Tài liệu Thực tiễn áp dụng luật thuế giá trị gia tăng và một số kiến nghị nhằm hoàn thiện luật thuế giá trị gia tăng ở việt nam

Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, thuÕ kh«ng chØ lµ c«ng cô thu ng©n s¸ch Nhµ níc mµ cßn lµ mét c«ng cô cña Nhµ níc ®Ó qu¶n lý, ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. Do vËy, khi nÒn kinh tÕ cña mçi níc chuyÓn sang mét giai ®o¹n míi víi nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, ®Þnh híng sù ph¸t triÓn kinh tÕ thay ®æi th× chÝnh s¸ch thuÕ cña quèc gia còng ph¶i ®îc c¶i c¸ch cho thÝch hîp. NÒn kinh tÕ níc ta bíc vµo thêi kú qu¸ ®é chuyÓn tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng, s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ang dÇn ph¸t triÓn. Quèc héi kho¸ VIII, kú häp thø 7 ®· th«ng qua luËt thuÕ doanh thu ngµy 30/06/1990 nh»m thay thÕ mét sè lo¹i thuÕ tríc ®ã ®Ó ®¶m b¶o sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ sù b×nh ®¼ng, c«ng b»ng vÒ chÝnh s¸ch ®éng viªn thuÕ gi÷a nh÷ng ngêi tiªu dïng vµo ng©n s¸ch Nhµ níc. Qua mét thêi gian thùc hiÖn, thuÕ doanh thu ®· béc lé nh÷ng nhîc ®iÓm nh tÝnh chång chÐo, trïng lÆp, cã nhiÒu møc thuÕ suÊt, thuÕ quan nhËp khÈu kh«ng æn ®Þnh g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch quèc gia, hÖ thèng thuÕ kh«ng theo kÞp sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ... Tríc sù ®ßi hái kh¸ch quan ®ã, LuËt thuÕ GTGT ®îc ChÝnh phñ vµ Bé Tµi ChÝnh nghiªn cøu ban hµnh vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/1999 kh«ng nh÷ng lµ mét ®ßn bÈy chiÕn lîc h¹n chÕ nhîc ®iÓm cña luËt thuÕ doanh thu vµ hÖ thèng thuÕ cò mµ cßn v× nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt níc, thÝch øng víi sù ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ, cña qu¸ tr×nh héi nhËp trong khu vùc vµ quèc tÕ trong thêi kú míi. Nh»m hiÓu s©u h¬n vÒ mét chÝnh s¸ch thuÕ míi cña Nhµ níc, còng nh ®Ó thÊy ®îc nh÷ng t¸c ®éng cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc chÝnh lµ nh÷ng lý do mµ em chän ®Ò tµi nµy ®Ó nghiªn cøu. VÒ bè côc néi dung, ®Ò tµi ®îc chia lµm ba ch¬ng nhá: Ch¬ng I: Mét sè néi dung chung vÒ thuÕ GTGT Ch¬ng II: Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT ë níc ta. Ch¬ng III: Thùc tiÔn ¸p dông luËt thuÕ GTGT ë ViÖt Nam vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn luËt thuÕ GTGT ë níc ta. Ch¬ng I: Mét sè néi dung chung vÒ thuÕ GTGT 1 I./ Kh¸i niÖm thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu, thu trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng vµ ®îc nép vµo ng©n s¸ch theo møc ®é tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô. Gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) lµ gi¸ trÞ t¨ng thªm cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh tõ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng, ®îc x¸c ®Þnh lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT. II./ Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT trªn thÕ giíi ThuÕ GTGT cã nguån gèc tõ thuÕ doanh thu ®îc nghiªn cøu vµ ¸p dông tõ sau §¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø nhÊt (1914-1918) nh»m ®éng viªn sù ®ãng gãp réng r·i cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n cho nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ níc, ®Ó nhanh chãng hµn g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh. ThuÕ doanh thu ®îc ¸p dông ë Ph¸p tõ n¨m 1917. Thêi kú ®Çu, thuÕ doanh thu chØ ®¸nh ë giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh lu th«ng hµng ho¸ (kh©u b¸n lÎ), víi thuÕ suÊt rÊt thÊp. §Çu n¨m 1920, thuÕ doanh thu ®îc ®iÒu chØnh, ®¸nh vµo tõng kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Trong thùc tÕ, c¸ch ®¸nh thuÕ nµy ®· ph¸t sinh nhîc ®iÓm vÒ tÝnh chÊt trïng l¾p. Nãi c¸ch kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cµng qua nhiÒu kh©u th× thuÕ cµng cao vµ thuÕ chång lªn thuÕ. §Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm nµy, n¨m 1936, Ph¸p ®· c¶i tiÕn thuÕ doanh thu qua h×nh thøc ®¸nh thuÕ mét lÇn vµo c«ng ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (tøc lµ khi s¶n phÈm ®îc ®a vµo lu th«ng lÇn ®Çu). Nh vËy, viÖc ®¸nh thuÕ ®éc lËp, mét lÇn víi ®é dµi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kh¾c phôc ®îc hiÖn tîng ®¸nh thuÕ trïng l¾p tríc ®ã. Tuy nhiªn, chÝnh s¸ch thuÕ nµy l¹i ph¸t sinh nhîc ®iÓm lµ viÖc thu thuÕ bÞ chËm trÔ so víi tríc v× chØ khi s¶n phÈm ®îc ®a vµo lu th«ng lÇn ®Çu Nhµ níc míi thu ®îc thuÕ... Qua nhiÒu lÇn söa ®æi, bæ xung, thuÕ doanh thu vÉn cßn nhîc ®iÓm næi bËt lµ thuÕ thu chång chÐo, trïng l¾p... §Õn n¨m 1954, ChÝnh phñ Ph¸p ®· ban hµnh lo¹i thuÕ míi víi tªn gäi lµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, theo tiÕng Ph¸p lµ TAXE SUR LA VALUER AJOUTEE (®îc viÕt t¾t lµ T.V.A). Lóc ®Çu, TVA ®îc ban hµnh ®Ó ¸p dông tríc ®èi víi ngµnh s¶n xuÊt, chñ yÕu nh»m h¹n chÕ viÖc thu thuÕ chång chÐo qua nhiÒu kh©u trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, víi thuÕ suÊt ®ång lo¹t lµ 20% vµ chØ khÊu trõ thuÕ ë kh©u tríc ®èi víi nguyªn vËt liÖu. Qu¸ tr×nh thèng nhÊt ho¸ Ch©u ¢u ®îc thóc ®Èy vµo nh÷ng n¨m 50 ®· cã t¸c dông thuËn lîi ®Ó TVA ®îc nhanh chãng triÓn khai ë c¸c níc kh¸c. §Õn n¨m 1966, trong xu híng c¶i tiÕn hÖ thèng 2 thuÕ “®¬n gi¶n vµ hiÖn ®¹i” chung ë Ch©u ¢u, TVA ®îc ban hµnh chÝnh thøc ®Ó thay thÕ mét sè s¾c thuÕ gi¸n thu. Tõ n¨m 1978, theo yªu cÇu ®iÒu hoµ luËt ph¸p cña c¸c níc thµnh viªn Céng ®ång kinh tÕ ch©u ¢u (EEC), níc Ph¸p ®iÒu