Tài liệu Skkn phát huy trò chơi dân gian kích thích hứng thú học tập cho học sinh tiểu học

SKKN: PHÁT HUY TRÒ CHƠI DÂN GIAN KÍCH THÍCH HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH TIỂU HỌC II/ ĐẶT VẤN ĐỀ : Ở lứa tuổi HS tiểu học ,trẻ em không những được chăm sóc sức khỏe ,được học tập mà phải cần được thỏa mản nhu cầu vui chơi , vui chơi là hoạt động chủ đạo thông qua hoạt động trò chơi ,trẻ được phát triển trí tuệ ,thể chất, tình cảm ,quan hệ xã hội nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ . Năm học 2008 – 2009 là năm đầu tiên thực hiện chỉ thị 40 của BGD –ĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích cực “ .Trong 2 mục tiêu ,5 yêu cầu và 5 nội dung của chỉ thị 40 có nội dung : “Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh” . Ngược dòng thời gian với những người đã từng học tập ở thập kỉ 60,70 trở về trước .Những trò chơi như u tù ,kéo co, thả diều,đánh chuyền ,nhảy dây …. Kí ức tuổi thơ còn đọng lại trong ta là sự sảng khoái ,hả hê khi thắng cuộc trò chơi kéo co .,sung sướng đến tê người khi cánh diều no gió ,bay bổng của trò chơi thả diều , là sự ú tim hồi hộp của trò chơi trốn tìm . Có lẽ những kỉ niệm thời thơ ấu gắn liền với những trò chơi hấp dẫn lôi cuốn của trẻ thơ .Tiếc rằng những trò chơi hồn nhiên ấy , đang dần mai một ,ngày càng bị lãng quên .Ngày nay trước sự bùng nổ của công nghệ số .Trong quá trình công nghiệp hóa -hiện đại hóa ,quá trình đô thị hóa và sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin ,những trò chơi dân gian trở nên xa lạ đối với trẻ thơ. Thay vào đó, là những trò chơi điện tử mang tính bạo lực ,nguy hiểm . Các hàng trò chơi điện tử mọc lên nhan nhản từ miền ngược đến miền xuôi mà khách hàng ở đây chỉ toàn là các em nhỏ ở lứa tuổi tiểu học đa số .Lời cảnh báo của chúng ta những người làm công tác giáo dục :“Hãy ngăn chặn các trò chơi vô bổ , bằng việc phát huy tốt trò chơi dân gian - một di sản văn hóa quý báu của dân tộc” . Tuy nhiên trong thực tế việc chuyển tải các trò chơi dân gian cho học sinh tiểu học còn gặp nhiều bất cập do những khó khăn như : không gian , thời gian chơi ,cách 2 thức tổ chức trò chơi ,chơi như thế nào để vừa vui tươi ,lành mạnh vừa đảm bảo an toàn cho học sinh .Trong khi học sinh hiện nay ,nhất là học sinh ở các vùng ,miền nói chung chưa có điều kiện tiếp cận với trò chơi dân gian và bản thân nhiều giáo viên cũng còn bỡ ngỡ trước các trò chơi dân gian . Để tổ chức được các trò chơi dân gian có hiệu quả ,lôi cuốn có tính giáo dục cao là một điều nan giải .Trước tình hình đó là một giáo viên chủ nhiệm tôi luôn trăn trở đi tìm ra các giải pháp để tổ chức trò chơi dân gian đạt nhiều kết quả nhằm thiết thực cụ thể hóa phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực “ Sau đây tôi xin trình bày sáng kiến kinh nghiệm của mình với đề tài “Phát huy trò chơi dân gian- kích thích hứng thú học tập ” III/ CƠ SỞ LÍ LUẬN Trò chơi dân gian là vốn quý của dân tộc đã gắn liền với đời sống lao động và các cuộc hội hè ,đình đám của nhân dân .Trò chơi vừa thể hiện tính sáng tạo của người lao động vừa là giải trí thỏa mái sau những ngày lao động mệt nhọc ,bày tỏ niềm vui mùa bội thu ,hay chiến thắng thiên nhiên ….Trò chơi đa dạng cuốn hút người chơi bởi sự bình dị khéo léo ,nhạy bén ,hấp dẫn ,vui tươi hòa nhập cởi mở trong cuộc sống. Trò chơi dân gian cũng là một di sản quý báu của dân tộc .Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt ,trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế hệ người Việt xưa .Đặc biệt đối với trẻ em ,trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị bổ ích .Đúng như lời PGS .TS Nguyễn Văn Huy .giám đốc Bảo tàng Dân tộc Việt Nam đã nói “ Cuộc sống đối với trẻ em không thể thiếu những trò chơi . Trò chơi dân gian không đơn thuần là trò chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả nền văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc .Trò chơi dân gian không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ ,giúp trẻ phát triển tư duy ,sáng tạo ,mà còn giúp các em hiểu về tình bạn ,tình yêu gia đình ,quê hương đất nước. Ngày nay ,các em được sống ở một xã hội công nghiệp ,chỉ quen với máy móc và không có khoảng thời gian chơi cũng là thiệt thòi . Thiệt thòi hơn khi các em 3 không được làm quen với những trò chơi của thiếu nhi ngày trước - đang ngày càng bị mai một và lãng quên ,không chỉ có ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê . Vì thế giúp các em hiểu và quay về nguồn cội với các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết” . Hướng đến mục tiêu “ Xây dựng trường học thân thiện – Học sinh tích cực “ Đưa trò chơi dân gian vào nhà trường là điều hết sức cần thiết không những góp phần rèn luyện sức khỏe kĩ năng ứng xử hợp lí các tình huống trong cuộc sống ,thói quen và kĩ năng làm việc còn kích thích học sinh học tập tốt “ chơi vui ,học càng vui ” Sau những giờ học căng thẳng với những bài toán khó phải động não suy nghĩ , là những bài văn phải vận dụng tư duy . Trò chơi dân gian là món ăn tinh thần bổ ích sảng khoái cho học sinh tạo không khí vui tươi cởi mở ,học sinh gần gũi thân thiện nhau hơn bởi những trò chơi có tính hài hước dí dỏm thể hiện sự tương tác khi chơi . Trò chơi dân gian được gắn liền với môi trường sống .Nó thường đơn giản dễ chơi ,vật dụng dễ tìm ,không tốn tiền ,dễ tổ chức dù trong không gian hẹp như góc sân, lớp học .Tất cả những trò chơi có chung một mục đích rèn luyện sức khỏe,nhanh tay ,tinh mắt ,sáng tạo khéo léo ,vun đắp tình cảm hồn nhiên vô tư cho trẻ nhất là trẻ đang độ tuổi tiểu học IV CỞ SỞ THỰC TIỂN : Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học là ham thích sự vui nhộn ,thích khám phá những điều mới lạ đặc biệt là các trò chơi .Các em muốn hòa mình vào các trò chơi tìm sự thỏa mái thư giản sau tiết học căng thẳng .Nhưng cũng mau nhàm chán ,nếu các trò chơi đơn điệu không hấp dẫn lôi cuốn . Trong thực tế từ nhiều năm qua giờ giải lao học sinh chỉ hay chơi tự do :chạy nhảy đuổi nhau ,có khi lại nghịch đất .hoặc chơi trò chơi thường khô khan ,gò ép ,lặp đi ,lặp lại nhiều lần không theo chủ đề …nên dễ gây nhàm chán. Đa số các em còn rụt rè, thiếu tự tin ,Kĩ năng làm việc theo nhóm còn hạn chế ,khả năng ứng xử trước các tình huống không linh hoạt .Về phần giáo viên chưa tạo môi trường nhằm kích thích trẻ hứng thú 4 khi vui chơi chưa nắm được nội dung các trò chơi dân gian. Nhà trường chỉ tổ chức cho học sinh tham gia trò chơi vào các ngày lễ trong năm thường là 26 /3 hằng năm .Ngày khai giảng theo chỉ đạo của phòng giáo dục ,nhà trường có kế hoạch tổ chức các trò chơi nhưng thường gặp thời tiết bất lợi, khả năng am hiểu về trò chơi dân gian của đại đa số các trường chưa có kĩ năng tổ chức cho phù hợp với thời tiết . Do đó việc phát huy tốt trò chơi dân gian vào nhà trường còn hạn chế . Khi xây dựng đề tài này tôi đã tìm hiểu khả năng nhận biết của h/s qua khảo sát và đề ra một số tiêu chí của học sinh về các trò chơi dân gian như sau : TSHS :26 Ham thích trò chơi dân gian Hiểu biết về trò chơi dân gian Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động Thể hiện tinh thần đoàn kết Biết tự tổ chức trò chơi Sáng tạo trong khi chơi trò chơi 18/26 12/26 17/26 20/26 10/26 7/26 V NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Từ những thực trạng nêu trên ngay từ đầu năm học tôi đã suy nghĩ và tìm ra nhiều biện pháp áp dụng thành công trong việc đưa trò chơi dân gian vào trường học kích thích hứng thú học sinh học tập : *CÁC BIỆN PHÁP Biện pháp I :Sưu tầm và chọn lọc các trò chơi phù hợp với học sinh Như chúng ta đã biết trò chơi dân gian Việt Nam rất phong phú ,đa dạng nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với học sinh .Vì thế ,giáo viên nên có sự cân nhắc lựa chọn cho phù hợp nếu không sẽ không đạt hiệu quả ,phản tác dụng giáo dục. Ngoài vốn hiểu biết sẵn có tôi tìm hiểu thêm trên mạng .trong sách báo ,cẩm nang 100 trò chơi 5 dân gian Việt Nam Sau khi sưu tầm các trò chơi tôi phân loại và giới hạn một số trò chơi cụ thể như sau : (Có minh họa trong phần phụ lục ) Trò chơi luyện tinh mắt dẻo chân Trồng nụ trồng hoa ,nhảy lò cò ,nhảy Trò chơi luyện sự phán đoán ,tính toán dây ,đá cầu ,bắn bi ,nu na ,nu nống …… Ô ăn quan ,cờ gánh ,chơi chuyền ….. chính xác Trò chơi phát hiện sự nhanh nhẹn ,khéo léo Kéo co ,rồng rắn lên mây , cướp cờ ….. phát huy tinh thần tập thể Trò chơi rèn luyên sự phán đoán ,thính tai Bịt mắt bắt dê ,bỏ khăn …… Mỗi trò chơi phù hợp không gian tổ chức mới phát huy được tác dụng của nó : -Tận dụng không gian rộng ,thoáng cho học sinh chơi các trò chơi như :Rồng rắn lên mây ,bịt mắt bắt dê ,nhảy dây ,nhảy lò cò….. Nhằm rèn luyện và phát triển thể lực - Trong lớp học ,góc lớp : nên cho học sinh chơi theo nhóm :ô ăn quan ,chơi chuyền ,kéo cưa lừa xẻ, cờ gánh ……. Đặc biệt đặc trưng của trò chơi dân gian khi chơi các em không bao giờ hùng hục chơi mà các em vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng dao .Từ những thông tin thu đươc tôi hướng dẫn cho học sinh học thụộc và tạo hào hứng trong khi chơi Ví dụ : Chơi chuyền “ Chuyền chuyền một …một một đôi ‘ Chuyền chuyền hai hai hai đôi ‘ Kéo cưa lừa xẻ ‘ Cù cưa cút kít Làm ít ăn nhiều ….’ Nhảy lò cò : “Nhảy lò cò… Cho cái giò nó khỏe ……” Tập tầm vông : ‘Tập tầm vông taykhông, tay có…,” ……… Biện pháp II : Quy định thời gian tổ chức chơi 6 Không phải trong giờ ra chơi nào cũng tổ chức trò chơi dân gian ,nếu tổ chức thường xuyên e rằng quỹ thời gian không cho phép .Tùy tình tình thực tế và thời tiết, tôi quy định lớp tổ chức trò chơi vào những giờ giải lao vào các ngày học hai buổi như thứ hai ,thứ tư ,thứ sáu hằng tuần Lên lịch trò chơi cụ thể từng tháng Thời gian Tháng 9,10 Trò chơi Kéo co , ô ăn quan ,kéo cưa lưa lừa xẻ , đá cầu ,rồng Tháng 11,12 rắn lên mây Chơi chuyền , kéo co, trồng hoa ,trồng nụ ,nhảy lò Tháng 1,2,3 cò ,nhảy ô tiếp sức Cờ gánh ,bịt mắt bắt dê , tập tầm vông ,cướp cờ ,bắn bi Ôn luyện các trò chơi đã biết Tháng 5 Kế hoạch tổ chức các trò chơi : Dựa vào lịch trò chơi đã đề ra GV cho học sinh tìm hiểu lồng ghép vào tiết sinh hoạt vào thứ sáu hằng tuần các trò chơi mà giáo viên đã chuẩn bị phổ biến và cho học sinh chơi vào thứ hai và thứ tư tuần kế tiếp . Lập kế hoach ,sắp xếp trò chơi cho các em theo từng buổi đảm bảo sức khỏe ,đảm bảo điều kiện thời tiết Biện pháp III : Khi tổ chức các trò chơi cần thực hiện các nguyên tắc : - Nguyên tắc 1 : Bảo đảm cho học sinh hiểu rõ yêu cầu nội dung và cách thức tổ chức trò chơi . Yêu cầu đối với trò chơi có tác dụng định hướng đối với quá trình tổ chức trò chơi , nhằm đáp ứng yêu cầu giáo dục đạo đức tương ứng . Nội dung trò chơi giúp cho học sinh biết cần làm gì và cách thức tổ chức trò chơi giúp cho học sinh cần phải làm thế nào trong khi chơi : Từ đó học sinh sẽ thực hiện trò chơi được đúng hướng,với nội dung đầy đủ, với cách thức hoạt động phù hợp . Vì vậy trước khi chơi tôi cần giải thích rõ ràng những yêu cầu cần đạt , nội dung và cách thức 7 hoạt động cần thực hiện . Bởi nếu không thì các em sẽ tiến hành chơi một cách tự phát , tùy tiện và không thu được kết quả mong muốn . - Nguyên tắc 2 : Bảo đảm phát huy tính tích cực , độc lập sáng tạo của học sinh trong quá trình tổ chức chơi. Học sinh không những là đối tượng của hoạt động dạy cũng như của hoạt động giáo dục mà điều quan trọng hơn, các em là chủ thể nhận thức vì vậy trong quá trình tổ chức trò chơi , tôi thường quan tâm đến các mức độ tham gia của học sinh từ thấp đến cao: + Giáo viên chọn , hướng dẫn và tổ chức trò chơi. + Giáo viên chọn và hướng dẫn trò chơi , còn học sinh tự tổ chức trò chơi . + Giáo viên chọn trò chơi , còn học sinh tự nghiên cứu và tự tổ chức trò chơi. + Học sinh tự chọn , tự hướng dẫn và tổ chức trò chơi. - Nguyên tắc 3 : Đảm bảo tổ chức trò chơi được tự nhiên, không gò ép. Khi tổ chức các trò chơi tôi thường giúp học sinh tham gia một cách tự nhiên không gò ép , các em được vui chơi thoải mái . - Nguyên tắc 4 : Bảo đảm luân phiên các trò chơi một cách hợp lý. + Đối với học sinh tiểu học, khả năng chú ý có chủ định và hứng thú chưa thật bền vững . Do đó tôi không tổ chức một trò chơi quá dài mà căn cứ vào yêu cầu giáo dục , căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của học sinh để lựa chọn trò chơi thích hợp, để có thể luân phiên nhau giúp học sinh chuyển hướng chú ý và hứng thú một cách hợp lý . - Nguyên tắc 5 : Bảo đảm tổ chức trò chơi với tinh thần thi đua đồng đội. Trong khi tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi có tính chất đồng đội, tôi luôn quan tâm đến yếu tố thi đua có chuẩn và thang đánh giá thành tích của cá nhân cũng như thành tích chung của đồng đội. Nhờ vậy luôn kích thích được tính tích cực phấn đấu của học sinh vì thành tích bản thân, vì thành tích đồng đội mà mình là thành viên. Qua đó, vun đắp cho em ý thức đồng đội , tình bạn thân ái . Trong quá trình tổ chức trò chơi cho học sinh tôi luôn tiến hành theo quy trình sau : 8 Chuẩn bị tổ chức trò chơi . Thiết kế giáo án . + Tên trò chơi. +Mục đích giáo dục của trò chơi: Qua trò chơi cần đạt những yêu cầu giáo dục gì về tri thức, thái độ và hành vi. + Các phương tiện phục vụ cho việc tổ chức trò chơi (tùy thuộc vào trò chơi) nêu lên những phương tiện vật chất. + Các giải thưởng (nếu có). + Nội dung trò chơi, các hoạt động cụ thể với cách tiến hành cụ thể. + Chuẩn và thang đánh giá, nếu cần ví dụ đối với trò chơi chuẩn đánh giá là phần hát đúng bài đồng dao, rõ ràng mạch lạc và thang đánh giá từ 1điểm đến 10 điểm ( Mục đích để đánh giá thứ hạng của các đội) - Chuẩn bị đầy đủ và có chất lượng các phương tiện dạy học. Tổ chức trò chơi. Cho học sinh - Nêu tên trò chơi và giải thích ngắn gọn ý nghĩa của trò chơi - Nêu yêu cầu của trò chơi Phổ biến luật chơi - Nêu rõ cách chơi , hiệu lệnh , phần việc cách thức làm việc. - Công bố trọng tài (có thể là giáo viên cùng với học sinh trong lớp) Tiến hành trò chơi . Hô hiệu lệnh dứt khoát cho các nhóm đồng loạt tiến hành. Trọng tài chú ý quan sát, điều chỉnh, giúp đỡ các thành viên về cách chơi , kịp thời uốn nắn những lệch lạc. Kết thúc trò chơi Trọng tài tập hợp học sinh để nhận xét, đánh giá chung (cá nhân và nhóm hoặc tổ ) cho học sinh tham gia đánh giá. - Làm một số động tác thư giãn (nếu chơi trò chơi vận động) - Tính tổng điểm của từng nhóm và công bố kết quả . 9 Tuyên dương học sinh, đặc biệt là nhóm có cố gắng hơn. ( Có thiết kế trò chơi trong phần phụ lục) Biện pháp IV : Hãy hòa mình với thế giới trẻ thơ : Để tạo hứng thú cho học sinh giáo viên nên chủ động thay đổi trò chơi một cách hợp lí để không gây nhàm chán .Trò chơi phải thay đổi tùy theo địa điểm chơi ,không gian chơi không lặp đi lặp lại nhiều lần và giáo viên phải có kĩ năng tổ chức trò chơi là hòa mình với trẻ con ,cùng chơi với các em như người bạn lớn .Trong trò chơi người quản trò rất quan trọng cuộc chơi có hào hứng hấp dẫn hay không là nhờ sự khéo léo ,linh hoạt nhạy bén của người quản trò . Trong quá trình tổ chức trò chơi cho học sinh lớp chủ nhiệm tôi luôn gần gũi động viên ,vui vẻ cởi mở tạo không khí vui tươi hào hứng bằng dáng vẻ hài hước dí dỏm ,hấp dẫn gây tiếng cười , làm cho học sinh cảm thấy thỏa mái và sảng khoái trong khi chơi .Qua đó học sinh mạnh dạn tự tin hơn, sẵn sàng bày tỏ nguyện vọng của mình với cô giáo ,và tự khẳng định được mình trong tập thể . Biện pháp V : Nhân rộng các trò chơi trong Tổ CM,các lớp trong cơ sở : Một trong những nội dung “Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh tích cực” Đưa trò chơi dân gian vào trường học . Ngay từ đầu năm học thông qua tổ chuyên môn Tôi thấy lớp chủ nhiệm còn hạn chế về trò chơi dân gian nên mạnh dạn đăng kí “Đề tài tổ chức trò chơi dân gian” .Qua hội nghị tổ đầu năm cả tổ đã thảo luận bàn bạc và thống nhất đưa chỉ tiêu phát động các trò chơi dân gian trong tổ và chọn lớp 3D xây dựng điển hình . Hằng tháng họp tổ có đánh giá rút kinh nghiệm tổ chức .Thông qua tổ chuyên môn xây dựng chuyên đề tổ chức các trò chơi dân gian lớp tôi đảm nhiệm . Tổ đã tổ chức cho giáo viên tập huấn các trò chơi mà lớp tôi đã thực hiện,nhằm nhân rộng cho các lớp trong tổ. Ngoài ra ,tôi còn phát động lớp mình phổ biến trò chơi cho các bạn cùng cơ sở .Vì nếu trong cùng một cơ sở có lớp tham gia trò chơi, lớp thì không thì không thể đạt hiệu quả cao . Biện pháp VI : Thi đua tìm hiểu các trò chơi dân gian Để làm giàu cho kiến thức trò chơi dân gian ,ngoài các trò chơi phổ biến ,tôi còn tổ chức cho các em thi tìm hiểu thêm các trò chơi đân gian khác . Tổ chức cho các em 10 thi đua tìm xem tổ nào biết thêm nhiều trò chơi hơn qua hình thức tổ chức cho các em chơi “ Tiếp sức ” , “Quản trò giỏi ” vào tiết sinh hoạt thứ sáu tuần thứ 4 hằng tháng Hình thức trò chơi : Phát động cho học sinh tìm hiểu trao đổi các trò chơi trong tổ M ỗi tổ chọn 5 em nhanh nhất tham gia trò chơi ,cử một bạn làm làm quản trò Trò chơi được chơi 2 vòng :Vòng 1 : “Tiếp sức” Trong 2 phút nối tiếp nhau ghi nhanh tên các trò chơi đã tìm hiểu (Tổ nào ghi được nhiều trò chơi nhất tính 10 điểm ,nhì 9 điểm , ba 8 điểm ) Vòng 2 : “Quản trò giỏi “ Chọn một trò chơi mới tìm hiểu tổ chức cho tổ chơi một em làm quản trò ( Cả lớp bình chọn tổ nào làm quản trò hay nhất 10 điểm , nhì 9 điểm ,ba 8 điểm ) Qua 2 vòng thi tổ nào có số điểm cao nhất là thắng cuộc Giáo viên tổng kết tuyên dương tổ thắng cuộc Qua trò chơi này giúp học sinh biết thêm nhiều trò chơi mới , phát huy được kĩ năng nhanh nhẹn ,tinh thần tập thể , bởi trò chơi dân gian rất đa dạng ,phong phú nếu chúng ta biết phát huy tốt VI/ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Qua một quá trình tổ chức thực hiện với nhiều biện pháp và sự nổ lực của bản thân có nhiều kết quả cụ thể : - Tích cực tham gia tìm hiểu các trò chơi dân gian - Đa số các em nắm vững được cách thức chơi một số trò chơi dân gian - Biết cách tổ chức trò chơi ,thuộc được nhiều bài hát đồng dao - Qua việc chơi trò chơi giúp các em rèn được thể chất ,phản xạ nhanh khéo léo ,thể hiện tinh thần tập thể ,đoàn kết gắn bó với nhau hơn . - Sau giờ chơi các em có hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động học tập chất lượng học tập nâng lên rõ ràng 11 - Mở rộng kiến thức và có thêm hiểu biết về trò chơi dân gian - Hứng thú tham gia các trò chơi một cách tích cực không những các em tham gia mà còn động viên các bạn cùng tham gia Kết quả được đánh cụ thể như sau TSHS :26 Ham thích trò chơi dân gian Hiểu biết về trò chơi dân gian Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động Thể hiện tinh thần đoàn kết Biết tự tổ chức trò chơi Sáng tạo trong khi chơi trò chơi 26/26 23/26 24/26 24/26 20/26 21/26 VI / KẾT LUẬN Đối với trẻ thơ những trò chơi dân gian là một trong những yếu tố hình thành nên bản sắc văn hóa dân tộc, là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần, là nhịp cầu nối tâm thức các em với mọi bài học về cuộc sống xã hội bởi vì nó có sức hấp dẫn, lôi cuốn mạnh mẽ nhất đối với các em. Tổ chức cho các em chơi các trò chơi dân gian là phương tiện giúp các em phát triển ngôn ngữ, phát triển tình cảm, đạo đức, tình đoàn kết, mở rộng nhận thức, tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước. Bằng những biện pháp tích cực có đầu tư nghiên cứu khắc phục những hạn chế nhất định . Tôi đã giúp các em thỏa mản nhu cầu vui chơi kích thích học sinh học tập tốt góp phần thắng lợi trong cuộc vận động “Xây dựng “Trường học thân thiện – học sinh tích cực”. Trên đây là một số kinh nghiệm trong phát huy trò chơi dân gian cho học sinh tiểu học .Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp VIII/ ĐỀ NGHỊ : 12 Để thực hiện tốt trò chơi dân gian trong trường học . Tôi xin được đề nghị như sau : Đối với BGH :Cần có kế hoạch chỉ đạo chặt chẽ và đồng thời xây dựng chuyên đề tổ chức trò chơi dân gian cho học sinh tiểu học , đưa vào chỉ tiêu phấn đấu trong tiêu chí xây dựng “Trường học thân thiện – học sinh tích cực” có tổng kết báo cáo điển hình để rút kinh nghiệm Đối với Phòng giáo dục :Tạo điều kiện tập huấn cho giáo viên học tập .Thông qua xây dựng một trường thí điểm để giáo viên có điều kiện tham quan học hỏi kinh nghiệm trong việc tổ chức trò chơi dân gian , nhằm góp phần thực hiện tốt cuộc vận động xây dựng “ Trường học thân thiện – học sinh tích cực “ 13 14 X PHẦN PHỤ LỤC .THIẾT KẾ TRÒ CHƠI RỒNG RẮN LÊN MÂY 1 ) Mục đích : Rèn luyện phản xạ nhanh nhẹn ,sức khỏe ,tính đồng đội ,kỉ luật 15 Tạo không khí sôi nổi trong học tập ,sinh hoạt 2)Chuẩn bị :Địa điểm chơi :Sân chơi khoảng 10 m 3) Các bước thực hiện :GV Nêu tên trò chơi . Một người đứng ra làm thầy thuốc, những người còn lại sắp hàng một, tay người sau nắm vạt áo người trước hoặc đặt trên vai của người phía trước. Sau đó tất cả bắt đầu đi lượn qua lượn lại như con rắn, vừa đi vừa hát: Rồng rắn lên mây Có cây lúc lắc Hỏi thăm thầy thuốc Có nhà hay không? Người đóng vai thầy thuốc trả lời: - Thấy thuốc đi chơi ! (hay đi chợ, đi câu cá , đi vắng nhà... tùy ý mà chế ra). Đoàn người lại đi và hát tiếp cho đến khi thầy thuốc trả lời: - Có ! Và bắt đầu đối thoại như sau : Thầy thuốc hỏi: - Rồng rắn đi đâu? Người đứng làm đầu của rồng rắn trả lời: - Rồng rắn đi lấy thuốc để chữa bệnh cho con. - Con lên mấy ? 16 - Con lên một - Thuốc chẳng hay - Con lên hai. - Thuốc chẳng hay Cứ thế cho đến khi: - Con lên mười. - Thuốc hay vậy. Kế đó, thì thầy thuốc đòi hỏi: + Xin khúc đầu. - Những xương cùng xẩu. + Xin khúc giữa. - Những máu cùng me. + Xin khúc đuôi. - Tha hồ mà đuổi. Lúc đó thầy thuốc phải tìm cách làm sao mà bắt cho được người cuối cùng trong hàng. Ngược lại thì người đứng đầu phải dang tay chạy, cố ngăn cản không cho người thầy thuốc bắt được cái đuôi của mình, trong lúc đó cái đuôi phải chạy và tìm cách né tránh thầy thuốc. Nếu thầy thuốc bắt được người cuối cùng thì người đó phải ra thay làm thầy thuốc. 17 Nếu đang chơi dằng co giữa chừng, mà rồng rắn bị đứt ngang thì tạm ngừng để nối lại và tiếp tục trò chơi. GV phổ biến luật chơi Trong một khoảng thời gian quy định thầy phải bắt được khúc rắn .Thầy thuốc dùng tay đập đượckhúc rắn nào ( bạn nào )bạn đó sẽ đóng vai ông thầy ,trò chơi lại diễn ra từ đầu GV cử học sinh làm trọng tài Tiến hành chơi Chia lớp thành 2 nhóm lần lượt từng nhóm một Chơi thử -Chơi thật Quan sát giúp đỡ 18 19 20 TÀI LIỆU THAM KHẢO Chỉ thị 40 của BGD - Đ T về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực “ - Cẩm nang 100 trò chơi dân gian Tác giả : Đội Thiếu niên tiền phong HCM Hội đồng Trung ương Nhà xuất bản :Kim Đồng - Bộ sưu tầm 100 trò chơi dân gian Tác giả : Nguyễn Hùng - Bộ sưu tầm 100 trò chơi dân gian