TS. NguyÔn V¨n §−êng (Chñ biªn)
ThS. Hoμng D©n
ThiÕt kÕ Bμi gi¶ng
Ng÷ v¨n
Trung häc c¬ së
v
TËp MéT
(T¸i b¶n cã söa ch÷a vµ bæ sung)
Nhμ xuÊt b¶n Hμ Néi
1
Lêi nãi ®Çu
§Ó thiÕt thùc gãp phÇn tham gia Dù ¸n ph¸t triÓn gi¸o dôc Trung häc c¬
së (THCS) n¨m 2000 – 2006, triÓn khai d¹y häc ®¹i trµ ch−¬ng tr×nh s¸ch gi¸o
khoa (SGK) Ng÷ v¨n líp 9, chóng t«i biªn so¹n bé s¸ch tham kh¶o: ThiÕt kÕ
bµi gi¶ng Ng÷ v¨n 9 theo h−íng tÝch hîp, tÝch cùc, b¸m s¸t ch−¬ng tr×nh s¸ch
gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn (SGV), s¸ch Bµi tËp Ng÷ v¨n 9 do Bé Gi¸o dôc vµ
§µo t¹o ban hµnh n¨m 2005.
Bé s¸ch gåm 2 tËp:
– TËp 1 gåm 17 bµi (18 tuÇn), 5 tiÕt/ tuÇn, 90 tiÕt.
– TËp 2 gåm 17 bµi (17 tuÇn), 5 tiÕt/ tuÇn, 85 tiÕt.
C¶ n¨m gåm 34 bµi (35 tuÇn), 175 tiÕt.
VÒ c¬ b¶n, chóng t«i vÉn dùa vµo cuèn S¸ch gi¸o viªn Ng÷ v¨n 9 ®Ó thiÕt
kÕ c¸c bµi häc. Tõ h−íng dÉn ho¹t ®éng cña c¸c t¸c gi¶, chóng t«i lùa chän,
c©n nh¾c, cô thÓ ho¸ nh÷ng kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt trong tÊt c¶ c¸c b−íc tiÕn tr×nh
d¹y − häc, h−íng dÉn t×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm, ®äc – hiÓu chi tiÕt hoÆc tæng
kÕt, luyÖn tËp… HÖ thèng c©u hái, bµi tËp vµ nh÷ng ®Þnh h−íng, kÕt luËn…
®Òu thÓ hiÖn tÝnh tÝch hîp vµ tÝch cùc, tr−íc hÕt lµ tÝch hîp ngang gi÷a 3 phÇn:
V¨n häc, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n trong mét ®¬n vÞ bµi häc, trong mçi tiÕt häc;
cïng víi tÝch hîp däc ë ph¹m vi kiÕn thøc ®ang häc víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc
ë tiÕt tr−íc, bµi tr−íc, n¨m tr−íc… Chóng t«i biªn so¹n mét sè bµi tËp nhanh,
bµi tËp bæ trî, bµi ®äc tham kh¶o, ®−îc s−u tÇm tõ nh÷ng nguån kh¸c nhau víi
môc ®Ých cung cÊp thªm tíi c¸c thÇy, c« gi¸o mét sè tµi liÖu, ®Ó trªn c¬ së ®ã,
më réng vµ ®µo s©u bµi d¹y.
H−íng tíi ng−êi häc, xuÊt ph¸t tõ ng−êi häc, ®Æt m×nh vµo t©m thÕ vµ hoµn
c¶nh cña ng−êi häc (häc sinh líp 9) lµ môc tiªu cã tÝnh nguyªn t¾c cña chóng
t«i. Tõ nhËn thøc ®ã, chóng t«i x¸c ®Þnh c¸c néi dung, biÖn ph¸p, h×nh thøc tÝch
hîp phï hîp cho tõng kiÓu v¨n b¶n, tõng bµi häc, tiÕt häc; tÊt nhiªn kh«ng m¸y
mãc mµ cè g¾ng linh ho¹t, lÊy kÕt qu¶ cÇn ®¹t víi yªu cÇu gi¶m t¶i vµ võa søc
®Ó lùa chän, tr¸nh cøng nh¾c vµ khiªn c−ìng.
Chóng t«i xin ®−îc nhÊn m¹nh mét lÇn n÷a r»ng, cuèn s¸ch ThiÕt kÕ bµi
gi¶ng Ng÷ v¨n 9 nµy còng nh− bé s¸ch ThiÕt kÕ bµi gi¶ng ng÷ v¨n 6, 7, 8 ®·
2
xuÊt b¶n, hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ thiÕt kÕ mÉu, kh«ng thÓ thay thÕ ®−îc mçi
thiÕt kÕ riªng cña tõng gi¸o viªn ®ang h»ng ngµy ®øng líp. Chóng t«i hy väng
s¸ch sÏ cã Ých gióp c¸c thÇy, c« gi¸o n©ng cao hiÖu qu¶ bµi d¹y cña m×nh.
Dï ®· rÊt cè g¾ng vµ thËn träng trong khi biªn so¹n, cã khi cô thÓ ho¸
nh÷ng gîi ý trong s¸ch gi¸o khoa, trong s¸ch gi¸o viªn, còng cã khi m¹nh d¹n
nªu ra nh÷ng kiÕn gi¶i riªng cña m×nh mong ®−îc ®æi trao, bµn luËn…, nh−ng
do tr×nh ®é cã h¹n, bé s¸ch kh«ng tr¸nh khái h¹n chÕ, thiÕu sãt. Chóng t«i rÊt
mong nhËn ®−îc nh÷ng lêi nhËn xÐt, phª b×nh.
Nh©n dÞp n¨m häc míi 2007 − 2008 chóng t«i xin tr©n träng giíi thiÖu víi
quÝ b¹n ®äc vµ ®ång nghiÖp bé s¸ch ThiÕt kÕ bµi gi¶ng Ng÷ v¨n THCS líp 9,
t¸i b¶n lÇn thø nhÊt cã söa ch÷a vµ bæ sung.
t¸c gi¶
TS. NGuyÔn v¨n ®−êng (Chñ biªn)
ThS. Hoμng D©n
3
ThiÕt kÕ bµi gi¶ng
ng÷ v¨n 9 - TËp mét
TS. NguyÔn v¨n ®−êng (Chñ biªn)
Nhμ xuÊt b¶n Hμ néi
ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n:
NguyÔn kh¾c o¸nh
Biªn tËp: Ph¹m quèc tuÊn
VÏ b×a:
Tr×nh bµy:
Söa b¶n in:
NguyÔn TuÊn
th¸i s¬n - s¬n l©m
ph¹m quèc tuÊn
In 1000 cuèn, khæ 17 x 24 cm, t¹i C«ng ty in Th¸i Nguyªn.
GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè: 115 − 2007/CXB/107−13 TK − 26/HN.
In xong vµ nép l−u chiÓu quý IV/2007.
4
Bμi 1
TuÇn 1
TiÕt 1 - 2
V¨n häc
Phong c¸ch Hå ChÝ Minh
( TrÝch)
(V¨n b¶n nhËt dông)
Lª Anh Trµ
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: ThÊy râ vÎ ®Ñp v¨n ho¸ trong phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc
cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: §ã lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ
truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i. Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c
Hå, häc sinh (HS) cã ý thøc tu d−ìng, häc tËp vµ rÌn luyÖn theo g−¬ng cña B¸c.
2. TÝch hîp víi TiÕng ViÖt ë bµi C¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i, víi TËp lµm
v¨n ë bµi Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh, víi
v¨n b¶n ®· häc ë líp 7 (§øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå), vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña
HS vÒ B¸c.
3. RÌn kÜ n¨ng ®äc, t×m hiÓu, ph©n tÝch v¨n b¶n nhËt dông.
4. ChuÈn bÞ:
− Gi¸o viªn (GV) h−íng dÉn HS s−u tÇm tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ n¬i ë vµ
lµm viÖc cña B¸c trong khu«n viªn Chñ tÞch phñ; cã thÓ tæ chøc xem phim tµi
liÖu vÒ B¸c hoÆc tèt nhÊt tæ chøc HS tham quan l¨ng vµ n¬i ë cña B¸c tr−íc
hoÆc sau khi häc bµi.
− S¸ch: B¸c Hå – Con ng−êi – Phong c¸ch - NhiÒu t¸c gi¶, NXB TrÎ,
Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2005.
B. ThiÕt kÕ bμi d¹y - häc
Ho¹t ®éng 1
DÉn vµo bµi míi
* Cã thÓ chän mét trong nh÷ng c¸ch giíi thiÖu sau:
5
1. Cho HS xem ¶nh, tranh B¸c Hå lµm viÖc ë nhµ sµn ViÖt B¾c hoÆc B¸c
®äc b¸o trong v−ên Chñ tÞch phñ, ng«i nhµ sµn cña B¸c ë Hµ Néi, c¶nh B¸c
cuèc ®Êt trång rau, B¸c cho c¸ ¨n, B¸c ®¹p guång, t¸t n−íc víi n«ng d©n… Tõ
®ã kh¸i qu¸t phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc, phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh.
2. Hå ChÝ Minh kh«ng chØ lµ anh hïng d©n téc vÜ ®¹i mµ cßn lµ danh nh©n
v¨n ho¸ thÕ giíi (Ng−êi ®−îc UNESCO phong tÆng danh hiÖu nµy n¨m 1990).
Bëi vËy, phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña B¸c Hå kh«ng chØ lµ phong c¸ch
sèng vµ lµm viÖc cña ng−êi anh hïng d©n téc vÜ ®¹i mµ cßn lµ cña mét nhµ v¨n
ho¸ lín, mét con ng−êi cña nÒn v¨n ho¸ t−¬ng lai.
3. Sèng, chiÕn ®Êu, lao ®éng, häc tËp vµ rÌn luyÖn theo g−¬ng B¸c Hå vÜ
®¹i ®· vµ ®ang lµ mét khÈu hiÖu kªu gäi, thóc giôc mçi ng−êi chóng ta trong
cuéc sèng h»ng ngµy. Thùc chÊt néi dung khÈu hiÖu lµ ®éng viªn mçi chóng ta
h·y noi theo tÊm g−¬ng s¸ng ngêi cña B¸c, häc theo phong c¸ch sèng vµ lµm
viÖc cña B¸c. VËy vÎ ®Ñp v¨n ho¸ cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×? §o¹n
trÝch d−íi ®©y sÏ phÇn nµo tr¶ lêi cho c©u hái Êy.
Ho¹t ®éng 2
H−íng dÉn ®äc − hiÓu kh¸c qu¸t
1. §äc: Giäng chËm r·i, b×nh tÜnh, khóc triÕt. GV ®äc ®o¹n 1, 2 HS ®äc
tiÕp ®Õn hÕt bµi. GV nhËn xÐt c¸ch ®äc.
2. Gi¶i thÝch tõ khã: Chän kiÓm tra mét vµi tõ khã trong 12 tõ khã ®· ®−îc
chó gi¶i trong môc Chó thÝch SGK, tr. 7. Gi¶i thÝch thªm tõ bÊt gi¸c: mét c¸ch
tù nhiªn, ngÉu nhiªn, kh«ng dù ®Þnh tr−íc; ®¹m b¹c: s¬ sµi, gi¶n dÞ, kh«ng cÇu
k×, bµy vÏ.
3. KiÓu lo¹i: v¨n b¶n nhËt dông: (nghÞ luËn x· héi)
4. Bè côc cña ®o¹n trÝch:
– V¨n b¶n trÝch tõ bµi viÕt Phong c¸ch Hå ChÝ Minh, c¸i vÜ ®¹i g¾n víi c¸i
gi¶n dÞ cña Lª Anh Trµ, in trong tËp Hå ChÝ Minh vµ v¨n ho¸ ViÖt Nam, ViÖn
V¨n ho¸ xuÊt b¶n, Hµ Néi, 1990).
– V¨n b¶n trÝch cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n:
+ §o¹n 1: Tõ ®Çu … rÊt hiÖn ®¹i: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ®iÒu k× l¹ cña
phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh.
+ §o¹n 2: TiÕp theo … h¹ t¾m ao: VÎ ®Ñp cô thÓ cña phong c¸ch sèng vµ
lµm viÖc cña B¸c Hå.
