SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ LỚP Ở TIỂU
HỌC”
Phần I: Lý do chọn đề tài
Tập thể học sinh là môi trường quan trọng nhất của việc giáo dục
học sinh. Vấn đề tập thể và cá nhân là một trong những vấn đề xã hội
sắc nét nhất của thời đại hiện nay và là vấn đề quan trọng nhất của công
tác giáo dục.
Giáo dục tinh thần tập thể, xây dựng một tập thể lớp vững mạnh là
nguyên tắc chủ đạo của người giáo viên chủ nhiệm. Bằng nguyên tắc
này, người giáo viên phải xây dựng được cho học sinh ý thức, thói quen
theo nguyên tắc: “Mọi người vì một người và một người vì mọi người”.
Chính vì vậy, việc xây dựng ý thức tập thể, xây dựng một tập thể lớp là
việc làm rất quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt đối với các em nhỏ lần
đầu tiên đặt chân đến trường phổ thông.
Nhiệm vụ của ngành giáo dục là đào tạo những con người phù hợp
với sự phát triển của xã hội. Mẫu người mà xã hội yêu cầu chính là mục
tiêu của giáo dục - đào tạo. Nước ta đang trong thời kì công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, do đó “Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục là
nhằm xây dựng những con người và thế hệ thiết tha gắn bó với ý tưởng
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí
kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Để thực hiện vai trò đó, công tác giáo dục học sinh không thể chỉ
thông qua việc dạy học trên lớp mà còn phải tổ chức cho các em tham
gia các hoạt động giáo dục, rèn luyện ý thức tập thể.
Giờ sinh hoạt tập thể là một dạng hoạt động ngoài giờ lên lớp. Đây
là dịp thuận lợi để các em thực hiện các hoạt động và giao tiếp. Nhu
cầu giao tiếp của học sinh tiểu học rất lớn. Nếu không đáp ứng được
nhu cầu đó thì sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả giáo dục. Các nhà tâm lí học
đã khẳng định rằng: “Nhân cách của trẻ được hình thành thông qua các
hoạt động giao tiếp”. Do đó, cần tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt
động văn hoá xã hội, thể thao phù hợp với lứa tuổi và yêu cầu giáo dục
toàn diện. Thông qua các hoạt động được tổ chức trong giờ sinh hoạt
tập thể, các em thể hiện những hiểu biết, kinh nghiệm sống cũng như
năng lực của bản thân mình trước tập thể lớp, vừa được tập thể đánh
giá. Trẻ em lứa tuổi tiểu học vốn hồn nhiên, ní nhảnh, có tính tích cực
hoạt động, có nhu cầu vui chơi, sống nhiều bằng tình cảm...Giờ sinh
hoạt tập thể là khoảng thời gian thuận lợi để tổ chức các hoạt động bổ
ích cho học sinh, trang bị cho học sinh một số nhận thức về tự quản,
nâng cao kĩ năng tự quản trong các hoạt động tập thể. Đội ngũ cán bộ
lớp được rèn luyện một số kĩ năng tự điều khiển các hoạt động tập thể
như: biết bao quát lớp khi tiến hành các hoạt động, biết hướng dẫn lớp
phát biểu ý kiến, biết tóm tắt ý kiến của tập thể. Tuy nhiên, nếu không
kịp thời đổi mới, cải tiến nội dung các giờ sinh hoạt tập thể thì không
động viên, khuyến khích được học sinh hoạt động tích cực, làm giảm
hiệu quả của giờ sinh hoạt tập thể, giảm hứng thú hoạt động của học
sinh...
Phần II: Cơ sở khoa học và thực tiễn chọn đề tài
Xuất phát từ đặc điểm tâm lí lứa tuổi lớp 1, suy nghĩ của các em
còn non nớt, kinh nghiệm sống của các em ở trình độ thấp, ở học sinh
lớp 1, tư duy cụ thể còn chiếm vai trò quan trọng, có tính hay bắt chước
nên cung cấp cho học sinh những chuẩn mực đạo đức là viên gạch đầu
tiên cho sự hình thành nhân cách người công dan, người chủ của ch
tương lai.
