Më ®Çu
HiÖn nay, ViÖt Nam chóng ta ®· vµ ®ang tiÕn hµnh x©y dùng ®Êt níc
theo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. §©y lµ mét qu¸ tr×nh
khã kh¨n, ®Çy thö th¸ch mÆc dï trong nh÷ng n¨m võa qua chóng ta ®· ®¹t ®îc
mét sè thµnh tùu kh¶ quan: Tû lÖ t¨ng trëng GDP n¨m 2003 ®¹t møc cao nhÊt
so víi c¸c n¨m tríc - 7,24%, n¹n thÊt nghiÖp gi¶m bít, ®êi sèng cña nh©n d©n
ngµy cµng ®îc n©ng cao c¶ vÒ mÆt chÊt còng nh mÆt lîng. Vµ trong giai ®o¹n
ph¸t triÓn nµy th× kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß cña líp trÎ mµ cô thÓ lµ Sinh
Viªn (SV) - thÕ hÖ sÏ kÕ tiÕp nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña cha «ng trong sù
nghiÖp x©y dùng ®Êt níc giµu m¹nh, c«ng b»ng vµ v¨n minh. Tuy nhiªn, cïng
víi sù thay ®æi sang c¬ chÕ thÞ trêng nh hiÖn nay th× lèi sèng, c¸ch nghÜ cña
SV còng biÕn chuyÓn theo: Cã rÊt nhiÒu SV ®· trëng thµnh vµ ph¸t huy mäi
kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó gãp mét phÇn søc lùc trong viÖc ®æi míi ®Êt níc, còng
cã nhiÒu SV ®· biÕt vît qua sè phËn nghiÖt ng· cña chÝnh m×nh ®Ó häc tËp.
§ång thêi ®ã còng kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ hµng lo¹t c¸c tÖ n¹n nh: ®ua xe,
ma tuý, cê b¹c, rîu chÌ… ngµy cµng x©m nhËp s©u vµo gi¶ng dêng. TÊt c¶
nh÷ng ®iÒu ®ã trë thµnh ®iÒu nhøc nhèi cho toµn x· héi. Trªn hÕt, tÊt c¶ chóng
ta ph¶i quan t©m h¬n n÷a ®Õn lùc lîng chñ chèt nµy, ph¶i lµm sao cho Sinh
viªn ViÖt Nam (SVVN) cã lèi sèng ®øng ®¾n, thùc sù nhËn thøc râ vai trß
quan träng cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc.
Qua mét thêi gian nghiªn cøu, t×m hiÓu vµ b¶n th©n m×nh còng lµ mét
SV, em ®· chän ®Ò tµi nµy ®Ó viÕt thµnh tiÓu luËn, nh»m lµm râ h¬n vai trß cña
SV. §Ó ®i s©u vµo vµ do khu«n khæ bµi viÕt cã h¹n, ®Ò tµi cña em chØ nghiªn
cøu trong ph¹m vi nhá lµ dïng cÆp ph¹m trï b¶n chÊt - hiÖn tîng ph©n tÝch
lèi sèng cña SVVN hiÖn nay.
Néi dung
1. CÆp ph¹m trï b¶n chÊt - hiÖn tîng.
a. Kh¸i niÖm:
Thùc tÕ chóng ta thÊy, khi xem xÐt nh÷ng sù vËt vµ qu¸ tr×nh diÔn ra
trong tù nhiªn vµ x· héi sÏ xã nh÷ng mÆt bªn ngoµi mµ gi¸c quan cã thÓ nhËn
1
thøc ®îc nhng còng cã nh÷ng mÆt, nh÷ng mèi liªn hÖ ë bªn trong bÞ che khuÊt,
chØ dïng t duy trõu tîng míi cã thÓ hiÓu ®îc. MÆt bªn ngoµi ®ã gäi lµ hiÖn tîng, cßn mÆt bªn trong gäi lµ b¶n chÊt. Trong cuéc sèng, sù vËt vµ qu¸ tr×nh
nµo còng cã c¶ hai mÆt Êy, chóng lu«n lu«n vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cïng nhau.
