Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
VËn t¶i lµ mét ngµnh kinh tÕ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ mét
kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. VËn t¶i lµ nhÞp
cÇu nèi liÒn c¸c nÒn kinh tÕ trªn thÕ giíi, ®ãng vai trß to lín trong viÖc trao
®æi hµng ho¸, s¶n phÈm. Vai trß cña vËn t¶i kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh
héi nhËp nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo kinh tÕ thÕ giíi.
§èi víi hoµn c¶nh n-íc ta hiÖn nay viÖc nghiªn cøu ph¸t triÓn vËn t¶i
®-êng bé vµ kho b·i lµ cÇn thiÕt v× nh÷ng lý do sau:
+ L-îng hµng ho¸ ®-îc vËn chuyÓn b»ng ®-êng bé chiÕm tû träng cao
nhÊt trong tæng s¶n l-îng hµng ho¸ vËn chuyÓn.
+ §Ó qu¸ tr×nh vËn t¶i ®-îc th«ng suèt, kh«ng bÞ ¸ch t¾c cÇn ph¶i cã kho
®Ó chøa vµ trung chuyÓn hµng ho¸
+ Cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ
+ ThuËn tiÖn h¬n c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c
+ ViÖc héi nhËp cña c¸c ngµnh vËn t¶i kh¸c nh- hµng kh«ng, hµng h¶i diÔn
ra nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ h¬n do ho¹t ®éng vËn t¶i cña ngµnh nµy mang
tÝnh chÊt quèc tÕ cßn ®èi víi vËn t¶i ®-êng bé, søc Ðp vµ c¹nh tranh ch-a cao
nªn cÇn ®-îc xem xÐt, ®¸nh gi¸ mét c¸ch nghiªm tóc.
HiÖn nay nhµ n-íc ®ang khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia
vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ph¸t huy néi lùc. Tuy nhiªn
trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· vµ ®ang gÆp
nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn, c«ng nghÖ, qu¶n lý, chÝnh s¸ch cña nhµ n-íc. Do ®ã
®Ò tµi “ Ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña C«ng ty TNHH
VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt” cã thÓ chØ ra ®-îc mét sè v-íng m¾c, khã kh¨n,
yÕu kÐm vµ gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i ngµy mét tèt
h¬n.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn v¨n
LuËn v¨n hÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò lý luËn vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp tõ ®ã x¸c ®Þnh nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n, kh¸ch quan
vµ chñ quan cña doanh nghiÖp, nh÷ng yÕu tè nµo ¶nh h-ëng m¹nh mÏ ®Õn sù
ph¸t triÓn tõ ®ã ®-a ra gi¶i ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng ho¸ ®-êng
bé.
3. §èi t-îng, ph¹m vi nghiªn cøu
§èi t-îng cña luËn v¨n lµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn dÞch vô
vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i vµ c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn
Ph¹m vi nghiªn cøu lµ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty TNHH vËn t¶i vµ
du lÞch Hoa ViÖt tõ n¨m 2002 ®Õn 2007
4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu
LuËn v¨n sö dông ph-¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ®ång
thêi sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu cô thÓ nh- ®iÒu tra x· héi häc, kh¶o
s¸t thèng kª, ph©n tÝch tæng hîp, ®Ó nghiªn cøu vµ tr×nh bµy c¸c néi dung cña
luËn v¨n.
5. Nh÷ng ®ãng gãp cña ®Ò tµi
Kh¶o s¸t, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn
t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña C«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt.
§Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ph¸p triÓn c«ng ty.
6. KÕt cÊu cña luËn v¨n
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, phô lôc, luËn
v¨n gåm 3 ch-¬ng:
Ch-¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸ vµ kinh doanh kho
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña c«ng ty
TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt
Ch-¬ng 3: Gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho ë
c«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 1
C¬ së lý luËn vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸ vµ kinh
doanh kho b·i
1.1 Lý luËn c¬ b¶n vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸
1.1.1 Dịch vụ.
Cïng với sự ph¸t triển kinh tế, tỷ trọng của dịch vụ, đặc biệt là c¸c dịch
vụ bao hàm mức độ trÝ tuệ cao, trong tổng thu nhập x· hội ngày càng tăng, ở
c¸c nước ph¸t triển, dịch vụ chiếm 70-75% GDP. Ngày nay, dịch vụ đã thực
sự trở thành một ngành cã tầm quan trọng lớn, thóc đẩy kinh tế ph¸t triển và
x· hội đi lªn. V× vậy mà c¸c nhà nghiªn cứu đã kết luận rằng: “ sau x· hội
c«ng nghiệp là x· hội dịch vụ, và nã là lĩnh vực sản xuất vật chất lớn nhất của
x· hội hiện đại “ . vậy dịch vụ là g×?
- Theo nghĩa rộng: dịch vụ được hiểu là lĩnh vực thứ ba trong nền kinh
tế quốc d©n. Theo c¸ch hiểu này, c¸c hoạt động kinh tế nằm ngoài hai ngành
c«ng nghiệp, n«ng nghiệp đều thuộc ngành dịch vụ.
- Theo nghĩa hẹp: dịch vụ là những hoạt động hỗ trợ cho qu¸ tr×nh kinh
doanh, bao gồm cả c¸c hỗ trợ trước, trong và sau khi b¸n. Kh¸c với hàng hãa
vật chất, dịch vụ là một qu¸ tr×nh và cã bốn đặc điểm riªng biệt sau:
Một là, c¸c dịch vụ là vô v« h×nh: chất lượng của dịch vụ chủ yếu
phụ thuộc vào sự cảm nhận của kh¸c hàng.
Hai là, dịch vụ kh«ng đồng nhất, lu«n lu«n biến động.
Ba là, sản xuất và tiªu dïng dịch vụ lu«n diễn ra đồng thời.
Bốn là, dịch vụ kh«ng thể cất giữ đ-îc trong kho tàng làm phần
đệm, điều chỉnh sự thay đổi nhu cầu thị trường.
Cïng với đà ph¸t triển của x· hội ngày càng cã nhiều loại h×nh dịch vụ
mới rađời nhằm đ¸p ứng nhu cầu của kh¸ch hàng. Nãi chung cã hai loại h×nh
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
dịch vụ chÝnh như: dịch vụ mang tÝnh sản xuất (dịch vụ vận tải, cho thuª m¸y
mãc...) và dịch vụ mang tÝnh thương mại thuần tuý(dịch vụ quảng c¸o, gi¸m
định hàng hãa, tư vấn...). và ®©y chÝnh là một thị trường rộng mở đối với c¸c
doanh nghiệp.
1.1.2 Kh¸i niÖm vËn t¶i
VËn t¶i lµ qu¸ tr×nh thay ®æi (di chuyÓn) vÞ trÝ cña hµng ho¸, hµnh kh¸ch
trong kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ ®Ó nh»m tho¶ m·n nhu cÇu nµo ®ã cña
con ng-êi. C¸c ho¹t ®éng nµy th-êng cã sö dông b»ng mét lo¹i ph-¬ng tiÖn
vËn t¶i nµo ®ã ch¼ng h¹n «t«, m¸y bay, tµu ho¶ hay c¸c sóc vËt cã kh¶ n¨ng
nh- ngùa, tr©u, bß...
