Tài liệu Skkn quan ly hoat dong hoc k2,3

Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong trường tiểu học, hoạt động dạy học là hoạt động trọng tâm, chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học. Hoạt động dạy học là nền tảng quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu giáo dục toàn diện của nhà trường và quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Hoạt động dạy học thể hiện tính hai mặt: hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Đây là hai hoạt động trung tâm của quá trình dạy học, hai hoạt động mang tính chất khác nhau, song thống nhất với nhau trong mối quan hệ qua lại giữa thầy và trò. Bởi vậy, trong quản lý hoạt động dạy học, phải quan tâm đến hoạt động học tập của học sinh như quan tâm đến hoạt động dạy của giáo viên. Quản lý hoạt động học của học sinh không phải chỉ trên bình diện khoa học giáo dục mà còn đòi hỏi có ý nghĩa về tinh thần trách nhiệm của người quản lý, giáo viên đối với sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ. Trong những năm qua, chất lượng giáo dục ở trường Tiểu học đã có nhiều chuyển biến song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu và đòi hỏi của thực tế giáo dục ở cấp Tiểu học. Sự phân định trách nhiệm và quy chế phối hợp giữa các bộ phận tham gia hoạt động giáo dục trong nhà trường chưa chặt chẽ. Công tác phối hợp ba môi trường giáo dục chưa phát huy hết hiệu quả. Nhiều học sinh còn bị hổng kiến thức, thiếu tinh thần vượt khó, chưa hứng thú học tập, lười biếng, chán nản, hay nghỉ học … Thực trạng này diễn ra nhiều hơn ở các trường, lớp thuộc các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Điều đó gây ra nhiều hậu quả cho bản thân học sinh, gia đình, nhà trường, xã hội ở hiện tại và tương lai. Để nâng cao chất lượng giáo dục, cần phải làm tốt công tác quản lý dạy, quản lý học, quản lý giáo dục học sinh, quản lý nhân sự,…Trong đó, chúng tôi thấy rằng quản lý học tập của học sinh là khâu quan trọng, trực tiếp quyết định chất lượng học tập của học sinh. Nếu quản lý hoạt động học của học sinh tốt thì sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động dạy và học. Như vậy, việc nghiên cứu công tác quản lý hoạt động học tập của học sinh là vấn đề cấp thiết để nhà trường nâng cao được chất lượng giáo dục, góp phần thực hiện được mục tiêu đổi mới căn bản giáo dục toàn diện, phát triển giáo dục làm cơ sở cho công cuộc đổi mới đất nước. Từ những lí do nêu trên, với trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp kiêm tổ trưởng chuyên môn, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài Một số giải pháp quản lý hoạt động học của học sinh khối 2, 3 tại trường Tiểu học Tình Thương. Đề tài này không phải là vấn đề mới, nó đã xuất hiện trong một số đề tài nghiên cứu của đồng nghiệp nhưng nội dung bàn về các giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh dân tộc thiểu số không nhiều và không cụ thể. Vì lẽ đó, tôi hi vọng đề tài đưa ra được những biện pháp hữu hiệu nhất để vận dụng nhằm mang lại Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 1 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương kết quả cao cho chất lượng dạy học ở những đơn vị có nhiều học sinh dân tộc thiểu số. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài *Mục tiêu : - Giáo viên có nhận thức đúng đắn về công tác quản lí hoạt động học của học sinh và thực hiện các biện pháp quản lí hoạt động học của học sinh có hiệu quả. - Nâng cao chất lượng giáo dục *Nhiệm vụ: Xây dựng cơ sở lý luận về việc quản lí hoạt động học của học sinh; nghiên cứu thực trạng của đơn vị và đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động học của học sinh khối 2, 3 trường Tiểu học Tình Thương. 3. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lí hoạt động học của học sinh 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Giáo viên và học sinh khối 2, 3 trường Tiểu học Tình Thương, huyện Krông Ana năm học 2014- 2015 và 2015-2016 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp trải nghiệm thực tế - Phương pháp khảo sát, điều tra - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm - Phương pháp phân tích, tổng hợp II. PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận Hoạt động học tập có vai trò và ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển tâm lí của học sinh tiểu học. Vì trẻ em lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi thực hiện bước chuyển từ hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo sang học tập là hoạt động chủ đạo. Hoạt động học tập đem đến cho trẻ nhiều điều mà trước đây trẻ chưa bao giờ có được hoặc không thể tiếp cận được. Nhà trường và hoạt động học tập đặt ra cho trẻ những đòi hỏi mới của cuộc sống. Trẻ không chỉ phải tự lập lấy vị trí của mình trong môi trường mới, mà còn phải thích ứng với việc chấp nhận những người lớn ngoài gia đình là thầy, cô giáo sẽ đóng vai trò hàng đầu trong cuộc sống của trẻ. Trẻ phải ý thức và có thái độ trách nhiệm trong việc thực hiện các nhiệm vụ của mình, đặc biệt là nhiệm vụ học tập và biết điều khiển hành vi của mình một cách có chủ định. Tuổi tiểu học là tuổi của sự phát triển hồn nhiên bằng phương thức lĩnh hội. Cùng với việc lĩnh hội, tiếp thu một hệ thống tri thức về các môn học, trẻ em học cách học, học kĩ năng sống trong môi trường trường học và môi trường xã hội. Cùng với sự ảnh hưởng khá lớn của môi trường giáo dục gia đình và quan hệ bạn bè cùng tuổi, cùng lớp và trường học, học sinh tiểu học lĩnh hội các Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 2 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương chuẩn mực quy tắc đạo đức của hành vi. Sự lĩnh hội trên tạo ra những biến đổi cơ bản trong sự phát triển tâm lí của học sinh tiểu học. Chúng không chỉ đảm bảo cho các em thích ứng với cuộc sống nhà trường và hoạt động học, mà còn chuẩn bị cho các em những bước ngoặt quan trọng trong cuộc sống ở tuổi thiếu niên. Về việc này, N.X.Leytex đã khắc họa: “ Tuổi tiểu học là thời kì của sự nhập tâm và tích lũy tri thức, thời kì mà sự lĩnh hội chiếm ưu thế”. Chức năng trên được thực hiện thắng lợi nhờ các đặc điểm đặc trưng của lứa tuổi này – sự tuân thủ tuyệt đối vào những người có uy tín với các em (đặc biệt là thầy, cô giáo), sự mẫn cảm, sự lưu tâm và thái độ vui chơi ngây thơ đối với các đối tượng mà các em được tiếp xúc. Ở trường Tiểu học, học sinh từng ngày, từng giờ tự hình thành cho mình những năng lực của người học ở trình độ sơ đẳng nhưng cơ bản, như sử dụng tiếng Việt, năng lực tính toán, năng lực làm việc trí óc. Học tập là một hoạt động nhận thức, khi có nhu cầu hiểu biết học sinh sẽ tích cực học tập. Nhu cầu hiểu biết đó chính là động cơ nhận thức của học sinh trong học tập. Học sinh vừa là đối tượng