Tài liệu Tâm hồn cao thượng

1 TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG Muåc luåc Chaâng viïët mûúán thaânh Phú Lö Rùng....................................................3 (Cêu chuyïån haâng ngaây) ..........................................................................3 Àaám àaánh nhau ........................................................................................6 Loâng aái quöëc............................................................................................... 8 Trang cuöëi cuâng cuãa meå töi.................................................................... 10 Chuá lñnh àaánh tröëng ,ngûúâi àaão Saác-àe (1) .......................................... 12 Keã khoá ...................................................................................................... 17 Meå töi ....................................................................................................... 19 Lúâi caãm taå ................................................................................................ 21 Àùæm taâu (Truyïån àoåc haâng thaáng cuöëi cuâng) ...................................... 23 Cuöåc phaát thûúãng cho thúå thuyïìn ......................................................... 29 Cha töi...................................................................................................... 31 Thuá quï.................................................................................................... 33 Ài ngoaâi phöë............................................................................................. 36 Ba Mûúi hai àöå ........................................................................................38 http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG http://www.ebooks.vdcmedia.com 2 TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 3 Chaâng viïët mûúán thaânh Phú Lö Rùng (Cêu chuyïån haâng ngaây) Cêåu beá laâ hoåc troâ lúáp Ba, quï úã thaânh Phú Lö Rùng, múái 12 tuöíi, ngûúâi khöi traáng, thöng minh, toác àen, da trùæn g. Cêåu laâ con àêìu loâng cuãa möåt viïn Kyá Ga, lûúng ñt, nhaâ lùæm miïång ùn, vò thïë sinh kïë rêët eo heåp. Cha cêåu quyá cêåu lùæm, nhûng àïën viïåc hoåc thò laåi rêët nghiïm khùæcc vò cêåu àaä lúán, cêìn phaãi hoåc gêëp cho choáng àuã sûác ài laâm, kiïëm àúä gia àònh. Cha cêåu àaä coá tuöíi, laåi lo nghô nhiïìu nïn tröng giaâ xoåm. Thïë maâ ngoaâi viïåc súã ra, cha cêåu coân nhùåt viïåc ngoaâi àïí kiïëm thïm vaâ àïm naâo cuäng thûác khuya laâm viïåc. Öng vûâa nhêån àûúåc viïåc viïët “bùng” baáo, cûá 500 túâ thò àûúåc 3 phêåt lùng. Nhûng viïåc naây coá phêìn khoá nhoåc, nïn töëi àïën, luác ùn cúm öng thûúâng phaân naân: - Mùæt ta àöå naây keám quaá. Laâm viïåc àïm haåi ngûúâi thûåc ! Möåt höm cêåu con noái: - Thûa cha, àïí con laâm àúä vò con viïët àûúåc. Cha àaáp: - Khöng, con coân phaãi hoåc. Cöng viïåc nhaâ trûúâng coân quan hï hún viïåc viïët “bùng” nhiïìu. Caãm ún con. Cha khöng muöën thïë. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 4 Biïët khöng thïí naâo laâm chuyïín àûúåc loâng cha, cêåu thöi khöng naâi nó vaâ nghô caách khaác. Möåt àïm, àúåi cha viïët moãi tay ài nguã, cêåu seä dêåy, lêìn ra phoâng giêëy, thùæp àeân röìi ngöìi vaâo baân bùæt chûúác löëi chûä cuãa cha viïët rêët nhanh nheån. Têåp “bùng” viïët àaä thaânh àöëng cao, cêåu àïëm àûúåc 100 túâ. Thïì laâ laâm thïm àûúåc 1 phêåt-lùng. Cêåu nghó tay röìi gioán gieán vïì phoâng nguã. Höm sau cha cêu vui veã baão cêåu: - Lïå úi ! Cha coân coá sûác laâm viïåc hún laâ con tûúãng. Àïm qua, trong hai tiïëng àöìng höì cha àaä viïët hún moåi höm àïën qua möåt phêìn ba. Tay ta coân leå, mùæt ta coân tinh. Lïå sung sûúáng tûå nhuã loâng: - Khöng nhûäng kiïëm àûúåc thïm tiïìn, ta coân laâm cho cha vui sûúáng tûúãng mònh treã ra. Ta haäy gùæng lïn ! Cêåu laâm nhû thïë luön möåt thaáng. Thûác nhiïìu sinh mïåt. Möt töëi kia, cêåu nguã gêåt trong khi hoåc baâi. Höm sau, cha cêåu mùæng: - Àöå naây con àöíi tñnh nhiïìu quaá. Trûúác con coá thïí àêu ! Con nïn nhúá rùçng têët caã hy voång cuãa nhaâ ta àïìu àùåt vaâo tûúng lai cuãa con. Cha rêët khöng bùçng loâng con. -... Bõ cha mùæng, cêu àõnh tûâ nay thöi khöng viïët nûäa. Nhûng àïën chiïìu, cha cêåu vïì vui veã baáo cho nhaâ biïët rùçng thaáng naây cha cêåu àaä lônh àûúåc 32 phêåt lùng hún thaáng trûúác. Cha cêåu laåi mua möåt goái keåo lúán vïì phên phaát cho caác con. Caác em cêåu vöî tay reo mûâng. Thêëy thïë, cêåu laåi quaã quyïët laâm nhû lêìn trûúác vaâ tûå nghô: - Ta phaãi gùæng thïm chuát nûäa ! Ban ngaây ta hoåc, ban àïm ta viïët àïí cho cha vaâ caác em ta àûúåc sung sûúáng ! Cêåu viïët nhû thïë luön böën thaáng. Böën thaáng thûác àïm ngaây mïåt ! Böën thaáng bõ cha giaây voâ hùæt huãi. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 5 Sang thaáng thûá nùm, cêåu quyïët loâng nghó viïåc àïí khöi phuåc laåi tònh yïu dêëu cuãa cha, nhûng àïm àïën, cêu laåi nhúá giêëc dêåy. Cêåu muöën nhòn laåi möåt lêìn cuöëi cuâng trong bêìu khöng khñ bònh tônh ban àïm, caái phoâng con kia, núi maâ cêåu àaä laâm viïåc giêëu trong bêy nhiïu lêu. Àeân thùæp, cêåu àûáng trûúác baân nhòn têåp “bùng” trùæng maâ cêåu seä khöng bao giúâ àûúåc viïët nûäa, nhûäng tñnh danh vaâ àiaå chó cêåu àaä thuöåc laâu, loâng cêåu böîng thêëy böìi höìi. Röìi bêët giaác, cêåu laåi ngöìi xuöëng laâm viïåc. Tay cêåu àuång rúi quyïín saách xuöëng àêët. Cêåu ruâng mònh súå haäi. Chïët ! Cha cêåu dêåy thò sao ? Cêåu nñn thúã vaâ lùæng tai nghe, nhûng khöng nghe thêëy gò caã. Im caã ! Caã nhaâ àang ngon giêëc. Cêåu yïn têm cêìm buát viïët lia lõa. Luác êëy, cha cêîu vêîn àûáng sau cêåu maâ cêåu khöng biïët vò nghe tiïëng saách rúi, cha cêåu nghe ngoáng möåt luác lêu röìi gioán gieán ra. Phaãi! Cha cêåu àûáng àêëy, maái toác baåc cuái trïn maái toác xanh! Phaãi! Cha cêåu àûáng àêëy mùæt nhòn ngoån buát, loâng caãm thûúng con ! Böîng cêåu Lïå theát lïn möåt tiïëng coá hai baân tay run run öm lêëy àêìu cêåu. Nghe tiïëng nûác núã, cêåu biïët ngay laâ cha, liïìn noái: - Cha öi, xin cha tha löîi cho con ! Cha cêåu, cuái hön cêåu, nûúác mùæt roã caã lïn traán : - Lïå yïu quyá cuaã cha ! Con àûâng giêån cha nhaá ! Cha àaä hiïíu caã. Chñnh cha phaãi xin löîi con múái phaãi. Noái xong, cha cêåu öm cêåu vaâo giûúâng meå cêåu vaâ baão: - Hön con ài ! Àaä böën thaáng nay noá khöng nguã àïí laâm viïåc thay ai. Ta àaä phuå baåc noá trong khi noá kiïëm gaåo nuöi caã gia àònh. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 6 Àaám àaánh nhau Phan Tñn bõ àuöíi rùæp têm traã thuâ anh Àinh. Noá àûáng àúåi úã àêìu phöë laâ löëi anh Àinh thûúâng àoán em hoåc úã trûúâng Nûä hoåc Àöî Xaá vïì àïí gêy chuyïån. Thuáy Hoa, em töi, thêëy àaám àaánh nhau, súå haäi chaåy 1 maåch vïì nhaâ khöng àúåi töi. Viïåc xaãy ra nhû sau: Phan Tñn àöåi muä caái-keát lïåch che caã tai, roán reán theo sau anh Àinh; túái núi, noá liïìn cêìm àuöi toác em gaái anh Àinh giêåt thêåt maånh àïí sinh sûå. Cö beá bõ keáo giêåt 1 caách bêët ngúâ ngaä lùn ra àêët. Anh Àinh quay laåi thêëy Phan Tñn, giêån quaá sêën laåi àaánh luön, khöng súå noá vûâa to vûâa khoãe hún. Vò thïë anh Àinh bõ àaánh traã rêët àau. Trong phöë luác bêëy giúâ chó coá toaân hoåc troâ con gaái nhoã khöng ai laâ ngûúâi lúán àïí gúä chuáng ra. Hai treã àaánh nhau kõch liïåt. Anh Àinh àöí caã maáu muäi, nhiïìu lêìn bõ ngaä, laåi cöë àûáng dêåy chöëng àúä. Cuöëi cuâng 2 ngûúâi vêåt löån nhau trïn mùåt àêët. Anh Àinh hïët sûác bònh sinh vêåt ngûãa àûúåc Phan Tñn ra vaâ lêëy àêìu göëi àeâ lïn ngûåc. Möåt tiïëng bïn ngoaâi kïu: - Chïët chûãa thùçng khöën naån noá ruát dao! Anh Àinh biïët thïë liïìn cùæn maånh vaâo caánh tay Phan Tñn laâm con dao rúi ra. Moåt ngûúâi chaåy laåi gúä vaâ löi 2 ngûúâi àûáng dêåy. Bõ cöng chuáng só vaã, Phan Tñn chaåy thùèng. Àûáng giûäa baäi chiïën trûúâng, anh Àinh tuy http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 7 mùåt àêìy maáu, mùæt sûng huáp nhûng thùæng trêån. Cö em àûáng khoác bïn caånh... Mêëy cö hoåc troâ nhùåt höå saách vúã rúi tung toáe trïn heâ. Anh Àinh thu thêåp saách vúã boã cùåp, lêëy khùn chuâi mùåt röìi dùæt em vïì. Moåi ngûúâi àïìu têëm tùæc: - Khöng súå keã maånh hún mònh, bïn cho em nhû thïë thûåc àaáng khen thay! http://www.ebooks.vdcmedia.com 8 TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG Loâng aái quöëc Thûá tû, ngaây 25, Àêìu baâi thi cuãa con saáng nay laâ : “Taåi sao anh yïu xûá súã cuãa anh ?” Con àaä caãm àöång vïì chuyïån “Chuá lñnh àaánh tröëng” höm trûúác, têët con àaä laâm baâi con möåt caách dïî daâng. Taåi sao anh yïu xûá súã cuãa anh ? Cêu hoãi êëy chùèng laâm nêíy núã trong oác con biïët bao nhiïu laâ cêu traã lúâi hay sao ? Töi yïu xûá súã cuãa töi vò meå töi sinh trûúãng úã àêëy ; vò nguöìn maáu trong huyïët quaãn cuãa töi àïìu laâ cuãa ngûúâi ; vò trong khu àêët thaánh kia àaä chön vuâi têët caã nhûäng ngûúâi quaá cöë maâ meå töi thûúng, maâ cha töi troång ; vò caái àêët maâ töi sinh, thûá tiïëng töi noái, quyïín saách töi hoåc, caái em töi, chuáng baån töi vaâ möåt dên töåc lúán chung söëng vúái töi, caãnh àeåp cuãa taåo hoáa bao boåc chung quanh töi, toám laåi têët caã nhûäng sûå vêåt maâ töi àaä tröng thêëy, têët caã nhûäng caái gò maâ töi yïu, têët caã nhûäng caái gò maâ töi quñ, nhêët nhêët àïìu thuöåc vïì xûá súã cuãa töi caã. Bêy giúâ coân beá, con chûa hiïíu thêëu àûúåc thïë naâo laâ loâng yïu nûúác. Röìi ra con seä biïët. Khi du lõch úã xa vïì, möåt buöíi saáng, àûáng tûåa bao lan taâu con thêëy úã chên trúâi möåt daäy nuái xanh cuãa xûá con hiïån ra, bêëy giúâ con seä thêëy traân lïå caãm úã trong loâng con dêng lïn vaâ miïång con buöåt ra nhûäng tiïëng kïu mûâng rúä. Con seä caãm thêëy tònh yïu nûúác khi con úã nûúác ngoaâi chúåt nghe thêëy möåt ngûúâi trong àaám thúå thuyïìn noái tiïëng nûúác con, theo loâng con xui giuåc, tûå nhiïn con àïën hoãi chuyïån ngûúâi thúå khöng quen êëy. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 9 Con seä caãm thêëy tñnh yïu nûúác, khi con nghe thêëy ngûúâi ngoaåi quöëc lùng maå xûá súã con, loâng tûác giêån seä laâm cho con noáng mùåt. Con seä caãm thêëy tònh yïu nûúác maånh meä vaâ tön àaåi hún nûäa, nïëu möåt ngaây kia, nûúác àõch vö cöë giaâu xeáo vaâo àêët ta ; luác êëy con seä thêëy naâo cha hön con khuyïn cêu “duäng caãm”, naâo meå tiïîn con heån luác “khaãi hoaân”. Con seä caãm thêëy tònh yïu nûúác khi con tröng thêëy nhûäng àöåi quên vêët vaã trúã vïì vúái nhûäng khuác ca chiïën thùæng. Con seä caãm thêëy tònh yïu nûúác khi con tröng thêëy laá cúâ ba sùæc bõ bùæn taã túi ài àêìu möåt toaán ngûúâi nghôa duäng, ai nêëy àïìu phö cao caái traán buöåc bùng hay caái tay bõ boá, trong àaám àöng dên chuáng hoan hó, ngûúâi ta neám hoa mûâng vaâ hö nhûäng lúâi chuác tuång. Con úi ! Bêy giúâ con àaä hiïíu thïë naâo laâ loâng aái quöëc. Àoá laâ möåt àiïìu rêët to taát, rêët thiïng liïng. Vñ möåt ngaây kia, ta tröng thêëy con vïì trêån àûúåc an toaân, nhûng àûúåc tin con àaä lêín luát àïí traánh caái chïët, thò cha àêy, cha vêîn àoán con luác ài hoåc vïì bùçng tiïëng cûúâi vui veã, bêëy giúâ cha seä àoán con bùçng nhûäng tiïëng khoác xoát xa. Cha seä khöng thïí thûúng con àûúåc nûäa vaâ seä àêm tim maâ thaác cho röìi ! Cha con. Giaãi nghôa : - AÁi quöëc : Loâng thûúng yïu nûúác. – Xûá súã : Quï hûúng àêët nûúác. – Àêët thaánh : Nghôa àõa cuãa nhaâ àaåo. – Dên töåc : Noâi giöëng, dên möåt nûúác. - Taåo hoáa : Noái vïì trúâi àêët gêìy dûång vaâ hoáa sinh muön vêåt. – Sûå vêåt : Nhûäng viïåc vaâ nhûäng vêåt úã chung quanh ta. – Traâo lïå caãm : Caãm àöång quaá maâ nûúác mùæt traân ra, vñ nhû nûúác thuãy triïìu dêng lïn vêåy. – Tön àaåi : Quñ troång lúán lao. – Vö cöë : Khöng coá cúá gò. – Nghôa duäng : Loâng trung nghôa vaâ can àaãm. – An toaân : Bònh yïn, khöng thiïåt haåi gò. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 10 Trang cuöëi cuâng cuãa meå töi Thaáng Baãy Thûá baãy, ngaây möìng 1 Enricö úi! Thïë laâ nùm hoåc hïët röìi! Con sùæp phaãi tûâ giaä thêìy con, baån con. Nhên tiïån meå cho con biïët möåt tin buöìn: Cuöåc tûâ biïåt êëy khöng phaãi chó trong hai thaáng rûúãi àêu, maâ laâ suöët àúâi! Cha con vò nghïì nghiïåp boá buöåc phaãi rúâi Törinö, leä têët nhiïn, gia àònh ta phaãi theo cha con. Sang thu, ta seä doån nhaâ. Con seä theo hoåc trûúâng múái. Àiïìu àoá coá phêìn laâm cho con buöìn, phaãi khöng Meå chùæc cho quyïën luyïën trûúâng cuä, úã àêëy roâng raä böën nùm, con àaä vui veä laâm viïåc möîi ngaây hai buöíi, úã àêy ngaây naâo con cuäng tröng thêëy thêìy êëy, baån êëy cuäng tröng thêëy cha meå con àûáng chöí êëy àoán con, con seä nhúá trûúâng cuä úã àêëy trñ tuïå con àaä àûúåc múã mang, úã àêëy con àaä kïët giao àûúåc nhiïìu baån töët vaâ úã àêëy möîi möåt lúâi noái laâ möåt àiïìu ñch lúåi cho con. Haäy àem caái kyã niïåm êëy ài vúái con vaâ àïí lúâi tûâ biïåt chuáng baån vúái möåt möëi nhiïåt tònh phaát tûå àaáy loâng. Röìi ra, baån con bêët haånh cuäng coá ngûúâi gùåp sûå khöng may, bõ cha hay meå mêët súám; cuäng coá ngûúâi mïånh yïíu cuäng coá ngûúâi àem bêìu maáu anh duäng tûúái trïn baäi chiïën trûúâng, nhûng hêìu hïët baån con seä laâ nhûäng ngûúâi thúå chñnh trûåc trung hêåu, nhûäng ngûúâi cha gia àònh cêìn mêîn àaãm àang àaáng troång, vaâ biïët àêu trong àaám baån con http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 11 sau naây laåi khöng coá ngûúâi ra gaánh vaác viïåc nûúác vaâ lûâng lêîy tiïëng tùm! Haäy tûâ biïåt baån con möåt caách yïu dêëu thiïët tha, haäy àïí laåi möåt chuát têm höìn vaâo chöën àaåi gia àònh êëy laâ núi luác con vaâo haäy coân thú êëu, luác con ra thò àaä lúán khön, laâ núi meå con vêîn coá caãm tònh vò núi êëy con àûúåc loâng thûúng mïën cuãa moåi ngûúâi. Enricö úi! Trûúâng hoåc vñ nhû ngûúâi meå, ngûúâi meå àaä dûát con úã tay ta khi con noái chûa soäi àïí traã laåi ta möåt àûáa con khoãe maånh, tûã tïë vaâ siïng nùng. Laåy Thûúång Àïë giaáng phuác cho ngûúâi meå khoan tûâ êëy! Naây con! Con àûâng quïn võ ên nhên êëy, con úi! Mai sau con nïn ngûúâi, con seä du lõch trong thïë giúái con seä tröng thêëy nhûäng thõ thaânh hoa lïå, nhûäng lêu àaâi nguy nga, nhûng con phaãi nhúá luön luön àïën nïëp nhaâ trùæng têìm thûúâng kia vúái cûãa chúáp kheáp, vúái vûúân cêy xanh vò àêëy laâ núi böng hoa trñ tuïå àêìu tiïn cuãa con àaä naãy núä. Meå tin rùçng hònh aãnh trûúâng cuä cuãa con seä in vaâo kyá ûác cho àïën luác taân húi thúã cuäng nhû khöng bao giúâ meå quïn àûúåc boáng daáng caái nhaâ cuãa kyä maâ úã àêëy meå àaä nghe tiïëng noái ban àêìu cuãa con. Meå con http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 12 Chuá lñnh àaánh tröëng ,ngûúâi àaão Saác -àe (1) Ngaây múã àêìu trêån Quñt Tö Da (2) tûác laâ höm 21 thaáng 7 nùm 1848 , saáu mûúi ngûúâi lñnh thuöåc liïn àöåi böå binh kia àûúåc lïånh lïn nuái chiïëm àoáng möåt cùn nhaâ boã khöng thò thònh lònh bõ hai àöåi quên AÁo àïën àaánh.Quên àõch bùæn suáng liïn thanh tuái buåi àïën nöîi toaán böå binh phaãi vêët vaã múái tröën àûúåc vaâo trong nhaâ vaâ phaãi boã taåi trêån mêëy ngûúâi chïët vaâ mêëy ngûúâi bõ thûúng Thïë röìi , quên YÁ cûá trong cûãa söí bùæn ra bïn ngoaâi quên AÁo tiïën theo hònh voâng cung vaâ bùæn traã rêët dûä. Cêìm àêìu àöåi quên yá , coá hai haå sô quan vaâ möåt viïn Àaåi UÁy laâ möåt võ àaä coá tuöíi , ngûúâi cao lúán , khö khao , rêu toác baåc phú.Trong àöåi coá möåt chuá lñnh àaánh tröëng , ngûúâi àaão Saác-àe laâ möåt em beá , da vaâng , toác àen traåc 14 tuöíi , nhûng ngûúâi boá nhoã chó bùçng 12.Daåi UÁy àûáng chó huy viïåc phoâng ngûå möåt cùn buöìng trïn gaác, haå lïånh nhû tiïëng seát.Chuá lñnh àaánh tröëng , mùåt húi xaám nhûng chên vêîn vûäng trïn baân , nhòn qua cûãa söí thêëy khoái muâ vaâ möåt daãi trùng trùæng àang tiïën dêìn vaâ trong baäi. Quên àõch bùæn vaâo nhû mûa : tûúâng thuãng , ngoái tan , àöì àaåc , trêìn , cûãa àöí vúä , maãnh göî , maãnh baát , maãnh kñnh bùæn tung toáe. Chöëc chöëc laåi coá ngûúâi lñnh àûáng bùæn úã cûãa söí guåc xuöëng vaán , ngûúâi ta phaãi löi vaâo buöìng.Mêëy ngûúâi lñnh nûäa , tay boáp vïët thûúng , chên bûúác laão àaão úã phoâng noå sang phoâng kia.Trong bïëp , coá möåt ngûúâi chïët vúä oác , coi rêët thï thaãm. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 13 Voâng baán nguyïåt cuãa quên àõch caâng thùæt chùåt thïm. Àaåi UÁy tong buöìng chaåy ra noái chuyïån vúái viïn Àöåi.Ba phuát sau, viïn Àöåi chaåy tòm chuá lñnh àaánh tröëng.Khi chuá lïn thò thêëy Àaåi UÁy àang tò giêëy vaâo cûãa kñnh viïët bùçng buát chò.Dûúái chên coá möåt cuöåc dêy thûâng xaách nûúác. Àaåi UÁy gêëp giêëy , nhòn thùèng mùæt em beá bùçng àöi mùæt laånh luâng , àöi mùæt maâ xûa nay quên lñnh vêîn tûâng súå haäi, Àaåi UÁy goåi : -Em àaánh tröëng ! Chuá lñnh beá con liïìn giú tay cao lïn ròa muä. -Em coá can àaãm khöng ? Hai mùæt nöíi möåt luöìng chúáp saáng , em àaáp : -Thûa Àaåi UÁy coá. Àaåi UÁy àêíy cêåu laåi caånh cûãa söí trïn maái , troã ra vaâ noái : -Em tröng àùçng xa kia , torng caánh àöìng gêìn toaâ biïåt thûå PhaápLan , chöî lûúäi lï lêëp laánh kia laâ quên cuãa ta.Em cêìn giêëy nêìy , lêëy dêy leo xuöëng röìi theo sûúân nuái lêín qua caánh àöìng , chaåy vïì liïn àöåi ta vaâ giao thû cuãa em cho sô quan naâo em gùåp trûúác nhêët.Giúâ em haäy vûát dêy lûng vaâ tuái àaån ài. Viïn Àöåi liïìn giûä möåt àêìu dêy , coân Àaåi UÁy àêíy em beá treâo qua cûãa söí vaâ dùån thïm : -Em phaãi thêån troång.Sûå thoaát nguy cuãa chi àöåi ta àïìu trong cêåy vaâo têëm loâng can àaãm vaâ àöi chên maånh meä cuãa em. Em beá vûâa baám dêy vûâa àaáp : -Thûa Àaåi UÁy , xin Àaåi UÁy haäy tin vaâo em. Möåt laát sau chuá lñnh nhoã àaä túái mùåt àêët.Viïn Àöåi keáo dêy lïn.Àaåi UÁy cuái nhòn thêëy em beá vûâa xuöëng nuái vûâa chaåy. Àaåi UÁy àang mong sao cho em beá ài thoaát , böîng coá nùm , saáu àaám buåi muâ nöíi lïn trûúác mùåt vaâ sau lûng keã àaâo têíu, biïët rùçng àõch quên àaä nhòn roä.Hoå bùæn tûâ trïn àöìi xuöëng.Em beá àang chaåy thoùn http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 14 thoùæt chaåy nhû con thoã , böîng ngaä raåp xuöëng àêët.Àaåi UÁy àaä thêët voång, nhûng röìi laåi thêëy em trúã dêåy chaåy , chên húi khêåp khiïîn.Em chaåy möîi luác möåt khoá nhoåc thïm.Thónh thoaãng laåi laão àaão hoùåc àûáng hùèn laåi. -Coá leä hùæn bõ àaån.Àaåi UÁy àoaán thïë nhûng laåi thêëy em beá chaåy tiïëp. Möåt viïn sô quan lo súå vaâo trònh Àaåi UÁy rùçng quên àõch bùæn luön tay laåi dûång “cúâ trùæng” truyïìn lïånh cho ta haâng. Àaåi UÁy vûâa nhòn em beá vûâa àaáp : -Khöng ai àûúåc traã lúâi chuáng. Luác êëy ngûúâi ta tröng thêëy àêìu em beá nhêëp nhö trong ruöång luáa röìi laåi khöng thêëy nûäa, coá leä em ngaä , sau laåi thêëy àêìu em hiïån ra; cuöëi cuâng em biïën trong haâng giêåu.Àaåi UÁy khöng tröng thêëy em nûäa. Quên AÁo àaä êåp àïën.Ngûúâi ta thêëy tiïëng hoâ reo vaâ tiïëng suáng bùæn êìm êìm.Ngoaâi coá tiïëng hoâ : -Haâng ài ! Haâng ài ! Àaåi uáy theát lúán : -Khöng àúâi naâo ! Lûãa chaáy àuâng àuâng tûá phña.Nhiïìu quên ngaä lùn.Mêëy cûãa söí àaä böí khöng, khöng ngûúâi khaáng chiïën.Caái phuát nguy cêëp àaä baây ra trûúác mùæt.Àaåi UÁy ngheån ngaâo kïu : Quên ta khöng àïën röìi ! Thöi quên ta khöng àïën röìi ! Àaåi – UÁy noái xong chaåy ài chaåy laåi , àiïn khuâng , ruát kiïëm toan tûå vêîn , böîng viïn àöåi úã trïn maái treâo xuöëng reo êìm : -Quên ta àaä àïën ! -Quên ta àaä àïën ! Àaåi UÁy nhùæc laåi cêu êëy bùçng gioång vui mûâng. http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 15 Thïë röìi quan , quên keã bõ thûúng , keã coân maånh , thaãy àïìu ra caác cûãa söí khaáng chiïën kõch liïåt. Möåt laát sau ngûúâi ta thêëy coá sûå trò nghó vaâ höîn loaån trong haâng quên àõch. Viïån binh àïën kõp thúâi, phaá tan quên àõch vaâ giaãi vêy cho àöåi böå binh. Höm sau , Àaåi UÁy vaâo nhaâ thûúng thùm möåt viïn Trung UÁy bõ gêîy tay.Àaåi UÁy àang ngú ngaác tòm giûúâng , böîng nghe coá tiïëng goåi se seä : -Àaåi UÁy ! Àaåi UÁy quay ra , thò ra laâ chuá lñnh chaåy giêëy höm trûúác , Àaåi UÁy hoãi : -Em úã àêy aâ ? Gioãi lùæm ! Em àaä laâm troân nghôa vuå cuãa em.Em coá bõ thûúng khöng ? Cêåu beá àaáp : -Traánh sao àûúåc ! Quên AÁo nhòn thêëy em chaåy liïìn bùæn theo.Nïëu em khöng bõ thûúng thò àaä àïën súám àûúåc 20 phuát nûäa.May maâ em gùåp ngay àûúåc viïn sô quan úã böå tham mûu vaâ trao giêëy. Àaåi UÁy nhòn kyä em beá vaâ hoãi : -Tröng em xanh quaá ! Chùæc em mêët nhiïìu maáu lùæm ? Em beá móm cûúâi àaáp : -Vêng , nhiïìu maáu , nhûng coân coá àiïìu hún caã maáu nûäa.Xin Àaåi UÁy thûã nhòn xem. Noái xong . em múã chùn ra. Àaåi UÁy kinh ngaåc , luâi laåi möåt bûúác.Chuá lñnh àaánh tröëng chó coân möåt chên.Chên traái àaä bõ cûa trïn àêìu göëi. Luác êëy , Baác sô ài qua troã em beá vaâ noái vöåi vaâng : http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 16 -Thûåc laâ möåt trûúâng húåp àaáng tiïëc.Chên em bõ thûúng xoaâng thöi,nhûng vò gûúång ài möåt caách quaá àaáng nïn vïët thûúng sûng lïn àïën nöîi phaãi cûa.Nhûng em laâ àûáa treã can àaãm, àaáng khen ! Em khöng hïì khoác vaâ cuäng khöng hïì kïu àau.Khi töi chûäa cho em , töi rêët tûå haâo rùçng em laâ möåt àûáa con nûúác YÁ. Noái xong,Baác sô laåi chaåy ài chöî khaác. Àaåi UÁy cau maây , nhòn kyä em beá röìi keáo chùn laåi .Xong lùèng lùång trong vaâo em beá, Àaåi UÁy àûáng thùèng ngûúâi,tay giú lïn muä. Em beá ngaåc nhiïn hoãi : -Thûa Àaåi UÁy ! Ngaâi laâm gò thïë ? Caái chaâo êëy àïí cho em sao ? Vi quên nhên àêìu baåc kia khöng quen noái ngoåt vúái keã dûúái bao giúâ liïìn àaáp bùçng möåt gioång rêët thên aái vaâ nheå nhaâng : -Phaãi.Ta chó laâ möåt viïn Àaåi UÁy.Coân em , em múái laâ möåt võ anh huâng ! Chuá thñch : -(1)Sardaigne (2) Custozza Giaãi thñch : Liïn àöåi : möåt liïn àöåi göìm nhiïìu quên àöåi – Phoâng ngûå : ngùn ngûâa vaâ chöëng cûå – Baán nguyïåt : hònh nûãa mùåt trùng – Biïåt thûå : khu nhaâ riïng úã nhaâ quï – Thêån troång : cêín thêån , khöng cêíu thaã – Àaâo têíu : chaåy tröën – Vûâa chöëng cûå vûâa àaánh laåi – Tûå vêîn : tûå tûã – Trò Nghi : do dûå ngúâ vûåc – Viïån Binh : quên àïën giaãi cûáu – Tham mûu : cú quan chuyïn baân vïì caác mûu lûúåc àïí àaánh quên àich – Anh huâng : anh laâ vua loaâi hoa huâng laâ vui loaâi thuá bêåc taâi gioãi coá chñ lún hún ngûúâi. http://www.ebooks.vdcmedia.com 17 TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG Keã khoá Hy sinh cho Töí Quöëc” nhû em beá xûá Lom Baác Ài, laâ àùåc tñnh siïu viïåt àaä àaânh, nhûng cuäng coân nhiïìu nïët khaác maâ con khöng nïn xao nhaäng, con úi! Nhû saáng nay, luác ài hoåc vïì, con ài trûúác meå, con àaä gùåp 1 ngûúâi àaân baâ ngheâo bïë 1 àûáa con nhoã xanh xao yïëu àuöëi vaâ chòa tay xin con. Con nhòn ngûúâi ta bùçng con mùæt laånh luâng, con chùèng cho gò caã maâ chñnh luác êëy tuái con coá tiïìn. Nghe meå, con úi! Con àûâng têåp thoái laâm ngú trûúác keã ngheâo khoá ngûãa tay xin con; hún nûäa con laåi caâng khöng nïn bûúác qua 1 ngûúâi meå xin ùn cho con. Con haäy nghô àïën buång àoái cuãa àûáa treã thú, nghô àïën sûå àau khöí cuãa ngûúâi meå Möîi khi meå böë thñ cho keã ngheâo thò bao giúâ hoå cuäng caãm ún vaâ chuác cho meå, cho caã nhaâ ta àûúåc moåi sûå laânh. Nhûäng lúâi chuác tuång êëy nghe ïm aái laâ dûúâng naâo! Vaâ loâng ta ún hoå khöng biïët bao nhiïu! Nhûäng lúâi cêìu nguyïån êëy seä thêëu àïën àêëng Thûúång àïë àïí Ngaâi phuâ höå cho têët caã nhûäng ngûúâi thên yïu cuãa taå Vò thïë, khi trúã vïì, meå rêët vui vaâ tûå nhuã: - Ngûúâi êëy àaä cho ta nhiïìu hún laâ ta àaäi hoå! An úi! Con haäy nghe meå; thónh thoaãng nïn búát möåt vaâi àöìng trong tuái tiïìn cuãa con àïí cho ngûúâi giaâ khöng chöën nûúng thên, ngûúâi meå khöng gaåo, àûáa treã khöng meå khöng chaå Nhûäng keã khoá thñch xin treã con vò nhû thïë hoå khöng nhuåc, vò treã con cuäng nhû hoå, phaãi cêìn àïën moåi ngûúâi. Con coá nhêån thêëy úã quanh trûúâng thûúâng coá nhiïìu keã ùn xin khöng? Sûå böë thñ cuãa ngûúâi lúán laâ 1 viïåc laâm phuác, nhûng sûå http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 18 böë thñ cuãa treã con khöng nhûäng laâ 1 viïåc laâm phuác maâ coân laâ 1 sûå vöî vïì nûäa, vò möîi lêìn àûáa treã àem cho thò hònh nhû àöìng tiïìn keâm vúái böng hoa úã trong tay noá rúi ra. Con úi! Con phaãi biïët con coá àuã caã, chûá keã khoá thò thiïëu hïët. Khi con mong àûúåc sung sûúáng thò ngûúâi ngheâo chó cêìu sao cho khoãi chïët. Trong 1 khu coá bao nhiïu laâ nhaâ giaâu, trong 1 phöë coá bao nhiïu ngûúâi sang troång qua laåi, coá bao nhiïu àûáa treã ùn mùåc xa hoa, thïë maâ vêîn coân thêëy nhiïìu àaân baâ vaâ treã con àoái khaát, raách rûúái. Thûåc àaáng buöìn thay! Muöën cho ngûúâi ta khoãi chï con laâ 1 keã vö tònh thò tûâ sau, con àûâng bûúác qua 1 keã khoá maâ khöng cho gò. Meå con http://www.ebooks.vdcmedia.com 19 TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG Meå töi Saáng nay, cö giaáo Àan Caát Tiïn laåi chúi, cha töi nhêån thêëy töi àaä noái 1 cêu vö lïî vúái meå töõ Vò thïë, cha töi rùn töi bùçng laá thû sau àêy, àoåc rêët caãm àöång: "Trûúác mùåt cö giaáo cuãa em con, con àaä toã ra vö lïî vúái meå con. An úi! Lêìn sau khöng àûúåc thïë nûäa! Thaái àöå höîn haâo cuãa con àaä xuyïn thêëu traái tim cha nhû 1 muäi daoå Cha coân nhúá mêëy nùm trûúác àêy, meå con àaä thûác suöët àïm úã caånh giûúâng con, nghe húi con thúã, meå con àaä lo lùæng voä ngûúâi vaâ möîi khi nghô àïën nöîi phaãi "boã" con thò laåi suåt suâõ Con úi! Con nïn nghô àïën nhûäng luác êëy vaâ khöng tïå vúái meå con, möåt ngûúâi meå seä sùén loâng àem 1 nùm haånh phuác cuãa mònh àïí chuöåc 1 giúâ àau àúán cho con, 1 ngûúâi meå seä vui loâng ài ùn xin àïí nuöi con vaâ sùén loâng hy sinh tñnh mïånh àïí cûáu con söëng! Con úi! Trong àúâi con, con seä coá nhûäng ngaây buöìn rêìu, thaãm àaåm, nhûng caái ngaây buöìn thaãm nhêët, chñnh laâ con mêët meå con. Röìi àêy, con seä trûúãng thaânh, nhûäng cuöåc phêën àêëu seä reân con nïn ngûúâi maånh meä. Con seä khöng bao giúâ quïn àûúåc hònh aãnh meå con vaâ con seä ûúác gò laåi àûúåc nghe thêëy tiïëng ïm aái vaâ tröng thêëy neát mùåt hiïìn tûâ cuãa meå con, vò duâ lúán àïën mûác naâo, khoãe àïën mûåc naâo, con vêîn thêëy laâ 1 àûáa treã trú vú vaâ yïëu àuöëõ Con seä höìi tûúãng laåi nhûäng luác àaä laâm cho meå con phaãi mïëch loâng maâ con buöìn. Loâng höëi hêån seä cùæn rûát con. Hònh aãnh dõu daâng vaâ tûâ aái cuãa meå con seä laâm cho con thïm rêìu rô. Con nïn nhúá rùçng loâng hiïëu thaão laâ 1 böín phêån thiïng liïng cuãa con ngûúâõ Keã naâo giaây xeáo lïn chûä hiïëu laâ keã khöën naån. Quên giïët ngûúâi nïëu biïët tön kñnh cha meå, cuäng coân 1 àiïím http://www.ebooks.vdcmedia.com TÊM HÖÌN CAO THÛÚÅNG 20 thaânh thûåc trong têm; con ngûúâi duâ sang troång tuyïåt vui, nïëu laâm rêìu loâng meå, xuác phaåm àïën meå, cuäng laâ keã khöng coá nhên caách. An úi! Con van meå con ài, àïí meå con hön con cho caái hön êëy xoáa saåch vïët vö ún úã trïn traán con. Con úi! Loâng cha vêîn yïu con, vò con laâ möëi hy voång quñ baáu nhêët àúâi cuãa cha, nhûng cha thaâ khöng con coân hún laâ coá àûáa con úã baåc vúái meå!" Cha con. http://www.ebooks.vdcmedia.com