Tài liệu Skkn nâng cao chất lượng dạy – học chính tả ở lớp 2

I-Më ®Çu 1-Lý do chän ®Ò tµi: -Gi¸o dôc cã vai trß rÊt quan träng. Nh×n vµo nÒn gi¸o dôc cña níc nµh, ta thÊy ®îc tr×nh ®é ph¸t triÓn cña níc ®ã. §¶ng vµ nhµ níc ta lu«n quan t©m, coi träng vµ ®Çu t hîp lý cho ngµnh gi¸o dôc. ViÖc thùc hiÖn tèt môc tiªu gi¸o dôc ®µo t¹o lµ ®µo t¹o thanh thiÕu niªn thµnh nh÷ng con ngêi míi x· héi chñ nghÜa nh»m kÕ tôc sù nghiÖp cña §¶ng, cña d©n téc vµ x©y dùng nhµ níc v÷ng m¹nh cã ý nghÜa chiÕn lîc ®Æc biÖt quan träng. Nã kh«ng chØ ®em l¹i lîi Ých tríc m¾t mµ cßn ®¶m b¶o cho t¬ng lai t¬i s¸ng cña d©n téc, ®¶m b¶o cho sù hµng m¹nh cña ®Êt níc. Sù nghiÖp gi¸o dôc cña ta lu«n ®Æt lªn vÞ trÝ hµng ®Çu nh B¸c Hå kÝnh yªu ®· d¹y: “V× lîi Ých mêi n¨m trång cay V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi” VËy v¨n hay nhng ch÷ ph¶i tèt. §óng vËy, mét bµi v¨n dï cã hay vµ sinh ®éng ®Õn ®©u, muèn thu hót ®îc t×nh c¶m ngêi ®äc th× ph¶i viÕt ®óng, ®Ñp v× thÕ nã ®ãng gãp mét phÇn rÊt quan träng. Ngµy xa, NguyÔn V¨n Siªu – mét danh nh©n v¨n ho¸ næi tiÕng, cã häc réng tµi cao ë níc ta, sau hai lÇn ®i thi ®Òu bÞ ®¸nh tôt xuèng kh«ng ®îc xÕp ®ç vµo bËc cao nhÊt chØ v× viÕt ch÷ qu¸ xÊu. Hay Cao B¸ Qu¸t còng nhiÒu lÇn khæ së v× ch÷ viÕt cña m×nh qu¸ xÊu. Qua ®ã t«i thÊy viÕt ®óng ®Ñp cã tÇm quan träng nhÊt lµ ë bËc tiÓu häc c¸c em cßn nhá dÔ uèn n¾n”NÐt ch÷ - nÕt ngêi”. C©u nãi ®ã gîi t¶ c¶ tÝnh kiªn tr× cÈn thËn, chÝnh x¸c vµ khoa häc cña mét ngêi. Trong ®ã gi¸o dôc bËc tiÓu häc lµ nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn tiÕp theo. H¬n n÷a häc sinh líp 1, 2 lµ nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn x©y nÒn mãng ph¸t triÓn cña häc sinh. Trong ph¹m vi nghiªn cøu “N©ng cao chÊt lîng d¹y – häc chÝnh t¶” ®i ®«i víi ®äc vµ tÝnh c¸ch kh¸c cña häc sinh. NÕu ch÷ viÕt mµ Èu xÊu, viÕt sai dÉn ®Õn hiÓu nghÜa sai ®ã lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong gi¸o dôc. 1 H¬n n÷a trong nh÷ng n¨m häc gÇn ®©y phßng Gi¸o dôc vµ nhµ trêng ®· quan t©m chØ ®¹o mét c¸ch thiÕt thùc cña chÊt lîng gi¸o dôc lªn cao, lÊy ®ã lµm c¬ së ®¸nh gi¸ gi¸o dôc toµn diÖn. Lµ ngêi gi¸o viªn tèi thÊy viÖc n©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh t¶ ë líp 2 nãi riªng vµ tiÓu häc nãi chung lµ rÊt cÇn thiÕt. Qua n¨m häc 2003-2004 lµ n¨m häc thay s¸ch líp 2, ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. T«i ®· suy nghÜ cè g¾ng vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®îc vµ tham kh¶o s¸ng kiÕn kinh nghiÖm cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp, ®îc ®¨ng trªn c¸c t¹p san vµ t¹p chÝ gi¸o dôc ®ång thêi tham kh¶o ý kiÕn hay cña ®ång nghiÖp. §Ó gióp c¸c em häc tèt m«n chÝnh t¶ líp 2 – viÕt ®óng, viÕt ®Ñp (ph©n biÖt ®îc c¸ch viÕt ®óng, viÕt sai) t«i ®· chän ®Ò tµi:”Nâng cao chất lượng dạy – học chính tả ở lớp 2”. 