Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Sáng kiến kinh nghiệm Skkn hiệu trưởng tổ chức,điều hành hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn tro...

Tài liệu Skkn hiệu trưởng tổ chức,điều hành hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường thpt.

.DOC
20
468
129

Mô tả:

HIỆU TRƯỞNG TỔ CHỨC,ĐIỀU HÀNH HOẠT ĐỘNG SƯ PHẠM SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN TRONG TRƯỜNG THPT Trong bài trả lời phỏng vấn báo Giáo dục Thời Đại của Phó thủ tướng chính phủ, nguyên bộ trưởng bộ GD&ĐTNguyễn Thiện Nhân đăng trên tạp chí Giáo dục Thời Đại tháng 01/2008 có viết: “ Ngành giáo dục đào tạo là ngành quan trong nhất để tái tạo con người Việt Nam về mặt văn hóa, lịch sử nhân sinh. Quá trình giáo dục là quá trình tái tạo dân tộc. Không có giáo dục thì không có con người Việt Nam, không hiểu văn hóa, lịch sử sẽ không có lòng tự hào Việt Nam. Đó là hành trang chỗ dựa để hội nhập. Mặt khác giáo dục cũng là môi trường quan trọng nhất để chuẩn bị cho khả năng đổi mới của mỗi con người, mỗi quốc gia.” Quan điểm của Phó thủ tướng về vị trí “quốc sách hàng đầu” của Giáo dục là lẽ tất yếu phù hợp với chiến lược phát triển đất nước trong thời kì đổi mới đất nước và hội nhập thế giới. Để thực hiện chiến lược giáo dục lâu dài đó công tác quản lý và đổi mới quản lý đang là yếu tố then chốt. Từ năm 2009 đến nay chủ đề các năm học được tập trung “đổi mới quản lý”, đổi mới quản lý một cách toàn diện. Điều đó nói lên một thực tế không thể chối cãi là: vai trò quản lý của Hiệu trưởng ở các trường học (nói chung) , khối THPT nói riêng quyết định sự thành bại của đổi mới giáo dục. Trong khuôn khổ ở một trường học bình thường tôi rút ra bài học về công tác quản lý: Tổ chức, điều hành hoạt động tổ chuyên môn trong trường THPT. I. Lý do chọn đề tài: 1. Tính cấp thiết của đề tài: a. Cơ sở lý luận: Hiện nay, cuộc cách mạng khoa học công nghệ phát triển ngày càng cao, càng nhanh như vũ bão. Kinh tế tri thức ngày càng nổi bật trong quá trình phát triển lực lượng sản xuất. Trong bối cảnh đó, giáo dục đã trở thành nhân tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế xã hội. Các nước trên thế giới kể cả những nước đang phát triển 1 đều coi giáo dục là nhân tố hàng đầu quyết định sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia. Đối với Việt Nam, Đảng và nhà nước đã đặt giáo dục, đào tạo vào vị trí cao. Ngay từ khi nước giành chính quyền 1946. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”. Xác định rõ ý nghĩa quan trọng của giáo dục, đào tạo nên Người đã cho thực hiện 3 cuộc cách mạng, đồng thời trong đời sống chính trị lúc bấy giờ diệt giặc đói; giặc dốt và giặc ngoại xâm. Từ đó đến nay, qua bao thăng trầm của lịch sử Đảng ta vẫn luôn đề cao vai trò quan trọng của giáo dục, đào tạo. Qua các kì đại hội VI, VII, VIII, IX, X và XI tư tưởng đó vẫn được giữ vững, bổ sung và hoàn thiện. Đặc biệt Nghị quyết trung ương 2 khóa VIII đã xác định phát triển giáo dục và đào tạo là “quốc sách hàng đầu”, là nền tảng động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước. Đảng ta đã xác định phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020 bao gồm: xây dựng nền giáo dục tiên tiến, mang đậm bản sắc dân tộc, đáp ứng nhu cầu của sự nghiệp cộng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Trong đó có những nhiệm vụ và giải pháp là: - Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, coi trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống cho học sinh sinh viên, mở rộng quy mô giáo dục hợp lý. - Đổi mới mạnh mẽ quản lý nhà nước đối với giáo dục và đào tạo. - Xây dựng đội ngủ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng. - Tiếp tục đổi mới chương trình tạo chuyển biến mạnh mẽ và phương pháp giáo dục - Tăng cường nguồn lực cho giáo dục. b. Cơ sở thực tiễn: - Thực tế giáo dục của nước nhà từ sau thời kì đổi mới 1986 đã có nhiều thành tựu đáng kể. “ Sự nghiệp giáo dục đào tạo của nước ta đã được phát triển và được đầu tư 2 nhiều hơn” (Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc làn thứ X). Tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Trong đó hiệu quả quản lý không phải là không có. - Trường THPT Tam Phước được sự chỉ đạo trực tiếp của Sở GDĐT. Những năm qua đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo dục đào tạo mà nhân dân đã giao phó. Đặc biệt đối với công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn. Cụ thể: - Giáo viên đạt chuẩn: 100% - Đội ngũ quản lý: thạc sỹ 100% - Đội ngũ giáo viên: 15 thạc