V× s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ sù g¾n liÒn viÖc s¶n xuÊt víi l-u th«ng vµ tiªu
thô s¶n phÈm cho nªn nÕu kh«ng cã ho¹t ®éng vËn t¶i th× sÏ kh«ng cã c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt kh¸c hoÆc s¶n xuÊt sÏ trë nªn v« nghÜa. VËn t¶i hµng ho¸ lµ mét
ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt, ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong
ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ®¶m b¶o an ninh quèc phßng.
VËn t¶i tham dù vµo mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ nã lµ mét kh©u kh«ng
thÓ thiÕu ®-îc cña s¶n xuÊt x· héi. Ho¹t ®éng vËn t¶i kh«ng chØ tham gia vµo
kh©u l-u th«ng ph©n phèi - vËn chuyÓn hµng ho¸ (yÕu tè ®Çu ra) ®Õn tay ng-êi
tiªu dïng mµ nã cßn cã nhiÖm vô tham gia trùc tiÕp vµo kh©u s¶n xuÊt nhvËn chuyÓn yÕu tè ®Çu vµo (nh©n lùc, thiÕt bÞ, nguyªn liÖu,…) Bªn c¹nh ý
nghÜa ®ã, sù ph¸t triÓn ph-¬ng tiÖn vµ ph-¬ng thøc vËn t¶i cßn cã ý nghÜa rót
ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®Þa ph-¬ng.
Còng nh- c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i hµng ho¸ kh¸c nh- ®-êng s¾t, ®-êng
s«ng, ®-êng hµng kh«ng, ®-êng biÓn. VËn t¶i hµng ho¸ ®-êng bé cã vai trß
quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ nã cã nh÷ng lîi thÕ riªng so víi c¸c
lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c mµ chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn lµ:
- VËn t¶i hµng ho¸ ®-êng bé nhanh chãng, c¬ héi tõ kho ®Õn kho ®¸p
øng nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu dïng cña nÒn kinh tÕ.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
C¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c nh- ®-êng s«ng, ®-êng biÓn, ®-êng s¾t, hµng
kh«ng kh«ng thÓ vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn n¬i cuèi cïng theo yªu cÇu mµ chØ
cã thÓ vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn ga, bÕn c¶ng, s©n bay råi cuèi cïng còng chØ
cã vËn t¶i ®-êng bé míi cã thÓ ®-a hµng ho¸ ®Õn tËn n¬i chñ hµng mong
muèn.
- VËn t¶i ®-êng bé kh«ng ®ßi hái vèn lín trong viÖc ®Çu t- ph-¬ng tiÖn,
dÔ dµng trong tæ chøc s¶n xuÊt nªn mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu cã thÓ tham
gia, còng kh«ng ®ßi hái c¸c trang thiÕt bÞ ®¾t tiÒn hç trî trong qu¸ tr×nh khai
th¸c.
- So víi tæng khèi l-îng vËn t¶i hµng ho¸ cña tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i
th× vËn t¶i ®-êng bé chiÕm mét khèi l-îng vËn t¶i hµng ho¸ lín kho¶ng 70%.
- Gãp phÇn thóc ®Èy c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c vµ thóc ®Èy c¸c ngµnh
kinh tÕ ph¸t triÓn.
Qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ ®iÓm ®Çu ®Õn
®iÓm cuèi ph¶i tr¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n víi nhiÒu ph-¬ng thøc vËn t¶i liªn
hoµn nh-: « t« - tµu ho¶ - tµu thuû hoÆc ng-îc l¹i. Trong mèi liªn hÖ g¾n bã
chÆt chÏ Êy c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c ph¸t triÓn th× nã còng thóc ®Èy vËn t¶i «
t« ph¸t triÓn vµ ®ång thêi vËn t¶i « t« ph¸t triÓn còng t¹o ®µ cho c¸c lo¹i h×nh
vËn t¶i kh¸c ph¸t triÓn. Vai trß cña vËn t¶i nãi chung vµ vËn t¶i « t« nãi riªng
nh- chiÕc cÇu nèi g¾n liÒn c¬ së s¶n xuÊt víi x· héi, c¸c khu vùc kinh tÕ thµnh
mét chØnh thÓ thèng nhÊt. Còng cã thÓ nãi r»ng gÇn nh- toµn bé s¶n phÈm cña
x· héi ®Òu cã sù tham gia ®ãng gãp cña vËn t¶i. Nãi chung vËn t¶i ®ãng gãp
mét phÇn quan träng vµo nÒn kinh tÕ cña vïng, khu vùc vµ c¶ n-íc ®ång thêi
còng gãp phÇn quan träng trong viÖc giao l-u kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi gi÷a
n-íc ta víi c¸c n-íc trong khu vùc vµ trªn toµn thÕ giíi.
1.1.3 §Æc ®iÓm cña vËn t¶i hµng ho¸ ®-êng bé
Còng nh- vËn t¶i nãi chung, vËn t¶i hµng ho¸ ®-êng bé kh«ng cã ®Æc
tÝnh vËt ho¸ v× kÕt qña cña nã chØ lµ sù di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i nµy ®Õn n¬i
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
kh¸c. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, ho¹t ®éng vËn t¶i lµ mét h×nh thøc dÞch vô, h×nh
thøc dÞch vô nµy g¾n liÒn s¶n xuÊt víi ho¹t ®éng cung øng vËt t- vµ tiªu thô
s¶n phÈm cña mäi doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy vËn t¶i « t« cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
c¬ b¶n lµ:
1.1.3.1 TÝnh thèng nhÊt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô
Nhê cã ho¹t ®éng vËn t¶i tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c mµ s¶n xuÊt vµ tiªu
thô g¾n liÒn víi nhau, nghÜa lµ kh«ng cã s¶n phÈm vËn t¶i nµo kh«ng ®-îc tiªu
thô ngay, ng-îc l¹i kh«ng cã tiªu thô s¶n phÈm vËn t¶i nµo l¹i kh«ng ®ång
thêi g¾n chÆt víi s¶n xuÊt vËn t¶i. TÝnh thèng nhÊt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô
®-îc xem xÐt trªn 3 mÆt: thêi gian, ®Þa ®iÓm vµ quy m«. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ
trong vËn t¶i kh«ng thÓ cã s¶n xuÊt vµo lóc nµy mµ tiªu thô vµo lóc kh¸c vµ
kh«ng thÓ s¶n xuÊt nhiÒu mµ tiªu thô Ýt. Tõ ®Æc tr-ng c¬ b¶n trªn dÇn tíi hÖ
qu¶ tÊt yÕu cña vËn t¶i lµ:
Thø nhÊt, kh«ng cã s¶n xuÊt dù tr÷:
Trong vËn t¶i do s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¾n liÒn lµm mét nªn kh«ng thÓ cã
s¶n xuÊt cho dù tr÷. §iÒu nµy g©y nªn hËu qu¶ cã tÝnh chÊt kinh tÕ cho vËn t¶i
lµ: ng-êi ta kh«ng dù tr÷ s¶n phÈm vËn t¶i mµ ph¶i tÝnh to¸n dù tr÷ ph-¬ng
tiÖn vËn t¶i víi chøc n¨ng phï hîp yªu cÇu hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn; ë ph¹m
vi toµn x· héi nhÊt thiÕt ph¶i cã ph-¬ng tiÖn vµ lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng
®-îc nhu cÇu lín nhÊt cña thÞ tr-êng. §iÒu nµy cµng ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi
c¸c yªu cÇu cã ®é ®µn håi nhá ch¼ng h¹n vËn chuyÓn hµng ho¸ trong mïa vô.