2-Môc ®Ých nghiªn cøu: -ViÖc nghiªn cøu ®Ò tµi gióp cho ngêi gi¸o viªn ®Þnh híng ph¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp n©ng cao chÊt lîng d¹y häc ph©n m«n chÝnh t¶ tõ ®ã gióp c¸c em häc sinh líp 2 cã kü n¨ng viÕt ®óng mÉu ch÷ míi quy ®Þnh. ViÕt ®ñ nÐt, ®ñ dÊu kh«ng sai lçi chÝnh, vë s¹ch ®Ñp tr×nh bµy bµi cã khoa häc. 3-§èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: -§èi tîng nghiªn cøu lµ viÖc d¹y häc chÝnh t¶ cho häc sinh líp 2. -Ph¹m vi nghiªn cøu: Hai lo¹i bµi chÝnh t¶ (chÝnh t¶ tËp chÐp vµ chÝnh t¶ nghe – viÕt) . -Trong ®Ì tµi nµy t«i chØ tËp trung thèng kª lçi chÝnh t¶ mµ häc sinh thêng m¾c, ®iÒu tra ®Ó n¾m v÷ng tr×nh ®é häc sinh, ph©n lo¹i c¸c ®èi tîng theo n¨ng lùc tõ ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y häc chÝnh t¶ cho häc sinh líp 2. 4-NhiÖm vô nghiªn cøu: -Lµ gi¸o viªn tiÓu häc cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nhiÖm vô cña m×nh mµ §¶ng vµ nhµ níc giao cho. ThÇy c« gi¸o lu«n lµ tÊm g¬ng s¸ng cho häc sinh noi theo. 2 §iÒu tra thùc tr¹ng viÖc d¹y hai lo¹i bµi chÝnh t¶ nµy cho häc sinh líp 2 qua c¸c giê d¹y cña c¸c gi¸o viªn líp 2 trêng tiÓu häc thÞ trÊn §åi Ng« tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y häc chÝnh t¶ cho häc sinh líp 2. 5-Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: +§Ó nghiªn cøu ®Ò tµi nµy cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. Khi nghiªn cøu ®Ò tµi nµy t«i ®· lùa chän mét sè ph¬ng ph¸p sau: -Ph¬ng ph¸p thèng kª. -Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp. -Ph¬ng ph¸p hÖ thèng. -Ph¬ng ph¸p gîi më vÊn ®¸p. 6-Nh÷ng ®ãng gãp míi cña ®Ò tµi: -®Ò tµi nµy gióp chóng ta t×m hiÓu ®¸nh gi¸ viÖc rÌn viÕt ®óng, ®Ñp cho häc sinh líp 2, gióp gi¸o viªn t×m ra mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc míi cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. -n©ng cao chÊt lîng d¹y häc ph©n m«n chÝnh t¶, ®Æc biÖt lµ rÌn viÕt ®óng, mÉu ch÷ míi, ®óng chÝnh t¶, ®Ñp. -G©y kh«ng khÝ häc tËp s«i næi, nhÑ nhµng, tho¶i m¸i nhng hiÖu qu¶. -Ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o, kiªn tr× say mª cho häc sinh khi häc ph©n m«n nµy. 7-KÕt cÊu cña ®Ò tµi: Néidung ®Ò tµi nµy gåm c¸c phÇn nh sau: I-Më ®Çu: 1-Lý do chän ®Ò tµi. 2-Môc ®Ých nghiªn cøu. 3-§èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu. 4-NhiÖm vô nghiªn cøu. 5-Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. 6-Nh÷ng ®ãng gãp míi cña ®Ò tµi. 3 7-kÕt cÊu cña ®Ò tµi. II-Néi dung Gåm 3 ch¬ng. Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu. 1-S¬ lîc lÞch sö cña vÊn ®Ò. 2-C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu. 3 -C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng cña viÖc d¹y chÝnh t¶ ë ®Þa ph¬ng. 1-Ch¬ng tr×nh chÝnh t¶ ë líp 2 vµ c¸ch d¹y tõng lo¹i bµi. 2-Thùc tr¹ng viÖc d¹y chÝnh t¶. Ch¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh t¶ ë líp 2 1-§iÒu tra c¬ b¶n ®Ó n¾m v÷ng tr×nh ®é häc sinh, ph©n lo¹i c¸c ®ãi tîng theo n¨ng lùc. 2-Ph©n tÝch nguyªn nh©n viÕt sai chÝnh t¶. 3-C¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh at. 4-kÕt qu¶ thùc nghiÖm. III-KÕt luËn. II-Néi dung Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu. 1-S¬ lîc lÞch sö cña vÊn ®Ò: -Ph©n m«n chÝnh t¶ trong ch¬ng tr×nh tiÓu häc cã nhiÖm vô chñ yÕu rÌn luyÖn cho häc sinh n¾m c¸c quy t¾c vµ thãi quen viÕt ®óng cíi chuÈn chÝnh t¶ tiÕng ViÖt. Cïng víi c¸c ph©n m«n kh¸c, chÝnh t¶ gióp cho häc sinh chiÕm lÜnh ®îc tiÕng ViÖt v¨n ho¸, c«ng cô ®Ó giao tiÕp, t duy dÓ häc tËp trau dåi kiÕn thøc vµ nh©n c¸ch lµm ngêi. ChÝnh v× vËy, bÊt cø ch¬ng tr×nh tiÕng ViÖt nµo (c¶i c¸ch gi¸o dôc hay c«ng nghÖ gi¸o dôc) còng ®Òu giµnh cho ph©n m«n nµy mét vÞ trÝ ®¸ng kÓ. 2-C¬ së lý luËn: 4 -ë tiÓu häc, ph©n m«n chÝnh t¶ rÊt quan träng, nh»m thùc hiÖn môc tiªu cña bËc tiÓu häc vµ ph¸t triÓn ãc th¶m mü, cô thÓ lµ viÕt ®óng ®Ñp, cã kü thuËt viÕt. -HiÖn nay viÖc rÌn cho häc sinh viÕt ®óng, ®Ñp mµ chóng ta cµng ph¶i quan t©m vµ chó träng tíi, cã rÊt nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp vÊn ®Ò nµy, nhng c«ng viÖc nµy thËt kh«ng ®¬n gi¶n chót nµo ®èi víi ngêi lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y nhÊt lµ ®èi víi gi¸o viªn tiÓu häc. V× c¸c em häc sinh häc ®Çu cÊp cßn rÊt nhá cha cã kh¶ n¨ng tù häc tù rÌn. ChÝnh v× vËy viÖc t×m ra ph¬ng ph¸p d¹y häc míi cã hiÖu qu¶ ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh t¶ lµ rÊt cÇn thiÕt. 3-C¬ së thùc tiÔn: -Trong n¨m häc 2004-2005 ®©y lµ n¨m häc thay s¸ch ®èi víi líp 2 - ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. Ta còng biÕt r»ng ë tiÓu häc, mçi m«n ®Òu gãp phÇn vµo viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng c¬ së ban ®Çu rÊt quan träng trong c«ng t¸c ®µo t¹o nh©n c¸ch con ngêi cña trÎ. -Trêng chóng t«i hµng n¨m ®Òu cã cuéc thi “Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”. §©y lµ mét ®iÒu ®¸ng mõng cho gi¸o viªn vµ häc sinh v× chóng t«i võa rÌn ch÷ viÕt cho chÝnh b¶n th©n vµ cßn híng dÉn c¸c em viÕt ®óng, ®Ñp ë m«n häc chÝnh t¶, tËp viÕt, rÌn ch÷. Song c«ng viÖc nµy thËt kh«ng ®¬n gi¶n chót nµo ®èi víi mçi chóng ta nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y nhÊt lµ ®èi víi gi¸o viªn tiÓu häc, v× c¸c em häc sinh cßn rÊt nhá n¾m b¾t chËm ®ßi hái ngêi gi¸o viªn ph¶i nhiÖt t×nh, kiªn tr×, tËn t©m chu ®¸o ®Õn tõng ®èi tîng häc sinh. Ch¬ng II: Thùc tr¹ng cña viÖc d¹y chÝnh t¶ ë ®Þa ph¬ng. 1-Ch¬ng tr×nh chÝnh t¶ líp 2 vµ c¸ch d¹y tõng lo¹i bµi. -Mçi tuÇn 2 tiÕt, mçi tiÕt 40 phót. Tæng hîp c¶ hai häc kú häc sinh ®îc häc 62 bµi chÝnh t¶. -Trong 62 bµi chÝnh t¶ cña s¸ch gi¸o khoa TiÕng ViÖt líp 2 cã 21 bµi chÝnh t¶ tËp chÐp, 41 bµi chÝnh t¶ nghe – viÕt. a-ChÝnh t¶ nghe – viÕt. 5 +Khi d¹y bµi chÝnh t¶ nghe – viÕt, gi¸o viªn cÇn chó ý c¸c kh©u díi ®©y: +Kh©u luyÖn viÕt ch÷ khã: Gi¸o viªn vµ häc sinh ph¸t ©m ®óng: Cho häc sinh viÕt b¶ng con ch÷ khã. C¶ líp vµ gi¸o viªn nhËn xÐt söa cho häc sinh viÕt sai. +Kh©u ®äc: (mçi c©u gi¸o viªn thêng ®äc 3 lÇn) vµ ®äc tõng côm tõ cho häc sinh viÕt. +Kh©u chÊm bµi: -Gi¸o viªn chÊm t¹i líp 1/3 sè bµi, nhËn xÐt ch÷a tõng bµi. Tuyªn d¬ng bµi viÕt ®óng, ®Ñp. -C¸c bµi kh¸c ®em vÒ nhµ chÊm. +Kh©u luyÖn tËp: -ë c¸c bµi chÝnh t¶ líp 2 (nghe viÕt hay nh×n s¸ch) phÇn bµi tËp ®Òu lµ ph©n biÖt ©m ®Çu hoÆc phÇn vÇn. VD: ng/ngh; l/n, c/k, ch/tr, g/gh... hay ui/uy, et/ec, in/inh... ph©n biÖt dÊu hái/dÊu ng·. -PhÇn bµi tËp nµy nh»m cho häc sinh ph©n biÖt dÓ viÕt ®óng chÝnh t¶. Nªn gi¸o viªn ph©n bè thêi gian luyÖn tËp cho hîp lý. -Gi¸o viªn cã thÓ ®äc cho c¸c em viÕt c¸c cÆp tõ cÇn ph©n biÖt vµo b¶ng con. NÕu lµm vµo vë bµi tËp th× gi¸o viªn chÊm ch÷a bµi, tuyªn d¬ng häc sinh lµm tèt. b-ChÝnh t¶ tËp chÐp. -Khi d¹y bµi chÝnh t¶ tËp chÐp, gi¸o viªn cÇn chó ý c¸c kh©u díi ®©y: +Kh©u luyÖn viÕt ch÷ khã: Gi¸o viªn ®äc cho häc sinh viÕt ch÷ khã vµo b¶ng con. -C¶ líp vµ gi¸o viªn nhËn xÐt söa ch÷ viÕt sai. -Häc sinh dïng bót ch× g¹ch ch©n nh÷ng ch÷ cÇn chó ý viÕt cho ®óng. +Kh©u chÊm ch÷a bµi: Häc sinh ®æi vëi cho nhau ®Ó kiÓm tra l¹i. -Gi¸o viªn chÊm mét sè bµi, nhËn xÐt tõng bµi. +Kh©u luyÖn tËp: 6 ®©y lµ nh÷ng bµi tËp cho häc sinh lµm ®Ó ph©n biÖt ©m ®Çu: l/n, c/k, phan biÖt an/ang, u«n/u«ng, en/eng... -Gi¸o viªn cho häc lµm vµo b¶ng con, ch÷a vµ nhËn xÐt cho mét sè em viÕt sai. 2-Thùc tr¹ng viÖc d¹y chÝnh t¶. +Gi¸o viªn: §Ó n¾m b¾t ®îc ph¬ng ph¸p d¹y häc míi ®¹t hiÖu qu¶ cao, t«i thêng xuyªn dù giê thùc tÕ, n¾m ®îc c¸ch tiÕn hµnh tr×nh tù c¸c bíc trong qui tr×nh lªn líp cña mét bµi chÝnh t¶, t×m hiÓu sù phèi kÕt hîp gi÷a thÇy vµ trß khi tiÕn hµnh bµi häc. Tõ ®ã cã ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp cho häc sinh líp 2. +Häc sinh: N¨m häc nµy líp t«i cã 29 häc sinh. PhÇn ®«ng c¸c em ë n«ng th«n, mét sè gia ®×nh ®· quan t©m ®Õn viÖc häc cña con em m×nh. Bªn c¹nh ®ã cßn mét sè gia ®×nh cã hoµn c¶nh khã kh¨n, cha quan t©m dÕn viÖc häc tËp cña c¸c em. Mét sè em ®Õn trêng cha cã ®ñ ®å dïng häc tËp nh: cßn thiÕu bót, vë. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ trªn cã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng häc tËp cña c¸c em. 3-Kh¶o s¸t ®Çu n¨m: §©y lµ mét viÖc lµm quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc khi nghiªn cøu. Nh»m ®¸nh gi¸ thùc chÊt chÊt lîng líp m×nh phô tr¸cg. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p kÞp thêi ®èi víi tng fkhÝa c¹nh cña kinh nghiÖm. H¹nh chÕ thÊp nhÊt nh÷ng khuyÕt ®iÓm tån t¹i. Ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm s½n cã lµm c¬ së ®éng lùc ®Ó kinh nghiÖm hoµn thµnh. Tríc khi ¸p dông kinh nghiÖm”N©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh t¶” t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t víi nh÷ng sè liÖu nh sau: Tæng sè §iÓm 9-10 häc sinh SL % SL % SL % 7 24 12 41 10 35 29 §iÓm 7-8 7 §iÓm 5-6 Qua kÕt qu¶ trªn cïng víi thùc tr¹ng rÌn vë s¹ch viÕt ch÷ ®óng chÝnh t¶, viÕt ®Ñp cho häc sinh hiÖn nay t«i thÊy ®ã lµ mét vÊn ®Ò thËt cÇn thiÕt vµ hÕt søc quan träng cÇn ph¶i tiÕn hµnh ngay. Ch¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y häc chÝnh t¶ ë líp 2. 1-§iÒu tra ®Ó n¾m v÷ng tr×nh ®é häc sinh, ph©n lo¹i c¸c ®èi tîng theo n¨ng lùc. -§Ó n¾m v÷ng tr×nh ®é häc sinh vµ d¹y s¸t ®èi tîng ®Çu n¨m gi¸o viªn ph¶i cã kÕ ho¹ch rÌn söa lçi chÝnh t¶ cho häc sinh trong tõng giai ®o¹n häc. -Nhµ trêng tiÕn hµnh ®iÒu tra c¬ b¶n chÊt lîng viÕt chÝnh t¶ cña häc sinh qua mét sè bµi viÕt. Gi¸o viªn thèng kª sè lçi, ghi nh÷ng lçi mµ häc sinh hay m¾c, ®Ó tæng hîp chung lçi cña c¶ líp, qua ®ã tiÕn hµnh ph©n lo¹i häc sinh theo n¨ng lùc ®Ó cã kÕ ho¹ch d¹y häc. ViÖc thèng kª, ph©n lo¹i häc sinh cÇn ph¶i cô thÓ vµ ®¸nh gi¸ ®óng thùc chÊt, ®óng nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÕt sai chÝnh t¶. Häc sinh líp 2, c¸c em cßn nhá, tèc ®é viÕt chËm, viÕt cßn sai sãt vµ non kÐm. +Ngoµi viÖc thèng kª c¸c lçi thêng m¾c vÒ ©m ®Çu, vÇn, dÊu hái/dÊu ng·. CÇn lu ý thªm c¸c trêng hîp sau: Häc sinh viÕt thiÕu ch÷ do viÕt qu¸ chËm, häc sinh quªn mÆt ch÷ ghi ©m, ghi tiÕng tõ. Häc sinh viÕt sai do kh«ng chó ý nghe c« ®äc. VÝ dô: ©ng thµnh an. ©ng thµnh ©n im thµnh in -Häc sinh viÕt sai do ngäng: VÝ dô: anh thµnh ¨n khoÎ kho¾n thµnh khÎo kh¾n. +Gi¸o viªn ph¶i tËp hîp thèng kª kÕt qu¶ sau mçi tiÕt d¹y. T«i ®· tiÕn hµnh thèng kª lçi chÝnh t¶ trong c¸c bµi kiÓm tra cña 29 häc sinh líp 2B nh sau: 8 -Sè häc sinh viÕt sai ©m ®Çu: 10 em. -Sè häc sinh viÕt sai vÇn: 7 em. -Sè häc sinh viÕt hoa kh«ng theo qui ®Þnh : 4 em. -Sè häc sinh viÕt sai dÊu thanh: 5 em. -Sè häc sinh viÕt thiÕu ch÷: 2 em. -Sè häc sinh viÕt thiÕu nÐt hoÆc thõa nÐt: 1 em. +Nh vËy c¸c em m¾c lçi do viÕt nhÇm ©m ®Çu lµ chiÕm nhiÒu nhÊt, c¸c lçi kh¸c chiÕm tû lÖ thÊp h¬n. 2-Ph©n tÝch nguyªn nh©n viÕt sai chÝnh t¶: -Qua c¸c giê d¹y tËp ®äc, luyÖn tõ vµ c©u ë líp 2 vµ sè lîng bµi chÝnh t¶ ®· kh¶o s¸t. Bíc ®Çu cã thÓ nªu ra mÊy nguyªn nh©n sau: -Do c¸ch ph¸t ©m cña häc sinh cha ®óng, kh«ng ph©n biÖt c¸c ©m n/l, ch/tr, s/x, quªn mÆt ch÷ ghi ©m, ghi tiÕng tõ. -Do häc sinh ®äc ngäng dÉn ®Õn viÕt sai. -Gi¸o viªn cha chó ý söa tõng lo¹i lçi chÝnh cho häc sinh. ViÖc ch÷a c¸c lo¹i lçi nµy cha thËt sù g©y høng thó cho häc sinh. -VÒ ph¬ng ph¸p, cã thÓ nhËn thÊy h¹n chÕ cña viÖc söa lçi chÝnh t¶ cho häc sinh tÓu häc hiÖn nay. Gi¸o viªn cha t¨ng cêng c¸c h×nh thøc luyÖn tËp, cha s¸t sao trong viÖc kiÓm tra, uèn n¾n häc sinh ë c¸c m«n häc kh¸c. -Dùa vµo nguyªn nh©n m¾c lçi chÝnh t¶, ngêi ta chia c¸c lçi thµnh hai lo¹i c¬ b¶n: +Thø nhÊt: lçi chÝnh t¶ do ¶nh hëng cña c¸ch ph¸t ©m tiÕng ®Þa ph¬ng. +Thø hai: lçi chÝnh t¶ do kh«ng hiÓu biÕt ®Çy ®ñ c¸c qui t¾c chÝnh t¶. Theo yªu cÇu cña ch¬ng tr×nh chÝnh t¶ líp 2 míi lµ c¸c em nghe viÕt ®óng chÝnh t¶ mét bµi kho¶ng 40 ®Õn 50 tiÕng tèc ®é viÕt 3 – 4 ch÷/phót, viÕt kh«ng m¾c qu¸ 5 lçi/bµi. V× vËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, chóng ta cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y häc chÝnh t¶ líp 2. 3-C¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y chÝnh t¶: 9 a-N¾m v÷ng tr×nh ®é häc sinh, x©y dùng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y, sö dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p thùc hµnh luyÖn tËp. -Muèn x©y dùng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y vµ häc tËp chÝnh nt¶ ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c sau: +§Æt ra néi dung rÌn luyÖn tõ dÔ ®Õn khã. -Néi dung luyÖn tËp ph¶i kÐt hîp thêng xuyªn, liªn tôc, cã kiÓm tra ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i. -Dùa vµo nh÷ng qui ®Þnh trªn t«i ®· xay dùng kÕ ho¹ch sau: *Giai ®o¹n 1: Tõ tuÇn 2 ®Õn tuÇn 17. Néi dung yªu cÇu: -Kh¶o s¸t c¸c lçi, chÊm døt t×nh tr¹ng viÕt thiÕu ch÷. -Kh«ng cßn hiÖn tîng viÕt kh«ng thµnh ch÷. -Kh«ng cßn bµi ®¸nh sai dÊu thanh. -Ch÷ viÕt ®óng, ®ñ nÐt, râ rµng. BiÖn ph¸p: -Gi¸o viªn híng dÉn c¸c em ®äc ®óng ph¸t ©m vµ ghi nhí h×nh thøc ch÷ viÕt, c¸ch cÇm bót. -Lu ý híng dÉn vµ viÕt mÉu cho häc sinh yÕu. -Häc sinh luyÖn thao t¸c viÕt ®Ó ghi nhí ®îc mÆt ch÷, rÌn t thÕ ngåi viÕt. -Tuyªn d¬ng c¸c bµi viÕt ®óng ®Ñp. VÝ dô: Khi cho häc sinh viÕt bµi chÝnh t¶”BÝm tãc ®u«i sam” -Gi¸o viªn cho häc sinh viÕt ch÷ khã vµo b¶ng con. Nh¾c viÕt ®óng c¸c ©m vÇn: r/d, ©n/©ng, iª/yª. -Khi chÊm bµi: gi¸o viªn söa lçi sai ngay t¹i líp vµ nhËn xÐt tõng bµi, yªu cÇu häc sinh viÕt sai ch÷ nµo th× söa ngay. *Giai ®o¹n 2: Tõ tuÇn 19 ®Õn tuÇn 26. Néi dung – yªu cÇu: 10 -Häc sinh viÕt ®óng mÉu, ®óng chÝnh t¶, bµi viÕt kho¶ng 50 tiÕng, t¨ng tèc ®é viÕt kho¶ng 4 ch÷/1 phót. -KÕt hîp viÖc luyÖn tËp chÝnh t¶ víi rÌn luyÖn c¸ch ph¸t ©m. -ViÕt hoa ®óng quy ®Þnh. BiÖn ph¸p. -Båi dìng ®øc tÝnh: cÈn thËn, chÝnh x¸c, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm. -Häc sinh ®äc bµi viÕt kü ë nhµ, tËp viÕt vµo nh¸p c¸c ch÷ khã. -Gi¸o viªn uèn n¾n c¸ch cÇm bót vµ t thÕ ngåi viÕt. -Gi¸o viªn cho häc sinh lµm bµi tËp phï hîp víi ®Þa ph¬ng. VÝ dô: Khi d¹y bµi: Th trung thu. T«i cho häc sinh viÕt nh÷ng tiÕng do ¶nh hëng cña c¸ch ph¸t ©m ®Þa ph¬ng: l/n. -Cho häc sinh lªn b¶ng thi ph¸t ©m ®óng vµ viÕt ®óng tªn c¸c vËt trong tranh: chiÕc l¸, qu¶ na, cuén len, c¸i nãn. +Cho c¶ líp lµm b¶ng con: gi¸o viªn ®äc cho häc sinh viÕt: lÆng lÏ, nÆng nÒ. Lo l¾ng, ®ãi no. Nh vËy gi¸o viªn ®· gióp häc sinh nghe hiÓu vµ viÕt ®óng, kÝch thÝch sù ham thÝch gi¶i bµi tËp cña c¸c em, tõ ®ã c¸c em viÕt ®óng chÝnh t¶. *Giai ®o¹n 3: Tõ tuÇn 28 ®Õn tuÇn 35. Néi dung yªu cÇu: -Häc sinh viÕt ®óng mÉu ch÷, ®óng chÝnh t¶ vµ ®Ñp. -Gi÷ v÷ng tèc ®é viÕt, rÌn c¸ch ph¸t ©m ®óng. ViÕt hoa tªn trêng, tªn d©n téc ®óng qui ®Þnh. -§äc c©u ph©n biÖt biÖn ph¸p c¸c tõ ng÷ cã h×nh thøc chÝnh t¶ dÔ lÉn. -Nh¾c nhë häc sinh rÌn viÕt c¸c nÐt ®óng ®Ñp. -Uèn söa ngay ch÷ viÕt sai vµ chó ý rÌn t thÕ ngåi viÕt. -BiÕt viÕt hoa ®óng qui ®Þnh. -Häc sinh tù rót ra nhËn xÐt ®Ó bíc ®Çu h×nh thµnh qui t¾c chÝnh r¶. 