Tài liệu Tcqt11

Khủng Hoảng Tiền Tệ và Khủng Hoảng Nợ TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 1 Nội dung 1. Khủng Hoảng Tiền Tệ Mô Hình Khủng Hoảng Thế Mô Hình Khủng Hoảng Thế Mô Hình Khủng Hoảng Thế Những Vận Dụng Về Chính 2. Khủng Hoảng Nợ Hệ Thứ Nhất Hệ Thứ Hai Hệ Thứ Ba Sách Kinh Tế TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 2 1. Khủng Hoảng Tiền Tệ Khái niệm • Khủng hoảng tiền tệ là cuộc khủng hoảng kinh tế xảy ra bởi việc phá giá ñột ngột ñồng nội tệ hay là sự sụp ñổ của chế ñộ tỷ giá cố ñịnh (như là hậu quả của các cuộc tấn công tiền tệ) • Khủng hoảng tiền tệ thường ñi liền với sự bùng nổ của bong bóng, khủng hoảng tài chính và khủng hoảng kinh tế TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 3 1. Khủng Hoảng Tiền Tệ ðặc ñiểm của khủng hoảng tiền tệ • Khủng hoảng thường gắn liền với những kỳ vọng tích cực và khả năng thanh khoản • Ngoại tệ và khủng hoảng cán cân thanh toán: các cuộc tấn công tiền tệ nhằm vào nước cố ñịnh tỷ giá • Sự biến ñộng mạnh trên thị trường • Thị trường chứng khoán và bất ñộng sản sụt giảm mạnh • Biến ñộng của tỷ giá hối ñoái mạnh TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 4 Mô Hình Khủng Hoảng Thế Hệ Thứ Nhất Krugman (1979) Flood và Garber (1984) nguyên nhân: • Những nền tảng kinh tế không tốt (BWS, Latin America) • Chính sách kinh tế không hướng tới sự phát triển bền vững (dài hạn) ðặc ñiểm của khủng hoảng thế hệ thứ nhất • Thâm hụt tài khóa ñược tiền tệ hóa • Sự tăng trưởng nhạnh của việc cung tiền • Lạm phát tăng • Thâm hụt tài khoản vãng lai tăng • Tân công tiền tệ của các nhà ñầu cơ chống lại việc neo tỷ giá • Giảm mạnh dự trữ ngoại hối TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 5 Mô Hình Khủng Hoảng Thế Hệ Thứ Nhất Khủng hoảng • Khi dự trữ ngoại hối dùng hết hay gần hết NHTW phải thả tỷ giá • Việc phá giá làm bất ổn khu vực tài chính • Ví dụ Sự sụp ñổ của BWS những năm ñầu 70 TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 6 Mô hình khủng hoảng thế hệ thứ hai Obstfeld (1986) va (1994) nguyên nhân • Những yếu tố tâm lý • ðộ tin cậy của chính sách kinh tế ðặc ñiểm • Sự ñánh ñổi mang tính chính trị giữa chế ñộ tỷ giá hối ñoái cố ñịnh và chính sách tiền tệ mở rộng (tăng trưởng và việc làm) • Nhà ñầu tư dự báo ñược ưu tiên về tạo việc làm trong nước • Sự ñảo chiều của dòng vốn làm lãi suất tăng lên làm ñầu tư giảm và nguy hiểm ñến chính sách tạo việc làm • Việc cố ñịnh tỷ giá mất ñi niềm tin, ñộ tin cậy TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 7 Mô hình khủng Hoảng Thế Hệ Thứ Ba Krugman (1998) Corsetti/Pesenti/Roubini (1999) • Nền tảng kinh tế tốt • Nhưng kích thích cho hoạt ñộng ñầu cơ • Hệ thống ngân hàng và tài chính yếu ðặc ñiểm • Lượng vốn nước ngoài ñổ vào nhiều (vay quá nhiều) • Sự tăng trưởng tín dụng lớn (cho vay quá nhiều) • Do việc bảo lảnh công ngầm, rủi ro tỷ giá bị bỏ qua (rủi ro ñạo ñực –moral hazard) • Bong bóng ñầu cơ vào cổ phiếu và thị trường bất ñộng sản Khủng hoảng
Rút vốn dẫn ñến vỡ bong bóng và phá giá ñồng nội tệ TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 8 Những ứng dụng của chính sách kinh tế Chế ñộ tỷ giá thả nổi thay chế ñộ tỷ giá cố ñịnh (Fisher 2001) • Khủng hoảng tiền tệ thường diễn ra ở những nước áp dụng chế ñộ tỷ giá cố ñịnh, IMF kêu gọi thả nổi tỷ giá ở các nước ñang nổi lên nhằm ngăn chặn dòng vốn ñầu cơ • Các nước ñang nổi lên áp dụng chế ñộ tỷ giá linh hoạt phải giải quyết vấn ñề lên giá mạnh ñồng nội tệ và vì thế sẽ làm giảm tăng trưởng thực tế • Nhiều nước ðông Á ñã chuyển hướng sang áp dụng chế ñộ tỷ giá linh hoạt, tuy nhiên thực tế vẫn có xu hướng ổn ñịnh tỷ giá (nỗi lo thả nổi-fear of floating) • Hầu hết các nước theo hướng thả nổi có ñiều tiết TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 9 2. Khủng Hoảng Nợ TS. Nguyễn Phúc Hiền - ðại học Ngoại thương 10