần thiết và tính khả thi......................................... 136 vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT TÊN ĐẦY ĐỦ VIẾT TẮT 1 ABET Accreditaion Board Engineering Technology 2 Bộ GD&ĐT Bộ giáo dục và đào tạo 3 CB - GV – CV Cán bộ - giảng viên – chuyên viên 4 CBQL – GV Cán bộ quản lý – giảng viên 5 CTĐT Chương trình đào tạo 6 CSVC Cơ sở vật chất 7 ĐBCL Đảm bảo chất lượng 8 GV Giảng viên 9 GDĐH Giáo dục đại học 10 KĐCL Kiểm định chất lượng 11 NCKH Nghiên cứu khoa học 12 PDCA Plan – Do – Check - Act 13 QL Quản lý 14 QLCL Quản lý chất lượng 15 SV Sinh viên 16 SV – Cựu SV Sinh viên – Cựu sinh viên viii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1. 1 Chuỗi hành động PDCA trong quản lý chất lượng CTĐT nhằm đáp ứng tiêu chuẩn kiểm định ABET .................................................................................................................. 26 Bảng 2. 1 Bảng thực trạng hoat động tuyên bố về mục tiêu giáo dục ................................... 40 Bảng 2. 2 Bảng điểm trung bình kết quả khảo sát về mục tiêu giáo dục................................ 42 Bảng 2. 3 Bảng thực trạng hoạt động về đầu tư cơ sở vật chất............................................. 44 Bảng 2. 4 Bảng điểm trung bình kết quả khảo sát về Cơ sở vật chất..................................... 46 Bảng 2. 5 Bảng thực trạng hoạt động xây dựng các tiêu chí cho từng CT ............................ 48 Bảng 2. 6 Điểm trung bình kết quả khảo sát về xây dựng các tiêu chí cho từng CT .............. 50 Bảng 2. 7 Thực trạng hoạt động quản lý chất lượng CTĐT theo tiêu chuẩn ABET .............. 52 Bảng 2. 8 Thồng kê mô tả kết quả khảo sát về quản lý chất lượng CTĐT ............................. 54 Bảng 2. 9 Thống kê mô tả thực trạng hoạt động quản lý sinh viên ....................................... 56 Bảng 2. 10 Bảng điểm trung bình kết quả khảo sát về hoạt động quản lý sinh viên............... 58 Bảng 2. 11 Thống kê mô tả thực trạng hoạt động quản lý đội ngũ Giảng viên ...................... 60 Bảng 2. 12 Thống kê mô tả điểm trung bình kết quả khảo sát về đội ngũ Giảng viên ............ 62 Bảng 2. 13 Thống kê mô tả thực trạng hoạt động hỗ trợ của nhà trường.............................. 65 Bảng 2. 14 Thống kê mô tả kết quả khảo sát hoạt động hỗ trợ ............................................. 67 Bảng 2. 15 Thống kê mô tảthực trạng quản lý quá trình cải tiến liên tục của nhà trường ..... 69 Bảng 2. 16 Thống kê mô tả kết quả khảo sát quá trình cải tiến liên tục của nhà trường........ 71 Bảng 2. 17 Thống kê mô tả thực trạng về chất lượng đạt được kỳ vọng của nhà trường ....... 73 Bảng 2. 18 Thống kê mô tả kết quả khảo sát về CL đạt được kỳ vọng của nhà trường ......... 75 Bảng 2. 19 Đối sánh chất lượng CTĐT ngành Kỹ thuật ....................................................... 77 DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 1. 1 Các quan điểm khác nhau về chất lượng............................................................... 16 Hình 1. 2 Mô hình PDCA.................................................................................................... 25 Hình 2. 1 Sơ đồ tổ chức của nhà trường ............................................................................... 35 ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2. 1 Biểu đồ đánh giá mức độ thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà trường .............. 41 Biểu đồ 2. 2 Điểm trung bình kết quả khảo sát về mục tiêu giáo dục .................................... 42 Biểu đồ 2. 3 Biểu đồ đánh giá mức độ thực hiện về Cơ sở vật chất của nhà trường............... 45 Biểu đồ 2. 4 Biểu đồ điểm trung bình kết quả khảo sát về Cơ sở vật chất ............................. 46 Biểu đồ 2. 5 Mức độ thực hiện về xây dựng các tiêu chí cho từng CT .................................. 49 Biểu đồ 2. 6 Điểm trung bình kết quả khảo sát về xây dựng tiêu chí cho từng CT ................ 50 Biểu đồ 2. 7 Mức độ thực hiện về quản lý chất lượng CTĐT ............................................... 53 Biểu đồ 2. 8 Điểm trung bình kết quả khảo sát về QLCL CTĐT .......................................... 54 Biểu đồ 2. 9 Biểu đồ đánh giá mức độ thực hiện hoạt động quản lý sinh viên ....................... 57 Biểu đồ 2. 