Từ những đặc điểm tấm sinh lí của học sinh tiểu học nói chung và
học sinh lớp 1 nói riêng cho ta thấy: mặc dù học sinh lớp 1 có nhu cầu
hoạt động rất lớn và việc tổ chức các hoạt động bổ ích trong tập thể có
tác dụng tốt cho việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ nhưng
ở các em khả năng tự quản còn hạn chế. Các em tin vào bản thân nhưng
niềm tin này còn mang tính cảm tính. Khả năng tự đánh giá của các em
còn kém, điều này một phần là do kinh nghiệm sống của các em còn ít,
các hoạt động các em tham gia bất cứ nhiệm vụ nào được giao mà
không xem xét nhiệm vụ ấy có phù hợp với năng lực của bản thân hay
không. Vì thế các em rất dễ gặp thất bại hoặc đạt hiệu quả chưa cao khi
thực hiện các nhiệm vụ đó, từ đó các em dễ rơi vào trạng thái chán nản,
bi quan, mất tinh thần. Hơn nữa trẻ có hứng thú cao với các hoạt động
mới lạ nhưng hứng thú ấy lại không bền và chóng chán. Tình cảm của
trẻ cũng dễ thay đổi, tính kiên trì khắc phục khó khăn của trẻ không
cao. Vì vậy khi gặp khó khăn các em dễ chán nản, bỏ giữa chừng.
Mặt khác, kĩ năng tự quản là một trong những kĩ năng cơ bản, cần
thiết phải được hình thành ngay từ lớp 1. Từ đó sử dụng kĩ năng tự
quản góp phần giáo dục đạo đức cho học sinh và làm cơ sở để hình
thành các kĩ năng khác, góp phần “Hình thành cho học sinh cơ sở ban
đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về tổ chức trí tuệ, tổ chức các
kĩ năng cơ bản để tiếp tục học tập, bước vào cuộc sống lao động”.
Đặc trưng cơ bản trong đời sống tình cảm của học sinh là các em
rất dễ xúc động, tình cảm mang tính trực quan, cụ thể và giàu cảm xúc.
Về tính cách, trẻ dễ có hành vi không chủ định, bột phát, và sống
rất hồn nhiên. Hồn nhiên trong các quan hệ với người lớn, với thầy cô
giáo, với bạn bè. Vì hồn nhiên nên các em rất cả tin: tin vào sách vở, tin
vào người lớn và đặc biệt tin vào thầy cô giáo, tin vào khả năng bản
thân. Tuy nhiên niềm tin này còn cảm tính, chưa có lí trí soi sáng.
Về khả năng đánh giá và tự đánh giá: Học sinh lớp 1 tự đánh giá
bản thân và đánh giá người khác còn mang nặng cảm tính, chưa biết
căn cứ vào chuẩn để đánh giá. Học sinh thường coi thầy cô giáo là thần
tượng, tự đánh giá mình và bạn bè dựa vào sự đánh giá của thầy cô
giáo.
Nhận thức của trẻ con còn cảm tính, khả năng phân tích tổng hợp
chưa cao. Do đó khi đứng trước một nhiệm vụ nào đó, trẻ thường lúng
túng trong việc xem xét đánh giá công việc một cách tổng thể để lập kế
hoạch thực hiện nhiệm vụ. Trẻ có ít khả năng có thể lường trước các
tình huống có thể xảy ra trong quá trình thực hiện vì còn thiếu trí tưởng
tượng và kinh nghiệm.
Từ những phân tích trên cho thấy: do đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi
tiểu học nên kĩ năng tự quản lí các hoạt động tập thể của học sinh tiểu
học nói chung và học sinh lớp 1 nói riêng còn chưa phát triển toàn
diện.
