Tài liệu Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng hơn nữa phong trào xây dựng trường học xanh sạch đẹp cấp tiểu học.

BM 01-Bia SKKN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI Đơn vị Phòng Giáo dục Tiểu học Mã số: ................................ (Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM (Ghi đầy đủ tên gọi giải pháp SKKN) Người thực hiện: Lê Minh Thông Lĩnh vực nghiên cứu: - Quản lý giáo dục  - Phương pháp dạy học bộ môn: .............................  (Ghi rõ tên bộ môn) - Lĩnh vực khác: Giáo dục  (Ghi rõ tên lĩnh vực) Có đính kèm: Các sản phẩm không thề hiện trong bản in SKKN  Mô hình  Phần mềm  Phim ảnh  Hiện vật khác BM 01-Bia SKKN BM02-LLKHSKKN SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 1. Họ và tên: Lê Minh Thông 2. Ngày tháng năm sinh: 23/8/1957 3. Nam, nữ: Nam 4. Địa chỉ: Phường Bửu Long thành phố Biên Hoà tỉnh Đồng Nai 5. Điện thoại: 0613842439 (CQ)/ (NR); ĐTDĐ: 0919157574 6. Fax: E-mail: [email protected] 7. Chức vụ: Chuyên viên phòng Giáo dục tiểu học 8. Đơn vị công tác: Sở Giáo dục và Đào tạo Đồng Nai II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO - Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Đại học Sư phạm - Năm nhận bằng: - Chuyên ngành đào tạo: Sinh học III.KINH NGHIỆM KHOA HỌC - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Quản Lý Giáo dục Tiểu học Số năm có kinh nghiệm: 38 năm - Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: 2 BM 01-Bia SKKN BM03-TMSKKN Tên SKKN: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HƠN NỮA PHONG TRÀO XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC XANH - SẠCH - ĐẸP CẤP TIỂU HỌC. A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong đề tài này tôi muốn đề cập đến nội dung: xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp nội dung này không kém phần quan trọng trong Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Thực tế ở tỉnh Đồng Nai trước đây đã có đề tài này vì thế tôi mạnh dạng đề xuất thêm để nâng cao chất lượng hơn nữa về phong trào Xanh - Sạch - Đẹp, qua đó tôi nhận thấy nhiều đơn vị trường học đã quan tâm đến việc xây dựng cảnh quan sư phạm trường, lớp, đa phần trường học việc trang trí đẹp trường, đẹp lớp cũng rất ít được cán bộ quản lí các trường quan tâm đến, bởi một số cán bộ quản lí trường học cho rằng nhiệm vụ chủ yếu trong trường tiểu học chỉ tập trung vào công tác dạy học cho học sinh và tổ chức một số hoạt động giáo dục để phối kết hợp giáo dục học sinh là đủ nên chỉ đầu tư tập trung vào công tác dạy và học là chủ yếu, vệ sinh trường lớp được quan tâm quét dọn sạch sẽ nhưng dáng dấp trường Xanh - Sạch - Đẹp thì rất hiếm thấy và không có sự phối hợp với Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh củng như các ban ngành của địa phương có liên qua để hiệu quả phong trào này được nâng hơn nữa. Hiện nay chất lượng giáo dục của tỉnh nhà dù qua từng năm đang có chiều hướng phát triển đi lên nhưng để có sự phát triển bền vững và thực sự có vị thế ngang tầm với một số tỉnh bạn thì đòi hỏi các nhà lãnh đạo, các cấp quản lí phải có cái nhìn mới và quan tâm thật nhiều đến giáo dục, đặc biệt là giáo dục tiểu học - bậc học nền tảng, làm sao để tạo nên một môi trường giáo dục cả về vật chất lẫn tinh thần an toàn, bình đẳng, tạo hứng thú cho học sinh trong học tập, góp phần đảm bảo quyền được đi học và học hết cấp của học sinh, nâng cao chất lượng giáo dục trên cơ sở tập trung mọi nỗ lực của nhà trường vì người học, với các mối quan tâm thể hiện thái độ thân thiện và tinh thần dân chủ để các em học sinh tiểu học cảm nhận được sự thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với kiến thức trong sách vở, vừa thông qua sự thâm nhập, trải nghiệm của chính bản thân trong các hoạt động ngoại khóa, trong các trò chơi dân gian, các hoạt động tập thể vui mà học và được thầy cô tổ chức trong một môi trường Xanh - Sạch - Đẹp. Như thế, mỗi ngày trẻ em đến trường sẽ là một ngày vui cho học sinh. Từ thực tế đó và từ hiệu quả thiết thực mà phong trào trường học Xanh - Sạch Đẹp đem đến cho các trường tiểu học, đồng thời để nâng cao hơn hiệu quả của giáo dục và đẩy mạnh phong trào xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực, tôi đã nghiên cứu tìm ra một số giải pháp trong công tác quản lí và chỉ đạo xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp và đây cũng chính là lý do mà tôi chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao hơn nữa chất lượng phong trào xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp cấp tiểu học”. 3 BM 01-Bia SKKN B. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI I.Cơ sở lý luận Việc xây dựng trường học Xanh – Sạch – Đẹp là một trong những nội dung quan trọng của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, trường Xanh – Sạch – Đẹp sẽ tạo ra môi trường học tập, sinh hoạt, vui chơi an toàn, hấp dẫn đối với học sinh, giúp các em được phát triển toàn diện, thêm yêu quý trường lớp, thầy cô, bạn bè. Trong môi trường phát triển toàn diện đó, học sinh học tập hứng thú, chủ động tìm hiểu kiến thức dưới sự dìu dắt của người thầy, gắn chặt giữa học và hành, biết thư giãn khoa học, rèn luyện kỹ năng và phương pháp học tập, trong đó những yếu tố hết sức quan trọng là khả năng tự tìm hiểu, khám phá, sáng tạo. Trường học Xanh – Sạch – Đẹp còn giáo dục học sinh ý thức, thói quen giữ gìn, bảo vệ môi trường và tạo sự lan tỏa đến môi trường cộng đồng và gia đình - nơi các em đang sống, đồng thời góp phần hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ ngay từ tuổi học đường. Nhiều ngôi trường Xanh – Sạch – Đẹp đã để lại những dấu ấn và kỷ niệm đẹp trong lòng học sinh bởi những lối đi dưới hàng cây râm mát, những bồn hoa, thảm cỏ xanh tươi, cảnh quan trường lớp hài hòa và có tính thẩm mỹ cao trong mô hình kiến trúc tổng thể, đảm bảo sự phát triển bền vững trong quá trình xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường. Bên cạnh đó, còn thể hiện qua các yêu cầu và quy định về an toàn như: phòng chống học sinh đánh nhau, bạo lực; phòng chống điện giật, cháy nổ, ngộ độc, đuối nước, té ngã, tai nạn giao thông; độ cao bàn ghế phù hợp và phòng học đủ ánh sáng để giảm thiểu bệnh cong vẹo cột sống và cận thị trong học sinh. Thế nhưng hiện tại không phải bất kỳ trường tiểu học nào cũng được quan tâm đầu tư, xây dựng và thực hiện có hiệu quả việc xây dựng trường học Xanh – Sạch – Đẹp, không phải nhà trường nào cũng có biện pháp để thu hút 100% trẻ em đến tuổi đi học thuộc địa bàn phụ trách của trường được đến trường; và đều bảo đảm cho mọi học sinh đều bình đẳng về quyền lợi học tập, ưu tiên các em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, học sinh có học lực kém, khiếm khuyết về cơ thể…, cùng với sự đồng cảm, thân thiện của thầy cô giáo và bè bạn, giúp các em vượt qua những trở ngại của bản thân, hòa đồng với tập thể, tự tin hơn, cố gắng vươn lên trong học tập và rèn luyện trong môi trường sư phạm phù hợp, từ đó hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng học sinh bỏ học; hay không phải trường tiểu học nào cũng quan tâm hướng đến việc tổ chức mọi hoạt động giáo dục trong nhà trường phải tổ chức sao cho thật nhẹ nhàng, vui tươi, hấp dẫn người học nhằm mang lại hiệu quả giáo dục tốt nhất. Bên cạnh đó, số lượng các đơn vị trường học được đánh giá công nhận trường Xanh – Sạch – Đẹp cấp tỉnh của những năm đầu triển khai thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” còn đang ở một vị trí rất khiêm tốn, chỉ có 32/305 trường học được công nhận trường Xanh – Sạch – Đẹp cấp tỉnh, đat tỉ lệ 10.5%. Chính vì thế mà với vai trò là một người quản lí, tôi luôn phải trăn trở, suy nghĩ sáng tạo trong công tác của mình và học tập, vận dụng kinh nghiệm của đồng nghiệp để nâng cao hiệu quả của phòng trào xây dựng trường học Xanh – Sạch – Đẹp nói riêng và phòng trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nói chung, cũng như tìm ra biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học của tỉnh nhà. C. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài 4 BM 01-Bia SKKN Từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, tôi đã xác định việc xây dựng trường học Xanh - Sạch Đẹp đây là một trong những nội dung quan trọng của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Để phong trào này thật sự có chuyển biến và mang lại nhiều hiệu quả, tôi đã đề ra một số biện pháp và tổ chức thực hiện các biện pháp như sau: I. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện - Tham mưu với lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện phong trào trong toàn ngành thật cụ thể, rõ ràng và khả thi; đảm bảo đầy đủ mục đích yêu cầu và các nội dung của phong trào theo chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo để hướng dẫn, chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo; các cơ sở trường học quan tâm triển khai thực hiện phong trào từ tháng 9/2008. Qua quá trình tổ chức thực hiện từng năm đều tiến hành kiểm tra, đánh giá, sơ kết việc thực hiện phong trào ở từng cấp từ cơ sở trường học đến huyện, tỉnh để thảo luận, đánh giá những mặt đã làm được và những mặt còn hạn chế, từ đó đề ra biện pháp thực hiện khắc phục những hạn chế, từng bước nâng cao hiệu quả của phong trào qua từng năm. - Tham mưu lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo ban hành Quyết định về việc quy định tạm thời và chính thức các tiêu chuẩn đánh giá Xanh - Sạch - Đẹp các trường học trong tỉnh. Xây dựng biểu điểm, tiêu chí đánh giá xếp loại trường xanh sạch đẹp cụ thể rõ ràng, với đầy đủ các nội dung, các tiêu chí đánh giá. Đây là cơ sở để các đơn vị trường học tự đánh giá quá trình tổ chức thực hiện phong trào Xanh - Sạch - Đẹp của đơn vị mình, từ đó đề ra biện pháp phấn đấu đạt được đầy đủ các yêu cầu của 13 tiêu chí đề ra: 1. Những qui định chung về trang trí trường lớp, bàn ghề học sinh; (8 điểm) 2. Công tác quy hoạch trồng cây; (14 điểm)* * Chọn cây thích hợp với đặc điểm của trường học. Sân trường có cây xanh che mát khoảng 25% đến 30% diện tích khu trường (hoặc cho ít nhất 1/5 số học sinh đang học được vui chơi lúc trời nắng). Trồng các thảm hoa (thảm cỏ), cây cảnh làm tăng vẻ đẹp của trường. (5 điểm) 3. Tổ chức trồng - chăm sóc và giữ gìn vệ sinh môi trường; (9 điểm) 4. Xanh hóa lớp học và các phòng làm việc của trường; (11 điểm)* * Tạo mảng xanh cho phòng làm việc và lớp học, cây cảnh trồng chậu và treo tường được bố trí thích hợp trong lớp học và các phòng làm việc. (6 điểm) 5. Xây dựng vườn cây học tập; (4 điểm) 6. Giảm thiểu xói mòn đất; (4 điểm) 7. Tiết kiệm điện, nước; (5 điểm) 8. Khu vực vệ sinh; (18 điểm)* 5 BM 01-Bia SKKN * Nhà vệ sinh có bảng chỉ dẫn theo khu vực Nam, Nữ; có hệ thống đèn chiếu sáng; trang trí hình ảnh hoặc khẩu hiệu nhằm giáo dục học sinh tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh chung (tránh nền gạch bóng trơn trợt). 2 điểm - có bảng chỉ dẫn theo khu vực Nam, Nữ: 1 điểm - trang trí các khẩu hiệu, hình ảnh hoặc bảng hướng dẫn nhằm tuyên truyền nhắc nhở học sinh tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh chung: 1 điểm - có hệ thống đèn chiếu sáng: 1 điểm - không đọng nước: 1 điểm (cộng: 6 điểm) 9. Quản lý rác thải; (7 điểm)* * Xử lý chất thải rắn thường xuyên và đúng nơi quy định hợp vệ sinh. - xử lý chất thải rắn thường xuyên: 2 điểm - đúng nơi qui định hợp vệ sinh: 1 điểm (cộng: 3 điểm) 10. Các hoạt động vì môi trường; (8 điểm) 11. Những tác động ảnh hưởng đến môi trường; (5 điểm) 12. Theo dõi sự thay đổi môi trường của nhà trường; (5 điểm) 13. Nơi có điều kiện. (2 điểm) Tổng cộng: 100 điểm Ghi chú: * Khống chế: Tiêu chí 2.2 đạt 3 điểm trở lên; 4.1 đạt 4 điểm trở lên; 8.4 đạt 5 điểm trở lên; 9.2 đạt 2 điểm trở lên mới xếp loại tốt. * Xếp loại: 1. Loại tốt : Từ 80 điểm trở lên. 2. Loại khá : Từ 65 đến dưới 80 điểm. 3. Loại TB : Từ 50 đến dưới 65 điểm. 4. Không xếp loại : Trường đang ở trong hoàn cảnh khó khăn, không thuận lợi (đang xây dựng, lụt lội,… hoặc chưa có khả năng xây dựng Xanh - Sạch - Đẹp). (Xếp loại nhà trường phải kiểm tra, đánh giá tất cả các điểm trường) - Hướng dẫn và quy định rõ ràng quy trình thực hiện cho các đơn vị Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thị, thành phố; các đơn vị trường học trong việc thực hiện phong trào qua từng khâu: tự kiểm tra đánh giá xếp loại, báo cáo đánh giá xếp loại trình cấp trên kiểm tra, đánh giá công nhận;... II. Công tác chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thị, thành phố, các đơn vị trường học trong công tác tổ chức thực hiện 1. Đối với các Phòng Giáo dục và Đào tạo - Chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo báo cáo UBND huyện, thị xã, thành phố về chủ trương triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” và kế hoạch của ngành Giáo dục về việc triển khai thực hiện phong trào này; đồng thời tăng cường việc tham mưu và tranh thủ sự hỗ trợ của HĐND huyện, thị, thành phố; HĐND xã, phường, thị trấn xây dựng nghị quyết về kiên cố hóa trường lớp, có kế hoạch cụ thể để đầu tư, sửa chữa, nâng cấp trường lớp, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn cho học sinh, đảm bảo về cơ sở vật chất cho nhà trường ngày một khang trang và hoàn thiện hơn. 6 BM 01-Bia SKKN - Tổ chức quán triệt Chỉ thị của Bộ trưởng, kế hoạch triển khai phong trào thi đua của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của tỉnh Đồng Nai; phổ biến kịp thời đến các trường những văn bản chỉ đạo về giáo dục môi trường và trường học Xanh - Sạch - Đẹp. - Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện cụ thể, khả thi và phù hợp với tình hình thực tế của cơ sở, đảm bảo các yêu cầu của nội dung theo chỉ thị Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn 2013 – 2016 và triển khai kế hoạch của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, thị, thành phố đến Hiệu trưởng các đơn vị trường học trong địa bàn; thành lập Ban chỉ đạo thực hiện phong trào Xanh - Sạch - Đẹp, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cá nhân chịu trách nhiệm thực hiện các nội dung. - Tổ chức phát động phong trào và tổ chức cho các đơn vị trường học ký cam kết thực hiện ngay từ đầu các năm học. Đồng thời đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền như: ngoài việc tổ chức các buổi lễ phát động, các đơn vị trường học còn đưa vào nội dung sinh hoạt giáo viên chủ nhiệm hàng tuần; tăng cường giáo dục học sinh bằng một số hình thức khác như: pano, áp phích, khẩu hiệu hành động, tổ chức các cuộc thi về môi trường, các buổi sinh hoạt ngoại khóa, các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp,… thông qua nhiều hình thức như: tiểu phẩm, hoạt cảnh, vẽ tranh, kể chuyện,… để lôi cuốn sự chú ý của học sinh toàn trường. - Đẩy mạnh việc thực hiện chỉ đạo điểm một số đơn vị xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp với mô hình mới nâng cao hơn và dành một khoản kinh phí nhất định hằng năm để các trường triển khai các hoạt động Xanh - Sạch - Đẹp nhằm động viên được các cơ sở trường học tích cực tham gia. Có biện pháp tích cực trong công tác biểu dương, khen thưởng để nhân ra diện rộng các điển hình tiên tiến trong phong trào xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn. Tổng hợp số liệu trường đạt xanh sạch đẹp trong từng năm học và biểu dương khen thưởng những đơn vị làm tốt. Một số hình ảnh về việc xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp 7 BM 01-Bia SKKN Trường em Xanh - Sạch - Đẹp Tổ chức tham quan học tập một số trường học trong và ngoài tỉnh cho cán bộ quản lý các trường như các tỉnh: Cà Mau; Vĩnh Long . . . để các cán bộ quản lí trong các đơn vị trường học trên địa bàn tỉnh được giao lưu, chia sẽ kinh nghiệm và học tập kinh nghiệm của các đơn vị ở các tỉnh bạn từ đó nâng cao nhận thức và sáng tạo hơn trong quá trình thực hiện. - Thực hiện tốt quy chế dân chủ trong công tác xã hội hóa giáo dục, đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, huy động các nguồn lực từ các ban ngành đoàn thể địa phương đến Hội Cha mẹ học sinh đều tích cực trong việc đầu tư để các đơn vị trường học làm tốt công tác xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp, tạo môi trường học tập tốt nhất cho con em mình… Thầy cô giáo, phụ huynh cùng học sinh cùng lao động dọn vệ sinh trường - Chỉ đạo các đơn vị trường học trong quá trình thực hiện phong trào xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp cần quan tâm giáo dục môi trường cho học sinh, các 8 BM 01-Bia SKKN trường cần kết hợp chặt chẽ, đồng bộ các nội dung như: cung cấp cho học sinh và giáo viên một số kiến thức cơ bản về môi trường, mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên, tác động tích cực và tiêu cực của môi trường đến đời sống con người. Nâng cao ý thức của giáo viên và học sinh để cả giáo viên và học sinh đều có ý thức xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp. Chỉ đạo cán bộ quản lí giao trách nhiệm cho giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm, giáo viên làm công tác Đội trong nhà trường có kế hoạch và hướng dẫn, hỗ trợ học sinh nhận thấy việc xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp là hoạt động bổ ích, từ đó giúp các em tự thảo luận, đề xuất và chủ động tham gia một số công việc như: quét dọn vệ sinh trường lớp, chăm sóc vườn hoa, cây cảnh, trang trí lớp học tạo môi trường học tập thân thiện và được tham gia vào các hoạt động ngoại khóa của trường để tạo ra các sản phẩm về giáo dục môi trường như tranh vẽ, bài viết, ảnh chụp, sưu tầm, nói chuyện chuyên đề… Và khi học sinh thật sự có ý thức, hành vi và thói quen đúng đối với môi trường học đường, các em sẽ biết giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp ở chính nơi các em đang sống. Giáo viên và học sinh trang trí lớp học của mình Tranh học sinh vẽ về bảo vệ môi trường 2. Đối với các trường tiểu học - Hiệu trưởng chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, chương trình phù hợp với điều kiện ở cơ sở, không quá tải, có sự tham gia phối kết hợp của Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong quá trình thực hiện; Hiệu trưởng phân công cụ thể cho cán bộ, giáo viên chủ trì hoặc phối hợp trong các hoạt động của phong trào thi đua. 9 BM 01-Bia SKKN - Phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp trong Hội nghị cán bộ - công chức, Đại hội các đoàn thể vào đầu năm học tại các trường, tổ chức cho các bộ phận trong nhà trường, các giáo viên các lớp đăng ký thi đua. - Hướng dẫn, định hướng một số biện pháp trong công tác xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp để định hướng cho Hiệu trưởng các trường trong quá trình thực hiện; từ đó phát hiện, bồi dưỡng những cán bộ quản lí năng động sáng tạo bản lĩnh trong cách nghĩ, cách làm để nâng cao hơn hiệu quả và chất lượng phong trào; cụ thể: * Đối với nội dung Xanh: Có thể thực hiện thông qua các biện pháp: + Trồng cây bóng mát như: bằng lăng, nhạc ngựa, xà cừ, me tán, keo tai tượng, hoa sữa,… Chú ý trồng loại cây có tán, bóng mát nhiều mùa; không trồng cây có nhiều sâu hoặc có vỏ, lá, hoa chứa chất độc hại và mùi hôi thối. Có biện pháp thay tháo dần một số cây không có bóng mát nhưng lại gây ảnh hưởng không tốt đến môi trường đất, rễ ăn sâu phá hỏng nền bê tông các trường học như các loại cây: bàng, phượng vĩ,.. + Trồng một ít cây cảnh, chậu cảnh như: tùng, cau cảnh, dừa cảnh, mưng cảnh, …để tạo thêm mảng xanh và vẻ mĩ quan cho trường; có thể trồng cây bụi mọc tự nhiên được cắt tỉa. + Trồng cỏ: Trồng thành thảm cỏ hình vuông, hình chữ nhật, trồng thành hàng dài hai bên lối đi; trồng dưới gốc cây bóng mát; chọn loại cỏ ba lá dễ trồng và dễ kiếm ở địa phương và học sinh có thể chơi đùa được. Ngoài ra có thể phủ xanh và trang trí 10 BM 01-Bia SKKN đẹp cho sân trường, bồn cây cảnh bằng việc trồng và cắt tỉa tạo dáng các thảm xanh thông qua việc trồng các thảm đậu phộng kiểng. + Chú ý độ bao phủ cây xanh trong sân trường tối thiểu khoảng 40%, thảm cỏ khoảng 25 - 30%. Hạn chế bê tông hóa sân trường. Tổ chức thiết kế, đầu tư xây dựng các hòn non bộ tạo cảnh đẹp và không khí trong lành, mát mẻ trong trường học, lên kế hoạch và tổ chức trồng, chăm sóc vườn trường, vườn cây thuốc nam, vườn Tuổi thơ, … vừa có tác dụng làm đẹp, vừa có tác dụng giáo dục học sinh. Chúng em chăm sóc vườn trường * Nội dung Sạch: thực hiện các biện pháp: + Xử lý rác thải: Thùng rác có nắp đậy, để ở hành lang và sân trường với vị trí thuận lợi cho học sinh sử dụng. Nếu có điều kiện, có thể phân loại rác theo 3 nhóm: các loại giấy vụn; nhựa ni lông, kim loại; lá cây, trái cây. + Xử lý hệ thống cống rãnh, nước thải: Xử lý ngầm chống mùi hôi; cống rãnh phải có tấm đậy an toàn, không có hố nước đọng gây ô nhiễm và tạo điều kiện cho muỗi sinh sản. + Có nguồn nước sạch: Đủ nước uống cho học sinh hàng ngày (bình nóng lạnh, bình nước khoáng, bình nước đun sôi để nguội,…); xây dựng hệ thống máng nước rửa mặt, tay chân cho học sinh trước khi vào lớp học (khoảng 10 vòi cho 300 học 11 BM 01-Bia SKKN sinh), kết hợp trang trí một số khẩu hiệu, hình ảnh giáo dục tuyên truyền cho học sinh về giữ vệ sinh cá nhân như: các bước rửa tay sạch, giữ vệ sinh là bảo vệ sức khỏe; hãy giữ vệ sinh bạn nhé!,…. + Giải quyết tốt khu vệ sinh: Nhà vệ sinh phải thoáng mát, đủ ánh sáng, có mái che và lối đi sạch sẽ nối với hành lang lớp học. Có thể chọn trồng một ít cây cảnh xung quanh khu vực vệ sinh để tạo cảm giác nhẹ nhàng và ý thức sử dụng bảo quản cho học sinh. Chú ý hố tiêu, hố tiểu đáp ứng đủ cho số lượng học sinh sử dụng, không có mùi hôi, có thể sử dụng máng tiểu bằng loại tôn inox để dễ giội rửa. Cần tách riêng nhà vệ sinh giáo viên và học sinh, nhà vệ sinh nam và nữ. + Xử lý tiếng ồn: Sắp xếp bố trí hợp lý về thời gian, vị trí sân chơi bãi tập, phòng học, phòng làm việc, giờ ra chơi, giờ học nhạc, giờ chuyển tiết để đảm bảo hoạt động dạy học và sinh hoạt của trường diễn ra một cách thuận lợi và hiệu quả. + Đảm bảo bầu không khí trong lành, không bị ô nhiễm trong sân trường, lớp học. * Nội dung Đẹp - An toàn: + Trước hết phải tạo được môi trường xanh và sạch, có cảnh quan hài hòa và tính thẩm mỹ trong mô hình kiến trúc tổng thể. Trường có quy hoạch hợp lý, đảm bảo sự phát triển bền vững trong quá trình xây dựng cơ sở vật chất cảnh quan môi trường. Một số bồn hoa với nhiều màu sắc rực rỡ sẽ làm tăng vẻ đẹp của trường, chọn trồng loài hoa nở được nhiều mùa trong năm. + Xây dựng những quy định, biểu bảng, áp phích, hình ảnh tuyên truyền về nếp sống văn minh, lối sống tiết kiệm để nhắc nhở học sinh chú ý thực hiện. Trang phục học sinh cần giản dị, gọn gàng, sạch sẽ, màu sắc không loè loẹt. Áo trắng quần xanh là trang phục tương đối trung hoà phù hợp với học sinh phổ thông, được nhiều người đồng tình chấp nhận. Đồng phục học sinh có thể thực hiện theo trường, theo lớp, theo ngày, theo mùa. Có môi trường bạn hữu thân thiện giữa học sinh với học sinh, học sinh với thầy cô giáo, giữa học sinh với cây xanh thảm cỏ bồn hoa, bàn ghế, lớp học, sân trường. + Nội dung đẹp còn được thể hiện qua các yêu cầu và quy định về an toàn: phòng chống học sinh đánh nhau, bạo lực học đường; phòng chống điện giật, cháy nổ; phòng chống ngộ độc, đuối nước, té ngã; phòng chống tai nạn giao thông; có lối đi của 12 BM 01-Bia SKKN xe lăn từ sân trường vào hành lang lớp học cho học sinh khuyết tật; độ cao bàn ghế phù hợp và phòng học đủ ánh sáng để giảm thiểu bệnh cong vẹo cột sống và cận thị trong học sinh. 3. Một số biện pháp chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo triển khai, hướng dẫn các cơ sở trường học tổ chức thực hiện phong trào: Để phong trào xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp thật sự đi vào chiều sâu và đạt được kết quả tốt đẹp, thì người trực tiếp tổ chức thực hiện giữ vai trò then chốt nhất; trong ngành giáo dục lực lượng đó không ai khác ngoài các cơ sở trường học. Vì thế công tác chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị trường học trong việc thực hiện phong trào này luôn được tôi chú trọng và nghiêm túc triển khai cho các phòng Giáo dục và Đào tạo để các phòng Giáo dục tăng cường công tác chỉ đạo các cán bộ quản lí trường học, giáo viên và học sinh tập trung thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp sau: - Đối với cán bộ quản lý nhà trường: + Triển khai cụ thể đến từng giáo viên nội dung yêu cầu, tiêu chí trường học Xanh - Sạch - Đẹp; cuối năm học tự đánh giá theo kế hoạch của trường đã đề ra. Hoàn chỉnh bản đồ quy hoạch của trường, hình thành ban Xanh - Sạch - Đẹp cấp cơ sở. Tổ chức một số hoạt động nội khóa và ngoại khóa về giáo dục môi trường theo từng chủ đề cho học sinh. Giao trách nhiệm cụ thể cho các lớp về việc giữ gìn và chăm sóc cây xanh, thảm cỏ, bồn hoa, trường lớp. Thực hiện những cách đánh giá đo nghiệm như ảnh chụp, băng hình, nhật ký để làm rõ sự thay đổi cảnh quan môi trường của trường qua mỗi năm học. + Ban Giám hiệu luôn thúc đẩy phong trào trên cơ sở thường xuyên theo dõi và kết hợp với tổ kiểm tra của nhà trường, kiểm tra việc thực hiện phong trào xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp; tổ chức cho đội cờ đỏ kiểm tra và nhắc nhở các lớp hàng ngày trong việc thực hiện giữ gìn vệ sinh môi trường. Thường xuyên tham gia làm vệ sinh giữ gìn cảnh quan môi trường và tác động giáo dục với các thành viên khác. Hàng tuần tổ chức cho học sinh lao động làm vệ sinh trong lớp học, khuôn viên và xung quanh nhà trường vừa giữ gìn cảnh quan, vệ sinh vừa giáo dục ý thức tự giác cho học sinh. + Nhà trường luôn nhắc nhở từng cá nhân phải là những tấm gương về bảo vệ, giữ gìn môi trường Xanh - Sạch - Đẹp như: tự giác thu nhặt rác, không vứt rác bừa bãi - không đúng nơi quy định; mỗi thầy cô giáo phải là tấm gương cho học sinh noi theo, dạy các em ý thức, trách nhiệm đối với việc giữ gìn và bảo vệ môi trường Xanh - sạch - đẹp. Đồng thời tiến hành sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm khen thưởng kịp thời những cá nhân và tập thể có thành tích tốt trong việc thực hiện phong trào; đồng thời cũng phê bình nhắc nhở những tập thể cá nhân chưa thực hiện tốt. Bên cạnh đó Nhà trường còn có biện pháp để vận động nhân dân xung quanh khu vực trường cùng thực hiện giữ gìn vệ sinh chung. + Song song với những việc làm trên, các đơn vị trường học cũng cần tổ chức các phong trào Tết trồng cây, làm tốt công tác xây dựng, chăm sóc cảnh quan môi trường Xanh - Sạch - Đẹp; Đội thiếu niên, Trạm y tế địa phương, Hội cựu chiến binh . . . các đơn vị phối hợp tổ chức các cuộc thi, liên hoan văn hóa dân gian, thi vẽ tranh, thi tuyên truyền trong các hội trại, ngày hội, tiêu biểu như Ngày hội “Văn hóa dân gian”; “Giao lưu Văn hóa dân tộc”; “Hội trại về nguồn”,… đây là một trong những 13 BM 01-Bia SKKN nội dung hoạt động dễ thu hút học sinh tham gia, tạo được sự hứng thú và thân thiện trong học sinh, giữa thầy và trò, đẩy mạnh công tác giáo dục toàn diện cho học sinh trong môi trường học tập thân thiện, an toàn… thông qua đó có sự tác động mạnh đến các tổ chức chính quyền, đoàn thể của địa phương, phụ huynh học sinh (nhất là những phụ huynh nhiệt huyết với phong trào cây cảnh) có sự đồng thuận cao, hết lòng phối kết hợp với nhà trường trong việc thực hiện phong trào xây dựng trường học Xanh Sạch - Đẹp toàn nói riêng và trong việc phối kết hợp giáo dục học sinh nói chung. - Đối với giáo viên: Tùy theo đối tượng học sinh từng lớp, từng cấp học, giáo viên giúp học sinh hiểu rõ một số yêu cầu về xây dựng và giữ gìn trường học Xanh - Sạch - Đẹp; thực hiện có hiệu quả việc khai thác nội dung kiến thức giáo dục môi trường thông qua các môn học trong chương trình giảng dạy. Ngoài kế hoạch của trường, giáo viên chủ động thực hiện các hoạt động Xanh - Sạch - Đẹp của lớp phụ trách; gương mẫu trước học sinh về việc giữ gìn bảo vệ môi trường Xanh - Sạch - Đẹp. - Đối với học sinh: + Học sinh luôn có ý thức và hành động tự giác giữ gìn môi trường Xanh Sạch - Đẹp ngay từ ngày đầu tiên bước chân đến trường và thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi. Học sinh từng em, từng nhóm được trực tiếp tham gia các việc làm cụ thể hàng ngày, hàng tuần về xây dựng lớp học, trường học của mình ngày càng Xanh - Sạch Đẹp hơn thông qua các việc làm cụ thể như: trồng cây, chăm sóc cây, vệ sinh trường lớp, xây dựng môi trường học tập, lớp học thân thiện;…. + Trong cả năm học, các em tích cực tham gia một số hoạt động ngoại khóa của trường để tạo ra các sản phẩm về giáo dục môi trường như bài viết, tranh vẽ, ảnh chụp, sưu tầm… Cuối mỗi học kỳ và cuối năm học, các em được tham gia nhận xét đánh giá về cái tốt, cái chưa tốt, đề xuất việc cần làm tiếp theo về môi trường của trường dù là một ý kiến rất nhỏ hoặc chưa đúng, chưa đầy đủ. 4. Trong công tác kiểm tra, đánh giá, tuyên dương khen thưởng nhân rộng điển hình - Thúc đẩy, hướng dẫn các trường thực hiện phong trào thi đua, tổ chức khảo sát định kỳ để đánh giá được mức độ tiến bộ của các trường học trong việc thực hiện xây dựng trường học Xanh – Sạch – Đẹp và đánh giá hiệu quả của việc thực hiện đó đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; phát hiện những khó khăn, vướng mắc ở mỗi trường trong quá trình thực hiện phong trào thi đua để kịp thời có biện pháp giúp đỡ. - Kết hợp nhiều hình thức kiểm tra đánh giá các trường như: thường xuyên, định kỳ, đột xuất, để tư vấn, thúc đẩy kịp thời các đơn vị trường học và đưa vào tiêu chí thi đua năm học. - Tổ chức sơ kết đánh giá, tuyên dương nhân rộng điển hình kịp thời tạo động lực phấn đấu và thi đua thực hiện giữa các đơn vị với nhau. III. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI Việc xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp đã tạo ra được một sự chuyển biến rất lớn trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; cảnh quan môi trường của nhiều đơn vị trường học được giữ gìn phù hợp với môi trường sư phạm; ý thức của cán bộ nhân viên và học sinh được nâng lên; tạo nếp sống văn hóa trong nhà trường, góp phần giáo dục nền 14 BM 01-Bia SKKN nếp, kỷ cương, tính cẩn thận và bảo vệ môi trường cho học sinh, từ đó nâng số lượng trường đã được công nhận trường đạt chuẩn văn hóa ngày một tăng lên. Trong việc huy động học sinh, phụ huynh, các nhà hảo tâm, các tổ chức xã hội trên địa bàn tham gia đóng góp, hỗ trợ kinh phí để triển khai việc trồng cây xanh, cây cảnh trong khuôn viên nhà trường; đầu tư, trang thiết bị phục vụ tốt hơn cho việc dạy và học có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều đơn vị trường học đã huy động cha mẹ học sinh đóng góp hàng nghìn ngày công và tiền của để san lấp, trồng cây, xây nhà xe, giếng nước, nhà bếp và mua sắm các đồ dùng, thiết bị phục vụ học tập và giảng dạy, với kinh phí mỗi năm lên tới hàng trăm triệu đồng. Qua đó, xây dựng được ý thức tự giác và thói quen tích cực tham gia giữ vệ sinh các công trình công cộng, vệ sinh môi trường, lớp học và cá nhân, giáo dục nếp sống văn hóa, văn minh đô thị. Các trường học đã đầu tư kinh phí và huy động các nguồn hỗ trợ từ các tổ chức, đoàn thể, các nhà hảo tâm để cải tạo, sửa chữa, xây dựng mới công trình vệ sinh và mua sắm, trang bị hệ thống nước sạch sinh hoạt. Đến nay, 100% trường học trên địa bàn tỉnh có công trình vệ sinh và công trình nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Đa phần học sinh đã dần hình thành thói quen tốt và luôn ý thức giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, không để tình trạng nhà vệ sinh gây ảnh hưởng xấu đến lớp học và cảnh quan môi trường. Số lượng và chất lượng phong trào có sự chuyển biến và tăng dần số trường được kiểm tra, đánh giá và công nhận trường Xanh - Sạch - Đẹp cấp tỉnh qua từng năm từ năm 2013 đến năm 2016, cụ thể. Hơn thế, hiện tại toàn tỉnh có 239/305 trường có khuôn viên cây xanh, cây cảnh được quy hoạch thoáng mát, sạch đẹp, đủ điều kiện được đánh giá, công nhận trường Xanh - Sạch - Đẹp cấp tỉnh chiếm 87.4%, trong đó có nhiều địa phương là huyện nghèo, kinh tế khá khó khăn nhưng lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, cán bộ quản lí các trường học rất quan tâm đầu tư và thực hiện tốt phong trào; số trường đạt trường Xanh - Sạch - Đẹp cấp tỉnh chiếm tỉ lệ khá cao, điển hình như các huyện: Vĩnh Cửu (100 %), Cẩm Mỹ (100 %), Long Khánh (100 %), Thống Nhất (90,9 %), Trảng Bom (84,4 %), Xuân Lộc (80 %), Biên Hòa (78,6 %) . Hiệu quả của phòng trào chuyển biến và phát triển khá rõ nét cũng đồng nghĩa với chất lượng các hoạt động giáo dục trong các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh cũng đang dần dần phát triển vững chắc và ngày mỗi khởi sắc hơn. IV. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Qua quá trình thực hiện trường học xanh sạch đẹp và giáo dục môi trường cho học sinh cần kết hợp chặt chẽ, đồng bộ ba nội dung: - Tạo điều kiện giúp học sinh và cả giáo viên một số kiến thức cơ bản ban đầu về môi trường, mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên, tác động tích cực và tiêu cực của môi trường đến đời sống con người. - Trong từng hoạt động xanh sạch đẹp chủ yếu phải xuất phát từ học sinh, giáo viên dự kiến kế hoạch và hướng dẫn, hỗ trợ giúp học sinh tự nhận thấy, tự thảo luận đề xuất và chủ động tham gia công việc. Hết sức chú ý không làm thay học sinh những công việc các em tự tổ chức được, tự làm được. Tạo cho học sinh thật sự có hành vi và 15 BM 01-Bia SKKN thói quen đúng đối với môi trường các em đang sống, và không ai giữ gìn bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp tốt hơn bằng chính các em. Công tác xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp đạt hiệu quả và giảm bớt sức ép cho các trường học trong quá trình chuẩn bị, để giảm bớt sức ép cho các đơn vị trường học, tạo sự chủ động và sáng tạo cho các cán bộ quản lí đầu tư và thực hiện tốt hơn công tác quản lí của mình, từng bước phát triển nhà trường, phát triển giáo dục địa phương. NGƯỜI THỰC HIỆN (Ký tên và ghi rõ họ tên) Lê Minh Thông 16 BM 01-Bia SKKN BM04-NXĐGSKKN SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI Đơn vị Phòng GDTH ––––––––––– CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc –––––––––––––––––––––––– Biên Hòa, ngày 30 tháng 5 năm PHIẾU NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Năm học: 2016 - 2017 ––––––––––––––––– Tên sáng kiến kinh nghiệm: . Một số biện pháp nâng cao hơn nữa chất lượng phong trào “Xây dựng trường học Xanh - Sạch - Đẹp cấp tiểu học” Họ và tên tác giả: Lê Minh Thông. Chức vụ: Chuyên viên. Đơn vị: Phòng Giáo dục Tiểu học, Sở Giáo dục và Đào tạo Đồng Nai. Lĩnh vực: (Đánh dấu X vào các ô tương ứng, ghi rõ tên bộ môn hoặc lĩnh vực khác) - Quản lý giáo dục  - Phương pháp dạy học bộ môn: ...............................  - Phương pháp giáo dục  - Lĩnh vực khác: ........................................................  Sáng kiến kinh nghiệm đã được triển khai áp dụng: Tại đơn vị  Trong Ngành  1. Tính mới (Đánh dấu X vào 1 trong 3 ô dưới đây) - Đề ra giải pháp thay thế hoàn toàn mới, bảo đảm tính khoa học, đúng đắn  - Đề ra giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, bảo đảm tính khoa học, đúng đắn  - Giải pháp mới gần đây đã áp dụng ở đơn vị khác nhưng chưa từng áp dụng ở đơn vị mình, nay tác giả tổ chức thực hiện và có hiệu quả cho đơn vị  2. Hiệu quả (Đánh dấu X vào 1 trong 5 ô dưới đây) - Giải pháp thay thế hoàn toàn mới, đã được thực hiện trong toàn ngành có hiệu quả cao  - Giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, đã được thực hiện trong toàn ngành có hiệu quả cao  - Giải pháp thay thế hoàn toàn mới, đã được thực hiện tại đơn vị có hiệu quả cao  - Giải pháp thay thế một phần giải pháp đã có, đã được thực hiện tại đơn vị có hiệu quả  - Giải pháp mới gần đây đã áp dụng ở đơn vị khác nhưng chưa từng áp dụng ở đơn vị mình, nay tác giả tổ chức thực hiện và có hiệu quả cho đơn vị  3. Khả năng áp dụng (Đánh dấu X vào 1 trong 3 ô mỗi dòng dưới đây) - Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách: Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành  - Đưa ra các giải pháp khuyến nghị có khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và dễ đi vào cuộc sống: Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành  - Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc có khả năng áp dụng đạt hiệu quả trong phạm vi rộng: Trong Tổ/Phòng/Ban  Trong cơ quan, đơn vị, cơ sở GD&ĐT  Trong ngành  Xếp loại chung: Xuất sắc  Khá  Đạt  Không xếp loại  Cá nhân viết sáng kiến kinh nghiệm cam kết không sao chép tài liệu của người khác hoặc sao chép lại nội dung sáng kiến kinh nghiệm cũ của mình. Tổ trưởng và Thủ trưởng đơn vị xác nhận sáng kiến kinh nghiệm này đã được tổ chức thực hiện tại đơn vị, được Hội đồng khoa học, sáng kiến đơn vị xem xét, đánh giá, cho điểm, xếp loại theo quy định. Phiếu này được đánh dấu X đầy đủ các ô tương ứng, có ký tên xác nhận của tác giả và người có thẩm quyền, đóng dấu của đơn vị và đóng kèm vào cuối mỗi cuốn sáng kiến kinh nghiệm. NGƯỜI THỰC HIỆN SKKN (Ký tên và ghi rõ họ tên) XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN (Ký tên và ghi rõ họ tên) 17 THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ (Ký tên, ghi rõ họ tên và đóng dấu của đơn vị) BM 01-Bia SKKN 18