vừa là chủ thể trong hoạt động dạy học. Vì vậy trong quản lý hoạt động học của học sinh cần làm cho giáo viên nhận thấy trách nhiệm này là đặc biệt quan trọng, vì nó là khâu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường. Không gian hoạt động học tập của học sinh là từ trong lớp, ngoài lớp đến ở nhà. Thời gian hoạt động học của học sinh bao gồm giờ học trên lớp, giờ học ở nhà và thời gian thực hiện các hình thức học tập khác. Trong việc quản lý hoạt động học tập của học sinh, chúng ta cần bao quát được cả không gian, thời gian và các hình thức học tập để điều hòa cân đối chung, điều khiển chúng hoạt động phù hợp với tính chất và quy luật hoạt động dạy học. 2.Thực trạng 2.1 Thuận lợi- khó khăn * Thuận lợi: - Trường được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; sự chỉ đạo sát sao của Phòng GD&ĐT. - Đội ngũ giáo viên đầy đủ, được đào tạo cơ bản, đạt chuẩn và trên chuẩn, có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, gắn bó với nhà trường. Trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm phần lớn đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục. Một số giáo viên có trình độ công nghệ thông tin tốt, năng lực chuyên môn tương đối vững vàng. - Trong giáo dục học sinh có sự phối hợp của các đoàn thể trong và ngoài nhà trường. - Trường học tổ chức học tập 9 buổi/tuần, học sinh được hỗ trợ đầy đủ sách vở để học tập. * Khó khăn: - Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác dạy và học chưa đảm bảo. Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 3 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương - Đội ngũ giáo viên tuy đủ về số lượng, đạt chuẩn, kể cả trên chuẩn nhưng chất lượng không đồng đều. - Học sinh người dân tộc thiểu số thường nhút nhát, thiếu tự tin, khả năng tiếp thu chậm, ý thức tự giác học tập chưa cao. - Thiếu sự hợp tác của hội cha mẹ học sinh. - Giáo viên và học sinh, phụ huynh bất đồng về ngôn ngữ. 2.2 Thành công- hạn chế * Thành công: - Đội ngũ giáo viên ý thức được việc quản lí hoạt động học của học sinh là nhiệm vụ của mỗi cá nhân nên đa số giáo viên có ý thức tự giác, nhiệt tình thực hiện các biện pháp quản lí học sinh có hiệu quả, chất lượng giáo dục ngày càng tăng. - Học sinh có ý thức tự giác học tập hơn, thực hiện đầy đủ và có kết quả học tập; chấp hành tốt nội quy trường, lớp. Các em thích tham gia các hoạt động tập thể trong và ngoài giờ lên lớp,biết giữ gìn và bảo vệ tài sản nơi công cộng, tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, thực hiện trật tự an toàn giao thông. * Hạn chế: - Một số giáo viên còn hạn chế về kiến thức, về kỹ năng sư phạm nên việc sử dụng các biện pháp quản lí hoạt động học của học sinh chưa thật hiệu quả. - Sự hợp tác của phụ huynh học sinh chưa cao 2.3 Mặt mạnh- mặt yếu * Mặt mạnh: - Đội ngũ giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc quản lý hoạt động học của học sinh và xây dựng được các biện pháp thực hiện đạt mục tiêu đề ra. - Tính tự quản của học sinh được cải thiện, các em không còn thói quen chỉ trông chờ vào sự hướng dẫn, điều hành của giáo viên nên đã có ý thức tự giác học tập hơn. - Chất lượng học tập của học sinh ngày càng được nâng cao. *Mặt yếu: - Một số giáo viên vẫn còn ngại thay đổi, chưa mạnh dạn trong việc đổi mới phương pháp dạy học cũng như thực hiện các biện pháp giáo dục mới. - Học sinh nhìn chung còn chậm thích ứng với phương pháp dạy học mới, chậm đổi mới phương pháp học tập. Một số em chưa thực sự đầu tư thời gian cho việc tự học. Việc tham gia hoạt động ngoại khóa, tự học còn trở ngại về điều kiện sinh hoạt. 2.4 Các nguyên nhân, các yếu tố tác động đến đề tài * Nguyên nhân của thành công: - Nhờ sự chỉ đạo sát sao của Phòng GD&ĐT, sự quan tâm phối hợp của địa phương và sự chỉ đạo linh hoạt của Ban lãnh đạo trường, sự đoàn kết nội bộ Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 4 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương cao nên đã tạo điều kiện cho các tổ trưởng chuyên môn, giáo viên có cơ hội thực hiện tốt các biện pháp quản lí hoạt động học của học sinh. - Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần đoàn kết tương trợ giúp đỡ nhau trong công tác. Thường xuyên được tham dự các lớp tập huấn, chuyên đề và nghiên cứu các tài liệu về đổi mới phương pháp giảng dạy các môn học theo chương trình, giảng dạy các môn học theo vùng miền, giảng dạy trẻ có hoàn cảnh khó khăn,... Trong giảng dạy, giáo viên được phép chủ động xây dựng kế hoạch dạy học và được sự theo dõi kiểm tra chỉ đạo thường xuyên của tổ khối chuyên môn, lãnh đạo trường. - Giáo viên đã được nhận bàn giao chất lượng học sinh từ lớp dưới lên, nắm chắc được đối tượng học sinh của lớp mình đảm nhận, được chủ động tổ chức các hoạt động tự học của học sinh ở trường vào buổi chiều từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần. * Nguyên nhân của hạn chế: - Đội ngũ giáo viên trước đây được đào tạo từ nhiều hình thức khác nhau, một số ít giáo viên là người đân tộc thiểu số, tuổi đời cao, còn nhiều hạn chế về năng lực chuyên môn nên chất lượng giảng dạy và khả năng thực hiện các biện pháp giáo dục không đồng đều. - Học sinh dân tộc thiểu số học tập bằng ngôn ngữ thứ 2, khả năng ghi nhớ, vận dụng kiến thức hạn chế, thiếu sự quan tâm, hướng dẫn, nhắc nhở từ phía gia đình. Vì vậy, các em chưa nắm vững phương pháp và kĩ năng học tập, chưa thực sự đầu tư thời gian cho việc tự học. - Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của trường chưa đáp ứng được đầy đủ, kịp thời theo yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. - 97% số phụ huynh là người dân tộc thiểu số, sống bằng nghề nông, thu nhập và trình độ dân trí thấp nên ảnh hưởng nhiều đến việc phối kết hợp giáo dục, đánh giá học sinh. - Hoạt động của Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên chưa thật sự chú trọng vào các hoạt động học của học sinh, chưa tổ chức được nhiều cuộc thi, giao lưu trao đổi kinh nghiệm về học tập cho học sinh giữa các lớp với nhau. 2.5 Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra *Về học sinh: Học sinh trường Tiểu học Tình Thương hầu hết là con em của đồng bào các dân tộc thiểu số ở buôn Tur A, buôn Tur B và buôn Kala, xã Đray Sáp, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk. Trong đó buôn Tur A, buôn Tur B la hai buôn đặc biệt khó khăn của xã. Nhiều học sinh ở buôn Tur A là con em của các bệnh nhân phong đang diều trị tại khoa điều trị phong Ea Na. Vì vậy có thể nói đa phần học sinh của trường có hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Yếu tố khách quan này ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của các em. Các em ít được sự quan tâm của gia đình, điều kiện học tập thiếu thốn. Vì vậy, khi tiếp cận với các phương pháp học theo hướng đổi mới, đòi hỏi tính chủ động cao có nhiều em chưa theo kịp được các bạn trong các hoạt động học tập. Bên cạnh những học sinh có nhận thức Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 5 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương đúng đắn về các hoạt động học tập, cụ thể là thái độ học tập, xây dựng bài trên lớp, tự học, tự chuẩn bị bài ở nhà, tham gia thảo luận nhóm, ý thức tự giác làm bài kiểm tra,… số học sinh chưa tự giác học, thiếu tự tin khi tham gia các hoạt động học tập còn nhiều. Vì vậy, để hoạt động học của học sinh có hiệu quả cần có sự quản lý chặt chẽ, phù hợp với từng đối tượng học sinh của giáo viên, nhà trường và sự nỗ lực hết sức của các em học sinh. *Về giáo viên: Trong những năm học vừa qua, chất lượng đội ngũ có nhiều chuyển biến. Tập thể giáo viên có ý thức trách nhiệm, có kinh nghiệm và tâm huyết với nghề. Giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch và thực hiện phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh có năng khiếu thường xuyên. Quan tâm xây dựng nề nếp học tập của lớp. Trong giảng dạy, tích cực vận dụng các phương pháp theo hướng đổi mới, điều này cũng thường được lấy làm chủ đề cho các buổi sinh hoạt chuyên môn và đã có những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, do trình độ giáo viên không đồng đều, một số giáo viên là người dân tộc thiểu số, có tuổi đời cao nên việc đổi mới phương pháp giảng dạy gặp nhiều khó khăn. Một số giáo viên chưa mạnh dạn trong việc vận dụng phương pháp dạy học tích cực, chưa thường xuyên khai thác, tận dụng trang thiết bị dạy học, việc thực hiện đổi mới trong kiểm tra đánh giá chưa linh hoạt. Số giáo viên có trình độ đào tạo tin học để đáp ứng giảng dạy theo công nghệ thông tin còn khiêm tốn. *Cơ sở vật chất : Cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động học của học sinh bao gồm các tài liệu, các thiết bị giáo dục, các phòng học, các cơ sở vật chất phục vụ giáo dục thể chất, môi trường sư phạm có ảnh hưởng hết sức quan trọng đến chất lượng dạy học. Các thiết bị giáo dục phục vụ yêu cầu giảng dạy, học tập, sách báo, tài liệu tham khảo đều tập trung tại thư viện của trường và được giáo viên, học sinh tích cực khai thác. Trường có 1 phòng máy vi tính cho học sinh học tin học và tham gia thi giải toán, thi tiếng Anh qua mạng internet. Tuy nhiên với yêu cầu đổi mới trong công tác dạy học và với nhu cầu tự nghiên cứu, học tập của giáo viên, học sinh ngày càng lớn thì số lượng các thiết bị của trường cần phải được bổ sung rất nhiều. Trường chưa có đủ các phòng chức năng, một số phòng học xuống cấp, thiếu diện tích. Sân chơi của học sinh chưa đảm bảo an toàn; thiếu công trình vệ sinh và hệ thống nước sạch phục vụ học sinh. Trường chưa có máy chiếu để giáo viên thực hiện các bài giảng điện tử. * Về công tác quản lý hoạt động học của học sinh: Để tạo được những chuyển biến về chất lượng trong các hoạt động giáo dục, trong những năm qua, nhà trường đã đẩy mạnh các hoạt động bồi dưỡng cán bộ giáo viên bằng nhiều hình thức khác nhau vì mục tiêu chiến lược và hiệu quả. Tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản hướng dẫn chỉ đạo của các cấp tới từng giáo viên. Thực hiện giao quyền chủ động cho tổ khối, giáo viên trong việc xây dựng kế hoạch dạy học và tổ chức các hoạt động học cho Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 6 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương học sinh. Khuyến khích những giáo viên có sáng tạo trong công tác dạy học. Động viên, khen thưởng kịp thời những giáo viên, học sinh đạt thành tích cao trong dạy học. Huy động các nguồn lực trong và ngoài nhà trường, phối hợp với cha mẹ học sinh cùng tham gia vào việc giáo dục học sinh. Tổ chức cho học sinh học tập lẫn nhau thông qua các nhóm học tập, đôi bạn cùng tiến. Phát động đọc sách, báo tại thư viện của trường, của lớp; tổ chức các tiết hoạt động tập thể theo khối, lớp. Tuy nhiên, hoạt động của Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên chưa thật sự chú trọng vào các hoạt động học của học sinh, chưa tổ chức được nhiều cuộc thi, giao lưu trao đổi kinh nghiệm về học tập cho học sinh giữa các lớp với nhau. Chính vì vậy học sinh chưa thật sự nỗ lực hết sức của bản thân, ít có sự thi đua trong các phong trào học tập. Mặc dù, hàng năm trường có tổ chức giao lưu tiếng Việt của chúng em, thi tìm hiểu về môi trường, tìm hiểu về các tệ nạn xã hội,…nhưng mức độ tham gia của học sinh còn hạn chế, phần nhiều học sinh còn đứng ngoài các phong trào này. Vì vậy, cần có sự phối hợp tốt giữa tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiêm, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên để các phong trào học tập trong học sinh phát triển hơn. 3. Giải pháp, biện pháp 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp Các giải pháp, biện pháp giúp giáo viên trong tổ nhận thức được tầm quan trọng của việc quản lí hoạt động học của học sinh. Mỗi giáo viên có kế hoạch quản lí hoạt động học của học sinh đạt hiệu quả. Cụ thể là giáo dục học sinh có tinh thần, thái độ, động cơ học tập đúng đắn. Hình thành được nền nếp học tập cho học sinh, phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo trong học tập của học sinh và giúp các em thực hiện các hoạt động học tập ngày càng có chất lượng hơn. 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp * Nắm bắt về tình hình lớp Vào đầu năm học, chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp tiến hành điều tra cơ bản về tình hình lớp. Cụ thể là tìm hiểu về đặc điểm tâm lý, tư tưởng, đạo đức, năng lực, sức khỏe, khả năng học tập và hoàn cảnh gia đình của từng em. Qua đó giáo viên sẽ thấy được mặt mạnh, mặt yếu của từng em và dự đoán chiều hướng phát triển của từng học sinh cũng như tập thể lớp. Đồng thời xây dựng các phương thức tác động đến từng cá nhân học sinh, tập thể lớp. Hướng dẫn giáo viên chủ nhiệm vận dụng một số phương pháp tìm hiểu sau: + Giáo viên chủ nhiệm lớp nhận bàn giao lớp mình từ giáo viên chủ nhiệm năm học trước để nắm rõ tình hình phấn đấu, rèn luyện và học tập của từng em trong lớp. + Kiểm tra học lực đầu năm theo kế hoạch của chuyên môn và tổng kết kết quả kiểm tra của học sinh. + Quan sát hoạt động của học sinh trong trường, trong giờ học, giờ chơi, trò chuyện với học sinh … + Trong các buổi họp cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm trao đổi các nội dung cần tìm hiểu (có thể lập phiếu hỏi những nội dung cần tìm hiểu). Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 7 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương + Phối hợp với giáo viên bộ môn tạo ra tình huống và xem học sinh tự giải quyết tình huống như thế nào. Từ những thông tin thu được, giáo viên có cơ sở để xây dựng kế hoạch xử lý khoa học, hiệu quả trong các tình huống sư phạm và tác động một cách tích cực tới từng cá nhân, tập thể lớp. * Giáo dục tinh thần, thái độ, động cơ học tập Động cơ học tập không có sẵn hay tự phát, mà được hình thành dần dần trong quá trình học tập của học sinh dưới sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên. Tính tò mò và ham hiểu biết là đặc điểm rõ nét nhất trong tình cảm trí tuệ của học sinh tiểu học. Các em có khuynh hướng so sánh những điều hiểu biết trong sách vở, lời giảng của thầy cô giáo với những điều thu nhận được trong thực tế cuộc sống, do đó nảy sinh nhiều thắc mắc muốn tìm hiểu những điều sâu sắc hơn. Các em muốn được giải đáp đầy đủ vấn đề thắc mắc nên thường hay hỏi, hay đặt ra vấn đề để tìm hiểu. Đó là chỗ dựa cơ bản cho việc truyền đạt những kiến thức khoa học cho các em, tổ chức cho các em tìm tòi, thu họach những tri thức sinh động trong sách vở và đời sống thực tế. Và đó cũng là cơ sở để giáo viên xây dựng động cơ học tập cho học sinh. Trước hết, chỉ đạo giáo viên thường xuyên trau dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm trong dạy học, bồi dưỡng trình độ chuyên môn bằng nhiều hình thức như thao giảng, dự giờ, tham gia sinh hoạt chuyên đề, tập huấn nghiệp vụ, nghiên cứu chương trình và tài liệu hướng dẫn đối với vùng miền để vận dụng tổ chức những tiết học thật nhẹ nhàng, hấp dẫn tạo được sự hứng thú học tập cho học sinh. Cụ thể, người giáo viên cần phải tăng hứng thú học tập cho học sinh bằng cách chuẩn bị giáo án thật tốt, các phương tiện dạy học phải hấp dẫn như lời nói nhẹ nhàng, lối cuốn, hình ảnh trực quan sinh động...Ví dụ như môn Tiếng Việt chẳng hạn, kết quả môn Tiếng Việt của các học sinh ở các trường có nhiều học sinh dân tộc thiểu số thường không cao. Tại sao vậy ? Học sinh dân tộc học tiếng Việt bằng ngôn ngữ thứ hai, môi trường giao tiếp hàng ngày của các em không phải là tiếng Việt. Trong khi đó, phương pháp dạy môn tiếng Việt của một số giáo viên chưa thu hút được học sinh. Giáo viên vào lớp thì chỉ như một người cung cấp cho học sinh những kiến thức mới, giải nghĩa từ khô khan, khó hiểu, những bài văn khuôn mẫu và những yêu cầu cứng nhắc đã làm cho học sinh cảm thấy “sợ” học Tiếng Việt. Để kích thích được động lực học tập của học sinh đối với môn học thì người giáo viên bên việc cung cấp cho học sinh những kiến thức mới cần đưa đến cho học sinh những câu chuyện hay, những hình ảnh cụ thể gắn với những kiến thức đó. Đồng thời kết hợp với với hình ảnh minh họa sống động hơn như các đoạn clip về các kiến thức liên quan mà trên mạng internet bây giờ rất nhiều. Ngoài ra, còn có một phương pháp dùng để kích thích hứng thú học tập của học sinh rất hiệu quả nữa là đặt ra các tình huống có vấn đề để học sinh bị kích thích mà mày mò, khám phá tìm câu trả lời. Những bài toán nhận thức Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 8 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương thường được đưa ra cho học sinh khi chuyển sang tìm hiểu vấn đề mới, làm cho các em phải suy nghĩ , nhờ đó rèn luyện khả năng tư duy sáng tạo của học sinh. Học tập như vậy sẽ hào hứng vì học sinh cảm thấy niềm vui của nhận thức và của hoạt động sáng tạo. Tuy nhiên, giáo viên cần chú ý đặt vấn đề có nội dung chứa đựng điều cần sự tìm tòi giải đáp nhưng phải vừa sức với tiềm năng nhận thức của các em. Không những thế, để tăng cường động lực và hứng thú học tập cho học sinh người giáo viên cần phải tăng cường tích cực hoá trong hoạt động học tập. Đây là một hoạt động nhằm làm chuyển biến vị trí của người học từ thụ động sang chủ động, từ đối tượng tiếp nhận tri thức sang chủ thể tìm kiếm tri thức để nâng cao hiệu quả học tập. Để có thể tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh trong quá trình học tập, chúng ta cần phải chú ý đến một số biện pháp chẳng hạn như: Tạo ra và duy trì không khí dạy học thoải mái trong lớp; xây dựng động cơ hứng thú học tập cho học sinh; giải phóng sự lo sợ của học sinh…… Bởi chúng ta không thể tích cực hoá trong khi học sinh vẫn mang tâm lý lo sợ, khi các em không có động cơ và hứng thú học tập và đặc biệt là thiếu không khí thoải mái. Do đó với vai trò của mình, giáo viên phải là người góp phần quan trọng trong việc tạo ra những điều kiện tốt nhất để cho học sinh học tập, rèn luyện và phát triển. Cụ thể như khởi động tư duy bằng một vài trò chơi hay câu đố đầu giờ, khai thác và phối hợp các phương pháp dạy học một cách có hiệu quả, đặc biệt chú trọng tới các phương pháp dạy học tích cực sẽ gây hứng thú học tập cho học sinh. Ngoài ra, cũng cần chỉ đạo các giáo viên thông qua giờ dạy của mình tích hợp giáo dục các em về tinh thần, thái độ học tập bằng cách kiểm tra đánh giá việc chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ điểm. Hướng dẫn giáo viên dùng các tiết sinh hoạt tập thể để tổ chức hoạt động theo chủ đề như về tình bạn, ước mơ, sáng tạo, bảo vệ môi trường, …Xen kẽ với các hoạt động đó là các hoạt động đố vui để học với các kiến thức phù hợp với đối tượng học sinh của từng lớp. Quan tâm việc hướng dẫn giáo viên giáo dục học sinh có ý thức xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh; tổ chức cho học sinh tìm hiểu về chủ đề từng tháng nhằm xây dựng cho các em ý thức học tập; đẩy mạnh phong trào thi đua trồng cây xanh, chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, tạo vẻ mỹ quan cho trường, góp phần xây dựng nhà trường ngày càng thêm Xanh – Sạch – Đẹp. Tăng cường kiểm tra công tác giáo dục đạo đức, lối sống, giáo dục truyền thống quê hương, truyền thống cách mạng. * Tổ chức xây dựng và thực hiện nội quy, nề nếp học tập của học sinh Ngay từ đầu năm học, sau khi được hiệu trưởng quán triệt Điều lệ trường tiểu học, nội quy nhà trường, tổ trưởng tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn thảo luận, phân tích, hướng dẫn giáo viên thực hiện. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm dựa vào nội quy nhà trường tổ chức cho học sinh lớp mình thảo luận để xây dựng nội Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 9 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương quy học tập theo từng lớp. Với đối tượng học sinh lớp 2, lớp 3, giáo viên chỉ nên hướng dẫn học sinh xây dựng nội quy bằng hệ thống câu hỏi gợi mở. Các câu hỏi ngắn gọn, gần gũi với các em. Nội dung bản nội quy hướng vào những vấn đề: Quy định về tính chuyên cần, tinh thần thái độ học tập, các hình thức tổ chức học tập, sử dụng, bảo vệ và chuẩn bị đồ dùng học tập, ý thức giữ vệ sinh, ... Tổ trưởng chuyên môn phối hợp với tổng phụ trách Đội tham mưu với phụ trách chuyên môn của trường tổng hợp biên bản thảo luận của các lớp, xây dựng nội quy học tập cho học sinh. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm tiếp tục phổ biến, hướng dẫn học sinh thực hiện. Giáo viên chủ nhiệm cơ cấu tổ chức bộ máy, phân công trách nhiệm cho từng thành viên trong lớp, thiết lập quy định cho lớp học phù hợp với nội quy nhà trường và các văn bản hiện hành. Bảng nội quy được gắn ở các lớp để học sinh dễ nhớ và thực hiện. Để thu hút được sự chú ý của học sinh và giúp các em dễ nhớ nội dung bản nội quy, chúng tôi đã minh họa bằng “cây” nội quy với những từ ngữ ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ và có tính thẫm mĩ cao. Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 10 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương Do điều kiện khách quan, khi có sự thay đổi trong nội quy cần có thông báo cụ thể đến toàn thể học sinh và phụ huynh để cùng phối hợp thực hiện. Việc theo dõi, kiểm tra, nhận xét tình hình thực hiện nội quy học tập của học sinh phải được tiến hành thường xuyên. Giáo viên chủ nhiệm tiếp nhận thông tin để giáo dục học sinh kịp thời. * Thực hiện các phong trào thi đua học tập Chỉ đạo giáo viên kết hợp với Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tích cực hưởng ứng các đợt thi đua theo chủ điểm với các nội dung thi đua cụ thể nhằm thu hút học sinh vào học tập và các hoạt động vui chơi giải trí bổ ích. Tổ trưởng cần cụ thể hoá nội dung trách nhiệm, phân công cụ thể cho từng cá nhân trong quản lý hoạt động học tập; quản lý sự phối hợp giữa các bộ phận trên theo một quy trình chặt chẽ. Động viên, khen thưởng đối với học sinh có ý nghĩa giáo dục rất cao. Vì vậy, thông qua các đợt thi đua, cần chú ý động viên tinh thần học tập của học sinh bằng các hình thức khen thưởng. Học sinh lớp 2, lớp 3 thường chú ý thi đua với bạn, cố gắng học tập để đạt kết quả tốt. Các em mong ngóng chờ đợi sự đánh giá của thầy cô về câu trả lời hoặc bài tập, bài thi của mình và hồi hộp khi nhận được kết quả. Các em phấn khởi hẳn lên khi nhận lời khen và tỏ ra buồn nản khi không được khen. Thái độ của thầy cô giáo và cha mẹ đối với kết quả học tập của các em có ảnh hưởng rõ rệt đến sự cố gắng học tập của các em hoặc cũng có thể làm cho các em nản chí trong quá trình học, tùy theo cách đáng giá đó như thế nào. Bởi vậy, bằng thái độ vui mừng khi học sinh hoàn thành nhiệm vụ, những lời khen, những phần thưởng khi học sinh giải quyết xuất sắc vấn đề hoặc những lời động viên, khích lệ khi học sinh thực hiện nhiệm vụ chưa tốt sẽ giúp học sinh cố gắng nổ lực hơn trong những lần sau. Cũng chính vì thế mà các tổ trưởng chuyên môn cần chú ý theo dõi và tham mưu với lãnh đạo trường đặt ra các tiêu chuẩn khen thưởng với nhiều mức độ và nhiều hình thức khen thưởng rộng rãi, tiến hành thường xuyên định kỳ tuần, tháng, học kỳ, cuối năm, khen ở lớp, ở trường đồng thời cần hết sức chú ý nêu gương và xây dựng những điển hình tốt. * Giúp đỡ các đối tượng học sinh ( phụ đạo học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh giỏi) Trong hoạt động dạy học của nhà trường vấn đề chất lượng là khâu quan trọng nhất để đánh giá hiệu quả giáo dục của nhà trường. Vì vậy, cần thường xuyên động viên đội ngũ giáo viên nâng cao vai trò, trách nhiệm trong giảng dạy cùng lương tâm nghề nghiệp giúp cho đối tượng học sinh yếu kém vươn lên, khả năng vượt trội của học sinh giỏi được phát triển, chất lượng đại trà ngày càng được nâng cao. Ngay từ đầu năm học, Chỉ đạo các giáo viên chủ nhiệm khảo sát để tổng hợp, phân loại chất lượng, lưu ý ở hai đối tượng yếu kém và giỏi. Lập kế hoạch, chia thời khóa biểu thực hiện phụ đạo cho đối tượng yếu kém và bồi dưỡng học sinh giỏi. Với đặc điểm riêng của trường, cần tập trung ở 2 môn Tiếng Việt – Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 11 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương Toán ; các môn khác, giao chỉ tiêu xóa yếu cho từng giáo viên bộ môn và quan tâm, động viên, khuyến khích đối với học sinh giỏi theo từng bộ môn. Tùy vào điều kiện thực tế của mỗi lớp, khả năng của từng giáo viên mà có nhiều cách làm khác nhau, song mục đích cuối cùng vẫn là chất lượng giáo dục đại trà, chất lượng học sinh giỏi luôn là kết quả thật. Thực hiện một số hình thức, biện pháp phụ đạo, bồi dưỡng như sau: • Phụ đạo học sinh yếu: - Họp tổ khối để cùng phân tích nguyên nhân, bàn kế hoạch khắc phục học sinh yếu và đề xuất với nhà trường các giải pháp thực hiện. - Lập kế hoạch cụ thể và phân công nhiệm vụ cho từng giáo viên. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp chủ động gặp phụ huynh trao đổi về việc học tập của học sinh, cùng với phụ huynh tìm biện pháp khắc phục.Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện của giáo viên và báo cáo về nhà trường. -Hàng tháng sinh hoạt chuyên môn để cập nhật tiến độ tiếp thu của học sinh, phân tích nguyên nhân và bàn bạc điều chỉnh các biện pháp phù hợp hơn. -Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp với trình độ của từng đối tượng học sinh. Không nhất thiết chỉ dạy những vấn đề hoặc kiến thức của lớp em đang học mà có thể dạy lại kiến thức của lớp dưới, hổng kiến thức ở đâu thì có kế hoạch ôn tập, bổ sung ở đó. Cụ thể, giáo viên cần thực hiện tốt các biện pháp sau: + Thực hiện chương trình theo hướng dẫn của các công văn 9832, 9890, 896; các văn bản hướng dẫn giảng dạy các môn học cho các vùng miền. Chú ý tăng cường tiếng Việt cho học sinh trong tất cả các môn học. Trong giảng dạy luôn chú ý đến các phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số tại địa phương, không yêu cầu quá cao đối với các em, chú trọng đọc thông viết thạo. + Vận dụng phương pháp dạy học một cách linh hoạt, sáng tạo nhằm phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện học tập của học sinh, tạo nhiều cơ hội cho học sinh luyện tập thực hành, trao đổi và rút kinh nghiệm. Khi tổ chức các hoạt động, cần đưa ra những hướng dẫn rõ ràng, lặp lại các hướng dẫn và làm mẫu rồi mới giao việc cho các em, chú ý giao việc vừa sức và phù hợp với từng đối tượng học sinh. Đánh giá đúng mức việc làm của các em, khen ngợi kịp thời những tiến bộ dù rất nhỏ của các em. Điều này sẽ giúp các em thêm tự tin trong học tập. Để làm được điều đó, cần chú trọng công tác lập kế hoạch bài dạy, nghiên cứu xây dựng hệ hống câu hỏi gợi mở, dẫn dắt phù hợp đối tượng học sinh. Có kế hoạch dạy học cụ thể cho học sinh yếu. Ví dụ: ‫ ؞‬Đối với phân môn tập đọc: Khi dạy những học sinh yếu (chưa đọc được bài tập đọc theo yêu cầu), giáo viên có thể hướng dẫn lại cho em cách đánh vần từng tiếng như ở lớp 1. Mỗi tiết học chỉ cần đọc được một vài câu là được. Tất nhiên là số câu đọc của các em sẽ tăng dần lên. Ở phần tìm hiểu bài, chỉ cho nhắc lại những câu trả lời ngắn của bạn, cho trả lời những câu hỏi dễ hoặc thay Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 12 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương câu khó bằng câu hỏi lựa chọn, ( Ví dụ câu hỏi 4 trong bài Hũ bạc của người cha, giáo viên nên thay câu hỏi Vì sao? bằng câu hỏi Anh phản ứng như vậy là vì anh tức giận hay vì anh quý và tiếc tiền mình làm ra?) ‫ ؞‬Đối với phân môn chính tả: Nếu trong lớp học có học sinh yếu kĩ năng nghe - viết hoặc viết chậm, viết sai nhiều thì khi dạy tiết chính tả nghe – viết, giáo viên cần lưu ý đến các đối tượng học sinh này, không được để các em ở ngoài lề tiết học. Giáo viên nên tách riêng em học sinh đó (vì nếu ngồi gần học sinh khác thì em sẽ nhìn bài bạn và chép theo bạn). Song song với việc đọc bài cho cả lớp, giáo viên đọc chậm (nhỏ) từng từ cho riêng em viết, thậm chí có thể đánh vần từng tiếng để em có thể tự viết được từng chữ. Đối với những học sinh này, không yêu cầu các em phải viết hết bài như các bạn. ‫ ؞‬Môn Toán: Trong lớp học có học sinh yếu không nhớ kiến thức lớp học dưới thì giáo viên lưu ý : trong phần bài mới cho học sinh theo dõi bình thường, đến phần bài tập, hay là tiết luyện tập giáo viên cho những đối tượng này làm các bài tập mà kiến thức liên quan lớp dưới, cho học sinh nhắc lại kiến thức cũ. Ví dụ khi học sinh làm bài tập 35 x 4 = ? với bài này học sinh làm không được thì chứng tỏ học sinh không thuộc bảng nhân 4. Vậy giáo viên yêu cầu học sinh tự viết lại bảng nhân 4 cho thuộc rồi mới thực hiện phép nhân. ‫ ؞‬Trò chơi học tập: Tạo cơ hội cho học sinh yếu cùng tham gia trò chơi với các bạn khác trong lớp. Khi xây dựng trò chơi cần chuẩn bị nội dung vừa sức với từng đối tượng học sinh. Ví dụ như ở trò chơi đóng vai, chọn vai cho học sinh yếu là nhân vật dễ thể hiện, có ít lời thoại hoặc lời thoại ngắn, dễ nhớ; ở trò chơi vận động thì cho học sinh yếu thực hiện những động tác dễ; ở trò chơi tiếp sức đồng đội , xây dựng hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó, khi tổ chức trò chơi thì sắp xếp cho những học sinh yếu thực hiện trước (trả lời những câu hỏi dễ),… + Chú ý dạy chậm và chắc để các em có thể hiểu bài ngay tại lớp. Thường xuyên kiểm tra xem các em đã hiểu bài đến đâu, cần bổ sung gì thì bổ sung ngay để các em nắm được bài và thực hành tại lớp. Tăng cường luyện tập, áp dụng các kiến thức ngay tại lớp thông qua các bài tập vừa sức. +Tận dụng tối đa đồ dùng dạy học, sử dụng đúng lúc, đúng chỗ, đúng mức độ trong tất cả các môn. Sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học, đây là phương tiện mới mẻ và lôi cuốn được sự chú ý của học sinh dân tộc thiểu số. + Lập kế hoạch phụ đạo học sinh yếu ngoài giờ (giờ ra chơi, buổi chiều, thứ bảy). Trong các buổi phụ đạo, cần chuẩn bị trước nội dung (dạy gì và dạy như thế nào?), tập trung yếu đâu bù đó, không cần dạy theo bài. + Phân công học sinh khá, giỏi giúp đỡ bạn ở trường, ở nhà, tạo các nhóm học tập, thi đua trong các nhóm có học sinh yếu, có động viên khen thưởng kịp thời cho những nhóm có học sinh học tiến bộ. + Chủ động gặp phụ huynh để trao đổi về việc học tập của học sinh, động viên phụ huynh theo dõi, kiểm tra, giúp đỡ tạo điểu kiện cho học sinh học tập ở Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 13 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương nhà, kiểm tra chuẩn bị cho con em trước khi đến lớp, đôn đốc hoc sinh đi học chuyên cần. +Thường xuyên vận dụng các biện pháp duy trì sĩ số và đảm bảo chuyên cần đã thực hiện có hiệu quả trong những năm qua. + Phối hợp với Đội thiếu niên xây dựng phong trào “đôi bạn cùng tiến”, “nhóm bạn tự học ”, “nhóm bạn cùng nhau tới trường”, … có theo dõi, thống kê, đánh giá từng tháng, học kỳ và cuối năm có sơ kết, tổng kết hoạt động để đánh giá hiệu quả của biện pháp quản lý đề ra. • Bồi dưỡng học sinh giỏi - Chỉ đạo giáo viên tổ chức dạy học theo đối tượng học sinh. Với đối tượng học sinh giỏi, sau khi hoàn thành các bài tâ âp ở trong sách giáo khoa, các em còn thừa khoảng thời gian khi các đối tượng học sinh khác giải quyết chưa hết. Do đó người giáo viên phải biết tranh thủ để giúp học sinh khá giỏi có khả năng tiếp câ nâ những bài học nâng cao. Giáo viên nên lựa chọn những nô âi dung và phương pháp thích hợp theo từng đối tượng học sinh trong lớp, đưa thêm những bài tâ pâ có tính nâng cao kiến thức cho các em nhằm tạo điều kiện cho các em tư duy, tìm tòi và sáng tạo trong học tập. Khi kiểm tra giáo án và dự giờ giáo viên, tổ trưởng cần góp ý, đối chiếu so sánh tiết dạy, phân tích kĩ nô âi dung kiến thức yêu cầu cần đạt và kiến thức mở rô nâ g cho học sinh, các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học đã phát huy hoă âc chưa phát huy tính tích cực cho học sinh để giáo viên học hỏi rút kinh nghiê âm. - Tổ chức trao đổi phương pháp giải Toán tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh. Không phải người giáo viên nào khi hướng dẫn học sinh giải toán cũng làm tốt khâu định hướng cách giải, cách trình bày đảm bảo tính hê â thống, để dẫn dắt học sinh phân tích, tổng hợp, biết xác định dạng và tìm ra nhiều cách giải khác nhau, phần này phụ thuô âc vào khả năng của mỗi giáo viên. Để trao đổi kinh nghiê âm giảng dạy, chúng tôi thường xuyên đưa nội dung này vào trong những lần sinh hoạt chuyên môn định kì nhằm khắc phục tình trạng giáo viên còn lúng túng trong viê âc hướng dẫn học sinh giải toán nói chung, giải toán có lời văn nói riêng. - Xây dựng thời gian và hình thức tổ chức bồi dưỡng. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm chủ động bồi dưỡng cho học sinh trong từng tiết học. Đồng thời tổ chức bồi dưỡng tập trung theo khối và phân công giáo viên có năng lực, nhiệt tình trong công tác để phụ trách bồi dưỡng cho các em. Trong quá trình bồi dưỡng cần chú trọng công tác phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm lớp và giáo viên phụ trách bồi dưỡng nhằm nắm vững hơn năng lực học tập của từng học sinh mà tổ chức bồi dưỡng có hiệu quả. Khi lên lớp dạy bồi dưỡng cho học sinh, giáo viên phải có kế hoạch và nội dung bồi dưỡng cụ thể. - Tăng cường công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc chăm bồi cho các em học sinh giỏi, học sinh năng khiếu. Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 14 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương * Chỉ đạo công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường để quản lý hoạt động học của học sinh Cha mẹ học sinh có vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành và phát triển tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ. Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng, ở các phụ huynh thường xuyên quan tâm đến việc kích thích tính tò mò ham hiểu biết của con cái thì kết quả học tập của những trẻ này cao hơn so với những trẻ không được cha mẹ quan tâm đến vấn đề này. Không những thế, niềm tin, sự tôn trọng, sự động viên khích lệ và sự hiểu biết... của cha mẹ đối với con cái trong học tập cũng như trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày là những công cụ hữu ích giúp trẻ hình thành và phát triển trí thông minh. Nên người giáo viên phải biết thường xuyên liên lạc, kết hợp với gia đình để cùng làm nảy sinh và duy trì nhu cầu và hứng thú học cho học sinh. Đối với các trường học vùng khó khăn như trường Tình Thương, việc phối hợp với gia đình học sinh nhiều lúc chỉ để đảm bảo cho các em có đủ thời gian học tập cần thiết trong ngày. Có thể xây dựng quy ước về sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giúp đỡ con em học tập là điều rất khó. Tuy vậy, giáo dục học sinh ở trường và ở nhà là một quá trình thống nhất, khi quá trình học tập ở nhà của học sinh được tổ chức tốt, tiếp nối củng cố quá trình học tập trên lớp sẽ nâng cao kết quả học tập của các em học sinh. Nên giáo viên chủ nhiệm lớp cần khéo léo thực hiện quá trình này dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu và có những biện pháp giúp đỡ gia đình học sinh tổ chức tốt việc học tập ở nhà cho các em, nâng cao trách nhiệm của họ đối với công tác này. Lưu ý giáo viên rằng việc tổ chức cho học sinh học tập ở nhà không phải là ra bài tập cho các em làm mà là hướng dẫn các em thực hành, vận dụng những điều đã được học trên lớp. Giáo viên cần thực hiện một số biện pháp sau đây: - Tổ chức các buổi truyền thông đến cha mẹ học sinh về nội dung giáo dục (có sự hỗ trợ của cộng đồng) - Hướng dẫn cha mẹ học sinh biết đánh giá kết quả học tập của con em mình bằng cách: các bài kiểm tra giáo viên chỉ rõ những chỗ thiếu sót của học sinh. Học sinh sửa bài và mang về nhà cho cha mẹ xem để họ biết chỗ yếu của con mình, họ sẽ giúp con họ ôn tập lại ở nhà tốt hơn. - Yêu cầu và hướng dẫn cha mẹ học sinh những công việc cần thực hiện ở nhà như chỗ học, thời gian học, đôn đốc, kiểm tra hoạt động học tập của con ở nhà. - Tổ chức cho giáo viên và cha mẹ học sinh ký cam kết trách nhiệm giữa giáo viên chủ nhiệm với gia đình về quản lý con em học tập. - Giáo viên cần tổ chức tốt các kỳ họp cha mẹ học sinh trong năm học với mục đích chính là làm cho cha mẹ học sinh nắm được tình hình học tập của con em, thấy được trách nhiệm của gia đình. Mỗi năm có 3 kỳ họp phụ huynh, dưới sự chỉ đạo của Ban lãnh đạo trường, giáo viên là người trực tiếp làm việc với phụ huynh học sinh. Lần 1: Vào đầu tháng 9, khi đã có kết quả khảo sát chất lượng đầu năm, giáo viên đã nắm sơ bộ tình hình học sinh lớp mình phụ trách. Nội dung là phổ biến các Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 15 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương yêu cầu của nhà trường đối với việc học tập của học sinh, trao đổi giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh để thống nhất việc giúp đỡ các em học tập, đánh giá kết quả học tập của các em ở nhà và ở trường. Lần 2: Vào cuối học kỳ I để thông báo kết quả học tập, ưu khuyết của từng em, chú ý các em học kém và những vấn đề đòi hỏi gia đình cần phối hợp với nhà trường giúp các em học tốt hơn trong học kỳ II. Lần 3: Vào cuối năm học thông báo kết quả học tập cả năm, những học sinh học yếu và các biện pháp khắc phục trong hè . Ngoài 3 kỳ họp định kỳ trên, hàng tháng giáo viên thông báo kết quả học tập của các em với phụ huynh và phụ huynh thông báo cho giáo viên biết tình hình học tập ở nhà của học sinh qua sổ liên lạc giữa nhà trường và gia đình hoặc gặp gỡ trực tiếp với cha mẹ học sinh khi cần thiết. * Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phối hợp với các lực lượng giáo dục khác để quản lý hoạt động học của học sinh Giáo dục là quá trình có tính xã hội, do đó có nhiều lực lượng tham gia. Mỗi lực lượng giáo dục đều có những vai trò và chức năng riêng, giáo viên chủ nhiệm cần khai thác thế mạnh của các lực lượng đó, chủ động phối hợp tổ chức giáo dục học sinh có kết quả nhất. Quy định những yêu cầu và biện pháp thống nhất trong việc giáo dục mục đích, động cơ thái độ học tập trong toàn thể giáo viên từ các giờ lên lớp đến các hoạt động ngoài giờ. Quy định cụ thể về sự phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với các giáo viên bộ môn và với tổng phụ trách Đội, với cha mẹ học sinh … để thống nhất việc giáo dục học sinh. Phối hợp các giáo viên cùng dạy một lớp để xây dựng cho học sinh thói quen tự học ( chú ý 3 khâu: hình thức tự học, phương pháp tự học, bố trí thời gian tự học hợp lý ), nói cách khác là dạy cho học sinh cách học. *Thực hiện nghiêm túc công tác kiểm tra hoạt động học tập của học sinh Tổ trưởng cần tăng cường công tác quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động học tập của học sinh đảm bảo tính khách quan, tính toàn diện, tính thường xuyên, hệ thống và đảm bảo tính phát triển Xây dựng kế hoạch kiểm tra theo phân phối chương trình và tổ chức kiểm tra, phân tích, đánh giá kết quả hoạt động học của học sinh. Hàng tháng, tổ trưởng phân tích đánh giá kết quả học tập của học sinh về những vấn đề sau (có thống kê các số liệu cụ thể và lưu trữ ): + Tình hình thực hiện nền nếp học tập, tinh thần thái độ học tập, sự chuyên cần, kỷ luật học tập. +Kết quả học tập: tình hình kiểm tra, nhận xét đánh giá của giáo viên về học tập của học sinh, chú ý đến kết quả học tập của học sinh yếu kém và học sinh giỏi. + Những vấn đề cần đăc biệt chú ý khác. Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 16 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương Trên cơ sở phân tích tình hình học tập của học sinh, chỉ đạo việc giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh nhằm ngày càng nâng cao chất lượng học tập của học sinh 3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp - Tranh thủ được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban lãnh đạo trường Tiểu học Tình Thương. - Xây dựng kế hoạch một cách cụ thể rõ ràng, phân công nhiệm vụ trách nhiệm cho từng giáo viên. Phải có kế hoạch kiểm tra giám sát hoạt động và tham mưu thực hiện chế độ khen thưởng phù hợp, kịp thời. - Tổ trưởng, tổ phó phải đầu tàu gương mẫu trong việc thực hiện kế hoạch. - Tổ trưởng chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm, các tổ chức đoàn thể và phụ huynh học sinh cần làm tốt công tác phối kết hợp. - Giáo viên thực hiện tốt công tác tự học, tự rèn, tự sáng tạo. 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp Các biện pháp được nêu ra trong đề tài có mối liên hệ với nhau, đan xen, phối hợp, hỗ trợ cho nhau. Bởi vậy, trong quá trình thực hiện, để sử dụng biện pháp như thế nào cho hiệu quả còn tùy thuộc vào khả năng từng giáo viên, tùy vào từng thời điểm, hoàn cảnh cụ thể, nên mỗi giáo viên chúng ta cần phải linh động, khéo léo lựa chọn kết hợp các biện pháp sao cho có hiệu quả. 