Phần III: Biện pháp tiến hành
Để làm tốt công trác xây dựng tập thể lớp, người giáo viên chủ
nhiệm cần có quan niệm đúng đắn thế nào là tập thể , tập thể như thế
nào thì có thể thực sự là phương tiện giáo dục học sinh tốt nhất. Chính
vì vậy, mục tiêu của người giáo viên chủ nhiệm là phải xây dựng tập
thể học sinh thành một tổ chức đặc biệt thống nhất, mọi người có tác
dụng giáo dục đối với từng thành viên của tập thể lớp, không chỉ có
mặt giáo dục về học tập mà còn bao gồm nhiều mặt, đặc biệt là việc
hình thành các thói quen hành vi đạo đức tốt: mình vì mọi người.
Là giáo viên chủ nhiệm lớp 1 nhiều năm, tôi nhận thấy các em học
sinh lần đầu tiên tới trường con gặp nhiều bỡ ngỡ với mọi điều xảy ra
xung quanh mình đặc biệt là các em chưa có ý thức sinh hoạt tập thể.
Vì vậy người giáo viên cần có biện pháp thích hợp để hướng dẫn các
em vào việc sinh hoạt tập thể.
Biện pháp thứ nhất: Giáo viên đề ra yêu cầu
Công tác chủ nhiệm của mỗi giáo viên đều bắt đàu từ những yêu
cầu do giáo viên đề xuất. Việc đè xuất yêu cầu của mình đối việc hình
thành tập thể lớp có ý nghĩa đặc biệt to lớn vì kết quả toàn bộ công tác
sau này của người giáo viên sẽ phụ thuộc nhiều vào cuộc gặp mặt đầu
năm giữa thầy và trò, với những yêu cầu có tính quyết định đối với học
sinh.
Muốn cho học sinh thực hiện những yêu cầu của minh, tôi phải
chuẩn bị rất chu đáo, suy nghĩ kĩ càng để đề ra yêu cầu thật tuyệt đối và
cương quyết định đối với học sinh.
Muốn cho học sinh thực hiện những yêu cầu của mình. tôi phải
chuẩn bị rất chu đáo, suy nghĩ kĩ càng để đề ra yêu cầu thật tuyệt đối và
cương quyết nhưng phải là những yêu cầu vừa sức, hợp lí mà học sinh
dễ dàng tiếp thu.
Ví dụ: Tôi yêu cầu các em ở buổi đầu gặp mặt, hãy giới thiệu sơ
qua về bản thân và gia đình, tự tìm ra một số bạn trong lớp gần nhà
mình và hãy đến chơi với bạn.
Đưa ra yêu cầu này (thời hạn 1 tuần), bước đầu tôi hình thành cho
học sinh ý thức luôn quan tâm đến các bạn và công việc của những
người thân trong gia đình.
Tuy nhiên, khi đưa ra biện pháp này không phải 100% học sinh
thực hiện tốt mà còn một số em chưa thực hiện được vì các lí do như:
quá nhút nhát chưa dám trình bày ý kiến của bản thân trước cô và các
bạn, hay trong gia đình có những điều mà các em mặc cảm như: bố, mẹ
li dị, bố nghiện hút...hoặc gia đình nghèo, bố mẹ không làm to như bố
mẹ các bạn khác, hoặc có những trường hợp bố mẹ không cho chơi với
các bạn cùng xóm nên việc thực hiện biện pháp này có những khó khăn
nhất định.
Để khắc phục những khó khăn trên, tôi đã gần gũi động viên các
cháu nhút nhát, tìm hiểu gia đình, hoàn cảnh các cháu thông qua bố mẹ
các cháu để cùng họ động viên các cháu tập nói tại nhà, sau đó đến lớp
tôi động viên các cháu mạnh dạn nói về mối quan hệ các thành viên
trong gia đình, các mối quan hệ bạn bè, những suy nghĩ của các cháu về
lớp. Tôi còn giao nhiệm vụ cho các cháu cạnh nhà sang chơi, giúp bạn
tập giới thiệu về mình và có thể giới thiệu giúp bạn.