+ §o¹n 3: … cßn l¹i: B×nh luËn vµ kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña phong c¸ch v¨n
ho¸ Hå ChÝ Minh.
HS ph¸t biÓu vÒ thÓ lo¹i v¨n b¶n vµ c¸ch chia ®o¹n cña b¶n th©n.
6
Ho¹t ®éng 3
H−íng dÉn ®äc − hiÓu chi tiÕt
1. §o¹n 1: Con ®−êng h×nh thµnh phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh.
+ HS ®äc l¹i ®o¹n 1.
+ GV hái: §o¹n v¨n ®· kh¸i qu¸t vèn tri thøc v¨n ho¸ cña B¸c Hå nh− thÕ
nµo? B»ng nh÷ng con ®−êng nµo Ng−êi cã ®−îc vèn v¨n ho¸ Êy? §iÒu k× l¹
nhÊt trong phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ g×? V× sao cã thÓ nãi nh− vËy?
+ HS lÇn l−ît t×m kiÕm, ph¸t hiÖn trong v¨n b¶n, hÖ thèng ho¸, ph©n tÝch vµ
suy luËn, ph¸t biÓu.
•
§Þnh h−íng:
− Vèn tri thøc v¨n ho¸ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh hÕt søc s©u réng: Ýt cã vÞ
l·nh tô nµo am hiÓu nhiÒu vÒ c¸c d©n téc vµ nh©n d©n thÕ giíi, v¨n ho¸ thÕ giíi
s©u s¾c nh− B¸c Hå. C¸ch viÕt so s¸nh bao qu¸t ®Ó kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ cña nhËn
®Þnh.
− Nh−ng ®ã kh«ng chØ lµ trêi cho mét c¸ch tù nhiªn, nhê thiªn tµi mµ cßn
nhê B¸c ®· dµy c«ng häc tËp, rÌn luyÖn kh«ng ngõng trong suèt bao nhiªu
n¨m, suèt cuéc ®êi ho¹t ®éng c¸ch m¹ng.
+ §i nhiÒu, cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc trùc tiÕp víi v¨n ho¸ nhiÒu n−íc, nhiÒu
d©n téc, nhiÒu vïng kh¸c nhau trªn thÕ giíi, tõ §«ng sang T©y, tõ B¾c chÝ
Nam, kh¾p c¸c ch©u lôc ¸, ¢u, Phi, MÜ… GhÐ l¹i nhiÒu h¶i c¶ng, th¨m c¸c
n−íc…
+ Nãi vµ viÕt th¹o nhiÒu thø tiÕng n−íc ngoµi: Ph¸p, Anh, Nga, Hoa… §ã
lµ c«ng cô giao tiÕp quan träng bËc nhÊt ®Ó t×m hiÓu vµ giao l−u v¨n ho¸ víi
c¸c d©n téc trªn thÕ giíi.
+ Cã ý thøc häc hái toµn diÖn, s©u s¾c… ®Õn møc uyªn th©m, võa tiÕp thu
tinh hoa võa phª ph¸n c¸i tiªu cùc cña chñ nghÜa t− b¶n.
+ Häc trong c«ng viÖc, trong lao ®éng, ë mäi n¬i, mäi lóc.
− §iÒu quan träng vµ k× l¹ nhÊt cña phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ:
Nh÷ng ¶nh h−ëng quèc tÕ s©u ®Ëm ®· nhµo nÆn víi c¸i gèc v¨n ho¸ d©n téc
kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc ë Ng−êi, ®Ó trë thµnh mét nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam.
− Mét lèi sèng rÊt b×nh dÞ, rÊt ph−¬ng §«ng, rÊt ViÖt Nam nh−ng còng
®ång thêi rÊt míi, rÊt hiÖn ®¹i.
− Nãi c¸ch kh¸c, chç ®éc ®¸o, k× l¹ nhÊt trong phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ
Minh lµ sù kÕt hîp hµi hoµ nh÷ng phÈm chÊt rÊt kh¸c nhau, thèng nhÊt trong
7
mét con ng−êi Hå ChÝ Minh. §ã lµ: truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, ph−¬ng §«ng vµ
ph−¬ng T©y, x−a vµ nay, d©n téc vµ quèc tÕ, vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ. §ã lµ sù kÕt hîp
vµ thèng nhÊt hµi hoµ bËc nhÊt trong lÞch sö d©n téc ViÖt Nam tõ x−a ®Õn nay.
Mét mÆt, tinh hoa Hång L¹c ®óc nªn Ng−êi, nh−ng mÆt kh¸c, tinh hoa nh©n
lo¹i còng gãp phÇn lµm nªn phong c¸ch Hå ChÝ Minh.
(HÕt tiÕt 1, chuyÓn tiÕt 2)
2. §o¹n 2. VÎ ®Ñp cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh thÓ hiÖn trong phong c¸ch
sèng vµ lµm viÖc cña Ng−êi.
+ HS ®äc ®o¹n 2.
+ GV hái:
− Phong c¸ch sèng cña B¸c Hå ®−îc t¸c gi¶ ph©n tÝch vµ b×nh luËn trªn
nh÷ng mÆt nµo? Em cã thÓ ®äc nh÷ng c©u th¬, kÓ nh÷ng mÈu chuyÖn kh¸c
còng nãi vÒ ®iÒu nµy? T¸c gi¶ bµi §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå ®· viÕt vÒ vÊn
®Ò nµy nh− thÕ nµo?
•
§Þnh h−íng:
− Phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña vÞ Chñ tÞch n−íc ®Çu tiªn cña n−íc
ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ ®−îc t¸c gi¶ kÓ l¹i vµ b×nh luËn trªn mét sè b×nh
diÖn sau:
− ChuyÖn ë: ng«i nhµ sµn ®éc ®¸o cña B¸c ë Hµ Néi víi nh÷ng ®å ®¹c méc
m¹c, ®¬n s¬ (cã thÓ cho HS xem l¹i h×nh ¶nh ng«i nhµ sµn.)
