BM 01-Bìa SKKN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRƯỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA TỈNH
Mã số: ................................
(Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi)
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÔNG TÁC PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
CHO HỌC SINH TRƯỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA
TỈNH ĐỒNG NAI
Người thực hiện:
LÊ THỊ THANH NHÀN
Lĩnh vực nghiên cứu:
- Quản lý giáo dục
- Phương pháp dạy học bộ môn: .............................
(Ghi rõ tên bộ môn)
- Lĩnh vực khác:
Giáo dục đạo đức
(Ghi rõ tên lĩnh vực)
Có đính kèm: Các sản phẩm không thề hiện trong bản in SKKN
Mô hình
Phần mềm
Phim ảnh
Hiện vật khác
Năm học: 2014-2015
BM02-LLKHSKKN
SƠ YỀU LÍ LỊCH KHOA HỌC
I.THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1.Họ và tên:
Lê Thị Thanh Nhàn
2.Ngày tháng năm sinh : 17 -12 – 1973
3.Nam, nữ: Nữ
4.Địa chỉ: 54A5 – Khu phố 11- Phường Tân Phong -Biên Hòa - Đồng Nai
5.Điện thoại: 0613847032 (Cq), 01693967937 (ĐTDĐ)
6. Fax :
/
E-mail:
[email protected]
7. Chức vụ : Phó hiệu trưởng
8. Nhiệm vụ được giao : Quản lý chuyên môn
9. Đơn vị công tác : Trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
- Trình đô chuyên môn : Đại học sư phạm
- Năm nhận bằng :
1994
- Chuyên ngành đào tạo : + Ngữ văn
+ Giáo dục chính trị
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm : Giảng dạy , Quản lý
- Số năm có kinh nghiệm : 15
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
+ Phương pháp dạy học văn phát huy tính cực chủ động của học sinh
+ Sử dụng hình ảnh minh họa trong dạy học văn
+ Bồi dưỡng-giáo dục đạo đức cho học sinh qua tác phẩm văn học
+ Giáo dục giá trị sống cho học sinh trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai
+ Giáo dục kỹ năng sống và giá trị sống cho học sinh trường Bổ túc văn hóa
tỉnh Đồng Nai
2
CÔNG TÁC PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
CHO HỌC SINH TRƯỜNG BỔ TÚC VĂN HÓA TỈNH ĐỒNG NAI
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục pháp luật cho công dân là nhiệm vụ quan trọng của các cấp, các
ngành. Trong công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, học sinh là đối tượng được
sự quan tâm và đã có nhiều chương trình với các giải pháp tích cực để hướng đến
giáo dục học sinh phát triển toàn diện về đức - trí - thể - mỹ. Tuy nhiên, thực tế
tình trạng vi phạm pháp luật ở lứa tuổi thanh thiếu niên ngày càng nhiều gây lo
lắng trong dư luận xã hội.
Trong các nguyên nhân dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật ở độ tuổi thanh
thiếu niên, học sinh như: hoàn cảnh, môi trường sống, phương pháp giáo dục của
gia đình thì nguyên nhân đáng lo ngại nhất chính là sự thiếu hiểu biết về kiến thức
pháp luật. Do nhận thức, sự hiểu biết về pháp luật còn hạn chế đã dẫn đến ý thức
chấp hành pháp luật chưa tốt, có khi là có những hành vi xem thường pháp luật.
Khi các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý thì mọi sự đã muộn, những hậu quả
đáng tiếc đã xảy ra. Nhiều em đã phải trả giá đắt cho hành vi nông nổi của mình.
Các thầy, cô giáo và phụ huynh chắc hẳn đã từng gặp cảnh học sinh tụ tập gây
ách tắc, cản trở giao thông; tình trạng học sinh đi xe đạp dàn hàng ba, đi xe máy
chở hai, chở ba, lạng lách, không đội mũ bảo hiểm, không chấp hành tín hiệu đèn
giao thông khi không có cảnh sát giao thông…Ở trường học vẫn có học sinh bỏ
học, trốn tiết, tụ tập, chơi game bạo lực, dễ dẫn đến xích mích hay đánh nhau. Hơn
nữa, học sinh tuổi trung học do tâm sinh lý lứa tuổi có nhiều thay đổi, muốn thể
hiện, khẳng định mình trước mọi người, dễ làm phát sinh những hành động bột
phát, nông nổi.Trong khi đó, công tác tuyên truyền pháp luật nhà nước phổ biến
đến mọi đối tượng trên các phương tiện thông tin đại chúng nhưng cách làm còn
chung chung, chưa hướng đến từng đối tượng cụ thể để có cách giáo dục phù hợp
với trình độ, tâm lý lứa tuổi nên hiệu quả chưa được như mong muốn.
Trước tình hình thực tế, các cấp các ngành nói chung và ngành giáo dục- đào tạo
mà trực tiếp là trường học có nhiệm vụ giáo dục pháp luật cho học sinh, giúp các
em tiếp cận với pháp luật, góp phần bồi dưỡng niềm tin vào pháp luật và ứng xử
theo chuẩn mực của pháp luật để các em trở thành những con người, những công
dân sống có ích cho gia đình và xã hội. Qua đó giúp nâng cao vai trò vị trí của nhà
trường .
Qua việc tìm hiểu, khảo sát trong quá trình quản lý, giảng dạy, giáo dục đạo đức,
ý thức thực hiện pháp luật, nội quy trường lớp của các em… tôi đã từng bước nắm
bắt tình hình hiểu biết về kiến thức pháp luật trong đối tượng học sinh trường Bổ
túc văn hóa tỉnh Đồng Nai
Từ lý do nêu trên, tôi nhận thấy việc giáo dục pháp luật cho học sinh trong
nhà trường không chỉ là mục tiêu của ngành giáo dục, nhiệm vụ của người giáo
viên giảng dạy, người cán bộ quản lí mà trở thành một nhu cầu bức thiết của xã
hội. Đặc biệt cần thiết với học sinh trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai.
II. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
3
“Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do Nhà nước ban hành và được
đảm bảo thực hiện bằng quyền lực nhà nước” [1] làm cho mọi hoạt động của cá
nhân, tổ chức diễn ra trong sự ổn định và trật tự của xã hội
- Phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật giúp công dân có ý thức sống và làm
việc theo pháp luật đã trở thành nhận thức chung của xã hội. Do đó, học sinh là đối
tượng cần được giáo dục kiến thức pháp luật. Bởi đó là bài học quan trọng giúp
học sinh nắm đượcc quy tắc xử sự chung áp dụng cho mọi cá nhân, tổ chức khi
tham gia vào các quan hệ xã hội.
- Căn cứ vào tình hình thực tế của tỉnh, Ban điều hành Đề án “Nâng cao chất
lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường” của tỉnh Đồng Nai
mà Sở Giáo dục và đào tạo là cơ quan thường trực Đề án đã xây dựng kế hoạch:
Nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường giai
đoạn 2013-2016 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.[2]
- Năm học 2014- 2015, Sở giáo dục và đào tạo Đồng Nai rất quan tâm đến công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường, chỉ đạo các trường học tổ chức
thực hiện bằng các văn bản cụ thể. Sở Giáo dục và đào tạo đã hướng dẫn các
trường học cần có giải pháp đổi mới nội dung, hình thức, tích cực triển khai chất
lượng, hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng học sinh ở lứa
tuổi mới lớn có nhiều thay đổi về tâm sinh lý để đảm bảo an ninh trật tự trường
học, ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường, tăng cường giáo dục đạo đức lối
sống, phòng chống tệ nạn xã hội. [3]
Trong phạm vi đề tài này, phổ biến, giáo dục pháp luật được hiểu là phương
thức tiến hành hoạt động giáo dục pháp luật, bao gồm: xây dựng kế hoạch và tổ
chức thực hiện kế hoạch giáo dục. Phương thức này được xác định căn cứ vào mục
tiêu, nội dung giáo dục kiến thức pháp luật, cách thức tuyên truyền, phổ biến pháp
luật trong kế hoạch hoạt động của nhà trường do các cơ quan quản lý chỉ đạo và
nhà trường tổ chức thực hiện.
+ Theo chỉ đạo, hướng dẫn của Sở Giáo dục và đào tạo cần phổ biến nội dung
các văn bản pháp luật: Hiến pháp; Luật giao thông đường bộ; Luật giáo dục; Luật
phòng chống ma túy; Luật quốc phòng an ninh; Luật biển Việt Nam; Công ước
Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982; Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển
Đông... [3]
+ Chương trình môn học giáo dục công dân lớp 12 giảng dạy: Pháp luật và đời
sống; Thực hiện pháp luật; Công dân bình đẳng trước pháp luật; Quyền bình đẳng
của công dân trong một số lĩnh vực xã hội, bình đẳng giữa các tôn giáo, dân tộc;
Công dân với các quyền tự do cơ bản, quyền dân chủ; Pháp luật với sự phát triển
của công dân, phát triển bền vững đất nước, hòa bình tiến bộ của nhân loại.[4]
Như vậy, nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật trong hoạt động giáo dục của
nhà trường và trong môn học giáo dục công dân (lớp 12) là rất nhiều, đa dạng. Do
vậy, đòi hỏi phương pháp, cách thức tổ chức tìm hiểu vế pháp luật cũng phải đổi
mới phong phú, linh hoạt. Có thể tổ chức thực hiện bằng các giải pháp, các hình
thức: Tìm hiểu kiến thức pháp luật theo chủ đề; Xử lý tình huống pháp luật; Giáo
dục pháp luật kết hợp với sinh hoạt chủ nhiệm; Tuyên truyền trong sinh hoạt dưới
4
cờ, sinh hoạt Đoàn; Đổi mới dạy học môn giáo dục công dân; Xây dựng và trình
diễn các tiểu phẩm về pháp luật; Vẽ tranh tuyên truyền pháp luật...
2. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
2.1. Thuận lợi trong công tác giáo dục pháp luật ở trường Bổ túc văn hóa
tỉnh Đồng Nai
- Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh được Đảng và nhà nước
quan tâm, ban hành nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện. Sở Giáo dục & Đào tạo
Đồng Nai quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể công tác phổ biến, giáo dục pháp
luật cho học sinh, tổ chức các buổi tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm và cung cấp các
loại sách pháp luật cho tủ sách pháp luật của nhà trường
- Chi bộ, Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo, quản lý việc giảng dạy và lồng ghép
giáo dục pháp luật linh hoạt, phong phú bằng nhiều hình thức.Tạo điều kiện về cơ
sở vật chất, nhân lực hỗ trợ công tác giáo dục pháp luật. Tổ chức cho cán bộ, giáo
viên học tập các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của nhà nước và của ngành giáo dục,
đặc biệt là các văn bản pháp luật.
- Sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình, xã hội để giáo dục đạo đức, pháp luật
cho học sinh tạo niềm tin, động lực và nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của những
người làm công tác giáo dục trong việc giáo dục học sinh toàn diện, định hướng
giáo dục đạo đức, pháp luật. Từ đó giúp các em nâng cao nhận thức, có cách ứng
xử đúng đắn trong các tình huống, trong các mối quan hệ xã hội.
2.2. Khó khăn trong công tác giáo dục pháp luật ở trường Bổ túc văn hóa
tỉnh Đồng Nai
- Trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai thuộc ngành học giáo dục thường xuyên,
trường có 32 tuần để tổ chức thực hiện chương trình hoạt động giáo dục, không có
tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp và thời gian thực hiện chương trình 38 tuần như
trường phổ thông trung học. Đó là hạn chế về thời gian để nhà trường tổ chức các
hoạt động giáo dục kỹ năng sống, giáo dục đạo đức, pháp luật cho học sinh.
- Đối tượng học sinh của trường chất lượng đầu vào thấp, trình độ nhận thức hạn
chế, ý thức rèn luyện chưa cao, ham chơi hơn ham học, nhiều em có hoàn cảnh
kinh tế gia đình khó khăn phải vừa đi học vừa đi làm kiếm sống hoặc thiếu sự quan
tâm, giáo dục của gia đình do cha mẹ phải bươn chải mưu sinh, do gia đình không
hạnh phúc... nên các em mệt mỏi, chán nản, nghỉ học nhiều, có khi đến lớp nhưng
không xác định được mục đích học tập. Do vậy, thái độ học tập thiếu tự giác,
không tích cực chủ động, sáng tạo. Nhiều em thiếu hiểu biết về kiến thức xã hội,
không có ý thức chấp hành pháp luật, thực hiện nội quy trường lớp, không biết đến
các quy tắc xử sự chung của cá nhận, của con người khi tham gia các quan hệ xã
hội.
- Vấn đề đạo đức, ý thức giữ gìn những giá trị truyền thống, ý thức trách
nhiệm ... ít được các em chú trọng, thiếu nhiều kiến thức, kỹ năng cần thiết trong
cuộc sống. Biểu hiện: Các em không biết cách giao tiếp, ứng xử với bạn bè, với
thầy cô..Từ cách xưng hô đến cách nói của các em nhiều lúc thiếu suy nghĩ, không
phù hợp với đối tượng giao tiếp. Cách thức các em xử lý tình huống khi có xích
mích, mâu thuẫn với bạn bè nóng nảy, thiếu bình tĩnh, không kiềm chế, kiểm soát
5
được suy nghĩ , hành vi của bản thân, thiếu hiểu biết và không có ý thức thực hiện
pháp luật.
- Giáo viên dạy giáo dục công dân được đào tạo về kiến thức pháp luật bài bản là
giáo viên thỉnh giảng không có nhiều thời gian ở trường để hỗ trợ, phối hợp giáo
dục pháp luật ngoài giờ lên lớp. Đội ngũ giáo viên của trường không được trang bị
bài bản về kiến thức pháp luật mà chủ yếu thu thập, tìm hiểu qua tài liệu.
- Cơ sơ vật chất, kinh phí của trường còn hạn chế nên khó khăn trong việc tổ
chức thực hiện, huy động nhân lực tham gia .
- Nhà trường chú trọng việc dạy kiến thức văn hóa mà chưa thật sự đầu tư thời
gian, công sức cho giáo dục đạo đức, pháp luật cho học sinh.
- Số nhiều quý vị phụ huynh học sinh của trường có hoàn cảnh gia đình khó
khăn, phải bươn chải trong cuộc sống mưu sinh nên không có nhiều thời gian cho
con em, không quan tâm và cũng chưa ý thức được vai trò, tác dụng của việc giáo
dục đạo đức, pháp luật cho con em mình.
Trước thực trạng đó, trường Bổ túc văn hóa tỉnh thực hiện sự chỉ đạo của cấp
trên, xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện và quản lý giáo dục pháp luật với một
số hình thức, giải pháp cụ thể để công tác giáo dục pháp luật đạt hiệu quả nhất
định. Các giải pháp không hoàn toàn mới mà có sự đỏi mới, cải tiến, phát triển đa
dạng, phong phú về hình thức thực hiện làm cho công tác giáo dục pháp luật tránh
được sự khô khan, cứng nhắc, nhàm chán, gượng ép mà trái lại đã tạo được sự
hứng thú cho người tiếp nhận. Từ đó giúp học sinh thấy rằng pháp luật rất gần gũi
và cần thiết đối với đời sống của mỗi cá nhân, nhà nước và xã hội. Các em biết
đánh giá hành vi xử sự của bản thân và những người xung quanh theo các chuẩn
mực pháp luật. Từ đó nâng cao ý thức tự giác sống, học tập và làm theo pháp luật.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
1.Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục
đạo đức, pháp luật của năm học
1.1. Cách thức tổ chức thực hiện giải pháp
- Hiệu trưởng nghiên cứu các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên và căn cứ
vào tình hình thực tế của nhà trường về nguồn nhân lực, kinh phí, cơ sở vật chất và
đối tượng giáo dục để chỉ đạo Phó hiệu trưởng xây dựng kế hoạch giáo dục pháp
luật cụ thể cho từng tuần, từng tháng, theo các chủ đề ngay từ đầu năm học
- Những nội dung chủ yếu phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh về các vấn
đề được lựa chọn để xây dựng kế hoạch giáo dục như:
+ Lời nói, ứng xử với thầy cô, bạn bè
+ Luật giáo dục
+ Luật bảo vệ môi trường, giữ vệ sinh, không hút thuốc trong trường học
+ Luật giao thông đường bộ, an toàn giao thông
+ Luật phòng chống ma túy, tác hại của ma túy
+ Biển đảo quê hương
+ Tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng
6
+ Quy chế đánh giá xếp loại học lực, hạnh kiểm học sinh; quy chế thi
THPTQG 2015
- Sau khi xây dựng kế hoạch, hiệu trưởng chỉ đạo Phó hiệu trưởng chuyên môn
triển khai tổ chức thực hiện kế hoạch. Căn cứ vào năng lực của đội ngũ giáo viên,
sức trẻ của Đoàn trường, kinh nghiệm của giáo viên chủ nhiệm, ban giám hiệu tin
tưởng giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên để cùng có sự chuẩn bị, phối hợp,
cộng tác với nhau trong các chương trình giáo dục đạo đức, pháp luật cho học sinh.
Lực lương nòng cốt của công tác được giao cho: Phó hiệu trưởng, Bí thư Đoàn
trường, giáo viên chủ nhiệm …Lực lượng này đảm nhiệm vai trò làm báo cáo viên
và lựa chọn các hình thức tuyên truyền pháp luật sao cho hiệu quả như: thuyết
trình, sân khấu hóa, tìm hiểu pháp luật qua hỏi - đáp, giải quyết tình huống...trong
các chương trình giáo dục pháp luật.
- Báo cáo viên sinh hoạt với học sinh toàn trường theo định kỳ hàng tháng, giáo
viên chủ nhiệm sinh hoạt với học sinh lớp chủ nhiệm vào 20 phút hàng tuần trong
giờ sinh hoạt chủ nhiệm. Giáo viên bộ môn giáo dục công dân lồng ghép giáo dục
trong giờ dạy bộ môn. Đoàn trường tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế
trong các dịp 20/11, 22/12, 9/1, 26/3.
- Sau các họat động giáo dục, thầy cô có kế hoạch hướng dẫn các lớp xây dựng
tiểu phẩm pháp luật từ học kỳ I, để các lớp có thời gian sân khấu hóa tiểu phẩm.
Đoàn trường có kế hoạch tổ chức cho các em trình diễn tiểu phẩm giáo dục pháp
luật vào tháng 3 - Tháng thanh niên. Sau mỗi đợt thực hiện có báo cáo đánh giá
trong sinh hoạt chủ nhiệm hàng tuần để rút kinh nhiệm cho lần sinh hoạt tiếp theo.
- Ban giám hiệu kiểm duyệt giáo án soạn giảng lồng ghép giáo dục pháp luật,
thường xuyên dự giờ sinh hoạt, đánh giá hiệu quả công tác giáo dục của giáo viên
chủ nhiệm, của đoàn trường theo định kỳ để quản lý công tác giáo dục đạo đức,
pháp luật trong nhà trường.
1.2. Minh chứng quá trình thực hiện giải pháp
- Từ việc nhận thức sâu sắc nhiệm vụ của nhà trường trong giáo dục toàn diện
học sinh, Hiệu trưởng chỉ đạo Phó hiệu trưởng cụ thể hóa nội dung giáo dục thành
kế hoạch từng tháng, từng tuần trong suốt 32 tuần của năm học. Kế hoạch được
triển khai đến Đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm và các lớp từ đầu năm học để có
kế hoạch thực hiện.
- Kế họach giáo dục đạo đức, pháp luật được xây dựng chi tiết như sau :
+ Tháng 9 :
Tuần 1 : Sinh hoạt nội quy của trường. Xây dựng nội quy lớp học
Tuần 2 : Bồi dưỡng kỹ năng quản lý lớp.Xây dựng tiêu chí đánh giá thi đua
Tuần 3 : Giáo dục ý thức thực hiện pháp luật
+ Tháng 10:
Tuần 4 : An toàn giao thông
Tuần 5 : Lời nói, ứng xử của học sinh với thầy, cô
Tuần 6 : Lời nói, ứng xử của học sinh với thầy,cô bạn bè
7
Tuần 7 : Bảo vệ môi trường
Tuần 8 : Vệ sinh trường lớp,không hút thuốc lá
+ Tháng 11
Tuần 9 : Tác hại của ma túy
Tuần 10 : Luật giáo dục
Tuần 11 : Truyền thống Tôn sư trọng đạo
Tuần 12 : Biển đảo quê hương
+ Tháng 12
Tuần 13 :Vẽ tranh, dán giấy về An toàn giao thông,Biển đảo...
Tuần 14 : Tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng
Tuần 15 : Quy chế tính điểm trung bình theo thông tư 26
Tuần 16 : Phổ biến quy chế xếp loại học sinh
+ Tháng 1
Tuần 17 :Hình thành ý tưởng viết tiếu phẩm giáo dục đạo đức, pháp luật
Tuần 18 : Phân công thực hiện ý tưởng
Tuần 19 : Xây dựng tiểu phẩm về giáo dục pháp luật
Tuần 20 : Duyệt kịch bản
+ Tháng 2
Tuần 21 : Phân công học sinh thể hiện, đóng vai
Tuần 22 : Học kịch bản, lời thoại
Tuần 23 :Dàn dựng tiểu phẩm về giáo dục pháp luật
+ Tháng 3
Tuần 24,25,26 :Tập diễn tiểu phẩm
Tuần 27 : Trình diễn tiểu phẩm về giáo dục pháp luật
+ Tháng 4
Tuần 28: Phổ biến quy chế thi THPT Quốc gia 2015 (Khối 12)
Thông tư hướng dẫn đánh giá học lực, hạnh kiểm học sinh
Tuần 29 :Các lớp đánh giá hiệu quả hoạt động
Tuần 30 :GVCN báo cáo công tác giáo dục pháp luật, kỹ năng sống
Tuần 31 : Đoàn trường tổng hợp, đánh giá thi đua
+ Tháng 5- Tuần 32: Ban giám hiệu đánh giá thi đua
- Kế hoạch giáo dục đạo đức, pháp luật cụ thể trên được tổ chức thực hiện như
sau:
+ Nội dung giáo dục pháp luật được chọn thực hiện ở cấp trường,nhà trường
chuẩn bị chu đáo từ khâu trang trí, giao Phó hiệu trưởng hoặc Bí thư Đoàn trường
trực tiếp làm báo cáo viên sinh hoạt với học sinh theo định kỳ hàng tháng trong
sinh hoạt tập thể. Ví dụ: Tháng 10, giáo dục luật An toàn giao thông đường bộ qua
hệ thống biển báo, tín hiệu đèn giao thông. Tháng 11, giáo dục Luật giáo dục qua
hình thức hỏi-đáp, xây dựng tình huống...
+ Nội dung sinh hoạt hàng tuần do giáo viên chủ nhiệm thực hiện ở các lớp. Giờ
sinh hoạt chủ nhiệm hàng tuần, Phó hiệu trưởng có kế hoạch dự giờ sinh hoạt của
các lớp và kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giáo dục của các lớp theo định kỳ 2
lần/ học kỳ để nắm bắt tình hình thực hiện của giáo viên chủ nhiệm các lớp.
Hàng tuần Ban giám hiệu nhận xét tình hình thực hiện kế hoạch giáo dục đạo
đức, pháp luật của giáo viên chủ nhiệm với lớp chủ nhiệm trong tuần và nhắc nhở
8
nội dung sinh hoạt của tuần sau để đảm bảo việc thực hiện kế hoạch giáo dục nhà
trường đã đề ra.
1.3. Đánh giá kết quả thực hiện giải pháp.
- Khi chưa thực hiện giải pháp thì công tác giáo dục pháp luật ở nhà trường thực
hiện không đều đặn. Có khi chỉ thực hiện ở những đợt cao điểm hoặc khi hưởng
ứng “Ngày pháp luật” do đó hiệu quả giáo dục chưa cao.
- Thực hiện giải pháp cho thấy Hiệu trưởng nhà trường triển khai các văn bản chì
đạo về giáo dục đạo đức pháp luật cho học sinh của cấp trên kịp thời; quan tâm, chỉ
đạo sâu sát, giao nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với năng lực của đội ngũ giáo viên
thông qua kế hoạch, hướng dẫn thực hiện phong phú , đa dạng về hình thức, linh
hoạt về thời gian nên tạo được sự thống nhất cao, giao trách nhiệm cho từng cá
nhân, tổ chức đối với từng nội dung pháp luật cần giáo dục.
- Giải pháp thể hiện tình thương, trách nhiệm của những người làm công tác
quản lý giáo dục đối với học sinh của trường khi xây dựng và tổ chức thực hiện
chương trình giáo dục đạo đức, pháp luật suốt cả năm học. Quá trình thực hiện đã
tạo sự đồng thuận, đều tay giữa các tố chức đoàn thể từ Ban giám hiệu đến Đoàn
trường, từ giáo viên chủ nhiệm cũng như các lớp trong thực hiện mục tiêu chung,
cùng nhau thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường. Thực tế thực hiện cho thấy
không còn tình trạng giáo viên có trách nhiệm thì nghiên cứu, tìm hiểu để phổ biến
giáo dục cho học sinh còn người thiếu lòng nhiệt tình thì không làm hoặc làm cho
xong việc... Hình thức giáo dục cũng đa dạng khi thuyết trình, khi hỏi-đáp, khi xây
dựng tình huống đế học sinh giải quyết... nên công tác giáo dục đạo đức, pháp luật
của nhà trường đảm bảo thực hiện theo kế hoạch và đạt hiệu quả quản lý, giáo dục
nhất định.
2. Giải pháp 2: Tổ chức giáo dục pháp luật trong sinh hoạt chào cờ, sinh hoạt
Đoàn thanh niên.
2.1. Cách thức tổ chức thực hiện giải pháp.
- Chào cờ là hình thức sinh hoạt phổ biến trong trường học. Giờ chào cờ đầu
tháng ngoài nội dung sinh hoạt dưới cờ như thường lệ Ban giám hiệu tổ chức giáo
dục pháp luật cho học sinh toàn trường. Báo cáo viên sẽ làm nhiệm vụ tuyên truyền
văn bản pháp luật theo kế hoạch. Do không có nhiều thời gian và nội dung giáo
dục pháp luật có phần khô khan, nặng về lý thuyết không được đối tượng học sinh
thích thú nên Ban tổ chức cần chuẩn bị từ khâu trang trí đến việc báo cáo viên chọn
lọc nội dung để phổ biến, khéo léo, nghệ thuật lồng ghép qua những câu chuyện kể
về pháp luật, các vụ án mà dư luận quan tâm, tòa án các cấp đã xét xử... để thu hút
sự chú ý lắng nghe của các em học sinh.
- Nội dung giáo dục không những được truyền tải trực tiếp đến các em qua
những câu chuyện người thật, việc thật do báo cáo viên trình bày mà nội dung đó
còn được các thầy cô và các em học sinh xây dựng thành kịch bản, dàn dựng có
tình huống truyện, có nhân vật, lời thoại, hành động ... và được chính các em học
sinh cùng các thầy, cô giáo trong trường đóng vai thể hiện nên tạo sự thu hút, chú ý
theo dõi của học sinh
9
- Từ kiến thức các em lĩnh hội được, Đoàn trường tổ chức các hoạt động trải
nghiệm nhân các ngày lễ 20/11, 22/12, 9/1, 26/3.., hội thi vẽ tranh, xé giấy dán
tranh... theo chủ đề pháp luật như: An toàn giao thông, Phòng chốm ma túy, Bảo vệ
môi trường, Biển đảo quê hương...để tuyên truyền pháp luật giúp học sinh thể hiện
sự nhận thức về pháp luật và năng khiếu về hội họa, nghệ thuật.
2.2. Minh chứng quá trình thực hiện giải pháp.
- Chương trình giáo dục pháp luật của trường đã tuyên truyền giáo dục một số
văn bản pháp luật như : Hiến pháp; Luật giao thông đường bộ; Luật phòng chống
ma túy; Luật giáo dục; Luật bảo vệ môi trường; Luật biển Việt Nam...
- Khi phổ biến văn bản pháp luật, giáo viên được giao nhiệm vụ làm báo cáo viên
trình bày khái quát số chương, điều, phạm vi, đối tượng điều chỉnh, ý nghĩa của
luật và trình bày một số chương, điều liên quan trực tiếp đến đối tượng học sinh.
Tùy thuộc vào từng văn bản luật để có các hình thức kết hợp giáo dục sao cho linh
hoạt, phong phú, không gượng ép.
- Với Luật giao thông đường bộ, Luật phòng chống ma túy... sau khi chuyển tải
nội dung của luật, lồng ghép những câu chuyện pháp luật về người thật, việc thật
được đăng tải trên báo chí như: Kẻ sống phí kiếp người [5], Nước mắt mẹ [6],
được dư luận quan tâm có tác dụng giáo dục, tác động vào nhận thức của học
sinh ... nhà trường tổ chức cho học sinh các lớp ký cam kết thực hiện an toàn giao
thông, nói không với ma túy.( Xem hình 3)
Từ kiến thức được giáo dục, Đoàn trường phát động các em vẽ tranh tuyên
truyền Luật giao thông đường bộ, phòng chống ma túy.Kết quả thu được là những
hình ảnh khá ấn tượng do các em tự tay vẽ. (Xem hình 10, hình 13)
- Phổ biến Luật giáo dục đã kết hợp giáo dục qua biểu diễn tiểu phẩm “Chuyện đi
học” do báo cáo viên viết kịch bản, các em học sinh của trường đóng vai các nhân
vật trong câu chuyện để minh họa cho các điều khoản của Luật giáo dục như: Học
tập là quyền lợi và nghĩa vụ của công dân; Mọi hành vi ngăn cản nhu cầu, nguyện
vọng học tập của con người là vi phạm Luật giáo dục
- Luật biển Việt Nam được tuyên truyền đến các em và kết hợp giới thiệu tư liệu,
bản đồ về hai quầc đảo Trường Sa và Hoàng Sa để khẳng định chủ quyền biển đảo
của đất nước.Để khẳng định chủ quyền biển đảo của đất nước các em cũng vẽ
nhiều bức tranh có ý nghĩa.(Xem hình 9a,9b)
2.3. Đánh giá kết quả thực hiện giải pháp.
- Đây là giải pháp thực hiện có tác dụng giáo dục đồng thời đến số lượng đông
đảo học sinh toàn trường trong một khoảng thời gian không nhiều, làm thay đổi nội
dung đã quá quen thuộc của giờ sinh hoạt dưới cờ, tạo không khí sinh hoạt tìm hiểu
pháp luật, giáo dục đạo đức. Điều này thể hiện từ khâu chuẩn bị khá công phu, tỉ
mỉ của ban tổ chức trong việc trang trí, chuẩn bị nội dung đến không khí sinh hoạt,
tiếp nhận và sự chú ý theo dõi của học sinh.
- Giải pháp tạo được màu sắc riêng của giờ sinh hoạt tập thể. Không khí hồ hởi
khi xem các đoạn tiểu phẩm do chính bạn bè và thầy cô nhập vai hay cảnh toàn
10
trường lặng đi khi nghe câu chuyện pháp luật và lời luận tội, nghị án của chủ tọa
phiên tòa xét xử qua lời kể của báo cáo viên....Đó cũng là món quà tinh thần khích
lệ những người làm công tác giáo dục học sinh.
- Đây là giải pháp giáo dục đi vào lòng người, thấm vào nhận thức, suy nghĩ của
các em một cách tự nhiên, phù hợp với đối tượng khi mà các em phần đông là
không thích nghe giáo huấn một cách cứng nhắc, không tự trang bị hiểu biết về
pháp luật bằng cách tự đọc, tự tìm hiểu góc pháp luật trên báo chí, trên các phương
tiện truyền thông .
3. Giải pháp 3: Kết hợp giáo dục đạo đức, pháp luật với sinh hoạt chủ nhiệm
3.1. Cách thức tổ chức thực hiện giải pháp
- Ban giám hiệu nhà trường dựa trên kế hoạch chung chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm
biên soạn và lồng ghép giảng dạy kiến thức pháp luật phù hợp với thực tiễn và
trình độ học sinh của các lớp vào 20 phút của tiết sinh hoạt chủ nhiệm; tập huấn
cho đội ngũ giáo viên về vai trò, phương pháp giáo dục đạo đức, pháp luật cho học
sinh; chỉ đạo Đoàn trường tổ chức các hoạt động thực tiễn để học sinh có điều kiện
trải nghiệm, thể hiện hiểu biết, kỹ năng giải quyết các tình huống pháp luật.
- Giờ sinh hoạt lớp ngoài việc nhận xét tình hình của lớp trong tuần, triển khai kế
hoạch cho tuần sau, giáo viên chủ nhiệm lớp chủ động về thời gian., có kế hoạch,
nội dung, phương pháp cụ thể để định hướng giáo dục đạo đức, pháp luật cho học
sinh một cách tự nhiên, thực tế, tránh sự gượng ép như :hướng dẫn trước để các
em tỉm hiểu về một vấn đề pháp luật rồi trình bày trước lớp hoặc giáo viên đưa ra
các tình huống pháp luật để các em giải quyết...Từ đó giúp học sinh bồi dưỡng kiến
thức pháp luật, thái độ sống, hình thành kỹ năng xử sự phù hợp trong các tình
huống. Nội dung giáo dục được giá viên chủ nhiệm soạn giáo án cụ thể theo từng
tuần, tiết sinh hoạt chủ nhiệm.Ban giám hiệu kiểm tra theo định kỳ.
- Sau khi thực hiện chương trình giáo dục đạo đức pháp luật, giáo viên chủ nhiệm
cho các lớp lựa chọn, xây dựng ý tưởng, viết kịch bản chuyển tải ý tưởng một văn
bản pháp luật nào đó hay một tình huống pháp luật mà các em hứng thú để sân
khấu hóa, trình diễn. Đòan trường tổ chức hội diễn nghiệm thu kết quả giáo dục
pháp luật của các lớp.
3.2. Minh chứng quá trình thực hiện giải pháp.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp căn cứ kế hoạch, chương trình giáo dục chung của
trường để chủ động thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức, pháp luật của lớp chủ
nhiệm.Tùy nội dung cần giáo dục mà giáo viên chủ nhiệm lực chọn hình thức giáo
dục cho phù hợp. Có thể hướng dẫn học sinh tìm hiểu sau đó thuyết trình , giới
thiệu về văn bản pháp luật. Có khi đưa ra các tình huống trong thực tế cuộc sống
hướng dẫn học sinh giải quyết tình huống dựa trên kiến thức về đạo đức, pháp luật.
Có khi cho học sinh viết bài thu hoạch hay đóng vai thể hiện tình huống pháp
luật...
Ví dụ khi giáo dục ý thức thực hiện pháp luật, giáo viên chia lớp thành các
nhóm, giao cho mỗi nhóm một tình huống và yêu cầu các nhóm thảo luận giải
quyết tình huống của nhóm. Có thể đóng vai thể hiện cách giải quyết :
11
Tình huống 1: Cảnh sát giao thông phạt hai bố con bạn Hà vì cả hai đều lái xe
máy đi ngược đường một chiều. Bố bạn Hà không chịu nộp phạt vì cho rằng ông
không nhận thấy biển báo đường một chiều, bạn Hà mới 16 tuổi chỉ biết đi theo
ông nên không đáng bị phạt.
Theo em, lý do bố bạn Hà đưa ra có xác đáng không ? Cảng sát giao thông phạt
cả hai bố con bạn Hà có đúng không ? Bạn Hà có phải chịu trách nhiệm về hành vi
của mình không ?
Tình huống 2: Trên đường phố, mọi người đi xe đạp, xe máy, ô tô tự giác dừng
lại đúng nơi quy định, không vượt qua ngã ba khi có tín hiệu đèn đỏ. Lúc đó bạn
An đi xe máy đến và đi qua ngã ba luôn vì không nhìn thấy cảnh sát giao thông.
Em có ý kiến gì về ý thức tham gia giao thông của mọi người và của bạn An?
Bạn An có thể bị pháp luật xử lý như thế nào ?
Tình huống 3: Linh và Lan là học sinh lớp 12 của trường BTVH tỉnh. Trong
cuộc sống hàng ngày, hai bạn thường tâm sự với nhau về suy nghĩ của mình, họ
băn khoăn không biết học sinh học Bổ túc văn hóa có quyền học tiếp ở một trường
Đại học mà họ có nguyện vọng thi vào hay không ?
Hãy giúp các bạn giải quyết băn khoăn .
- Các nhóm học sinh thảo luận, trình bày cách giải quyết tình huống, giáo viên
nhận xét và định hướng cho các em cách giải quyết các vấn đề bằng sự hiểu biết về
kiến thức pháp luật.
3.3. Đánh giá kết quả thực hiện giải pháp.
- Với sự hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm, mọi thành viên trong tập thể lớp đều
tích cực, chủ động tham gia sinh hoạt. Qua đó kết nối tình cảm bạn bè, rèn kỹ năng
làm việc nhóm...và giờ sinh hoạt cũng không còn nhàm chán, khô khan, cứng nhắc.
- Tổ chức thực hiện giải pháp, giáo viên chủ nhiệm đã tạo được không khí thân
thiện, gần gũi và cởi mở cho giờ sinh hoạt lớp vốn nhàm chán theo lối mòn vì
nghèo nàn về nội dung, đơn điệu về hình thức. Đó cũng là hoạt động tạo sự thân
thiện giữa thầy cô và học sinh, giữa các thành viên trong tập thể lớp. Qua đó giúp
học sinh thể hiện hiểu biết và trải nghiệm các tình huống giáo dục đạo đức, giáo
dục pháp luật.
- Từ sự hiểu biết thân thiện với nhau, hiểu biết về pháp luật... đã giúp học sinh
hạn chế những xích mích, mâu thuẫn với bạn bè hoặc nếu có mâu thuẫn các em
cũng biết cách giải quyết mâu thuẫn, biết cách cư xử đúng mực trong các mối quan
hệ xã hội hoặc báo cho thầy cô biết để nhờ thầy cô tư vấn…Như vậy quá trình giáo
dục đạo đức, pháp luật cũng đã giúp các em hình thành những kỹ năng sống cần
thiết .
- Đây là cách giáo dục đạo đức, pháp luật một cách tự nhiên, kiên trì. Giáo viên
chủ nhiệm đồng hành với học sinh hàng tuần trong suốt năm học theo lối “mưa
dầm thấm lâu” nên có sự tác động tích cực đến các em. Giải pháp giúp giáo viên
quản lý tốt lớp chủ nhiệm, nâng cao hiệu quả giáo dục, quản lý học sinh của nhà
trường.
12
4.Giải pháp 4: Phổ biến, giáo dục pháp luật trong đổi mới dạy học môn giáo
dục công dân
4.1. Cách thức tổ chức thực hiện
- Giáo viên dạy bộ môn giáo dục công dân khối 12 dạy kiến thức pháp luật theo
chương trình. Đó là thế mạnh của môn học trong việc tìm hiểu kiến thức pháp
luật. Tuy nhiên để giờ học có sức thu hút riêng, tăng hiệu quả giáo dục đạo đức
pháp luật, học sinh không cảm giác chán nản vì đó là môn học phụ, không thi cử
mà cứ phải nghe thầy cô thuyết giảng... giáo viên có thể sử dụng linh hoạt đa dạng,
đổi mới các phương pháp dạy học giúp các em tiếp cận kiến thức pháp luật.Cụ thể:
Thầy, cô giáo có thể cho học sinh khảo sát thực tế tình hình thực hiện pháp luật
ở địa phương nơi phường xã các em sinh sống hay trong bạn bè của mình; tìm hiểu
pháp luật qua hệ thống các bảng biểu tổng hợp, so sánh kiến thức pháp luật; xem
các đoạn phim tư liệu về ý thức thực hiện pháp luật của học sinh, của công dân ở
nơi công cộng, trên đường phố; có khi cho các em sưu tầm để học hỏi khi gợi ý để
các em tự thiết kế mô hình cho ý tưởng sáng tạo của mình, khi cho các em đóng
vai, sân khấu hóa các tình huống pháp luật liên quan đến kiến thức bài học... để từ
đó các em lĩnh hội kiến thức pháp luật một cách tự nhiên.
- Trong quá trình giảng dạy, giáo viên có thể đưa nội dung định hướng giáo dục
vào tiết dạy khi xét thấy phù hợp và đảm bảo rằng làm như vậy sẽ có sức thuyết
phục cao nhất, bài giảng sẽ được thực hiện một cách tự nhiên, sinh động, gây hứng
thú cho học sinh và đạt hiệu quả trong giảng dạy
4.2. Minh chứng quá trình thực hiện giải pháp.
- Người thầy luôn quan tâm, chú trọng việc dạy chữ đi đôi với dạy người, hình
thành đạo đức, lối sống đẹp cho học sinh. Do vậy mỗi tiết dạy, mỗi bài học trong
suốt chương trình thầy, cô giáo đều có trách nhiệm cao trong việc giáo dục học
sinh. Sau đây là vài vi dụ minh họa:
Khi dạy bài “ Pháp luật và đời sống” (Lớp 12), từ kiến thức các em đã học giáo
viên có thể giúp học sinh phân biệt sự giống nhau và khác nhau giữa đạo đức và
pháp luật bằng cách lập bảng biểu so sánh, tổng hợp kiến thức hoặc hướng dẫn
sinh tìm hiệu, nhận diện xem các văn bản gần gũi với các em như: nội quy của nhà
trường, điều lệ Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh... có phải là văn bản quy
phạm pháp luật hay không ? Có thể cho một số em đóng vai thể hiện một tình
hưống pháp luật thường gặp trong cuộc sống như:học sinh tham gia giao thông
vượt đèn đỏ vì không có cảnh sát giao thông, người kinh doanh không nộp thuế
kinh doanh và kinh doanh những mặt hàng không đảm bảo chất lượng,...để các em
tự nhận xét về từng tình huống, hình thức vi phạm và trách nhiệm pháp lý của các
cá nhân trong tình huống. Từ đó giúp học sinh thấy rằng kiến thức pháp luật rất
gần gũi và cần thiết đối với đời sống của mỗi cá nhân, nhà nước và xã hội. Các em
biết đánh giá hành vi xử sự của bản thân và những người xung quanh theo các
chuẩn mực pháp luật. Từ đó nâng cao ý thức tự giác sống, học tập và làm theo
pháp luật.
13
Tiết dạy “ Pháp luật với sự phát triển của công dân”, giáo viên giúp học sinh
nắm các kiến thức của bài học. Sau đó, giáo viên hướng dẫn các nhóm học sinh
thực hiện các quyền học tập, sáng tạo của công dân theo quy định của pháp luật
như : gợi ý để các em tự làm các mô hình thể hiện ý tưởng về xây dựng và phát
triển một số lĩnh vực của đất nước. Giáo viên sắp xếp thời gian để các em giới
thiệu, thuyết trình trước lớp các mô hình sáng tạo đó và nhận xét, đánh giá ghi
nhận ý tưởng sáng tạo, sự khéo tay của học sinh.( Xem hình 7, hình 8)
4.3. Đánh giá kết quả thực hiện giải pháp.
- Giáo dục pháp luật ở môn học giáo dục công dân với nhiều hình thức, phương
pháp tôi nhận thấy: Học sinh được học lý thuyết kết hợp với thực hành nên giờ
học không bị nhàm chán, tăng hiệu quả giáo dục. Giờ học của các em trở nên sinh
động hơn, học sinh hứng thú với bài giảng, mối quan hệ thầy trò trở nên thân mật,
gần gũi, cởi mở, thân thiện.
- Học sinh được tiếp cận với kiến thức pháp luật và được giáo dục một số kỹ
năng cần thiết trong cuộc sống... trở nên hiểu biết hơn, giao tiếp, ứng xử trong các
mối quan hệ tự tin hơn, góp phần hoàn thiện bản thân. Nhiều bài học có tác dụng
khích lệ ý chí vươn lên, sáng tạo trong học tập và lao động, sống tuân thủ pháp luật
của các em.
- Giải pháp được thực hiện trong điều kiện không có quỹ thời gian riêng nhưng
bằng trách nhiệm của một nhà giáo, người cán bộ quản lý, tình thương với học sinh
và thực hiện chỉ đạo chung của ngành, việc dạy lối sống , đạo đức pháp luật cho
học sinh góp phần thực hiện mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát
triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ .. chuẩn bị cho học sinh tiếp
tục học lên ở bậc học cao hơn hoặc đi vào cuộc sống lao động, trở thành những
công dân có ích cho đất nước trong thời đại mới .
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI
Đề tài : Công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật cho học sinh trường Bổ túc
văn hóa tỉnh Đồng Nai giúp nhà trường quản lý và tổ chức thực hiện giáo dục
pháp luật. Học sinh được tiếp cận với kiến thức pháp luật, từ đó nhận thức sâu sắc
vai trò của pháp luật đối với cá nhân, nhà nước, xã hội trong cuộc sống... được áp
dụng trong thực tế giáo dục đạo đức và đổi mới giảng dạy ở bộ môn giáo dục công
dân với đối tượng học sinh của trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai bằng những
giải pháp cụ thể, hiệu quả đã đạt những kết quả khả quan.
1. Trong công tác quản lý
- Ban giám hiệu : Hiệu trưởng quan tâm sâu sát mọi hoạt động của nhà trường,
chỉ đạo phó hiệu trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch giáo dục pháp luật cụ thể,
chi tiết đảm bảo kế hoạch được tổ chức thực hiện. Có sự phối kết hợp giữa các tổ
chức đoàn thể, đội ngũ giáo viên góp phần hoàn thành nhiệm vụ giáo dục, tăng
cường hiệu quả quản lý mọi mặt của nhà trường.
- Đoàn trường : Tổ chức Đoàn đã thành công trong nhiều hoạt động thu hút
đông đảo Đoàn viên thanh niên tham gia tạo nên một sân chơi lành mạnh, bổ ích để
14
học sinh trải nghiệm; tạo sự gần gũi, thân thiện giữa thầy và trò, giữa các em học
sinh; phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh, có giá trị giáo dục đạo đức,
pháp luật, rèn các kỹ năng cần thiết...tạo hứng thú cho các em khi đến trường .
- Giáo viên chủ nhiệm: Công tác chủ nhiệm lớp được quan tâm, có nhiều
chuyển biến tích cực khi giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp của trường đã lồng
ghép giáo dục trong giờ sinh hoạt lớp có hiệu quả thiết thực, đã thay đổi không khí
nặng nề, nhàm chán của giờ sinh hoạt lớp, tạo không khí thân thiện, thoải mái, nhẹ
nhàng mà sôi nổi có tác dụng giáo dục đạo đức, pháp luật và rèn các kỹ năng cho
học sinh.
- Học sinh: Ý thức, đạo đức của học sinh có sự chuyển biến sau hai năm được
lồng ghép giáo dục đạo đức, pháp luật trong nhà trường. Học sinh có sự kết nối
tình bạn, sự cảm thông, giúp đỡ lẫn nhau giữa các em học sinh trong lớp, trong
trường; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong các hoạt
động; tạo sự gần gũi, thân thiện, cởi mở giữa thầy và trò...
Nhận thức từ kiến thức của bài học và sinh hoạt giáo dục lối sống, ý thức thực
hiện pháp luật của học sinh trong học tập và rèn luyện ngày càng rõ nét, thể hiện
qua nhận thức, hái độ lắng nghe tích cực, cách giao tiếp, ứng xử và cách giải quyết
các vấn đề khi có mâu thuẫn trở nên có văn hóa. ( Xem kết quả khảo sát )
2. Về hiệu quả giảng dạy
Trong giảng dạy, bản thân tôi và đồng nghiệp đã áp dụng và thấy đạt hiệu quả
trong giảng dạy môn học giáo dục công dân
- Giờ học giáo dục công dân không còn khô cứng, buồn chán, đơn điệu, tẻ nhạt vì
các em cho đó là môn học phụ mà tạo được hứng thú học tập cho các em, giúp các
em tiếp nhận kiến thức, nâng cao hiệu quả giáo dục từ những mô hình, hình ảnh,
đoạn phim trực quan sinh động và những tình huống, những tiểu phẩm có vấn đề
được giải quyết một cách nhẹ nhàng, thuyết phục, tạo được hứng thú. Học sinh có
tinh thần và thái độ học tập bộ môn tích cực; tỷ lệ học sinh chán học giảm đáng kể.
- Việc dạy chữ kết hợp với dạy người của người thầy đã góp phần giáo dục học
sinh một cách toàn diện. Khi có mâu thuẫn bạn bè các em biết cách giải quyết để
không có xung đột căng thẳng. Đây cũng là giải pháp phòng ngừa và ngăn chặn
tình trạng bạo lực học đường mà xã hội rất quan tâm.
3. Kết quả qua bảng số liệu cụ thể :
Bảng số liệu về kết quả rèn luyện đạo đức học sinh
NĂM HỌC
2012 - 2013
2013 - 2014
2014 - 2015
TỶ LỆ HẠNH KIỂM
KHÁ, TỐT
85 %
90 %
96 %
SỐ VỤ HỌC SINH
ĐÁNH NHAU
3
1
0
SỐ HS VI PHẠM AN
3
1
0
15
TOÀN GIAO THÔNG
Bảng số liệu về kết quả giảng dạy môn Giáo dục công dân
NĂM HỌC
2012 - 2013
2013 - 2014
2014 - 2015
TỶ LỆ ĐTB
82.9 %
93.7 %
98 %
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
Đề tài được triển khai ở Trường Bổ túc văn hóa tỉnh Đồng Nai có hiệu quả giáo
dục, giúp nâng cao vai trò quản lý đội ngũ, các tổ chức đoàn thể, các mặt hoạt động
giáo dục của nhà trường.Dựa trên kết quả đạt được, xin đề xuất, khuyến nghị :
1. Đối với nhà trường và ngành giáo dục & đào tạo.
- Đề tài cần tiếp tục triển khai thực hiện trong trường học đặc biệt với đối tượng
học sinh bổ túc văn hóa ( Giáo dục thường xuyên)
- Cần xây dựng khung chương trình và có quỹ thời gian cho sinh hoạt ngoài giờ
cho đối tượng học sinh bổ túc văn hóa (GDTX)
- Bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo luôn nêu cao tình thương, trách nhiệm với thế hệ trẻ,
trau dồi vốn sống, nâng cao hiểu biết ở nhiều lĩnh vực, có phương pháp giáo dục,
sử dụng kết hợp các thiết bị dạy học để giờ dạy học cũng như giờ sinh hoạt giáo
dục thu hút học sinh.
- Nhà trường cần trang bị thêm cơ sở vật chất như trang thiết bị nghe nhìn để
phục vụ cho công tác chuyên môn, giáo dục đạo đức,pháp luật, dạy kỹ năng sống.
- Cần tổ chức hội thảo chuyên đề, tọa đàm về công tác chủ nhiệm lớp, giáo dục
pháp luật, đạo đức cho giáo viên để có dịp trao đổi kinh nghiệm, bàn luận tìm ra
biện pháp tối ưu, giải pháp tích cực nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong
nhà trường
2. Đối với phụ huynh và học sinh:
- Quan tâm đến việc giáo dục con em, đầu tư nhiều thời gian cho con cái, chia sẻ,
định hướng và bồi dưỡng tâm hồn cho con để các em có điều kiện phát triền toàn
diện, tự nhiên.
- Phối hợp chặt chẽ với nhà trường để tìm hiểu, nắm bắt kịp thời tình hình học tập,
rèn luyện của con em mình để có biện pháp giáo dục phù hợp, hiệu quả.
- Học sinh cần có nhận thức đúng đắn, tích cực chủ động trong việc trang bị kiến
thức, sự hiểu biết về mọi mặt bằng con đường tự học và rèn luyện bản thân để
xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước
3. Đối với địa phương
- Tăng cường các hoạt động tuyên truyền giáo dục đạo đức pháp luật, tổ chức
nhiều câu lạc bộ phù hợp, các điểm vui chơi giải trí lành mạnh thu hút thanh thiếu
niên tham gia để tạo sự giáo dục đồng bộ trong xã hội, ngăn chặn sự tụ tập của
thanh thiếu niên vì thiếu địa điểm sinh hoạt vui chơi.
- Quản lý chặt chẽ các điểm kinh doanh, các dịch vụ không lành mạnh, làm ảnh
hưởng đến thời gian học tập, rèn luyện của học sinh.
16
- Quan tâm thật sự đến hiệu quả và chất lượng giáo dục toàn diện ở địa phương.
VI. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phạm Thị Thu Thanh (2003). Pháp luật đại cương. Trường Đại học sư phạm TP
Hồ Chí Minh
2. Ban điều hành đề án Giáo dục pháp luật trong nhà trường (2013).Tổng kết đề án
nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường giai
đoạn 2008-2012 và kế hoạch giai đoạn 2013-2016 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai,Hội
nghị Giáo dục pháp luật trong nhà trường, Đồng Nai ngày 29/3/2013.
3. Sở GD & ĐT Đồng Nai.Công văn số 1740/SGDĐT-TTR ngày 30/7/2014,
Hướng dẫn thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường năm
học 2014-2015; Sở GD & ĐT Đồng Nai. Công văn số 1865/KH-SGDĐT ngày
13/8/2014,Kế hoạch tổ chức thực hiện đợt cao điểm tuyên truyền, phổ biến pháp
luật về biển năm 2014;Sở GD & ĐT Đồng Nai.Công văn số 488/SGDĐTCTHSSV ngày 16/3/2015, Tăng cường công tác giáo dục pháp luật, ý thức đạo
đức cho học sinh
4. Bộ giáo dục và đào tạo (2013).Giáo dục công dân 12,Nhà xuất bản giáo dục Việt
Nam
5. Tố Tâm (2013). Kẻ sống phí kiếp người.Báo Đồng Nai,số 2332,9.
6. Tâm Lụa (2012). Nước mắt mẹ. Báo Tuổi trẻ, ngày 6/1/2012,18
17
VII. PHỤ LỤC
PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN HỌC SINH
Về việc học tập, giáo dục đạo đức, pháp luật gắn với cuộc sống
(Học sinh chọn đáp án nào (a, b, c, d) thì đánh dấu X vào ô tương ứng.
Mỗi câu hỏi chỉ được chọn một đáp án).
Câu 1: Việc học tập đối với em có ý nghĩa như thế nào ?
a. Góp phần định hướng cuộc sống
c. Bình thường
b. Có nhiều điều bổ ích
d. Để thư giãn, giải trí
Câu 2: Thái độ của em trong giờ học giáo dục công dân là?
a. Chăm chú và tham gia phát biểu
c. Bình thường
b. Quan tâm theo dõi
d. Thờ ơ, chán nản
Câu 3: Theo em, pháp luật có ý nghĩa như thế nào với cuộc sống?
a. Không thật sự cần thiết
c. Rất cần thiết
b. Có một khoảng cách lớn
d. Để hòa nhập cuộc sống
Câu 4:Bài học GDCD và sinh hoạt giáo dụcđạo đức, pháp luật, kỹ năng mang lại cho
em điều gì?
a. Kiến thức, kỹ năng cần có trong cuộc sống
c. Biết chia sẻ trong cuộc sống
b. Những kiến thức thông thường
d. Điều nhảm nhí, phi thực tế
Câu 5:Em học môn GDCD và sinh hoạt giáo dục đạo đức, pháp luật là vì?
a. Yêu thích
c. Để giải trí, giết thời gian
b. Có nhiều điều bổ ích
d. Do bắt buộc
Câu 6: Ảnh hưởng của môn học GDCD và giáo dục đạo đức, pháp luật đối với bản
thân em ở mức độ?
a. Nhiều, tương đối toàn diện
c. Không đáng kể
b. Vừa phải
d. Không có gì
Câu 7: Phương pháp giáo dục gắn nội dung bài học với thực tiễn cuộc sống, theo em
nhận thấy?
a. Vô cùng cần thiết và bổ ích
c. Bình thường
b. Một phương pháp hay
d. Không có ý kiến
Câu 8: Qua cách giáo dục gắn liền với thực tiễn cuộc sống, em nhận thấy rằng :
a. Kiến thức trở nên cụ thể, gần gũi
c. Học đạo đức, pháp luật là học làm người
b. Việc học có ý nghĩa thiết thực hơn
d. Chọn a, b, c
18
Câu 9: Theo em, phương pháp giáo dục gắn bài học với thực tiễn cuộc sống, cần định
hướng cho học sinh?
a. Lối sống đẹp, kỹ năng sống cần thiết
c. Lựa chọn nghề nghiệp phù hợp
b. Quan hệ gia đình, xã hội lành mạnh
d. Chọn a, b, c
. Câu 10 :Theo em, yêu cầu đối với giáo viên dạy GDCD và đạo đức,pháp luật, kỹ năng
sống là :
a. Hiểu sâu sắc về vấn đề
c. Phải biết liên hệ với thực tiễn
b. Giàu kiến thức xã hội
d. Chọn a, b, c.
19
BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT
( Trước khi thực hiện công tác giáo dục đạo đức pháp luật)
Phiếu khảo sát ý kiến 120 học sinh của 3 khối. Kết quả thu được như sau :
Câu 1: Việc học tập đối với em có ý nghĩa như thế nào ?
a. Góp phần định hướng cuộc sống (39/120 = 32,50%)
b. Có nhiều điều bổ ích (06/120 = 5,00%)
c. Bình thường (71/120 = 59,17%)
d. Để thư giãn (04/120 = 3,33%)
Câu 2: Thái độ của em trong giờ học giáo dục công dân là:
a. Chăm chú và tham gia phát biểu (10/120 = 8,33%)
b. Quan tâm theo dõi (19/120 = 15,83%)
c. Bình thường (88/120 = 73,33%)
d. Thờ ơ, chán nản (03/120 = 2,50%)
Câu 3: Theo em,pháp luật có ý nghĩa như thế nào với cuộc sống?
a. Không thật sự cần thiết (11/120 = 9,16%)
b. Có một khoảng cách lớn (15/120 = 12,50%)
c. Rất cần thiết (65/120 = 54,16%)
d. Để hòa nhập cộng đồng (29/120 = 24,16%)
Câu 4:Bài học GDCD và sinh hoạt giáo dục đạo đức,pháp luật mang lại cho em
điều gì?
a. Kiến thức,kỹ năng cần thiết trong cuộc sống (16/120 = 13,33%)
b. Kiến thức thông thường (91/120 = 75,83%)
c. Biết chia sẻ trong cuộc sống (10/120 = 8,33%)
d. Điều nhảm nhí, phi thực tế (03/120 = 2,50%)
Câu 5:Em học môn GDCD, tham gia sinh hoạt chuyên đề giáo dục đạo đức,
pháp luật là vì :
a. Yêu thích (39/120 = 32,50%)
b. Có nhiều điều bổ ích (03/120 = 2,50%)
c. Để giết thời gian (04/120 = 3,33%)
d. Do bắt buộc (74/120 = 61,66%)
Câu 6: Ảnh hưởng của các bài học GDCD và giáo dục đạo đức, pháp luật đối
với bản thân em ở mức độ?
20
.DOC 
46 
459 
83 