sỹ - Tổ chuyên môn: 8 Các tổ cơ bản đã độc lập: Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, TD, Quốc phòng; còn lại 2 tổ ghép: Sinh – KT và Sử - Địa – GDCD. - Hoạt động tổ chuyên môn: 2 lần/tháng, trong đó tập trung đầu tư cho bàn về chuyên môn - Tổ chức chuyên đề cấp trường: 8chuyên đề /năm/trường - Chuyên đề cấp tổ: 23 chuyên đề / tổ. - chuyên đề cấp đề chiến sỹ thi đua 41 - Dự giờ, góp ý cho giáo viên: 8 tiết/HK/GV. - Giáo viên tập sự: 16 tiết/HK - Ngoại khóa: 2 buổi/năm/tổ. Những con số cụ thể trên thể hiện một phần hoạt động của tổ chuyên môn trong năm học. 2. Tính mới đề tài: - Đứng ở tầm nhìn chiến lược của một nhà quản lý đầu tư vào công tác chuyên môn của trường học,nâng cao chất lượng giáo dục là điều tất yếu. Nó hoàn toàn phù hợp với đường lối đổi mới và phát triển giáo dục của Đảng và nhà nước. Vì vậy về mặt đề tài không mới, nhưng đưa ra những biện pháp cụ thể phù hớp với hoàn cảnh thực tế của Trường THPT Tam Phước là hoàn toàn mới. 3 - Trong công tác quản lý, đầu tư vào nhiệm vụ mũi nhọn của hoạt động chuyên môn có ý nghĩa quyết định chất lượng đào tạo. Hoạt động của tổ chuyên môn có hiệu quả góp phần phát triển toàn diện đạo đức cũng như nghiệp vụ chuyên môn vững vàng của người làm nghề dạy học. II. Thực trạng trước khi thực hiện đề tài: 1. Thuận lợi: - Được sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Sở GD&ĐT. - Chi bộ, ban giám hiệu nhà trường nhận thức sâu sắc ý nghĩa vai trò quan trọng của hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường. - Hầu hết các tổ chuyên môn độc lập nên sinh hoạt chuyên môn thuận lợi, đồng nhất. - Việc giám sát, kiểm tra được thực hiện chặt chẻ thường xuyên. - Bản than tổ trưởng và giáo viên tổ chuyên môn luôn ý thức được tự học hỏi trong tổ để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ. 2. Khó khăn: - Cơ sở vật chất nhà trường chưa đồng bộ (thiếu phòng bộ môn) nên chỉ sinh hoạt vào ngày thứ 7 của mỗi tuần. - Giáo viên phải đầu tư bài giảng, chuẩn bị kỹ nội dung trước khi sinh hoạt. - Sinh hoạt tổ chuyên môn mất thời gian, trong khi đó nhiều vấn đề giáo viên có thể dễ dàng tìm được trên Internet. - Các buổi sinh hoạt chuyên môn không được tính vào giờ thực tế làm việc trên lớp của giáo viên. 4 3. Số liệu thống kê: - Bảng số liệu thống kê kết quả hội giảng cấp trường của các tổ CM từ 2010 2013. Môn Toán Lý Hóa Sinh Văn Sử Địa GDCD Tổng số 2010 4 2 2 1 5 1 1 1 17 2011 6 4 3 2 7 1 1 1 25 2012 8 5 3 2 8 2 1 1 30 2013 9 7 5 3 9 2 2 1 39 III. Nội dung đề tài: 1. Cơ sở lý luận: - Trong trường học nói chung và trường THPT nói riêng hoạt động sư phạm của tổ chuyên môn là một hoạt động trọng tâm của nhiệm vụ dạy học. Nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc nâng cao kiến thức và kĩ năng nghiệp vụ sư phạm của giáo viên cũng như nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Chính vì vậy hoạt động sư phạm của các tổ (nhóm) chuyên môn luôn được các Hiệu trưởng nhà trường chú trọng, đề cao. a. Điều lệ trường cơ sở, trường THPT và trường phổ thông nhiều cấp học (ban hành theo thông tư số 12/2011/TT-BDGĐT ngày 28/3/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo) quy định ở điều 16 về tổ chuyên môn như sau: - Thứ nhất: “ Hiệu trưởng, các phó hiệu trưởng, giáo viên, viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục, các bộ phận làm công tác tư vấn cho học sinh của trường trung học được tổ chức thành tổ chuyên môn theo môn học, nhóm học hoặc nhóm các hoạt động ở trường THCS, THPT. Mỗi tổ chuyên môn có tổ trưởng từ 1 đến 2 tổ phó 5 chịu sự quản lý chỉ đạo của Hiệu trưởng do Hiệu trưởng bổ nhiệm trên cơ sở giới thiệu của Tổ chuyên môn và giao nhiệm vụ vào đầu năm học”. - Thứ 2: “Tổ chuyên môn có những nhiệm vụ sau: + Xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động chung của Tổ hướng dẫn xây dựng và quản lý kế hoạch cá nhân của tổ viên theo kế hoạch dạy học, phân phôi chương trình và các hoạt động giáo dục khc1 của nhà trường. + Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ, tham gia đánh giá xếp loại các thành viên của tổ theo quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học và các quy định khác hiện hành + Giới thiệu tổ trưởng, tổ phó. + Đề xuất khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên” - Điều 19 của điều lệ quy định quyền hạn và nhiệm vụ của Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trong đó có nhiệm vụ: + Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các hội đồng tư vấn trong nhà trường; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó; đề