− Trang phôc: ¸o bµ ba n©u, ¸o trÊn thñ, ®«i dÐp lèp, c¸i qu¹t cä, c¸i ®ång
hå b¸o thøc, c¸i ra®i«…
− ChuyÖn ¨n: ®¹m b¹c víi nh÷ng mãn ¨n d©n téc: c¸ kho, rau luéc, d−a
ghÐm, cµ muèi, ch¸o hoa…
− Cuéc sèng mét m×nh, kh«ng x©y dùng gia ®×nh, suèt cuéc ®êi hi sinh v×
d©n v× n−íc.
− Lêi b×nh luËn, so s¸nh: Ch−a cã vÞ nguyªn thñ quèc gia x−a nay nµo cã
c¸ch sèng nh− vËy, gi¶n dÞ, l·o thùc ®Õn vËy. §ã lµ nÕp sèng cña c¸c vÞ hiÒn
triÕt x−a nh− NguyÔn Tr·i, NguyÔn BØnh Khiªm – nÕp sèng thanh ®¹m,
thanh cao.
− §äc ®o¹n: T«i chØ cã mét ham muèn, ham muèn tét bËc… ®Õn khi ®ã
t«i sÏ…
8
− §©y lµ ®o¹n v¨n rÊt mùc ch©n thµnh, c¶m ®éng lßng ng−êi xuÊt ph¸t tõ
tr¸i tim ng−êi ViÖt Nam vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ nhÊt.
3. §o¹n 3: ý nghÜa phong c¸ch Hå ChÝ Minh:
+ HS ®äc ®o¹n cuèi cïng.
+ GV hái: ý nghÜa cao ®Ñp cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×?
•
§Þnh h−íng:
− Gièng c¸c vÞ danh nho: kh«ng ph¶i tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm cho kh¸c
®êi, lËp dÞ, mµ lµ c¸ch di d−ìng tinh thÇn, mét quan niÖm thÈm mÜ vÒ lÏ sèng.
− Kh¸c c¸c vÞ danh nho: ®©y lµ lèi sèng cña mét ng−êi céng s¶n l·o thµnh,
mét vÞ Chñ tÞch n−íc, linh hån cña d©n téc trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng
Ph¸p, chèng MÜ vµ c«ng cuéc x©y dùng CNXH.
Ho¹t ®éng 4
H−íng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp
1. §Ó lµm râ vµ næi bËt nh÷ng vÎ ®Ñp vµ phÈm chÊt cao quý cña phong
c¸ch Hå ChÝ Minh, ng−êi viÕt ®· dïng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?
− KÕt hîp gi÷a kÓ chuyÖn vµ ph©n tÝch, b×nh luËn.
− Chän läc nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu.
− So s¸nh víi c¸c bËc danh nho x−a, ®èi lËp gi÷a c¸c phÈm chÊt, kh¸i
niÖm…
− DÉn chøng th¬ cæ, dïng tõ H¸n ViÖt.
2. Tãm l¹i, ta cã thÓ tãm t¾t nh÷ng vÎ ®Ñp cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh
nh− thÕ nµo?
HS nãi l¹i néi dung môc Ghi nhí, tr.8: sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a truyÒn
thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i, gi÷a vÜ ®¹i vµ gi¶n dÞ.
3. §äc thªm nh÷ng c©u, ®o¹n th¬ nãi vÒ phong c¸ch Hå ChÝ Minh:
– B¸c Hå ®ã, chiÕc ¸o n©u gi¶n dÞ,
Mµu quª h−¬ng bÒn bØ, ®Ëm ®µ…
B¸c Hå ®ã, ung dung ch©m löa hót,
Tr¸n mªnh m«ng, thanh th¶n mét vïng trêi,
Kh«ng g× vui b»ng ®«i m¾t B¸c Hå c−êi,
Quªn tuæi giµ, t−¬i m·i tuæi ®«i m−¬i…
9
Giäng cña Ng−êi kh«ng ph¶i sÊm trªn cao,
ThÊm tõng tiÕng Êm vµo lßng mong −íc,
Con nghe B¸c t−ëng nghe lêi non n−íc
TiÕng ngµy x−a vµ c¶ tiÕng mai sau…
– N¬i B¸c ë: sµn m©y, v¸ch giã,
S¸ng nghe chim rõng hãt sau nhµ,
§ªm tr¨ng mét ngän ®Ìn khªu nhá,
"TiÕng suèi trong nh− tiÕng h¸t xa"…
– Anh d¾t em vµo câi B¸c x−a,
§−êng xoµi hoa tr¾ng, n¾ng ®u ®−a,
Cã hå n−íc lÆng s«i t¨m c¸,
Cã b−ëi, cam th¬m, m¸t bãng dõa…
– Con c¸ r« ¬i chí cã buån,
ChiÒu chiÒu B¸c vÉn gäi r« lu«n,
Dõa ¬i cø në hoa, ®¬m tr¸i,
B¸c vÉn ch¨m c©y t−íi m¸t bån…
(Tè H÷u)
– Ng−êi th−êng bá l¹i ®Üa thÞt gµ mµ ¨n hÕt mÊy qu¶ cµ xø NghÖ,
Tr¸nh nãi to mµ ®i rÊt nhÑ trong v−ên
(ViÖt Ph−¬ng)
– ViÖc qu©n viÖc n−íc ®· bµn,
X¸ch b−¬ng, d¾t trÎ ra v−ên t−íi rau.
– Ng−êi ch−a n¨m chôc kªu giµ ®Êy,
Mµ ta s¸u ba cßn khoÎ thay,
ë ¨n thanh ®¹m, tinh thÇn nhÑ,
Lµm viÖc ung dung víi th¸ng ngµy.
– ¡n khoÎ, ngñ ngon, lµm viÖc khoÎ,
TrÇn mµ nh− thÕ kÐm g× tiªn…
10
– C¶nh rõng ViÖt B¾c thËt lµ hay,
V−în hãt chim kªu suèt c¶ ngµy,
Kh¸ch ®Õn th× mêi ng« nÕp n−íng,
S¨n vÒ th−êng chÐn thÞt rõng quay
Non xanh n−íc biÕc tha hå d¹o,
R−îu ngät chÌ t−¬i mÆc søc say…
(Hå ChÝ Minh)
− §äc mét sè mÈu chuyÖn trong s¸ch B¸c Hå – Con ng−êi – Phong c¸ch;
ch¼ng h¹n: Kh«ng ph¶i lµ siªu nh©n, chuyÖn B¸c phª b×nh mét «ng t−íng ®Õn
muén 10 phót theo giê hÑn, chuyÖn B¸c göi th− chia buån víi gia ®×nh b¸c sÜ
Vò §×nh Tông…
4. Ng−êi cã v¨n ho¸ cã ph¶i lµ ng−êi khi nãi hay chen tiÕng n−íc ngoµi,
dïng tõ H¸n ViÖt, thÝch ®ua ®ßi theo mèt ¨n mÆc thêi trang míi cho m×nh sµnh
®iÖu? V× sao? Ng−êi cã v¨n ho¸ cã ph¶i lµ ng−êi chØ thÝch ta vÒ ta t¾m ao ta,
dï trong dï ®ôc ao nhµ vÉn h¬n!
5. Nh÷ng ng−êi chª bai chÌo cæ, d©n ca, chØ ham mª t«n sïng nh¹c T©y
nh¹c Tµu cã ph¶i lµ ng−êi cã v¨n ho¸, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc?
6. Tæ chøc cho HS tham quan B¶o tµng Hå ChÝ Minh, l¨ng B¸c, nhµ sµn
cña B¸c.
7. So¹n bµi §Êu tranh cho mét thÕ giíi v× hoµ b×nh.
TiÕt 3
TiÕng ViÖt
C¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc:
– Cñng cè kiÕn thøc ®· häc vÒ héi tho¹i ë líp 8.
– N¾m ®−îc c¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i häc ë líp 9.
2. TÝch hîp víi V¨n qua v¨n b¶n Phong c¸ch Hå ChÝ Minh, víi TËp lµm
v¨n ë bµi Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh.
11
3. KÜ n¨ng: BiÕt vËn dông c¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp
x· héi.
B. ThiÕt kÕ bμi d¹y - häc
Ho¹t ®éng 1
H×nh thµnh kh¸i niÖm Ph−¬ng ch©m vÒ l−îng
+ GV yªu cÇu HS t×m hiÓu hai vÝ dô 1, 2 ë môc I vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái:
1. C©u tr¶ lêi cña Ba cã lµm cho An tho¶ m·n kh«ng? T¹i sao?
2. Muèn gióp cho ng−êi nghe hiÓu th× ng−êi nãi cÇn chó ý ®iÒu g×?
3. C©u hái cña anh "lîn c−íi" vµ c©u tr¶ lêi cña anh "¸o míi" cã g× tr¸i víi
nh÷ng c©u hái – ®¸p b×nh th−êng?
4. Muèn hái – ®¸p cho chuÈn mùc, chóng ta cÇn ph¶i chó ý ®iÒu g×?
+ HS trao ®æi, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
1. C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng lµm cho An tho¶ m·n v× nã m¬ hå vÒ ý nghÜa.
An muèn biÕt Ba häc b¬i ë ®©u (tøc lµ ®Þa ®iÓm häc b¬i), chø kh«ng ph¶i An
hái Ba b¬i lµ g×?
2. Muèn gióp cho ng−êi nghe hiÓu th× ng−êi nãi cÇn chó ý xem ng−êi nghe
hái vÒ c¸i g×? nh− thÕ nµo? ë ®©u?...
3. Tr¸i víi nh÷ng c©u hái – ®¸p b×nh th−êng v× nã thõa tõ ng÷:
– C©u hái thõa tõ c−íi.
– C©u ®¸p thõa ng÷ Tõ lóc t«i mÆc c¸i ¸o míi nµy.
4. Muèn hái – ®¸p cho chuÈn mùc, cÇn chó ý kh«ng hái thõa vµ tr¶ lêi thõa.
+ GV chèt:
– Khi giao tiÕp, cÇn nhí nãi cho ®óng, ®ñ, kh«ng thõa, kh«ng thiÕu.
+ GV chØ ®Þnh 1 HS ®äc chËm, râ Ghi nhí trong SGK.
Ho¹t ®éng 2
H×nh thµnh kh¸i niÖm Ph−¬ng ch©m vÒ chÊt
+ GV yªu cÇu HS ®äc, t×m hiÓu c©u chuyÖn trong SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u
hái:
1. TruyÖn c−êi nµy phª ph¸n thãi xÊu nµo?
2. Tõ sù phª ph¸n trªn, em rót ra ®−îc bµi häc g× trong giao tiÕp?
+ HS trao ®æi, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
1. TruyÖn c−êi phª ph¸n thãi xÊu kho¸c l¸c, nãi nh÷ng ®iÒu mµ chÝnh m×nh
còng kh«ng tin lµ cã thËt.
12
2. Tõ sù phª ph¸n trªn, em rót ra ®−îc bµi häc lµ: kh«ng nãi nh÷ng ®iÒu
m×nh tin lµ kh«ng ®óng hoÆc kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.
+ GV chØ ®Þnh 1 HS ®äc chËm, râ Ghi nhí trong SGK.
Ho¹t ®éng 3
H−íng dÉn luyÖn tËp
Bµi tËp 1:
a. Tr©u lµ mét loµi gia sóc nu«i ë nhµ
– Thõa côm tõ "nu«i ë nhµ"
b. Ðn lµ mét loµi chim cã hai c¸nh
– Thõa côm tõ "cã hai c¸nh"
Bµi tËp 2:
a. Nãi cã c¨n cø ch¾c ch¾n lµ nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng.
b. Nãi sai sù thËt mét c¸ch cè ý, nh»m che giÊu ®iÒu g× ®ã lµ nãi dèi.
c. Nãi mét c¸ch hó ho¹, kh«ng cã c¨n cø lµ nãi mß.
d. Nãi nh¶m nhÝ, vu v¬ lµ nãi nh¨ng nãi cuéi.
e. Nãi kho¸c l¸c, lµm ra vÎ tµi giái hoÆc nãi nh÷ng chuyÖn b«ng ®ïa,
kho¸c l¸c cho vui lµ nãi tr¹ng.
C¸c c©u ®· ®iÒn tõ ng÷ hoµn chØnh trªn liªn quan ®Õn ph−¬ng ch©m vÒ chÊt
trong héi tho¹i.