chØnh l¹i luËt tµi chÝnh, trong ®ã cã phÇn quan träng liªn quan ®Õn TVA. N¨m 1986, TVA ë Ph¸p ®îc ¸p dông réng r·i ®èi víi tÊt c¶ c¸c ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, lu th«ng hµng ho¸, dÞch vô, nh»m ®¸p øng hai môc tiªu quan träng: B¶o ®¶m sè thu kÞp thêi, thêng xuyªn cho ng©n s¸ch Nhµ níc vµ kh¾c phôc t×nh tr¹ng thu thuÕ trïng l¾p cña thuÕ doanh thu. VÒ tªn gäi, cã nhiÒu níc gäi lµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, ®iÓn h×nh lµ Ph¸p, Anh, Thuþ §iÓn... Mét sè níc gäi lµ thuÕ hµng ho¸ vµ dÞch vô nh Canada, New Zealand ... ë PhÇn Lan, ¸o, §øc vÉn dïng tªn gäi cò lµ thuÕ doanh thu, víi quan ®iÓm cho r»ng, ®©y kh«ng ph¶i lµ s¾c thuÕ míi mµ b¶n chÊt vÉn nh thuÕ doanh thu cò, chØ thay ®æi néi dung, biÖn ph¸p thu. MÆt kh¸c, c¸c níc nµy cßn cã lËp luËn cho lµ ®èi víi hµng nhËp khÈu, thuÕ GTGT ®¸nh trªn trÞ gi¸ hµng nhËp, nªn kh«ng cã ý nghÜa lµ thuÕ ®¸nh trªn gi¸ trÞ t¨ng thªm n÷a... Mét sè níc sö dông thuÕ GTGT kh«ng chØ ®Ó thay thÕ c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu víi nhiÒu nhîc ®iÓm, mµ cßn nh»m t¨ng thu cho ng©n s¸ch nhµ níc (nh Chi Lª, §an M¹ch...). Mét sè níc coi lo¹i thuÕ nµy nh mét nguån thu míi, cho phÐp gi¶m hoÆc huû bá mét sè s¾c thuÕ kh¸c. HiÖn nay, thuÕ GTGT ®îc ®¸nh gi¸ nh mét nguån thu ®ang næi lªn, kÕt hîp víi t¨ng tiªu dïng, ®· trë thµnh mét yÕu tè quan träng trong tæng sè thu cña c¸c n íc ®ang sö dông lo¹i thuÕ nµy. NhiÒu níc ®· x¸c ®Þnh lµ sè thu cña hä trong n¨m ®Çu ¸p dông thuÕ GTGT ®· ®em l¹i kÕt qu¶ cao h¬n thuÕ doanh thu tríc ®ã. ë Indonesia, thuÕ GTGT thu ë kh©u s¶n xuÊt, chÕ biÕn, trong n¨m ®Çu ¸p dông ®· b¶o ®¶m sè thu t¨ng gÇn 45% so víi môc tiªu ®Ò ra, c¨n cø theo tµi liÖu cña thuÕ doanh thu. ë c¸c níc ¸o, Chi Lª, §an M¹ch, Ph¸p, Ma Rèc, Pªru, trong n¨m ®Çu ¸p dông, thuÕ GTGT còng ®· t¨ng kho¶ng 20% so víi thuÕ doanh thu cò, mÆc dï lóc ®ã, hÖ thèng qu¶n lý cha ®îc hoµn chØnh. III./ Nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a thuÕ GTGT vµ thuÕ doanh thu a. Nh÷ng ®iÓm gièng nhau ThuÕ GTGT vµ thuÕ doanh thu ®Òu lµ thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo ngêi tiªu dïng hµng ho¸ hoÆc ®îc cung øng dÞch vô. ThuÕ nµy do ngêi s¶n xuÊt, kinh 3 doanh, dÞch vô nép cho Nhµ níc, nhng thùc chÊt ngêi tiªu dïng lµ ngêi chÞu thuÕ. Nhµ doanh nghiÖp ®ãng vai trß lµ ngêi thu hé thuÕ cho Nhµ níc, hä ®· céng sè thuÕ gi¸n thu ph¶i nép vµo gi¸ b¸n s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ®Ó ngêi tiªu dïng tr¶, nªn hä ph¶i nép ®Çy ®ñ sè thuÕ thu hé nµy vµo ng©n s¸ch Nhµ níc. ThuÕ gi¸n thu b¶o ®¶m cho mäi ngêi cã thÓ tù do lùa chän hµng hoa, quyÕt ®Þnh tiªu dïng ®Ó chÞu thuÕ cao hay thÊp tuú thuéc vµo tói tiÒn, së thÝch cña m×nh. ThuÕ tr¸nh ®îc mèi quan hÖ trùc tiÕp gi÷a ngêi tiªu dïng lµ ngêi chÞu thuÕ víi c¬ quan thuÕ nªn cã phÇn dÔ thu h¬n thuÕ trùc thu. VÒ mÆt qu¶n lý, thuÕ GTGT vµ thuÕ doanh thu kh«ng quan t©m ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô cña doanh nghiÖp, nªn chi phÝ qu¶n lý cã phÇn thÊp h¬n thuÕ trùc thu. b. Nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau: - ThuÕ GTGT chØ ®¸nh vµo gi¸ trÞ t¨ng thªm cña s¶n phÈm ë tõng kh©u s¶n xuÊt, lu th«ng. Nhng thuÕ doanh thu l¹i ®¸nh trªn toµn bé doanh thu cña s¶n phÈm, qua mçi lÇn chuyÓn dÞch tõ s¶n xuÊt ®Õn lu th«ng. - ThuÕ GTGT cã khÊu trõ thuÕ ë c¸c giai ®o¹n tríc. ThuÕ doanh thu kh«ng khÊu trõ thuÕ ®· nép ë giai ®o¹n tríc. - Tæng sè thuÕ GTGT thu ®èi víi tõng s¶n phÈm kh«ng phô thuéc vµo sù tæ chøc vµ ph©n chia c¸c chu tr×nh kinh tÕ; dï c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, kinh doanh ®îc chuyªn m«n ho¸ cao, tËp trung ë mét doanh nghiÖp hay ph©n chia cho nhiÒu doanh nghiÖp, tæng sè thuÕ thu ®îc vÉn b»ng nhau. Ngîc l¹i, sè thuÕ doanh thu ®èi víi tõng s¶n phÈm phô thuéc vµo sù tæ chøc vµ ph©n chia c¸c chu tr×nh kinh tÕ. S¶n phÈm hµng ho¸ cµng tr¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, lu th«ng th× tæng sè thuÕ thu ®èi víi tõng s¶n phÈm tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi cïng mµ ngêi tiªu dïng ph¶i chÞu cµng cao. - ThuÕ GTGT thêng cã sè lîng thuÕ suÊt Ýt h¬n thuÕ doanh thu, nªn cã phÇn ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ thùc hiÖn h¬n thuÕ doanh thu. IV. ¦u, nhîc ®iÓm cña thuÕ GTGT. a. ¦u ®iÓm chñ yÕu cña thuÕ GTGT: 4 - Tr¸nh ®îc hiÖn tîng ®¸nh thuÕ chång lªn thuÕ, phï hîp víi nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ theo c¬ chÕ thÞ trêng. - ThuÕ GTGT thuéc lo¹i thuÕ ®¸nh vµo tiªu dïng ®îc ¸p dông réng r·i ®èi víi mäi tæ chøc, c¸ nh©n cã tiªu dïng s¶n phÈm, hµng ho¸, hoÆc ®îc cung øng dÞch vô, nªn cã thÓ t¹o ®îc nguån thu lín cho ng©n s¸ch nhµ níc. - ThuÕ tÝnh trªn gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vu, nªn kh«ng ph¶i ®i s©u xem xÐt, ph©n tÝch vÒ tÝnh hîp lý, hîp lÖ cña c¸c kho¶n chi phÝ, lµm cho viÖc tæ chøc qu¶n lý thu t¬ng ®èi dÔ dµng h¬n c¸c lo¹i thuÕ trùc thu. - ThuÕ ®îc hoµn ®èi víi hµng xuÊt khÈu nªn cã t¸c dông gi¶m chi phÝ, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng xuÊt khÈu cã thÓ cµnh tranh thuËn lîi trªn thÞ trêng quèc tÕ. - ThuÕ GTGT kÕt hîp víi thuÕ nhËp khÈu lµm t¨ng gi¸ vèn ®èi víi hµng nhËp khÈu, cã t¸c dông tÝch cùc b¶o vÖ s¶n xuÊt, kinh doanh hµng néi ®Þa. - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc chèng thÊt thu thÕ ®¹t hiÖu qu¶ cao. ViÖc khÊu trõ thuÕ GTGT ®îc thùc hiÖn c¨n cø trªn ho¸ ®¬n mua vµo ®· thóc ®Èy ngêi mua ph¶i ®ßi hái ngêi b¸n xuÊt ho¸ ®¬n, ghi doanh thu ®óng