11 -Gi¸o viªn cho häc sinh t×m ngaßi bµi ®äc nh÷ng tiÕng cã chøa ©m vÇn dÔ lÉn. +VÝ dô 1: Khi d¹y bµi Chim S¬n ca vµ B«ng cóc tr¾ng. -Khi gi¸o viªn cho häc sinh thùc hµnh lµm bµi tËp theo nhãm thi nhãm nµo t×m ®îc nhiÒu tiÕng b¾t ®Çu b»ng ch, tr nh: ch: chµo mµo, chÝch choÌ, chiÒn chiÖn... tr: c¸ tr¾m, c¸ trª, c¸ tr«i... hay t×m tõ ng÷ chØ vËt hay viÖc. -Cã tiÕng chøa vÇn uèc: tuèt lóa, ch¶i chuèt... -Cã tiÕng chøa vÇn uèt: ngän ®uèc, vØ thuèc... +Gi¸o viªn cho häc sinh ®Æt c©u ®Ó ph©n biÖt tiÕng cã chøa ©m vÇn dÔ lÉn. +VÝ dô 2: Khi d¹y bµi:ChuyÖn qu¶ bÇu. -§Ó häc sinh biÐt s¸ch viÕt hoa ®óng qui ®Þnh vµ viÕt hoa ®óng tªn c¸c d©n téc nh: (Kh¬ mó, Th¸i, Tµy, Nïng, Mêng, Dao. H, m«ng, £ ®ª, Ba na, Kinh) -Gi¸o viªn cho c¸c em ®äc vµ t×m trong bµi nh÷ng tªn riªng, nhËn xÐt c¸ch viÕt. -Gi¸o viªn cho c¸c em tËp viÕt trªn b¶ng con. -Cuèi giê gi¸o viªn cho häc sinh thi viÕt ®óng viÕt nhanh c¸c tªn riªng lªn b¶ng. NhËn xÐt vµ tuyªn d¬ng. +Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh lµm c¸c bµi tËp còng nh uèn söa c¸c lçi sai thêng xuyªn kÞp thêi th× ch¾c ch¾n c¸c em viÕt ®óng h¬n, ®Ñp h¬n. b-T¨ng cêng c¸c h×nh thøc luyÖn tËp. -Theo t«i nghÜ, nguyªn t¾c d¹y chÝnh t¶ quan träng nhÊt lµ nguyªn t¾c thùc hµnh, luyÖn tËp ®Ó ghi nhí c¸c trêng hîp viÕt ®óng. Gi¸o viªn cÇn t×m hiÓu r»ng viÖc luyÖn häc sinh ph¸t ©m ®óng chØ lµ mét trong nhiÒu biÖn ph¸p gi¶ng d¹y chÝnh t¶ (V× ®©y kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n duy nhÊt dÉn ®Õn viÕt sai chÝnh t¶ mµ cßn nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c). D¹y ph¶i g¾n víi t×nh h×nh cô thÓ cña tõng häc sinh, líp häc sinh vµ c¨n cø trªn kÕt qu¶ thèng kª tæng hîp ®Ó d¹y chÝnh t¶. Lçi nµo nhiÒu th× luyÖn tËp nhiÒu, lçi nµo Ýt th× luyÖn tËp Ýt. 12 -Khi häc sinh thùc hµnh lµm bµi tËp th× gi¸o viªn nªn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ph¬ng ng÷ vµ thùc tÕ viÕt sai chÝnh t¶ cña häc sinh líp m×nh mµ lùa chän hoÆc biªn so¹n thªm c¸c bµi tËp nhá cho phï hîp. -Gi¸o viªn nªn t×m c¸ch híng dÉn häc sinh b»ng hÖ thèng c©u hái, b»ng lêi gi¶i thÝch hoÆc trß ch¬i lµm mÉu, nhÑ nhµng, khÐo lÐo l«i cuèn c¸c em vµo c¸c t×nh huèng nh»m kÝch thÝch sù ham thÝch gi¶i bµi tËp cña c¸c em. VÝ dô: Trß ch¬i nhanh trÝ (Khi lµm bµi tËp ph©n biÖt l/n). -Líp dïng b¶ng con: Thi viÕt c¸c tiÕng cã ©m ®Çu lµ l (hoÆc n) ®iÒu kiÖn ®Æt ra lµ ch÷ ph¶i ®Ñp. -Gi¸o viªn nhËn xÐt, tuyªn d¬ng. -Gi¸o viªn tæ chøc cho c¸c em lµm bµi tËp víi h×nh thøc nh vËy g©y ®îc høng thó häc tËp hµo høng, tho¶i m¸i. C¸c em thÓ hiÖn ®îc kh¶ n¨ng hiÓu biÕt cña m×nh mçi ngµy mét tù tin h¬n, gãp phÇn vµo viÖc rÌn luyÖn chÝnh t¶ - viÕt ®óng, ®Ñp h¬n. c-KÕt hîp kiÓm tra, uèn n¾n ch÷ viÐt ë c¸c m«n häc kh¸c. -ViÖc rÌn söa chÝnh t¶ cho häc sinh lµ c«ng viÖc ph¶i lµm thêng xuyªn, liªn tôc ë tÊt c¶ c¸c m«n häc, b»ng nhiÒu biÖn ph¸p, thñ thuËt linh ho¹t, s¸ng t¹o, hÊp dÉn. Cã nh vËy häc sinh míi dÇn ®îc tiÕp xóc lµm quen vµ cã ý thøc viÕt ®óng. -ViÖc chÊm ch÷a lçi trong c¸c m«n häc kh¸c còng