Tài liệu Thực trạng cách ứng phó với stress của học sinh ở một số trường thpt quận tân phú, thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Phạm Xuân Hưởng THỰC TRẠNG CÁCH ỨNG PHÓ VỚI STRESS CỦA HỌC SINH Ở MỘT SỐ TRƯỜNG THPT QUẬN TÂN PHÚ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÍ HỌC TP. Hồ Chí Minh – 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Phạm Xuân Hưởng THỰC TRẠNG CÁCH ỨNG PHÓ VỚI STRESS CỦA HỌC SINH Ở MỘT SỐ TRƯỜNG THPT QUẬN TÂN PHÚ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Tâm lí học Mã số : 60 31 04 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS. TS. BÙI NGỌC OÁNH TP. Hồ Chí Minh - 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các dữ liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa từng công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tác giả luận văn MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁCH ỨNG PHÓ VỚI STRESS CỦA HỌC SINH THPT ................................................................................... 7 1.1. Tổng quan các nghiên cứu về cách ứng phó với stress của học sinh THPT ........ 7 1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................. 7 1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước ................................................................. 11 1.2. Stress của học sinh THPT .................................................................................. 14 1.2.1. Khái niệm về stress ..................................................................................... 14 1.2.2. Một số biểu hiện của stress ......................................................................... 16 1.2.3. Mức độ stress .............................................................................................. 17 1.2.4. Các tác nhân gây ra stress cho học sinh trung học phổ thông .................... 19 1.2.5. Ảnh hưởng của stress đến đời sống của học sinh THPT ............................ 20 1.3. Cách ứng phó với stress của học sinh THPT ..................................................... 22 1.3.1. Một số đặc điểm sinh lý, tâm lý và xã hội của học sinh THPT liên quan đến cách ứng phó với stress .............................................................. 22 1.3.2. Khái niệm về ứng phó và cách ứng phó .................................................... 25 1.3.3. Phân loại các cách ứng phó........................................................................ 28 1.4. Các yếu tố tác động đến cách ứng phó với stress của học sinh THPT .............. 32 1.4.1. Ảnh hưởng của các yếu tố cá nhân ............................................................. 32 1.4.2. Ảnh hưởng của chỗ dựa xã hội ................................................................... 37 Chương 2. TỔ CHỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................ 40 2.1. Tổ chức nghiên cứu ............................................................................................ 40 2.1.1. Giai đoạn 1: Xây dựng cơ sở lý luận nghiên cứu về cách ứng phó với stress của học sinh THPT........................................................................... 40 2.1.2. Giai đoạn 2: Nghiên cứu thực trạng ứng phó với stress của học sinh ở một số trường THPT quận Tân Phú, thành phố Hồ Chí Minh .................. 40 2.1.3. Giai đoạn 3: Đề xuất biện pháp hình thành cách ứng phó tích cực với stress cho học sinh THPT .......................................................................... 41 2.2. Các phương pháp nghiên cứu............................................................................. 42 2.2.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu ................................................................ 42 2.2.2. Phương pháp chuyên gia ............................................................................. 42 2.2.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi .......................................................... 43 2.2.4. Phương pháp phỏng vấn ............................................................................. 48 2.2.5. Phương pháp phân tích dữ liệu ................................................................... 49 Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TIỄN VỀ CÁCH ỨNG PHÓ VỚI STRESS CỦA HỌC SINH Ở MỘT SỐ TRƯỜNG THPT QUẬN TÂN PHÚ, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .............................. 51 3.1. Khái quát về thực trạng stress của học sinh ở một số trường THPT quận Tân Phú, thành phố Hồ Chí Minh....................................................................... 51 3.1.1. Mức độ stress của học sinh ......................................................................... 51 3.1.2. Các tác nhân gây ra stress cho học sinh THPT ........................................... 53 3.2. Thực trạng cách ứng phó với stress của học sinh ở một số trường THPT quận Tân Phú, thành phố Hồ Chí Minh .............................................................. 57 3.2.1. Đánh giá chung về cách ứng phó với stress của học sinh trung học phổ thông ................................................................................................... 57 3.2.2. Cách ứng phó với stress của học sinh THPT dưới góc độ giới tính .......... 63 3.3. Các yếu tố tác động đến cách ứng phó với stress của học sinh ở một số trường THPT quận Tân Phú, thành phố Hồ Chí Minh ....................................... 64 3.3.1. Ảnh hưởng của tính lạc quan ...................................................................... 64 3.3.2. Ảnh hưởng của mức độ stress ..................................................................... 68 3.3.3. Ảnh hưởng của chỗ dựa xã hội ................................................................... 71 3.4. Các biện pháp hình thành cách ứng phó tích cực với stress cho học sinh ở một số trường THPT quận Tân Phú, thành phố Hồ Chí Minh ........................... 75 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................................................... 80 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 84 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT THPT: Trung học phổ thông ĐTB: Điểm trung bình ĐLC: Độ lệch chuẩn NXB: Nhà xuất bản DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Phân bố mẫu nghiên cứu ............................................................................... 41 Bảng 3.1. Bảng thống kê mô tả về điểm stress của học sinh THPT ............................. 51 Bảng 3.2. Tác nhân gây ra stress cho học sinh THPT ................................................... 53 Bảng 3.3. Cách ứng phó với stress của học sinh THPT ................................................ 57 Bảng 3.4. Cách ứng phó với stress của học sinh THPT dưới góc độ giới tính ............. 64 Bảng 3.5. Bảng thống kê mô tả về tính lạc quan của học sinh THPT ........................... 65 Bảng 3.6. Hệ số tương quan giữa các cách ứng phó với stress và tính lạc quan........... 65 Bảng 3.7. Sự tác động của tính lạc quan đến các cách ứng phó .................................... 66 Bảng 3.8. Hệ số tương quan giữa các cách ứng phó với stress và mức độ stress ......... 68 Bảng 3.9. Sự tác động của mức độ stress đến các cách ứng phó .................................. 70