10 Thống kê mô tả kết quả khảo sát về hoạt động quản lý sinh viên .................... 58 Biểu đồ 2. 11 Mức độ thực hiện về quản lý đội ngũ Giảng viên ........................................... 61 Biểu đồ 2. 12 Thống kê mô tả kết quả khảo sát về đội ngũ Giảng viên ................................ 62 Biểu đồ 2. 13 Thống kê mô tả mức độ thực hiện về hoạt động hỗ trợ ................................... 66 Biểu đồ 2. 14 Thống kê mô tả kết quả khảo sát về hoạt động hỗ trợ ..................................... 67 Biểu đồ 2. 15 Mức độ thực hiện quản lý cải tiến liên tục của nhà trường .............................. 70 Biểu đồ 2. 16 Thống kê mô tả kết quả khảo sát QL quá trình cải tiến liên tục của nhà trường 71 Biểu đồ 2. 17 Thống kê mô tả mức độ CL đạt được kỳ vọng của nhà trường theo tiêu chuẩn ABET ................................................................................................................................. 74 Biểu đồ 2. 18 Kết quả khảo sát về CL đạt được kỳ vọng của nhà trườngtheo tiêu chuẩn ABET ........................................................................................................................................... 75 x MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Bước vào thế kỷ XXI, giáo dục đại học Việt Nam đứng trước những cơ hội và thách thức mới. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ đã tác động vô cùng to lớn tới mọi lĩnh vực của xã hội, trong đó có giáo dục và đào tạo. Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đã từng được khẳng định trong các văn kiện Đảng. Đặc biệt, trong Nghị quyết số 29 của Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) khẳng định: “Giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ là đầu tư cho phát triển. Phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, với tiến bộ khoa học công nghệ, yêu cầu phát triển nguồn nhân lực và thị trường lao động. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn”. Cùng với việc tăng quy mô đào tạo thì loại hình đào tạo cũng được mở rộng. Trong khi các nguồn lực tại các cơ sở đào tạo còn hạn chế, chưa đủ khả năng đáp ứng với việc tăng nhanh quy mô đào tạo thì vấn đề chất lượng đào tạo là điểm nóng của toàn xã hội. Yếu tố quan trong nhất trong giáo dục đại học là vấn đề chất lượng đào tạo, cải tiến và nâng cao chất lượng giáo dục vẫn luôn được xem là nhiệm vụ hàng đầu đối với bất kỳ cơ sở đào tạo nào và kiểm định chất lượng trở thành công cụ hữu hiệu để duy trì các chuẩn mực giáo dục và không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học. Trong bối cảnh của giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, chất lượng đào tạo phải đáp ứng nhu cầu các bên liên quan, cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực có chất lượng; Trong những năm gần đây, ngành giáo dục Việt Nam có chú trọng nhiều đến công tác quản lý và kiểm định chất lượng đào tạo. Song đây vẫn còn là một vấn đề rộng lớn, phức tạp và phạm vi ứng dụng còn hạn hẹp. Vì vậy công tác đảm bảo chất lượng, kiểm định chất lượng trong giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng vẫn còn là một lĩnh vực tương đối mới mẻ, 1 còn một số hạn chế về mặt nhận thức ý nghĩa của công tác này cũng như các khó khăn về nguồn lực, điều kiện triển khai hoạt động đảm bảo, kiểm định chất lượng trong giáo dục đại học. Đây cũng là khó khăn cho việc triển khai hệ thống đảm bảo chất lượng giáo dục đại học. Với xu thế đổi mới và hội nhập giáo dục đại học Việt Nam với khu vực và thế giới, vấn đề đặt ra là chất lượng đào tạo phải được chuẩn hoá theo các tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng và phải được kiểm định bởi các tổ chức chính thức có uy tín. Nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục đại học như tinh thần Nghị Quyết Trung ương Đảng và Chiến lược tổng thể phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045, đây chính là nhiệm vụ và vai trò cấp bách của các trường đại học trong việc đào tạo và cung ứng lao động đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Kiểm định chất lượng giáo dục là vấn đề còn khá mới ở Việt Nam. Trong những năm qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để hình thành hệ thống đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục trong cả nước. Trong xu thế quốc tế hóa và toàn cầu