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu - Kết quả khảo nghiệm chất lượng học tập ở các lớp khối 2, 3 trong hai năm học gần đây như sau: 2014- 2015 NĂM HỌC MÔN TS HS Toán 88 Tiếng Việt 88 Tiếng Anh 88 Các môn đánh giá bằng nhận xét 88 NĂM HỌC MÔN Toán TS HS 97 CUỐI KỲ I HT CHT T % TS % S 82 93, 6 6,8 2 80 90, 8 9,1 9 72 81, 16 18,2 8 88 100 0 0 CUỐI NĂM HT CHT TS % TS % CUỐI KỲ I HT CHT T % TS % S 92 94, 5 5,2 8 CUỐI NĂM HT CHT TS % TS % Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 86 97, 7 86 97, 7 88 100 2 2,3 2 2,3 0 0 88 100 0 0 17 2015 -2016 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương Tiếng Việt 97 Tiếng Anh 97 Các môn đánh giá bằng nhận xét 97 92 94, 8 90 92, 8 97 100 5 5,2 7 7,2 0 0 - Giá trị khoa học: Tôi đã nghiên cứu, thực hiện đề tài trong vai trò là giáo viên chủ nhiệm lớp 3, kiêm tổ trưởng tổ chuyên môn khối 2,3. Trong quá trình thực hiện, tôi đã nhận được sự hưởng ứng của các giáo viên trong tổ. Từ đó việc áp dụng các biện pháp quản lý hoạt động học của học sinh được các giáo viên trong tổ vận dụng thực hiện. Tất cả các giáo viên khi thực hiện các biện pháp đều cho rằng biện pháp rất thực tế, dễ áp dụng và đặc biệt là có hiệu quả. Thông qua quá trình phát triển từng bước, giáo viên thực hiện thường xuyên, liên tục một số biện pháp nêu trên và kết quả thu được là : - Kiến thức, năng lực sư phạm của giáo viên ngày càng được nâng lên. - Học sinh càng ngày càng có hứng thú học tập hơn, cảm thấy học bớt khó khăn và không dễ chán như trước đây nữa. Thực hiện đầy đủ và có kết quả học tập; chấp hành tốt nội quy trường, lớp. Tham gia tốt các hoạt động tập thể trong và ngoài giờ lên lớp, giữ gìn và bảo vệ tài sản nơi công cộng; tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường; thực hiện trật tự an toàn giao thông. Bước đầu phát huy được tính tích cực, chủ động và sáng tạo trong học tập; tích cực hợp tác trong sinh hoạt nhóm; phát huy tính trung thực, tự giác, độc lập suy nghĩ trong học tập, kiểm tra. 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Đề tài đã trình bày được các giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh theo từng nội dung cụ thể. Có thể nói nhiệm vụ mà đề tài đặt ra đã hoàn thành. Qua quá trình nghiên cứu, chúng tôi đã tích luỹ được nhiều kiến thức và kĩ năng quý báu phục vụ cho công tác giảng dạy và chỉ đạo tổ chuyên môn. Đề tài đã góp phần nâng cao chất lượng dạy học, quản lí học sinh ở khối 2, 3 trường Tiểu học Tình Thương, đồng thời khuyến khích giáo viên tiếp tục nghiên cứu tìm hiểu thêm những biện pháp liên quan đến các hoạt động hỗ trợ công tác giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh nói riêng và nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường nói chung. III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Trong hoạt động dạy học, học sinh vừa là đối tượng vừa là chủ thể trong hoạt động dạy và học. Vì vậy, quản lý hoạt động học của học sinh là khâu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường. Người quản lí, giáo viên cần thấy rõ quản lý hoạt động học tập của học sinh phải bao quát được Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 18 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương cả không gian, thời gian và các hình thức học tập để điều hòa cân đối chung. Điều khiển chúng hoạt động phù hợp với tính chất và quy luật hoạt động dạy học. Xuất phát từ cơ sở lí luận, cơ sở pháp lí, cơ sở thực tiễn, phân tích thực trạng về hoạt động học tập của học sinh, chúng tôi nhận thấy: để nâng cao chất lượng dạy học tại trường Tiểu học Tình Thương, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk, người quản lý, giáo viên phải không ngừng học hỏi, tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực, trình độ nhằm thực hiện tốt các biện pháp quản lý các hoạt động học tập của học sinh đã được đề xuất trong tiểu luận. Cụ thể là các biện pháp nâng cao tinh thần, thái độ, động cơ học tập của học sinh; xây dựng và tổ chức cho học sinh thực hiện tốt nội quy, nề nếp học tập. Có kế hoạch bồi dưỡng phương pháp giảng dạy cho giáo viên và giúp đỡ các đối tượng học sinh học tập. Người quản lý phải biết phối hợp với các tổ chức đoàn thể, các lực lượng giáo dục khác để quản lý học sinh, chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm , kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động học tập của học sinh thường xuyên, kịp thời. Bên cạnh đó, quản lý hoạt động học của học sinh phải được thực hiện thường xuyên và có kế hoạch hoạt động cụ thể theo từng tuần, tháng, kì, năm… thì mới có hiệu quả cao. Mặc dù người viết đã có nhiều cố gắng tìm kiếm các biện pháp phù hợp với thực tế của trường song do thời gian nghiên cứu có hạn, điều kiện về nguồn lực chưa đầy đủ nên chúng tôi chỉ nghiên cứu được một số vấn đề như đã trình bày. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu tiếp về các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học sinh ở những đề tài sau. 2. Kiến nghị * Kiến nghị với Phòng Giáo dục và Đào tạo Krông Ana và UBND huyện Krông Ana, Tỉnh Đăk Lăk - UBND huyện cần tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng ở địa phương, xây dựng thêm phòng học, công trình vệ sinh ở trường học, làm sân chơi, bổ sung trang thiết bị dạy học, hỗ trợ thiết bị xử lí nước uống sạch cho học sinh vùng khó khăn … - Phòng giáo dục cần tổ chức các hội nghị chuyên đề về công tác quản lý giáo dục cho đội ngũ tổ trưởng chuyên môn các trường được trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. - Tổ chức nhiều hơn các lớp tập huấn, chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là phương pháp dạy học sinh dân tộc thiểu số; bổ sung các tài liệu hướng dẫn theo vùng miền. - Thường xuyên kiểm tra các trường để kịp thời chỉ đạo, điều chỉnh các hoạt động chuyên môn, đặc biệt về đổi mới phương pháp dạy học. - Mở thêm lớp học tiếng Ê-đê cho giáo viên dạy vùng có nhiều học sinh dân tộc thiểu số. * Kiến nghị với UBND xã Đray Sáp, huyện Krông Ana, Tỉnh Đăk Lăk - UBND xã cần có những chính sách ưu tiên đầu tư cho giáo dục nhiều hơn. Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 19 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương - Có biện pháp phối hợp với nhà trường trong việc vận động học sinh đến lớp đầy đủ, tuyền truyền phụ huynh nhắc nhở con em thực hiện tốt các hoạt động học tập. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân trong việc quản lí hoạt động học của học sinh khối 2, 3 tại trường Tiểu học Tình Thương. Ngoài những giải pháp trên, rất mong được sự đóng góp ý kiến của lãnh đạo Phòng GD&ĐT cùng các đồng nghiệp giúp tôi có thêm kinh nghiệm trong công tác. Xin trân trọng cảm ơn! Ngày 25/01/2016 Người viết Nguyễn Thanh Thuý NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 20