Tài liệu Skkn công tác chủ nhiệm lớp ở trường thpt định quán, huyện định quán, tỉnh đồng nai.

1 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐỒNG NAI TRƯỜNG THPT ĐỊNH QUÁN Mã số:………………………… SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG THPT ĐỊNH QUÁN, HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI Người thực hiện: HOẮC CÔNG SƠN Lĩnh vực nghiên cứu: - Quản lý giáo dục. Năm học: 2014 - 2015 2 SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 1. Họ và tên: Hoắc Công Sơn 2. Ngày tháng năm sinh: 01//11/1974 3. Nam, nữ: Nam. 4. Địa chỉ: Trường THPT Định Quán, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai. 5. Điện thoại: CQ: 0613.851.103. NR: 0613.613.454. ĐTDĐ: 0985.60.56.57. 6. Fax: Email: [email protected]. 7. Chức vụ: Hiệu trưởng. 8. Nhiệm vụ được giao: Quản lý. 9. Đơn vị công tác: Trường THPT Định Quán. II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO - Học vị ( hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Thạc sĩ. - Năm nhận bằng: 2013. - Chuyên ngành đào tạo: Quản lý giáo dục. III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy. Số năm kinh nghiệm: 20 năm. - Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: “Một số biê ên pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh trường THPT Định Quán, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai” năm 2012. I. LÝ DO CHỌN ĐỂ TÀI 3 Trong hệ thống giáo dục quốc dân của nước ta hiện nay, tại mỗi lớp học đều có một giáo viên bộ môn dạy trong lớp, được chỉ định làm nhiệm vụ quản lý lớp gọi là giáo viên chủ nhiệm (GVCN). GVCN lớp là người tổ chức, quản lý trực tiếp và sâu sát nhất về mọi mặt đối với học sinh ( HS) và thực hiện giáo dục ( GD) đạo đức, lối sống, phát triển nhân cách, tư vấn hướng nghiệp cho từng HS. Vì thế, công tác chủ nhiệm lớp ( CNL) giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì nề nếp, góp phần nâng cao chất lượng GD toàn diện HS. Đồng thời, người GVCN lớp là “cầu nối” giữa nhà trường và gia đình HS, góp phần thực hiện tốt mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Vậy nên, người Hiệu trưởng (HT) biết cách tổ chức, quản lý, đào tạo, bồi dưỡng năng lực GVCN thì sẽ thuận lợi trong việc thực hiện nhiệm vụ của cơ sở giáo dục đào tạo, đặc biệt là vấn đề GD đạo đức, xây dựng thái độ học tập cho HS và rèn luyện kỹ năng sống cho các em. Thực tế cho thấy, nhận thức về vai trò, nhiệm vụ của GVCN, năng lực nghiệp vụ thực thi công tác chủ nhiệm lớp ( CNL) của các GV, cách tổ chức chỉ đạo, quản lý hoạt động của nhà trường về đội ngũ GVCN có những khoảng cách và bất cập nhất định giữa thực tiễn và yêu cầu trong quy chế, lý luận. Vì thế cần phải được tìm hiểu, nghiên cứu phương thức QL, cách thức tổ chức, điều hành, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ GVCN, nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của người GVCN, chỉ ra được những biện pháp QL của HT để xây dựng đội ngũ GVCN đáp ứng hoạt động GDĐT trong trường THPT hiện nay. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT Định Quán, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai ” làm vấn đề nghiên cứu. II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận 4 1.1. Vài nét sơ lược về lịch sử vấn đề nghiên cứu Trong hệ thống tổ chức của các trường phổ thông, đơn vị cơ bản được tổ chức để giảng dạy và giáo dục HS là lớp học. Tùy thuộc vào điều kiện thực tế, song bao giờ một lớp học vẫn cần người QL. Để QL lớp học, nhà trường cử ra một trong những GV đang giảng dạy làm CNL. GVCN được hiệu trưởng nhà trường lựa chọn từ những GV ưu tú có kinh nghiệm GD, có uy tín trong HS, được hội đồng nhà trường nhất trí phân công làm công tác CNL để thực hiện mục tiêu GD. Như vậy, khi nói đến GVCN lớp là nói đến mặt QL và mặt lãnh đạo HS của một lớp. Nghiên cứu về công tác CNL được tác giả Nguyễn Thanh Bình quan tâm sâu sắc với các công trình: “ Công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT”, đề tài mã số SPHN-09-465NCSP, 2010, cũng như cuốn “ Một số vấn đề trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT hiện nay” (NXB Đại học sư phạm, 2011). Ở đây các tác giả đề cập đến những vấn đề cơ bản của công tác CNL, những nội dung trong công tác CNL ở trường THPT hiện nay. Nghiên cứu về biện pháp QL công tác CNL có “Một số biện pháp tăng cường quản lý của hiệu trưởng đối với công tác chủ nhiệm lớp trong các trường THPT tỉnh Bắc Ninh”, 2005, của Nguyễn Khắc Hiền. Hiện vấn đề này chưa có công trình nghiên cứu nào được thực hiện ở trường THPT của huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai – đây cũng là vấn đề khá mới với một huyện miền núi, nơi có nhiều dân tộc cùng sinh sống. 1.2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT Nghiên cứu lý luận và thực tiễn cho thấy công tác CNL và QL công tác CNL ở trường THPT có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng trong quá trình GD toàn diện HS. Tuy nhiên, kết quả của công tác này chưa được như kỳ vọng. Nguyên nhân là do một số yếu tố ảnh hưởng đến việc nâng cao hiệu quả công tác CNL ở trường THPT như: gia đình thiếu quan tâm, sự ảnh hưởng của game và 5 các tệ nạn xã hội, học sinh thiếu kỹ năng sống, nhiều học sinh chưa có động cơ học tập và rèn luyện đúng đắn...Trong đó nổi bật lên các nguyên nhân sau: 1.2.1. GV làm công tác chủ nhiệm lớp ( GVCN) - Kinh nghiệm và kỹ năng làm công tác chủ nhiệm lớp của GVCN còn hạn chế, chưa đáp ứng được với tình hình GD trong giai đoạn hiện nay. - Một bộ phận GVCN chưa ý thức rõ được tầm quan trọng và trách nhiệm của người GVCN trong công tác GD toàn diện HS, một bộ phận GV chưa tâm huyết với công tác chủ nhiệm. - Công tác quản lý kế hoạch chủ nhiệm theo đặc thù từng lớp của GVCN còn chung chung, sơ sài. 1.2.2. Công tác quản lý công tác chủ nhiệm lớp - Các kế hoạch quản lý, biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm lớp chưa được cụ thể, chưa phù hợp, chưa thực hiện thường xuyên. - Công tác bồi dưỡng kỹ năng để nâng cao nhận thức và năng lực cho đội ngũ GVCN chưa được làm liên tục, nếu có làm thì nghèo nàn về nội dung, nhàm chán về hình thức. - Công tác chỉ đạo chưa được sát sao. - Các hội nghị rút kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm, các chuyên đề về công tác chủ nhiệm lớp hay các hội thi GVCN giỏi ít được tổ chức. - Nhiệm vụ kiểm tra, đánh giá công tác chủ nhiệm lớp chưa được quan tâm đúng mức. - Các điều kiện cần thiết để đảm bảo cho công tác chủ nhiệm lớp đôi khi chưa được quan tâm đúng mức. - Việc động viên, khen thưởng cho công tác chủ nhiệm lớp còn ít hoặc chưa kịp thời. 6 Để nâng cao hơn nữa chất lượng GD của trường, đòi hỏi phải đổi mới các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp thiết thực, khả thi nhằm khắc phục khó khăn trước mắt và lâu dài, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền GD trong thời gian tới. Chính vì thế, tôi đề xuất một số biện pháp cải tiến các biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm đã áp dụng nhằm nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT Định Quán góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. 7 III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG THPT ĐỊNH QUÁN, HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI. 3.2.1. Biện pháp 1. Nâng cao nhận thức và năng lực cho GVCN 3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp Thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn nhằm nâng cao nhận thức và năng lực cho GVCN về vai trò, trách nhiệm của GVCN trong việc QLGD học sinh, tổ chức các hoạt động GD học sinh THPT đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD toàn diện. 3.2.1.2. Nội dung của biện pháp - CBQL ( hiệu trưởng) tìm hiểu nhu cầu học tập và đánh giá năng lực của đội ngũ GV nói chung và đội ngũ GVCN nói riêng. - Lập kế họach tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV ở trường. - Xác định nội dung và hình thức tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV. - Tổ chức tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV nói chung và GVCN. - Theo dõi việc học tập bồi dưỡng thường xuyên và việc áp dụng những nội dung bồi dưỡng vào thực tế chủ nhiệm ở lớp. - Đánh giá cuối đợt tập huấn và rút kinh nghiệm về tập huấn. 3.2.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp Bước 1. Xây dựng kế hoạch tập huấn - Khảo sát nhu cầu được học tập và bồi dưỡng các chuyên đề về công tác chủ nhiệm lớp cho GVCN; Đánh giá thực trạng năng lực của đội ngũ GVCN ở trường. 8 - Tập hợp kết quả khảo sát và kết luận những nội dung cần bồi dưỡng cho GVCN; Xác định nội dung cần tập huấn, phương pháp tập huấn (phát huy tính tích cực chủ động của học viên). - Lập kế hoạch bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho GV nói chung, trọng tâm vào xây dựng đội ngũ GVCN. - Chuẩn bị tài liệu: Dựa vào những nội dung cần tập huấn đã được xác định qua tập hợp kết quả khảo sát, chuẩn bị tài liệu tập huấn, kết hợp cả tài liệu điện tử và tài liệu in. - Xác định cách thức tổ chức tập huấn và phương pháp tập huấn có hiệu quả. - Phân công cán bộ, GV làm giảng viên tập huấn, xác định đối tượng cần dự tập huấn; Xác định thời gian, địa điểm tổ chức tập huấn. - Chuẩn bị các phương tiện phục vụ tập huấn, nhất là tập huấn theo phương pháp dạy học tích cực thì cần chuẩn bị máy móc, trang thiết bị và văn phòng phẩm thiết yếu, các đồ dung cần thiết. Bước 2. Tổ chức tập huấn theo kế hoạch - Phát tài liệu, giao các nhóm nghiên cứu và chuẩn bị nội dung thảo luận, ghi lại các câu hỏi thắc mắc. - GV và GVCN tự nghiên cứu tài liệu. - Tập trung GV để tổ chức tập huấn theo kế hoạch. Hiệu trưởng yêu cầu các GV và GVCN có trách nhiệm tham gia tập huấn một cách tích cực. - Trao đổi, thảo luận, rút kinh nghiệm và giao nhiệm vụ cho GV tiếp tục nghiên cứu tài liệu và ứng dụng nội dung tập huấn vào thực tiễn. - Giao cho phó hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn theo dõi việc áp dụng các nội dung tập huấn của GVCN vào thực tiễn công tác chủ nhiệm lớp và hỗ trợ GVCN xử lí tình huống sư phạm khó, mới nảy sinh. 9 Bước 3. Kiểm tra, giám sát việc áp dụng nội dung tập huấn, bồi dưỡng công tác chủ nhiệm lớp và điều chỉnh, bổ sung kế hoạch tập huấn - GVCN vận dụng những nội dung tập huấn vào thực tế tổ chức các hoạt động sinh hoạt lớp, công tác quản lý HS. - Phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn giám sát việc thực hiện công tác chủ nhiệm lớp, áp dụng nội dung bồi dưỡng công tác chủ nhiệm lớp vào thực tế tổ chức các họat động GD cho HS. - Hiệu trưởng và CBQL nhà trường kiểm tra thường xuyên công tác chủ nhiệm lớp của các GVCN. - Đôn đốc GVCN tự bồi dưỡng, điều chỉnh kế hoạch bồi dưỡng và áp dụng vào thực tiễn nhằm phát triển năng lực của các GVCN. Bước 4. Kiểm tra đánh giá kết quả tập huấn - GVCN lớp tự đánh giá kết quả tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp và việc áp dụng nội dung bồi dưỡng vào thực tế của từng lớp mình. - Hiệu trưởng và CBQL kiểm tra đánh giá kết quả tập huấn, bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp của các GVCN, nhận ra những ưu và khuyết điểm, thuận lợi và khó khăn trong tổ chức tập huấn, bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp của các GVCN. 3.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp: - Tài liệu: Bao gồm các văn bản có nội dung qui định về nhiệm vụ của GVCN hiện hành ( của Bộ GD&ĐT), tài liệu do Sở GD&ĐT cung cấp, tài liệu do sưu tầm và tài liệu tự biên soạn. Các trường nên biên tập tài liệu tập huấn cho phù hợp với điều kiện từng trường. - Giảng viên: Là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và các GV cốt cán đã được tham gia tập huấn do Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT tổ chức và các GVCN có kinh nghiệm, có năng lực làm công tác chủ nhiệm. 