Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
lêi nãi ®Çu
§· tõ l©u ho¹t ®éng cña ngµnh xuÊt nhËp khÈu ®· trë nªn quan träng ®èi víi
nÒn kinh tÕ n-íc ta. NhÊt lµ giai ®o¹n ®Êt n-íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chóng ta cÇn ph¶i më réng quan hÖ víi nhiÒu n-íc trªn
thÕ giíi. Quan hÖ ë ®©y kh«ng dõng lai ë møc chÝnh trÞ- x· héi mµ quan hÖ ë
®©y cßn c¶ vÒ nhiÒu mÆt, trong ®ã cã quan hÖ kinh tÕ. HiÖn nay do ®ßi hái
ngµy cµng cao cña ng-êi tiªu dïng vµ sù ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ rÊt
cÇn cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n-íc, chÝnh v× vËy mµ vÊn ®Ò xuÊt nhËp khÈu
®-îc quan t©m h¬n bao giê hÕt. Trong cuéc sèng còng nh- trong kinh doanh
kh«ng ai cã thÓ m-êi ph©n vÑn m-êi, mét n-íc cã nhiÒu ®iÓm m¹nh nh-ng
còng kh«ng tr¸nh næi kh«ng cã ®iÓm yÕu, cã nghÜa lµ kh«ng cã quèc gia nµo
tù tóc ®-îc c¸c tÊt c¶ c¸c mÆt hµng, chÝnh v× thÕ vÊn ®Ò xuÊt khÈu vµ nhËp
khÈu lµ côm tõ cÇn ®-îc nh¾c ®Õn th-êng xuyªn trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña
mçi quèc gia.
NhËn thÊy ®©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ, V× vËy t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng XNK trong c¬ chÕ thÞ tr-êng t¹i c¸c
doanh nghiÖp XNK ®Ó nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ, tõ ®ã rót ra nh÷ng luËn
chøng h÷u Ých lµ c«ng viÖc hµng ngµy hµng giê hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt dÞch vô xuÊt nhËp khÈu
Tõ Liªm - TULTRACO còng cho thÊy r»ng nh÷ng vÊn ®Ò nan gi¶i, nh÷ng
v-íng m¾c ®-îc ®-a lªn gi¶i quyÕt hµng ®Çu chÝnh lµ viÖc lµm sao n¾m b¾t
®-îc mét c¸ch ®Çy ®ñ, thuÇn thôc mäi khÝa c¹nh cña nghiÖp vô kinh doanh
cña chÝnh m×nh, tõ ®ã qu¶n lý vµ ¸p dông ho¹t ®éng nghiÖp vô mét c¸ch linh
ho¹t , s¸ng t¹o, cã hiÖu qu¶ nhÊt trªn c¬ së Ph¸p luËt Nhµ n-íc. ChÝnh v× lÏ ®ã
m¯ em ®± quyÕt ®Þnh chon ®Ò t¯i cho chuyªn ®Ò thùc tËp cña b°n th©n l¯ “Mét
sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña
C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt dÞch vô xuÊt nhËp khÈu Tõ Liªm- TULTRACO”.Víi
nh÷ng kiÕn thøc ®· ®-îc trang bÞ t¹i tr-êng vËn dông vµo thùc tÕ ë n¬i em
thùc tËp, víi mong muèn t×m hiÓu ®Ó cñng cè, n¾m v÷ng kiÕn thøc vµ më
mang tÇm nh×n, tÇm hiÓu biÕt cña m×nh trong lÜnh vùc nµy.
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
Ch-¬ng I.
C¬ së lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh xuÊt nhËp khÈu
I.Mét sè kh¸i niÖm
1.Kh¸i niÖm, b¶n chÊt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
1.1.§Þnh nghÜa.
S¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ nh÷ng ho¹t ®éng sö dung c¸c yÕu
tè s¶n xuÊt, giao dÞch kinh doanh mua- b¸n trong vµ ngoµi n-íc, nh»m môc
®Ých ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr-êng vµ nhu cÇu x· héi, ®-îc thùc hiÖn víi chi phÝ
thÊp nhÊt sao cho s¶n phÈm s¶n xuÊt ra hay kinh doanh tiªu thô ®-îc víi gi¸
hîp lý, bï ®¾p ®-îc chi phÝ vµ cã lîi nhuËn.
C¸c yÕu tè cña s¶n xuÊt bao gåm:
- Nguyªn liÖu
- Lao ®éng
- TiÒn vèn
- §éi ngò c¸c nhµ kinh doanh
1.2.B¶n chÊt
B¶n chÊt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ n©ng cao
n¨ng suÊt lao ®éng. tiÕt kiÖm lao ®éng, më réng thÞ tr-êng nh»m môc ®Ých
t¨ng thªm lîi nhuËn.S¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ mét qu¸ tr×nh diÔn
ra rÊt phøc t¹p:Nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr-êng, ra quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt- mua
b¸n hµng ho¸ theo nhu cÇu cña thÞ tr-êng, tæ chøc s¶n xuÊt- mua b¸n hµng hãa
®ã nh»m thu lîi nhuËn
2.Kh¸i niÖm th-¬ng m¹i vµ kinh doanh th-¬ng m¹i.
2.1.kh¸i niÖm vÒ th-¬ng m¹i
Tõ x-a ®Õn nay côm tõ th-¬ng m¹i cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau,
chñ yÕu lµ do ý kiÕn chñ quan nh×n nhËn trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau.Nh-ng
chung quy l¹i th× th-¬ng m¹i ®-îc hiÓu ng¾n gän lµ mét qu¸ tr×nh trung gian
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
diÔn ra h×nh thøc trao ®æi mua vµ b¸n, nh»m tho¶ m·n nhu cÇu nhÊt ®Þnh nµo
®ã cña ng-êi mua, ng-êi b¸n vµ c¶ ng-êi tiªu dïng.
2.2. Kh¸i niÖm vÒ kinh doanh th-¬ng m¹i.
Kh¸i niÖm vÒ kinh doanh th-¬ng m¹i thùc chÊt nã còng gÇn gièng víi
kh¸i niÖm vÒ th-¬ng m¹i song kinh doanh th-¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh diÔn ra v×
lîi nhuËn.Kinh doanh th-¬ng m¹i bao gåm viÖc thùc hiÖn mét, mét sè hoÆc tÊt
c¶ c¸c c«ng ®o¹n tõ qu¸ tr×nh ®Çu tiªn s¶n xuÊt, s¶n xuÊt trong l-u th«ng, bao
gãi s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trªn thÞ tr-êng nh»m môc ®Ých cuèi cïng
lµ sinh lîi nhuËn.Lîi nhuËn nµy cµng nhiÒu th× cµng tèt vµ hä tÝnh to¸n t×m
mäi c¸ch thøc sao cho ®¶m b¶o cµng tèt hai vÊn ®Ò hä quan t©m:võa ®¶m b¶o
chÊt l-îng s¶n phÈm võa t¹o ra lîi nhuËn tèi ®a.Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®-îc lîi
nhuËn tèi ®a cÇn rÊt nhiÒu yÕu tè nh-: §iÒu kiÖn kinh doanh, nghÖ thuËt l·nh
®¹o kinh doanh...
3. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu
3.1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay, mçi mét doanh
nghiÖp ®Òu cã mét c¸ch kinh doanh riªng cho m×nh nh-: nh»m môc ®Ých
chiÕm lÜnh thÞ tr-êng, gi¶m chi phÝ... Nh-ng do sù tån t¹i cña doanh nghiÖp,
nªn bÊt kú mét doanh nghiÖp kinh doanh nµo còng chó ý ®Õn hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh. VËy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ phÇn lîi
nhuËn ®em l¹i cho doanh nghiÖp sau qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
xuÊt nhËp khÈu.
3.2. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ viÖc nh×n
nhËn, ®¸nh gi¸ l¹i qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Nã ph¶n
¸nh chÊt l-îng, tr×nh ®é qu¶n lý vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu. Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
mét qu¸ tr×nh rÊt quan träng, v× nã cho thÊy ®-îc phÇn lîi nhuËn sau qu¸ tr×nh
kinh doanh, tõ ®ã chung ta cã thÓ rót kinh nghiÖm ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh lÇn sau cã hiÖu qu¶ h¬n
4.Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty cæ phÇn
C«ng ty cæ phÇn lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung sau
®©y:
Vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty ®ù¬c chia thµnh c¸c phÇn b»ng nhau gäi lµ cæ
phÇn. Cæ ®«ng cã thÓ lµ mét tæ chøc, c¸ nh©n, sè l-îng cæ ®«ng tèi thiÓu lµ ba
vµ kh«ng h¹n chÕ tèi ®a.
C«ng ty cæ phÇn cã quyÒn ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng theo
quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n.
C«ng ty cæ phÇn cã t- c¸ch ph¸p nh©n vµ lµ doanh nghiÖp chÞu tr¸ch
nhiÖm h÷u h¹n, cæ ®«ng cña c«ng ty chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nî vµ c¸c nghÜa
vô tµi s¶n cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo c«ng ty.
II. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty dÞch vô kinh
doanh xuÊt nhËp khÈu.
1. C«ng ty XNK vµ ho¹t ®éng kinh doanh th-¬ng m¹i trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n.
1.1 Vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh XNK trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n.
1.1.1Vai trß cña kinh doanh nhËp khÈu.
NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng ®èi víi c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn
nh- n-íc ta, khi mµ khoa hoc còng nh- c¬ së vËt chÊt cña n-íc ta ®ang chËm
ph¸t triÓn th× chóng ta cÇn ph¶i nhËp khÈu mét sè mÆt hµng nh-:m¸y mãc,
khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i...mµ nÒn khoa häc kü thuËt c«ng nghiÖp
n-íc ta ®ang cÇn ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n-íc, ®©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó sau nµy ta cã
thÓ s¶n xuÊt ®-îc nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu ra n-íc ngoµi. NhËp khÈu t¸c
®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng.Lµm ®-îc nhvËy sÏ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ khai th¸c tiÒm n¨ng, thÕ
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
m¹nh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vÒ søc lao ®éng, vèn, c¬ së vËt chÊt, tµi
nguyªn vµ khoa häc kü thuËt.
Trong ®iÒu kiÖn n-íc ta hiÖn nay, vai trß nhËp khÈu ®-îc thÓ hiÖn ë c¸c
khÝa c¹nh sau:
- T¨ng thu nhËp cho nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Ó ®¶m b¶o thªm cho qu¸ tr×nh
x©y dùng c¬ së vËt chÊt, khoa häc kü thuËt, thóc ®Èy cho qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc nh- §¶ng vµ Nhµ n-íc ta ®· x¸c ®Þnh.
- Gãp phÇn lµm cho ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n-íc ph¸t triÓn c©n ®èi h¬n, æn
®Þnh h¬n.
- TËn dông tèi ®a nguån lùc vµ kh¶ n¨ng cña ®Êt n-íc ®Ó ph¸t triÓn kinh
tÕ ®Êt n-íc theo ®Þnh h-¬ng x· héi chñ nghÜa.
- NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu gãp phÇn n©ng cao
chÊt l-îng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¹o m«i tr-êng thuËn lîi cho xuÊt khÈu
hµng ViÖt Nam ra n-íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ n-íc nhËp khÈu.
1.1.2.TÇm quan träng cña xuÊt khÈu ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ.
XuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò ®Êt n-íc nµo còng quan t©m hµng ®Çu, v× nã
®em l¹i lîi nhuËn lín cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®©y lµ ph-¬ng tiÖn ®em ®Õn
sù ph¸t triÓn cho ®Êt n-íc.Ngoµi ra xuÊt khÈu còng ®em ®Õn sù chñ ®éng cho
®Êt n-íc h¬n trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, n©ng cao th-¬ng hiÖu
vµ tiÕng nãi trªn tr-êng quèc tÕ. Nhµ n-íc ta lu«n coi träng vµ thóc ®Èy c¸c
ngµnh kinh tÕ h-íng theo xuÊt khÈu, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ më
réng xuÊt khÈu ®Ó gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu ngo¹i tÖ.
TÇm quan träng cña xuÊt khÈu ®-îc thÓ hiÖn nh- sau:
- XuÊt khÈu t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu.
- XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sang nÒn kinh tÕ h-íng
ngo¹i
- XuÊt khÈu t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n
- XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i
cña n-íc ta.
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
1.2 VÞ trÝ cña c«ng ty XNK trong nÒn Kinh TÕ Quèc D©n.
1.2.1.Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu
Lµ viÖc mua b¸n trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô cña mét n-íc ®èi víi mét
n-íc kh¸c vµ dïng ngo¹i tÖ lµm ph-¬ng tiÖn trao ®æi. Sù trao ®æi nµy lµ mét
h×nh thøc cña mèi quan hÖ x· héi vµ ph¶n ¸nh sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh
tÕ gi÷a nh÷ng ng-êi s¶n xuÊt hµng ho¸ riªng biÖt cña c¸c quèc gia.
1.2.2.VÞ trÝ cña c«ng ty XNK trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ mét ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó
thóc ®Èy ph¸t triÓn ®Êt n-íc.Nã khai th¸c ®-îc nhiÒu lîi thÕ cho n-íc xuÊt
khÈu, ng-îc l¹i nã l¹i më réng qu¸ tr×nh tiªu dïng cho c¶ n-íc nhËp
khÈu.Mét thùc tÕ cho thÊy kh«ng cã mét tæ chøc, c¸ nh©n hay ®Êt n-íc nµo cã
thÓ ph¸t triÓn ®-îc mµ kh«ng cÇn giao l-u, héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi.TÝnh chÊt
th-¬ng m¹i kinh tÕ quèc tÕ mang tÝnh sèng cßn ®èi víi tÊt c¶ c¸c quèc gia. nã
cho phÐp ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng.Trong t×nh h×nh hiÖn nay, nhu cÇu tiªu
dïng cña con ng-êi ngµy cµng cao,trong khi ch-a cã n-íc nµo thùc hiÖn ®-îc
h×nh thøc tù cung tù cÊp mµ chØ chuyªn m«n ho¸ ®-îc mét sè mÆt hµng tho¶
m·n nhu cÇu tiªu dïng, ®iÒu ®ã chøng tá trong bÊt kú nÒn kinh tÕ quèc d©n
nµo còng cÇn ph¶i cã c¶ xuÊt khÈu lÉn nhËp khÈu, nghÜa lµ cÇn h×nh thøc trao
®æi hµng ho¸- c«ng nghÖ...gi÷a c¸c n-íc trªn thÕ giíi.Ngoµi ra, xuÊt nhËp
khÈu gãp phÇn t¨ng thªm quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia trªn tr-êng quèc tÕ trªn
nhiÒu mÆt. Ho¹t ®éng XNK ®èi víi n-íc ta lµ vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu.
Do vËy §¶ng vµ Nhµ n-íc ta chñ tr-¬ng më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi
ngo¹i, trong ®ã lÜnh vùc quan träng lµ vËt t- vµ th-¬ng m¹i hµng ho¸, dÞch vô
víi n-íc ngoµi. §ã lµ chñ tr-¬ng hoµn toµn ®óng ®¾n phï hîp víi thêi ®¹i,
phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Mét quèc
gia kh«ng thÓ x©y dùng nÒn kinh tÕ hoµn chØnh mang tÝnh tù cung, tù cÊp ngay
c¶ ®èi víi mét quèc gia hïng m¹nh v× nã ®ßi hái rÊt tèn kÐm c¶ vÒ vËt chÊt vµ
thêi gian. V× lÏ ®ã cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng XNK, më
réng ngo¹i th-¬ng trªn c¬ së hîp t¸c, b×nh ®¼ng, kh«ng ph©n biÖt thÓ chÕ c«ng
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
t¸c vµ ®«i bªn cïng cã lîi trªn c¬ së nguyªn t¾c cïng tån t¹i vµ ®· ®-îc §¹i
héi §¶ng VII kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n trong h-íng ®i ®ã.
2.C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu
2.1.Nhãm nh©n tè kh¸ch quan.
a. Nh©n tè kinh tÕ - x· héi:
Theo c¬ chÕ më cöa hiÖn nay cña nhµ n-íc ta, cho kinh doanh tÊt c¶ c¸c
lo¹i mÆt hµng d-íi bÊt kú h×nh thøc nµo mµ ph¸p luËt n-íc Céng hoµ x· héi
chñ nghÜa ViÖt Nam kh«ng cÊm, trong ®ã viÖc s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu còng kh«ng ph¶i lµ ngo¹i lÖ. Trong thêi ®¹i nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hµng
ho¸ nhiÒu thµnh phÇn nh- hiÖn nay, viÖc c¹nh tranh trong kinh doanh ®· vµ
®ang diÔn ra khèc liÖt, chÝnh v× vÊn ®Ò ®ã ®· ®Èy c¸c doanh nghiÖp ®øng tr-íc
nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc trong kinh doanh.YÕu tè nµy ®· buéc c¸c doanh
nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng h¬n, ph¶i n¾m b¾t nhanh nhÑn tr-íc c¸c biÕn ®éng cña
thÞ tr-êng thÕ giíi, ph¶i chÞu khã t×m tßi vµ thuyÕt phôc víi c¸c ®èi t¸c, cã vËy
míi cã c¬ may dµnh phÇn th¾ng tr-íc c¸c ®èi thñ. Ngoµi ra yÕu tè tû gi¸ hèi
®o¸i còng t¸c ®éng m¹nh tíi viÖc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, do tû gi¸ hèi
®o¸i cã thÓ biÕn ®éng bÊt th-êng, nã cã thÓ t¸c ®éng theo h-íng tÝch cùc hoÆc
tiªu cùc ®Õn qu¸ tr×nh k×nh doanh xuÊt nhËp khÈu.M«i tr-êng v¨n ho¸ - x· héi
còng cã t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp.Ho¹t ®éng kinh doanh nã võa lµ mét nghÒ nh-ng nã còng lµ mét nghÖ
thuËt, do ®ã ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thµnh c«ng hay kh«ng cßn
phô thuéc vµo tr×nh ®é v¨n ho¸ cña ng-êi qu¶n lý, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn
vµ c«ng nh©n. Doanh nghiÖp chØ cã thÓ thu ®-îc lîi nhuËn cao nÕu s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra phï hîp víi thÞ hiÕu kh¸ch hµng mµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng chÞu ¶nh
h-ëng to lín bëi phong c¸ch, lèi sèng, phong tôc truyÒn thèng cña hä….
b. LuËt ph¸p kinh doanh.
C¸c luËt ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ trong th-¬ng m¹i quèc tÕ t¹o thµnh hµnh
lang ph¸p lý cho c¸c ®¬n vÞ ngo¹i th-¬ng võa ph¶i tu©n theo luËt th-¬ng m¹i
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
trong n-íc, võa ph¶i tu©n theo luËt th-¬ng m¹i quèc tÕ. Nh÷ng ®iÒu luËt Nhµ
n-íc quy ®Þnh sÏ cã t¸c dông khuyÕn khÝch hoÆc h¹n chÕ c«ng t¸c XNK th«ng
qua luËt thuÕ, c¸c møc thuÕ cô thÓ, h¹n ng¹ch... lµ nh÷ng c¨n cø ®Ó doanh
nghiÖp cã nªn tiÕn hµnh XK, hoÆc NK hay kh«ng.
c. Nh©n tè c«ng nghÖ
YÕu tè c«ng nghÖ lu«n ¶nh h-ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu, c«ng nghÖ lu«n ®-îc chó träng v× hiÖu qu¶ nã mang l¹i cho c«ng
ty lµ rÊt lín.Nhê cã khoa hoc c«ng nghÖ mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh
doanh trªn thÕ giíi cã thÓ ký kÕt, th¶o luËn, mua b¸n mét c¸ch dÔ dµng,hiÖu
qu¶, nhanh chãng, chi phÝ Ýt qua ®iÖn tho¹i, fax...Ngoµi ra c«ng nghÖ cßn gióp
viÖc n©ng cao n¨ng xuÊt, s¶n phÈm ®¹t chÊt l-îng cao, chi phÝ gi¸ thµnh
gi¶m....T×nh h×nh ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn sù
ph¸t triÓn c«ng nghÖ cña mçi doanh nghiÖp. Do ®ã, nã ¶nh h-ëng trùc tiÕp
®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
d. Nh©n tè m«i tr-êng ph¸p lý.
BÊt kú mét ho¹t ®éng nµo còng ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt, m«i tr-êng
ph¸p lý bao gåm luËt, c¸c v¨n b¶n d-íi luËt, c¸c quy ph¹m kü thuËt s¶n xuÊt…
M«i tr-êng ph¸p luËt t¹o s©n ch¬i lµnh m¹nh cho c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh, ph¸p luËt lu«n ®¶m b¶o lîi Ých cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh vµ ng-êi tiªu
dïng, ph¸p luËt ®iÒu chØnh mäi hµnh vi cña c¸c doanh nghiÖp. . Do ®ã, mçi
doanh nghiÖp cã nghÜa vô chÊp hµnh mäi quy ®Þnh cña luËt ph¸p. §ång thêi
víi c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn thÞ tr-êng ngoµi n-íc doanh nghiÖp cÇn n¾m
ch¾c, t«n träng luËt ph¸p cña c¸c n-íc së t¹i.
e. Nh©n tè m«i tr-êng chÝnh trÞ.
M«i tr-êng chÝnh trÞ lu«n lµ mét trong nh÷ng lùa chän hµng ®Çu cña c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh.V× nã lµ ®iÒu kiÖn ban ®Çu cuèn hót ®-îc
sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t-.M«i tr-êng chÝnh trÞ æn ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
nhµ ®Çu t- s¶n xuÊt kinh doanh yªn t©m h¬n.§-îc nh- vËy, sÏ t¹o ®iÒu kiÖn
cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong n-íc giao l-u hîp t¸c víi c¸c doanh
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh n-íc ngoµi. NÕu viÖc chÝnh trÞ bÊt æn th× kh«ng
thÓ thu hót ®-îc nhiÒu nhµ ®Çu t- n-íc ngoµi, khi ®ã nhµ n-íc ta kh«ng thÓ
thu hót ®-îc vèn ®Çu t- n-íc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khã kh¨n
h¬n trong viÖc t×m ®èi t¸c kinh doanh ë n-íc ngoµi.V× vËy, m«i tr-êng chÝnh
trÞ lµ mét nh©n tè cã t¸c ®éng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp
f . C¬ së h¹ tÇng
C¬ së h¹ tÇng cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ thêi
gian vËn chuyÓn hµng ho¸ nªn nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy n¬i nµo c¬ së h¹ tÇng ph¸t
triÓn th× n¬i ®ã sÏ thu hót ®-îc nhiÒu ho¹t ®éng ®Çu t-. C¬ së h¹ tÇng thÊp
kÐm ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ ®Çu t-, g©y khã kh¨n trong ho¹t ®éng
cung øng vËt t-, kü thuËt, nguyªn vËt liÖu, mua b¸n hµng ho¸ nªn t¸c ®éng
kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
h. M«i tr-êng kinh tÕ
Møc t¨ng tr-ëng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh
tÕ cña ®Êt n-íc, t×nh tr¹ng l¹m ph¸t, ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh…t¸c
®éng m¹nh mÏ ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Khi nÒn
kinh tÕ t¨ng tr-ëng, thu nhËp quèc d©n cao th× søc mua cña ng-êi d©n sÏ cao
h¬n. Nãi chung tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ, ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh
tranh, t×nh tr¹ng l¹m ph¸t… t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh cung cÇu cña
doanh nghiÖp. Do ®ã, chóng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ còng nh- hiÖu qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
k. C¸c nh©n tè kh¸c
Gi¸ c¶: gi¸ c¶ lu«n biÕn ®æi theo quy luËt cung cÇu, do ®ã cÇn ph¶i ra
gi¸ cho c¸c mÆt hµng phï hîp víi chÊt l-îng hµng ho¸, thÞ hiÕu ng-êi
tiªu dïng. Do ®ã cÇn ph¶i tÝnh to¸n xem mÆt hµng nµo phï hîp cho viÖc
xuÊt nhËp khÈu nhÊt
Sù biÕn ®éng thÞ tr-êng trong n-íc vµ thÞ tr-êng ngoµi n-íc:
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
XuÊt khÈu vµ nhËp khÈu lu«n cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau, chóng cã thÓ sÏ t¸c
®éng tèt cho nhau vµ ng-îc l¹i, nã sÏ t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn t¨ng tr-ëng nÒn
kinh tÕ .Trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ tr-êng, chóng ta tÝnh to¸n nªn xuÊt khÈu
hay nhËp khÈu, sè l-îng bao nhiªu, thÞ tr-êng xuÊt nhËp khÈu ë ®©u? lµ tèi -u
nhÊt.
¶nh h-ëng cña nÒn s¶n xuÊt còng nh- c¸c doanh nghiÖp kinh doanh
th-¬ng m¹i trong vµ ngoµi n-íc:
Sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt trong n-íc còng ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn t×nh
h×nh xuÊt nhËp khÈu.NÕu c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong n-íc ph¸t triÓn,s¶n
xuÊt hµng ho¸ víi chÊt l-îng cao, khi ®ã chóng ta cã thÓ c¹nh tranh ®-îc c¸c
mÆt hµng trªn thÞ tr-êng, cã ®-îc nh- vËy míi n©ng cao ®-îc th-¬ng hiÖu cña
doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng hµng ho¸, tõ ®ã chóng ta ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ
xuÊt khÈu lµm t¨ng thªm thu nhËp quèc doanh.Bªn c¹nh ®ã, hµng ho¸ xuÊt
khÈu cßn thay thÕ ®-îc s¶n phÈm nhËp khÈu, nªn chóng ta cã thÓ gi¶m ®-îc
hµng ho¸ nhËp khÈu.Ng-îc l¹i, nÕu s¶n xuÊt kÐm kh«ng thÓ thay thÕ ®ù¬c c¸c
s¶n phÈm chÊt l-îng cao, hiÖn ®¹i h¬n th× ®-¬ng nhiªn ph¶i nhËp khÈu cña
n-íc ngoµi, lóc ®ã ng©n s¸ch nhËp khÈu lín h¬n, ®©y lµ yÕu tè lµm cho nÒn
kinh tÕ ®Êt n-íc khã ph¸t triÓn, lÖ thuéc vµo nÒn kinh tÕ t- b¶n.Sù ph¸t triÓn
cña s¶n xuÊt trong n-íc ®ång nghÜa víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh xuÊt nhËp
khÈu, muèn vËy c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cÇn ph¶i tù chñ quan hÖ vµ ph¸t
triÓn, s¶n xuÊt.
2.2 Nhãm nh©n tè chñ quan
a. Nh©n tè bé m¸y qu¶n lý hay tæ chøc hµnh chÝnh.
Trong mét tæ chøc yÕu tè bé m¸y qu¶n lý lu«n ph¶i ®-îc coi träng.§Ó bé
m¸y ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tr-íc hÕt c¬ cÊu bé m¸y ph¶i gän nhÑ kh«ng cång
kÒnh vµ kh«ng thiÕu, bè trÝ nh©n sù ®óng víi n¨ng lùc vµ tr¸ch nhiÖm cña b¶n
th©n, ng-êi l·nh ®¹o ph¶i g-¬ng mÉu vµ cã n¨ng lùc.§Ó qu¶n lý tËp trung
thèng nhÊt cÇn sö dông ph-¬ng ph¸p qu¶n lý hµnh chÝnh, nÕu kh«ng sö dông
ph-¬ng ph¸p trªn sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lén xén vÒ qu¶n lý. Do ®ã vÊn ®Ò qu¶n
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
lý con ng-êi lµ rÊt quan träng trong c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y doanh
nghiÖp.Ngoµi ra, doanh nghiÖp kinh doanh ph¶i ph©n cÊp qu¶n lý ph¶i phï
hîp. NÕu ph©n cÊp qu¶n lý kh«ng tèt sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng: Qu¶n lý chång
chÐo lªn nhau, c¬ chÕ qu¶n lý kÐm hiÖu qu¶...
b.Nh©n tè m¹ng l-íi kinh doanh:
Trong thêi ®¹i ngµy nay, m¹ng l-íi kinh doanh lµ th-íc ®o quan träng cho sù
thµnh c«ng trong kinh doanh.Ho¹t ®éng kinh tÕ thÞ tr-êng chøa ®ùng rÊt nhiÒu
c¹nh tranh, doanh nghiÖp muèn cã nhiÒu lîi nhuËn cÇn ph¶i më réng thÞ phÇn
kinh doanh. Do vËy ,m¹ng l-íi kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp lu«n ph¶i
më réng vµ mang tÝnh chÊt l©u dµi, v× m¹ng l-¬Ý kinh doanh dµy ®Æc sÏ dÉn tíi
hiÖu qu¶ kinh doanh cao. Cßn nÕu m¹ng l-íi kinh doanh kh«ng chÝnh x¸c sÏ
®em l¹i cho doanh nghiÖp nh÷ng tæn th-¬ng trong kinh doanh.Tr-íc c¸c t×nh
h×nh ®ã, doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm thÞ tr-êng cho kinh doanh, t×m
kiÕm c¸c thÞ tr-êng tiÒm n¨ng phï hîp víi kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña
doanh nghiÖp.
c. Tr×nh ®é ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ øng dông kü thuËt tiÕn bé vµo
s¶n xuÊt
C¬ së vËt chÊt kü thuËt lµ mét nh©n tè rÊt quan träng ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp bëi v× qu¸ tr×nh t¨ng n¨ng suÊt lao
®éng, t¨ng chÊt l-îng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña tliÖu lao ®éng. ChÊt l-îng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chÞu sù t¸c ®éng m¹nh
mÏ cña tr×nh ®é, c¬ cÊu, tÝnh ®ång bé cña m¸y mãc, thiÕt bÞ d©y chuyÒn c«ng
nghÖ. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng doanh nghiÖp cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt, trang bÞ
kü thuËt hiÖn ®¹i th× cã kh¶ n¨ng ®¹t ®-îc kÕt qu¶, hiÖu qu¶ kinh doanh cao,
s¶n phÈm lµm ra cã søc c¹nh tranh vµ ng-îc l¹i.Trong thêi ®¹i khoa häc c«ng
nghÖ ph¸t triÓn nh- vò b·o hiÖn nay ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp
cÇn ®i t¾t ®ãn ®Çu trang bÞ cho m×nh nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i
d. Kh¶ n¨ng nhËn biÕt, thu thËp, xö lý th«ng tin.
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
§èi víi mçi doanh nghiÖp, ®Ó cã thÓ thµnh c«ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh
gay g¾t hiÖn nay, hä rÊt cÇn cã th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr-êng, th«ng tin vÒ
khoa häc c«ng nghÖ, th«ng tin vÒ c¸c kh¸ch hµng, th«ng tin vÒ c¸c ®èi thñ
c¹nh tranh, th«ng tin vÒ t×nh h×nh cung cÇu hµng ho¸, th«ng tin vÒ t×nh h×nh
kinh tÕ, chÝnh trÞ trong n-íc, quèc tÕ… §ång thêi c¸c doanh nghiÖp còng rÊt
cÇn häc hái kinh nghiÖm cña c¸c doanh nghiÖp trong n-íc còng nh- quèc tÕ,
cÇn biÕt c¸c th«ng tin vÒ nh÷ng thay ®æi trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ
cña nhµ n-íc
Nh÷ng th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
®-îc chiÕn l-îc kinh doanh dµi h¹n vµ ho¹ch ®Þnh c¸c ch-¬ng tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh ng¾n h¹n. Khi doanh nghiÖp cã ®-îc nhiÒu th«ng tin vÒ thÞ tr-êng
vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× doanh nghiÖp sÏ cã thÓ x©y dùng ®-îc mét chiÕn
l-îc c¹nh tranh hiÖu qu¶, gãp phÇn ®em l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cao.Do ®ã, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc khoa häc hÖ thèng th«ng tin néi bé,
®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu th«ng tin víi chi phÝ hîp lý nhÊt.
e.HÖ thèng tæ chøc ®¶m b¶o cung øng vËt t-, nguyªn liÖu cho doanh nghiÖp.
Trong thêi ®iÓm nÒn kinh tÕ c¹nh tranh nh- hiÖn nay, viÖc ®¶m b¶o ®-îc
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th-êng xuyªn ®-îc c¸c doanh nghiÖp rÊt quan
t©m.§Æc biÖt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, viÖc ®¶m
b¶o ®-îc vËt t- vµ nguyªn vËt liÖu rÊt quan träng. V× nh÷ng yÕu tè ®ã quyÕt
®Þnh ®Õn tiÕn ®é ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, cã thÓ lµm ¶nh
h-ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
f. Nh©n tè vËn dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ
ViÖc sö dông c¸c ®ßn bÇy kinh tÕ:tiÒn l-¬ng, chÕ ®é khuyÕn khÝch th-ëngph¹t, c¸c ®Þnh møc kinh tÕ...®óng ®¾n sÏ gióp doanh nghiÖp khai th¸c tèt tiÒm
n¨ng vèn cã, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ng-êi lao ®éng ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc
vèn cã.
3.HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
3.1. C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp
3.1.1. C¸c chØ tiªu doanh lîi.
§èi víi bÊt kú doanh nghiÖp kinh doanh nµo, hä lu«n quan t©m hµng ®Çu lµ
lîi nhuËn. Nh-ng ®Ó cã ®-îc lîi nhuËn ®ã hä ph¶i tÝnh to¸n cÈn thËn, hä ph¶i
dïng c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é lîi nhuËn.
- Doanh lîi cña toµn bé vèn kinh doanh
T + R
DVKD(%) =
x 100
KD
V
DVKD: doanh lîi cña toµn bé vèn kinh doanh
T: L·i tr¶ vèn vay
R: L·i rßng
VKD: Tæng vèn kinh doanh
- Doanh lîi cña vèn tù cã
R x 100
D VTC (%) =
VTC
DVTC: Doanh lîi cña vèn tù cã trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh
VTC: Vèn tù cã
ChØ tiªu nµy cho thÊy mét ®ång vèn tù cã t¹o ra ®-îc bao nhiªu ®ång lîi
nhuËn rßng .
- Ngoµi ra cßn cã chØ tiªu doanh lîi cña doanh thu
R x 100
DTR (%) =
TR
DTR: Doanh lîi cña doanh thu trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh
TR: Doanh thu trong thêi kú ®ã
3.1.2. C¸c chØ tiªu tÝnh hiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ
HiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh
TR x100
H (%)
CPKD
=
TCKD
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
HCPKD : HiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh
TCKD: Chi phÝ kinh doanh
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång chi phÝ bá ra thu ®-îc bao nhiªu ®ång doanh
thu.
HiÖu qu¶ kinh doanh theo tiÒm n¨ng(HTN)
TCKDTT x100
H(%)TN =
TCKDP§
H(%)TN : HiÖu qu¶ kinh doanh theo tiÒm n¨ng
TCKDTT : Chi phÝ kinh doanh thùc tÕ: chi phÝ x¸c ®Þnh trong qu¶n trÞ doanh
nghiÖp.
TCKDP§: Chi phÝ kinh doanh ph¶i ®¹t: lµ chi phÝ kinh doanh trong ®iÒu kiÖn
thuËn lîi nhÊt.
C«ng thøc nµy ®-îc sö dông trong ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña toµn
bé ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng nh- cña bé phËn kinh doanh
riªng lÎ.
3.2. Mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh theo lÜnh vùc ho¹t ®éng
Trong kinh doanh c¸c chØ tiªu hiÖu qña kinh doanh ®¶m b¶o hai vÊn ®Ò:
+ Ph©n tÝch tõng mÆt ho¹t ®éng, hiÖu qu¶ sö dông tõng yÕu tè s¶n xuÊt nh»m
gióp t×m c¸c biÖn ph¸p ®Ó tèi ®a chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ tæng hîp.
+ Ph©n tÝch cã tÝnh chÊt bæ sung cho chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp.
3.2.1. HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng
Lao ®éng lµ yÕu tè c¬ b¶n trong s¶n xuÊt, lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng
trong nguån lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ sö dông lao
®éng biÓu hiÖn ë n¨ng suÊt lao ®éng, møc sinh lêi cña lao ®éng vµ hiÖu suÊt
tiÒn l-¬ng.
* ChØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng
Q
AP
N
=
AL
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
Trong ®ã:
+ APN : n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m (tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt hoÆc gi¸
trÞ)
+ Q: S¶n l-îng (tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt hoÆc gi¸ trÞ)
+ AL: Sè lao ®éng b×nh qu©n trong n¨m
ChØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng ë c«ng thøc nµy cho biÕt sè l-îng s¶n phÈm, hoÆc
gi¸ trÞ s¶n l-îng do mét lao ®éng t¹o ra trong n¨m.
ChØ tiªu møc sinh lêi b×nh qu©n cña lao ®éng
R
BQ =
L
Trong ®ã:
+ BQ: lîi nhuËn do mét lao ®éng t¹o ra.
+ L: sè lao ®éng tham gia.
ChØ tiªu nµy cho biÕt mçi lao ®éng trong doanh nghiÖp t¹o ra ®-îc bao nhiªu
lîi nhuËn trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
* ChØ tiªu hiÖu suÊt tiÒn l-¬ng (HW)
R
HW =
TL
Trong ®ã:
+ TL: Tæng quü tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n tiÒn th-ëng cã tÝnh chÊt l-¬ng trong
kú.
ChØ tiªu nµy cho biÕt chi ra mét ®ång tiÒn l-¬ng th× thu vÒ ®-îc bao nhiªu
®ång lîi nhuËn rßng.
3.2.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn
Sè vßng quay toµn bé vèn (SVV)
TR
SVV =
NguyÔn Anh Tµi
VKD
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
ChØ tiªu nµy cho biÕt toµn bé vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp quay ®-îc bao
nhiªu vßng trong kú.
SVV cµng lín th× hiÖu suÊt sö dông vèn cµng lín.
* HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh (HTSC§)
R
HTSC§ =
TSC§G
Trong ®ã:
+ TSC§: Tµi s¶n cè ®Þnh.
+ HTSC§: HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh
+ TSC§G: Tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú, ®-îc tÝnh theo gi¸
trÞ cßn l¹i cña TSC§ tÝnh ®Õn thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. Ngoµi ra cßn cã thÓ ®-îc
céng thªm chi phÝ x©y dùng dë dang
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång TSC§ trong kú s¶n xuÊt ra b×nh qu©n bao
nhiªu ®ång l·i, thÓ hiÖn tr×nh ®é sö dông TSC§ trong s¶n xuÊt kinh doanh,
kh¶ n¨ng sinh lîi cña TSC§.
- HiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng
R
HVL§ =
VL§
- Víi: HVL§: Lµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng
VL§ : vèn l-u ®éng b×nh qu©n trong n¨m
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l-u ®éng t¹o ra ®-îc bao nhiªu ®ång lîi
nhuËn trong kú.
- Sè vßng lu©n chuyÓn vèn l-u ®éng trong n¨m
TR
SVVL§ =
VL§
Víi: SV VL§ lµ sè vßng lu©n chuyÓn vèn l-u ®éng trong n¨m.
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
ChØ tiªu nµy cho biÕt trong mét n¨m vèn l-u ®éng quay ®-îc bao nhiªu vßng.
SV VL§ cµng cao chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng cµng cao.
3.2.3. HiÖu qu¶ sö dông nguyªn vËt liÖu
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña nguyªn vËt liÖu ng-êi ta th-êng dïng hai chØ tiªu:
- Vßng lu©n chuyÓn nguyªn vËt liÖu (SVNVL)
NVLSD
SVNVL =
NVLDT
Víi:
+ SVNVL: Sè vßng lu©n chuyÓn nguyªn vËt liÖu.
+ NVLSD, NVLDT lÇn l-ît lµ gi¸ vèn nguyªn vËt liÖu ®· dïng vµ gi¸ trÞ
nguyªn vËt liÖu dù tr÷ trong kú.
- Vßng lu©n chuyÓn vËt t- trong s¶n phÈm dë dang (SVSPDD)
zHHCB
SVSPDD =
VTDT
+ zHHCB: Tæng gi¸ thµnh hµng ho¸ ®· chÕ biÕn
+ VTDT: Gi¸ trÞ vËt t- dù tr÷ ®-a vµo chÕ biÕn
Hai chØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c nguån nguyªn liÖu vµ
vËt t- cña doanh nghiÖp. Hai chØ tiªu nµy mµ cao th× cho thÊy doanh nghiÖp ®·
gi¶m ®-îc chi phÝ cho nguyªn vËt liÖu dù tr÷, rót ng¾n chu kú chuyÓn ®æi
nguyªn vËt liÖu thµnh thµnh phÈm, gi¶m bít sù ø ®äng cña nguyªn vËt liÖu,
t¨ng vßng quay cña vèn l-u ®éng.
III.Néi dung c¬ b¶n cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
Sù giao dÞch mua b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô ngo¹i th-¬ng bao giê còng
phøc t¹p h¬n trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô ë trong n-íc v× c¸c bªn xa nhau,
®«ng tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ, hÖ thèng tiÒn tÖ tµi chÝnh ë mçi n-íc kh¸c
nhau, chÝnh s¸ch vµ luËt lÖ mçi n-íc mçi kh¸c. Do ®ã, muèn tiÕn hµnh ho¹t
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
®éng xuÊt nhËp khÈu cã hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ph¶i tu©n
thñ c¸c b-íc sau:
1.Nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ tr-êng xuÊt nhËp khÈu.
ViÖc kinh doanh mua b¸n hµng hãa vµ dÞch vô ngo¹i th-¬ng lu«n tiÒm Èn
nh÷ng rñi ro trong kinh doanh.§Ó viÖc rñi ro ®ã gi¶m xuèng tèi thiÓu, ®iÒu
®Çu tiªn cÇn ph¶i lµm lµ: t×m hiÓu, ®¸nh gi¸ thÞ tr-êng.Nghiªn cøu vµ n¾m
v÷ng ®Æc ®iÓm biÕn ®éng cña t×nh h×nh thÞ tr-êng vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÕ
giíi lµ nh÷ng tiÒn ®Ò quan träng, ®¶m b¶o cho c¸c tæ chøc ngo¹i th-¬ng ho¹t
®éng trªn thÞ tr-êng thÕ giíi t¨ng thu ®-îc ngo¹i tÖ trong xuÊt khÈu vµ tiÕt
kiÖm ®-îc ngo¹i tÖ trong nhËp khÈu. Nghiªn cøu thÞ tr-êng hµng ho¸ thÕ giíi
ph¶i bao gåm viÖc nghiªn cøu toµn bé qóa tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña mét ngµnh
s¶n xuÊt hµng ho¸ cô thÓ, tøc lµ viÖc nghiªn cøu kh«ng chØ giíi h¹n ë lÜnh vùc
l-u th«ng mµ c¶ lÜnh vùc s¶n xuÊt, ph©n phèi hµng ho¸. Nghiªn cøu thÞ tr-êng
hµng ho¸ nh»m hiÓu biÕt vÒ quy luËt vËn ®éng cña chóng. Mçi thÞ tr-êng hµng
ho¸ cô thÓ cã quy luËt vËn ®éng riªng cña nã ®-îc thÓ hiÖn qua nh÷ng biÕn
®æi vÒ nhu cÇu, cung cÊp vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ Êy trªn thÞ tr-êng. N¾m v÷ng c¸c
quy luËt cña thÞ tr-êng hµng ho¸ ®Ó vËn dông gi¶i quyÕt hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò
cña thùc tiÔn kinh doanh liªn quan Ýt nhiÒu tíi vÊn ®Ò thÞ tr-êng nh- th¸i ®é
tiÕp tôc cña ng-êi tiªu dïng, yªu cÇu cña thÞ tr-êng ®èi víi hµng ho¸, c¸c
ngµnh tiªu thô míi, kh¶ n¨ng tiªu thô tiÒm n¨ng, n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng
ho¸, c¸c h×nh thøc vµ biÖn ph¸p th©m nhËp thÞ tr-êng. Khi nghiªn cøu thÞ
tr-êng ph¶i tËp trung tr¶ lêi c¸c c©u hái nh-:ThÞ tr-êng cÇn g×? gi¸ c¶ nh- thÕ
nao? dung l-îng thÞ tr-êng la bao nhiªu?Lùa chän thÞ tr-êng nµo lµ tèi -u
nhÊt...
2.X©y dùng chiÕn l-îc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh XNK.
Qu¸ tr×nh nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ tr-êng, doanh nghiÖp ®· thu ®-îc mét
sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Trªn tinh thÇn Êy ®¬n vÞ kinh doanh lËp ph-¬ng ¸n ho¹t
®éng nh»m ®¹t c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh trong kinh doanh, ph-¬ng ¸n nµy bao
gåm c¸c b-íc sau:
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
- §¸nh gi¸ t×nh h×nh thÞ tr-êng vµ th-¬ng nh©n, ph¸c häa bøc tranh tæng
qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh, nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n.
- Lùa chän mÆt hµng, thêi c¬, ®iÒu kiÖn vµ ph-¬ng thøc kinh doanh. Sù lùa
chän nµy ph¶i cã tÝnh thuyÕt phôc trªn c¬ së ph©n tÝch t×nh h×nh cã liªn quan.
- §Ò ra môc tiªu cô thÓ nh- b¸n ®-îc bao nhiªu hµng? gi¸ c¶ nh- thÕ nµo?
sÏ th©m nhËp thÞ tr-êng nµo?
- §Ò ra biÖn ph¸p thùc hiÖn, nh÷ng biÖn ph¸p nµy lµ c«ng cô ®Ó ®¹t ®-îc
môc tiªu ®Ò ra. Nh÷ng biÖn ph¸p nµy bao gåm c¸c biÖn ph¸p trong n-íc (nh®Çu t- vµo s¶n xuÊt, c¶i tiÕn bao b×, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ...) vµ c¸c biÖn
ph¸p ngoµi n-íc (qu¶ng c¸o, lËp chi nh¸nh n-íc ngoµi, tham gia héi chî...)
- S¬ bé ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc kinh doanh th«ng qua c¸c chØ
tiªu:
+ ChØ tiªu tû suÊt ngo¹i tÖ.
+ ChØ tiªu thêi gian hoµ vèn.
+ ChØ tiªu tû suÊt doanh lîi.
+ ChØ tiªu ®iÓm hoµ vèn.
3.Tæ chøc thùc hiÖn chiÕn l-îc - kÕ ho¹ch kinh doanh XNK.
Sau khi hoµn tÊt c¸c c«ng viÖc trªn chóng ta thùc hiÖn tiÕp mét sè viÖc sau
®©y trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn chiÕn l-îc- kÕ ho¹ch kinh doanh XNK:
a. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång:
b. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång XNK hµng ho¸.
4.§¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh XNK:
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, nhiÒu lóc kh«ng thÓ
tr¸nh ®-îc c¸c sai lÇm, cã khi lµm gi¶m doanh thu cña c«ng ty. §Ó rót kinh
nghiÖm nh÷ng sai lÇm còng nh- n©ng cao ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh cho
nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lÇn sau, chóng ta cÇn ®¸nh gi¸ l¹i
ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng
kinh doanh xuÊt nhËp khÈu chóng ta cã thÓ sö dông c¸c chi tiªu: ChØ tiªu lîi
nhuËn XK vµ NK, ChØ tiªu so s¸nh gi¸ xuÊt nhËp khÈu so víi gi¸ quèc tÕ....
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Khoa Khoa Häc Qu¶n Lý
Nh- vËy ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng rÊt quan träng,
bÊt kú mét quèc gia nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu ph¶i thùc hiÖn quan hÖ
®èi ngo¹i. Nh-ng ®Ó cã ®èi ngo¹i th× cÇn ph¶i ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh
xuÊt nhËp khÈu, muèn vËy chóng ta ph¶i nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Ó h-íng nã ®i
theo mét quü ®¹o cã lîi cho nÒn kinh tÕ.
5.Ph-¬ng h-íng c¬ b¶n nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh XNK
cña doanh nghiÖp.
Tr-íc hÕt mçi doanh nghiÖp ph¶i t¹o mét m«i tr-êng kinh doanh æn
®Þnh.V× m«i tr-êng kinh doanh lµ kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mçi doanh nghiÖp ,
nã t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò vµ thuËn lîi cho viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Nh-ng ®ång thêi nã cã thÓ cã nh÷ng t¸c ®éng xÊu ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh
cña doanh nghiÖp. §Æc biÖt víi c¸c doanh nghiÖp ngo¹i th-¬ng,m«i tr-êng
kinh doanh l¹i ®Æc biÖt quan träng h¬n c¶, bëi kinh doanh th-¬ng m¹i quèc tÕ
phøc t¹p vµ phong phó h¬n h¼n th-¬ng m¹i trong n-íc. V× vËy, t¹o m«i tr-êng
kinh doanh thuËn lîi lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh
XNK.
Thø hai, yªu cÇu doanh nghiÖp kh«ng ngõng ®æi míi c¸c mÆt hµng kinh
doanh ngµy cµng phï hîp víi yªu cÇu cña ng-êi tiªu dïng.Ngoµi ra ®èi víi
ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cÇn ®ßi hái mét sè yªu cÇu sau:
Yªu cÇu NK ph¶i võa ®¶m b¶o phï hîp víi lîi Ých x· héi võa t¹o ra lîi
nhuËn c¸c doanh nghiÖp , chung vµ riªng ph¶i hµi hoµ víi nhau, h×nh thøc
nhËp khÈu ph¶i nhËp khÈu c¸c mÆt hµng tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, nhËp khÈu ph¶i
chän läc, tr¸nh t×nh tr¹ng nhËp khÈu c«ng nghÖ l¹c hËu.Trong ®iÒu kiÖn
chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng viÖc kinh doanh mua b¸n gi÷a c¸c n-íc ®Òu
ph¶i tÝnh theo thêi gi¸ quèc tÕ vµ thanh to¸n víi nhau b»ng ngo¹i tÖ tù do. Do
vËy, tÊt c¶ c¸c hîp ®ång NK ph¶i dùa trªn lîi Ých vµ hiÖu qu¶. Trong ®iÒu kiÖn
nhu cÇu NK ®Ó c«ng nghiÖp ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy cµng lín. Trong
®iÒu kiÖn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cßn non kÐm cña ViÖt nam, gi¸ hµng NK
th-êng rÎ h¬n , phÈm chÊt tèt h¬n. Nh-ng nÕu chØ NK kh«ng chó ý tíi s¶n
NguyÔn Anh Tµi
Líp Qu¶n Lý Kinh TÕ 44B
- Xem thêm -
.PDF 
70 
53990 
143 