V× vËy, khi xem xÐt sù vËt vµ qu¸ tr×nh trong tù nhiªn vµ x· héi, ta cÇn ph©n
biÖt râ ®©u lµ b¶n chÊt vµ ®©u lµ hiÖn tîng.
B¶n chÊt lµ tæng hîp tÊt c¶ nh÷ng mÆt, mèi liªn hÖ tÊt nhiªn t¬ng ®èi æn
®Þnh trong sù vËt, quy ®Þnh sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña sù vËt ®ã.
HiÖn tîng lµ c¸i biÓu hiÖn ra bªn ngoµi cña b¶n chÊt.
b. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a b¶n chÊt - hiÖn tîng.
* B¶n chÊt vµ hiÖn tîng cã tÝnh kh¸ch quan vµ g¾n bã chÆt chÏ, thèng
nhÊt víi nhau:
B¶n chÊt vµ hiÖn tîng lu«n lu«n tån t¹i song song víi nhau. B¶n chÊt
bao giê còng béc lé ra qua hiÖn tîng vµ ngîc l¹i hiÖn tîng bao giê còng lµ sù
biÓu hiÖn cña mét b¶n chÊt nµo ®ã.
Thùc vËy, kh«ng cã b¶n chÊt nµo thuÇn tuý n»m ë mét n¬i nµo ®ã bªn
ngoµi c¸c sù vËt, b¶n chÊt còng kh«ng ph¶i lµ c¸i g× thÇn bÝ bªn trong sù vËt.
B¶n chÊt nhÊt thiÕt ph¶i béc lé qua hiÖn tîng. HiÖn tîng cã tÝnh b¶n chÊt,
nghÜa lµ bÊt cø hiÖn tîng nµo còng lµ biÓu hiÖn cña b¶n chÊt, hoÆc biÓu hiÖn
mét mÆt nµo ®ã cña b¶n chÊt. B¶n chÊt nh thÕ nµo th× hiÖn tîng còng nh thÕ Êy.
Khi b¶n chÊt bÞ tiªu diÖt th× sím hay muén hiÖn tîng do nã sinh ra còng biÕn
mÊt theo. B¶n chÊt míi ra ®êi th× c¸c hiÖn tîng míi phï hîp víi nã còng dÇn
xuÊt hiÖn.
ChÝnh v× cã sù thèng nhÊt gi÷a b¶n chÊt vµ hiÖn tîng mµ con ngêi míi
cã thÓ th«ng qua nh÷ng hiÖn tîng ®Ó nhËn thøc b¶n chÊt, ph¸t hiÖn ra nh÷ng
quy luËt ph¸t triÓn cña sù vËt.
* B¶n chÊt vµ hiÖn tîng lµ quan hÖ cã tÝnh m©u thuÉn:
- M©u thuÉn gi÷a b¶n chÊt vµ hiÖn tîng lµ m©u thuÉn gi÷a c¸i bªn trong
vµ c¸i bªn ngoµi.
B¶n chÊt ph¶n ¸nh c¸i chung s©u xa, c¸i bªn trong cña sù vËt. HiÖn täng
ph¶n ¸nh c¸i riªng, c¸i biÓu hiÖn ra bªn ngoµi cña b¶n chÊt. TÊt c¶ c¸c hiÖn tîng biÓu hiÖn b¶n chÊt theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: cã hiÖn tîng biÓu hiÖn mét
phÇn b¶n chÊt, cã hiÖn tîng biÓu hiÖn b¶n chÊt t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®óng ®¾n, nh2
ng ®«i khi hiÖn tîng biÓu hiÖn b¶n chÊt kh«ng hoµn toµn ®óng ®¾n, thËm chÝ
cßn sai lÖch b¶n chÊt bëi v× nÕu hiÖn tîng nµo còng béc lé ngay tøc kh¾c vµ
hoµn toµn ®Çy ®ñ b¶n chÊt th× con ngêi chØ cÇn dïng gi¸c quan mµ nhËn thøc
sù vËt, chø kh«ng cÇn dïng ®Õn c¸c ngµnh khoa häc, kü thuËt hiÖn ®¹i.
- M©u thuÉn gi÷a b¶n chÊt vµ hiÖn tîng cßn biÓu hiÖn lµ m©u thuÉn gi÷a
c¸i t¬ng ®èi æn ®Þnh vµ c¸i thêng xuyªn biÕn ®æi.
B¶n chÊt cña sù vËt tån t¹i trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã, chØ khi
nµo sù vËt mÊt ®i th× b¶n chÊt cña nã míi thay ®æi h¼n. ChÝnh v× thÕ b¶n chÊt
cã tÝnh t¬ng ®èi æn ®Þnh. Nhng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sù vËt th× b¶n
chÊt cña nã ®îc biÓu hiÖn b»ng nh÷ng hiÖn tîng kh¸c nhau vµ lu«n thay ®æi
tuú vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan bªn ngoµi. §iÒu ®ã chøng tá hiÖn tîng thêng xuyªn biÕn ®æi.
- HiÖn tîng phong phó h¬n b¶n chÊt cßn b¶n chÊt th× s©u s¾c h¬n hiÖn tîng.
HiÖn tîng phong phó h¬n b¶n chÊt v× ngoµi b¶n chÊt chung mµ c¸c hiÖn
tîng ®Òu cã ra nã cßn chøa ®ùng nh÷ng nh©n tè c¸ biÖt mµ chØ riªng nã cã v×
trong hiÖn tîng cã sù thèng nhÊt gi÷a c¸i b¶n chÊt vµ nh÷ng c¸i kh«ng b¶n
chÊt v× b¶n chÊt lµ c¸i t¬ng ®èi æn ®Þnh ë trong cßn hiÖn tîng lµ c¸i biÓu hiÖn
ra bªn ngoµi. Ngîc l¹i, b¶n chÊt s©u s¾c h¬n hiÖn tîng v× nã lµ nh÷ng mèi liªn
hÖ tÊt nhiªn bªn trong, lµ nh÷ng quy luËt quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
sù vËt, nã ®îc lÆp ®i lÆp l¹i trong nh÷ng hiÖn tîng kh¸c nhau, biÓu hiÖn quy
luËt ph¸t triÓn chung cña hiÖn tîng ®ã.
c.ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:
- Con ®êng nhËn thøc sù vËt lµ ®i tõ hiÖn tîng ®Õn b¶n chÊt, tõ b¶n chÊt
cÊp 1 ®Õn b¶n chÊt cÊp 2… ®Ó nhËn thøc ngµy cµng s©u h¬n, chÝnh x¸c h¬n.
- Con ngêi muèn lµm chñ ®îc sù vËt ph¶i n¾m ®îc b¶n chÊt cña nã nhng
kh«ng thÓ n¾m b¶n chÊt trùc tiÕp ®ù¬c mµ ph¶i th«ng qua hiÖn tîng. Nhng
trong hiÖn tîng cã nh÷ng lo¹i kh¸c nhau, v× thÕ ph¶i biÕt thu thËp ph©n tÝch
nhiÒu hiÖn tîng ®Ó rót ra b¶n chÊt, vµ tõ b¶n chÊt soi s¸ng, kiÓm tra l¹i hiÖn tîng vµ tiÕp tôc n¾m s©u h¬n b¶n chÊt.
2. VËn dông cÆp ph¹m trï b¶n chÊt - hiÖn tîng ®Ó ph©n tÝch lèi sèng cña
SVVN hiÖn nay.
3
Tríc hÕt, chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh mét ®iÒu r»ng SV hiÖn nay rÊt
n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ nh¹y bÐn víi cuéc sèng. NÕu nh tríc ®©y, khi cuéc
sèng ®ang cßn khã kh¨n, chóng ta chØ thÊy mét líp SV häc hµnh ch¨m chØ cèt
sao cho sau nµy ra trêng sÏ xin ®îc mét c«ng viÖc vµo biªn chÕ trong Nhµ níc,
tõ ®ã cuéc sèng cø thÕ tiÕp diÔn. Nhng ngµy nay c¬ chÕ thÞ trêng më cña, SV
®· cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng s¸ng t¹o do cã ®Çy ®ñ th«ng tin, mét
cuéc sèng chÊt lîng tèt h¬n vµ chñ ®éng h¬n trong viÖc lùa chän nghÒ nghiÖp.
TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè ®ã lµm cho SV n¨ng ®éng h¬n, ngµy cµng chiÕm lÜnh
nh÷ng lÜnh vùc míi l¹. V× thÕ mµ bèn b¹n trÎ: TrÞnh Xu©n H¶o, Ph¹m ThÞ
Hoµng lam, TrÞnh Minh Kh«i vµ Lª NguyÔn Vò B×nh ( SV §H GTVTTPHCM)
®· cã sù khëi ®Çu kh¸ ngo¹n môc: Khi ®ang lµ SV n¨m thø 3, hä ®· hoµn
thµnh c«ng tr×nh nghiªn cøu "thiÕt kÕ b¶ng ®Ìn th«ng tin ®iÖn tö" - ®· ®o¹t gi¶i
nhÊt SV nghiªn cøu khoa häc cÊp trêng vµ ®o¹t gi¶i ba Eureka 2002 do Së
Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i trêng cïngTtrung t©m Khoa häc C«ng nghÖ trÎ
Thµnh ®oµn TPHCM tæ chøc.
H¼n nhiªn, chóng ta ch¼ng thÓ nµo quªn ®îc mét ch¬ng tr×nh "Ngêi ®¬ng thêi" trªn sãng VTV3 khi cã sù xuÊt hiÖn cña B¹ch §×nh Vinh (SV §H
B¸ch Khoa HN) trªn chiÕc xe l¨n ®iÖn tö gi÷a c¶ gia ®×nh anh - ngêi ®· bÞ mét
tai n¹n bÊt ngê Ëp ®Õn lµm cho anh bÞ liÖt toµn th©n, kh«ng cö ®éng vµ còng
kh«ng nãi ®îc nhng b»ng chÝnh nghÞ lùc vît khã phi thêng cña m×nh anh ®·
tËp bËp bÑ nãi, ®äc l¹i s¸ch vë, thÓ dôc trÝ ãc ®Ó phôc håi dÇn sù lµm viÖc cña
n·o bé vµ ®· ®i häc trë l¹i cïng líp ®µn em, ®Ó råi ngµy vui thùc sù ®· ®Õn víi
anh khi víi ®iÓm sè 9,5 x¸c nhËn anh ®· b¶o vÖ thµnh c«ng luËn v¨n tèt
nghiÖp. Khi nãi vÒ íc m¬ cña b¶n th©n m×nh, mäi ngêi trong trêng quay ®Òu