Hay đối với những em có hoàn cảnh khó khăn, ngay buổi đầu tiên
nhận lớp tôi đọc kĩ lí lịch để nắm sơ bộ hoàn cảnh và xuống tận gia
đình thăm hỏi. ở lớp tôi luôn gần gũi trò chuyện để học sinh bộc bạch
những suy nghĩ của mình, giảng giải cho cháu hiểu: nghèo, hoàn cảnh
đặc biệt của gia đình (ly hôn) không có gì xấu bởi vì bên cạnh các con
còn có rất nhiêù bạn bè, có cô giáo hết lòng thương yêu, giúp đỡ các
con. và cô mong con học giỏi chăm ngoan để sau này có trình độ, có
nghề nghiệp vững chắc thì ta sẽ thắng cái nghèo, làm cho cha mẹ vui
lòng.
Ví dụ 1: Cháu Trần Mạnh Tú là học sinh ngoan song rất nhút nhát
ít nói không bộ lộ mình. Để giúy cháu hoà đồng cùng các bạn, mạnh
dạn trong hoạt động của lớp, tôi thường xuyên trò chuyện cùng cháu.
Trong giờ nghỉ, giờ học tôi luôn giúp cháu được đối thoại nhiều trong
các buổi sinh hoạt lớp, các tiết tập nói. Đến nay, cháu đã rất hoạt bát
nhanh nhẹn và tham gia mọi hoạt động của lớp.
Ví dụ 2: Cháu Đỗ Tuấn Phong là học sinh ngoan song cháu khkông
bao giờ chơi, nói chuyện với các bạn. Khi đề ra yêu cầu giới thiệu về
gia đình, bè bạn để cùng học cùng chơi, cháu trả lời: “Con không có
bạn vì mẹ con cấm không cho chơi với các bạn gần nhà” bằng thái độ
rất buồn. Khi cháu trả lời như vậy, tôi rất thương và nói với cháu; “Bây
giờ con là học sinh lớp 1 rồi, con thấy lớp mình có rất nhiều bạn yêu
quý con, vậy ước mơ của con là gì?” Cháu nói: “Con thích có bạn.” Tôi
trả lời: “Cô sẽ giúp con thực hiện ước mơ đó.”
Tôi đã gặp và trao đổi và trao đổi với mẹ cháu về những suy nghĩ,
ước mơ của cháu và cung cấp một số địa chỉ học sinh ở gần nhà cháu
để bố mẹ cháu tạo điều kiện cho cháu tiếp xúc, gặp gỡ với các bạn. Từ
dó cháu có chuyển biến tốt. Cháu cởi mở, vui vẻ hơn có nhiều bạn hơn
nên có kết quả rèn luyện đạo đức cũng như văn hoá cao hơn.
Khi đề ra yêu cầu đúng thời hạn quy định tôi nghiêm túc kiểm tra
uốn nắn để hình thành thói quen thực hiện đúng mọi yêu cầu của giáo
viên đề ra.
Biện pháp thứ 2: Xây dựng mạng lưới tích cực
Việc lựa chọn mạng lưới tích cực và hướng dẫn các em công tác có
ý nghĩa quan trọngtrong việc xây dựng và đoàn kết tập thể học sinh
trong lớp. Sự có mặt của hạt nhân nòng cốt (cán bộ lớp) ủng hộ những
yêu cầu của giáo viên chủ nhiệm là đặc trưng của sự phát triển tập thể
trẻ em. Việc này phải tiến hành ngay sau khi giáo viên đã đề ra những
yêu cầu.
Nhiệm vụ giáo dục quan trọng nhất của mỗi giáo viên bắt đầu làm
công tác xây dựng tập thể trẻ em là lựa chọn được đúng đắn mạng lưới
cán bộ tích cực , đáng tin cậy. Chính vì vậy, ngay từ buổi đầu, tôi đã ý
thức được việc làm quen tốt đối với các em. Nhận xét, xem xét những
học sinh nào được các bạn tin cậy nhất, lưu ý phát hiện khả năng đặc
biệt của từng em để trao đổi tình hình, thái độ và tìm hiểu xem nguyện
vọng của các em đó như thế nào để phân công phụ trách công tác thích
hợp.