vèi ho¹t ®éng mua b¸n; kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng th«ng ®ång gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Ó trèn lËu thuÕ. ë kh©u b¸n lÎ, thêng x¶y ra trèn lËu thuÕ. Ngêi tiªu dïng kh«ng cÇn ®ßi ho¸ ®¬n, v× ®èi víi hä kh«ng cßn x¶y ra viÖc khÊu trõ thuÕ. Tuy vËy, ë kh©u b¸n lÎ cuèi cïng, gi¸ trÞ t¨ng thªm thêng kh«ng lín, sè thuÕ thu ë kh©u nµy kh«ng nhiÒu. - N©ng cao ®îc tÝnh tù gi¸c trong viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô cña ngêi nép thuÕ. Th«ng thêng, trong chÕ ®é kª khai nép thuÕ GTGT, c¬ quan thuÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ së kinh doanh tù kiÓm tra, tù tÝnh thuÕ, tù kª khai, tù nép thuÕ. Tõ ®ã t¹o ®îc t©m lý vµ c¬ së ph¸plý cho ®¬n vÞ kinh doanh kh«ng ph¶i hiÖp th¬ng, tho¶ thuËn vÒ møc doanh thu, møc thuÕ ®èi víi c¬ quan thuÕ. ViÖc kiÓm tra thuÕ GTGT còng cã mÆt thuËn lîi v× ®· buéc ngêi mua, ngêi b¸n ph¶i lËp vµ lu gi÷ chøng tõ, 5 ho¸ ®¬n ®Çy ®ñ, nªn viÖc thu thuÕ t¬ng ®èi s¸t víi thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh. - ViÖc khÊu trõ thuÕ ®· nép ë ®Çu vµo cßn cã t¸c dông khuyÕn khÝch hiÖn ®¹i ho¸, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt, tÝch cùc ®Çu t mua s¾m trang thiÕt bÞ míi ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh×n chung trong c¸c s¾c thuÕ gi¸n thu, thuÕ GTGT ®îc coi lµ ph¬ng ph¸p thu tiÕn bé nhÊt hiÖn nay, ®îc ®¸nh gi¸ cao do ®¹t ®îc c¸c môc tiªu lín cña chÝnh s¸ch thuÕ nh t¹o ®îc nguån thu lín cho NSNN, ®¬n gi¶n... b. Nhîc ®iÓm chñ yÕu cña thuÕ GTGT: - Chi phÝ vÒ qu¶n lý, thu thuÕ GTGT rÊt tèn kÐm. §Ó thùc hiÖn tèt thuÕ GTGT, c«ng t¸c ghi chÐp ho¸ ®¬n, sæ s¸ch kÕ to¸n cña ngêi nép thuÕ ph¶i râ rµng, minh b¹ch. Trªn thùc tÕ, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp võa vµ lín thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu lµm tèt c«ng t¸c nµy. Do ®ã, hÇu hÕt c¸c níc ®ang thùc hiÖn thuÕ GTGT ®Òu ph¶i sö dông m¸y vi tÝnh ®Ó ®¶m b¶o chèng thÊt thu thÕ ®¹t hiÖu qu¶ vµ qu¶n lý thu thuÕ ®îc thuËn lîi. NÕu kh«ng theo dâi vµ qu¶n lý thuÕ chÆt chÏ, dÔ x¶y ra t×nh tr¹ng ph¶i hoµn thuÕ nhiÒu h¬n lµ thu thªm ®îc thuÕ. - ThuÕ GTGT cã Ýt thuÕ suÊt nªn ngêi tiªu dïng cã thu nhËp cao hay thÊp thêng ph¶i nép thuÕ gièng nhau, thuÕ mang tÝnh luü tho¸i. Tû lÖ ®éng viªn qua thuÕ GTGT víi ngêi cã thu nhËp thÊp l¹i lín h¬n tû lÖ ®éng viªn ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao, thuÕ kh«ng b¶o ®¶m yªu cÇu c«ng b»ng trong chÝnh s¸ch ®éng viªn gi÷a ngêi nghÌo vµ ngêi giµu. ë Mü, ngêi ta ®· tÝnh thö, víi thuÕ suÊt ®ång lo¹t lµ 10% th× ngêi nghÌo ph¶i nép thuÕ nµy ®Õn 14,20% thu nhËp... §Ó kh¾c phôc phÇn nµo nhîc ®iÓm vÒ tÝnh luü tho¸i cña thuÕ GTGT, mét sè níc kh«ng ®¸nh thuÕ hoÆc ®¸nh thuÕ víi thuÕ suÊt thÊp ®èi víi mÆt hµng hoÆc dÞch vô thiÕt yÕu cho ®êi sèng nh©n d©n, nh l¬ng thùc, thùc phÈm, thuèc th«ng thêng, quÇn ¸o, ®å dïng häc tËp... - Gi÷a lý luËn vµ thùc tÕ, thuÕ GTGT còng cã nh÷ng ®iÓm cha ®îc nhÊt qu¸n. thuÕ GTGT ®¸nh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm nhng ®èi víi mét sè ngµnh dÞch vô (nh phôc vô, söa ch÷a, chuyÓn giao c«ng nghÖ, dÞch 6 vô khoa häc) c¸ch ®¸nh thuÕ vµ khÊu trõ thuÕ GTGT nh thÕ nµo lµ hîp lý? §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh, møc khÊu trõ thuÕ ®· nép ë ®Çu vµo thÕ nµo lµ tho¶ ®¸ng... - ThuÕ GTGT cã u ®iÓm lµ tÝnh trung lËp rÊt cao ®ång thêi l¹i còng cã nhîc ®iÓm lµ thiÕu linh ho¹t, mÒm dÎo, kh«ng thËt thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ míi, bíc ®Çu chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia. 7 Ch¬ng II: Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT ë níc ta I.§èi tîng ®¸nh thuÕ vµ ®èi tîng nép thuÕ 1/ §èi tîng ®¸nh thuÕ LuËt thuÕ GTGT vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh luËt thuÕ GTGT cña nhµ níc quy ®Þnh ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT lµ hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt Nam. Hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT bao gåm: - Hµng ho¸, dÞch vô ®îc s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong níc. - Hµng ho¸, dÞch vô ®îc nhËp khÈu ®Ó tiªu dïng trong níc. - Hµng ho¸, dÞch vô ®îc s¶n xuÊt vµ tiªu dïng néi bé. - Hµng ho¸, dÞch vô ®îc mua, b¸n díi mäi h×nh thøc, bao gåm c¶ trao ®æi b»ng hiÖn vËt (kh«ng thanh to¸n b»ng tiÒn). HiÖn nay, luËt thuÕ GTGT ë níc ta quy ®Þnh danh môc 26 lo¹i hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT. Nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô nµy thêng cã mét trong c¸c tÝnh chÊt sau: 1/ Lµ s¶n phÈm cña mét sè ngµnh ®ang cßn khã kh¨n, cÇn khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nh: s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, s¶n xuÊt muèi, tíi tiªu níc phôc vô n«ng nghiªp; thiÕt bÞ, m¸y mãc nhËp khÈu mµ trong níc cha s¶n xuÊt ®îc; chuyÓn giao c«ng nghÖ... 2/ C¸c hµng ho¸, dÞch vô thuéc c¸c ho¹t ®éng kh«ng mang tÝnh chÊt kinh doanh v× lîi nhuËn hoÆc thuéc c¸c ho¹t ®éng ®îc u ®·i v× môc tiªu x· héi, nh©n ®¹o: Vò khÝ, khÝ tµi phôc vô anh ninh, quèc phßng; b¶o hiÓm nh©n thä, b¶o hiÓm häc sinh; duy tu, söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸ nghÖ thuËt, c«ng tr×nh c«ng céng; mét sè hµng ho¸ nhËp khÈu cã tÝnh chÊt viÖn trî, quµ tÆng tõ níc ngoµi... 