xuất các thành viên của Hội đồng trường trình cấp có thẩm quyền quyết định; + Quản lý giáo viên, nhân viên; quản lý chuyên môn; phân công công tác, kiểm tra, đánh giá xếp loại giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên, nhân viên; thực hiện việc tuyển dụng giáo viên, nhân viên; ký hợp đồng lao động; tiếp nhận, điều động giáo viên, nhân viên theo quy định của Nhà nước; Như vậy quản lý hoạt động sư phạm tổ chuyên môn là một trong những việc không thể thiếu được trong công tác quản lý của Hiệu trưởng nhà trường. Hàng tháng Hiệu trưởng (hoặc phó hiệu trưởng) họp các tổ chuyên môn chỉ đạo các tổ chuyên môn và kế hoạch các tổ chuyên môn. Đồng thời yêu cầu các tổ trưởng chuyên môn báo cáo tình hình giảng dạy của giáo viên và tình hình học tập của học sinh trong phạm vi tổ quản lý. Hiệu trưởng cũng phải thường xuyên sắp xếp thời gian tham dự các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn để theo dõi chỉ đạo kịp thời. 6 - Cùng với những quy định của điều lệ trường THPT, các quy đinh về đánh giá, xếp loại giáo viên cuối năm học, quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học phổ thông đều đưa ra những tiêu chí về việc thực hiện các hoạt động tổ chuyên môn (TT 30/BGDĐT – về chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học và TT 29/ BGDĐT – về chuẩn hiệu trưởng, phó hiệu trưởng), Tóm lại: - Hoạt động sư phạm của tổ chuyên môn trong các trường học nói chung và THPT nói riêng được xếp ở vị trí hàng đầu trong các hoạt động sư pham của trường học. Các tổ chuyên môn vận hành tốt thì cỗ máy hoạt động của nhả trường mới có thể chuyển động liện tục đúng tiến độ và mang lại hiệu quả cao nhất. Mỗi khi một tổ chuyên môn nào đó bị trục trặc thì tất yếu hoạt động của nhà trường cũng trở nên tắc nghẽn và trì trệ. Chính vì thế để đẩy mạnh các hoạt động dạy và học trong trường học đưa lại hiệu quả cao nhất không thể không đầu tư vào hoạt động sư phạm tổ chuyên môn. 2. Cơ sở thực tế: - Như phần cơ sở lý luận ở trên tôi đã trình bày năng lực lãnh đạo, chỉ đạo công tác chuyên môn được coi là một năng lực quan trọng bậc nhất của Hiệu trưởng. Nhưng trên thực tế không nhiều Hiệu trưởng quan tâm đến việc chỉ đạo hoạt động sư phạm tổ chuyên môn. Một số Hiệu trưởng giao phó cho Phó hiệu trưởng hoặc khoán trắng cho tổ trưởng chuyên môn. Chính vì vậy sinh hoạt tổ chuyên môn ngày càng mang tính hình thức, rơi vào sinh hoạt hành chính,sự vụ. Điều này được nhắc rất nhiều trong các kì thanh tra sư phạm ở các nhà trường. Có thể dẫn ra đây một số nguyên nhân làm ảnh hưởng đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động sư phạm của Hiệu trưởng: - Dù trước đây Hiệu trưởng đã là một giáo viên giỏi nhưng khi được giáo viên quản lý, người Hiệu trưởng không còn nhiều thời gian đầu tư cho mũi nhọn công tác chuyên môn. - Hiệu trưởng cũng chỉ được đào tạo chuyên sâu ở một môn học, ngành học nào đó. - Giáo viên giỏi không coi trọng việc Hiệu trưởng dự giờ thăm lớp, dự các buổi sinh hoạt chuyên môn và góp ý về phương pháp cho tổ, cá nhân. Thậm chí họ còn cho 7 rằng, Hiệu trưởng “thỏ mũi” vào công việc của họ. Việc dự sinh hoạt của Hiệu trưởng trở nên hình thức khiến nhiều Hiệu trưởng phải nao núng. - Các tiêu chuẩn đề bạt cán bộ liên quan nhiều đến tuổi tác, đến giới tính, năng lực quản lý và sự tín nhiệm hơn là năng lực chỉ đạo công tác giảng dạy. - Một thực tế nữa cần điểm ra đây là các cơ quan quản lý cấp trên luôn quan tâm nhiều đến hiệu quả quản lí, đến việc chấp hành các quy chế quản lý và sự ổn định của nhà trường hơn là việc chỉ đạo giảng dạy - Khá nhiều Hiệu trưởng cho rằng nhiệm vụ chính của họ tạo ra một môi trường và kế hoạch dạy và học thuận lợi giúp giáo viên hoàn thành tốt công việc chứ không phải chỉ có chỉ đạo công tác giảng dạy. Tất cả những lí do trên tạo ra sự sao nhãng một cách chính đáng của các Hiệu trưởng đối với công tác quản lý chuyên môn. - Là một người làm công tác quản lý còn non trẻ (hơn 10 năm) bản thân tôi cũng đã có lúc không thoát khỏi những lúng túng trên. Bởi khối lượng công việc của người làm quản lí quả là đồ sộ so với công việc của một phó Hiệu trưởng hay giáo viên bình thường. Trong khi đó những gì được dạy về lý thuyết trong chương trình cấp chứng chỉ quản lý cho cán bộ quản lý lại hết sức ít ỏi so với thực tế. Nó giống như hạt cát trong đại dương mênh mông, đứng trước nó người ta cảm thấy rợn ngợp, mất hết tự tin. Có nhiều lúc tôi cảm thấy mệt mỏi, mất cân bằng. Nhưng dần dần bằng sự nỗ lực bản than, một năm tích luỹ một ít kinh nghiệm nhỏ nhoi, cộng thêm sự học hỏi ở bạn bè đồng nghiệp tôi có đủ mạnh dạn để tiến hành từng hoạt động quản lý một cách bài bản, có quy trình, trong đó kiểm tra hoạt động sư phạm của tổ chuyên môn trở thành hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo mũi nhọn trong công tác quản lí chuyên môn. 3. Nội dung và biện pháp thực hiện: a. Các nội dung của đề tài qua nghiên cứu lí luận và thực tiễn: - Kiểm tra hoạt động sư phạm của tổ chuyên môn là hoạt động quản lý không thể thiếu trong hiệm vụ của Hiệu trưởng. Thông qua hoạt động ngày Hiệu trưởng thấy được toàn bộ bức tranh hoạt động sư phạm của tập thể giáo viên, trong đó bộc lộ tất 8 cả các khâu của quá trình giảng dạy giáo dục, thấy rõ tác động của tập thể đến các nhân và mối quan hệ tương tác giữa các thành viên trong tập thể. - Nội dung kiểm tra hoạt động sư phạm tổ chuyên môn bao gồm: + Kiểm tra công tác quản lý của tổ trưởng, nhận thức vai trò, trách nhiệm, uy tính, khả năng lãnh đạo chuyên môn, xây dựng kế hoạch của tổ… + Kiểm tra hồ sơ chuyên môn: kế hoạch, biên bản, chất lượng dạy, chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm, giáo án…. + Kiểm tra chất lượng dạy học của tổ (việc thực hiện chương trình, chuẩn bị bài giảng. Chất lượng dạy học thực hiện đổi mới phương pháp , sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học, thực hành, đánh giá học sinh… + Kiểm tra nề nếp sinh hoạt tổ chuyên môn: soạn chấm bài, dạy theo phân phối chương trình, dự giờ, giảng mẫu, họp tổ nhóm, hội giảng, thao giảng… + Kiểm tra kế hoạch bồi dưỡng, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ + Kiểm tra các hoạt động Giáo dục lên lớp ngoài giờ, phụ đạo, ngoại khoá, thực hành, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu… - Trong khuôn khổ của đề tài, tôi chỉ đề cập đến công tác tổ chức, điều hành đối với hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn. + Về thời gian sinh hoạt theo điều lệ của trường TPHT và trường phổ thông có nhiều cấp học kèm theo thông tư số:12/2011/TT-BGDĐT, ngày 28/3/2011 của bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo, các tổ chuyên môn sinh hoạt 2 tuần/lần và có thể họp đột xuất theo yêu cầu công việc khi Hiệu trưởng yêu cầu. Tuy nhiên, tuỳ theo thực tế từng thời điểm trong năm mà việc sinh hoạt tổ chuyên môn có thể tăng thêm trong tháng, trong tuần. Đối với trường chúng tôi, việc sinh hoạt tổ chuyên môn được duy trì đều đặn 2 tuần một lần. Lịch sinh hoạt tổ chuyên môn nhà trường quy định cụ thể vào các buổi chiều thứ 7 (cuối tuần), được bố trí cùng lịch kiểm tra chung của học sinh. Nhà trường phân công cụ thể tổ nào tham gia coi kiểm tra, tổ nào sinh hoạt tổ chuyên môn. Và cứ thế các tổ thay nhau tuần coi kiểm tra tuần sinh hoạt tổ chuyên môn. Lịch sinh hoat tổ chuyên môn được xây dựng cùng với kế hoạch chuyên môn 9 của tổ, được dự kiến thời gian cụ thể, nếu có thay đổi Tổ trưởng báo cáo Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng bù vào thời gian khác. Thời gian sinh hoạt tổ chuyên môn được xây dựng theo tháng, theo từng học kì. + Về nội dung: Đây là vấn đề quan trong nhất trong sinh hoạt tổ chuyên môn. Bởi vì không có chỉ đạo cụ thể, không có kế hoạch rỏ rang thì sinh hoạt các tổ chuyên môn sẽ trở nên bị động, rơi vào hoạt động hành chính, sự vụ, mất thời gian, kém hiệu quả. Nắm rõ mặt yêu ngày trong sinh hoạt tổ chuyên môn nên tôi trực tiếp họp với các tổ trưởng chuyên môn, xây dựng kế hoạch cụ thể. Mỗi tổ chuyên môn xây dựng một bản kế hoạch về sinh hoạt tổ theo thời gian quy định từng học kì. Nội dung sinh hoạt tổ gồm những gì? Ai trình bày? Ai tham gia hỗ trợ? Ai tổ chức để học sinh cùng tham gia (Nếu có sự tham gia của học sinh như chuyên đề, hội giảng…). Phó Hiệu trưởng kết hợp cùng tổ trưởng phân công các thành viên trong tổ chuẩn bị nội dung để trình bày trong các buổi sinh hoạt. Việc phân công nội dung chuẩn bị cho thành viên trong tổ ngay từ đầu học kì cho các buổi sinh hoạt tổ giúp cho các tổ trưởng và các giáo viên chủ động. Từ sự chủ động đó các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn có nội dung phong phú, thiết thực với công tác giảng dạy, và các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn trở thành cầu nối để giáo viên có dịp trao đổi, bàn luận, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Thông qua hoạt động tổ chuyên môn, giáo viên trình bày những ý tưởng về một vài hình ảnh sử dụng CNTT, cách soạn một giáo án mang tính sư phạm… Đối với giáo viên mới vào nghề, đang tập sự, ngoài việc dự giờ trên lớp để học hỏi từ đồng nghiệp, thì sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động sư phạm hữu ích, giúp bản thân nâng cao kĩ năng và phương pháp giảng dạy tốt nhất. Hoạt động tổ chuyên môn khi được chuẩn bị nội dung đầy đủ kĩ càng đúng chuyên môn còn giúp bản thân giáo viên dễ nhận ra nhựng hạn chế của bản thân trong giảng dạy. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn không chỉ đề cập đến những nội dung chuyên môn đơn điệu mà cần đa dạng hoá, phong phú hoá. Có nghĩa là nội dung nên đề cập 10 đến nhiều lĩnh vực của chuyên môn. Từ đổi mới phương pháp đánh giá học sinh đến việc sử dụng CNTT, soạn giáo án điện tử… Các nội dụng cần bao hàm nhiều đối tượng học sinh: Giỏi, khá,TB hoặc yếu. Chẳng hạn: - Bồi dưỡng học sim tham gia kì thi học sinh giỏi tỉnh Khối 10, 12. Hoặc phụ đạo học sinh yếu kém … Khi nội dung sinh hoạt được đa dạng hoá thì các buổi sinh hoạt trở nên hấp dẫn hơn, thu hút được sự tham gia tích, nhiệt tình hơn của giáo viên. + Về hình thức tổ chức các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn : Đây là vấn đề khó khăn nhất đối với các nhà trường và các tổ trưởng trong sinh hoạt tổ chuyên môn. Hầu hết các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn được thực hiện theo phương thức tổ trưởng thông qua lí do, thành viên được trình bày và sau đó cả tổ thảo luận, góp ý. Và vì thế các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn cứ thế 2 lần trong tháng trôi đi một cách tẻ nhạt và vô vị. Nguyên nhân của hình thức sinh hoạt trên là do chúng ta đầu tư cho sinh hoạt tổ quá ít cả về thời gian và công sức. Hầu hết giáo viên ngại tốn thời gian, ngại tìm hiểu, ngại phải sử dụng các phương tiện hỗ trợ. Nắm được những hạn chế này trong sinh hoạt tổ chuyên môn của các tổ, tôi yêu cầu các tổ trưởng phải xây dựng tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn bằng nhiều hình thức đa dạng hơn. Trong đó một số nội dung sinh hoạt đòi hỏi sự tham gia của học sinh. Chẳng hạn: Tổ chức sinh hoạt chuyên đề. Ở đó học sinh sẽ được trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm, đoán chữ, đoán hình (Tiếng Anh), thi đọc thơ tình yêu, ca dao đời sống, minh hoạ bằng hát xướng, kịch nói, vẽ tranh.. (môn Văn), thi làm bắn tiên lửa nước (Vật Lý)vv… Những buổi sinh hoạt tổ chuyên môn này luôn làm hấp dẫn thầy và trò, đưa lại hiệu ứng rất tốt trong sinh hoạt tổ chuyên môn. Có thể nói thay đổi đa dạng hoá phương thức tổ chức và phong phú hoá nội dung sinh hoạt là những yếu tố thiết thực đưa lại hiệu quả cao, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. 11 + Chỉ đạo và quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn của Hiệu trưởng: Thứ nhất: xây dựng kế hoạch cụ thể từng học kì, từng tháng. Thứ hai: tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn theo tháng, dự kiến thời gian, nội dung, người thực hiện cụ thể. Thứ 3: Hiệu trưởng duyệt kế hoạch, góp ý hoàn thiện kế hoạch Thứ 4: phân công các thành viên bam giám hiệu tham dự buổi sinh hoạt tổ chuyên môn. Cụ thể: Hiệu trưởng: ngữ văn, anh văn Phó Hiệu trưởng 1: Vật lý, toán, tin. Phó Hiệu trưởng 2: hoá, sinh, công nghệ. Phó Hiệu trưởng 3: lịch sử, địa lý, GDCD. Việc phân công dự sinh hoạt tổ chuyên môn, dựa trên nguyên tắc các thành viên bam giám hiệu thuộc môn nào dự sinh hoạt chung môn của tổ đó. Các thành viên bam giám hiệu là một thành viên của tổ chuyên môn, cùng sinh hoạt chuyên môn như các giáo viên khác. Nhờ vậy vừa tạo được sự gần gũi, thân thiện, vửa động viên khuyến khích vừa có thể học tập qua lại lẫn nhau trong chuyên môn. Việc các thành viên trong ban giám hiệu tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn đối với trường chúng tôi trở thành nề nếp và đưa lại hiệu quả cao trong công tác quản lí. Thứ 5: góp ý kiến và rút kinh nghiệm trong các buổi sinh hoạt chuyên môn. Tham gia sinh hoạt chuyên môn với các tổ theo nề nếp đã khó, góp ý kiến rút kinh nghiệm còn khó hơn. Bởi vì Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng khi chuyển sang làm công tác quản lý, dễ sao nhãng về công tác chuyên môn. Họ không cỏn nhiều thời gian để tìm tòi, để nghiên cứu lĩnh vực này. Đây là trở ngại khiến Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng ngại góp ý. Tuy nhiên với chúng tôi công việc này cũng trở nên bình thường vì nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn được các tổ chuẩn bị, gửi trước để nghiên cứu, mặt khác các thành viên ban giám hiệu dự sinh hoạt tổ chuyên môn của các tổ thuộc chuyên môn 12 của mình. Chính vì vậy khâu góp ý kiến, rút kinh nghiệm trong các buổi sinh hoạt được tổ chức thường xuyên, có ý nghĩa thiết thực. b. Các giải pháp thực hiện tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn, Giải pháp 1: Nhận thức đúng vai trò, nhiệm vụ hết sức quan trọng của sinh hoạt tổ chuyên môn: Đây là hoạt động tập thể quan trọng trong sinh hoạt của hội đồng nhà trường. Bởi vì thông qua tổ chuyên môn các nghị quyết của toàn trường trong tháng được cụ thể hóa, trực tiếp thực hiện ở các thành viên trong từng tổ chuyên môn. Hiệu trưởng nhận thức sâu sắc ý nghĩa đó và quán triệt đến từng tổ trưởng, từng giáo viên. Đối với giáo viên, môi trường tổ chuyên môn giúp họ trưởng thành trong nghiệp vụ sư phạm. Hiệu trưởng và các phó hiệu trưởng nhân thức được rằng kiểm tra hoạt động chuyên môn giúp Hiệu trưởng thấy được toàn bộ bức tranh hoạt động sư phạm của tập thể giáo viên, trong đó bộc lộ tất cả các khâu của quá trình giảng dạy giáo dục, thấy rõ tác động của tập thể đến cá nhân và mối quan hệ tương tác giữa các thành viên trong tập thể. Giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch thống nhất từ Ban giám hiệu đến từng giáo viên cụ thể. Đây không phải là kế hoạch chung chung, mà cụ thể hóa đến từng chi tiết, từng con người cụ thể. Khi xây dựng kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn trong học kì, trong tháng, thậm chí đến từng tuần, từng buổi. Tổ trưởng chuyên môn phải cùng các thành viên tổ mình xem xét các điều kiện khách quan, chủ quan, từng hoàn cảnh con người một để phân công việc chuẩn bị nội dung cho từng buổi họp phù hợp thực tế và khoa học. Nội dung của các buổi họp cũng phải được xem xét kĩ lưỡng theo từng thời điểm, chủ đề, các đợt thi đua trong năm. Nếu kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn được chi tiết hóa đến từng sự việc, con người cụ thế như thế thì tổ trưởng sẽ hết sức chủ động trong điều hành kế hoạch của mình. Giải pháp 3: Công tác điều hành, kiểm tra nhiệm vụ sinh hoạt tổ chuyên môn của Hiệu trưởng 13 Từ kế hoạch trên giấy chuyển thành hoạt động thực tế trong năm học là cả một vấn đề lớn. Nếu Hiệu trưởng không dành nhiều thời gian cho việc kiểm tra, giám sát thực hiện thì tất cả các khâu trên cũng trở nên vô nghĩa. Như chúng ta đã phân tích ở phần nội dung là sinh hoạt các tổ chuyên môn một cách có hiệu quả thì hết sức tốn thời gian và công sức. Mà điều này thì giáo viên rất không mong muốn một chút nào. Họ chỉ mong sinh hoạt chơp nhoáng, triển khai văn bản chỉ thị, các thông báo mang tính hành chính xong sớm lúc nào hay lúc đó. Chính vì vậy việc sinh hoạt sẽ rơi vào hành chính, sự vụ, khi thiếu sự kiểm tra của Hiệu trưởng. Đây là giải pháp quan trọng để đưa hoạt động sư phạm tổ chuyên môn vào nề nếp, có hiệu quả đồng thời giúp Hiệu trưởng nắm được toàn bộ bức tranh hoạt động sư phạm của giáo viên. Hiệu trưởng còn phải thường xuyên dự sinh hoạt tổ chuyên môn các buổi tổ chức chuyên đề, chuẩn bị những ý kiến đóng góp của sức thuyết phục. Giải pháp 4: Hiệu trưởng có đóng góp ý kiến rút kinh nghiệm tư vấn cho tổ chuyên môn. Đây là một giải pháp không dễ dàng gì đối với Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng. Bởi vì như chúng ta đã phân tích trong phần nguyên nhân tại sao Hiệu trưởng không thường xuyên chú trọng cho công tác sinh hoạt sinh hoạt tổ chuyên môn. Trong đó có một nguyên nhân là Hiệu trưởng không am hiểu hết tất cả các lĩnh vực của chuyên môn. Chính vì vậy trong một buổi sinh hoạt thuần túy chuyên môn không thuộc lĩnh vực môn học của mình, Hiệu trưởng không đủ tự tin để nhận xét, đánh giá hay tư vấn. Đây cũng là một rào cản để Hiệu trưởng ít tham gia vào các hoạt động chuyên môn của tổ. Nhưng không phải vì khó khăn trên mà Hiệu trưởng khoán trắng cho các tổ truởng. Nếu Hiệu trưởng có kế hoạch phân công khoa học, đầu tư thời gian vào việc hiểu biết các nội dung của các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn thì khâu góp ý và tư vấn cũng sẽ dễ dàng hơn. Chẳng hạn: Hiệu trưởng có thể phân công phó Hiệu trưởng ở môn học đó cùng dự. Hiệu trưởng góp ý, tư vấn cho tổ chuyên môn về kĩ năng, phương pháp… Nếu làm được như thế thì chắc chắn những góp ý của Hiệu trưởng hết sức thiết thực và có ý nghĩa. Bản thân tôi cùng từng gặp những khó khăn trong công 14 tác dự giờ, dự sinh hoạt chuyên môn của tổ nhưng bằng biện pháp trên tôi đã tháo gỡ được khó khăn. Công tác sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường tôi càng càng có nề nếp, tự giác và chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn hiệu quả tốt hơn. Các thành viên của Ban giám hiệu luôn luôn nhận thức sâu sắc hoạt động sư phạm trong nhà trường là hoạt động trọng tâm mà Hiệu trưởng, Hiệu phó cần phải đầu tư nhiều thời gian, công sức. Trong đó kể cả hoạt động sinh hoạt của tổ chuyên môn. Từ nhận thức sâu sắc đó để Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch cụ thể cho việc thực hiện hoạt động. Hoạt động chuyên môn của các tổ đi vào nề nếp, có kế hoạch, đầu tư và nội dung chuyên môn thì tập thể đoàn kết, các thành viên trong đơn vị yêu thương quan tâm giúp đỡ nhau. Việc tự học hỏi, bồi dưỡng nâng cao kiến thức ngày càng tự giác, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên càng phát triển bền vững. Việc tăng cường sinh hoạt tổ chuyên môn đã góp phần nâng cao tỉ lệ đạt chuẩn 100% và trên chuẩn gần 20% của Chi bộ, giáo viên trong nhà trường. Đây là điều đáng tự hào của nhà trường chúng tôi. Giáo viên của trường THPT Tam Phước rất có ý thực tự giác trong việc nâng cao trình độ chuyên môn.Từ chỗ trình độ giáo viên được nâng cao, công tác giảng dạy có nề nếp, có chiều sâu. Tỉ lệ học sinh giỏi được nâng lên rõ rệt, tỉ lệ học sinh tốt nghiệp năm sau cao hơn năm trước, học sinh giỏi toàn diện tăng, học sinh yếu ,kém giảm.(Bảng số liệu kèm theo). + Kết quả xếp loại Hạnh kiểm: Xếp loại 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 15 Tốt Khá TB Yếu Kém 1025 227 34 17 78.66% 17.42% 2.61% 1.31% 1029 190 28 22 81.10% 14.97% 2.21% 1.73% 974 220 43 17 77.67% 17.54% 3.43% 1.36% + Kết quả xếp loại học lực: Xếp loại Giỏi Khá TB Yếu Kém 2010 - 2011 25 1.92% 384 29.24% 841 64.54% 56 4.09% 2011 - 2012 40 3.15% 548 43.18% 636 50.12% 43 3.39% 2 0.16% 2012 - 2013 67 5.34% 541 43.14% 585 46.65% 64 4.86% Tóm lại: Để không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong trường THPT, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của xã hội, Hiệu trưởng trong mọi nhà trường phải luôn luôn đổi mới công tác quản lí. Đó cũng là mục tiêu chung của chúng ta trong giai đoạn 2010 đến 2015. Mỗi Hiệu trưởng phải nhận thức sâu sắc trách nhiệm của mình để công tác quản lí trong nhà trường luôn luôn đạt hiệu quả cao. Người Hiệu trưởng phải kết hơp hài hòa được cả ba yếu tố tâm, tiền, tài trong tổ chức, điều hành các hoạt động trong nhà trường. Và một trong những hoạt động hạt nhân, cốt lõi quyết định công tác quản lí của Hiệu trưởng là quản lí dạy và học, đến cả những khâu nhỏ nhất đó là hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn.Nếu làm được như thế chắc chắn công tác quản lí của Hiệu trưởng sẽ thành công rực rỡ. c. Những đóng góp của đề tài: Nội dung của đề tài nằm trong điều lệ hoạt động của trường THPT, vì vậy đây là công việc thường xuyên tổ chức, điều hành các hoạt động trong trường học của bất cứ Hiệu trưởng nào. Từ đó, để chúng ta thấy được đề tài không có tính mới. Tuy nhiên, việc đẩy mạnh sinh hoạt của các tổ chuyên môn trong nhà trường được áp dụng cụ thể 16 trong hoàn cảnh một trường THPT loại II (bán thành thị) đã mang lại hiệu quả cao trong việc nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong nhà trường, đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện nay thì hoàn toàn mới. + Về phía giáo viên nhận thức sâu sắc vai trò quan trọng của sinh hoạt tổ chuyên môn. Giáo viên ý thức được rằng tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn cũng giống như việc thực hiện một giờ dạy ở trên lớp. Từ đó, giáo viên không coi nhẹ, không bỏ quên, xem đó là công việc thường xuyên trong công tác giảng dạy. Khi giáo viên đã thông hiểu sâu sắc ý nghĩa của công việc sinh hoạt chuyên môn thì họ sẽ tự giác trân trọng công việc được giao. Họ không phải là người đến ngồi nghe, ghi chép mà còn tìm hiểu, chuẩn bị nội dung kĩ càng, sẽ đóng góp những ý kiến, những ý tưởng mới mẻ. Đừng bao giờ để giáo viên xem sinh hoạt tổ chuyên môn là công việc phụ, và giáo viên cảm thấy là người thừa khi tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn. Với phương châm đặt ra này, chúng tôi đã làm được. Bởi thực tế hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn đã đưa lại cho giáo viên cảm giác không thể thiếu nó. Hầu như không có giáo viên nào xin nghỉ sinh hoạt tổ chuyên môn của mình khi không có lí do chính đáng. + Về phía cán bộ quản lí: Từ thực tế áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào công tác quản lí của bản thân, tôi tự nhận thấy đề tài có nhiều đóng góp trong công tác quản lí của người Hiệu truởng. Đề tài giúp chúng ta có một cái nhìn đầy đủ, đúng đắn, toàn diện hơn