Ví dụ: Việc lựa chọn lớp trưởng rất cần em có đầu óc quan sát tổng
hợp được mọi hoạt động của lớp về mọi mặt nhưng khi chọn lớp phó
thì tôi lại chú ý đến khả năng học tập nhiều hơn.
Sau khi lựa chọn và giao nhiệm vụ, tôi luôn tôn trọng công việc
của các em nhưng vẫn luôn giám sát, kiểm tra hướng dẫn các em đi
đúng hướng và nhìn khi cùng trao đổi bình đẳng để tìm hiểu tình hình,
thái độ, quan điểm công tác của mình với các em đó, cùng đi dến thống
nhất cách tổ chức lãnh đạo lớp.
Trong công tác phụ trách lớp của mình, giáo viên chủ nhiệm không
những chỉ luôn luôn dựa vào mạng lưới tích cực này mà còn ủng hộ,
củng cố uy tín của ban cán sự lớp trước các bạn bằng cách thường
xuyên giúp đỡ các em, trao đổi ý kiến với các em, đặt cho các em nhiều
vấn đề , giải quyết tự lập và dần dần đề xuất những yêu cầu cao hơn.
Ví dụ: Lớp phó phụ trách học tập có thể đề nghị ý kiến của mình
cho bạn kém chuyển chỗ ngồi để giúp đỡ bạn.
Ghi nhận những ý kiến đề nghị của cán bộ lớp, song tôi luôn nhắc
nhở cán bộ lớp thường xuyên theo dõi sự chuuyển biến về kết quả học
tập của các bạn kém, nếu có tiến bộ thì động viên kịp thời, nếu không
tiến bộ thì tôi cùng cán bộ lớp bàn bạc để tìm ra biện pháp thích hợp
hơn.
Ví dụ: Chuyển chỗ ngồi lần thứ hai cạnh bạn trưởng lớp hoặc lớp
phó học tập để kiểm tra, giúp đỡ sát sao hơn hay phân công đôi bạn
cùng tiến để giúp đỡ hoặc giao cho một nhóm học sinh giỏi cùng học
cùng chơi, cùng giúp đỡ lẫn nhau.
Khi nhận xét kết quả phấn đấu về mọi mặt của từng học sinh, tôi
luôn tham khảo ý kiến của tổ trưởng và yêu cầu em đó có biện pháp
thúc đẩy những mặt còn yếu hoặc tỏ lời khen ngợi tổ đã có ý thức giúp
đỡ tổ viên sửa chữa những khuyết điểm.
Để giáo dục ý thức trách nhiệm và thời gian trong công việc
chung, hàng tháng tôi thường kiểm tra tất cả các nhiệm vụ đã phân
công, mỗi cán bộ lớp phải báo cáo trước tập thể lớp mỗi tháng một lần
để các bạn công nhận và góp ý kiến cho phần việc được phân công của
từng người.
Biện pháp thứ 3:Xây dựng uy tín cho cán bộ lớp
Để công việc của cán bộ lớp đạt hiệu quả cao, tôi thấy cần xây
dựng uy tín cho cán bộ lớp thông qua các mặt sau:
a. Qua công việc:
Khi đã giao việc cho từng cán bộ lớp, tôi phải hướng dẫn các em
làm việc. Chẳng hạn như với lớp trưởng: Khi điều khiển các bạn xếp
hàng dưới sân, càn phải biết quan sát xem hàng đã thẳng chưa, cần
nhắc nhở bạn nào trong hàng nói chuyện riêng hoặc mất trật tự...ở trong
lớp, khi cô vắng mặt, lớp trưởng phải thay cô nhắc nhở các bạn giữ trật
tự, ghi tên những bạn không nghe lời cô giáo để kịp thời có biện pháp
kỉ luật.
