Thi công nhà cao tầng theo phương pháp Top Down
ch¬ng I : t×nh h×nh x©y dùng nhµ cã tÇng hÇm ë viÖt nam
1. Kh¸i niÖm vÒ tÇng hÇm :
Trong c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông nhµ nhiÒu tÇng trªn thÕ giíi, ngêi ta
quy ®Þnh phÇn tÇng nhµ lµ tõ cao tr×nh mÆt ®Êt tù nhiªn trë lªn. Nhµ nhiÒu tÇng cã
thÓ hiÓu lµ tõ 4 tÇng trë lªn, khi sè tÇng lªn ®Õn vµi chôc tÇng th× ngêi ta gäi ®ã lµ
nhµ cao tÇng. Kh¸i niÖm cao tÇng hiÖn nay t¹m ®Þnh lîng nh nhµ cao díi 9 tÇng
gäi lµ nhµ thÊp tÇng. Nhµ tõ 10 ®Õn 24 tÇng gäi lµ nhµ cao trung b×nh. Nhµ cã tõ
25 tÇng trë lªn ®îc gäi lµ nhµ cao tÇng.
Trong khu nhµ cao tÇng bao gåm tÇng trÖt (TÇng 1) sµn cña nã n»m ngang trªn
mÆt ®Êt, tiÕp theo lµ c¸c tÇng 2,3,4... cã ®é cao sµn d¬ng. Cßn nh÷ng tÇng tiÕp
theo ë thÊp h¬n so víi mÆt ®Êt (n»m díi tÇng trÖt) ®Òu ®îc gäi lµ tÇng hÇm.
TÇng hÇm cã thÓ nöa næi nöa ch×m hoÆc n»m hoµn toµn trong lßng ®Êt. Thêng ë
nh÷ng toµ nhµ cao tÇng th× tÇng hÇm gåm 2 tÇng trë lªn, tÇng hÇm trªn cïng cã
thÓ lµ nöa næi nöa ch×m mét khi ta muèn tËn dông sù th«ng giã, chiÕu s¸ng tù
nhiªn. Sè lîng tÇng hÇm cho nhµ nhiÒu tÇng chñ yÕu phô thuéc vµo ý ®å sö dông
cña chñ ®Çu t, tuy nhiªn nã còng phô thuéc vµo chiÒu cao cña c«ng tr×nh vµ nÒn
®Êt díi c«ng tr×nh còng nh kü thuËt x©y dùng tÇng hÇm hiÖn t¹i.
2. Xu híng ph¸t triÓn nhµ cã tÇng hÇm :
Nhµ cã tÇng hÇm ®· cã tõ l©u trªn thÕ giíi, nã trë thµnh phæ biÕn vµ gÇn nh lµ
mét th«ng lÖ khi x©y dùng nhµ nhiÒu tÇng. ë ch©u ¢u do ®Æc ®iÓm nÒn ®Êt t¬ng
®èi tèt, mùc níc ngÇm thÊp, kü thuËt x©y dùng tiªn tiÕn vµ còng do nhu cÇu sö
dông nªn hÇu nh nhµ nhiÒu tÇng nµo còng cã tÇng hÇm, thËm chÝ c¸c siªu thÞ chØ
cã 2-3 tÇng nhng cã tíi 2-3 tÇng hÇm. C«ng nghÖ nµy cßn ®îc dïng ®Ó thi c«ng
c¸c ga ra ngÇm díi lßng ®êng, ®êng cao tèc ngÇm ë Paris.
ViÖc x©y dùng tÇng hÇm trong nhµ nhiÒu tÇng lµ ®iÒu rÊt b×nh thêng nã trë nªn
qóa quen thuéc mçi khi thiÕt kÕ vµ thi c«ng v× nã gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò ph¸t
sinh do nhµ nhiÒu tÇng ®Æt ra.
ë ch©u ¸ nãi chung nhµ nhiÒu tÇng cã tÇng hÇm cha ph¶i lµ nhiÒu, nhng ë mét
sè níc vµ vïng l·nh thæ nh Hång K«ng, §µi Loan, Hµn Quèc... th× sè lîng nhµ
nhiÒu tÇng cã tÇng hÇm chiÕm tØ lÖ kh¸ cao, sè lîng tÇng hÇm trong c¸c nhµ tõ 1
®Õn 4 tÇng hÇm.
ë ViÖt Nam ta, nhµ nhiÒu tÇng cã tÇng hÇm còng chØ míi xuÊt hiÖn gÇn ®©y t¹i
nhòng c«ng tr×nh liªn doanh víi níc ngoµi hoÆc c¸c c«ng tr×nh vèn 100% vèn níc
ngoµi. Ta cã thÓ kÓ ®Õn mét sè c«ng tr×nh cã tÇng hÇm ë TP. Hå ChÝ Minh vµ thñ
®« Hµ Néi, nhng sè tÇng hÇm míi ë møc tõ 1 - 2 tÇng hÇm.
Trang 1
Díi ®©y lµ b¶ng thèng kª vÝ dô vÒ nhµ cao tÇng cã tÇng hÇm ë ViÖt Nam vµ thÕ
giíi. :
Tt
C«ng tr×nh
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Th viÖn Anh Quèc
Commerce Bank Frankfruit
Central Plaza - Hång
K«ng
Chi Thong - §µi Loan
Chung Wei - §µi Loan
Tai Pao - §µi Loan
Chung Yian
Sen Jue - §µi Loan
Trung t©m s¸ch - Hµ Néi
Vietcombank - Hµ Néi
Sun way Hotel - Hµ Néi
Sè tÇng
næi
7
56
75
14
20
27
19
17
6
22
11
Sè tÇng
hÇm
4
3
3
3
4
4
3
3
1
2
2
§é s©u
®µo(m)
23
12
16
13,6
14,7
16,2
16,2
12,5
4,6
11,0
11,0
Qua b¶ng thÝ dô trªn ta thÊy c¸c c«ng tr×nh thêng cã tõ 1 --> 4 tÇng hÇm, chiÒu
s©u hè ®µo tõ 5m --> 10m. TÊt nhiªn trong t¬ng lai sÏ cã nh÷ng nhµ cã tÇng hÇm
s©u h¬n hiÖn nay do nhu cÇu vµ c«ng nghÖ x©y dùng ph¸t triÓn ®ñ ®Ó cã thÓ thi
c«ng ®îc vµ b¶o ®¶m yªu cÇu vÒ chÊt lîng.
TÇng hÇm trong c¸c nhµ cao tÇng sÏ lµ vÊn ®Ò quen thuéc trong ngµnh x©y dùng
trªn thÕ giíi kÓ c¶ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, nã sÏ rÊt phï hîp cho c¸c thµnh phè t¬ng lai ®îc thiÕt kÕ hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu vÒ m«i sinh, m«i trêng vµ ®¸p
øng së thÝch cña con ngêi nh lµ nhµ cã vên treo, thµnh phè th«ng tho¸ng 3 chiÒu
hay nh÷ng c¨n hé ®îc thiÕt kÕ theo d¹ng "biÖt thù" trong c¸c nhµ nhiÒu tÇng. Ta
cã thÓ nãi r»ng tÇng hÇm trong nhµ nhiÒu tÇng lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan v× nã
cã nh÷ng u viÖt ta ph¶i tËn dông.
3. Sù cÇn thiÕt cña tÇng hÇm trong nhµ nhiÒu tÇng :
a. Do nhu cÇu sö dông :
Ngay tõ l©u ë c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, nhu cÇu vÒ nhµ cöa t¨ng nhanh,
c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng còng t¨ng ®¸ng kÓ céng víi møc sèng kh¸ cao ®· kÐo
theo mét lo¹t c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, trong khi ®ã diÖn tÝch ®Ó x©y dùng l¹i h¹n
hÑp v× thÕ viÖc ra ®êi cña nhµ nhiÒu tÇng lµ hiÓn nhiªn. Mét khi nhµ nhiÒu tÇng
ra ®êi, nã ®ßi hái x· héi ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu do bµn th©n nã sinh ra.
Nãi mét c¸ch kh¸c ®i, ®ã chÝnh lµ nhu cÇu cña c d©n sèng trong c¸c khu nhµ
®ã. V× thÕ viÖc x©y dùng tÇng hÇm ®· ra ®êi vµ ph¸t triÓn m¹nh nh»m :
• Lµm kho chøa hµng ho¸ phôc vô sinh ho¹t cña c d©n trong toµ nhµ.
Trang 2
• Lµm tÇng phôc vô sinh ho¹t c«ng céng nh bÓ b¬i, cöa hµng, qu¸n bar...
• Lµm gara « t«, xe m¸y.
• Lµm t©ng kü thuËt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®iÒu hoµ kh«ng khÝ, xö lý níc
th¶i, l¾p ®Æt m¸y mãc phôc vô giao th«ng (thang m¸y), cÊp nhiÖt...
• Lµm n¬i c tró t¹m thêi khi cã sù cè x¶y ra nh chiÕn tranh.
• ë c¸c ng©n hµng, kho b¹c nã cßn lµ n¬i cÊt tr÷ tµi liÖu mËt, tiÒn b¹c, vµng,
®¸ quý vµ c¸c tµi s¶n cã gi¸ trÞ cao cña quèc gia.
* ë ViÖt Nam : T×nh h×nh còng kh«ng ngoµi xu híng ph¸t triÓn cña thÕ giíi,
chØ cã ®iÒu lµ ta lu«n ®i sau vµi thËp niªn so víi c¸c níc tiªn tiÕn. Cho m·i tíi
nh÷ng n¨m chÝn m¬i cña thÕ kû tríc c¸c toµ nhµ nhiÒu tÇng míi ®îc x©y dùng
t¹i TP. Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi, ®i kÌm theo nã lµ c¸c tÇng hÇm ®îc thiÕt kÕ,
thi c«ng theo c¸c kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt. Ngµy nay, nhu cÇu vµ xu thÕ cña tÇng
hÇm ®· lµ qu¸ râ rµng ®èi víi nhµ nhiÒu tÇng. Sù ra ®êi cña nã hoµn toµn nh»m
®¸p øng nhu cÇu võa nªu tríc.
b. VÒ mÆt nÒn mãng :
Ta thÊy nhµ nhiÒu tÇng thêng cã t¶i träng rÊt lín ë ch©n cét, nã g©y ra ¸p lùc
rÊt lín lªn nÒn vµ mãng, v× vËy khi lµm tÇng hÇm ta ®· gi¶m t¶i cho mãng v×
mét lîng ®Êt kh¸ lín trªn mãng ®· ®îc lÊy ®i, h¬n n÷a khi cã tÇng hÇm th×
mãng ®îc ®a xuèng kh¸ s©u, mãng cã thÓ ®Æt vµo nÒn ®Êt tèt, cêng ®é cña nÒn
t¨ng lªn (Khi ta cho ®Êt tham gia chÞu lùc). Thªm vµo ®ã tÇng hÇm s©u nÕu n»m
díi mùc níc ngÇm, níc ngÇm sÏ ®Èy næi c«ng tr×nh lªn theo ®Þnh luËt Acsimet
nh thÕ nã sÏ gi¶m t¶i cho mãng c«ng tr×nh vµ ®ång thêi còng gi¶m lón cho
c«ng tr×nh.
c. VÒ mÆt kÕt cÊu :
§èi víi nhµ nhiÒu tÇng kh«ng cã tÇng hÇm, ®é s©u ngµm vµo ®Êt lµ n«ng (tõ
2-3m), ®é æn ®Þnh cña c«ng tr×nh kh«ng cao do träng t©m cña c«ng tr×nh ë trªn
cao. Khi nhµ cã tÇng hÇm, träng t©m cña c«ng tr×nh sÏ ®îc h¹ thÊp lµm t¨ng
tÝnh æn ®Þnh tæng thÓ cña c«ng tr×nh. H¬n n÷a, têng, cét, dÇm sµn cña tÇng hÇm
sÏ lµm t¨ng ®é ngµm cña c«ng tr×nh vµo ®Êt, t¨ng kh¶ n¨ng chÞu lùc ngang nh
giã, b·o, lôt ®éng ®Êt...
d. VÒ an ninh quèc phßng :
T¹i trô së c¸c c¬ quan, c«ng së cã tÇng hÇm th× nã sÏ ®îc sö dông lµm n¬i cÊt
gi÷ tiÒn b¹c kim lo¹i quý.... Cßn ë nh÷ng khu ®Þnh c th× tÇng hÇm sÏ lµ n¬i
tr¸nh bom ®¹n tèt nhÊt cho c d©n mçi khi x¶y ra chiÕn tranh.
4. KÕt luËn
Qua ®©y ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh viÖc thiÕt kÕ, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông
cã tÇng hÇm ë ViÖt Nam lµ cÇn thiÕt. Chóng ta ®·, ®ang vµ sÏ x©y dùng nhiÒu toµ
nhµ cã tÇng hÇm ®Ó phôc vô d©n sinh. §iÒu nµy chóng ta sÏ hoµn toµn lµm ®îc v×
Trang 3
chóng ta cã ®éi ngò c¸c KiÕn tróc s, Kü s thiÕt kÕ, Kü s thi c«ng cã ®ñ n¨ng lùc,
tiÕp cËn vµ cËp nhËt ®îc c¸c kiÕn thøc thùc tÕ trªn thÕ giíi còng nh m¸y mãc thi
c«ng vµ c«ng nghÖ thi c«ng tiªn tiÕn.
Trong giíi h¹n luËn v¨n nµy, chóng t«i chØ ®Ò cËp ®Õn c«ng nghÖ thi c«ng tÇng
hÇm nhµ nhiÒu tÇng theo c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng vµ ®Æc biÖt ®i s©u vÒ ph¬ng
ph¸p "Thi c«ng tõ trªn cao xuèng" cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p "TOP-DOWN".
Trang 4
ch¬ng II : C«ng nghÖ thi c«ng tÇng hÇm nhµ nhiÒu tÇng
ViÖc thi c«ng tÇng hÇm lu«n ®i ®«i víi viÖc thi c«ng ®Êt v× tÇng hÇm n»m díi
mÆt ®Êt. Ngµy nay víi c«ng nghÖ thi c«ng ®Êt ®· cã rÊt nhiÒu tiÕn bé chñ yÕu nhê
vµo c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng hiÖn ®¹i vµ c¸c qu¸ tr×nh thi c«ng hîp lý cho
phÐp thi c«ng ®îc nh÷ng c«ng tr×nh phøc t¹p, ë nhòng ®Þa h×nh khã kh¨n. §Ó tiÖn
cho viÖc so s¸nh, ta cã thÓ hÖ thèng c¸c c«ng nghÖ thi c«ng chÝnh nh sau ®©y :
b. X©y nhµ
a. §µo ®Êt
H×nh 1
1. Ph¬ng ph¸p ®µo ®Êt tríc sau ®ã thi c«ng nhµ tõ díi lªn :(H×nh 1)
§©y lµ ph¬ng ph¸p cæ ®iÓn ®îc ¸p dông khi chiÒu s©u hè ®µo kh«ng lín, thiÕt bÞ
thi c«ng ®¬n gi¶n. Toµn bé hè ®µo ®îc ®µo ®Õn ®é s©u thiÕt kÕ (§é s©u ®Æt
mãng), cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p ®µo thñ c«ng hay ®µo m¸y phô thuéc vµo chiÒu
s©u hè ®µo, t×nh h×nh ®Þa chÊt thuû v¨n, vµo chiÒu s©u hè ®µo, t×nh h×nh ®Þa chÊt
thuû v¨n, vµo khèi lîng ®Êt cÇn ®µo vµ nã cßn phô thuéc vµo thiÕt bÞ m¸y mãc,
nh©n lùc cña c«ng tr×nh. Sau khi ®µo xong, ngêi ta cho tiÕn hµnh x©y nhµ theo thø
tô b×nh thêng tõ díi lªn trªn, nghÜa lµ tõ mãng lªn m¸i. §Ó ®¶m b¶o cho hÖ hè
®µo kh«ng bÞ sôt lë trong qu¸ tr×nh thi c«ng ngêi ta dïng c¸c biÖn ph¸p gi÷ v¸ch
®µo theo c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng nghÜa lµ ta cã thÓ ®µo theo m¸i dèc tù
nhiªn (Theo gãc ϕ cña ®Êt). HoÆc nÕu khi mÆt b»ng chËt hÑp kh«ng cho phÐp më
réng ta luy m¸i dèc hè ®µo th× ta cã thÓ dïng cõ ®Ó gi÷ têng hè ®µo.
¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ thi c«ng ®¬n gi¶n, ®é chÝnh x¸c cao, h¬n n÷a
c¸c gi¶i ph¸p kiÕn tróc vµ kÕt cÊu cho tÇng hÇm còng ®¬n gi¶n v× nã gièng phÇn
trªn mÆt ®Êt. ViÖc xö lý chèng thÊm cho thµnh tÇng hÇm vµ viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng
m¹ng líi kü thuËt còng t¬ng ®èi thuËn tiÖn dÔ dµng. ViÖc lµm kh« hè mãng còng
®¬n gi¶n h¬n, ta cã thÓ dïng b¬m hót níc tõ ®¸y mãng ®i theo hè thu níc ®· ®îc
tÝnh to¸n s½n.
Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ : khi chiÒu s©u hè ®µo lín sÏ rÊt khã thùc
hiÖn, ®Æc biÖt khi líp ®Êt bÒ mÆt yÕu. Khi hè ®µo kh«ng dïng hÖ cõ th× mÆt b»ng
ph¶i réng ®ñ ®Ó më taluy cho hè ®µo. XÐt vÒ mÆt an toµn cho c¸c c«ng tr×nh l©n
Trang 5
cËn hay cho nh÷ng c«ng tr×nh x©y chen th× biÖn ph¸p nµy kh«ng kh¶ thi, cßn xÐt
vÒ chiÒu s©u hè ®µo khi qu¸ lín nÕu dïng biÖn ph¸p nµy ta sÏ ph¶i ®µo thµnh
nhiÒu ®ît, nhiÒu bËc vµ ®é æn ®Þnh còng nh an toµn cho thi c«ng ta ph¶i bµn ®Õn.
Qua thùc tÕ ta cã thÓ ®a ra c¸c ph¬ng ¸n gi÷ v¸ch hè ®µo theo ph¬ng ph¸p thi
c«ng cæ ®iÓn nh :
- §µo ®Êt theo ®é dèc tù nhiªn, ph¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông khi hè ®µo
kh«ng s©u, víi ®Êt dÝnh, gãc ma s¸t trong ϕ lín, mÆt b»ng thi c«ng réng r·i ®ñ
®Ó më taluy m¸i dèc hè ®µo vµ ®Ó thiÕt bÞ thi c«ng còng nh chøa ®Êt ®îc ®µo
lªn.
- Dïng v¸n cõ ®Æt thµnh nhiÒu tÇng (Kh«ng chèng). Hè ®µo ®îc ®µo thµnh
nhiÒu bËc, më réng phÝa trªn ¸p dông cho trêng hîp khi v¸n cõ kh«ng ®ñ dµi ®Ó
chèng mét lÇn hoÆc khi hè ®µo qu¸ s©u, thi c«ng ®µo ®Êt b»ng ph¬ng ph¸p thñ
c«ng vµ khi cã yªu cÇu hè ®µo ph¶i th«ng tho¸ng ®Ó thi c«ng tÇng hÇm.
- Dïng v¸n cõ cã chèng hoÆc cã neo, hè ®µo ®îc ®µo th¼ng ®øng. Dïng cõ cã
chèng khi cét chèng kh«ng ¶nh hëng ®Õn thi c«ng tÇng hÇm, cßn khi cã sù ®ßi
hái tho¸ng ®·ng trong hè ®µo ®Ó thi c«ng tÇng hÇm ta ph¶i dïng neo, neo nµy
®îc neo trªn mÆt ®Êt. Lo¹i v¸n cõ cã chèng hoÆc neo dïng khi ¸p lùc ®Êt lín.
Trang 6
b. §µo ®Êt cã cõ kh«ng chèng
H : ChiÒu s©u hè ®µo
h : ChiÒu s©u ngµm cña cõ
α≤ϕ
a. §µo ®Êt theo m¸i dèc
tù nhiªn
α≤ϕ
e. V¸n cõ gi÷ v¸ch cã neo khi
cÇn th«ng tho¸ng cho hè ®µo
khi thi c«ng tÇng hÇm
c. Hè ®µo ®µo thµnh nhiÒu tÇng
cã cõ ch¾n kh«ng chèng
d. V¸n cõ gi÷ v¸ch hè ®µo
kh«ng chèng dïng khi c¸c cét
chèng kh«ng ¶nh huëng ®Õn thi
c«ng tÇng hÇm
H×nh 2
ThiÕt bÞ thi c«ng ®µo ®Êt : §èi víi c¸c lo¹i hè ®µo ta võa kÓ trªn, viÖc thi c«ng
®µo ®Êt cã thÓ ®îc tiÕn hµnh b»ng c¬ giíi hay thñ c«ng. Víi ph¬ng ph¸p thi c«ng
c¬ giíi ta cã thÓ dïng c¸c lo¹i m¸y ®µo mét gÇu. Cô thÓ lµ khi chiÒu s©u hè ®µo H
≤ 4m, ta dïng m¸y ®µo gÇu nghÞch dung tÝch gÇu phæ biÕn lµ 0,15m 3 ®Õn 0,5m3
nã cã u ®iÓm lµ ®øng trªn ®µo xuèng thÊp nªn cã thÓ ®µo nh÷ng n¬i cã níc vµ
viÖc ®a vËt liÖu lªn « t« lµ dÔ dµng, nhanh gän. Khi níc ngÇm ë thÊp h¬n cao tr×nh
m¸y ®øng ta cã thÓ dïng m¸y ®µo gÇu thuËn, nã cã thÓ ®µo ®îc nh÷ng hè ®µo kh¸
s©u rÊt thÝch hîp khi kÕt hîp víi ®µo vµ ®æ ®Êt lªn xe vËn chuyÓn ®i. Tuy nhiªn
lo¹i m¸y nµy yªu cÇu ®êng ®i cho xe « t« vËn chuyÓn ph¶i di chuyÓn liªn tôc tèn
c«ng lµm ®êng. Ngoµi hai lo¹i m¸y chÝnh trªn ngêi ta cßn cã thÓ sö dông m¸y
®µo gÇu d©y vµ m¸y ®µo gÇu ngo¹m. Víi m¸y ®µo gÇu d©y, nã chØ thÝch hîp nhÊt
khi ®µo mãng s©u cã níc, lo¹i nµy n¨ng suÊt thÊp so víi m¸y ®µo gÇu thuËn vµ
gÇu nghÞch. Víi m¸y ®µo gÇu ngo¹m th× sö dông ®Ó ®µo nh÷ng hè ®µo th¼ng
®øng, nã dïng ®Ó ®µo trong lßng giÕng, ®µo hè s©u cã thµnh cäc v¸n cõ hay têng
Trang 7
ch¾n. Nã chØ thÝch hîp cho ®Êt yÕu hoÆc ®Êt h¹t rêi. Khi ®µo chç ®Êt r¾n ta ph¶i
lµm t¬i ®Êt tríc.
Víi nh÷ng c«ng tr×nh mµ khèi lîng ®µo ®Êt kh«ng lín, hè ®µo kh«ng s©u
(<500m3) ngêi ta thiªn vÒ ®µo b»ng thñ c«ng. Dông cô ®Ó ®µo lµ c¸c dông cô cæ
truyÒn nh cuèc, xÎng, mai, cuèc chim, kÐo c¾t ®Êt, choßng, bóa. §Ó vËn chuyÓn
®Êt ngêi ta dïng quang g¸nh, xe cót kÝt mét b¸nh, xe c¶i tiÕn, ®êng goßng.... §Ó
thi c«ng ®¹t n¨ng suÊt cao ngêi ta ph¶i chän dông cô thÝch hîp ®ång thêi còng
ph¶i t×m c¸ch gi¶m khã kh¨n cho thi c«ng còng nh lµm t¨ng hoÆc gi¶m ®é Èm cña
nÒn ®Êt hoÆc lµm kh« mÆt b»ng....
Sau khi ®· thi c«ng xong phÇn ®µo ®Êt mãng, ngêi ta tiÕn hµnh thi c«ng nhµ
theo c¸c ph¬ng ph¸p th«ng thêng nh ta ®· biÕt, nghÜa lµ thi c«ng mãng nhµ sau ®ã
tiÕn hµnh ®Õn phÇn th©n nhµ.
2. Thi c«ng têng nhµ lµm têng ch¾n ®Êt.
ë môc II.1 ta ®· tr×nh bµy c¸c ph¬ng ph¸p thi c«ng ®Êt truyÒn thèng nhng nã
chØ thÝch hîp cho nh÷ng tÇng hÇm cã chiÒu s©u kh«ng lín, mÆt b»ng thi c«ng
réng r·i vµ c¸ch xa c¸c c«ng tr×nh cã s½n cßn ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh x©y chen
nh ë thµnh phè Hµ Néi vµ TP. Hå ChÝ Minh víi nhòng nhµ nhiÒu tÇng cã tõ 1 -->
3 tÇng hÇm trë lªn th× viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng lµ kh«ng kh¶ thi
vµ kÐm vÒ hiÖu qu¶ vÒ kinh tÕ, chÝnh v× lÏ ®ã ngêi ta ®a ra mét tr×nh tù thi c«ng
nh sau : Tríc khi thi c«ng ®µo ®Êt ngêi ta tiÕn hµnh thi c«ng phÇn têng bao cña
tÇng hÇm tríc sau ®ã tiÕn hµnh ®µo ®Êt trong lßng têng bao nµy ®Õn ®¸y tÇng hÇm
(®¸y mãng). Trêng hîp mãng cña c«ng tr×nh lµ cäc khoan nhåi thi ngêi ta còng
tiÕn hµnh thi c«ng cäc cïng lóc víi têng bao. PhÇn kÕt cÊu chÝnh cña tÇng hÇm
còng nh cña c«ng tr×nh ®îc thi c«ng tõ díi lªn trªn, tõ mãng ®Õn m¸i (Bottomup). Ta cã thÓ gäi ®©y lµ ph¬ng ph¸p thi c«ng têng trong ®Êt.
Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm rÊt lín lµ kh«ng cÇn dïng v¸n cõ ®Ó gi÷ v¸ch hè
®µo. Tr×nh tù thi c«ng c«ng tr×nh vÉn theo thø tù nh xa tøc lµ x©y tõ díi x©y lªn.
§Ó ¸p dông ®îc ph¬ng ph¸p nµy th× têng bao cña c«ng tr×nh ph¶i ®îc thiÕt kÕ b¶o
®¶m chÞu ®îc t¶i träng do ¸p lùc ®Êt g©y ra víi nã ®ång thêi cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó
thi c«ng têng bao b»ng ph¬ng ph¸p "cäc barret".
Nhîc ®iÓm cña nã lµ thêi gian thi c«ng dµi vµ ph¶i thi c«ng xong têng bao, cäc
(nÕu cã) råi míi ®Õn ®µo ®Êt vµ x©y c«ng tr×nh. NÕu trêng hîp têng bao kh«ng tù
chÞu ¸p lùc th× ta ph¶i cã biÖn ph¸p chèng têng b»ng c¸c hÖ chèng ®ì hoÆc b»ng
neo bª t«ng.
Trªn h×nh 3 tr×nh bµy 3 giai ®o¹n thi c«ng theo ph¬ng ph¸p têng trong ®Êt tõ díi lªn : Giai ®o¹n ®Çu (H×nh 3a) ta tiÕn hµnh thi c«ng têng trong ®Êt tõ díi lªn,
giai ®o¹n 2 (H×nh 3b) ta tiÕn hµnh ®µo ®Êt trong lßng têng bao vµ giai ®o¹n 3
(H×nh 3c) ta tiÕn hµnh thi c«ng tÇng hÇm tù díi lªn.
Trang 8
§µo ®Êt
a)
b)
c)
H×nh 3
* C¸c ph¬ng ph¸p chèng têng bao : Têng bao ë ®©y cã chiÒu s©u kh¸ lín,
chÞu ¸p lùc ®Êt còng kh¸ lín nªn c¸c ph¬ng ph¸p chèng ®¬n gi¶n ë môc II.1
kh«ng ¸p dông ®îc, nÕu cã th× ®é tin cËy còng kh«ng cao. V× vËy ta ph¶i dïng
c¸c biÖn ph¸p chèng têng bao nh sau :
a) Dïng hÖ dÇm vµ cét chèng v¨ng gi÷a c¸c têng ®èi diÖn (H×nh 4a). HÖ dÇm
nµy thêng lµm b»ng thÐp h×nh gåm c¸c xµ ngang, dÇm v¨ng vµ cét chèng xµ
ngang tú lªn têng, t¬ng chÞu ¸p lùc ®Êt (chÞu uèn). DÇm v¨ng lµ bé phËn chÞu
lùc chÝnh (chÞu nÐn) lµm nhiÖm vô chèng gi÷ c¸c têng ®èi diÖn. Cét chèng cã
nhiÖm vô gi÷ cho dÇm v¨ng æn ®Þnh (gi¶m chiÒu dµi tÝnh to¸n).
Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh to¸n, xong rÊt tèn vËt liÖu
lµm xµ, dÇm, cét (cã thÓ thu håi 100%). Tuy nhiªn nhîc ®iÓm cña nã lµ
chiÕm kh«ng gian trong hè ®µo, khi thi c«ng, dÔ bÞ víng g©y khã kh¨n cho
qóa tr×nh thi c«ng tÇng hÇm. Khi tÇng hÇm ®îc thi c«ng xong th× hÖ chèng ®ì
nµy sÏ ®îc dì ®i vµ ¸p lùc ngang sÏ chuyÓn vµo khung nhµ (tÇng hÇm chÞu).
Khi chiÒu ngang c«ng tr×nh lín th× hÖ chèng ®ì trë nªn phøc t¹p v× kho¶ng
c¸ch gi÷a c¸c têng ®èi diÖn qu¸ lín.
Trang 9
H×nh 4.a a1. MÆt b»ng hÖ chèng hè ®µo b»ng hÖ dÇm cét
A
Cét chèng
b»ng thÐp
h×nh
A
DÇm ®ì
Têng bao
a2. MÆt c¾t A-A. HÖ gi»ng chèng
DÇm ®ì
Thanh gi»ng
Thanh chèng
Têng bao
Cét chèng
b»ng thÐp h×nh
b) §Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p trªn ngêi ta dïng neo bª t«ng ®Ó
gi÷ têng bao (H×nh 4b). Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông khi ta cÇn kh«ng gian
®Ó thi c«ng trong lßng hè ®µo. ViÖc ®Æt neo tuú thuéc vµo lùc c¨ng mµ cã thÓ
neo trªn mÆt ®Êt hay neo ngÇm vµo trong ®Êt. Trêng hîp neo ngÇm, khi ®µo
®Õn ®©u ngêi ta khoan xuyªn qua têng bao ®Ó ch«n neo vµ cè ®Þnh neo vµo têng. Víi ph¬ng ph¸p nµy têng ®îc gi÷ víi øng lùc tríc nªn hÇu nh lµ æn ®Þnh
hoµn toµn. Khi tÇng hÇm ®· ®îc x©y dùng xong, têng ®îc gi÷ bëi hÖ kÕt cÊu
tÇng hÇm, lóc nµy neo sÏ ®îc dì ®i hoÆc ®Ó l¹i tïy theo sù tho¶ thuËn cña chñ
Trang 10
®Çu t víi c¸c c«ng tr×nh bªn c¹nh. NÕu têng bao hë (kh«ng liªn kÕt víi kÕt
cÊu tÇng hÇm) th× c¸c neo sÏ vÉn ®îc gi÷ nguyªn vµ lµm viÖc l©u dµi, lóc nµy
nã cÇn ®îc b¶o vÖ cÈn thËn.
§Êt tù nhiªn
D©y neo
TÇng hÇm
®ang x©y dùng
Mùc níc ngÇm
Neo
§¸y tÇng
hÇm
H×nh 4b : Chèng têng bao b»ng hÖ neo ngÇm
Ta thÊy c¶ hai trêng hîp neo vµ chèng ®Òu thi c«ng song song víi c«ng viÖc
®µo ®Êt. §µo ®Õn ®©u ®Æt neo hay ®Æt cét chèng tíi ®ã. Ph¬ng ph¸p nµy têng bao
hÇu nh kh«ng chuyÓn vÞ ¸p lùc ®Êt t¸c dông lªn têng lµ ¸p lùc tÜnh.
So s¸nh gi÷a hai ph¬ng ph¸p ta cã thÓ kÕt luËn ph¬ng ph¸p dïng cét dÇm ®Ó
chèng ®ì hè ®µo dÔ thùc hiÖn song nã sÏ g©y nhiÒu c¶n trë cho thi c«ng tr×nh tÇng
hÇm, chØ cÇn nh÷ng s¬ suÊt nhá cã thÓ xÈy ra sù cè ®¸ng tiÕc. Víi ph¬ng ph¸p
dïng neo ngÇm ®¶m b¶o mét mÆt b»ng thi c«ng réng r·i, tho¸ng ®·ng song nã
®ßi hái ph¶i cã thiÕt kÕ tÝnh to¸n neo vµ ph¶i cã ®ñ thiÕt bÞ ®Ó thi c«ng neo nh
b¬m bª t«ng, neo øng lùc tríc... ph¬ng ph¸p nµy cho gi¸ thµnh kh¸ cao chØ nªn ¸p
dông ë nh÷ng c«ng tr×nh thùc sù cÇn thiÕt ®Õn hÖ neo nµy.
3. Ph¬ng ph¸p gia cè nÒn tríc khi thi c«ng hè ®µo :
Khi c«ng tr×nh ®îc thi c«ng ë nh÷ng vïng ®Êt c¸t, viÖc ®µo ®Êt sÏ gÆp khã kh¨n
v× c¸t sÏ lë. Ngoµi nh÷ng biÖn ph¸p chèng ®ì thµnh hè ®µo nh ®· nªu ë trªn ta
còng cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p gia cè nÒn hè ®µo tríc khi ®µo ®Êt. Nã thÝch hîp
cho c«ng tr×nh co mÆt b»ng thi c«ng réng vµ chiÒu s©u hè ®µo kh«ng lín.
Néi dung cña ph¬ng ph¸p nµy lµ tríc khi thi c«ng ®µo ®Êt ngêi ta dïng khoan
vµ b¬m cao ¸p phôt v÷a xi m¨ng vµo nÒn ®Êt xung quanh hè ®µo. Khi v÷a xi
Trang 11
m¨ng r¾n ch¾c sÏ lµm cho nÒn ®Êt cã cêng ®é t¨ng lªn cô thÓ lµ t¨ng hÖ sè dÝnh C
vµ gãc ma s¸t trong ϕ cña nÒn ®Êt. Víi biÖn ph¸p gia cè nµy hè ®µo cã thÓ ®µo
th¼ng ®øng hoÆc nghiªng theo gãc ϕ kh¸ lín.
B¬m xi m¨ng c¸t
B¬m xi m¨ng c¸t
V÷a XM-c¸t ®·
®îc b¬m xuèng
§µo
H×nh 5 : Gia cè hè ®µo tríc khi ®µo mãng
¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ thi c«ng ®¬n gi¶n, gi¸ thµnh thÊp, t¹o mÆt b»ng
thi c«ng tho¸ng kh«ng bÞ víng bëi hÖ chèng.
Nhîc ®iÓm:
• Khã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c th«ng sè cña nÒn sau khi gia cè.
• §é tin tëng thÊp.
• §ßi hái ph¶i cã mÆt b»ng xung quanh réng ®Ó gia cè vïng cã nguy c¬ trît.
4. Ph¬ng ph¸p thi c«ng tõ trªn xuèng (Top-down) :
ë phÇn trªn chóng ta ®· tr×nh bµy ph¬ng ph¸p thi c«ng têng ch¾n b»ng ph¬ng
ph¸p "Bottom-up" nghÜa lµ thi c«ng tõ díi lªn theo c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng.
Trong ph¬ng ph¸p nµy ®Ó gi÷ cho têng ch¾n æn ®Þnh kh«ng bÞ biÕn d¹ng ngêi ta
Trang 12
sö dông hÖ cét dÇm chèng ®ì hoÆc dïng neo ngÇm. C¶ hai ph¬ng ph¸p ®Òu béc lé
mét nhîc ®iÓm rÊt lín lµ chi phÝ cho c«ng t¸c chèng ®ì vµ neo kh¸ cao, kÐo dµi
thi c«ng vµ ®ßi hái c¸c thiÕt bÞ tiªn tiÕn. §Ó kh¾c phôc nã, ngêi ta ®a ra ph¬ng
ph¸p thi c«ng tõ trªn xuèng (Top-down). B¶n chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ :
Bíc 1 : Thi c«ng têng trong ®Êt vµ cäc khoan nhåi tríc. Cét cña tÇng hÇm còng
®îc thi c«ng cïng cäc nhåi ®Õn cèt mÆt nÒn.
Bíc 2 : Ngêi ta tiÕn hµnh ®æ sµn tÇng trÖt ngay trªn mÆt ®Êt tù nhiªn. TÇng trÖt
®îc tú lªn têng trong ®Êt vµ cét tÇng hÇm. Ngêi ta lîi dông lu«n c¸c lç cÇu thang
m¸y, thang bé, giÕng trêi lµm cöa ®µo ®Êt vµ vËn chuyÓn ®Êt lªn ®ång thêi còng lµ
cöa ®Ó thi c«ng tiÕp c¸c tÇng díi. Ngoµi ra nã cßn lµ cña ®Ó tham gia th«ng giã,
chiÕu s¸ng cho viÖc thi c«ng ®µo ®Êt... Khi bª t«ng ®¹t cêng ®é yªu cÇu, ngêi ta
tiÕn hµnh ®µo ®Êt qua c¸c lç cÇu thang giÕng trêi cho ®Õn cèt cña sµn tÇng thø
nhÊt (1C) th× dõng l¹i sau ®ã l¹i tiÕp tôc ®Æt cèt thÐp ®æ bª t«ng sµn tÇng 1C.
Còng trong lóc ®ã tõ mÆt sµn tÇng trÖt ngêi ta tiÕn hµnh thi c«ng phÇn th©n nghÜa
lµ tõ díi lªn. Khi thi c«ng ®Õn sµn tÇng díi cïng ngêi ta tiÕn hµnh ®æ bª t«ng ®¸y
nhµ liÒn víi ®Çu cäc t¹o thµnh s¶n phÈm díi cïng, cã còng lµ phÇn b¶n cña mãng
nhµ. B¶n nµy cßn ®ãng vai trß chèng thÊm vµ chÞu lùc ®Èy næi cña lùc ¸csimÐt.
Cã hai ph¬ng ph¸p thi c«ng sµn tÇng hÇm :
• Dïng hÖ cét chèng hÇm ®· thi c«ng (tú lªn cäc nhåi) ®Ó ®ì hÖ dÇm vµ sµn
tÇng hÇm.
• Dïng cét chèng t¹m (thêng dïng trong thùc tÕ lµ thÐp h×nh ch÷ I cã gia cêng ®Æt vµo cäc nhåi, sau khi thi c«ng cét xong th× dì bá.
Mçi ph¬ng ¸n trªn ®Òu béc lé nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña nã, ®Ó ¸p dông
®îc ph¶i tÝnh to¸n mét c¸ch chÆt chÏ v× kh«ng nh÷ng nã liªn quan ®Õn thi c«ng
mµ c¶ gi¶i ph¸p kÕt cÊu n÷a.
u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p Top-down :
• TiÕn ®é thi c«ng nhanh, qua thùc tÕ mét sè c«ng tr×nh cho thÊy ®Ó cã thÓ
thi c«ng phÇn th©n c«ng tr×nh chØ mÊt 30 ngµy, trong khi víi gi¶i ph¸p
chèng quen thuéc mçi tÇng hÇm (kÓ c¶ ®µo ®Êt, chèng hÖ dÇm t¹m, thi
c«ng phÇn bª t«ng) mÊt kho¶ng 45 ®Õn 60 ngµy, víi nhµ cã 3 tÇng hÇm
th× thêi gian thi c«ng tõ 3 --> 6 th¸ng.
• Kh«ng ph¶i chi phÝ cho hÖ thèng chèng phô.
• Chèng v¸ch ®Êt ®îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó v× dïng têng vµ hÖ kÕt cÊu c«ng
tr×nh cã ®é bÒn vµ æn ®Þnh cao.
• Kh«ng tèn hÖ thèng gi¸o chèng, cèppha cho kÕt cÊu dÇm sµn v× sµn thi
c«ng trªn mÆt ®Êt.
Trang 13
Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p "Top-down" :
• KÕt cÊu cét tÇng hÇm phøc t¹p.
• Liªn kÕt gi÷a dÇm sµn vµ cét têng khã thi c«ng.
• Thi c«ng ®Êt trong kh«ng gian kÝn khã thùc hiÖn c¬ giíi ho¸.
• Thi c«ng trong tÇng hÇm kÝn ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ ngêi lao ®éng.
• Ph¶i l¾p ®Æt hÖ thèng th«ng giã vµ chiÕu s¸ng nh©n t¹o
Díi ®©y ta cô thÓ ho¸ c¸c bíc thi c«ng Top-down b»ng h×nh vÏ víi nhµ nhiÒu
tÇng cã 2 tÇng hÇm.
Trang 14
Bª t«ng sµn
Têng
Trong ®Êt
Têng trong ®Êt
Cäc nhåi
Cäc nhåi
Giai ®o¹n 1 : Thi c«ng cäc nhåi
vµ têng trong ®Êt
Giai ®o¹n 2 : §æ sµn tÇng trÖt
e1
Sµn tÇng hÇm
§µo
c1
Têng
Trong ®Êt
Cäc nhåi
Giai ®o¹n 3 : §µo ®Êt tÇng ngÇm c1
Giai ®o¹n 4 : §æ sµn tÇng ngÇm c1
®æ bª t«ng tÇng e1
e2
e1
c1
Têng
Trong ®Êt
c2
Cäc nhåi
Giai ®o¹n 5 : §µo ®Êt tÇng hÇm c2
§æ bª t«ng cét tÇng e2
Giai ®o¹n 6 : §æ bª t«ng tÇng ®¸y + ®µi mãng
§æ bª t«ng sµn tÇng e2
H×nh 6: C¸c giai ®o¹n thi c«ng tÇng hÇm theo ph¬ng ph¸p top-down
Trang 15
ch¬ng III : c¸c vÊn ®Ò kü thuËt cÇn ®îc gi¶i quyÕt khi thi
c«ng tÇng hÇm
Chóng ta, nh÷ng ngêi x©y dùng ®Òu thõa hiÓu viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh díi
lßng ®Êt ®Òu rÊt phøc t¹p vµ khã kh¨n, vÝ dô nh thi c«ng ®êng hÇm, tunnel hay ®êng cho tµu ®iÖn ngÇm... ë ®©y c«ng viÖc cña chóng ta lµ thi c«ng tÇng hÇm cho
nhµ cao tÇng tÊt nhiªn lµ nã còng kh«ng qu¸ phøc t¹p nh thi c«ng ®êng hÇm nhng
nã còng ®ßi hái ph¶i gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra t¬ng tù nh cho ®êng hÇm cô
thÓ nh : viÖc chèng v¸ch ®µo, h¹ mùc níc ngÇm, b¶o vÖ c¸c c«ng tr×nh l©n cËn,
chèng « nhiÔm m«i trêng, th«ng giã chiÕu s¸ng cho thi c«ng díi tÇng hÇm... §Ó
cã thÓ chñ ®éng trong x©y dùng, ®¶m b¶o cho c«ng tr×nh ®¹t ®îc chÊt lîng vµ
®óng tiÕn ®é víi chi phÝ thÊp nhÊt ta ph¶i lêng tríc ®îc nh÷ng phøc t¹p do kü
thuËt ®Ò ra còng nh nh÷ng sù cè cã thÓ s¶y ra khi thi c«ng tÇng hÇm ®Ó tr¸nh
ph¹m nh÷ng sai lÇm ®¸ng tiÕc. TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò trªn cÇn ®îc nghiªn cøu, xem
xÐt mét c¸ch nghiªm tóc, ®Çy ®ñ ®Ó cã thÓ lËp thµnh mét quy tr×nh c«ng nghÖ ¸p
dông cho tõng trêng hîp cô thÓ ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn nay chóng ta cÇn quan t©m lµ :
1. X¸c ®Þnh lùc t¸c dông lªn v¸ch chèng :
Ta biÕt ¸p lùc cña ®Êt lªn v¸ch chèng rÊt phøc t¹p nã phô thuéc vµo ®Þa tÇng,
tr¹ng th¸i cña ®Êt nÒn, ¸p lùc lªn mÆt ®Êt, h×nh thøc chèng v¸ch ®Êt vµ ®Æc biÖt lµ
ph¬ng ph¸p thi c«ng. §Ó x¸c ®Þnh ®îc ¸p lùc ®ã ta ph¶i gi¶ thuyÕt ®îc gÇn ®óng
s¬ ®å tÝnh to¸n vµ t×m ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®¬n gi¶n vµ nhanh nhÊt. HiÖn t¹i cã
rÊt nhiÒu c¸ch x¸c ®Þnh lùc t¸c dông lªn v¸ch chèng, nhiÖm vô cña chóng ta lµ
chän ph¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¶n ®ñ ®é tin cËy phôc vô cho thi c«ng nhanh, an toµn
v× sau khi thi c«ng xong c«ng tr×nh ë tr¹ng th¸i lµm viÖc nã ®· ®îc ngêi thiÕt kÕ
tÝnh to¸n ®Çy ®ñ.
2. Chèng v¸ch ®Êt :
§Ó cho hè ®µo ®îc æn ®Þnh trong qu¸ tr×nh thi c«ng, víi gi¸ thµnh h¹, ta ph¶i
chän ph¬ng ¸n ®µo vµ chèng v¸ch ®Êt hîp lý theo c¸c nguyªn t¾c sau :
• Ph¶i gi÷ ®îc v¸ch ®µo æn ®Þnh, an toµn trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
• Ph¶i phï hîp víi biÖn ph¸p ®µo ®Êt vµ c«ng nghÖ thi c«ng phÇn ngÇm.
• Thi c«ng ph¶i ®¬n gi¶n, gi¸ thµnh h¹.
• Lu«n chó ý ®Õn kh¶ n¨ng sö dông l¹i sau khi c«ng tr×nh hoµn thµnh.
Sau ®©y lµ mét sè ph¬ng ¸n chèng v¸ch ®Êt cã thÓ ¸p dông ®îc : (H×nh 7)
a) §ãng cäc tha c¸ch nhau mét kho¶ng tõ 0,8 ÷ 1,5m ®µo ®Õn ®©u th× ghÐp
v¸n ®Õn ®ã. Cäc ®ãng thêng lµ cäc thÐp h×nh (I hay H), v¸n gç. Nã ®îc ¸p
dông khi hè kh«ng s©u, ¸p lùc ®Êt nhá, kh«ng cã níc ngÇm ch¶y m¹nh.
Gç vµ cäc sau khi thi c«ng ®îc thu håi ®Ó sö dông l¹i.
Trang 16
b) §ãng v¸n cõ thÐp kh«ng chèng lµm viÖc díi d¹ng c«ng-x«n, ¸p dông khi
hè ®µo n«ng, cã níc ngÇm. V¸n cõ thÐp sÏ ®îc thu håi b»ng m¸y nhæ cäc
hay cÇn trôc th¸p sau khi ®· thi c«ng xong tÇng hÇm.
c) §ãng cäc thÐp phun v÷a bª t«ng gi÷ ®Êt. Cäc thÐp ®îc ®ãng xuèng ®Êt hÕt
chiÒu s©u thiÕt kÕ. §µo ®Õn ®©u ta t¹o mÆt vßm gi÷a c¸c cäc lu«n b»ng
c¸ch phun v÷a bª t«ng lªn v¸ch ®Êt t¹o thµnh nh÷ng vßm nhá, ch©n ®¹p
vµo c¸c cäc gi÷ ®Êt lë vµo hè mãng. Ph¬ng ¸n nµy ®îc ¸p dông khi ®Êt
rêi, kh«ng cã níc ngÇm hay ®Êt dÎo. Trêng hîp nµy gièng (a) nhng tiÕt
kiÖm ®îc gç, cäc cã thÓ thu håi ®îc.
d) Dïng cäc khoan nhåi, khoan liÒn nhau t¹o thµnh v¸ch ®Êt chèng sau ®ã
tiÕn hµnh ®µo ®Êt. BiÖn ph¸p nµy ¸p dông khi chiÒu s©u hè ®µo lín, ¸p lùc
®Êt lín. C«ng tr×nh lµ nhµ x©y chen cÇn b¶o vÖ xung quanh khái bÞ sôt lón.
V¸ch chèng cã thÓ tham gia chÞu lùc cïng mãng c«ng tr×nh nhng Ýt khi sö
dông nã lµm têng bao tÇng hÇm kÝn v× kh¶ n¨ng chèng thÊm cña nã kh«ng
tèt. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy thi c«ng kh¸ ®¬n gi¶n (So víi thi c«ng têng
trong ®Êt). §é s©u cña v¸ch cã thÓ thi c«ng ®Õn chiÒu s©u cÇn thiÕt ®Ó
kh«ng cÇn cã biÖn ph¸p chèng gi÷ v¸ch.
e) Dïng têng trong ®Êt. Têng ®îc thi c«ng theo ph¬ng ph¸p nhåi t¹o thµnh
v¸ch kÝn bao quanh toµn bé c«ng tr×nh, sau ®ã tiÕn hµnh ®µo ®Êt. Têng
trong ®Êt cã kh¶ n¨ng chèng thÊm tèt do ®ã cã thÓ dïng lµm têng ngÇm
tham gia chÞu lùc cïng mãng c«ng tr×nh. Khi ®é s©u lín ngêi ta co thÓ
dïng biÖn ph¸p ch«ng gi÷ têng trong qu¸ tr×nh thi c«ng tÇng hÇm. §©y lµ
ph¬ng ph¸p ¸p dông cho c«ng tr×nh cã tÇng ngÇm s©u, mùc níc ngÇm lín.
§Æc biÖt nh÷ng tÇng hÇm thi c«ng theo ph¬ng ph¸p "Top-down" th× ph¬ng
ph¬ng ph¸p nµy rÊt cã hiÖu qu¶ ®em l¹i tÝnh kh¶ thi cao cho c«ng tr×nh.
f) Khi v¸ch chèng kh«ng tù ®øng ®îc ta ph¶i ¸p dông mét trong nh÷ng biÖn
ph¸p ®· nãi ë ch¬ng II.
g) Chèng trùc tiÕp xuèng ®¸y hè ®µo, thêng lµ chèng lªn ®Çu cäc khoan nhåi
hay cäc Barette khi hè ®µo réng Ýt ¶nh hëng ®Õn sù th«ng tho¸ng vµ qu¸
tr×nh thi c«ng tÇng hÇm.
h) Dïng chèng v¨ng gi÷ c¸c v¸ch ®èi diÖn khi kho¶ng c¸ch gi÷a chóng lµ
hÑp.
i) Dïng neo bª t«ng neo ngÇm trong lßng ®Êt khi ®îc phÐp neo (®îc sù ®ång
ý cña chñ c¸c c«ng tr×nh l©n cËn hoÆc mÆt b»ng thi c«ng réng, phÇn neo
vÉn thuéc phÇn ®Êt c«ng tr×nh, khi ®ã sÏ cho phÐp tÇng hÇm cã ®ñ kh«ng
gian th«ng tho¸ng ®Ó thi c«ng vµ lóc ®ã ®é dÇy cña têng bao sÏ gi¶m ®i
®¸ng kÓ.
Trang 17
Cõ gç tÊm
Cäc thÐp
a. §ãng cäc tha, ®µo ®Êt ®Õn ®©u ghÐp v¸n tíi ®ã
Cõ Terres - Rouges
V¸n cõ thÐp
Cõ Rombas
Cõ Larssen
Cõ Beval
b. V¸n cõ thÐp kh«ng chèng lµm viÖc d¹ng c«ng x«n
H×nh 7
Trang 18
Cäc thÐp
c. §ãng cäc thÐp sau ®ã phun v÷a bª t«ng d¹ng vßm ®Ó gi÷ v¸ch ®Êt
d. Dïng cäc khoan nhåi liÒn nhau
t¹o thµnh v¸h chèng ®Êt
e. Dïng c¸c tÊm bª t«ng ®óc s½n ®Ó
lµm têng ch¾n ®Êt
1
2
2
f. Dïng têng trong ®Êt thi c«ng tõng ®o¹n
hay thi c«ng liªn tôc
H×nh 7
3. Mét sè gi¶i ph¸p kÕt cÊu cña têng trong ®Êt :
C¸c têng trong ®Êt sÏ tiÕp nhËn c¶ t¶i trong ngang vµ t¶i trong th¼ng ®øng, v×
thÕ khi cÊu t¹o chung cÇn thiÕt ph¶i xÐt ®Õn tÊt c¶ c¸c lùc t¸c dông lªn têng trong
®Êt ®Ó ®¶m b¶o ®é bÒn vµ æn ®Þnh trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ khai th¸c c«ng
tr×nh.
a) Têng trong ®Êt b»ng bª t«ng toµn khèi cã chiÒu dµy tõ 0,6 --> 1,0m :
Têng trong ®Êt thêng ®îc c¾t ra thµnh tõng ®o¹n tõ 4 ÷ 6m råi nèi víi nhau.
C¸c mèi nèi cã thÓ theo thø tù hay c¸ch ®èt phô thuéc vµo thiÕt bÞ sö dông vµ
®iÒu kiÖn thi c«ng. §Ó t¨ng ®é cøng cña têng ta cã thÓ lµm c¸c sên chiÒu cao
cña chóng ®îc x¸c ®Þnh tõ ®iÒu kiÖn ®µo cña gÇu xóc. Tuy nhiªn viÖc dïng sên
ë ®©y sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc x©y têng v× h×nh d¹ng cña nã phøc t¹p h¬n.
Trang 19
H×nh 8
a. Cäc giao nhau
1
2
3
4
b. Cäc nèi víi nhau
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
8
9
* Sè lÎ : lç khoan ®ît 1
* Sè ch½n : lç khoan ®ît 2
c. C¸c ®o¹n hµo giao nhau
1
1
1
2
1
d. C¸c ®o¹n hµo nèi víi nhau
1
1
1
2
e. Hµo liªn tôc nhåi tõng ®o¹n
e. Hµo liªn tôc nhåi liªn tôc
Híng ®æ
1
Híng ®µo ®Êt
Híng ®µo ®Êt
LÊp ®Çy bª t«ng
§èi víi cèt thÐp cña têng, ngêi ta thêng sö dông thÐp gai (thÐp cã gê). Thêng
th× chóng ®îc buéc thµnh khung cã chiÒu dµi t¬ng øng víi chiÒu s©u hè ®µo cßn
bÒ réng th× b»ng bíc ®µo víi líp b¶o vÖ tõ 5 ÷ 7 cm. C¸c cèt thÐp chñ theo ph¬ng th¼ng ®øng kh«ng ®îc ng¨n c¶n sù chuyÓn ®éng cña bª t«ng tõ díi lªn vµ
sù ch¶y cña bª t«ng trong khèi ®æ khi ®æ b»ng ph¬ng ph¸p ®æ trong níc.
Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh cèt chñ ≤ 170 ÷ 200mm, nghÜa lµ 1 m chiÒu dµi têng kh«ng ®Æt qu¸ 6 thanh. Cèt thÐp trong vïng chÞu nÐn còng dïng thÐp gai φ
20 ÷ 25 @ 250 ÷ 500mm.
Trang 20
- Xem thêm -