3/ Mét sè hµng ho¸, dÞch vô thiÕt yÕu phôc vô nhu cÇu ®êi sèng s¶n xuÊt, céng ®ång, kh«ng ®Æt vÊn ®Ò ®iÒu tiÕt tiªu dïng nh: dÞch vô y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, ®µo t¹o, th«ng tin ®¹i chóng, vËn chuyÓn hµnh kh¸ch c«ng céng b»ng xe buýt... Tæ chøc, c¸ nh©n mua, b¸n, nhËp khÈu hµng ho¸, cung øng dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT kh«ng ®îc khÊu trõ vµ hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô nµy ë kh©u kh«ng chÞu thuÕ GTGT. 8 2/ §èi tîng nép thuÕ Lµ tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt nam, kh«ng ph©n biÖt nghµnh nghÒ, h×nh thøc tæ chøc kinh doanh (gäi chung lµ c¬ së kinh doanh) vµ tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT (gäi chung lµ ngêi nhËp khÈu). II. C¨n cø tÝnh thuÕ C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ tÝnh thuÕ vµ thuÕ suÊt. 1/ Gi¸ tÝnh thuÕ Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®îc quy ®Þnh cô thÓ nh sau: 1. §èi víi hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n ra hoÆc cung øng cho ®èi tîng kh¸c, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT. 2. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu céng víi thuÕ nhËp khÈu; gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu lµ c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh vÒ tÝnh thuÕ hµng ho¸ nhËp khÈu. Trêng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu ®îc miÔn, gi¶m thuÕ nhËp khÈu th× gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu céng thuÕ nhËp khÈu x¸c ®Þnh theo møc thuÕ ®· ®îc miÔn, gi¶m. §èi víi dÞch vô do phÝa níc ngoµi cung øng cho c¸c ®èi tîng tiªu dïng ë ViÖt nam, gi¸ cha cã thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh theo hîp ®ång; trêng hîp lµ hîp ®ång kh«ng x¸c ®Þnh cô thÓ sè thuÕ GTGT th× gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ dÞch vô ph¶i thanh to¸n tr¶ cho phÝa níc ngoµi. 3. Hµng ho¸, dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, sö dông néi bé, biÕu tÆng, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c ho¹t ®éng nµy. §èi víi hµng xuÊt chuyÓn kho néi bé, xuÊt vËt t, b¸n thµnh phÈm ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong mét c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh kh«ng ph¶i tÝnh, nép thuÕ GTGT. 4. Ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n bao gåm cho thuª nhµ, xëng, kho tµng, bÕn b·i, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn; m¸y mãc thiÕt bÞ v.v... Gi¸ tÝnh thuÕ gt lµ gi¸ cho thuª cha cã thuÕ. Trêng hîp cho thuª theo h×nh thøc tr¶ tiÒn thuª tõng kú hoÆc tr¶ tríc tiÒn thuª cho mét thêi h¹n thuª th× gi¸ tÝnh thuÕ GTGT tÝnh trªn sè tiÒn thuª tr¶ tõng kú hoÆc tr¶ tríc bao gåm c¶ chi tr¶ díi h×nh thøc kh¸c 9 5. 6. 7. 8. nh cho thuª nhµ cã thu tiÒn ®Ó hoµn thiÖn, söa ch÷a, n©ng cÊp nhµ cho thuª theo yªu cÇu cña bªn thuª. §èi víi hµng ho¸ b¶n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp, gi¸ tÝnh thuÕ tÝnh theo gi¸ b¸n tr¶ mét lÇn cha cã thuÕ GTGT cña hµng ho¸ ®ã (kh«ng bao gåm l·i tr¶ gãp, kh«ng tÝnh theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú). §èi víi gia c«ng hµng ho¸, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ gia c«ng cha cã thuÕ, bao gåm tiÒn c«ng, tiÒn nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ c¸c chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng. §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt trang, thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng (kh«ng ph©n biÖt cã bao thÇu hay kh«ng bao thÇu vËt t, nguyªn liÖu) gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ XD, l¾p ®Æt cha cã thuÕ GTGT. Trêng hîp x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh thùc hiÖn thanh to¸n theo ®¬n gi¸ vµ tiÕn ®é h¹ng môc c«ng tr×nh, phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ hoµn thµnh bµn giao. §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã nhiÒu ®¬n vÞ tham gia x©y dùng, theo h×nh thøc ký hîp ®ång trùc tiÕp víi chñ c«ng tr×nh hoÆc nhËn thÇu l¹i th«ng qua nhµ thÇu chÝnh th× tõng nhµ thÇu ph¶i tÝnh, nép thuÕ ®èi víi phÇn gi¸ trÞ c«ng tr×nh nhËn thÇu. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô hëng tiÒn c«ng hoÆc tiÒn hoa hång nh ®¹i lý mua, b¸n hµng ho¸, ®¹i lý tµu biÓn, dÞch vô m«i giíi, uû th¸c xuÊt nhËp khÈu hëng hoa hång, gi¸ tÝnh thuÕ lµ tiÒn c«ng hoÆc tiÒn hoa hång ®îc hëng cha trõ mét kho¶n phÝ tæn nµo mµ c¬ së thu ®îc tõ viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nµy. Hµng ho¸ do ®¹i lý b¸n ra vÉn ph¶i tÝnh thuÕ GTGT trªn gi¸ b¸n ra. §èi víi ®¹i lý mua hoÆc b¸n hµng ho¸ theo ®óng gi¸ bªn chñ hµng quy ®Þnh chØ hëng hoa hång, hoa hång chi cho ®¹i lý ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ cña bªn chñ hµng th× bªn d¹i lý kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT ®èi víi kho¶n hoa hång ®¹i lý ®îc hëng tõ ho¹t ®éng mua hoÆc b¸n hµng ho¸ nµy. ThuÕ GTGT hµng ho¸ b¸n ra do chñ hµng kª khai, nép. §èi víi ®¹i lý uû th¸c mua hoÆc nhËp khÈu hµng ho¸ khi xuÊt tr¶ hµng cho chñ hµng, bªn ®¹i lý uû th¸c ph¶i lËp ho¸ ®¬n GTGT vµ ghi thuÕ GTGT ®Çu ra cña hµng xuÊt tr¶ theo ®óng sè thuÕ GTGT cña hµng ho¸ nhËp khÈu hoÆc hµng mua (nÕu cã thuÕ). 