Giờ sinh hoạt lớp, đây là việc khó nhất tôi thấy cần hướng dẫn lớp
trưởng qua nhiều buổi sinh hoạt lớp. Dần dần sẽ hướng dẫn lớp trưởng
tự viết và tổng kết trên mẫu đã có sẵn về nội dung sinh hoạt lớp. Chính
việc để lớp trưởng điều khiển buổi sinh hoạt lớp, tôi thấy học sinh lớp
tôi rất hào hứng trong các buổi sinh hoạt. Các em biết đấu tranh phê
bình với các hiện tượng sai trái, nêu những khuyết điểm của bạn mà
giáo viên có thể chưa nhận thấy. Vì thế tính tự giác của các em càng
được nâng cao. Trong giờ sinh hoạt, nếu lớp trưởng phê bình học sinh
nào thì cô giáo không nhắc lại lời phê bình đó nữa mà chỉ nhắc bạn có
khuyết điểm sửa chữa. Như vậy cũng là một hình thức làm tăng uy tín
của lớp trưởng.
đối với hai lớp phó phụ trách hai mặt học tập và kỉ luật, tôi cũng
hướng dẫn các em cách làm việc, theo dõi và giúp đỡ các em những
vướng mắc khi thực hiện công việc được giao. Kiểm tra kết quả làm
việc của các em một cách nghiêm túc. Ví dụ như kiểm tra sổ theo dõi
thi đua, ghi tên các bạn mắc khuyết điểm về học tập, kỉ luật. Có như
vậy học sinh trong lớp mới dần đi vào nề nếp, đảm bảo đầy đủ việc
chuẩn bị bài ở nhà, nghiêm túc trong giờ học, giờ chơi, có tinh thần
đoàn kết cao.
Đối với bốn tổ trưởng, việc của các em cụ thể và chi tiết hơn. Tôi
đã hướng dẫn các em nhắc nhở các bạn khi vi phạm nội quy của lớp và
khi cô giáo nhắc nhở bạn nào về một trong những mặt theo dõi thi đua
thì tổ trưởng sẽ đánh dấu mặt đó vào dòng tên của bạn bị phê bình.
Cuối giờ học, tổ trưởng sẽ nộp lại sổ theo dõi thi đua cho cô giáo kiểm
tra.
b. Giúp cán bộ lớp khắc phục khuyết điểm:
Đối với cán bộ lớp, để làm việc đạt kết quả cao như giáo viên yêu
câu, các em phải gương mẫu. Tôi thấy cần phải kịp thời tuyên dương
những cán bộ lớp nhiệt tình gương mẫu làm việc có hiệu quả. Nếu cán
bộ lớp có khuyết điểm thì cũng cần phải
phê bình để đảm bảo sự công bằng giữa các học sinh, phân tích
khuyết điểm của cán bộ lớp để em đó rút kinh nghiệm khắc phục sửa
chữa những khuyết điểm, nếu thấy có tiến bộ cũng tuyên dương. Không
nên vì có khuyết điểm mà vội vàng thay cán bộ khác khiến các em hụt
hẫng và gây tâm lí không vui, ảnh hưởng đến việc học tập của cá nhân
em đó.
c. Qua việc khen thưởng - phê bình:
Vào giờ sinh hoạt lớp, sau phần làm việc của cán bộ lớp, với thái
độ thật nghiêm túc, tôi thường khen ngợi tập thể đã biết nghe theo yêu
cầu của cán bộ lớp, khen cán bộ lớp đã biết quán xuyến, bao quát lớp
để giữ kỉ luật lớp tốt. Chính việc khen này đã động viên các em thực
hiện tốt những qui định về nề nếp, kỉ luật và học tập do cô giáo qui
định, làm tăng thêm uy tín của cán bộ lớp. Khi phê bình cá nhân hoặc
tổ nào, tôi thường tìm hiểu kĩ sự việc xem em đó, tổ đó mắc khuyết
điểm gì , có liên quan đến những ai...rồi phê bình với thái độ công bằng
và nghiêm túc. Có như vậy học sinh mới thấy được khuyết điểm và
sửa chữa những khuyết điểm của mình. Đối với cá nhân xuất sắc và tổ
xếp thứ nhất, tôi thưởng bằng hiện vật. Có thể chỉ là một quyển vở hoặc
nhãn vở nhưng các em cảm thấy rất quý, rất vinh dự. Điều này có thể là
một động lực giúp các em thi đua với nhau.
d. Xây dựng và củng cố nếp làm việc:
Điều cuối cùng, để công việc của cán bộ lớp đạt kết quả cao, tôi
thấy cần phải thường xuyênrèn luyện tác phong và nề nếp làm việc cho
đội ngũ cán bộ lớp.