hóa, vấn đề này ngày càng được chú trọng và quan tâm. Sau những năm chính thức triển khai thực hiện, hệ thống đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục đã được triển khai trong cả nước. Kiểm định chất lượng giáo dục ở Việt Nam được thực hiện ở nhiều cấp độ đào tạo và bao gồm kiểm định chất lượng giáo dục đào tạo cơ sở giáo dục và kiểm định chất lượng chương trình đào tạo [20]. Chủ trương xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục của Đảng và nhà nước đã hình thành hệ thống giáo dục tư thục. Trong thời gian qua, các trường đại học tư thục đã phát triển nhanh về số lượng, lẫn quy mô. Tuy nhiên đến thời điểm này các trường đại học tư thục sẽ phải lựa chọn, hoặc cam chịu chất lượng còn hạn chế hoặc là sẽ chiếm những đỉnh cao của giáo dục như các trường đại học tư thục ở một số nước trên thế giới đã thực hiện. Trước những cơ hội và thách thức mới của một cơ sở giáo dục non trẻ, Trường Đại học Quốc tế Miền Đông đã mạnh dạn đưa ra những chiến lược và 2 kế hoạch phát triển dài hạn, nhằm xây dựng một đại học của doanh nghiệp với chất lượng giáo dục được ưu tiên hàng đầu, các trang thiết bị, cơ sở vật chất được nhà trường đầu tư mạnh mẽ để đáp ứng tối đa nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong và ngoài nước. Hiện nay, Bộ GD&ĐT chủ trương khuyến khích các cơ sở giáo dục đăng ký đánh giá chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn kiểm định của khu vực và quốc tế. Việc lựa chọn tổ chức kiểm định ABET để đăng ký đánh giá cấp chương trình cho khối ngành kỹ thuật của Nhà trường được thể hiện trong chiến lược phát triển và chủ trương chỉ đạo của HĐQT/BGH ngay từ những ngày đầu đi vào hoạt động. Các CTĐT khối ngành kỹ thuật của nhà trường được xây dựng, giám sát, rà soát điều chỉnh và vận hành hệ thống quản lý nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn của tổ chức ABET, lấy các tiêu chuẩn ABET làm nền tảng cho các hoạt động quản lý, tổ chức thực hiện chương trình đào tạo để hướng đến đăng ký đánh giá cấp chương trình với tổ chức ABET. Công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo luôn được nhà trường chú trọng và không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng các môn học, chú trọng khả năng ứng dụng thực hành của sinh viên vào từng môn học, các chương trình đào tạo luôn nhận được sự hỗ trợ, phản biện của các chuyên gia, giáo sư đầu ngành đến từ một số trường trên thế giới và đại học quốc gia, ngoài ra còn nhận được ý kiến phản hồi từ các đơn vị doanh nghiệp đã tiếp nhận sinh viên của trường đến làm việc; với chất lượng đào tạo chuyên môn vững vàng, khả năng tiếng Anh lưu loát, tỷ lệ sinh viên tìm được việc làm phù hợp với chuyên môn cao đạt trên 80%. Và đó cũng là thách thức của nhà trường luôn không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng đào tạo, khẳng định được thương hiệu nhà trường không những trong nước, trong khu vực mà còn vươn tầm quốc tế. Xuất phát từ những lý do trên, tôi quyết định chọn đề tài: “Thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Quốc tế Miền Đông” để nghiên cứu với hy vọng nhìn nhận những khó khăn, tồn tại trước mắt của nhà trường trong việc quản lý nâng cao chất lượng giáo dục được xác định và triển khai nghiên cứu trong khuôn khổ của một luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý Giáo dục. 3 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, đề tài phân tích thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông, từ đó đề xuất các biện pháp thích hợp nhằm thực hiện có hiệu quả hoạt động này. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu Khách thể nghiên cứu: Hoạt động đảm bảo chất lượng đào tạo trong nhà trường đại học. Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 4. Giả thuyết khoa học 4.1 Hoạt động quản lý CTĐT bước đầu đạt được một số kết quả ở khâu thiết kế và triển khai, sinh viên tốt nghiệp ngành đào tạo đánh giá khá tốt về chương trình; 4.2 Một số tiêu chuẩn của ABET về giảng viên, đánh giá, cải tiến CTĐT còn hạn chế; 4.3 Việc quản lý CTĐT sẽ hiệu quả hơn nếu nhà trường hệ thống hoá cơ sở lý luận, xác định thực trạng, áp dụng đồng bộ các biện pháp đảm bảo chất lượng theo nguyên lý PDCA, đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn kiểm chất lượng của ABET. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1 Nghiên cứu lý luận: hệ thống hoá cơ sở lý luận có liên quan đến hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn kiểm định ABET. 5.2 Khảo sát thực trạng: đánh giá thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 4 5.3 Đề xuất biện pháp: các biện pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 6. Phương pháp nghiên cứu 6.1 Cơ sở phương pháp luận 6.1.1 Quan điểm hệ thống – cấu trúc Quan điểm hệ thống - cấu trúc này được vận dụng trong nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết và nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn của đề tài. Tiếp cận quan điểm hệ thống - cấu trúc, giúp người nghiên cứu tìm hiểu được mối liên hệ chặt chẽ giữa hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học với các hoạt động quản lý khác trong trường đại học cũng như xem hoạt động quản lý nhà trường là một hệ thống. Trong đó, quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET là một hệ thống con với các yếu tố hợp thành như: chủ thể quản lý, chức năng quản lý, hình thức quản lý, nội dung quản lý, kết quả quản lý. Từ đó giúp tìm hiểu chính xác thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 6.1.2 Quan điểm lịch sử - logic Quan điểm lịch sử - logic giúp người nghiên cứu có cái nhìn toàn cảnh sự xuất hiện, sự phát triển, diễn biến và kết thúc của các đối tượng. Từ đó, xác định phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo trình tự hợp logic. Tiếp cận lịch sử - logic tác giả xem xét thực trạng hoạt động quản chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông trong quá trình phát triển của nó, từ đó phát hiện ra những mối liên hệ bản chất và đề xuất biện pháp phù hợp. 5 6.1.3 Quan điểm thực tiễn Quan điểm thực tiễn đòi hỏi phải xem xét vấn đề trong tình hình thực tế khách quan của đơn vị trường Đại học Quốc tế Miền Đông với tình hình hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET của một số trường đã được tổ chức ABET quốc tế công nhận. Từ đó, đề ra những biện pháp mang tính khả thi, quy trình thực hiện và phân công chức trách, nhiệm vụ cho từng bộ phận liên quan nhằm quản lý tốt hơn hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET. 6.2 Các nhóm phương pháp nghiên cứu cụ thể 6.2.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết - Phương pháp nghiên cứu tài liệu lý luận: (bao gồm phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá lý thuyết, …) là tổng hợp một cách đầy đủ các tài liệu liên quan (thông tin, số liệu, tài liệu, kết luận, kết quả, …) về vấn đề nghiên cứu. - Phương pháp nghiên cứu hồ sơ văn bản: là tìm hiểu các hồ sơ chương trình đào tạo, các quy chế, quy định về đào tạo, quy chế học vụ, các hồ sơ liên quan đến hoạt động kiểm định ABET, … để chọn lọc đưa vào hồ sơ nghiên cứu. - Phương pháp phân tích lý thuyết: là phân tích lý thuyết thành những mặt, những bộ phận, những mối quan hệ theo lịch sử thời gian để nhận thức, phát hiện và khai thác các khía cạnh khác nhau của lý thuyết từ đó chọn lọc những thông tin cần thiết phục vụ cho đề tài nghiên cứu. - Phương pháp tổng hợp lý thuyết: là phương pháp liên kết những mặt, những bộ phận, những mối quan hệ thông tin từ các lý thuyết đã thu thập được thành một chỉnh thể để tạo ra một hệ thống lý thuyết mới đầy đủ và sâu sắc về chủ đề nghiên cứu. - Phương pháp phân loại lý thuyết: là phương pháp sắp xếp các tài liệu khoa học thành hệ thống logic chặt chẽ theo từng mặt, từng đơn vị kiến thức, từng vấn đề khoa học có cùng dấu hiệu bản chất, có cùng 6 hướng phát triển để dễ nhận biết, dễ sử dụng theo mục đích nghiên cứu, giúp phát hiện các quy luật phát triển của đối tượng, sự phát triển của kiến thức khoa học để từ đó dự đoán được các xu hướng phát triển mới của khoa học và thực tiễn. - Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết: là phương pháp sắp xếp những thông tin đa dạng thu thập được từ các nguồn, các tài liệu khác nhau thành một hệ thống với một kết cấu chặt chẽ để từ đó xây dựng một lý thuyết mới hoàn chỉnh giúp hiểu biết đối tượng được đầy đủ và sâu sắc hơn. 6.2.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp phân tích hồ sơ văn bản, sản phẩm hoạt động: Tra cứu và thu thập các kế hoạch, công văn, hồ sơ, văn bản chỉ đạo của nhà trường, các chuyên gia tham gia hướng dẫn và định hướng thực hiện liên quan đến hoạt động quản lý chất lượng đào tạo theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại nhà trường. - Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành các cuộc phỏng vấn, tiếp xúc trực tiếp để trao đổi thông tin với Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng, Trưởng/Phó các phòng ban chuyên môn, Trưởng/Phó khoa và chủ nhiệm các bộ môn và giảng viên thuộc khối ngành kỹ thuật của trường và một số sinh viên đang theo học các chuyên ngành kỹ thuật của trường để tìm hiểu thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn kiểm định ABET; tập hợp, khai thác, tổng kết những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai; từ đó, đề xuất biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học được tốt hơn. - Phương pháp khảo sát bằng phiếu hỏi:  Đối tượng khảo sát: Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng, Trưởng/Phó các phòng ban chuyên môn, Trưởng/Phó khoa và chủ nhiệm các bộ môn và giảng viên thuộc khối ngành kỹ thuật của trường 7 và một số sinh viên đang theo học, các cựu sinh viên của các chuyên ngành kỹ thuật mà trường đang đào tạo.  Nội dung khảo sát: sử dụng phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi phân thành 2 loại phiếu khảo sát để tiến hành khảo sát; [Phiếu 1] dành cho các cấp quản lý: Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng, Trưởng/Phó các phòng ban chuyên môn, Trưởng/Phó khoa và chủ nhiệm các bộ môn và giảng viên thuộc khối ngành kỹ thuật của trường; [Phiếu 2] dành khảo sát sinh viên: khảo sát các sinh viên, cựu sinh viên thuộc chuyên ngành kỹ thuật. - Phương pháp toán thống kê: Sau khi thu lại toàn bộ các phiếu điều tra hợp lệ, tác giả tiến hành xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS (Statistical Packages for Social Science) và Microsoft Excel, được viết báo cáo bằng phần mềm Microsoft Word theo những bước sau đây:  Tổng hợp và nhập thông tin vào Variable view và Data view của phần mềm SPSS.  Sử dụng các phép toán trong phần mềm để đưa ra các kết quả cần thiết.  Dựa trên kết quả thu được; đánh giá, phân tích và đề ra các biện pháp phù hợp. 7. Phạm vi nghiên cứu 7.1 Về thời gian nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 7.2 Về nội dung nghiên cứu: Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. Từ đó, đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 8 7.3 Về địa bàn nghiên cứu: Đề tài tiến hành khảo sát thực trạng tại 5 ngành đào tạo thuộc khối ngành Kỹ thuật của nhà trường gồm: Kỹ thuật Điện, Kỹ thuật Điều khiển - Tự động hoá, Kỹ thuật Cơ điện tử, Kỹ thuật phần mềm và Mạng máy tính – Truyền thông dữ liệu. 8. Đóng góp mới của luận văn Đề tài luận văn nghiên cứu có những đóng góp mới về lý luận và thực tiễn như sau: 8.1 Về mặt lý luận - Hệ thống hoá và làm rõ những vấn đề lý luận liên quan đến quản lý chất lượng CTĐT; - Cơ sở lý luận của luận văn làm nền tảng cho các nghiên cứu sau này; - Khuyến nghị nhà trường về việc quản lý CTĐT theo nguyên lý PDCA để đạt yêu cầu kiểm định theo tiêu chuẩn ABET cho khối ngành kỹ thuật của nhà trường. 8.2 Về mặt thực tiễn - Xây dựng bộ công cụ khảo sát các bên liên quan (CBQL – GV; SV – Cựu SV) gồm phiếu khảo sát ý kiến, bảng câu hỏi phỏng vấn hỗ trợ việc thu thập thông tin, dữ liệu làm cơ sở đánh giá, xác định mức độ thực hiện trong việc quản lý CTĐT để tiến tới đăng ký kiểm định ABET. - Làm rõ các hoạt động ĐBCL bên trong của nhà trường và tầm quan trọng của nó đối với việc đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo trong nhà trường. - Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ những tiêu chuẩn/tiêu chí đã đạt được và chưa đạt để HĐQT/BGH có hướng chỉ đạo nhằm đáp ứng các yêu cầu của tổ chức kiểm định ABET. - Các biện pháp đề xuất có tính khả thi nhằm giúp nhà trường duy trì, cải tiến và nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý chất lượng CTĐT đại học của nhà trường. 9 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn bao gồm 3 chương với nội dung chính như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận của đề tài Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. Chương 3: Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chất lượng chương trình đào tạo đại học theo tiêu chuẩn kiểm định ABET tại trường Đại học Quốc tế Miền Đông. 10