lÆng ®i xóc ®éng khi nghe anh nãi "cã n¬i lµm viÖc æn ®Þnh, ch÷a bÖnh ®Ó c¶i
thiÖn søc khoÎ tèt h¬n khi bè mÑ tuæi giµ søc yÕu, vµ cã mét gia ®×nh riªng
nho nhá…" - mét ®iÒu tëng chõng nh ®¬n gi¶n, hiÓn nhiªn ®èi víi tÊt c¶ chóng
ta nhng nã l¹i lµ "íc m¬" cña Vinh…
Cuéc sèng kh«ng ph¶i lóc nµo còng su«n sÎ víi tÊt c¶ mäi ngêi nªn
trong c¶ níc hiÖn nay lùc lîng SV chiÕm ®a sè vµ ®Ó theo häc ®îc mét trêng
§H, C§, THCN th× vÊn ®Ò ®Çu tiªn mµ ngêi häc cÇn ph¶i cã lµ tiÒn. §©y qu¶
thËt kh«ng ph¶i lµ ®iÒu dÔ chÞu ®èi víi nh÷ng SV xuÊt th©n tõ nh÷ng gia ®×nh
khã kh¨n. ChÝnh v× thÕ mµ ngoµi viÖc t×m thªm nguån vèn tõ viÖc lµm thªm,
4
SV ®· biÕt t×m tßi ra nh÷ng nguån hç trî tµi chÝnh cña ng©n hµng Nhµ níc, tæ
chøc kinh tÕ X· héi. Kh«ng nh÷ng thÕ, nh÷ng SV cã häc lùc kh¸ rÊt dÔ dµng
trë thµnh øng cö viªn cña c¸c ch¬ng tr×nh häc bæng hç trî SV nghÌo vît khã,
häc giái mµ Vò Ngäc Vinh - ®éi trëng ®éi Telematic v« ®Þch cuéc thi s¸ng t¹o
ro bot Robocon 2002 t¹i NhËt - ®· nhËn häc bæng du häc theo ch¬ng tr×nh
"300 tiÕn sÜ" cña UBND TPHCM.
Thªm vµo ®ã, hiÖn nay cø mçi dÞp hÌ ®Õn, phong trµo "SV t×nh nguyÖn"
l¹i thªm s«i ®éng trªn c¸c hÌ phè khi ngµy thi §H míi b¾t ®Çu hay viÖc nh÷ng
SV trµn ®Õn c¸c vïng n«ng th«n xa x«i, hÎo l¸nh, ®em ®Ðn ¸nh s¸ng v¨n minh
cho nh÷ng ®øa trÎ nghÌo ®ãi vµ gióp ®ì bµ con trong nh÷ng c«ng viÖc tëng
chõng nh gi¶n dÞ nhng l¹i cã nh÷ng ý nghÜa lín lao vÒ mÆt tinh thÇn.
HiÖn tîng bao hµm b¶n chÊt, hiÖn tîng kh«ng tho¸t ly khái b¶n chÊt vµ
do ®ã tÊt c¶ nh÷ng hiÖn tîng trªn ®· ph¶n ¸nh b¶n chÊt tèt ®Ñp cña SV hiÖn
nay lµ sù kÕt hîp gi÷a nh÷ng phÈm chÊt truyÒn thèng vµ nh÷ng ®øc tÝnh hiÖn
®¹i.
Tuy nhiªn cïng víi sù xuÊt hiÖn cña c¬ chÕ thi trêng vµ sù x©m nhËp
cña lèi sèng ph¬ng T©y, bªn c¹nh sù tiÕp nhËn nh÷ng ®øc tÝnh hiÖn ®¹i tèt ®Ñp,
cÇn thiÕt ®ã th× kh«ng Ýt SV hiÖn nay còng tiÕp thu lu«n c¶ nh÷ng thãi h tËt xÊu
trong c¬ chÕ më cöa nµy.