ph¶i lu ý ®Õn yªu cÇu viÕt ®óng chÝnh t¶. Nh÷ng sai ph¹m kh«ng ®îc bá qua (ngay c¶ m«n to¸n, TËp lµm v¨n, TËp viÕt hay c¸c bµi kiÓm tra). -Ph¸t ®éng phßng trµo viÕt ch÷ ®Ñp, gi÷ vë s¹ch. Qui ®Þnh c¸c “mÉu” ®Ó t¹o ra mét nÒn nÕp, phong c¸ch chung cho c¶ líp. Tæ chøc c¸c cuéc thi nhá nh: thi t×m tiÕng cã ©m ®Çu, vÇn, thanh cho tríc, ch÷a lçi viÕt sai... +ViÖc thèng kª lçi chÝnh t¶ cña 29 häc sinh nh sau: -Sè häc sinh viÕt sai ©m ®Çu (l/n, s/x, g/gh): 3 em. -Sè häc sinh viÕt sai vÇn (do ®äc ngäng): 2 em. -Sè häc sinh viÕt sai dÊu thanh: 1 häc sinh. -Sè häc sinh viÕt thiÕu nÐt hoÆc thõa nÐt: 0. 13 4-KÕt qu¶ thùc nghiÖm: -Qua viÖc d¹y häc chÝnh t¶ theo nh÷ng biÖn ph¸p nãi trªn, trong mét thêi gian ng¾n cïng víi sù nç lùc vµ cè g¾ng kh«ng ngõng cña b¶n th©n t«i ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ sau: Tæng sè §iÓm 9-10 häc sinh SL % SL % SL % 19 66 8 28 2 6.9 29 §iÓm 7-8 §iÓm 5-6 Qua ®ît thi viÕt ch÷ ®Ñp ®Þnh kú lÇn 3, líp 2B cã 3 em dù thi. Trong ®ã c¸c gi¶i ®¹t ®îc nh sau: -Gi¶i nhÊt 1 em. -Gi¶i nh× 1 em. Nh vËy trong d¹y chÝnh t¶ ®Ó b¸m s¸t ®èi tîng häc sinh lµ mét yÕu tè c¬ b¶n rÊt quan träng ®ãng gãp sù thµnh c«ng cña tiÕt d¹y. Lµ mét gi¸o viªn vïng ph¬ng ng÷ t«i nhËn thÊy ph¶i trang bÞ cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ cÇn thiÕt mang tÝnh chuÈn mùc ®Ó c¸c em cã ®Çy dñ n¨ng lùc ®Ó häc tiÕp lªn c¸c líp trªn vµ giao tiÕp x· héi mét c¸ch tù tin ch÷ng ch¹c. III-KÕt luËn Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, quan niÖm viÕt ®óng chÝnh t¶ trong nhµ trêng lµ mét tiÕn tr×nh, mét sù hoµn thiÖn vÒ tri thøc cña häc sinh, kh«ng nh÷ng vÒ khÝa c¹nh thuÇn ng÷ v¨n häc mµ cßn vÒ tri thøc x· héi, v¨n ho¸ thÈm mü. Khi ®· nãi ®Ðn tri thøc vµ trau dåi tri thøc th× ®¬ng nhiªn kh«ng thÓ lµ c«ng viÖc cña ngµy mét ngµy hai mµ lµ qu¸ tr×nh thêng xuyªn vµ ph¶i cã tÝnh tù ý thøc häc tËp vµ rÌn luyÖn. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c träng ®iÓm chÝnh t¶ cÇn d¹y cho häc sinh vïng ph¬ng ng÷ lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt vµ quan träng. V× ph©n m«n chÝnh t¶ - mét ph©n m«n mang dËm dÊu Ên truyÒn thèng cña viÖc d¹y vµ häc TiÕng ViÖt, mçi chóng ta h·y t×m hiÓu nh÷ng ®iÓm míi, ®iÓm næi tréi trong néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc ph©n m«n nµy ®Ó cã nh÷ng c¸ch tiÕp cËn chuyÓn t¶i phï hîp h¬n ®Õn c¸c ®èi tîng häc sinh, nh»m ®¹t 14 hiÖu qu¶ tèt nhÊt trong viÖc h×nh thµnh kü n¨ng viÕt ®óng ®Ñp cho häc sinh líp 2 nãi riªng vµ häc sinh tiÓu häc nãi chung. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian, ®iÒu kiÖn nghiªn cøu vµ tr×nh ®é, ch¾c ch¾n ®Ò tµi cßn nhiÒu thiÕu sãt. RÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn vµ gióp ®ì cña Phßng Gi¸o dôc huyÖn Lôc Nam, Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi cã chÊt lîng h÷u Ých. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ./. §åi Ng«, th¸ng 4 n¨m 2005. Ngêi thùc hiÖn Lª ThÞ Thanh Xu©n 15