Bµi tËp 3:
– TruyÖn thõa c©u "Råi cã nu«i ®−îc kh«ng?"
– Vi ph¹m ph−¬ng ch©m vÒ l−îng.
Bµi tËp 4:
a. C¸c tõ ng÷: nh− t«i ®−îc biÕt; t«i tin r»ng; nÕu t«i kh«ng lÇm th×; t«i
nghe nãi; theo t«i nghÜ; h×nh nh− lµ... sö dông trong tr−êng hîp ng−êi nãi cã ý
thøc t«n träng ph−¬ng ch©m vÒ chÊt. Ng−êi nãi tin r»ng nh÷ng ®iÒu m×nh nãi lµ
®óng, muèn ®−a ra b»ng chøng x¸c thùc ®Ó thuyÕt phôc ng−êi nghe, nh−ng
ch−a cã hoÆc ch−a kiÓm tra ®−îc nªn ph¶i dïng c¸c tõ ng÷ chªm xen nh− vËy.
b. C¸c tõ ng÷: nh− t«i ®· tr×nh bµy, nh− mäi ng−êi ®Òu biÕt... sö dông trong
tr−êng hîp ng−êi nãi cã ý thøc t«n träng ph−¬ng ch©m vÒ l−îng, nghÜa lµ
kh«ng nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu ®· ®−îc tr×nh bµy.
Bµi tËp 5:
+ ¡n ®¬m nãi ®Æt: vu khèng, bÞa ®Æt.
+ ¡n èc nãi mß: nãi vu v¬, kh«ng cã b»ng chøng.
13
+ ¡n kh«ng nãi cã: vu c¸o, bÞa ®Æt.
+ C·i chµy c·i cèi: ngoan cè, kh«ng chÞu thõa nhËn sù thËt ®· cã b»ng chøng.
+ Khua m«i móa mÐp: ba hoa, kho¸c l¸c.
+ Nãi d¬i nãi chuét: nãi l¨ng nh¨ng, nh¶m nhÝ.
+ Høa h−¬u høa v−în: høa hÑn mét c¸ch v« tr¸ch nhiÖm, cã mµu s¾c cña
sù lõa ®¶o.
C¸c thµnh ng÷ trªn ®Òu chØ ra c¸c hiÖn t−îng vi ph¹m ph−¬ng ch©m vÒ chÊt
trong héi tho¹i.
TiÕt 4
TËp lμm v¨n
Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt
trong v¨n b¶n thuyÕt minh
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh.
2. TÝch hîp víi V¨n qua v¨n b¶n Phong c¸ch Hå ChÝ Minh, víi TiÕng ViÖt
ë bµi C¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i.
3. RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n
thuyÕt minh.
B. ThiÕt kÕ bμi d¹y - häc
Ho¹t ®éng 1
ThuyÕt minh sù vËt mét c¸ch h×nh t−îng, sinh ®éng.
• Thao t¸c 1: ¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh vµ ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh
+ GV gîi dÉn ®Ó HS tr¶ lêi c¸c c©u hái:
1. V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×?
2. V¨n b¶n thuyÕt minh ®−îc viÕt ra nh»m môc ®Ých g×?
3. H·y kÓ ra c¸c ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh th−êng dïng ®· häc.
+ HS tr¶ lêi:
1. V¨n b¶n thuyÕt minh lµ: KiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lÜnh vùc
®êi sèng nh»m cung cÊp tri thøc (kiÕn thøc) kh¸ch quan vÒ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt,
14
nguyªn nh©n... cña c¸c hiÖn t−îng vµ sù vËt trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph−¬ng
thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch.
2. Môc ®Ých cña v¨n b¶n thuyÕt minh lµ: Cung cÊp tri thøc (hiÓu biÕt)
kh¸ch quan vÒ nh÷ng sù vËt, hiÖn t−îng, vÊn ®Ò... ®−îc chän lµm ®èi t−îng ®Ó
thuyÕt minh.
3. C¸c ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh th−êng dïng ®· häc lµ: §Þnh nghÜa, vÝ dô,
liÖt kª, dïng sè liÖu, ph©n lo¹i, so s¸nh...
• Thao t¸c 2:
+ GV chØ ®Þnh tõ 1 ®Õn 3 HS ®äc diÔn c¶m v¨n b¶n H¹ Long – §¸ vµ N−íc
trong SGK.
+ Sau khi HS ®äc diÔn c¶m, GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái:
1. V¨n b¶n nµy thuyÕt minh vÊn ®Ò g×? VÊn ®Ò Êy cã khã kh«ng? T¹i sao?
2. §Ó cho sinh ®éng, ngoµi nh÷ng ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh ®· häc, t¸c gi¶
cßn sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?
+ HS trao ®æi, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
1. V¨n b¶n nµy thuyÕt minh vÒ "sù k× l¹ cña H¹ Long". §©y lµ mét vÊn ®Ò
khã thuyÕt minh, v×:
– §èi t−îng thuyÕt minh rÊt trõu t−îng (gièng nh− trÝ tuÖ, t©m hån, t×nh
c¶m, ®¹o ®øc...).
– Ngoµi viÖc thuyÕt minh vÒ ®èi t−îng, cßn ph¶i truyÒn ®−îc c¶m xóc vµ
sù thÝch thó tíi ng−êi ®äc.
2. Ngoµi c¸c ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh ®· häc, t¸c gi¶ cßn sö dông nh÷ng
biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh− miªu t¶, so s¸nh..., ch¼ng h¹n:
+ B¾t ®Çu b»ng sù miªu t¶ sinh ®éng: "ChÝnh N−íc lµm cho §¸ sèng dËy,
lµm cho §¸ vèn bÊt ®éng vµ v« tri bçng trë nªn linh ho¹t, cã thÓ ®éng ®Õn v«
tËn, vµ cã tri gi¸c, cã t©m hån".
+ TiÕp theo lµ thuyÕt minh (gi¶i thÝch) vai trß cña "n−íc": "N−íc t¹o nªn
sù di chuyÓn. Vµ di chuyÓn theo mäi c¸ch".