Cã thÓ kÓ ra n¹n tiªu cùc hiÖn nay ®ang næi cém trong giíi SV ®ã lµ cê
b¹c, ma tuý.Cê b¹c ®· lµ mét tÖ n¹n l©u ®êi vµ SV hiÖn nay vÉn cã mét sè lîng
kh«ng nhá tham gia nhÊt lµ nh÷ng SV tõ n«ng th«n ra thµnh phè trä häc mµ
kh«ng cã sù b¶o ban cña gia ®×nh vµ do sù rñ rª, c¸m dç cña ngêi kh¸c ®· d¹i
dét sa lÇy vµo con ®êng nµy.Cã nh÷ng SV do m¶i mª cê b¹c nªn sinh ra häc
hµnh chÓnh m¶ng vµ hËu qu¶ lµ ®· bÞ ®uæi häc trong khi ®ã bè mÑ ë quª l¹i cø
nghÜ r»ng giê nµy ë thµnh phè con m×nh ®ang häc hµnh ch¨m chØ. Nghiªm
träng h¬n, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tÖ n¹n hót ma tuý trong trêng häc ®· trë
nªn thÞnh hµnh vµ ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ ®au xãt: tiÒn mÊt, tËt mang, häc hµnh
gië dang…Mét nguyªn nh©n cña tÖ n¹n nµy lµ: nhiÒu SV kh«ng cã ®ñ tiÒn ¨n
häc, kh«ng t×m ®îc viÖc lµm, hay nh÷ng SV trong c¸c gia ®×nh kh¸ gi¶ do
kh«ng ®îc quan t©m ®Çy ®ñ, m¶i ch¬i dÉn ®Õn häc hµnh sa sót, nh÷ng SV bÊt
m·n X· héi, tÊt c¶ ®Òu t×m ®Õn ma tuý ®Ó "quªn sù ®êi". ThËm chÝ, nhiÒu SV
cã b¶n chÊt rÊt hiÒn lµnh, tõ tríc tíi giê chØ biÕt cã viÖc häc nhng chØ do trÝ tß
5
mß thóc ®Èy vµ thªm vµi lêi rñ rª cña b¹n bÌ mµ còng muèn thö xem thÕ nµo
vµ hËu qu¶ lµ kh«ng thÓ døt ra ®îc. Nh÷ng quan niÖm bång bét, khê d¹i Êy ®·
dÉn ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ kh«ng c¸ch nµo cøu v·n næi. §ã còng lµ c¸ch hiÓu sai
lÖch vÒ b¶n chÊt ngêi lín, cho r»ng hiÖn tîng vµ b¶n chÊt lµ mét. Cßn d luËn
X· héi th× lu«n lªn ¸n nh÷ng con ngêi nh thÕ nhng thùc tÕ hä ®· kh«ng hiÓu
r»ng ®ã kh«ng h¼n lµ b¶n chÊt cña tÊt c¶ nh÷ng SV ®ã mµ ®Êy ch¼ng qua chØ lµ
mét hiÖn tîng nhá nhoi trong v« vµn hiÖn tîng cã thÓ lý gi¶i b¶n chÊt con ngêi, tõ ®ã xa l¸nh kh«ng cã sù gióp ®ì kÞp thêi cøu vít hä. Nh vËy vµ víi t×nh
tr¹ng nh thÕ sÏ cã hµng ngh×n hµng v¹n ngêi m¾c ph¶i vßng nghiÖt ng· cña ma
tuý vµ cê b¹c mµ kh«ng tho¸t ra ®îc.
Trong nh÷ng tÖ n¹n cña giíi SV th× kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vÊn n¹n n÷a
lµ n¹n ®ua xe m¸y. NhiÒu SV cho r»ng ®ua xe míi tá râ b¶n chÊt anh hïng cña
m×nh nhng hä l¹i kh«ng nhËn ra r»ng hiÖn tîng mÆc dï thèng nhÊt víi b¶n