MÆt kh¸c, viÖc ®¶m b¶o cã dù tr÷ n¨ng lùc s¶n xuÊt (c¶ ph-¬ng tiÖn vµ
lao ®éng) dïng vµo lóc cao ®iÓm tÊt nhiªn sÏ lµm t¨ng chi phÝ chung cho vËn
t¶i cho nªn ®Ó gi¶m bít chi phÝ nµy c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i ph¶i cã c¸c biÖn
ph¸p tæ chøc kÕt hîp hîp lý gi÷a khai th¸c vµ söa ch÷a, duy tu, b¶o d-ìng.
Thø hai, kh«ng cã ho¹t ®éng trung gian gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng:
Trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kh¸c, gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô cã c¸c ho¹t
®éng kh¸c thuéc kh©u ph©n phèi. C¸c ho¹t ®éng nµy ®· t¹o ra mèi liªn hÖ
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
kinh tÕ gi÷a ng-êi s¶n xuÊt vµ ng-êi tiªu dïng, ch¼ng h¹n nh- viÖc kiÓm tra
chÊt l-îng, ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸, tæ chøc hÖ thèng ph©n phèi, tån kho, dù tr÷,
cßn trong ho¹t ®éng vËn t¶i, ®iÒu nµy kh«ng x¶y ra mµ chØ cã thÓ cã mét vµi
ho¹t ®éng thuéc lo¹i nµy x¶y ra tr-íc khi s¶n xuÊt nh- ®¹i lý, m«i giíi vËn
chuyÓn hµng ho¸. ChÝnh v× vËy mµ ®ßi hái ng-êi s¶n xuÊt vËn t¶i vµ ng-êi tiªu
thô vËn t¶i ph¶i tæ chøc ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh vËn t¶i.
1.1.3.2 TÝnh phôc vô tæng hîp
Ngµy nay, diÔn ra song song víi c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i cßn cã hµng lo¹t
c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh- ®ãng gãi, c©n, ®o ®Õm, bèc xÕp, lµm thñ tôc giao
nhËn, xuÊt khÈu, ¸p t¶i hµng hµng ho¸. Sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a vËn t¶i vµ chñ
hµng lµm cho sè l-îng c¸c ho¹t ®éng nµy t¨ng lªn nhanh chãng. Nãi tãm l¹i
trong ho¹t ®éng vËn t¶i hµng ho¸, yªu cÇu phôc vô tæng hîp lµ mét tÊt yÕu,
®¶m b¶o cho chñ hµng hoµn toµn yªn t©m khi tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trªn qui vÒ
mét mèi vµ còng t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho doanh nghiÖp vËn t¶i trong viÖc bè trÝ,
s¾p xÕp ph-¬ng tiÖn vËn t¶i còng nh- lao ®éng vµ c¸c dÞch vô kÌm theo ho¹t
®éng mét c¸ch cã hiÖu qña nhÊt.
1.1.3.3 TÝnh chuyªn m«n ho¸
Trong vËn t¶i hµng ho¸ ®-êng bé, ngoµi nh÷ng ph-¬ng tiÖn chuyªn chë
hµng ho¸ th«ng th-êng cßn cã c¸c ph-¬ng tiÖn chuyªn m«n ho¸ nh- chë hµng
rêi, hµng mau háng, hµng c«ng kÒnh, hµng dÔ vì, dÔ ch¸y næ, hµng container,
Ngoµi ra cßn chuyªn m«n ho¸ theo ph¹m vi ho¹t ®éng tuyÕn vËn t¶i nh- vËn
t¶i trong n-íc, n-íc ngoµi, ®-êng ng¾n, ®-êng dµi, trong tØnh, liªn tØnh,
ViÖc chuyªn m«n ho¸ trong vËn t¶i cho phÐp thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ sö
dông ph-¬ng tiÖn tèt h¬n. Nhê c¸c ph-¬ng tiÖn nµy mµ yªu cÇu ®èi víi vËn t¶i
®-îc ®¶m b¶o h¬n ( nh- an toµn h¬n, nhanh h¬n, rÎ h¬n). Cã thÓ kÓ ra ®©y
hµng lo¹t c¸c ph-¬ng tiÖn ®-êng bé chuyªn m«n ho¸ nh-: xe tÐc, xe ®«ng
l¹nh, xe tù dì, xe container, Ngoµi ra cßn t¹o ra kh¶ n¨ng chuyªn m«n ho¸
®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm c«ng t¸c vËn t¶i. Mét mÆt, nh÷ng ng-êi
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nµy hiÓu biÕt s©u s¾c ®Æc tÝnh hµng ho¸ h¬n; mÆt kh¸c, hä cã kh¶ n¨ng biÕt
®Æc thÝnh ph-¬ng tiÖn vËn t¶i s©u h¬n.
1.1.3.4 TÝnh ®Æc tr-ng ®o l-êng s¶n phÈm vËn t¶i
Gi¸ trÞ sö dông cña s¶n xuÊt vËn t¶i ph¸t sinh vµ ®-îc tiªu thô ngay
trong qu¸ tr×nh vËn t¶i. Sau ho¹t ®éng vËn t¶i, gi¸ trÞ sö dông cña vËn t¶i
kh«ng cßn nh-ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña vËn t¶i vÉn tån t¹i trong gi¸ trÞ cña ®èi
t-îng ®-îc vËn chuyÓn. Còng gièng nh- ®èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c, gi¸ trÞ
cña s¶n phÈm vËn t¶i ®-îc x¸c ®Þnh bëi thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ®Ó
lµm ra qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vËn t¶i ®ã. Thêi gian lao ®éng x· héi nµy bao gåm
c¶ gi¸ trÞ cña lao ®éng vËt ho¸ (dÞch chuyÓn vµo s¶n phÈm) vµ lao ®éng sèng
(míi s¸ng t¹o) ra s¶n phÈm vËn t¶i lµ ®èi t-îng ®-îc di chuyÓn. Chóng ta cÇn
l-u ý tíi mét ®iÒu ë ®©y lµ kh«ng thÓ nãi tíi gi¸ trÞ mµ kh«ng cã gi¸ trÞ sö
dông. Trong ho¹t ®éng vËn t¶i, nhu cÇu vËn chuyÓn chØ lµ nhu cÇu mang tÝnh
thø cÊp. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngoµi môc di chuyÓn cßn Èn mét môc ®Ých kh¸c,
nguyªn thuû mang tÝnh chÊt cÊp thiÕt cña chñ hµng. NÕu nhu cÇu nguyªn thuû
nµy ®ßi hái ®èi t-îng ®-îc vËn chuyÓn ph¶i cã n¬i ®-îc chë ®Õn th× lóc ®ã
ho¹t ®éng vËn t¶i tho¶ m·n ®-îc nhu cÇu nµy. Do ®ã khi hµng ho¸ ®-îc vËn
chuyÓn tíi n¬i yªu cÇu th× gi¸ trÞ cña nã t¨ng thªm mét l-îng ®óng b»ng gi¸
trÞ cña ho¹t ®éng vËn t¶i t¹o ra. BiÓu hiÖn vÒ mÆt gi¸ thµnh s¶n phÈm th× gi¸
thµnh nµy cã bao gåm chi phÝ cho vËn t¶i.
Häc thuyÕt cña Mark ®· chØ ra r»ng, trong s¶n xuÊt hµng ho¸ nhËn gi¸
trÞ míi, gi¸ trÞ nµy tån t¹i ®éc lËp vµ nhê cã phÇn ®ãng gãp cña lao ®éng sèng
vµo hµng ho¸, nªn nã cao h¬n gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu, thiÕt bÞ ®Ó lµm ra hµng
ho¸ ®ã. Mark ®· diÔn ®¹t ®iÒu ®ã b»ng biÓu thøc m« t¶ c¸c giai ®o¹n kÕ tiÕp
tiªn tôc biÕn tiÒn d-íi d¹ng t- b¶n c«ng nghiÖp, qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra gi¸
trÞ míi cao h¬n hµng ho¸, ®Ó råi cuèi cïng l¹i trë l¹i d¹ng tiÒn víi sè l-îng
nhiÒu h¬n.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
NÕu ta coi s¶n phÈm vËn t¶i cã thÓ b¸n ®-îc th× b¸n chÝnh b¶n th©n ho¹t
®éng phôc vô vËn t¶i chø kh«ng thÓ coi ®Êy lµ hµng ho¸ t¸ch rêi khái qu¸
tr×nh s¶n xuÊt do ®ã qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ míi trong vËn t¶i sÏ kh«ng cã kh©u
hµng ho¸ míi ®-îc s¶n xuÊt ra. Tãm l¹i ho¹t ®éng vËn t¶i lµ mét d¹ng s¶n
xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt, s¶n phÈm cña nã lµ chÝnh b¶n th©n ho¹t ®éng Êy. S¶n
phÈm vËn t¶i ®-îc sinh ra vµ tiªu thô ngay trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng.
ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n qu¸ tr×nh vËn chuyÓn (s¶n phÈm vËn t¶i) cho
phÐp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c ®¹i l-îng ®o l-êng sè l-îng còng nh- chÊt l-îng
s¶n xuÊt vËn t¶i.
1.1.3 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña dÞch vô vËn t¶i.
1.1.3.1 HiÖu qña kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh cña doanh
nghiÖp ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
HCPKD = TR/TCKD
Víi HCPKD - HiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo chi phÝ kinh doanh
TR - Doanh thu vËn t¶i cña kú tÝnh to¸n
TCKD Chi phÝ kinh doanh kú ph¸t sinh
1.1.3.2 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l-îng vËn t¶i.
ChØ tiªu 1: TÝnh ®¶m b¶o, an toµn vµ ®é tin cËy trong vËn chuyÓn hµng hãa
§èi t-îng vËn t¶i lµ hµng hãa, do vËy ph¶i ®¶m sè l-îng, chÊt l-îng
hµng hãa vËn t¶i, ®¶m b¶o an toµn cho ng-êi ®iÒu khiÓn vµ ph-¬ng tiÖn vËn
t¶i, hµng hãa vËn t¶i, ng-êi vµ c«ng tr×nh mµ ph-¬ng tiÖn ®i qua, ®¶m b¶o ®é
tin cËy vÒ thêi gian vËn t¶i, ®Þa ®iÓm giao nhËn, ... §©y lµ chØ tiªu quan träng
chóng ta ph¶i ph©n tÝch vµ t×m ra nguyªn nh©n ¶nh h-ëng ®Ó c¸c c¬ quan chøc
n¨ng vµ chñ ph-¬ng tiÖn cã biÖn ph¸p kiÓm tra, ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi.
Møc ®é an toµn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tai n¹n giao th«ng. Tai n¹n giao th«ng
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
x¶y ra trªn nh÷ng ®o¹n ®-êng cã chiÒu dµi kh¸c nhau, l-u l-îng vµ thµnh
phÇn ch¹y xe kh¸c nhau.
ChØ tiªu 2: TÝnh nhanh chãng, kÞp thêi
ChØ tiªu ®¸nh gi¸ thêi gian cho mét chuyÕn hµng bao gåm: thêi gian
tiÕp nhËn th«ng tin tõ kh¸ch hµng ®Õn kh©u göi hµng, thêi gian vËn chuyÓn
hµng hãa tõ ®iÓm ®Çu ®Õn ®iÓm cuèi, thêi gian nhËn hµng. ChØ tiªu nµy kh«ng
chØ phô thuéc vµo chÊt l-îng ph-¬ng tiÖn vµ chÊt l-îng tuyÕn ®-êng mµ cßn
phô thuéc vµo kh©u giao nhËn hµng.
ChØ tiªu 3: TÝnh kinh tÕ
Xem xÐt lîi Ých tæng hîp cña ng-êi s¶n xuÊt, ng-êi tiªu dïng vµ cña
®¬n vÞ vËn t¶I nh-: Chi phÝ cho bao b×, ®ãng gãi hµng hãa vËn t¶i, t¸c ®éng
cña vèn l-u ®éng dù tr÷ cã liªn quan ®Õn vËn t¶i, chi phÝ b¶o qu¶n hµng hãa,
chi phÝ cho vËn chuyÓn, xÕp dì hµng hãa, chi phÝ cho ®¹i lý vµ c¸c chi phÝ
kh¸c.
ChØ tiªu 4: ChØ tiªu thuËn tiÖn
§ã lµ sù thuËn tiÖn tõ kh©u chuÈn bÞ hµng ®Ó göi, thuËn tiÖn trong khi
lµm thñ tôc vËn t¶i, thuËn tiÖn kh©u nhËn hµng. §©y lµ chØ tiªu kh«ng l-îng
hãa ®ã lµ sù tin cËy cña kh¸ch hµng dµnh cho chñ ph-¬ng tiÖn.
1.1.4. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng
container
* Kh¸i niÖm:
VËn chuyÓn hµng hãa b»ng container lµ viÖc xÕp dì, chuyªn chë vµ b¶o
qu¶n hµng hãa trong suèt qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng c¸ch sö dông (Freight
Container) mét lo¹i thïng chøa hµng hãa ®Æc biÖt, cã kÝch th-íc ®-îc tiªu
chuÈn hãa, cã søc chøa hµng hãa lín vµ cã kÕt cÊu bÒn ch¾c cho phÐp ®-îc sö
dông nhiÒu lÇn.
VËn chuyÓn hµng hãa b»ng container b¾t nguån vµ ra ®êi tõ nh÷ng
nghiªn cøu, t×m kiÕm vµ thùc nghiÖm ph-¬ng thøc kÕt hîp nh÷ng kiÖn hµng
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nhá, riªng lÎ thµnh mét hµng lín, nh»m môc ®Ých t¹o thuËn lîi cho viÖc xÕp
dì, chuyªn chë vµ b¶o qu¶n hµng hãa tõ n¬i göi hµng ®Õn n¬i nhËn hµng, do
®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vËn t¶i.
* §Æc ®iÓm
Container lµ mét thïng chøa hµng ®Æc biÖt kh¸c víi c¸c lo¹i thïng chøa
hµng th«ng th-êng b»ng gç, c¸t - t«ng, hoÆc kim lo¹i ®-îc dïng lµm bao b× cã
tÝnh chÊt t¹m thêi, kh«ng bÒn ch¾c, kh«ng cã kÝch th-íc, träng l-îng ®-îc
tiªu chuÈn hãa trong qu¸ tr×nh chuyªn chë.