10 §èi víi ®¹i lý uû th¸c xuÊt khÈu: bªn nhËn uû th¸c ph¶i sao göi choa bªn chñ hµng tê khai hµng xuÊt khÈu cã x¸c nhËn cña H¶i quan vÒ hµng thùc tÕ ®· xuÊt khÈu ®Ó bªn chñ hµng kª khai thuÕ GTGT ®Çu ra ®èi víi hµng ho¸ thùc tÕ ®· xuÊt khÈu. §èi víi c¸c chi nh¸nh, cöa hµng trùc thuéc vµ ®¹i lý b¸n mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cho c¬ së s¶n xuÊt theo gi¸ c¬ së s¶n xuÊt quy ®Þnh, c¬ së s¶n xuÊt ®· kª khai, nép thuÕ TT§B tÝnh trªn gi¸ chi nh¸nh, cöa hµng, ®¹i lý b¸n ra th× c¸c chi nh¸nh, cöa hµng kh«ng ph¶i kª khai, nép thuÕ GTGT ®èi víi mÆt hµng nµy vµ tiÒn hoa hång ®îc hëng. 9. §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i, bèc xÕp, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ cíc vËn t¶i, bèc xÕp cha cã thuÕ GTGT. Ho¹t ®éng vËn t¶i bao gåm: vËn t¶i hµnh kh¸ch, hµng ho¸ b»ng c¸c ph¬ng tiÖn ®êng s¾t, ®êng bé, ®êng thuû, ®êng hµng kh«ng, ®êng èng v.v.. §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i hµng kh«ng, tµu biÓn, ®êng s¾t...cã ho¹t ®éng vËn t¶i quèc tÕ th× doanh thu vËn t¶i quèc tÕ kh«ng chÞu thuÕ GTGT. 10. §èi víi hµng ho¸, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï dïng c¸c chøng tõ nh tem bu chÝnh, vÐ cíc vËn t¶i, vÐ xæ sè kiÕn thiÕt... Trong ®ã gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm bªn ngoµi gi¸ hµng ho¸, dÞch vô mµ c¬ së kinh doanh ®îc hëng. 2/ ThuÕ suÊt LuËt thuÕ GTGT ph©n biÖt 4 møc thuÕ suÊt kh¸c nhau: 0%, 5%, 10% vµ 20% ¸p dông ®èi víi tõng nhãm mÆt hµng s¶n xuÊt hoÆc nhËp khÈu. ViÖc quy ®Þnh c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau thÓ hiÖn chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt thu nhËp vµ híng dÉn tiªu dïng ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ë níc ta, mÆt b»ng kinh doanh cña c¸c ngµnh nghÒ cha ®ång nhÊt, nªn ph©n biÖt møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT kh¸c nhau ®èi víi tõng nhãm mÆt hµng lµ sù cÇn thiÕt. Hµng ho¸ xuÊt khÈu bao gåm c¶ hµng gia c«ng xuÊt khÈu (xuÊt khÈu ra níc ngoµi hoÆc xuÊt khÈu vµo khu chÕ xuÊt) ®îc ¸p dông møc thuÕ suÊt 0% nh»m thùc hiÖn hoµn thuÕ ®· thu ë kh©u tríc vµ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô thiÕt yÕu, phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng ®îc ¸p dông møc thuÕ suÊt thÊp lµ 5%. 11 C¸c hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thiÕt yÕu, cÇn ®iÒu tiÕt cã møc thuÕ suÊt cao lµ 20%. C¸c hµng ho¸, dÞch vô th«ng thêng ¸p dông møc thuÕ suÊt phæ th«ng 10%. NÕu c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh nhiÒu lo¹i hµng ho¸, dÞch vô chÞu c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau th× ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n riªng doanh thu tõng lo¹i hµng ho¸, dÞch vô kinh doanh theo tõng møc thuÕ suÊt quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i hµng ho¸, dÞch vô. NÕu kh«ng h¹ch to¸n ®îc nh vËy th× doanh nghiÖp ph¶i tÝnh thuÕ GTGT theo møc thuÕ suÊt cao nhÊt cña hµng ho¸, dÞch vô mµ c¬ së cã s¶n xuÊt kinh doanh trªn tæng doanh thu cña tÊt c¶ c¸c hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra trong kú. III/ Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ 1. Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ a/ §èi tîng ¸p dông C¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh chÊp hµnh tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ chÕ ®é sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ bao gåm c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi, doanh nghiÖp t nh©n, c¸c c«ng ty cæ phÇn, HTX vµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh kh¸c, trõ c¸c ®èi tîng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT. Trêng hîp c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã ho¹t ®éng kinh doanh mua b¸n, vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ th× c¬ së ph¶i h¹ch to¸n riªng ho¹t ®éng kinh doanh nµy ®Ó tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT. Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã u ®iÓm lµ: §¬n gi¶n ho¸ ®îc qu¸ tr×nh tÝnh vµ thu thuÕ b»ng c¸ch chØ cÇn tËp hîp c¸c ho¸ ®¬n b¸n vµ mua hµng ®· tÝnh s½n sè thuÕ ®Çu ra vµ sè thuÕ ®Çu vµo trªn ®ã. §¶m b¶o thu ®îc ®ñ sè thuÕ cÇn ®iÒu tiÕt ë ngêi mua hµng cuèi cïng v× ®©y thùc chÊt lµ ph¬ng ph¸p trõ lïi sè ®· nép ®Ó x¸c ®Þnh sè cßn ph¶i nép. (ViÖc tÝnh theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp cã thÓ kÕt qu¶ sÏ kh«ng khíp nÕu tÝnh GTGT ë c¸c kh©u kh«ng chÝnh x¸c). b/ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép 12 Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta tÝnh thuÕ trªn toµn bé trÞ gi¸ ho¸ ®¬n b¸n ra sau ®ã trõ ®i sè thuÕ ®· cã trªn c¸c ho¸ ®¬n hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép trong kú h¹ch to¸n. C¬ së kinh doanh hµng ho¸ thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra. Khi lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¬ së kinh doanh ph¶i ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ, thuÕ GTGT vµ tæng sè tiÒn ngêi mua ph¶i thanh to¸n. Riªng ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®Æc thï ®îc dïng lo¹i chøng tõ ghi gÝa thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ th× gi¸ cha cã thuÕ vµ thuÕ GTGT ®Çu ra. ThuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ho¸, dÞch vô hoÆc chøng tõ nép thuÕ GTGT cña hµng ho¸ nhËp khÈu. ThuÕ GTGT ®Çu vµo c¬ së kinh doanh ®îc tÝnh khÊu trõ quy ®Þnh nh sau: - ThuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT th× míi ®îc khÊu trõ. - ThuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô ®îc khÊu trõ ph¸t sinh trong th¸ng nµo ®îc kª khai khÊu trõ khi x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép cña th¸ng ®ã kh«ng ph©n biÖt hµng ho¸ ®· xuÊt dïng hay cßn ®Ó trong kho. - Trêng hîp c¬ së kinh doanh mua vËt t, hµng ho¸ kh«ng cã hãa ®¬n, chøng tõ th× kh«ng ®îc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo, trõ c¸c trêng hîp cã quy ®Þnh riªng sau: Trêng hîp hµng ho¸, dÞch vô mua vµo lµ lo¹i ®îc dïng chøng tõ ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT th× c¬ së ®îc c¨n cø vµo gi¸ ®· cã thuÕ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ kh«ng cã thuÕ ®Ó tÝnh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. Trêng hîp c¬ së s¶n xuÊt, chÕ biÕn, th¬ng m¹i nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ mua n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n cha qua chÕ biÕn cña ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt, trùc tiÕp khai th¸c kh«ng cã ho¸ ®¬n b¸n hµng th× ®îc tÝnh khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo theo tû lÖ (%) tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo theo b¶n kª hoÆc theo ho¸ ®¬n nh sau: + Tû lÖ 5% ®èi víi s¶n ph©m trång trät thuéc c¸c lo¹i c©y lÊy nhùa lÊy mñ, lÊy dÇu, b«ng, mÝa c©y, chÌ bóp t¬i, lóa, g¹o, ng«, khoai, s¾n; s¶n phÈm ch¨n nu«i lµ gia sóc, gia cÇm: c¸, t«m vµ c¸c lo¹i thuû s¶n kh¸c; 13 + Tû lÖ 3% ®èi víi c¸c lo¹i s¶n phÈm lµ n«ng s¶n, l©m s¶n kh«ng ®îc quy ®Þnh trong nhãm ®îc khÊu trõ 5% trªn ®©y. ViÖc tÝnh khÊu trõ thuÕ hoÆc hoµn thuÕ ®Çu vµo quy ®Þnh trªn ®©y kh«ng ¸p dông ®èi víi trêng hîp c¸c s¶n phÈm nµy ®îc dïng lµm nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu hoÆc mua ®Ó xuÊt khÈu. - C¸c c¬ së s¶n xuÊt, chÕ biÕn nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ mua c¸c lo¹i phÕ liÖu cña ngêi trùc tiÕp thu nhÆt phÕ liÖu kh«ng cã hãa ®¬n nhng cã b¶n kª, hoÆc mua cña ngêi thu gom cã ho¸ ®¬n b¸n hµng th× ®îc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo theo mét tû lÖ phÇn tr¨m (%) tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo theo b¶n kª hoÆc ho¸ ®¬n nh sau: - Tû lÖ 5% ®èi víi s¾t thÐp phÕ liÖu. - Tû lÖ 3% ®èi víi c¸c phÕ liÖu kh¸c. C¸c trêng hîp kh¸c, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ ®îc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo nh sau: - Tû lÖ 5% ®èi víi tiÒn båi thêng cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. - Tû lÖ 4% ®èi víi hµng chÞu thuÕ TT§B cña c¬ së kinh doanh th¬ng m¹i mua cña c¬ së s¶n xuÊt ®Ó b¸n. - Tû lÖ 3% ®èi víi ®Êt, ®¸, c¸t, sái mµ c¬ së s¶n xuÊt mua cña ngêi khai th¸c kh«ng cã ho¸ ®¬n nhng cã b¶n kª hoÆc mua cña ngêi kinh doanh cã ho¸ ®¬n b¸n hµng. - Tû lÖ 3% ®èi víi tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng kh¸c mua cña ngêi kinh doanh cã ho¸ ®¬n b¸n hµng. - Trêng hîp hµng ho¸, dÞch vô mua vµo dïng ®ång thêi cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT vµ kh«ng chÞu thuÕ GTGT th× chØ ®îc khÊu trõ sè thuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô, chÞu thuÕ GTGT. C¬ së kinh doanh ph¶i h¹ch to¸n riªng thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ vµ kh«ng ®îc khÊu trõ; trêng hîp kh«ng h¹ch to¸n riªng th× ®îc khÊu trõ theo tû lÖ % gi÷a doanh sè chÞu thuÕ GTGT so víi tæng doanh sè b¸n ra. 2. Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT 14 a/ §èi tîng ¸p dông - C¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam (ngêi kinh doanh ®éc lËp, hé gia ®×nh, c¸c c¸ nh©n hîp t¸c víi nhau s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng h×nh thµnh ph¸p nh©n). - Tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. - C¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ. b/ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép - Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra lµ gi¸ b¸n thùc tÕ bªn mua ph¶i thanh to¸n cho bªn b¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT vµ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm mµ bªn mua ph¶i tr¶. - Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t¬ng øng víi hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo (gi¸ mua bao gåm c¶ thuÕ GTGT) mµ c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ®· dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT b¸n ra. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT kh«ng ®îc tÝnh gi¸ trÞ tµi s¶n mua ngoµi, ®Çu t x©y dùng lµm tµi s¶n cè ®Þnh vµo doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®Ó tÝnh GTGT. GTGT x¸c ®Þnh ®èi víi mét sè ngµnh nghÒ nh sau: §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n hµng, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh sè b¸n víi doanh sè vËt t hµng ho¸, dÞch vô mua vµo dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh. §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt, GTGT lµ sè chªnh lÖch giøa tiÒn thu vÒ x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trõ (-) chi phÝ vËt t nguyªn liÖu, chi phÝ ®éng lùc, vËn t¶i, dÞch vô vµ chi phÝ kh¸c mua ngoµi ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu cíc vËn t¶i, bèc xÕp trõ chi phÝ x¨ng dÇu, phô tïng thay thÕ vµ chi phÝ kh¸c mua ngoµi dïng cho ho¹t ®éng vËn t¶i. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh ¨n uèng, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ b¸n hµng ¨n uèng, tiÒn phôc vô vµ c¸c kho¶n thu kh¸c trõ doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi dïng cho kinh doanh ¨n uèng. 15 §èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c, GTGT lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trõ doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh ®ã. Doanh sè hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n mµ c¬ së kinh doanh ®îc hëng, kh«ng ph©n biÖt ®· thu tiÒn hay cha thu ®îc tiÒn. Doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua vµo bao gåm c¶ c¸c kho¶n thuÕ vµ phÝ ®· tr¶ tÝnh trong gi¸ thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô mua vµo hoÆc hµng ho¸ nhËp khÈu. c/ Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh GTGT lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh nh sau: - §èi víi tõng c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ viÖc mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô cã ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n th× GTGT ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¸ mua, b¸n ghi trªn chøng tõ. - §èi víi c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ b¸n hµng ho¸, dÞch vô, x¸c ®Þnh ®îc ®óng doanh thu b¸n hµng ho¸, dÞch vô theo ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô nhng kh«ng cã ®ñ ho¸ ®¬n mua hµng ho¸, dÞch vô th× GTGT ®îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu nh©n víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu. - §èi víi c¸ nh©n (hé) kinh doanh cha thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn cha ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô th× c¬ quan thuÕ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña tõng hé Ên ®Þnh møc doanh thu tÝnh thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu Ên ®Þnh nh©n víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu. Tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu sÏ ®îc tæng côc thuÕ híng dÉn c¸c côc thuÕ x¸c ®Þnh phï hîp tõng nghµnh nghÒ kinh doanh vµ hîp lý gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng. IV/ Quy ®Þnh vÒ ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô. 1. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ph¶i sö dông ho¸ ®¬n GTGT (trõ trêng hîp ®îc dïng chøng tõ ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT) 2. C¸c c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT vµ c¸c c¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT 16 sö dông ho¸ ®¬n th«ng thêng. Gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô ghi trªn ho¸ ®¬n lµ gi¸ thùc thanh to¸n ®· cã thuÕ GTGT (®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT). 3. C¬ së kinh doanh muèn sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ kh¸c víi mÉu quy ®Þnh chung (kÓ c¶ lo¹i ho¸ ®¬n tù ph¸t hµnh) ph¶i ®¨ng ký víi Bé Tµi chÝnh (Tæng côc thuÕ) vµ chØ ®îc sö dông khi ®· ®îc th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho sö dông. 4. C¬ së kinh doanh trùc tiÕp b¸n lÎ hµng ho¸, cung øng dÞch vô cho ngêi tiªu dïng hµng ho¸, dÞch vô cã gi¸ trÞ thÊp díi møc quy ®Þnh ph¶i lËp ho¸ ®¬n th× cã thÓ kh«ng ph¶i lËp ho¸ ®¬n. NÕu c¬ së kh«ng lËp ho¸ ®¬n th× ph¶i lËp b¶ng kª b¸n lÎ theo mÉu sè 05/GTGT ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT; trêng hîp ngêi mua yªu cÇu lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng th× ph¶i lËp ho¸ ®¬n theo ®óng quy ®Þnh. 5. C¬ së kinh doanh mua c¸c mÆt hµng lµ n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n cña ngêi s¶n xuÊt trùc tiÕp b¸n ra hoÆc ngßi kh«ng kinh doanh b¸n, nÕu kh«ng cã ho¸ ®¬n theo chÕ ®é quy ®Þnh th× ph¶i lËp b¶ng kª hµng ho¸ mau vµo theo mÉu sè 04/GTGT. C¬ së kinh doanh ph¶i thùc hiÖn viÖc qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh vÒ chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ do Bé tµi chÝnh ban hµnh. V. Hoµn thuÕ GTGT 1. §èi tîng vµ c¸c trêng hîp ®îc hoµn thuÕ GTGT 1. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ nÕu cã sè thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña 3 th¸ng liªn tôc lín h¬n sè thuÕ ®Çu ra. Nh÷ng c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng theo thêi vô hoÆc theo tõng thêi kú víi sè lîng lín, nÕu ph¸t sinh sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸ xuÊt khÈu lín h¬n so víi thuÕ ®Çu ra th× ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ GTGT tõng kú. 2. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nîp thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, cã ®Çu t mua s¾m TSC§, cã sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín: - §èi víi c¬ së ®Çu t míi ®· ®¨ng ký nép thuÕ nhng cha cã doanh thu b¸n hµng ph¸t sinh ®Ó tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra, nÕu thêi gian ®Çu t tõ 1 n¨m trë lªn ®ù¬c xÐt hoµn thuÕ ®Çu vµo theo tõng n¨m. Trêng hîp sè thuÕ ®îc hoµn lín th× ®îc xÐt hoµn thuÕ tõng quý. 17 Trêng hîp c¬ së míi ®Çu t nhng cha thµnh lËp doanh nghiÖp hoÆc cha ®¨ng ký nép thuÕ th× kh«ng thuéc ®èi tîng ®îc hoµn thuÕ. - §èi víi c¬ së kinh doanh ®Çu t më réng, ®Çu t chiÒu s©u, nÕu sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña tµi s¶n ®Çu t ®· khÊu trõ sau 3 th¸ng mµ cha ®îc khÊu trõ hÕt th× ®îc hoµn l¹i sè thuÕ cha ®îc khÊu trõ nµy. C¬ së thuéc ®èi tîng quy ®Þnh ®îc hoµn thuÕ trªn ®©y ph¶i lËp hå s¬ theo quy ®Þnh chung, c¬ së ph¶i göi kÌm theo luËn chøng hay dù ¸n ®Çu t. 3. C¬ së kinh doanh quyÕt to¸n thuÕ khi s¸p nhËp, hîp nhÊt, chia t¸ch, gi¶i thÕ, ph¸ s¶n cã thuÕ GTGT nép thõa. 4. C¬ së kinh doanh ®îc hoµn thuÕ trong trêng hîp cã quyÕt ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. QuyÕt ®Þnh cña bé trëng bé tµi chÝnh yªu cÇu ph¶i hoµn l¹i thuÕ cho c¬ së kinh doanh. 2. ThÈm quyÒn gi¶i quyÕt hoµn thuÕ. Chi côc thuÕ gi¶i quyÕt hoµn thuÕ ®èi víi c¸c c¸ nh©n kinh doanh do chi côc qu¶n lý; Côc thuÕ gi¶i quyÕt hoµn thuÕ ®èi víi c¸c ®èi tîng do côc thuÕ qu¶n lý; Bé trëng Bé Tµi chÝnh gi¶i quyÕt ®èi víi c¸c trêng hîp ®Æc biÖt vµ c¸c Tæng c«ng ty 90/TTg, 91/TTg. 3. Thêi h¹n gi¶i quyÕt hoµn thuÕ. Thêi h¹n xÐt gi¶i quyÕt hoµn thuÕ cho c¬ së ®èi víi c¬ quan thuÕ lµ 15 ngµy, kÓ tõ nµy nhËn ®îc ®Çy ®ñ hå s¬, trêng hîp ®Æc biÖt còng kh«ng ®îc kÐo dµi qu¸ 30 ngµy. NÕu cÇn bæ sung hå s¬ hoÆc xÐt thÊy kh«ng ®îc hoµn thuÕ th× c¬ quan thuÕ ph¶i th«ng b¸o cho c¬ së biÕt trong thêi h¹n lµ 10 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®ù¬c hå s¬. Kho b¹c cã tr¸ch nhiÖm lµm thñ tôc hoµn tr¶ tiÒn thuÕ cho c¬ së trong thêi h¹n lµ 5 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®ù¬c quyÕt ®Þnh hoµn thuÕ cña c¬ quan thuÕ. VI. §¨ng ký, kª khai nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ 1. §¨ng ký nép thuÕ. C¸c c¬ së kinh doanh, kÓ c¶ c¸c ®¬n vÞ, chi nh¸nh cöa hµng trùc thuéc c¸c c¬ së kinh doanh chÝnh ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ víi côc thuÕ (hoÆc chi côc thuÕ nÕu lµ c¸ nh©n kinh doanh) vÒ ®Þa ®iÓm kinh doanh, ngµnh nghÒ kinh 18 doanh, lao ®éng, tiÒn vèn, n¬i nép thuÕ vµ c¸c chØ tiªu liªn quan kh¸c theo mÉu quy ®Þnh. - §èi víi c¬ së míi thµnh lËp, thêi gian ®¨ng ký chËm nhÊt lµ 10 ngµy kÓ tõ ngµy c¬ së ®îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. - C¬ së ho¹t ®éng ë mét sè ®Þa ph¬ng nhng cã trô së, v¨n phßng giao dÞch lµm thñ tôc b¸n hµng ë mét ®Þa ph¬ng kh¸c th× c¬ së b¸n hµng còng ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ GTGT víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph¬ng n¬i b¸n hµng (®Þa ph¬ng ®îc x¸c ®Þnh lµ tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¬ng). - Nh÷ng c¬ së kinh doanh th¬ng nghiÖp, dÞch vô cã chi nh¸nh cöa hµng ë c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c nhau th× tõng chi nh¸nh cöa hµng ph¶i ®¨ng ký nép thuÕ víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph¬ng n¬i ®Æt chi nh¸nh, cöa hµng. - C¸c tæ chøc, c¸ nh©n thùc hiªn dÞch vô t vÊn, kh¶o s¸t, thiÕt kÕ ®¨ng ký, kª khai nép thuÕ víi c¬ quan thuÕ ®Þa ph¬ng n¬i x©y dùng c«ng tr×nh. - C¬ së thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n cho tËp thÓ, c¸ nh©n kinh doanh theo ph¬ng thøc tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh doanh th× tËp thÓ, c¸ nh©n kho¸n ph¶i trùc tiÕp ®¨ng ký, kª khai, nép thuÕ GTGT víi c¬ quan thuÕ n¬i kinh doanh. - C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT, nÕu thùc hiÖn ®óng, ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô cã ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi chÕp h¹ch to¸n sæ kÕ to¸n ®óng chÕ ®é, kª khai nép thuÕ GTGT ®óng chÕ ®é vµ tù nguyÖn ®¨ng ký thùc hiÖn h×nh thøc nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ th× cã thÓ ®îc ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. 2. Kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép NSNN. 1. C¸c c¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ph¶i lËp vµ göi tê khai tÝnh thuÕ GTGT tõng th¸ng kÌm theo b¶ng kª hµng ho¸, dÞch vô mua vµo, b¸n ra theo c¸c mÉu quy ®Þnh (mÉu 01/GTGT, 02/GTGT, 03/GTGT, 04/GTGT, 05/GTGT, 06/GTGT). Thêi gian göi tê khai cña th¸ng cho c¬ quan thuÕ chËm nhÊt lµ trong 10 ngµy ®Çu cña th¸ng tiÕp theo. Trêng hîp kh«ng ph¸t sinh doanh sè b¸n hµng ho¸, dÞch vô, thuÕ ®Çu vµo, thuÕ ®Çu ra, c¬ së kinh doanh vÉn ph¶i kª khai vµ nép tê khai cho c¬ quan thuÕ. 19 - C¬ së nhËn thÇu x©y dùng mµ thêi gian x©y dùng kÐo dµi, viÖc thanh to¸n tiÒn thùc hiÖn theo tiÕn ®é hoÆc theo khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× ph¶i kª khai vµ x¸c ®Þnh thuÕ t¹m nép ph¸t sinh hµng th¸ng tÝnh theo sè tiÒn t¹m thanh to¸n. Khi lËp hãa ®¬n thanh to¸n khèi lîng x©y l¾p bµn giao còng ph¶i x¸c ®Þnh râ phÇn doanh thu cha cã thuÕ vµ thuÕ GTGT. NÕu kh«ng x¸c ®Þnh râ th× thuÕ GTGT ®Çu ra tÝnh trªn tæng doanh thu ®· thanh to¸n. - C¬ së xuÊt hµng b¸n th«ng qua c¸c ®¹i lý, ký göi ph¶i lËp ho¸ ®¬n ghi râ gi¸ giao vµ thuÕ GTGT hµng giao cho c¸c ®¹i lý, ký göi lµm c¬ së tÝnh thuÕ ®Çu ra vµ thuÕ ph¶i nép cña th¸ng (coi lµ t¹m nép). Khi kÕt thóc hîp ®ång hoÆc kÕt thóc n¨m tµi chÝnh, c¬ së thùc hiÖn kª khai quyÕt to¸n hµng thùc tÕ ®· b¸n ®Ó x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép theo thùc tÕ. - C¬ së b¸n hµng ®¹i lý, ký göi kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh trªn doanh thu cña ho¹t ®éng ®¹i lý, ký göi theo ph¬ng ph¸p ¸p dông ®èi víi c¬ së. - §èi víi ®¹i lý b¸n vÐ xæ sè kiÕn thiÕt hëng hoa hång, thuÕ GTGT do c¸c c«ng ty xæ sè kiÕn thiÕt kª khai nép tËp trung t¹i c«ng ty. - §èi víi c¸c Tæng c«ng ty, c«ng ty cã c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc: C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp vµ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc x¸c ®Þnh ®îc thuÕ GTGT ®Çu ra vµ thuÕ GTGT ®Çu vµo ph¶i kª khai, nép thuÕ t¹i ®Þa ph¬ng n¬i c¬ së kinh doanh. C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, thùc hiÖn h¹ch to¸n gi¸ mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô theo gi¸ ®iÒu chuyÓn néi bé, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc doanh thu, thuÕ GTGT ph¶i nép th× C«ng ty hoÆc Tæng c«ng ty kª khai, nép thuÕ tËp trung thay cho c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nh: bÖnh viÖn, tr¹m x¸, nhµ nghØ ®iÒu dìng, viÖn, trêng .. kh«ng trùc tiÕp kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT kh«ng ph¶i kª khai, nép thuÕ vµ kh«ng ®îc khÊu trõ hay hoµn tr¶ thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së mua ®Ó dïng cho ho¹ ®éng cña c¬ së. NÕu ®¬n vÞ cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT th× ph¶i h¹ch to¸n riªng vµ kª khai, nép thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ. 20