Mỗi tuần họp cán bộ lớp vào giờ ra chơi chiều ngày thứ sáu
(khoảng 10 phút) để các tổ trưởng nhận xét tình hình của tổ: khen ai,
chê ai, vì sao. Lớp phó bổ xung thêm. Sau đó nhận xét kết quả công
việc của từng cán bộ lớp, động viên kịp thời để giúp các em làm việc
tốt hơn, gương mẫu hơn, nhanh nhen hơn. chính việc rèn luyện tác
phong và nề nếp cho đội ngũ cán bộ lớp này, tôi nhận thấy các em ngày
càng nhanh nhẹn hơn, hoạt bát hơn, nói năng trôi chảy và mạnh dạn
hơn.
Khi nhận xét kết quả phấn đấu về mọi mặt của học sinh, tôi luôn
tham khảo ý kiến của tổ trưởng và yêu cầu em đó có biện pháp thúc đẩy
những mặt còn yếu hoặc tỏ lời khen gợi tổ đã có ý thức giúp đỡ thành
viên của tổ sửa chữa khuyết điểm.
Để giáo dục ý thức trách nhiệm và thời gian hứng thú trong công
việc chung hàng tháng, tôi thường kiểm tra tất cả các nhiệm vụ đã phân
công, mỗi cán bộ lớp phải báo cáo trước tập thể lớp mỗi tháng một lần
để các bạn công nhận và góp ý kiến cho phần việc được phân công của
từng người.
Biện pháp thứ tư: Kết hợp với cha mẹ học sinh:
Đối với cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp được coi là
người đã được tập thể giáo viên cùng thay mặt nhà trường phụ trách
chủ yếu công tác giáo dục học sinh. Ngay từ đầu năm, tôi đi sâu tìm
hiểu hoàn cảnh từng học sinh như thế nào. nếu ảnh hưởng của gia đình
có thuận lợi cho học sinh thì tôi tổ chức tuyên truyền nêu gương trong
các buổi họp cha mẹ học sinh để cùng tham khảo và học tập.Nếu ảnh
hưởng của gia đình có hại cho việc trao đổi, góp ý, để đi đên thống nhất
việc giáo dục giữa gia đình, và giáo viên tôi luôn quan tâm, uốn nắn kịp
thời để giúp đỡ các em phát triển những phẩm chất đạo đức tốt.
Để cha mẹ học sinh trở thành những phương tiện giúp đỡ giáo viên
hoàn thành nhiệm vụ giáo dục tập thể lớp, tôi đã yêu cầu rõ ràng đối
với gia đình về mọi mặt như: chế độ làm việc hàng ngày, việc chuẩn bị
bài lên lớp, việc khuyến khích các em lao động ở nhà và tham gia mọi
hoạt động có tính chất tập thể, đặc biệt lưu ý đến việc giáo dục lòng
nhân ái, ý thức tập thể cho học sinh. Việc kết hợp với tập thể cha mẹ
học sinh để giáo dục tập thể học sinh giúp cho công tác chủ nhiệm của
tôi đạt nhiều kết quả tốt như:
-
Lớp học là một tập thể thân ái, đoàn kết.
- Được tập thể cha mẹ học sinh giúp đỡ, hỗ trợ, mọi phong trào
của nhà trường đã được các cháu tham gia nhiệt tình, hứng thú. Cụ thể
là: 100% học sinh tham gia các phong trào nhân đạo như mua tăm ủng
hộ người tàn tật, góp quỹ tình thương, quỹ bạn nghèo được 368 000
đồng (cao nhất trường), tham gia phong trào kế hoạch nhỏ vượt chỉ tiêu
quy định.
- Các phong trào VSCĐ, thi giáo viên giỏi, thi học sinh giỏi, thi
văn nghệ, thi sao nhi đồng giỏi đạt giải nhất...đều được sư quan tâm
giúp đỡ nhiệt tình của hội cha mẹ học sinh lớp.
- Chính vì vậy, tôi luôn xây dựng được tập thể lớp trở thành tập
thể tiên tiến.
Biện pháp thứ năm: Đưa học sinh cá biệt vào các hoạt động tập
thể:
Học sinh lớp 1 đa số các cháu là ngoan, ngây thơ, rất đáng yêu.
Song bên cạnh đó cũng có nhữn cháu tính hiếu động, ngỗ ngược, hay
đánh bạn, lấy đồ dùng của bạn, ý thức kỉ luật rất kém, lười học. Đó là
do được gia đình chiều chuộng quá mức, bản thân lại hiếu động. Do
vậy, rất khó khăn cho giáo viên trong giờ dạy và giáo dục đạo đức nói
chung cho cả tập thể lớp.
Ví dụ: Cháu Hoàng Phan Trung ở lớp có đầy đủ các biểu hiện trên
nên bị các bạn bè trong lớp xa lánh, cha mẹ các học sinh khác thường
yêu cầu không cho con em mình ngồi chung...Do vậy, Trung sống rất
khép mình, ít trò chuyện và hay nổi nóng đánh nhau với bạn.
Từ khi nhận lớp, quan sát tìm hiểu tính cách của từng học sinh, qua
phản ảnh của cha mẹ học sinh trong lớp tôi luôn suy nghĩ phải chăng
mới lớp 1, học sinh đã trở thành cá biệt. Song tôi lại gạt ngay ý nghĩ đó
và chỉ xác định cháu Trung chỉ là học sinh hiếu động nên tôi đã đi sâu
tìm hiểu hoàn cảnh gia đình (do cha mẹ quá chiều), trao đổi những biểu
hiện ở lớp với cha mẹ cháu để cùng kết hợp giáo dục. ở lớp, tôi tận
dụng tối đa mọi thời gian, đưa cháu vào mọi hoạt động tập thể như :
giao nhiệm vụ bảo vệ lớp, lấy đồ dùng cho cô, phân phát báo cho các
bạn... để cháu bớt thời gian trống đùa nghịch. Bên cạnh đó, tôi còn trao
đổi, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ lớp thay phiên nhau, cùng chơi,
cùng học với Trung trong những giờ ở trường để Trung thấy được sự
quan tâm của bè bạn, của tập thể đối với cháu. Từ đó hạn chế sự nghịch
ngợm, phá phách của cháu.
Một việc nữa là tôi đã tin tưởng giao cho cháu việc kiểm tra đồ
dùng của các bạn trước giờ ra chơi và khi ra về nhằm nhắc nhở các bạn
không để quên, không làn mất đồ dùng. Làm như vậy cháu Trung đã có
trách nhiệm đối với việc mình làm và cháu không lấy đồ của bạn nữa.
Khi cháu có những biểu hiện tốt, tiến bộ, tôi luôn biểu dương, có
phần thưởng nên dần dần Trung đã sửa chữa được những khuyết điểm,
các bạn trong lớp đã yêu mến, gần gũi cháu hơn.
Phần IV: Tự đánh giá
- Từ nhận thức của bản thân trên cơ sở thực tiễn chọn đề tài và các
biện pháp triển khai đề tài, lớp tôi đã đạt được một số kết quả cụ thể
sau:
- Xây dựng lớp thành một tập thể vững mạnh, mọi thành viên trong
tập thể đều có ý thức vươn lên trong mọi mặt rèn luyện văn hoá cũng
như đạo đức.
- Bước đầu xây dựng dược nề nếp sinh hoạt tập thể sôi nổi phong
phú, có tác dụng giáo dục từng thành viên trong tập thể lớp.
Các em đã được hình thành và phát triển hành vi đạo đức mình vì
bạn, bạn vì mình.
- Xem thêm -