Container cã mét sè ®Æc ®iÓm sau:
- Cã h×nh d¹ng cè ®Þnh, bÒn ch¾c, sö dông ®-îc nhiÒu lÇn (b»ng kim
lo¹i).
- Cã cÊu t¹o riªng biÖt thuËn lîi cho chuyªn chë hµng b»ng mét hoÆc
nhiÒu ph-¬ng thøc vËn t¶i; kh«ng ph¶i xÕp dì ë däc ®-êng.
- §-îc thiÕt kÕ thuËn tiÖn, dÔ dµng cho viÖc ®ãng hµng vµ rót hµng ra
khái container.
- Cã thÓ tÝch chøa hµng bªn trong 1m3, tèi ®a 20 tÊn, vá 2,04 tÊn.
- Container còng kh«ng ph¶i lµ mét bé phËn g¾n liÒn víi ph-¬ng tiÖn
vËn t¶i chÝnh.
-Container cßn lµ c«ng cô, ®èi t-îng mua b¸n hoÆc thuª m-ín riªng lÎ.
* Lîi thÕ cña viÖc vËn chuyÓn hµng hãa b»ng Container.
VËn chuyÓn b»ng container tõ khi ra ®êi ®· ph¸t triÓn nhanh chãng v×
nã ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho ng-êi chuyªn chë còng nh- ng-êi thuª sö dông.
§èi víi ng-êi chuyªn chë, vËn chuyÓn hµng hãa b»ng container rót
ng¾n thêi gian tµu ®Ëu t¹i c¶ng ®Ó xÕp dì hµng, t¨ng nhanh vßng quay khai
th¸c tµu, t¹o thuËn lîi cho c¸ch vËn chuyÓn cã chuyÓn t¶i vµ c¸ch vËn chuyÓn
®a ph-¬ng thøc, do ®ã ng-êi chuyªn chë tËn dông ®-îc träng t¶i vµ dung tÝch
cña tµu, n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§èi víi ng-êi thuª chuyªn chë, ng-êi chñ hµng, c¸ch vËn chuyÓn nµy
còng mang nhiÒu lîi Ých v×:
- Hµng hãa ®-îc b¶o vÖ phßng chèng tæn thÊt, h- h¹i mÊt m¸t tèt h¬n
nhê cã vá bäc bÒn ch¾c cña container che chë.
- Chi phÝ bao b× Ýt hao tèn h¬n, tiÕt kiÖm h¬n.
- Gi¶m bít vµ ®¬n gi¶n hãa c¸c kh©u thao t¸c trung gian trong qu¸ tr×nh
vËn chuyÓn do ®ã h¹ thÊp ®-îc chi phÝ l-u th«ng trong ®ã cã c-íc vËn t¶i néi
®Þa.
1.2 Lý luËn c¬ b¶n vÒ kinh doanh kho b·i
1.2.1Dịch vụ kho vận
Dịch vụ kho vận là h×nh thức dịch vụ phục vụ kh¸ch hàng ở kho bao
gồm c¸c dịch vụ chÝnh như cho thuª kho để chứa, bảo quản và vận chuyển
hàng hãa...; ngoài ra còng cã c¸c dịch vụ kh¸c như: xếp dỡ, đãng gãi, gi¸m
định chất lượng hàng hãa ...
V× cũng là một loại h×nh dịch vụ nªn dịch vụ kho vận cũng cã những
điểm giống với c¸c ngành dịch vụ kh¸c. Tuy nhiªn dịch vụ kho cũng cã những
đặc điểm riªng:
+ Phụ thuộc rất lớn vào nhu cầu kh¸ch hàng nªn hoạt động dịch
vụ cã thể diễn ra thất thường, kh«ng liªn tục.
+ Khối lượng hàng gửi qua kho phụ thuộc vào tuyến đường và
phương tiện chuyªn chở, nếu phương tiện chuyªn chở tiện lợi và liªn tục th×
nhu cầu gửi hàng sẽ tăng.
1.2.2 Kh¸i niÖm vµ vai trß cña kho hµng
Kho vËt t- hµng ho¸ lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô dù
tr÷, b¶o qu¶n vµ giao nhËn vËt t- hµng ho¸ nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt vµ l-u
th«ng.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Kho hµng ho¸ cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi s¶n xuÊt vµ l-u th«ng, mét
mÆt kho g¾n chÆt s¶n xuÊt vµ l-u th«ng, lµ mét bé phËn cña doanh nghiÖp s¶n
xuÊt hoÆc l-u th«ng; mÆt kh¸c kho cã vÞ trÝ ®éc lËp nhÊt ®Þnh ®èi víi s¶n xuÊt
vµ l-u th«ng.
Lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt vµ l-u th«ng, kho n»m trong c¬ cÊu cña xÝ
nghiÖp s¶n xuÊt hoÆc cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i nh- mét bé phËn tæ thµnh.
Trong mèi quan hÖ nµy, xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp th-¬ng m¹i gi÷
vai trß quyÕt ®Þnh, chi phèi c¸c ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ kho vÒ danh môc vµ khèi
l-îng mÆt hµng dù tr÷, thêi gian dù tr÷ vµ nhÞp ®iÖu ho¹t ®éng cña kho. Mäi
ho¹t ®éng cña kho ®Òu ph¶i ph¶i nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt liªn tôc vµ l-u
th«ng hµng ho¸ b×nh th-êng. §ång thêi, c¸c ho¹t ®éng cña kho ph¶i an khíp
víi nhÞp ®iÖu cña s¶n xuÊt, l-u th«ng vµ chÞu sù chi phèi cña s¶n xuÊt vµ l-u
th«ng.
Do sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi, trong néi bé kh©u s¶n
xuÊt vµ trong néi bé kh©u l-u th«ng, kho ®-îc h×nh thµnh nh- mét bé phËn
cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, hoÆc cã thÓ trë thµnh mét ®¬n vÞ kinh tÕ ho¹t
®éng mét c¸ch ®éc lËp. Sù ®éc lËp trong ho¹t ®éng cña kho thÓ hiÖn: Kho cã
ph¹m vi ho¹t ®éng riªng, ®èi t-îng ho¹t ®éng riªng, nghiÖp vô riªng, cã c¸c
ph-¬ng tiÖn ho¹t ®éng riªng vµ chÞu sù chi phèi cña c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ cã
tÝnh quy luËt riªng trong kinh tÕ kho.
T¸c dông cña kho ®èi víi s¶n xuÊt vµ l-u th«ng hµng ho¸
Mét lµ: Kho dù tr÷ nh÷ng nguyªn, nhiªn, vËt liÖu vµ hµng ho¸ cÇn thiÕt
®Ó b¶o ®¶m xuÊt b¸n b×nh th-êng hoÆc cÊp ph¸t ®Çy ®ñ, ®ång bé, kÞp thêi cho
s¶n xuÊt liªn tôc vµ kh«ng ngõng më réng vµ l-u th«ng hµng ho¸ trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n.
Hai lµ: Kho b¶o qu¶n, b¶o vÖ t«t sè l-îng vµ chÊt l-îng vËt t- - hµng
ho¸, h¹n chÕ hao hôt, h- háng, biÕn chÊt, mÊt m¸t.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ba lµ: Th«ng qua c«ng t¸c kiÓm nhËn, kiÓm nghiÖm khi giao vËt t- hµng ho¸, gãp phÇn t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã ®ñ tiªu chuÈn chÊt l-îng, ng¨n
ngõa nh÷ng lo¹i hµng gi¶, hµng xÊu, hµng kÐm chÊt l-îng lät vµo l-u th«ng;
gãp phÇn b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng-êi tiªu dïng còng nh- cho doanh nghiÖp.
Bèn lµ: Kho gãp phÇn vµo viÖc ®iÒu hoµ vËt t- - hµng ho¸, c©n ®èi cung
cÇu hµng ho¸ trªn thÞ tr-êng
NhiÖm vô cña kho hµng ho¸
Mét lµ: tæ chøc thùc hiÖn viÖc dù tr÷, b¶o qu¶n vµ b¶o vÖ tèt hµng ho¸
dù tr÷. Kh«ng ngõng gi¶m hao hôt tù nhiªn d-íi møc cho phÐp.
Hai lµ: Giao nhËn hµng ho¸ chÝnh x¸c kÞp thêi. N¾m v÷ng lùc h-îng
hµng ho¸ dù tr÷ trong kho.
Ba lµ: Ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô v¨n minh phôc vô kh¸ch hµng.
Nh÷ng dÞch vô vÒ kinh doanh kho nh- cho thuª kho, cho thuª c¸c ph-¬ng tiÖn
chuyªn dïng nh- bè dì, b¶o qu¶n, c©n ®o, ®ong ®Õm, vËn chuyÓn, kiÓm
nghiÖm kÓ c¶ viÖc qu¶ng c¸o cho kh¸ch hµng.
Bèn lµ: TiÕt kiÖm chi phÝ kho, gãp phÇn h¹ chi phÝ l-u th«ng vµ chi phÝ
kinh doanh cña ®¬n vÞ mµ kho phô thuéc.
1.2.3 C¸c nghiÖp vô kinh doanh kho hµng
1.2.3.1 NghiÖp vô nhËn hµng ë kho
TiÕp nhËn hµng ho¸ lµ kh©u më ®Çu c¸c nghiÖp vô kho. V× vËy nã lµ
mét nghiÖp vô rÊt quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña kho.
Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiÕp nhËn hµng ho¸ ë kho gãp phÇn h¹n chÕ t×nh tr¹ng
thiÕu hôt, mÊt m¸t, h- háng s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m chi phÝ l-u th«ng,
t¨ng lîi nhuËn cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh.
TiÕn hµnh nghiÖp vô nhËn hµng
ChuÈn bÞ nhËn hµng: ChuÈn bÞ kho chøa hµng, ph-¬ng tiÖn bèc dì, vËn
chuyÓn, nh©n lùc, chøng tõ cÇn thiÕt.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
NhËn hµng theo sè l-îng: NhËn hµng theo sè l-îng ®-îc tiÕn hµnh gi÷a
ng-êi nhËn vµ ng-êi giao b»ng c¸ch x¸c ®Þnh sè l-îng hµng ho¸ thùc cã b»ng
c¸ch c©n ®o, ®ong ®Õm vµ ®èi chiÕu víi sè l-îng hµng ghi trªn chøng tõ kÌm
theo. Tuú theo ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña tõng lo¹i hµng vµ t×nh tr¹ng bao b×
®ãng gãi mµ x¸c ®Þnh ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè l-îng theo khèi l-îng hay
träng l-îng.
NhËn hµng theo chÊt l-îng: Lµ viÖc quan s¸t, ph©n tÝch thùc tr¹ng hµng
ho¸ vµ ®èi chiÕu víi chÊt l-îng theo yªu cÇu ®Æt mua xem cã phï hîp hay
kh«ng. NhËn hµng theo chÊt l-îng sÏ gãp phÇn vµo cuéc ®Êu tranh n©ng cao
chÊt l-îng s¶n phÈm cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh, chèng hµng gi¶,
n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i trong viÖc giao nhËn.
1.2.3.2 NghiÖp vô xuÊt hµng ë kho
XuÊt hµng lµ mét kh©u c«ng t¸c quan träng, quyÕt ®Þnh viÖc hoµn thµnh
kÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh cña kho. Nã lµ kh©u kÕt thøc qu¸ tr×nh nghiÖp
vô kho, trùc tiÕp thùc hiÖn nhiÖm vô b¸n hµng hoÆc ®iÒu ®éng hµng ho¸ qua
kho. XuÊt hµng tèt ¶nh h-ëng tÝch cùc kh«ng nh÷ng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng
kho, mµ cßn ¶nh h-ëng trùc tèt ®Õn c¸c kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp.
XuÊt hµng ë kho ®¸p øng ®-îc c¸c yªu cÇu nhanh gän, chÝnh x¸c, an
toµn, trùc tiÕp lµm gi¶m c¸c chi phÝ vÒ lao ®éng, ph-¬ng tiÖn, gi¶m ®-îc
l-îng hµng ho¸ h- hao, mÊt m¸t, trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸.
1.2.3.3 NghiÖp vô b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho
B¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho lµ b¶o vÖ sù tån t¹i cña s¶n phÈm x· héi vÒ sè
l-îng vµ chÊt l-îng b»ng c¸ch chèng l¹i nh÷ng ¶nh h-ëng cã h¹i. Kho hµng lµ
n¬i dù tr÷ mét khèi l-îng hµng ho¸ to lín vµ lµ n¬i dù tr÷ th-êng xuyªn liªn
tôc c¸c lo¹i hµng ho¸. V× vËy, b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho ®ßi hái ph¶i biÕt sö
dông nhiÒu biÖn ph¸p vÒ kü thuËt, vÒ tæ chøc - nghiÖp vô, vÒ kinh tÕ. B¶o qu¶n
ph¶i nh»m gi÷ g×n tèt vÒ sè l-îng vµ chÊt l-îng hµng ho¸, lµm h¹n chÕ hoÆc
chèng l¹i nh÷ng ¶nh h-ëng cã h¹i ®Õn hµng ho¸.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.2.2.4. Tæ chøc qu¶n lý kho vµ c¸c chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh
cña kho hµng
1.2.2.4.1 Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kho hµng
Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kho hµng phô thuéc vµo quy m«, khèi l-îng vµ
danh ®iÓm hµng ho¸ l-u chuyÓn qua kho, tÝnh chÊt phøc t¹p cña quy tr×nh
nghiÖp vô kho, quy m« nhµ kho vµ sù ph©n bè c¸c kho trong ph¹m vi cña
doanh nghiÖp. Kho hµng ph¶i cã ng-êi phô tr¸ch, nh÷ng kho nhá cã thÓ chÝ cã
thñ kho, nh÷ng kho lín ngoµi thñ kho cã thÓ cã phô kho, cã nh©n viªn lµm
viÖc theo ca vµ c¸c nhãm nh©n viªn kh¸c nh-: vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸,
c¸n bé kü thuËt, kÕ to¸n, b¶o vÖ.
Thñ kho cã tr¸ch nhiÖm trong tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô, kü thuËt
vÒ nhËp, xuÊt, dù tr÷ vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho; vÒ nhÞp ®é ho¹t ®éng phôc
vô cña kho ®èi víi s¶n xuÊt, l-u th«ng vµ kh¸ch hµng, vµ c¸c h×nh thøc v¨n
minh phôc vô kh¸ch hµng. Thñ kho cã tr¸ch nhiÖm trong bao qu¸t c¸c nghiÖp
vô sæ s¸ch, kÕ to¸n kho hµng, b¸o c¸o thèng kª; b¶o ®¶m ®óng thñ tôc,
nguyªn t¾c, chÕ ®é khi xuÊt nhËp.
* C¨n cø lËp kÕ ho¹ch nghiÖp vô kho:
- Dùa vµo chØ tiªu kÕ ho¹ch mua b¸n hµng ho¸ qua kho cña doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i hoÆc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt mµ kho phô thuéc.
- Dùa vµo c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt víi ®¬n vÞ nguån hµng, víi c¸c kh¸ch
hµng, kÓ c¶ ho¹t ®éng thuª b¶o qu¶n, thuª kho.
- Dùa vµo tiªu chuÈn kü thuËt b¶o qu¶n, c¸c ®Þnh møc vÒ c«ng t¸c kho
®· ®-îc quy ®Þnh
- Dùa trªn ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt - kü thuËt hiÖn cã vµ kh¶ n¨ng ph¸t
triÓn trong kú kÕ ho¹ch
1.3 Nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh
doanh kho b·i
1.3.1 Nh©n tè bªn trong
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.3.1.1 Lùc l-îng lao ®éng:
Trong lÜnh vùc vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i, lùc l-îng lao ®éng cã thÓ
chia lµm hai nhãm chñ yÕu. Nhãm thø nhÊt thuéc vÒ lÜnh vùc qu¶n lý, ®iÒu
hµnh vµ khai th¸c ph-¬ng tiÖn vËn t¶i vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan, nhãm thø
hai bao gåm ®éi ngò nh÷ng ng-êi trùc tiÕp vËn hµnh, ®iÒu khiÓn, söa ch÷a
ph-¬ng tiÖn thiÕt bÞ vËn t¶i, bèc xÕp hµng hãa. ChÊt l-îng cña hai nhãm nµy
®Òu ¶nh h-ëng nh- nhau tíi hiÖu qu¶ kinh doanh.
§èi víi nhãm thø nhÊt, trong t×nh h×nh hiÖn nay, do sù bïng næ cña
dÞch vô vËn t¶i bé nh- lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh
tÕ ®ang t¨ng tr-ëng nhanh mµ lùc l-îng lao ®éng thuéc vÒ nhãm nµy ®ang võa
thiÕu vÒ sè l-îng võa yÕu kÐm vÒ chÊt l-îng do kh©u ®µo t¹o cßn nhiÒu bÊt
cËp vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ. §iÒu nµy tÊt nhiªn ¶nh h-ëng tiªu cùc tíi
hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty vËn t¶i.
§èi víi nhãm thø hai, t×nh h×nh cßn bi quan h¬n nhiÒu, do viÖc qu¶n lý
thiÕu chÆt chÏ cña c¬ quan chøc n¨ng nªn rÊt nhiÒu l¸i xe kh«ng ®ñ tiªu chuÈn
hµnh nghÒ kh«ng ®-îc xö lý g©y ra nhiÒu sù cè thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cho doanh
nghiÖp vµ ¶nh h-ëng tíi sù an toµn cña x· héi. MÆt kh¸c tiªu chuÈn dù thi cña
l¸i xe « t« kh«ng quy ®Þnh tr×nh ®é v¨n hãa do ®ã cã nhiÒu l¸i xe kh«ng cã ®ñ
n¨ng lùc nhËn thøc vÒ ph¸p luËt trong ho¹t ®éng cña m×nh vµ tÊt c¶ nh÷ng
®iÒu nµy lµ hiÓm häa lín cho x· héi.
Lùc l-îng lao ®éng cã vai trß to lín trong kinh doanh vËn t¶i bé vµ cã
¶nh h-ëng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l-îng vËn t¶i. Cho dï ph-¬ng tiÖn vµ c¬ së h¹
tÇng cã tèt, ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn hiÖn ®¹i nh-ng ®éi ngò qu¶n lý ®iÒu hµnh
kÐm, ®Ó xe n»m kh«ng hoÆc ch¹y rçng nhiÒu, ®iÒu ®éng kh«ng hîp lý vÒ
träng t¶i còng nh- tuyÕn ®-êng cßn ®éi ngò ®iÒu khiÓn ph-¬ng tiÖn th× kh«ng
cã ý thøc trong viÖc gi÷ g×n b¶o qu¶n ph-¬ng tiÖn còng nh- phôc vô kh¸ch
hµng nh- vËn chuyÓn hµng hãa kh«ng an toµn, kh«ng ®óng thêi gian th× kh«ng
thÓ cã chÊt l-îng vËn t¶i tèt.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.3.1.2 C¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ øng dông tiÕn bé kü thuËt
C¬ së vËt chÊt kü thuËt trong ngµnh vËn t¶i bé bao gåm c¬ së h¹ tÇng
giao th«ng, nhµ cöa kho tµng bÕn b·i, ph-¬ng tiÖn thiÕt bÞ vËn t¶i bé vµ mét sè
thiÕt bÞ liªn quan trong qu¸ tr×nh khai th¸c nh- hÖ thèng m¸y tÝnh, th«ng tin.
HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp c¨n cø vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®Ó
®Çu t- ph-¬ng tiÖn phï hîp. C¸c c«ng ty cã vãn ®Çu t- n-íc ngoµi th-êng sö
dông c¸c ph-¬ng tiÖn ®¾t tiÒn cã xuÊt xø tõ NhËt B¶n, Thôy §iÓn, Mü. C¸c
doanh nghiÖp lín cã vèn ®Çu t- trong n-íc th-êng sö dông c¸c ph-¬ng tiÖn cã
xuÊt xø tõ Nga, Hµn Quèc. Cßn c¸c c«ng ty nhá hoÆc c¸c hé gia ®×nh th-êng
sö dông ph-¬ng tiÖn ®· qua sö dông xuÊt xø tõ Mü. C¬ së h¹ tÇng nh- nhµ
x-ëng, kho tµng bÕn b·i cña c¸c c«ng ty vËn t¶i th-êng ®i thuª ngoµi hoÆc tù
x©y dùng. T¹i c¸c n-íc ph¸t triÓn c¸c c¬ quan qu¶n lý vËn t¶i kh«ng khuyÕn
khÝch c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng hãa sö dông ph-¬ng tiÖn cã thêi gian sö
dông l©u, phÝ kiÓm ®Þnh l-u hµnh ph-¬ng tiÖn vËn t¶i phô thuéc vµo tuæi cña
ph-¬ng tiÖn v× nhiÒu lý do trong ®ã nh÷ng lý do chÝnh lµ « nhiÔm m«i tr-êng,
møc tiªu hao nhiªn liÖu vµ ®é an toµn . VÒ ph-¬ng diÖn øng dông tiÕn bé kü
thuËt trong qu¶n lý vËn t¶I th× so víi nh÷ng n¨m tr-íc ®©y ph-¬ng tiÖn vËn t¶I
®· ph¸t triÓn h¬n rÊt nhiÒu vÒ chÊt l-îng (®é an toµn, träng t¶i, tiªu hao nhiªn
liÖu, tiÖn nghi, th«ng tin liªn l¹c )vµ chñng lo¹i. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i
hãa toµn bé ngµnh hay nãi c¸ch kh¸c lµ viÖc øng dông nh÷ng tiÕn bé kü thuËt
vµo nghµnh vËn t¶I bé ®ang diÔn ra chËm ch¹p v× n¨ng lùc tµi chÝnh cã h¹n,
thêi gian thu håi vèn l©u do thÞ tr-êng cßn nhá bÐ vµ c¹nh tranh thiÕu lµnh
m¹nh, chÝnh s¸ch qu¶n lý cña nhµ n-íc cßn nhiÒu b¸t cËp, hÖ thèng c¬ së h¹
tÇng giao th«ng ch-a ®-îc hoµn thiÖn .
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hÖ thèng ®-êng bé cña n-íc ta ®· ®-îc ®Çu
t- m¹nh mÏ, hµng lo¹t c¸c tuyÕn ®-êng giao th«ng huyÕt m¹ch còng nh- cÇu
phµ ®· vµ ®ang ®-îc x©y dùng tuy ch-a thÓ nãi lµ hoµn thiÖn nh-ng còng c¶I
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
thiÖn nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tr-íc ®©y vµ nã cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù
ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i hµng hãa.
1.3.1.3 Nh©n tè qu¶n trÞ
Do ®Æc thï kinh doanh vËn t¶i hµng hãa ®-êng bé lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng
réng lín, s¶n xuÊt kh«ng tËp trung, hµnh lang ph¸p lý cho qu¶n lý vµ khai th¸c
cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp, rñi ro cao. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng hãa
®-êng bé cña nhµ n-íc sau khi xãa bá bao cÊp ®Òu ®· gi¶i thÓ hoÆc cæ phÇn
hãa do kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng.
HiÖp héi vËn t¶i hµng hãa ®-êng bé Hµ Néi kh«ng ph¸t huy ®-îc hÕt
vai trß cña mét hiÖp héi ngµnh nghÒ do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã thÓ
nãi ®Õn nguyªn nh©n tr-íc tiªn vµ quan träng nhÊt lµ n¨ng lùc vµ nhËn thøc
cña c¸c chñ doanh nghiÖp kh«ng ®ång ®Òu. Bªn c¹nh doanh nghiÖp cã tÝnh
chÊt truyÒn thèng nh- nh÷ng doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa tõ c¸c doanh
nghiÖp nhµ n-íc vµ c¸c doanh nghiÖp cã hÖ thèng vµ kh¶ n¨ng qu¶n trÞ tèt nhc¸c c«ng ty liªn doanh th× cã rÊt nhiÒu ®¬n vÞ vµ doanh nghiÖp t- nh©n chuyÓn
tõ nh÷ng ngµnh nghÒ kinh doanh kh¸c råi c¸c tæ hîp, c¸c hé kinh doanh
kh«ng cã kiÕn thøc vÒ mét hµnh lang ph¸p lý trong kinh doanh vËn t¶i hµng
hãa ®-êng bé dÉn tíi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh g©y ¶nh h-ëng tiªu cùc
trong ngµnh.
Nh©n tè qu¶n trÞ doanh nghiÖp cã vai trß trÊt quan träng trong kinh
doanh vËn t¶i ®-êng bé cho nªn t×nh tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh trong ngµnh
ch-a cao còng do mét phÇn nh©n tè nµy cßn kÐm ph¸t huy hÕt t¸c dông. PhÇn
lín c¸c chñ doanh nghiÖp cã n¨ng lùc chuyªn m«n yÕu, ch-a cã kü n¨ng vÒ
qu¶n lý dÉn ®Õn qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp mét c¸ch c¶m tÝnh g©y
khã kh¨n cho c¸c c¬ quan qu¶n lý vÒ vËn t¶i vµ kÐm hiÖu qu¶ trong ngµnh.
1.3.1.4 HÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin
Trong ®iÒu kiÖn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh mÏ nh- ë
n-íc ta th× hÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin trong ngµnh vËn t¶I bé ®· ®-îc
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
c¶I thiÖn rÊt nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tr-íc ®©y, n-êi qu¶n lý ®iÒu hµnh cã thÓ
dÔ dµng tiÕp cËn víi nh©n viªn ®iÒu khiÓn ph-¬ng tiÖn ë c¸ch xa trung t©m
®iÒu hµnh hµng ngµn c©y sè lµm cho c«ng t¸c ®iÒu hµn, khai th¸c vµ qu¶n lý
ph-¬ng tiÖn vµ ng-êi ®iÒu khiÓn trë nªn thuËn tiÖn vµ tiÕt kiÖm thêi gian còng
nh- c«ng søc h¬n tr-íc rÊt nhiÒu. Nã gãp phÇn lµm gi¶m l-îng xe ch¹y rçng
vµ n»m chê. Nã còng lµm cho kh¸ch hµng tiÕp cËn ®-îc víi bé phËn qu¶n lý
®iÒu hµnh mét c¸ch nhanh chãng thuËn tiÖn. Nã còng lµm cho ®éi ngò nh÷ng
ng-êi ®iÒu khiÓn ph-¬ng tiÖn n©ng cao tinh thÇn øng xö v¨n minh ®èi víi
kh¸ch hµng, gi¶m s¸ch nhiÔu vßi vÜnh, gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng lÊy xe cña c«ng
ty ch¹y hµng cu¶ m×nh…
HÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin trong ngµnh vËn t¶I ®uopwngf bé
còng cã vai trß quan trong trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña
ngµnh. NÕu hÖ thèng nµy ho¹t ®éng tèt th× sÏ gi¶m rÊt lín chi phÝ kinh doanh,
tËn dông ®-îc n¨ng lùc vËn t¶I vµ c¶I thiÖn chÊt l-îng dÞch vô vËn t¶i.
1.3.2 Nh©n tè thuéc m«i tr-êng bªn ngoµi
1.3.2.1 M«i tr-êng ph¸p lý
M«i tr-êng ph¸p lý bao gåm luËt, c¸c v¨n b¶n d-íi luËt, .. Mäi quy
®Þnh ph¸p luËt vÌ kinh doanh ®Òu t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× m«i tr-êng ph¸p lý t¹o ra s©n ch¬i ®Ó c¸c
doanh nghiÖp cïng tham gia kinh doanh, võa c¹nh tranh l¹i võa hîp t¸c víi
nhau nªn viÖc t¹o ra m«i tr-êng ph¸p lý lµnh m¹nh cho c¸c doanh nghiÖp lµ
rÊt quan träng. Mét m«i tr-êng ph¸p lý lµnh m¹nh võa t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
doanh nghiÖp tiÕn hµnh thuËn lîi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh l¹i võa
®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« theo h-íng kh«ng chØ chó ý ®Õn kÕt
qu¶ vµ hiÖu qu¶ riªng mµ cßn ph¶I chó ý ®Õn lîi Ých cña c¸c thµnh viªn trong
x· héi. M«i tr-êng ph¸p lý ®¶m b¶o tÝnh b×nh ®¼ng cña mäi lo¹i h×nh doanh
nghiÖp sÐ ®iÒu chØnh c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh, c¹nh tranh nhau
mét c¸ch lµnh m¹nh, mçi doanh nghiÖp buéc ph¶I chó ý ph¸t triÓn c¸c nh©n tè
20
.PDF 
69 
70400 
127 