trong việc đổi mới công tác quản lí. Trong đổi mới, chúng ta không chỉ quan tâm đến những gì lớn lao mà phải biết được từ những khâu nhỏ nhất của từng nhiệm vụ. Sinh hoạt tổ chuyên môn, nhiều Hiệu trưởng xem đó là việc nhỏ, việc vặt vãnh, việc phụ. Thế nhưng khi đủ sức thực hiện một cách bài bản, có khoa học thì kết quả không nhỏ một tí nào. Chính vì vậy, để đẩy mạnh chất lượng giáo viên, chất lượng học sinh không thể bỏ qua nhiệm vụ sinh hoạt tổ chuyên môn. V. Bài học kinh nghiệm Từ kinh nghiệm kiểm tra hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn trong công tác quản lí, bản thân tôi rút ra bài học kinh nghiệm như sau: 17 Thứ nhất: Định hướng “đổi mới giáo dục một cách toàn diện và đổi mới công tác quản lí” là một định hướng hoàn toàn đúng đắn trong chiến lược, sách lược về giáo dục nước nhà. Để giáo dục “là quốc sách hàng đầu”, không ngừng nâng cao chất lượng đáp ứng sự phát triển ngày càng cao của xã hội thì bản thân mỗi cán bộ quản lí và giáo viên không ngừng đổi mới phương pháp. Thứ hai: Ban giám hiệu nhà trường phải có đầu tư thời gian thích đáng, có chỉ đạo cụ thể thống nhất tới từng tổ trưởng, giáo viên. Thứ ba: Ban giám hiệu có kế hoạch cụ thể, hợp lí, khoa học và luôn thống nhất từ trên lãnh đạo đến các tổ chuyên môn. Thứ tư: Ban giám hiệu nhà trường phải thường xuyên tham gia sinh hoạt cùng các tổ chuyên môn. Việc tham gia sinh hoạt không chỉ nhằm mục đích giám sát, kiểm tra mà tạo được một khoảng cách gần gũi giữa Hiệu trưởng và giáo viên. Mặt khác, các buổi sinh hoạt chuyên môn giúp Hiệu trưởng có dịp bày tỏ quan điểm của mình về một vấn đề nào đó thuộc môn học và từ đó nâng cao thêm hiểu biết và kinh nghiệm cho bản thân. Tuy nhiên, hoạt động sư phạm sinh hoạt tổ chuyên môn ở các trường học đang gặp nhiều khó khăn, khó có thể thực hiện hiệu quả. Bởi vì Hiệu trưởng thường khoán trắng cho các tổ trưởng, mặt khác giáo viên giảng dạy quá nhiều giờ, dạy học hai buổi khiến họ không còn thời gian đầu tư cho việc khác. Hơn nữa, một số trường học cơ sở vật chất thiếu thốn, phòng bộ môn không có, muốn sinh hoạt cũng không được. Tất cả những khó khăn trên sẽ cản trở hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường học để nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn muôn đời là hành chính, sự vụ. Từ những khó khăn trên, tôi đưa ra một vài kiến nghị:  Thứ nhất: đầu tư cơ sở vật chất đồng bộ cho các trường phổ thông, nhất là phòng bộ môn cần được trang bị đầy đủ.  Thứ hai: giảm tiết dạy trong tuần của giáo viên, tăng tiết kiêm nhiệm của tổ trưởng. 18  Thứ ba: có giải pháp tích cực, giải quyết dứt điểm công tác dạy thêm và học thêm (đây là nguyên nhân dẫn đến việc mất rất nhiều thời gian của thầy và trò), ảnh hưởng tới rất nhiều hoạt động của nhà trường.  Thứ tư: đưa sinh hoạt tổ chuyên môn vào tiêu chí để kiểm tra, thanh tra sư phạm (không chỉ trên hồ sơ, giấy tờ). Thanh tra chéo có thể tham gia dự một buổi sinh hoạt của tổ chuyên môn. VI. Kết luận Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ xI đã nêu rõ đường lối phát triển giáo dục trong thời gian tới, “tiếp tục nâng cao chất lượng toàn diện, đổi mới nội dung phương pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lí giáo dục, thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa”, để giáo dục ngày càng đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. Nhận thức sâu sắc quan điểm đó của Đảng, ngành giáo dục đang cố gắng hết mình để đầu tư từng bước, hoàn thiện từng bước, từ cơ sở vật chất đến yếu tố con người. Bản thân mỗi nhà quản lí không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực lãnh đạo, đổi mới phương pháp để tạo được những biến chuyển mang tính đột phá. Từ đó đưa chất lượng giáo dục ngày một đi lên, đáp ứng đòi hỏi phát triển của xã hội. VII. Tài liệu tham khảo 1. Điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học (Ban hành theo thông tư số 12/2011/TT BGD ĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ giáo dục đào tạo). 2. Quyết định số 80/2008/QĐ – Bộ GDĐT, ngày 30 tháng 12 năm 2008 quyết định ban hành quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường THPT). 19 3. Các nghị quyết trung ương Đảng khóa VIII, IX, X, XI – Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội. 4. Điều hành các hoạt động trong nhà trường – Nxb Hà Nội ( chủ trì biên soạn: Th.S Nguyễn Thị Thái). 5. Cẩm nang dành cho Hiệu trưởng – Nxb Chính trị quốc gia (nhóm tác giả dịch nguyên bản tiếng Anh – Nguyễn Trường). 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng