Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Thu nộp quỹ bhxh...

Tài liệu Thu nộp quỹ bhxh

.DOC
58
86
69

Mô tả:

Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm xe c¬ giíi vµ trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi. I. Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh xe c¬ giíi t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. Xe c¬ giíi: Lµ tÊt c¶ c¸c lo¹i xe tham gia giao th«ng trªn ®êng bé b»ng ®éng c¬ cña chÝnh chiÕc xe ®ã, trõ xe ®¹p m¸y. Theo LuËt giao th«ng ®êng bé: t¹i §iÒu 3, Môc 13, 15.  Ph¬ng tiÖn giao th«ng c¬ giíi ®êng bé (sau ®©y gäi lµ xe c¬ giíi) gåm: xe «t«, m¸y kÐo, xe m« t« hai b¸nh, xe m« t« ba b¸nh, xe g¾n m¸y vµ c¸c lo¹i xe t ¬ng tù kÓ c¶ xe c¬ giíi dµnh cho ngêi tµn tËt.  Xe m¸y chuyªn dïng gåm xe m¸y thi c«ng, xe m¸y n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp cã tham gia giao th«ng ®êng bé. 1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña xe c¬ giíi t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng xe c¬ giíi cã mét sè ®Æc ®iÓm sau liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh b¶o hiÓm: - Sè lîng ®Çu xe tham gia giao th«ng ®êng bé ngµy cµng t¨ng vµ cã nh÷ng thêi kú t¨ng ®ét biÕn lµm cho tai n¹n cã nh÷ng thêi kú x¶y ra ngµy cµng nhiÒu vµ cµng nghiªm träng. N¨m 1995 sè lîng «t« lµ 340.779 chiÕc, xe m¸y 3.578.156 chiÕc nhng ®Õn n¨m 2004 (chØ 10 n¨m sau) sè lîng «t« ®· lµ 735.000 chiÕc vµ xe m¸y 12.859.000 chiÕc. VËy chØ trong 10 n¨m sè lîng «t« ®· t¨ng 2,2 lÇn vµ sè lîng xe m¸y ®· t¨ng 3,6 lÇn. - Xe c¬ giíi cã tÝnh ®éng c¬ cao, tÝnh viÖt d· tèt vµ nã tham gia triÖt ®Ó vµo qu¸ tr×nh vËn chuyÓn v× vËy x¸c xuÊt rñi ro lµ rÊt lín. - Xe c¬ giíi tham gia giao th«ng ®êng bé phô thuéc rÊt lín vµo c¬ së h¹ tÇng, thêi tiÕt khÝ hËu, ®Þa h×nh … N¨m 1995 cã 112.996 km ®êng bé, nhng chØ cã 19,8% ®êng r¶i nhùa vµ bª t«ng. Cho ®Õn n¨m 2004 cã 127.678 km, trong ®ã 38% lµ ®êng r¶i nhùa vµ bª t«ng. HiÖn nay níc ta cã 109 ®Ìo dèc nguy hiÓm c¸c lo¹i. - Xe c¬ giíi tham gia giao th«ng ®êng bé chÞu sù chi phèi cña mét sè bé luËt cña quèc gia. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cã tÝnh ®Æc thï nªn ë tÊt c¶ c¸c níc khi ®· cã b¶o hiÓm th× bao giê còng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Vµ ë ViÖt Nam th× nghiÖp vô nµy còng ®· ®îc triÓn khai phæ biÕn vµ réng r·i. §Ó biÕt cô thÓ sè lîng xe c¬ giíi t¹i ViÖt Nam hiÖn nay xem ë b¶ng sau: B¶ng 1: Sè lîng xe c¬ giíi tham gia giao th«ng ®êng bé t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. ChØ tiªu Tæng sè «t« + xe ¤t« Xe m¸y N¨m 1995 1996 m¸y Sè lîng 3.918.935 4.494.250 Tèc ®é t¨ng (%) 17,6 14,7 Sè lîng 340.779 386.976 Tèc ®é t¨ng (%) 03,3 13,5 Sè lîng 3.578.156 4.208.274 Tèc ®é t¨ng (%) 19,3 17,6 Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 5.244.978 5.643.000 6.051.000 6.965.562 8.916.134 10.880.401 12.054.000 13.594.000 Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. 16,7 07,6 07,2 15,1 28,0 22,0 10,8 12,7 417.768 443.000 465.000 486.608 557.092 607.401 675.000 735.000 07,9 06,0 04,9 04,6 14,5 09,0 11,1 08,8 4.827.210 14,7 5.200.000 07,7 5.586.000 07,4 6.478.954 15,9 8.389.042 29,5 10.273.000 22,4 11.379.000 10,7 12.859.000 13,0 (Nguån: c«ng ty Pjico). 2. T×nh h×nh tai n¹n giao th«ng ®êng bé t¹i ViÖt Nam. Tai n¹n giao th«ng nãi chung vµ tai n¹n giao th«ng ®êng bé nãi riªng ®ang lµ th¸ch thøc ®èi víi tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ gíi. HiÖn nay tai n¹n giao th«ng ë ViÖt Nam ®ang gia t¨ng rÊt ®¸ng lo ng¹i vµ còng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña d luËn X· héi, cña §¶ng vµ cña ChÝnh Phñ. Tai n¹n giao th«ng x¶y ra thêng ®Ó l¹i hËu qu¶ rÊt nÆng lÒ vµ hiÖn nµy nã ®ang lµ bµi to¸n kh«ng cã lêi gi¶i ®èi víi m¹ng líi giao th«ng ë níc ta. Qua sè liÖu thèng kª cho thÊy sè vô tai n¹n giao th«ng ngµy mét t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ quy m«. §ßi hái tÊt c¶ c¸c ngµnh c¸c cÊp cã liªn quan ph¶i sím vµo cuéc t×m ra lêi gi¶i cho bµi to¸n nµy v× tai n¹n giao th«ng lµm mÊt ®i cña c¶i cña x· héi, mÊt æn ®Þnh x· héi, nghiªm träng h¬n lµ hËu qu¶ cña nã ®Ó l¹i. Sè vô tai n¹n giao th«ng ë níc ta cã chiÒu híng ngµy mét t¨ng cao, n¨m 1995 x¶y ra 15.376 vô, ®Õn n¨m 2002 sè vô tai n¹n x¶y ra ®· gÊp 1,8 lÇn sè vô n¨m 1995 (x¶y ra 27.134 vô). Riªng 2 n¨m trë l¹i ®©y sè vô tai n¹n cã chiÒu h íng ch÷ng l¹i do sù ®Çu t, n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vµ ý thøc chÊp hµnh luËt lÖ an toµn giao th«ng cña ngêi d©n ®· ®îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. §Æc biÖt n¨m 2003 tèc ®é t¨ng tai n¹n giao th«ng mang dÊu ©m (-28,2%) ®©y lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng còng do trong n¨m nµy c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh tai n¹n giao th«ng nh: gi¶i to¶ chç lÊn chiÕm lßng ®êng vØa hÌ, häp chî tr¸i phÐp… cho tíi nh÷ng biÖn ph¸p m¹nh tay nh: b¾n tèc ®é, kiÓm tra nång ®é cån… còng trong n¨m nµy rÊt nhiÒu dù ¸n an toµn giao th«ng ®· ®îc ®a vµo ho¹t ®éng vµ cã t¸c dông tÝch cùc. Tai n¹n giao th«ng kh«ng chØ gia t¨ng vÒ sè lîng mµ nguy hiÓm h¬n ®ã lµ quy m« cña tai n¹n. Tõ n¨m 1995 sè ngêi chÕt do tai n¹n giao th«ng lµ 5.431 ®Õn n¨m 2004 con sè nµy ®· gÊp 2,3 lÇn (sè ngêi chÕt do tai n¹n giao th«ng n¨m 2004 lµ 12.644 ngêi) trong ®ã kh«ng Ýt ngêi lµ nh÷ng lao ®éng chÝnh trong gia ®×nh, trô cét trong gia ®×nh mµ sù ra ®i qu¸ ®ét ngét cña hä lµ mét có sèc lín ®èi víi gia ®×nh ®ã vµ ngµy h«m sau con em hä sÏ sèng ra sao? Nguy hiÓm h¬n trong sè nh÷ng n¹n nh©n ®ã cã kh«ng Ýt nh÷ng thanh niªn trÎ tuæi (nguån lao ®éng t¬ng lai cña ®Êt níc) hä võa lµ n¹n nh©n nhng còng ®ång thêi lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn tai n¹n chØ v× mét phót thiÕu suy nghÜ, bång bét, ®©y lµ ®iÒu ®¸ng tiÕc nhÊt mµ chóng ta ph¶i lªn ¸n vµ ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p can thiÖp thÝch hîp ngay tõ ®Çu tríc khi tai n¹n ®¸ng tiÕc x¶y ra. Quy m« cña tai n¹n cßn ®îc thÓ hiÖn qua sè ngêi bÞ th¬ng do tai n¹n giao th«ng. N¨m 1995 cã 16.921 ngêi bÞ th¬ng do tai n¹n giao th«ng ®Õn n¨m 2004 con sè nµy ®· lµ 21.728 ngêi. §©y lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng qu¸ t¶i ë c¸c bÖnh viÖn tõ TW ®Õn ®Þa ph¬ng vµ trong sè nh÷ng ngêi bÞ th¬ng sÏ cã kh«ng Ýt ngêi trë thµnh tµn tËt vÜnh viÔn (ngêi thùc vËt) sèng dùa vµo thu nhËp vµ kh¶ n¨ng ch¨m Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. sãc cña ngêi kh¸c. ThiÖt h¹i vÒ ngêi trong tai n¹n giao th«ng lµ thiÖt h¹i v« gi¸ mµ kh«ng ai muèn gÆp ph¶i do vËy, ®Ó h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt thiÖt h¹i do tai n¹n giao th«ng g©y ra phô thuéc vµo ý thøc vµ hµnh ®éng cña tÊt c¶ mäi ngêi. §Ó biÕt cô thÓ t×nh h×nh tai n¹n giao th«ng ë ViÖt Nam qua c¸c n¨m xem ë b¶ng sau: B¶ng 2:T×nh h×nh tai n¹n giao th«ng ®êng bé ë ViÖt Nam tõ n¨m 1995-2004. ChØ tiªu N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Sè vô tai n¹n Sè vô (vô) 15.376 19.075 19.159 19.975 20.773 22.486 25.041 27.134 19.852 20.944 Tèc ®é t¨ng (%) +17,2 +24,0 +0,4 +4,3 +3,8 +8,5 +11,3 +8,3 -28,2 +5,5 Sè ngêi chÕt Sè ngêi (ngêi) 5.431 5.581 5.681 6.067 6.671 7.501 10.477 12.801 11.319 12.644 Tèc ®é t¨ng (%) +19,3 +2,7 +1,8 +6,8 +9,9 +12,4 +39,6 +22,2 -9,4 +11,7 Sè ngêi bÞ th¬ng Sè ngêi (ngêi) Tèc ®é t¨ng (%) Tû lÖ sè ngêi chÕt trªn 10.000 xe c¬ giíi 16.921 +29,5 13,8 21.556 +27,3 12,1 21.905 +1,6 10,8 22.723 +3,7 10,7 23.911 +5,2 10,9 25.401 +6,2 10,7 29.188 +14,9 11,7 30.733 +5,3 11,8 20.401 -35,2 9,4 21.728 +6,5 9,3 (Nguån: C«ng ty Pjico) T×nh h×nh tai n¹n giao th«ng t¨ng mét c¸ch ®¸ng lo ng¹i nh vËy lµ bëi c¸c nguyªn nh©n sau:  Nguyªn nh©n kh¸ch quan: - XuÊt ph¸p tõ ®Æc ®iÓm cña xe c¬ giíi lµ cã tÝnh ®éng c¬ cao vµ tham gia triÖt ®Ó vµo qu¸ tr×nh vËn chuyÓn v× vËy, x¸c xuÊt rñi ro lín h¬n c¸c lo¹i h×nh giao th«ng vËn t¶i kh¸c. - Níc ta n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi nãng Èm, ma nhiÒu, thêng xuyªn gÆp ph¶i h¹n h¸n, lò lôt, ®Þa h×nh hiÓm trë 3/4 diÖn tÝch lµ ®åi nói g©y khã kh¨n cho viÖc ®i l¹i vËn chuyÓn.  Nguyªn nh©n chñ quan: - Do nhu cÇu vËn chuyÓn, ®i l¹i céng víi gi¸ thµnh xe c¬ giíi ngµy cµng h¹ lµm cho sè lîng xe c¬ giíi tham gia giao th«ng t¨ng ®ét biÕn. HiÖn nay c¶ níc cã 735.000 xe «t« vµ 12.859.000 xe m¸y. Trong ®ã tèc ®é gia t¨ng cña xe «t« hµng n¨m lµ 8-9% (kho¶ng 50.000 chiÕc/n¨m) cßn tèc ®é gia t¨ng cña xe m¸y lµ 20-30% (kho¶ng 1,5- 2 triÖu chiÕc/n¨m). Sù gia t¨ng qu¸ nhanh cña c¸c ph¬ng tiÖn c¬ giíi trong khi c¬ së h¹ tÇng cha ®¸p øng kÞp lµm cho mËt ®é c¸c ph¬ng tiÖn trªn ®êng t¨ng lªn còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng x¸c xuÊt g©y tai n¹n giao th«ng. - C¬ së h¹ tÇng phôc vô giao th«ng ®êng bé trong nh÷ng n¨m qua ®· ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc víi tèc ®é gia t¨ng cña c¸c ph¬ng tiÖn nhÊt lµ t¹i c¸c thµnh phè lín nh Hµ Néi vµ Tp. HCM. - Nguyªn nh©n trùc tiÕp vµ chñ yÕu cña c¸c vô tai n¹n giao th«ng xuÊt ph¸t tõ ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn trong ®ã, ý thøc cña ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn lµ nguyªn nh©n chÝnh. Thèng kª nguyªn nh©n g©y tai n¹n giao th«ng cña nhiÒu n¨m qua ®Òu Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. cho thÊy tõ 70- 80% c¸c vô tai n¹n giao th«ng lµ do ngêi tham gia giao th«ng kh«ng chÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh vÒ trËt tù an toµn giao th«ng (vi ph¹m tèc ®é chiÕm 30%, tr¸ch vît sai quy ®Þnh chiÕm 21%, say rîu bia chiÕm 7,3%…). Tæng sè xe c¬ giíi ®êng bé lµ 13.594.000 xe nhng chØ cã 5.863.857 ngêi cã giÊy phÐp l¸i xe chiÕm 43,1%. §iÒu nµy cho thÊy cßn nhiÒu ngêi kh«ng cÇn häc luËt, kh«ng cÇn thi giÊy phÐp l¸i xe nhng vÉn ngang nhiªn ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn, coi thêng ph¸p luËt. - ý thøc nghiªm chØnh chÊp hµnh luËt lÖ giao th«ng cña ngêi d©n ViÖt Nam cßn kÐm. HiÖn tîng lÊn chiÕm lßng ®êng, vØa hÌ lµm n¬i bu«n b¸n, kinh doanh, häp chî… x¶y ra phæ biÕn, hiÖn tîng coi ®êng quèc lé lµ s©n ph¬i, n¬i tËp kÕt vËt liÖu x©y dùng, n¬i ch¬i thÓ thao… tiÒm Èn nhiÒu nguy c¬ dÉn ®Õn mÊt an toµn giao th«ng. II. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ t¸c dông cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. 1. u ®iÓm cña lo¹i h×nh giao th«ng ®êng bé t¹i ViÖt Nam. - Xe c¬ giíi cã tÝnh ®éng c¬ cao, linh ho¹t víi sù tham gia ®«ng ®¶o cña c¸c lo¹i xe: xe t¶i, xe kh¸ch, xe con, xe m¸y… ho¹t ®éng trong ph¹m vi réng kÓ c¶ ®Þa h×nh phøc t¹p, cã thÓ vËn chuyÓn ngêi vµ hµng ho¸ tíi nh÷ng n¬i mµ c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c kh«ng thÓ ®Õn ®îc. - Tèc ®é vËn chuyÓn cña lo¹i h×nh vËn t¶i nµy nhanh víi chi phÝ võa ph¶i. TiÒn vèn ®Çu t mua s¾m ph¬ng tiÖn, x©y dùng bÕn b·i Ýt tèn kÐm h¬n c¸c h×nh thøc kh¸c, phï hîp víi hoµn c¶nh ®Êt níc vµ thu nhËp cña ngêi d©n ViÖt Nam. - ViÖc sö dông c¸c ph¬ng xe c¬ giíi còng ®¬n gi¶n vµ thuËn tiÖn h¬n c¸c lo¹i ph¬ng tiÖn kh¸c. Víi u ®iÓm trªn sè lîng xe c¬ giíi t¹i ViÖt Nam hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn nh vò b·o. 2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. T×nh tr¹ng tai n¹n giao th«ng ngµy cµng t¨ng c¶ vÒ sè vô vµ møc ®é nghiªm träng. MÆt kh¸c, cã tíi 70% sè ngêi ®i trªn c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng lµ ngêi chñ, ngêi trô cét trong gia ®×nh còng nh ë c¸c doanh nghiÖp nªn khi tai n¹n giao th«ng x¶y ra th× thiÖt h¹i kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi vô tai n¹n mµ cßn lµm mÊt thu nhËp cho c¶ gia ®×nh, ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ hËu qu¶ cho nÒn Kinh tÕ quèc d©n. Bªn c¹nh ®ã, cã nh÷ng chñ xe g©y tai n¹n råi bæ trèn. ViÖc gi¶i quyÕt båi thêng trë nªn khã kh¨n, lîi Ých cña ngêi bÞ n¹n kh«ng ®îc b¶o ®¶m, g©y ¶nh hëng tiªu cùc trong d luËn x· héi. Bëi vËy, nhu cÇu lËp quü chung ®Ó bï ®¾p tæn thÊt lµ mét yÕu tè kh¸ch quan. §ã lµ lý do c¬ b¶n cho thÊy sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cho sù ra ®êi cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Khi tai n¹n giao th«ng x¶y ra, ngêi cã lçi ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i do anh ta g©y ra bao gåm: - ThiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n cña ngêi thø ba vµ hµnh kh¸ch vËn chuyÓn trªn xe. - ThiÖt h¹i vÒ hµng ho¸ vËn chuyÓn trªn xe. - ThiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n còng nh thiÖt h¹i do gi¸n ®o¹n kinh doanh cña chÝnh chñ xe. Trªn thùc tÕ viÖc gi¶i quyÕt hËu qu¶ cña nh÷ng vô tai n¹n giao th«ng th êng rÊt phøc t¹p vµ mÊt nhiÒu thêi gian v× mét sè lý do: Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. - Sau khi g©y tai n¹n mét phÇn do ho¶ng sî, mét phÇn do thiÕu tr¸ch nhiÖm, l¸i xe ®· bá trèn ®Ó mÆc cho n¹n nh©n ph¶i chÞu hËu qu¶. - L¸i xe qu¸ nghÌo, kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó båi thêng thiÖt h¹i cho ngêi thø ba còng nh cho chñ xe vµ hµng ho¸ trªn xe. - Sau tai n¹n l¸i xe bÞ thiÖt m¹ng kh«ng thÓ båi thêng cho n¹n nh©n ®îc. VËy ®Ó ®¶m b¶o bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i sau nh÷ng vô tai n¹n, th× viÖc tham gia b¶o hiÓm xe c¬ giíi lµ hoµn toµn cÇn thiÕt. Nhµ b¶o hiÓm sÏ bï ®¾p c¸c thiÖt h¹i cña chÝnh chñ xe còng nh thay mÆt chñ xe båi thêng cho ngêi thø ba, gióp hä nhanh chãng kh¾c phôc hËu qu¶ tai n¹n vµ sím æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh, æn ®Þnh cuéc sèng. 3. T¸c dông cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Ho¹t ®éng cña nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi ®· ®em l¹i cho c¸ nh©n, tæ chøc, x· héi nh÷ng t¸c dông to lín sau: - §èi víi c¸ nh©n: Rñi ro lµ yÕu tè ngÉu nhiªn kh«ng lêng tríc ®îc, cã thÓ x¶y ra cho bÊt cø c¸ nh©n, bÊt cø ph¬ng tiÖn giao th«ng nµo vµ hoµn toµn n»m ngoµi ý muèn chñ quan cña con ngêi. Thªm vµo ®ã xe c¬ giíi dï lµ xe m¸y còng lµ mét tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín. Do vËy b¶o hiÓm xe c¬ giíi ra ®êi gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh, kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ khã kh¨n vÒ vËt chÊt còng nh tinh thÇn cho ngêi bÞ n¹n, gióp hä nhanh chãng kh«i phôc sau rñi ro tai n¹n. §ång thêi, nã còng gióp chñ ph¬ng tiÖn tr¸ch ®îc nh÷ng kho¶n chi phÝ bÊt thêng lµm mÊt c©n ®èi tµi chÝnh, ®¶m b¶o cho ngêi bÞ thiÖt h¹i ®îc thùc hiÖn nghiªm tóc nghÜa vô d©n sù cña chñ tr¸ch nhiÖm. Nhê cã quü tËp chung cña nhµ b¶o hiÓm, khi cã tai n¹n x¶y ra nhµ b¶o hiÓm gi¶i quyÕt båi thêng nhanh chãng, kÞp thêi gãp phÇn xoa dÞu bít c¨ng th¼ng gi÷a chñ xe vµ n¹n nh©n. - §èi víi x· héi: ViÖc triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi ®· gãp phÇn ®¶m b¶o an ninh vµ an toµn x· héi. Th«ng qua c«ng t¸c th¬ng lîng, hoµ gi¶i lµm gi¶m bít bøc sóc c¨ng th¼ng gi÷a chñ xe vµ ngêi bÞ thiÖt h¹i trong vô tai n¹n. Nã còng gióp l¸i xe lu«n cã ý thøc chÊp hµnh luËt lÖ an toµn giao th«ng gãp phÇn ng¨n ngõa tæn thÊt. - §èi víi Nhµ Níc: NghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi ra ®êi còng gãp phÇn gi¶m bít g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch Nhµ Níc ®ång thêi lµm t¨ng thu cho ng©n s¸ch Nhµ Níc, t¨ng thu ngo¹i tÖ cho Nhµ Níc. PhÝ b¶o hiÓm lµ nguån tµi chÝnh ®¸ng kÓ, ngoµi viÖc ®îc dïng ®Ó båi thêng thiÖt h¹i vµ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, nã cßn ®îc dïng ®Ó n©ng cÊp vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng giao th«ng, mét mÆt gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ, mÆt kh¸c h¹n chÕ tai n¹n giao th«ng x¶y ra vµ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. III. Mét sè nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi. 1. B¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba. B¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba ®©y lµ h×nh thøc b¶o hiÓm b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ c¸c chñ xe c¬ giíi, bëi v×: Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. - Xe c¬ giíi lµ mét nguån nguy hiÓm cao ®é cã thÓ g©y tai n¹n bÊt cø lóc nµo mµ con ngêi kh«ng thÓ lêng tríc ®îc. §Êt níc ngµy cµng ph¸t triÓn, m¹ng líi giao th«ng ngµy cµng dµy ®Æc th× tai n¹n do xe c¬ giíi g©y ra ngµy cµng nhiÒu. - B¶o hiÓm TNDS cña xe c¬ giíi lµ mét biÖn ph¸p kinh tÕ mµ c¸c chñ xe cã tr¸ch nhiÖm ®ãng gãp vÒ mÆt tµi chÝnh ®Ó h×nh thµnh nªn quü b¶o hiÓm do c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm qu¶n lý. Quü nµy nh»m ®¶m b¶o båi thêng nhanh chãng, kh¾c phôc hËu qu¶ kÞp thêi, b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng hîp ph¸p cña nh÷ng ngêi bÞ thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ vµ tµi s¶n do xe c¬ giíi g©y ra. §Æc biÖt lµ trong tr êng hîp ngêi g©y tai n¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng vÒ kinh tÕ ®Ó ®Òn bï thiÖt h¹i hoÆc ngêi ®ã còng ®· tö vong trong chÝnh vô tai n¹n ®ã. - Th«ng qua quü nµy, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm thùc hiÖn viÖc båi thêng, bï ®¾p cho chñ xe khi gÆp ph¶i rñi ro sù cè tai n¹n x¶y ra, gióp chñ xe kh¾c phôc ® îc hËu qu¶ tµi chÝnh, æn ®Þnh s¶n xuÊt, gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ x· héi. - Ngoµi ra quü nµy cßn ®îc söa dông mét phÇn vµo viÖc ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt th«ng qua viÖc ®ãng gãp x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh phôc vô an toµn giao th«ng nh c¸c ®êng tho¸t n¹n, c¸c biÓn b¸o nguy hiÓm… vµ tæ chøc c¸c chiÕn dÞch tuyªn truyÒn réng r·i vÒ luËt giao th«ng, gi¸o dôc ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt cña mäi ngêi khi tham gia giao th«ng. a. §èi tîng b¶o hiÓm: Ngêi tham gia b¶o hiÓm th«ng thêng lµ chñ xe, cã thÓ lµ c¸ nh©n hay ®¹i diÖn cho mét tËp thÓ. Ngêi b¶o hiÓm chØ nhËn b¶o hiÓm cho phÇn TNDS cña chñ xe ph¸t sinh do sù ho¹t ®éng vµ ®iÒu khiÓn xe c¬ giíi cña ngêi l¸i xe. Nh vËy, ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm lµ phÇn TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba. Tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba lµ tr¸ch nhiÖm hay nghÜa vô båi thêng ngoµi hîp ®ång cña chñ xe hay l¸i xe cho ngêi thø ba do viÖc lu hµnh xe g©y nªn. §èi tîng ®îc b¶o hiÓm kh«ng ®îc x¸c ®Þnh tríc. ChØ khi nµo viÖc lu hµnh xe g©y ra tai n¹n cã ph¸t sinh TNDS cña chñ xe ®èi víi ngêi thø ba th× ®èi tîng nµy míi ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ. C¸c ®iÒu kiÖn ph¸t sinh TNDS cña chñ xe ®èi víi ng êi thø ba bao gåm: - §iÒu kiÖn thø nhÊt: Cã thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, tÝnh m¹ng hoÆc søc khoÎ cña bªn thø ba. - §iÒu kiÖn thø hai: Chñ xe (l¸i xe) ph¶i cã hµnh vi tr¸i ph¸t luËt. Cã thÓ do v« t×nh hay cè ý mµ l¸i xe vi ph¹m luËt giao th«ng ®êng bé, hoÆc vi ph¹m c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Nhµ níc… - §iÒu kiÖn thø ba: Ph¶i cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a hµnh vi tr¸i ph¸t luËt cña chñ xe (l¸i xe) víi nh÷ng thiÖt h¹i cña ngêi thø ba. - §iÒu kiÖn thø t: Chñ xe (l¸i xe) ph¶i cã lçi. Thùc tÕ chØ cÇn ®ång thêi x¶y ra ba ®iÒu kiÖn thø nhÊt, thø hai, thø ba lµ ph¸t sinh TNDS ®èi víi ngêi thø ba cña chñ xe (l¸i xe). NÕu thiÕu mét trong ba ®iÒu kiÖn trªn TNDS cña chñ xe sÏ kh«ng ph¸t sinh, vµ do ®ã kh«ng ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm. §iÒu kiÖn thø t cã thÓ cã hoÆc kh«ng, v× nhiÒu khi tai n¹n x¶y ra lµ do tÝnh nguy hiÓm cao ®é cña xe c¬ giíi mµ kh«ng hoµn toµn do lçi cña chñ xe (l¸i xe). VÝ dô: Xe ®ang ch¹y bÞ næ lèp, l¸i xe mÊt kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn nªn ®· g©y ra tai n¹n. Trong trêng hîp nµy, TNDS vÉn cã thÓ ph¸t sinh nÕu cã ®ñ ba ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn. Chó ý r»ng, bªn thø ba trong b¶o hiÓm TNDS chñ xe c¬ giíi lµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp bÞ thiÖt h¹i do hËu qu¶ cña vô tai n¹n nhng lo¹i trõ: - L¸i, phô xe, ngêi lµm c«ng cho chñ xe. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. - Nh÷ng ngêi l¸i xe ph¶i nu«i dìng nh cha, mÑ, vî, chång, con c¸i… - Hµnh kh¸ch, nh÷ng ngêi cã mÆt trªn xe. b. Ph¹m vi b¶o hiÓm: • Ngêi b¶o hiÓm nhËn b¶o ®¶m cho c¸c rñi ro bÊt ngê kh«ng lêng tríc g©y ra tai n¹n vµ lµm ph¸t sinh TNDS cña chñ xe. Cô thÓ, c¸c thiÖt h¹i n»m trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña ngêi b¶o hiÓm bao gåm: - Tai n¹n g©y thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña bªn thø ba; - Tai n¹n g©y thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, hµng ho¸… cña bªn thø ba; - Tai n¹n g©y thiÖt tµi s¶n lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh hoÆc gi¶m thu nhËp; - C¸c chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý ®Ó thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ng¨n ngõa h¹n chÕ thiÖt h¹i; c¸c chi phÝ thùc hiÖn biÖn ph¸p ®Ò xuÊt cña c¬ quan b¶o hiÓm (kÓ c¶ biÖn ph¸p kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶). - Nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng, søc khoÎ cña nh÷ng ngêi tham gia cøu ch÷a, ng¨n ngõa tai n¹n, chi phÝ cÊp cøu vµ ch¨m sãc n¹n nh©n. • C¸c rñi ro ®îc lo¹i trõ: Ngêi b¶o hiÓm kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng thiÖt h¹i cña c¸c tai n¹n mÆc dï cã ph¸t sinh TNDS trong c¸c trêng hîp sau: - Hµnh ®éng cè ý g©y thiÖt h¹i cña chñ xe, l¸i xe vµ ngêi bÞ thiÖt h¹i. - Xe kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn kü thuËt vµ thiÕt bÞ an toµn ®Ó tham gia giao th«ng theo quy ®Þnh cña ®iÒu lÖ trËt tù an toµn giao th«ng vËn t¶i ®êng bé. - Chñ xe hoÆc l¸i xe vi ph¹m nghiªm träng trËt tù an toµn giao th«ng ®êng bé nh: + Xe kh«ng cã giÊy phÐp lu hµnh, giÊy chøng nhËn kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt vµ m«i trêng. + L¸i xe kh«ng cã b»ng l¸i hoÆc b»ng l¸i bÞ tÞch thu, b»ng kh«ng hîp lÖ. + L¸i xe bÞ ¶nh hëng cña c¸c chÊt khÝch thÝch nh: rîu, bia, ma tuý… + Xe chë chÊt ch¸y, næ tr¸i phÐp. + Xe sö dông ®Ó tËp l¸i, ®ua thÓ thao, ®ua xe tr¸i phÐp, ch¹y thö sau khi söa ch÷a. + Xe ®i vµo ®êng cÊm, khu vùc cÊm, xe ®i ®ªm kh«ng cã ®Ìn chiÕu s¸ng hoÆc chØ cã ®Ìn bªn ph¶i. + Xe kh«ng cã hÖ thèng l¸i bªn ph¶i. - ThiÖt h¹i do chiÕn tranh, b¹o ®éng. - ThiÖt h¹i gi¸n tiÕp do tai n¹n nh gi¶m gi¸ trÞ th¬ng m¹i, lµm ®×nh trÖ s¶n xuÊt kinh doanh. - ThiÖt h¹i ®èi víi tµi s¶n bÞ cíp, bÞ mÊt c¾p trong tai n¹n. - Tai n¹n x¶y ra ngoµi l·nh thæ quèc gia (trõ khi cã tho¶ thuËn kh¸c). Ngoµi ra, ngêi b¶o hiÓm còng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng thiÖt h¹i ®èi víi nh÷ng tµi s¶n ®Æc biÖt nh: + Vµng b¹c, ®¸ quý. + TiÒn, c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ trÞ nh tiÒn. + §å cæ, tranh ¶nh quý hiÕm. + Thi hµi, hµi cèt. c. PhÝ b¶o hiÓm: Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a.  PhÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh theo ®Çu ph¬ng tiÖn. Ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ãng phÝ b¶o hiÓm TNDS chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba theo sè lîng ®Çu ph¬ng tiÖn cña m×nh. MÆt kh¸c, c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c nhau vÒ chñng lo¹i, vÒ ®é lín cã x¸c xuÊt g©y ra tai n¹n kh¸c nhau. Do ®ã, phÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh riªng cho tõng lo¹i ph¬ng tiÖn (hoÆc nhãm ph¬ng tiÖn) tuú theo mçi ®Çu ph¬ng tiÖn. PhÝ b¶o hiÓm tÝnh cho mçi ®Çu ph¬ng tiÖn ®èi víi mçi lo¹i ph¬ng tiÖn (thêng tÝnh theo n¨m) lµ: P=f+d Trong ®ã: P – PhÝ b¶o hiÓm / ®Çu ph¬ng tiÖn f - PhÝ thuÇn d – Phô phÝ PhÝ thuÇn ®îc tÝnh theo c«ng thøc: n ∑ Si x Ti i=1 f= n∑ Ci i=1 Trong ®ã: Si – Sè vô tai n¹n x¶y ra cã ph¸t sinh TNDS cña chñ xe ®îc b¶o hiÓm båi thêng trong n¨m thø i. Ti – Sè tiÒn båi thêng b×nh qu©n 1 vô tai n¹n trong n¨m thø i. Ci – Sè ®Çu ph¬ng tiÖn tham gia b¶o hiÓm trong n¨m thø i. n – Sè n¨m thèng kª, thêng tõ 3 – 5 n¨m, i = (1,n). Nh vËy, “f” thùc chÊt lµ sè tiÒn båi thêng b×nh qu©n trong thêi kú n n¨m cho mçi ®Çu ph¬ng tiÖn tham gia b¶o hiÓm trong thêi kú ®ã. §èi víi c¸c ph¬ng tiÖn kh«ng th«ng dông, møc ®é rñi ro lín h¬n nh xe kÐo r¬ moãc, xe chë hµng nÆng… th× tÝnh thªm tû lÖ phô phÝ so víi møc phÝ c¬ b¶n. ë ViÖt Nam hiÖn nay thêng céng thªm 30% møc phÝ c¬ b¶n. §èi víi c¸c ph¬ng tiÖn ho¹t ®éng ng¾n h¹n (díi mét n¨m), thêi gian tham gia b¶o hiÓm ®îc tÝnh trßn th¸ng vµ phÝ b¶o hiÓm ®îc x¸c ®Þnh nh sau: Png¾n h¹n = P n¨m x Tû lÖ phÝ ng¾n h¹n theo th¸ng Trêng hîp ®· ®ãng phÝ (tham gia b¶o hiÓm) c¶ n¨m, nhng vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã ph¬ng tiÖn kh«ng ho¹t ®éng n÷a hoÆc chuyÓn së h÷u mµ kh«ng chuyÓn quyÒn b¶o hiÓm th× chñ ph¬ng tiÖn sÏ ®îc hoµn phÝ b¶o hiÓm t¬ng øng víi sè thêi gian cßn l¹i cña n¨m (lµm trßn th¸ng) nÕu tríc ®ã chñ ph¬ng tiÖn cha cã khiÕu n¹i vµ ®îc b¶o hiÓm båi thêng. Sè phÝ hoµn l¹i ®îc x¸c ®Þnh nh sau: P hoµn l¹i = Pn¨m x Sè th¸ng xe kh«ng ho¹t ®éng 12 th¸ng Nép phÝ b¶o hiÓm lµ tr¸ch nhiÖm cña chñ ph¬ng tiÖn. Tuú theo sè lîng ph¬ng tiÖn, ngêi b¶o hiÓm sÏ quy ®Þnh thêi gian, sè lÇn nép vµ møc phÝ t¬ng øng cã xÐt gi¶m phÝ theo tû lÖ tæn thÊt vµ gi¶m phÝ theo sè lîng ph¬ng tiÖn tham gia b¶o hiÓm (tèi ®a thêng lµ 20%). NÕu kh«ng thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh nµy sÏ bÞ ph¹t. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a.  BiÓu phÝ cô thÓ c«ng ty Pjico ®ang ¸p dông kÓ tõ ngµy 18/04/2003 nh sau: VÒ ngêi: 30 triÖu ®ång/ngêi (®èi víi ngêi thø ba vµ hµnh kh¸ch theo hîp ®ång vËn chuyÓn hµnh kh¸ch). VÒ tµi s¶n: 30 triÖu ®ång/vô (®èi víi ngêi thø ba). PhÝ b¶o hiÓm (®èi víi ngêi thø ba vµ hµnh kh¸ch theo hîp ®ång vËn chuyÓn hµnh kh¸ch). Xe taxi: - Díi 6 chç tÝnh b»ng 150% cña phÝ xe kinh doanh díi 6 chç quy ®Þnh t¹i môc IV.A. - Xe trªn 6 chç tÝnh b»ng phÝ xe kinh doanh cïng sè chç ngåi quy ®Þnh t¹i môc IV.A. Xe buýt: TÝnh b»ng phÝ b¶o hiÓm cña xe kh«ng kinh doanh cïng sè chç ngåi theo quy ®Þnh t¹i môc III. Xe «t« chuyªn dïng: TÝnh b»ng phÝ b¶o hiÓm cña xe chë hµng kh«ng kinh doanh vËn t¶i cïng träng t¶i quy ®Þnh t¹i môc III.B. Xe m¸y chuyªn dïng: TÝnh b»ng phÝ b¶o hiÓm cña xe chë hµng kh«ng kinh doanh vËn t¶i díi 3 tÊn quy ®Þnh t¹i môc III.B. Xe r¬ moãc: TÝnh b»ng 30% phÝ b¶o hiÓm cña xe kÐo r¬ moãc ®ã. B¶ng 3: BiÓu phÝ TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba t¹i Pjico. Stt Lo¹i xe I 1 2 M« t« 2 b¸nh: Tõ 50cc trë xuèng Trªn 50 cc II Xe lam, xe m« t« ba b¸nh, xÝch l« m¸y, xe l«I III A 1 2 3 4 B 1 2 3 C Xe « t« kh«ng kinh doanh vËn t¶i Xe « t« chë ngêi Lo¹i xe díi 6 chç ngåi Lo¹i xe tõ 6 ®Õn 11 chç ngåi Lo¹i xe tõ 12 ®Ðn 24 chç ngåi Lo¹i xe trªn 24 chç Xe « t« chë hµng (xe t¶i) Díi 3 tÊn Tõ 3 ®Õn 8 tÊn Trªn 8 tÊn Xe võa chë ngêi võa chë hµng (pickup) IV A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Xe « t« kinh doanh vËn t¶i PhÝ b¶o hiÓm n¨m (®ång) 50,000 55,000 140,000 200,000 400,000 640,000 920,000 340,000 670,000 930,000 470,000 Xe « t« chë ngêi Díi 6 chç ngåi theo ®¨ng ký 6 chç ngåi theo ®¨ng ký 7 chç ngåi theo ®¨ng ký 8 chç ngåi theo ®¨ng ký 9 chç ngåi theo ®¨ng ký 10 chç ngåi theo ®¨ng ký 11 chç ngåi theo ®¨ng ký 12 chç ngåi theo ®¨ng ký 13 chç ngåi theo ®¨ng ký 14 chç ngåi theo ®¨ng ký 15 chç ngåi theo ®¨ng ký 16 chç ngåi theo ®¨ng ký 17 chç ngåi theo ®¨ng ký 18 chç ngåi theo ®¨ng ký 350,000 430,000 500,000 580,000 650,000 730,000 800,000 880,000 950,000 1,030,000 1,110,000 1,180,000 1,360,000 1,330,000 Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. 15 16 17 18 19 20 21 22 Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. B 19 chç ngåi theo ®¨ng ký 20 chç ngåi theo ®¨ng ký 21 chç ngåi theo ®¨ng ký 22 chç ngåi theo ®¨ng ký 23 chç ngåi theo ®¨ng ký 24 chç ngåi theo ®¨ng ký 25 chç ngåi theo ®¨ng ký Trªn 25 chç ngåi Xe « t« chë hµng (xe t¶i) 1,410,000 1,480,000 1,560,000 1,630,000 1,710,000 1,790,000 1,860,000 1.860.000 + 20.000 x (Sè chç - 25 chç) 1 2 3 Díi 3 tÊn Tõ 3 ®Õn 8 tÊn Trªn 8 tÊn 380,000 740,000 1,020,000 (Lu ý: PhÝ b¶o hiÓm trªn cha bao gåm 10% thuÕ GTGT). (Nguån: c«ng ty Pjico) 2. B¶o hiÓm TNDS cña chñ xe ®èi víi thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ vµ tÝnh m¹ng cña hµnh kh¸ch. §©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm b¾t buéc víi môc ®Ých: - Gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cña b¶n th©n hµnh kh¸ch kh«ng may bÞ tai n¹n vµ gia ®×nh hä. - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng n¬i x¶y ra tai n¹n kh¾c phôc hËu qu¶ kÞp thêi, nhanh chãng. - XÐt trªn ph¹m vi x· héi, nã gãp phÇn ng¨n ngõa vµ ®Ò phßng tai n¹n giao th«ng. T¨ng thu ng©n s¸ch cho Nhµ níc ®Ó tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn ®Çu t trë l¹i n©ng cÊp vµ x©y dùng míi c¬ së h¹ tÇng giao th«ng. a. §èi tîng b¶o hiÓm: Lµ tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña tÊt c¶ hµnh kh¸ch ®i trªn c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng kinh doanh chuyªn chë hµnh kh¸ch. Nh÷ng ngêi nµy kh«ng ph©n biÖt løa tuæi, nghÒ nghiÖp, miÔn lµ hä cã vÐ hoÆc miÔn gi¶m vÐ theo quy ®Þnh. Ngêi ®îc b¶o hiÓm bao gåm c¶ nh÷ng hµnh kh¸ch ®îc u tiªn ®Æc biÖt kh«ng ph¶i mua vÐ, trÎ em ®i theo ngêi lín ®îc miÔn vÐ. Tuy nhiªn, hµnh lý, tµi s¶n, hµng hãa cña hµnh kh¸ch mang theo, c¸c l¸i phô xe vµ nh÷ng ngêi ®ang lµm viÖc trªn c¸c ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn hµnh kh¸ch («t«, tµu ho¶, tµu thuû, thuyÒn phµ vµ m¸y bay) kh«ng thuéc ®èi tîng b¶o hiÓm. NghiÖp vô nµy ë níc ta ®îc triÓn khai díi h×nh thøc b¾t buéc, v× vËy phÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh vµo gi¸ cíc vËn chuyÓn vµ mÆc nhiªn mçi tÊm vÐ lµ mét giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. b. Ph¹m vi b¶o hiÓm: • C¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm: Lµ c¸c rñi ro do thiªn tai, tai n¹n bÊt ngê x¶y ra trong suèt hµnh tr×nh cña hµnh kh¸ch g©y thiÖt h¹i ®Õn tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña ngêi ®îc b¶o hiÓm. - Thiªn tai bao gåm: Thêi tiÕt xÊu, b·o lèc, lò lôt, sôt lë ®Êt ®¸… g©y thiÖt h¹i cho ph¬ng tiÖn chuyªn chë, do ®ã g©y thiÖt h¹i ®Õn tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña hµnh kh¸ch. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. - Tai n¹n bÊt ngê: §©m va, ch¸y næ, lËt nghiªng, do sù cè kü thuËt cña chÝnh ph¬ng tiÖn, lçi lÇm cña ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn hoÆc do ph¬ng tiÖn kh¸c ®©m vµo… • C¸c rñi ro lo¹i trõ: - BÞ tai n¹n do vi ph¹m trËt tù an toµn giao th«ng, vi ph¹m ph¸p luËt (nh¶y tµu, xe khi ph¬ng tiÖn cha dõng h¼n, b¸m xe, ®øng ngåi kh«ng ®óng chç quy ®Þnh, hµnh hung, ¨n c¾p…). - BÞ tai n¹n do nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hoÆc b¶n th©n t×nh tr¹ng søc khoÎ cña hµnh kh¸ch g©y ra (ngé ®éc thøc ¨n, tróng giã, èm ®au…). • Thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o hiÓm: - Lµ thêi gian hîp lý ®Ó thùc hiÖn cuéc hµnh tr×nh, tøc lµ b¾t ®Çu tõ lóc hµnh kh¸ch bíc ch©n lªn ph¬ng tiÖn vµ kÕt thóc khi hµnh kh¸ch rêi khái ph¬ng tiÖn mét c¸ch an toµn t¹i bÕn, ga hoÆc s©n bay cuèi cïng ghi trªn vÐ. Thêi gian t¹m ngõng hîp lý (lÊy nhiªn liÖu, ¨n uèng…) vÉn ®îc tÝnh vµo thêi h¹n b¶o hiÓm. NÕu ®i liªn vËn, hµnh kh¸ch ph¶i thay ®æi ph¬ng tiÖn, trong lóc chê ®îi ®Ó lªn ph¬ng tiÖn tiÕp theo vÉn ®îc b¶o hiÓm. - NÕu hµnh kh¸ch tù ý hay v« t×nh rêi bá cuéc hµnh tr×nh, rêi bá hay l¹c mÊt ph¬ng tiÖn chuyªn chë th× coi nh thêi h¹n b¶o hiÓm chÊm døt. c. Sè tiÒn b¶o hiÓm: Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc Ên ®Þnh theo quy ®Þnh chung ®èi víi mçi lo¹i ph¬ng tiÖn hay mét sè lo¹i ph¬ng tiÖn. Ch¼ng h¹n, nÕu hµnh kh¸ch ®i trªn m¸y bay, sè tiÒn b¶o hiÓm lµ 20.000 USD/hµnh kh¸ch. NÕu ®i trªn tµu ho¶, tµu thuû, «t« sè tiÒn b¶o hiÓm lµ 12.000.000 VN§/hµnh kh¸ch. V× nghiÖp vô ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc b¾t buéc nªn ngêi tham gia b¶o hiÓm kh«ng cã quyÒn lùa chän sè tiÒn b¶o hiÓm. TrÎ em mua nöa vÐ hoÆc ®îc miÔn vÐ th× sè tiÒn b¶o hiÓm chØ b»ng 50% sè tiÒn b¶o hiÓm cña ngêi lín. d. PhÝ b¶o hiÓm: V× thùc hiÖn b¶o hiÓm b¾t buéc nªn phÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh vµo gi¸ vÐ. C¬ quan lµm nhiÖm vô vËn chuyÓn hµnh kh¸ch b¸n vÐ còng lµ ngêi thu phÝ b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: - Sè tiÒn b¶o hiÓm. - Lo¹i ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn. - §é dµi tuyÕn ®êng chuyªn chë. - §Æc ®iÓm tuyÕn ®êng ho¹t ®éng cña ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn (chÊt lîng ®êng x¸, ®Þa h×nh). Cã 2 ph¬ng ph¸p tÝnh phÝ ®îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm vËn dông: • PhÝ b¶o hiÓm tÝnh trªn 1km/ hµnh kh¸ch, cho tõng lo¹i ph¬ng tiÖn víi gi¶ thiÕt 100% hµnh kh¸ch ®Òu ®îc b¶o hiÓm víi sè tiÒn b¶o hiÓm cho tríc. C«ng thøc: P= f1+ f2+ f3+ f4 ∑Ci+ ∑Ti f1= ∑ m∑Lij Kij Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. Trong ®ã: f1- PhÝ thuÇn f2- PhÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt f3- PhÝ dù phßng f4- PhÝ qu¶n lý vµ l·i dù kiÕn (f2, f3, vµ f4 thêng ®îc quy ®Þnh b»ng mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh so víi tæng sè phÝ thu). Ci- Sè tiÒn chi tr¶ cho nh÷ng hµnh kh¸ch bÞ chÕt n¨m thø i. Ti- Sè tiÒn chi tr¶ cho nh÷ng hµnh kh¸ch ph¶i ®iÒu trÞ, phÉu thuËt n¨m thø i. Lij- §é dµi qu·ng ®êng j n¨m thø i. Kij- Sè hµnh kh¸ch ®i trªn qu·ng ®êng j n¨m thø i. n- Sè n¨m kh¶o s¸t (n= 5 n¨m). m- Sè qu·ng ®êng cña tõng lo¹i h×nh giao th«ng vËn t¶i. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm chÝnh lµ chÝnh x¸c vµ ®éc lËp víi gi¸ cíi vËn t¶i, song l¹i cã nhîc ®iÓm møc phÝ tÝnh ra rÊt lÎ vµ ®«i khi qu¸ nhá nªn ®· ¶nh hëng ®Õn kh©u b¸n vÐ vµ qu¶n lý cña c¬ quan vËn chuyÓn. • PhÝ b¶o hiÓm tÝnh theo tû lÖ trªn gi¸ cíc vËn t¶i cña tõng lo¹i ph¬ng tiÖn. f= R x Gv ∑Qi R= x 100 ∑ Di Trong ®ã: f- PhÝ thuÇn R- Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm Gv- Gi¸ cíc vËn t¶i Qi- Tæng chi phÝ chi tr¶ cho tai n¹n b¶o hiÓm n¨m thø i Di- Tæng doanh thu cíc phÝ cña ngµnh vËn t¶i n¨m i Ph¬ng ph¸p nµy tuy ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh to¸n, song phô thuéc nhiÒu vµo gi¸ cíc vËn t¶i. Khi tÝnh to¸n còng ph¶i gi¶ thiÕt 100% hµnh kh¸ch ®Òu ®îc b¶o hiÓm víi sè tiÒn b¶o hiÓm cho tríc. • Ngoµi ra, ®èi víi c¸c c«ng ty t nh©n kinh doanh vËn t¶i hµnh kh¸ch, c«ng ty b¶o hiÓm thu phÝ theo ph¬ng thøc kho¸n. Cô thÓ, sè phÝ mét c«ng ty vËn t¶i ph¶i nép hµng th¸ng. PhÝ b¶o hiÓm Sè chç ngåi hµnh kh¸ch ph¬ng tiÖn P = b×nh qu©n 1 x BQ mét hiÓm. Sè ph¬ng Sè lît ph¬ng Sè ngµy x tiÖn ho¹t x tiÖn ho¹t ®éng x ho¹t ®éng ®éng BQ mét ngµy BQ mét th¸ng e. Tr¶ tiÒn b¶o hiÓm: - NÕu tai n¹n chÕt ngêi: Sè tiÒn chi tr¶ cho 1 hµnh kh¸ch b»ng sè tiÒn b¶o - NÕu bÞ tai n¹n th¬ng tËt: Sè tiÒn chi tr¶ b»ng tû lÖ th¬ng tËt nh©n víi sè tiÒn b¶o hiÓm (tû lÖ th¬ng tËt ®îc gi¸m ®Þnh th«ng qua gi¸m ®Þnh y khoa). - NÕu hµnh kh¸ch bÞ tai n¹n nhÑ, t¹m thêi: Sè tiÒn chi tr¶ cã thÓ tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ (n»m viÖn, ®iÒu trÞ…) hoÆc còng cã thÓ b»ng sè tiÒn chi tr¶ b×nh qu©n mét ngµy nh©n víi sè ngµy n»m viÖn. Sè tiÒn chi tr¶ 1 ngµy vµ sè ngµy n»m viÖn ®îc quy Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. ®Þnh thèng nhÊt c¨n cø vµo sè tiÒn b¶o hiÓm. Nhng sè tiÒn chi tr¶ tèi ®a kh«ng vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm. 3. B¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe. a. §èi tîng b¶o hiÓm: Bao gåm tÊt c¶ nh÷ng chiÕc xe cßn gi¸ trÞ vµ ®îc phÐp lu hµnh trªn l·nh thæ cña quèc gia. - Chñ xe tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe lµ ®Ó ®îc båi thêng cho nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra víi xe cña m×nh do nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm g©y ra. - §èi víi xe «t« c¸c lo¹i cã thÓ tham gia b¶o hiÓm toµn bé vËt chÊt xe còng cã thÓ tham gia b¶o hiÓm tõng bé phËn cña chiÕc xe. Tuy nhiªn nÕu tham gia tõng bé phËn th× ph¶i theo 7 tæng thµnh sau: + Tæng thµnh ®éng c¬. + Tæng thµnh hép sè (chÝnh, phô). + HÖ thèng l¸i. + Tæng thµnh th©n vá. + Tæng thµnh trôc tríc. + Tæng thµnh cÇu sau. + Tæng thµnh lèp. Ngoµi ra cã mét sè lo¹i xe cßn cã tæng thµnh thø 8 nh xe cøu th¬ng, xe cøu ho¶, mãc cÇn cÈu, mãc kÐo… - Cßn ®èi víi xe m«t« vµ xe m¸y chØ tiÕn hµnh b¶o hiÓm toµn bé xe. §©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n v× vËy ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc tù nguyÖn. Khi tham gia b¶o hiÓm chñ xe ph¶i lu ý 4 vÊn ®Ò sau: - Trong mäi trêng hîp kh«ng bao giê b¶o hiÓm båi thêng vît qu¸ sè tiÒn ghi trong ®¬n b¶o hiÓm, hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ giíi h¹n tèi ®a ®Ó båi thêng. - NÕu chñ xe cò ®· mua b¶o hiÓm, sau ®ã chuyÓn quyÒn së h÷u cho ngêi kh¸c th× chñ xe míi vÉn ®îc hëng quyÒn b¶o hiÓm ®ã cho ®Õn hÕt hîp ®ång, nhng chñ xe ph¶i b¸o cho c«ng ty b¶o hiÓm. - B¶o hiÓm kh«ng chÞu phÇn hao mßn tù nhiªn cña chiÕc xe. Chñ xe ph¶i chÞu c¸c kho¶n miÔn thêng, hao mßn, trôc trÆc m¸y mãc, háng lèp xe do sö dông thµnh bÞ c¾t hay næ. b. Ph¹m vi b¶o hiÓm:  C¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm th«ng thêng bao gåm: - Tai n¹n do ®©m va, lËt ®æ; - Ch¸y næ, b·o lôt, sÐt ®¸nh, ®éng ®Êt, ma ®¸; - Tai n¹n do rñi ro bÊt ngê kh¸c g©y nªn; Ngoµi viÖc ®îc båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra cho chiÕc xe ®îc b¶o hiÓm trong nh÷ng trêng hîp trªn, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn thanh to¸n cho chñ xe tham gia b¶o hiÓm nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý nh»m: - Ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ tæn thÊt ph¸t sinh thªm khi xe bÞ thiÖt h¹i do c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm; - Chi phÝ b¶o vÖ xe vµ kÐo xe thiÖt h¹i tíi n¬i söa ch÷a gÇn nhÊt; - Gi¸m ®Þnh tæn thÊt nÕu thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm; Tuy nhiªn, trong mäi trêng hîp tæng sè tiÒn båi thêng cña c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm ®· ghi trªn ®¬n hay giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a.  C«ng ty b¶o hiÓm sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt cña xe g©y ra bëi: - Hao mßn tù nhiªn, mÊt gi¸, gi¶m dÇn chÊt lîng, háng hãc do khuyÕt tËt hoÆc h háng thªm do söa ch÷a. - H háng vÒ ®iÖn hoÆc bé phËn m¸y mãc, thiÕt bÞ, s¨m lèp bÞ h háng mµ kh«ng do tai n¹n g©y ra. - MÊt c¾p bé phËn xe. - Vi ph¹m c¸c trêng hîp lo¹i trõ trong b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi víi ngêi thø ba. c. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm: Gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña xe c¬ giíi lµ gi¸ trÞ thùc tÕ trªn thÞ trêng cña xe t¹i thêi ®iÓm ngêi tham gia b¶o hiÓm mua b¶o hiÓm. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ cña xe tham gia b¶o hiÓm lµ rÊt quan träng v× ®©y lµ c¬ së ®Ó båi thêng chÝnh x¸c thiÖt h¹i thùc tÕ cho chñ xe tham gia b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ xe trªn thÞ trêng lu«n biÕn ®éng vµ cã thªm nhiÒu chñng lo¹i xe míi g©y khã kh¨n cho viÖc x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ xe. Trong thùc tÕ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng dùa trªn c¸c yÕu tè sau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ xe: - Lo¹i xe; - N¨m s¶n xuÊt; - Møc ®é cò, míi cña xe; - ThÓ tÝch lµm viÖc cña xi lanh… Mét ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ b¶o hiÓm mµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm hay ¸p dông ®ã lµ c¨n cø vµo gi¸ trÞ ban ®Çu cña xe vµ møc khÊu hao. Cô thÓ: Gi¸ trÞ b¶o hiÓm= Gi¸ trÞ ban ®Çu – KhÊu hao. VÝ dô: Chñ mét chiÕc xe «t« TYOTA mua ngµy 01 th¸ng 01 n¨m 1998 víi gi¸ 600 triÖu ®ång; mua b¶o hiÓm vËt chÊt xe vµo ngµy 10 th¸ng 03 n¨m 2000. C«ng ty b¶o hiÓm ®¸nh gi¸ tû lÖ khÊu hao lµ 12% n¨m. Møc khÊu hao ®îc tÝnh cho tõng th¸ng, nÕu mua b¶o hiÓm tríc ngµy 16 th× th¸ng ®ã kh«ng ph¶i tÝnh khÊu hao, cßn tõ ngµy 16 trë ®i th× th¸ng ®ã ph¶i tÝnh khÊu hao. Trong trêng hîp nµy gi¸ trÞ b¶o hiÓm sÏ ®îc tÝnh nh sau: Gi¸ trÞ ban ®Çu 600.000.000 VN§ KH n¨m 1998: (0,12) X 600.000.000 = 72.000.000 N¨m 1999: (0,12) X 600.000.000 = 72.000.000 N¨m 2000: (0,12) X 600.000.000 = 72.000.000 Tæng: 156.000.000 VN§ Nh vËy gi¸ trÞ b¶o hiÓm sÏ lµ: 600.000.000 – 156.000.000 = 444.000.000 VN§ d. PhÝ b¶o hiÓm: Khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm cho tõng ®èi tîng tham gia b¶o hiÓm cô thÓ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng c¨n cø vµo nh÷ng nh©n tè sau: + Lo¹i xe: Do mçi lo¹i xe cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kü thuËt kh¸c nhau, cã møc ®é rñi ro kh¸c nhau nªn phÝ b¶o hiÓm vËt chÊt xe ®îc tÝnh riªng cho tõng lo¹i. Th«ng thêng, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®a ra nh÷ng biÓu x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm phï hîp cho hÇu hÕt c¸c xe th«ng dông th«ng qua viÖc ph©n lo¹i xe thµnh c¸c nhãm. ViÖc ph©n lo¹i nµy dùa trªn c¬ së tèc ®é tèi ®a cña xe, tû lÖ gia tèc, chi phÝ vµ møc ®é khã kh¨n khi söa ch÷a vµ sù khan hiÕm cña phô tïng. §èi víi c¸c xe ho¹t ®éng kh«ng th«ng dông Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. nh xe kÐo r¬ moãc, xe chë hµng nÆng… do cã møc ®é rñi ro cao nªn phÝ b¶o hiÓm thêng ®îc céng thªm mét tû lÖ nhÊt ®Þnh dùa trªn møc phÝ c¬ b¶n. Gièng nh c¸ch tÝnh phÝ b¶o hiÓm nãi chung, phÝ b¶o hiÓm ph¶i ®ãng cho mçi ®Çu xe ®èi víi mçi lo¹i xe ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Trong ®ã: tè sau: P=f+d P – PhÝ thu mçi ®Çu xe d – Phô phÝ f – PhÝ båi thêng Theo c«ng thøc trªn, viÖc x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm phô thuéc vµo nh÷ng nh©n - T×nh h×nh båi thêng tæn thÊt cña nh÷ng n¨m tríc ®ã. C¨n cø vµo sè liÖu thèng kª, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ tÝnh to¸n ®îc phÇn phÝ båi thêng “f” cho mçi ®Çu xe nh sau: ∑ Si x Ti f= ∑ Ci (Víi i = 1, 2, … , n) Trong ®ã: Si – Sè vô tai n¹n x¶y ra trong n¨m thø i Ti – ThiÖt h¹i b×nh qu©n mét vô trong n¨m thø i Ci – Sè xe ho¹t ®éng thùc tÕ trong n¨m thø i - C¸c chi phÝ kh¸c hay cßn gäi lµ phÇn phô phÝ (d), bao gåm c¸c chi phÝ nh chi ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, chi qu¶n lý … + Khu vùc gi÷ xe vµ ®Ó xe: Trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i c«ng ty b¶o hiÓm nµo còng quan t©m ®Õn nh©n tè nµy. Tuy nhiªn, còng cã mét sè c«ng ty b¶o hiÓm tÝnh phÝ b¶o hiÓm dùa theo khu vùc gi÷ xe vµ ®Ó xe rÊt chÆt chÏ. + Môc ®Ých söa dông: §©y lµ nh©n tè quan träng khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm. Nã gióp c«ng ty b¶o hiÓm biÕt ®îc møc ®é rñi ro cã thÓ x¶y ra. VÝ dô, xe do mét ngêi vÒ hu sö dông cho môc ®Ých ®i l¹i ®¬n thuÇn ch¾c ch¾n sÏ ®ãng phÝ b¶o hiÓm thÊp h¬n so víi xe do mét th¬ng gia sö dông ®Ó ®i l¹i trong nh÷ng khu vùc réng lín. Râ rµng xe l¨n b¸nh trªn ®êng cµng nhiÒu, rñi ro tai n¹n cµng lín. + Tuæi t¸c kinh nghiÖm l¸i xe cña ngêi yªu cÇu b¶o hiÓm vµ nh÷ng ngêi thêng xuyªn sö dông chiÕc xe ®îc b¶o hiÓm. Sè liÖu thèng kª cho thÊy r»ng c¸c l¸i xe trÎ tuæi bÞ tai n¹n nhiÒu h¬n so víi c¸c l¸i xe lín tuæi. Trong thùc tÕ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng ¸p dông gi¶m phÝ b¶o hiÓm cho c¸c l¸i xe trªn 50 hoÆc 55 tuæi, do kinh nghiÖm cho thÊy sè ngêi nµy gÆp Ýt tai n¹n h¬n so víi c¸c l¸i xe trÎ tuæi. Tuy nhiªn, víi nh÷ng l¸i xe qu¸ lín tuæi (thêng tõ 65 tuæi trë lªn) thêng ph¶i xuÊt tr×nh giÊy chøng nhËn søc khoÎ phï hîp ®Ó cã thÓ l¸i xe th× c«ng ty b¶o hiÓm míi nhËn b¶o hiÓm. Ngoµi ra, ®Ó khuyÕn khÝch h¹n chÕ tai n¹n, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th êng yªu cÇu ngêi ®îc b¶o hiÓm tù chÞu mét phÇn tæn thÊt x¶y ra víi xe (hµy cßn gäi lµ møc miÔn thêng). §èi víi nh÷ng l¸i xe trÎ tuæi møc miÔn thêng nµy thêng cao h¬n so víi nh÷ng l¸i xe lín tuæi. + Gi¶m phÝ b¶o hiÓm: §Ó khuyÕn khÝch c¸c chñ xe cã sè lîng lín tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty m×nh, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng ¸p dông møc gi¶m phÝ so víi møc phÝ chung theo sè lîng xe tham gia b¶o hiÓm. Ngoµi ra, hÇu hÕt c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn ¸p dông c¬ chÕ gi¶m gi¸ cho nh÷ng ngêi tham gia b¶o hiÓm kh«ng cã khiÕu n¹i vµ gia t¨ng tû lÖ gi¶m gi¸ nµy cho mét sè n¨m kh«ng cã khiÕu n¹i gia t¨ng. Cã thÓ nãi ®©y lµ biÖn ph¸p phæ biÕn trong b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. §èi víi nh÷ng xe ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt mïa vô, tøc lµ chØ ho¹t ®éng mét sè ngµy trong mét n¨m, th× chñ xe ph¶i ®ãng phÝ b¶o hiÓm cho nh÷ng ngµy ho¹t ®éng ®ã theo c«ng thøc sau: PhÝ Møc phÝ Sè th¸ng xe ho¹t ®éng trong n¨m Х = b¶o hiÓm c¶ n¨m 12 th¸ng + BiÓu phÝ ®Æc biÖt: Khi kh¸ch hµng cã sè lîng xe tham gia b¶o hiÓm nhiÒu, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ¸p dông biÓu phÝ riªng cho kh¸ch hµng ®ã. ViÖc tÝnh to¸n biÓu phÝ riªng còng t¬ng tù nh c¸ch tÝnh biÓu phÝ ®îc ®Ò cËp ë trªn, chØ kh¸c lµ chØ dùa trªn c¸c sè liÖu vÒ b¶n th©n kh¸ch hµng ®ã, cô thÓ: - Sè lîng xe cña c«ng ty tham gia b¶o hiÓm; - T×nh h×nh båi thêng tæn thÊt cña c«ng ty b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng ë nh÷ng n¨m tríc ®ã; - Tû lÖ phô phÝ theo quy ®Þnh cña c«ng ty; Trêng hîp møc phÝ ®Æc biÖt thÊp h¬n møc phÝ quy ®Þnh chung, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông theo møc phÝ ®Æc biÖt. Cßn nÕu møc phÝ ®Æc biÖt tÝnh ® îc lµ cao h¬n (hoÆc b»ng) møc phÝ chung, tøc lµ t×nh h×nh tæn thÊt cña kh¸ch hµng cao h¬n (hoÆc b»ng) møc tæn thÊt b×nh qu©n chung, th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông møc phÝ chung. + Hoµn phÝ b¶o hiÓm: Cã nh÷ng trêng hîp chñ xe ®· ®ãng phÝ b¶o hiÓm c¶ n¨m, nhng trong n¨m xe kh«ng ho¹t ®éng mét thêi gian v× mét lý do nµo ®ã, vÝ dô nh ngõng ho¹t ®éng ®Ó tu söa xe. Trong trêng hîp nµy th«ng thêng c«ng ty b¶o hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cña nh÷ng th¸ng ngõng ho¹t ®éng ®ã cho chñ xe. Sè phÝ hoµn l¹i ®îc tÝnh nh sau: PhÝ PhÝ Sè th¸ng kh«ng ho¹t ®éng TØ lÖ Х Х = hoµn l¹i c¶ n¨m 12 th¸ng hoµn l¹i phÝ Mçi c«ng ty b¶o hiÓm cã tû lÖ hoµn phÝ lµ kh¸c nhau. Nhng th«ng thêng tû lÖ hoµn nµy lµ 80%. NÕu chñ xe muèn huû bá hîp ®ång b¶o hiÓm khi cha hÕt h¹n hîp ®ång th× th«ng thêng c«ng ty b¶o hiÓm còng hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cho thêi gian cßn l¹i ®ã theo c«ng thøc trªn, nhng víi ®iÒu kiÖn lµ chñ xe cha cã lÇn nµo ®îc c«ng ty b¶o hiÓm tr¶ tiÒn b¶o hiÓm. 4. B¶o hiÓm tai n¹n l¸i xe, phô xe vµ ngêi ngåi trªn xe. a. §èi tîng b¶o hiÓm: §èi tîng b¶o hiÓm lµ thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ vµ tÝnh m¹ng ®èi víi l¸i xe, phô xe vµ nh÷ng ngêi kh¸c ®îc chë trªn xe g©y ra do tai n¹n khi xe ®ang tham gia giao th«ng. b. Ph¹m vi b¶o hiÓm: Nhµ b¶o hiÓm chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng thiÖt h¹i vÒ th©n thÓ cña l¸i xe vµ nh÷ng ngêi kh¸c ®îc chë trªn xe. Nh÷ng ngêi nµy bÞ tai n¹n khi ®ang ë trªn xe, lªn xuèng xe hay trong qu¸ tr×nh xe ®ang tham gia giao th«ng. C¸c trêng hîp lo¹i trõ: - §èi tîng ®îc b¶o hiÓm cè ý g©y tai n¹n. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. - Vi ph¹m c¸c trêng hîp lo¹i trõ trong b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba. c. Sè tiÒn b¶o hiÓm: §©y lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi nªn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sö dông møc giíi h¹n tr¸ch nhiÖm båi thêng vµ c¸c c«ng ty thêng ®a ra nhiÒu møc giíi h¹n cho tõng lo¹i xe ®Ó ngêi tham gia b¶o hiÓm cã thÓ lùa chän sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. d. PhÝ b¶o hiÓm:  PhÝ b¶o hiÓm cña nghiÖp vô nµy ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: P=SxRxN Trong ®ã: P- PhÝ b¶o hiÓm S- Sè tiÒn b¶o hiÓm R- Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm N- Sè chç ngåi trªn xe  BiÓu phÝ cô thÓ c«ng ty Pjico ®ang ¸p dông kÓ tõ ngµy 18/04/2003 nh sau: B¶ng 4: BiÓu phÝ b¶o hiÓm tai n¹n l¸i phô xe vµ ngêi ngåi trªn xe t¹i Pjico. Lo¹i xe I. Xe kh«ng kinh doanh vËn t¶i. Xe 4 chç Xe 5 chç Xe 6 chç Xe 7 chç Xe 11 chç Xe 12 chç Xe 16 chç Xe 24 chç Xe 25 chç Xe 32 chç Xe 48 chç II. Xe buýt. Xe 24 chç Xe 25 chç Xe 32 chç Xe 48 chç III. Xe kinh doanh vËn t¶i. Xe 4 chç Xe 5 chç Xe 6 chç Xe 7 chç Xe 8 chç Xe 9 chç (§¬n vÞ: §ång) Sè ngêi PhÝ b¶o hiÓm 4 5 6 7 11 12 16 24 25 32 48 40,000 50,000 60,000 70,000 110,000 120,000 160,000 240,000 250,000 320,000 480,000 24 25 32 48 360,000 375,000 480,000 720,000 4 5 6 7 8 9 60,000 75,000 90,000 105,000 120,000 135,000 Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Xe 10 chç Xe 11 chç Xe 12 chç Xe 13 chç Xe 14 chç Xe 15 chç Xe 16 chç Xe 17 chç Xe 18 chç Xe 19 chç Xe 20 chç Xe 21 chç Xe 22 chç Xe 23 chç Xe 24 chç Xe 25 chç Xe 26 chç Xe 32 chç Xe 36 chç Xe 42 chç Xe 48 chç IV. Xe taxi. Xe 4 chç Xe 5 chç Trªn 6 chç Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 32 36 42 48 150,000 165,000 180,000 195,000 210,000 225,000 240,000 255,000 270,000 285,000 300,000 315,000 330,000 345,000 360,000 375,000 390,000 480,000 540,000 630,000 720,000 4 60,000 5 75,000 TÝnh phÝ bh b»ng phÝ bh xe kd vËn t¶i cïng sè chç ngåi (Nguån: C«ng ty Pjico) 5. B¶o hiÓm TNDS cña chñ xe ®èi víi hµng ho¸ chuyªn chë trªn xe. a. §èi tîng b¶o hiÓm: Lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy chØ ¸p dông cho nh÷ng xe cã giÊy phÐp kinh doanh vËn t¶i hµng ho¸. Khi nhËn hµng ho¸ ®Ó chuyªn trë, chñ xe ph¶i cã nghÜa vô ®a hµng ho¸ ®Õn ®iÓm giao cuèi cïng mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ nguyªn vÑn do vËy chñ xe ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng thiÖt h¹i cña hµng ho¸ mµ hä nhËn chuyªn chë x¶y ra do lçi cña hä hoÆc ngêi lµm c«ng cho hä. V× vËy, ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm lµ TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi thiÖt h¹i cña hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn trªn xe theo hîp ®ång vËn chuyÓn gi÷a chñ xe vµ chñ hµng, ®îc ph¸p luËt quy ®Þnh t¹i thÓ lÖ vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng «t« ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 1690/Q§- VT ngµy 15/09/1990 cña Bé giao th«ng vËn t¶i vµ Bu ®iÖn. Hµng ho¸ ë ®©y lµ hµng ho¸ th«ng thêng kh«ng thuéc nhãm hµng cÊm kinh doanh, vËn chuyÓn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Cßn ®èi víi nh÷ng hµng ho¸ ®Æc biÖt nh vµng b¹c, ®¸ quý, ®å cæ, tranh cæ, hµi cè, tiÒn… chØ ®îc b¶o hiÓm khi cã tho¶ thuËn riªng gi÷a chñ hµng víi bªn nhËn b¶o hiÓm. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. b. Ph¹m vi b¶o hiÓm: Ph¹m vi b¶o hiÓm ë ®©y lµ TNDS cña chñ xe ®èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn trªn xe; lµ sè tiÒn chñ xe ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm båi thêng cho chñ hµng khi cã tai n¹n lµm thiÖt h¹i vÒ hµng ho¸ vËn chuyÓn trªn xe theo hîp ®ång vËn chuyÓn. Ngoµi ra, nhµ b¶o hiÓm cßn thanh to¸n cho chñ xe c¸c chi phÝ hîp lý vµ cÇn thiÕt nh»m: - Ng¨n ngõa, gi¶m nhÑ tæn thÊt cho hµng ho¸. - B¶o qu¶n, xÕp dì, lu kho, lu b·i hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn do hËu qu¶ cña tai n¹n. - Chi phÝ gi¸m ®Þnh tæn thÊt thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. C¸c ®iÒu kho¶n lo¹i trõ: Nhµ b¶o hiÓm kh«ng nhËn b¶o hiÓm vµ båi thêng cho nh÷ng thiÖt h¹i hµng ho¸ trong nh÷ng trêng hîp sau: - Vi ph¹m c¸c ®iÒu kho¶n lo¹i trõ trong b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba. - Hµng ho¸ lu th«ng tr¸i phÐp. - TiÒn, c¸c lo¹i Ên chØ, hãa ®¬n cã gi¸ trÞ nh tiÒn, ®å cæ, trang ¶nh quý hiÕm, thi hµi, hµi cèt, vµng b¹c, ®¸ quý … - MÊt c¾p, trém cíp. - Tæn thÊt hµng hãa do b¾t gi÷ cña c¬ quan chøc n¨ng Nhµ Níc. - Tæn thÊt hµng hãa do bÞ x« lÖch, va ®Ëp trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn mµ kh«ng ph¶i do va ®Ëp, lËt ®æ. - Xe «t« kh«ng thÝch hîp víi lo¹i hµng ho¸ chuyªn chë. c. Sè tiÒn b¶o hiÓm: §èi víi b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi hµng ho¸ chuyªn chë trªn xe, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thêng giíi h¹n møc tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi mét tÊn träng t¶i ®¨ng ký b¶o hiÓm trong mét vô tai n¹n. Cô thÓ: Sè tiÒn b¶o hiÓm = Møc tr¸ch nhiÖm x Sè tÊn träng t¶i ®¨ng ký b¶o hiÓm. d. PhÝ b¶o hiÓm:  PhÝ b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm TNDS chñ xe c¬ giíi ®èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn trªn xe ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau: P=RxMxG Trong ®ã: P- PhÝ b¶o hiÓm R- Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm M- Møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm / tÊn G- Sè tÊn träng t¶i ®¨ng ký b¶o hiÓm  BiÓu phÝ cô thÓ c«ng ty Pjico ¸p dông tõ ngµy 18/04/2003 nh sau: B¶ng 5: BiÓu phÝ b¶o hiÓm TNDS ®èi víi hµng ho¸ chuyªn chë trªn xe t¹i Pjico. (§¬n vÞ: §ång) Lo¹i xe Xe chë hµng kinh doanh vËn t¶i, xe chë hµng ®«ng l¹nh. T¶i 0,5 tÊn T¶i 1 tÊn T¶i 1,5 tÊn TÊn PhÝ b¶o hiÓm VAT 0,5 1 1,5 27.273 54.545 81.818 2.727 5.455 8.182 Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico. Chuyªn ®Ò thùc tËp. Ph¹m Minh Nguyªn- BH43a. T¶i 2 tÊn T¶i 2,5 tÊn T¶i 3 tÊn T¶i 5 tÊn T¶i 7 tÊn T¶i 8 tÊn T¶i 9 tÊn T¶i 10 tÊn 2 2,5 3 5 7 8 9 10 109.091 10.909 136.364 13.636 163.636 16.364 272.727 27.273 381.818 38.182 436.364 43.636 490.909 49.091 545.455 54.545 (Nguån: C«ng ty Pjico) IV. VÊn ®Ò trôc lîi trong b¶o hiÓm xe c¬ giíi. 1. Kh¸i niÖm trôc lîi b¶o hiÓm. Cïng víi sù lín m¹nh cña thÞ trêng b¶o hiÓm, sè lîng ngêi tham gia b¶o hiÓm xe c¬ giíi ngµy cµng nhiÒu, thÞ trêng b¶o hiÓm xe c¬ giíi ngµy cµng më réng. Bªn c¹nh nh÷ng ngêi thùc sù muèn tham gia b¶o hiÓm ®Ó b¶o vÖ, æn ®Þnh cuéc sèng cña m×nh khi kh«ng may gÆp rñi ro, th× ®· xuÊt hiÖn kh«ng Ýt kh¸ch hµng lîi dông b¶o hiÓm ®Ó lµm lîi cho b¶n th©n m×nh mét c¸ch phi ph¸p. §ã chÝnh lµ hµnh vi trôc lîi b¶o hiÓm. VËy: “Trôc lîi b¶o hiÓm lµ tÊt c¶ c¸c hµnh vi cè t×nh gian dèi, lõa ®¶o cã thÓ cã chñ ý ngay tõ khi tham gia b¶o hiÓm hoÆc ph¸t sinh sau khi ®· x¶y ra rñi ro cho ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm nh»m chiÕm ®o¹t mét sè tiÒn tõ doanh nghiÖp b¶o hiÓm mµ ®¸ng lý ra hä kh«ng ®îc hëng”. Trôc lîi b¶o hiÓm cßn ®îc quan niÖm lµ gian lËn trong b¶o hiÓm. Trªn thÕ giíi, hiÖn tîng nµy ®îc biÕt ®Õn nh lµ mét vÊn ®Ò nhøc nhèi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm. NhiÒu doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®· ph¶i bá ra kh¸ nhiÒu tiÒn ®Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò trôc lîi b¶o hiÓm, song sè vô gian lËn vÉn t¨ng theo thêi gian vµ h×nh thøc ngµy cµng tinh vi, thñ ®o¹n ngµy cµng s¾c s¶o. Trôc lîi b¶o hiÓm diÔn ra hÇu hÕt c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vµ bÊt cø níc nµo ®· triÓn khai b¶o hiÓm th¬ng m¹i th× ë níc ®ã sÏ cã trôc lîi b¶o hiÓm. Theo HiÖp héi c¸c h·ng b¶o hiÓm ch©u ¢u, hµng n¨m hä bÞ thiÖt h¹i v× trôc lîi b¶o hiÓm kh«ng díi 10 tû USD, chiÕm gÇn 2,5% sè phÝ b¶o hiÓm, trong ®ã trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi lµ nhiÒu nhÊt. 2. T×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi ë mét sè níc trªn thÕ giíi. Tõ khi ra ®êi cho ®Õn nay, ho¹t ®éng cña ngµnh b¶o hiÓm ®· vµ ®ang tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ quan träng cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia. §ång thêi cïng víi xu híng ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, thÞ trêng b¶o hiÓm thÕ giíi còng ngµy mét ph¸t triÓn vµ h×nh thµnh nªn nh÷ng tËp ®oµn b¶o hiÓm lín vÒ quy m« còng nh tiÒm lùc kinh tÕ víi sè vèn khæng lå nh thÞ trêng b¶o hiÓm Lloyd’, thÞ trêng b¶o hiÓm Bermula … §i ®«i víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña thÞ trêng b¶o hiÓm th× hiÖn tîng gian lËn, lõa ®¶o cña kh¸ch hµng trªn thÕ giíi còng ngµy mét t¨ng vµ ngµy cµng trë nªn nghiªm träng. Theo th«ng tin cña hiÖp héi b¶o hiÓm Anh quèc (ABT), n¨m 2003 sè tiÒn chi phÝ cho c¸c vô båi thêng gian lËn lªn tíi 1,1 tû USD t¨ng 8% so víi n¨m 2002. Trong ®ã: - B¶o hiÓm xe c¬ giíi lµ 481 triÖu USD, t¨ng 10 lÇn so víi n¨m 2002. Trôc lîi b¶o hiÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c«ng ty Pjico.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan