Tài liệu Thảo luận nhóm Ve Tich hop lien mon Tieng Anh 8

I. ĐẶT VẤN ĐỀ: II. Trong giáo dục phương pháp thảo luận nhóm đang được nhiều người quan tâm thì việc dạy và học môn Tin học cũng vậy cần có phương pháp thích hợp hơn. Theo tôi quan trọng nhất là phải phát huy được sự chủ động tích cực của học sinh khi tiếp nhận kiến thức. Việc cải tiến phương pháp giảng dạy cần phải được coi trọng hơn nữa. Nhưng cải tiến phương pháp theo hướng nào? Cho dù người thầy có chuẩn bị nội dung phong phú và chu đáo đến đâu đi nữa mà sử dụng không đúng phương pháp, chắc chắn sẽ làm cho khả năng tiếp thu kiến thức của trò bị hạn chế và kết quả đạt được sẽ không như ý muốn. Tôi luôn trăn trở vì điều đó và luôn tìm hiểu phải làm thế nào để tạo sự yêu thích và hứng thú môn học cho học sinh. Trong quá trình dạy học tôi luôn “quan sát và khám phá sự yêu thích đó” bằng cách thông qua việc cho học sinh thảo luận nhóm ngay trong lớp học. Nhưng việc Thảo luận nhóm trong lớp sẽ được tổ chức như thế nào? Mục tiêu của nó là gì? Cách thực hiện ra sao? … Quả là vấn đề mang nhiều thử thách mà người giáo viên cần phải nghiên cứu giải quyết. Vì vậy mà tôi đã chọn đề tài báo cáo: “PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM TRONG LỚP HỌC ” II. ƯU ĐIỂM CỦA PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM - Phương pháp này kích thích lòng ham mê học tập của học sinh, tránh lối học thụ động - Giúp học sinh phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề theo nhóm, có tinh thần đoàn kết cao. - Học sinh hợp tác hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình học tập, tự đánh giá, tự điều chỉnh vốn tri thức của bản thân bằng phương pháp tự học và khám phá thêm những kiến thức liên quan từ thực tiễn - Khi nhóm thảo luận hoạt động dưới sự giám sát của thầy cô giáo, giúp hạn chế rất nhiều những thói quen xấu như nói chuyện riêng, thiếu tập trung, đùa giỡn … - Đa số học sinh đều dùng phương pháp suy luận và tư duy để giải quyết vấn đề. Nên những tri thức khoa học mà các em thu thập được sẽ khắc sâu và dễ nhớ. III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ Trong chương trình Tin học có những bài liên hệ từ thực tế rất nhiều. Nếu chỉ dạy suôn theo SGK học sinh cảm thấy rất nhàm chán, đòi hỏi người thầy phải linh hoạt vận dụng phương pháp dạy học sao cho làm sáng tỏ vấn đề, khám phá những tri thức mới có liên quan, tạo sự tích cực trong học sinh, tiết học trở nên hứng thú hơn. Tuy nhiên hiện nay, không nên cho rằng bất cứ bài nào cũng cần phải có thảo luận nhóm để chứng tỏ là có quan tâm đến đổi mới phương pháp giảng dạy. Trên thực tế, chỉ những bài mà có phần có tình huống cần thảo luận thì mới nên chia nhóm thảo luận. Còn không thì không nhất thiết phải có thảo luận nhóm. IV. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ THỰC HIỆN 1. 1. Nội dung Vấn đề đặt ra liệu khả năng học sinh có thể tự khám phá được không? Có vừa sức với các em hay không? Vấn đề có sức lôi cuốn không? Người thầy phải biết từng đối tượng lớp học cũng như khả năng và trình độ của học sinh. - Trong nội dung của bài giảng có chứa đựng nhiều vấn đề học tập, trong đó vấn đề trọng tâm là cơ sở để nhận thức các vấn đề khác. Việc lựa chọn vấn đề là yếu tố quan trọng nhất. - Lựa chọn vấn đề học tập cần chú ý một số điều kiện sau đây: + Vấn đề trọng tâm, chứa đựng thông tin mới + Vấn đề thường đưa ra dưới dạng câu hỏi hoặc bài tập nhỏ + Vấn đề học tập phải vừa sức của học sinh và tương ứng với thời gian làm việc Trong thực tế, vấn đề đưa ra thường ngắn gọn và thời gian học sinh làm việc khoảng từ 5 phút đến 10 phút. Chúng ta sẽ áp dụng ở những tiết giảng có nội dung ngắn gọn và sử dụng qũy thời gian kiểm tra và củng cố bài. Tuy nhiên đối với môn Tin học giáo viên có thể tận dụng những tiết ôn tập và tiết thực hành. Lưu ý: Đề tài thảo luận nên là những vấn đề mở (chưa có giải đáp trong SGK) thì mới gây được hứng thú cho học sinh. Không nên chọn những đề tài mà SGK đã có lời giải. { Câu hỏi thảo luận phải là câu hỏi: + Mở + Dễ hiểu: khi đọc lên chỉ hiểu theo một nghĩa. Câu hỏi chỉ bao hàm từ 1 đến 2 ý mà thôi. + Phù hợp: với sự hiểu biết và đặc điểm của học sinh + Đúng văn phạm { Câu hỏi thảo luận thường là những câu suy luận: Làm thế nào… - Liệt kê… - Hãy cho biết tên một số phần mềm mà em thích. Vì sao? - Theo các em thích học qua mạng Internet hay học trên lớp có thầy và bạn? Tại sao? - Nếu có điều kiện, em ứng dụng Tin học vào cuộc sống gia đình em như thế nào. Nêu ví dụ cụ thể? - Hãy trình bày những suy nghĩ gì về trách nhiệm của thế hệ mình đối với sự phát triển Tin học của nước ta? 2. Chuẩn bị của giáo viên a) Trước khi lên lớp, giáo viên cần chuẩn bị: - Mục tiêu của hoạt động nhóm trong bài này là gì? - Những vấn để thảo luận trong nhóm là những vấn đề gì? - Nên chia lớp ra làm mấy nhóm? - Hoạt động này cần bao nhiêu thời gian? - Dạy trên lớp hay dạy tại phòng máy đèn chiếu? - Dự kiến tình huống xảy ra và cách giải quyết - Học sinh phải chuẩn bị những gì? - Soạn giáo án cho phù hợp với việc thảo luận nhóm b) Chuẩn bị của học sinh - Chuẩn bị những thứ cần thiết mà giáo viên đã dặn dò - Thuộc bài cũ và chuẩn bị bài mới (xem SGK) - Làm những bài tập của giờ học lần truớc … - Chuẩn bị bài thuyết trình về vấn đề mà giáo viên đã dặn trước (đối với trưởng nhóm)học sinh làm việc này chỉ khi nội dung thảo luận xoay quanh vấn đề lớn cần nhiều thời gian. Thảo luận nhóm có thể thực hiện dưới hai hình thức: 1. Thảo luận nhóm 2. Thảo luận nhóm nhỏ (5-7 học sinh) lớn (7-10 học sinh) 3. Tiến hành thảo luận: gồm 3 bước cơ bản a) Chuẩn bị thảo luận -Yêu cầu học sinh nghiên cứu trước bài học và chuẩn bị nội dung phát biểu - Hướng dẫn cách thực hiện, phân bổ thời gian hợp lý, - Giải đáp thắc mắc của học sinh trước khi chính thức đi vào hoạt động, đồng thời ghi lại chủ đề và chỉ dẫn lên bảng hoặc máy chiếu… b) Tiến hành thảo luận: - Giám sát của người thầy: Khi học sinh tiến hành hoạt động, giáo viên chuyển từ vị trí người hướng dẫn sang vị trí người giám sát. Nhiệm vụ của giáo viên lúc này là nhận biết tiến trình hoạt động của các nhóm từ đó có thể có những can thiệp kịp thời để mang lại hiệu quả. Muốn vậy khi giám sát hoạt động nhóm, giáo viên cần: + Chú ý đến hoạt động mà giáo viên yêu cầu lớp thực hiện. Không nên tranh thủ làm việc riêng khi học sinh đang thảo luận - Di chuyển, quan sát toàn bộ lớp để giám sát được mọi hoạt động. + Lắng nghe quá trình trao đổi của học sinh trong nhóm. Từ đó giáo viên có thể có những phát hiện thú vị và khả năng đặc biệt của từng em, hướng thảo luận của từng nhóm để điều chỉnh kịp thời. + Quan sát để xem có học sinh nào “đứng bên lề” hoạt động không? Nếu có, giáo viên tìm cách đưa các em vào không khí chung của nhóm. - Nhận biết bầu không khí xem các nhóm hoạt động “thật” hay “giả”. - Có khi vấn đề giáo viên đặt ra là nguyên nhân gây nên sự thay đổi không khí hoạt động của nhóm. Nếu vấn đề quá khó, học sinh không đủ khả năng giải quyết, ngược lại vấn đề quá dễ, khiến học sinh không có gì phải làm. Cả hai trường hợp này đều có thể làm giảm đi độ “nóng” của bầu không khí trong lớp. Lúc này giáo viên cần có sự điều chỉnh kịp thời. + Khen ngợi và khuyến khích, gợi ý nếu thật sự cần thiết. + Nhắc thời gian để các nhóm hoàn thành phần hoạt động của mình đúng thời gian quy định. - Trong suốt buổi thảo luận nhóm, GV cần đi vòng quanh các nhóm và lắng nghe ý kiến học sinh. Thỉnh thoảng cũng rất hữu ít nếu GV xen lời bình luận vào giữa cuộc thảo luận của một nhóm c) Kết thúc hoạt động nhóm Đại diện từng nhóm lên trình bày trước lớp Có thể trình bày dưới hình thức nói, viết hoặc kết hợp cả hai. Sau khi đại diện các nhóm trình bày, giáo viên cho cả lớp góp ý. Các thành viên trong lớp phát biểu bổ sung hoặc tranh luận đúng sai và trao đổi ý kiến chung có liên quan tới những gì vừa trình bày. + Giáo viên tóm tắt lại tất cả các điểm chính và làm rõ bất kì điểm nào còn khác nhau về ý kiến. + Giáo viên chốt lại các ý kiến đưa ra định hướng đúng những vấn đề học sinh cần nhớ sau khi thảo luận. GV nhận xét, hệ thống hóa những kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu đã đặt ra + Cho học sinh ghi chép vào tập. { Lưu ý: Về việc phản hồi lại ý kiến sau khi học sinh phát biểu là việc rất quan trọng, phải đánh giá được phần trả lời của học sinh đúng, sai hay thiếu sót chỗ nào, kịp thời bổ sung rồi mới được kết thúc phần thảo luận. Kết qủa đạt được qua quá trình nghiên cứu và khảo sát cho thấy trước và sau khi thực hiện đề tài Xếp loại KQ kiểm tra Kết quả kiểm tra trước khi thực hiện đề tài Lớp Kết quả kiểm tra sau khi thực hiện đề tài 10A13-Khối 10 10A13-Khối 10 (2008-2009) (2009-2010) 45 học sinh 45 học sinh giỏi 35.6% 68.9% khá 33.3% 17.8% TB Khá 15.6% 13.3% Trung bình 11.1% 0% yếu, kém 4.4% 0% Cộng: 100% 100% Sỉ số V. KẾT LUẬN 1. 1. Những vấn đề mà việc thảo luận nhóm còn gặp khó khăn - Về thời gian: một tiết học 45 phút người thầy phải truyền tải nhiều nội dung của bài học, nếu dành nhiều thời gian cho việc thảo luận, giáo viên không dạy hết bài. - Về việc chia nhóm: số học sinh mỗi lớp hiện nay từ 45 em trở lên, nếu chia lớp thành 2 nhóm thì sẽ quá đông còn nếu chia làm nhiều nhóm thì không đủ không gian để thảo luận, hoặc chia nhóm như hiện nay có thể chấp nhận được nhưng giáo viên khó bao quát được lớp, khó phát hiện học sinh nào còn thụ động. - Về tâm lí: Một số học sinh sẽ ỷ lại vào nhóm trưởng, nếu giáo viên không bao quát lớp tốt sẽ có nhiều em thụ động, không tích cực - Về việc đánh giá kết quả học nhóm còn gặp khó khăn - Hiện nay cũng chưa có văn bản nào quy định cho việc đánh giá Thảo luận Nhóm (hoặc làm việc theo Nhóm học tập ở trường và ở nhà). Đây cũng là một hạn chế bởi lẽ nếu có điểm số đánh giá, thì chất lượng thảo luận nhóm chắc là sẽ khác vì nó bắt buộc học sinh phải cố gắng tối đa. 1. 2. Những kiến nghị, đề xuất Mặc dù phương pháp này vẫn còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện nhưng nó cũng tạo ra những chuyển biến tích cực trong việc dạy và học. Trường THPT Chợ Gạo trong nhiều năm qua cũng tổ chức những buổi báo cáo chuyên đề, thao giảng, hội giảng…nghiên cứu về phương pháp thảo luận nhóm trong lớp học rất tích cực. Đây cũng là đề tài đông đảo giáo viên tích cực tham gia. Trong thời gian qua tôi cũng dự giờ một số đồng nghiệp, cho thấy ưu điểm của việc thảo luận nhóm, đa số học sinh hoạt động rất tích cực khi giải quyết vấn đề. Giáo viên cũng có sự đầu tư về câu hỏi, phiếu thảo luận, điều hành tốt… Tuy nhiên vẫn còn thấy một vài nhược điểm: vấn đề được đưa ra thảo luận quá dễ hoặc kết quả đã có trong SGK khiến học sinh không có gì để thảo luận hay tranh cãi để giải quyết vấn đề, hay câu hỏi quá dài, chứa đựng nhiều nội dung khó hiểu nên khi thảo luận học sinh vẫn còn chưa rõ vấn đề cần thảo luận. Học sinh vẫn còn chưa quen với việc thảo luận nhóm, vẫn chưa tự giác học tập. Tôi hy vọng BGH nhà trường cùng quý thầy cô sẽ tiếp tục nghiên cứu, xem xét và đề ra biện pháp hay một tiêu chí nào đó cho việc đánh giá kết quả hoạt động nhóm ngày càng khoa học, công bằng và khách quan hơn. Tôi mong rằng trong năm học tới, phương pháp này vẫn được Ban Giám hiệu quan tâm chỉ đạo, tổ chức để cho giáo viên có điều kiện trao đổi và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong giảng dạy, nâng cao tay nghề phục vụ giảng dạy tốt hơn. Đặc biệt đối với môn Tin học, hy vọng hình thức đổi mới phương pháp giảng dạy “thảo luận nhóm” sẽ ngày càng được áp dụng phổ biến và càng nhiều người hưởng ứng hơn. Qua bài báo cáo này chắc chắn không tránh được những thiếu sót, kính mong quý thầy cô vui lòng bỏ qua và góp ý. Xin chân thành cám ơn. Người viết