+ TiÕp theo lµ ph©n tÝch nh÷ng nghÞch lÝ trong thiªn nhiªn: sù sèng cña ®¸
vµ n−íc, sù th«ng minh cña thiªn nhiªn...
+ Cuèi cïng lµ mét triÕt lÝ: "Trªn thÕ gian nµy, ch¼ng cã g× lµ v« tri c¶. Cho
®Õn c¶ §¸".
+ T¸c gi¶ cßn cã mét trÝ t−ëng t−îng rÊt phong phó, nhê ®ã mµ v¨n b¶n
thuyÕt minh cã tÝnh thuyÕt phôc cao.
Ho¹t ®éng 2
H−íng dÉn luyÖn tËp
+ GV yªu cÇu HS ®äc v¨n b¶n Ngäc Hoµng xö téi ruåi xanh vµ tr¶ lêi c¸c
c©u hái:
15
1. Bµi v¨n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh kh«ng? TÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng
®iÓm nµo? Nh÷ng ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo ®· ®−îc sö dông?
2. Bµi thuyÕt minh nµy cã nÐt g× ®Æc biÖt? T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p
nghÖ thuËt nµo?
3. C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ë ®©y cã t¸c dông g×? Chóng cã g©y høng thó
kh«ng? Cã lµm ¶nh h−ëng ®Õn néi dung cÇn thuyÕt minh kh«ng?
+ HS trao ®æi, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
1. * Bµi v¨n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh v× ®· cung cÊp cho ng−êi ®äc nh÷ng
tri thøc kh¸ch quan vÒ loµi ruåi.
* TÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë c¸c chi tiÕt sau:
– "Con lµ Ruåi xanh, thuéc hä c«n trïng hai c¸nh, m¾t l−íi. Hä hµng con
rÊt ®«ng, gåm Ruåi tr©u, Ruåi vµng, Ruåi giÊm..."
– "Bªn ngoµi ruåi mang 6 triÖu vi khuÈn, trong ruét chøa ®Õn 28 triÖu vi
khuÈn... Mét ®«i ruåi, trong mét mïa tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 8, nÕu ®Òu mÑ trßn
con vu«ng sÏ ®Î ra 19 triÖu tØ con ruåi...".
– "... mét m¾t chøa hµng triÖu m¾t nhá; ch©n ruåi cã thÓ tiÕt ra chÊt dÝnh
lµm cho nã ®Ëu ®−îc trªn mÆt kÝnh mµ kh«ng tr−ît ch©n...".
* Nh÷ng ph−¬ng ph¸p thuyÕt minh ®· ®−îc sö dông: gi¶i thÝch, nªu sè
liÖu, so s¸nh...
2. * Bµi thuyÕt minh nµy cã mét sè nÐt ®Æc biÖt nh−:
– VÒ h×nh thøc: gièng nh− v¨n b¶n t−êng thuËt mét phiªn toµ.
– VÒ cÊu tróc: gièng nh− biªn b¶n mét cuéc tranh luËn vÒ mÆt ph¸p lÝ.
– VÒ néi dung: gièng nh− mét c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi ruåi.
* T¸c gi¶ ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh−: kÓ chuyÖn, miªu t¶,
Èn dô...
3. * C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®· lµm cho v¨n b¶n trë nªn sinh ®éng, hÊp
dÉn, thó vÞ.
* Nhê c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt mµ v¨n b¶n ®· g©y høng thó cho ng−êi ®äc.
C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt kh«ng g©y ¶nh h−ëng g× ®Õn viÖc tiÕp nhËn néi
dung v¨n b¶n thuyÕt minh.
16
TiÕt 5
TËp lμm v¨n
LuyÖn tËp
sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt
trong v¨n b¶n thuyÕt minh
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
– ¤n tËp, cñng cè, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh;
n©ng cao th«ng qua viÖc kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt.
– RÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh.
B. ThiÕt kÕ bμi d¹y - häc
• Thao t¸c 1:
+ ChuÈn bÞ ë nhµ. GV h−íng dÉn cho HS chuÈn bÞ mét trong nh÷ng ®Ò
bµi sau:
– ThuyÕt minh c¸i qu¹t.
– ThuyÕt minh c¸i bót.
– ThuyÕt minh c¸i kÐo.
– ThuyÕt minh chiÕc nãn.
+ GV nhÊn m¹nh yªu cÇu cña v¨n b¶n thuyÕt minh:
1. VÒ néi dung, v¨n b¶n thuyÕt minh ph¶i nªu ®−îc c«ng dông, cÊu t¹o,
chñng lo¹i, lÞch sö cña c¸c ®å dïng nãi trªn.
2. VÒ h×nh thøc, ph¶i biÕt vËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®Ó gióp
cho v¨n b¶n thuyÕt minh sinh ®éng, hÊp dÉn.
• Thao t¸c 2: LËp dµn ý
VÝ dô: ThuyÕt minh chiÕc nãn
1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc nãn
2. Th©n bµi:
a. LÞch sö chiÕc nãn.
b. CÊu t¹o cña chiÕc nãn.
c. Qui tr×nh lµm ra chiÕc nãn.
d. Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n ho¸, nghÖ thuËt cña chiÕc nãn.
3. KÕt thóc vÊn ®Ò: C¶m nghÜ chung vÒ chiÕc nãn trong ®êi sèng hiÖn t¹i.
17
(PhÇn nµy cã thÓ tham kh¶o ë s¸ch ThiÕt kÕ bµi gi¶ng Ng÷ v¨n 8, tËp 1)
• Thao t¸c 3: H−íng dÉn viÕt ®o¹n më bµi
– Lµ ng−êi ViÖt Nam th× ai mµ ch¼ng biÕt chiÕc nãn tr¾ng quen thuéc, ph¶i
kh«ng c¸c b¹n? MÑ ta ®éi chiÕc nãn tr¾ng ra ®ång nhæ m¹, cÊy lóa, chë thãc...
ChÞ ta ®éi chiÕc nãn tr¾ng ®i chî, chÌo ®ß... Em ta ®éi chiÕc nãn tr¾ng ®i häc...
B¹n ta ®éi chiÕc nãn tr¾ng b−íc lªn s©n khÊu... ChiÕc nãn tr¾ng gÇn gòi
th©n thiÕt lµ thÕ, nh−ng cã khi nµo ®ã b¹n tù hái chiÕc nãn tr¾ng ra ®êi tõ bao
giê? Nã ®−îc lµm ra nh− thÕ nµo? Gi¸ trÞ vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, nghÖ thuËt cña nã
ra sao?...
– ChiÕc nãn tr¾ng ViÖt Nam kh«ng ph¶i chØ dïng ®Ó che m−a che n¾ng, mµ
d−êng nh− nã cßn lµ mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu ®· gãp phÇn lµm nªn vÎ ®Ñp
duyªn d¸ng cho ng−êi phô n÷ ViÖt Nam. ChiÕc nãn tr¾ng tõng ®i vµo ca dao:
"Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh/ §×nh bao nhiªu ngãi th−¬ng m×nh bÊy nhiªu!".
V× sao chiÕc nãn tr¾ng l¹i ®−îc ng−êi ViÖt Nam nãi chung, phô n÷ ViÖt Nam
nãi riªng yªu quý vµ tr©n träng nh− vËy? Xin mêi c¸c b¹n h·y cïng t«i thö t×m
hiÓu vÒ lÞch sö, cÊu t¹o vµ c«ng dông cña chiÕc nãn tr¾ng nhÐ!
18
Bμi 2
TuÇn 2
TiÕt 6 - 7
V¨n häc
§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoμ b×nh
( TrÝch)
(V¨n b¶n nhËt dông)
G¸c-xi-a M¸c-kÐt
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: HiÓu ®−îc néi dung vÊn ®Ò ®Æt ra trong v¨n b¶n: nguy c¬
chiÕn tranh h¹t nh©n ®e do¹ toµn bé sù sèng trªn tr¸i ®Êt vµ nhiÖm vô cÊp b¸ch
cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ ng¨n chÆn nguy c¬ ®ã, lµ ®Êu tranh cho mét thÕ giíi
hoµ b×nh. §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n: nghÞ luËn chÝnh trÞ x· héi víi lÝ lÏ
râ rµng, toµn diÖn, cô thÓ, ®Çy søc thuyÕt phôc.
2. TÝch hîp víi phÇn TiÕng ViÖt ë bµi C¸c ph−¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp
theo), víi TËp lµm v¨n ë bµi Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh;
tÝch hîp víi thùc tiÔn t×nh h×nh hiÖn t¹i ë Ir¾c, Trung §«ng (Ixraen vµ
Palextin), ®¹i n¹n hång thuû ®éng ®Êt vµ sãng thÇn ë Nam ¸, n¹n khñng bè lan
trµn trªn thÕ giíi…
3. RÌn kÜ n¨ng ®äc, t×m hiÓu vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn cø trong v¨n
nghÞ luËn chÝnh trÞ, x· héi.
4. ChuÈn bÞ:
− Theo dâi t×nh h×nh thêi sù h»ng ngµy qua ti vi, b¸o chÝ, l−u ý nh÷ng sù
kiÖn quan träng, ghi chÐp tãm t¾t vµ liªn hÖ víi bµi häc. VÊn ®Ò h¹t nh©n cña
Iran, TriÒu Tiªn...
− S−u tÇm h×nh ¶nh bom h¹t nh©n (bom H, ph©n biÖt víi bom nguyªn tö –
bom A), tªn löa mang ®Çu ®¹n h¹t nh©n hoÆc tµu ngÇm trang bÞ h¹t nh©n.
B. ThiÕt kÕ bμi d¹y - häc
Ho¹t ®éng 1
Tæ chøc kiÓm tra bµi cò
(H×nh thøc: tr¾c nghiÖm)
* Chia líp thµnh 4 nhãm, mçi nhãm lµm 1 bµi tËp sau:
19
1. Vèn tri thøc v¨n ho¸ cña B¸c Hå cã ®−îc tõ ®©u?
A. GhÐ l¹i nhiÒu h¶i c¶ng, th¨m nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi, trªn nh÷ng
con tµu v−ît trïng d−¬ng.
B. Nhê B¸c biÕt nhiÒu tiÕng n−íc ngoµi.
C. Nhê ®Õn ®©u B¸c còng häc hái, t×m hiÓu v¨n ho¸, nghÖ thuËt ®Õn
møc kh¸ uyªn th©m.
D. ChÞu ¶nh h−ëng tÊt c¶ c¸c nÒn v¨n ho¸, tiÕp thu c¸i hay, phª ph¸n
c¸i dë cña chóng.
2. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×?
A. Nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam
B. Lèi sèng rÊt ViÖt Nam
C. Gèc v¨n ho¸ d©n téc v« cïng v÷ng ch¾c
D. RÊt ph−¬ng §«ng ®ång thêi rÊt míi, rÊt hiÖn ®¹i.
3. VÎ ®Ñp cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×?
A. TruyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc
B. Tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i
C. VÜ ®¹i vµ gi¶n dÞ
D. KÕt hîp hµi hoµ nh÷ng vÎ ®Ñp ®ã.
4. Häc tËp vµ rÌn luyÖn theo phong c¸ch cña B¸c Hå, mçi chóng ta cÇn
lµm g×?
A. HiÓu s©u s¾c vÎ ®Ñp cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh
B. Lµm tèt 5 ®iÒu B¸c d¹y
C. Sèng thËt trong s¹ch, gi¶n dÞ vµ cã Ých
D. Lµm nhiÒu viÖc tèt, gióp ®ì mäi ng−êi.
Ho¹t ®éng 2
DÉn vµo bµi míi
1. GV nãi chËm:
Trong chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø 2, nh÷ng ngµy ®Çu th¸ng 8 – 1945, chØ
b»ng 2 qu¶ bom nguyªn tö ®Çu tiªn nÐm xuèng hai thµnh phè Hi-r«-si-ma vµ
Na-ga-xa-ki, ®Õ quèc MÜ ®· lµm 2 triÖu ng−êi NhËt bÞ thiÖt m¹ng vµ cßn di ho¹
®Õn b©y giê. ThÕ kØ XX, thÕ giíi ph¸t minh ra nguyªn tö, h¹t nh©n ®ång thêi
20
- Xem thêm -