chÊt, kh«ng t¸ch rêi b¶n chÊt vµ b¶n chÊt ®îc biÓu hiÖn th«ng qua hiÖn tîng
nhng b¶n chÊt s©u s¾c h¬n, v÷ng ch¾c h¬n nhiÒu cßn hiÖn tîng v« cïng ®a
d¹ng vµ thêng xuyªn biÕn ®æi, do vËy b¶n chÊt "ngêi lín" ch¼ng nh÷ng kh«ng
®îc biÓu hiÖn qua hµnh ®éng ®ua xe mµ nh÷ng hµnh ®éng ng«ng cuång nµy
cßn g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng cho x· héi. RÊt nhiÒu ngêi v« téi trë
thµnh n¹n nh©n cña nh÷ng hµnh ®éng nµy, ph¶i mang th¬ng tËt suèt ®êi, thËm
chÝ mÊt ®i c¶ thø quý gi¸ nhÊt cña con ngêi: tÝnh m¹ng. Mét ®iÒu cÇn bµn lµ
hiÖn nay chóng ta suy nghÜ g× vÒ nh÷ng SV nµy - liÖu chóng ta cã nªn cho r»ng
®ã lµ nh÷ng kÎ ng«ng cuång, bÊt m·n X· héi nh bÒ ngoµi ®ã kh«ng? ë ®©y lËt
l¹i ph¹m trï b¶n chÊt hiÖn tîng, ta thÊy mÆc dï cã mét sè SV tham gia ®ua xe
nhng kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu lµm vËy vµ do ®ã hiÖn tîng nµy kh«ng ph¶n ¸nh
®óng ®¾n b¶n chÊt cña mäi SV, cã ch¨ng chØ ph¶n ¸nh b¶n chÊt cña mét sè c¸
nh©n mµ th«i. §óng nh chóng ta ®· biÕt nhiÒu hiÖn tîng biÓu hiÖn phiÕn diÖn,
kh«ng phï hîp mµ cã khi cßn xuyªn t¹c b¶n chÊt n÷a. Nhng nÕu ®Ó hiÖn tîng
nµy phæ biÕn, lan trµn tÊt yÕu sÏ béc lé b¶n chÊt mét c¸ch ®óng ®¾n, râ nÐt.
Chóng ta cÇn ph©n biÖt râ rµng hiÖn tîng b¶n chÊt ®Ó tr¸nh nh×n nhËn sai lÇm
vÒ SV, ®ång thêi c¸c c«ng t¸c gi¸o dôc SV sèng theo lèi sèng gi¶n dÞ mµ lµnh
m¹nh, cã Ých.
§i ®«i víi c¬ chÕ thÞ trêng cßn cã mét tÖ n¹n phæ biÕn, lu«n tån t¹i
trong nhµ trêng ®ã lµ n¹n quay cãp. §©y lµ vÊn ®Ò lµm ®au ®Çu c¸c gi¶ng viªn
6
vµ chuyÖn tiªu cùc nµy cã thÓ ®îc lý gi¶i b»ng nh÷ng nguyªn nh©n sau: chÕ ®é
thi cö, tuyÓn chän cha hîp lý, viÖc coi thi cha nghiªm kh¾c dÉn ®Õn viÖc quan
niÖm "®iÓm cao lµ m×nh giái" nhng kh«ng biÕt r»ng ®iÓm cao chØ lµ mét biÓu
hiÖn b¶n chÊt mét con ngêi giái thËm chÝ ®iÓm giái còng ch¼ng ph¶n ¸nh ®îc
g× c¶ ngoµi nghÖ thuËt "copy". Qu¶ thËt, SV ngµy nay rÊt linh ho¹t, n¨ng ®éng,
s¸ng t¹o vµ ngay c¶ trong lÜnh vùc nµy còng thÕ.§èi víi nhiÒu SV, quay cãp ®·
trë thµnh nghÖ thuËt. Kh«ng biÕt r»ng khi quay cãp nh thÕ, ngêi SV Êy cã nghÜ
®Õn mét sè SV kh¸c ch¨m chØ häc hµnh nhng l¹i bÞ ®iÓm kÐm h¬n hä kh«ng?
Cßn vÒ phÝa X· héi, c¸c bËc cha mÑ, nhµ trêng phÇn lín còng lªn ¸n tÖ n¹n nµy
nhng còng kh«ng Ýt ngêi tá th¸i ®é thê ¬, bµng quan, thËm chÝ cã ngêi còng
ch¼ng biÕt lµ cã tån t¹i tÖ n¹n nµy.Chóng ta cÇn biÕt r»ng, ®©y chØ lµ mét hiÖn
tîng tøc thêi, kh«ng nªn tõ ®ã mµ cho r»ng b¶n chÊt SV lµ dèi tr¸, lêi biÕng
bëi hiÖn tîng thêng xuyªn biÕn ®æi, phô thuéc vµo m«i trêng, c¸c ®iÒu kiÖn
kh¸ch quan vµ h¬n n÷a hiÖn tîng chØ biÓu hiÖn b¶n chÊt hêi hît, phiÕn diÖn,
kh«ng s©u s¾c. §iÒu cÇn thiÕt lµ kh«ng nªn ®Ó hiÖn tîng nµy lan trµn, dÔ t¹o ra
t©m lý kh«ng tho¶i m¸i trong lµm bµi ®èi víi nh÷ng SV ch¨m häc. Nh thÕ, nhµ
trêng kh«ng nªn thê ¬ víi hiÖn tîng nµy mµ cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn,
gi¸o dôc kÞp thêi ®Ó cung cÊp cho ®Êt níc nh÷ng cö nh©n ®óng nh b¶n chÊt cña
nã. HiÖn nay trong trêng chóng ta ®· ¸p dông h×nh thøc thi tr¾c nghiÖm trªn
m¸y tÝnh, ®ã còng lµ mét gi¶i ph¸p tèt nhng dï sao th× vÉn ®ang cßn nh÷ng
h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nh: häc vÑt, kh«ng chuyªn s©u…V× vËy, nhµ tr êng ph¶i lu«n
t×m ra nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña c¸c h×nh thøc thi ®Ó cã ph¬ng híng
®iÒu chØnh cho phï hîp.
7
KÕt luËn
VÊn ®Ò lèi sèng cña SV hiÖn nay lµ mét vÊn ®Ò dîc nhiÒu ngêi quan
t©m. Lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng nh©n lùc quý gi¸ nµy ®Ó phôc vô cho
sù nghiÖp ®æi míi c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta? §Ó tr¶ lêi
c©u hái nµy, nhÊt thiÕt chóng ta ph¶i ®i tõ tõ lèi sèng c¸ch suy nghÜ cña hä ®Ó
tõ ®ã lo¹i bá nh÷ng nhîc ®iÓm , ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm ®Ó SV ViÖt Nam thùc
sù trë thµnh nh÷ng c«ng d©n tèt, ngêi chñ cña ®Êt níc. NghÜa lµ chóng ta ph¶i
ra søc khuyÕn khÝch sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, linh ho¹t cña SV trong cuéc sèng,
sù ®ïm bäc, nh©n ¸i cña tuæi trÎ ®ång thêi lo¹i bá, diÖt trõ nh÷ng mÇm mèng
xÊu xa cña chñ nghÜa thùc dông, cña nh÷ng tÖ n¹n x· héi trong ®êi sèng
SVvèn ®îc coi lµ trong s¸ng. SV lµ nh÷ng ngêi chñ t¬ng lai cña x· héi, v× thÕ
tÊt c¶ nh÷ng SV nh chóng ta h·y tù hµo r»ng m×nh lµ mét phÇn quan träng
kh«ng thÓ thiÕu cña x· héi vµ do vËy mµ chóng ta cÇn ph¶i thÓ hiÖn nh thÕ nµo
®Ó xøng ®¸ng víi niÒm tin cña mäi ngêi? C©u tr¶ lêi ®¬n gi¶n lµ chóng ta h·y
thÓ hiÖn hÕt m×nh (hiÖn tîng) b»ng nh÷ng n¨ng lùc (b¶n chÊt) cña b¶n th©n ®Ó
gãp phÇn x©y dùng tæ quèc ngµy cµng giµu ®Ñp - v¨n minh.
8
TµI LIÖU THAM KH¶O
1.Gi¸o tr×nh triÕt häc Mac - Lenin (Trêng §H QL & KD)
2. B¸o Tµi Hoa TrÎ (Sè 28 ngµy 17.9.2003)
(Sè 237 ngµy 20.11.2003).
9
- Xem thêm -