10 - Học viên: GV nhận thức đúng đắn về việc học tập bồi dưỡng và nhu cầu học tập phát triển chuyên môn và nâng cao năng lực quản lý HS, tổ chức các họat động GD… trong công tác chủ nhiệm lớp. Các cán bộ, GV có tinh thần trách nhiệm, tinh thần vươn lên trong công tác. - Phương tiện: Máy chiếu Projector, máy tính, mạng Internet… - Các điều kiện khác: thời gian, địa điểm,... 3.2.2. Biện pháp 2. Chỉ đạo sát sao công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên 3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp Hiệu trưởng phải chỉ đạo sát sao công tác chủ nhiệm lớp, thường xuyên theo dõi, đôn đốc các bộ phận, cá nhân thực hiện nhiệm vụ được giao theo đúng kế hoạch, nhằm kịp thời giải quyết các khó khăn và khắc phục nhanh chóng những thiếu sót trong quá trình thực hiện kế hoạch. 3.2.2.2. Nội dung của biện pháp - Nghiên cứu các biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp phù hợp với từng nội dung hoạt động cụ thể. - Nghiên cứu các hình thức chỉ đạo sao cho phù hợp với từng hoạt động, chủ thể hoạt động và thời điểm hoạt động. Có như vậy, việc chỉ đạo mới mang lại kết quả như mong muốn. Cụ thể, hiệu trưởng chỉ đạo GVCN lớp làm tốt các nội dung sau: + Tìm hiểu và nắm vững đối tượng GD ( học sinh), + Lập kế hoạch chủ nhiệm một cách chi tiết, + Xây dựng lớp thành một tập thể vững mạnh, + Tổ chức các hoạt động GD toàn diện cho HS, + Phối hợp tốt với các lực lượng GD trong và ngoài nhà trường để GD học sinh, 11 + Đánh giá kết quả GD học sinh một cách khách quan, chính xác, đúng quy định. 3.2.2.3. Cách thức thực hiện biện pháp Bước 1. Lập kế hoạch - Thu thập và xử lý những thông tin cần thiết ( thực trạng nhà trường, đội ngũ giáo viên, những thuận lợi lợi, khó khăn, thời cơ, thách thức…) để làm cơ sở xây dựng kế hoạch. - Soạn thảo kế hoạch. - Thông qua dự thảo kế hoạch để lấy ý kiến góp ý của tập thể. - Ban hành kế hoạch đã thống nhất. Bước 2. Tổ chức thực hiện kế hoạch - Lựa chọn, phân công GV làm công tác chủ nhiệm lớp, làm công tác giảng dạy, làm các công tác trực tiếp hoặc bổ trợ cho hoạt động giáo dục của trường một cách chính xác, hợp lý. - Biên chế lớp học thật khoa học. - Sắp xếp thời gian và nội dung công việc theo thời gian phù hợp với từng chủ đề lớn của năm học. - Hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch chủ nhiệm. - Phê duyệt kế hoạch chủ nhiệm của GV. - Tạo mọi điều kiện thuận lợi để GVCN thực hiện nhiệm vụ quản lý và giáo dục học sinh đạt kết quả cao nhất. Bước 3. Chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch - Chỉ đạo sát sao GVCN xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp và thực hiện kế hoạch chủ nhiệm dựa trên cơ sở là kế hoạch chung của nhà trường. - Thường xuyên theo dõi, đôn đốc các cá nhân, các bộ phận, GVCN thực hiện kế hoạch đã được phê duyệt. 12 - Tổ chức họp giao ban ( định kỳ hoặc đột xuất) để trao đổi, rút kinh nghiệm nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn và khắc phục những hạn chế, những phát sinh trong quá trình thực hiện kế hoạch. - Sẵn sàng điều chỉnh kế hoạch nếu thấy hợp lý. - Chỉ đạo tổ chức các chuyên đề, các buổi hội thảo, viết sáng kiến kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp. - Chỉ đạo thực hiện tốt công tác kiểm tra, đánh giá, thi đua đối với công tác chủ nhiệm lớp. - Chỉ đạo nghiên cứu thực hiện hội thi giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường. - Chỉ đạo việc thực hiện công tác phối hợp với các lực lượng GD trong và ngoài nhà trường của GVCN trong việc GD học sinh. Bước 4. Kiểm tra, đánh giá - Chỉ đạo GVCN tự kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ công tác chủ nhiệm của bản thân so với nhiệm vụ chung của nhà trường và nhiệm vụ riêng của cá nhân, của lớp chủ nhiệm đã được xây dựng và phê duyệt đầu năm. - Hiệu trưởng kiểm tra, đánh giá công tác chỉ đạo của các cá nhân, các bộ phận, việc thực hiện kế hoạch nhiệm vụ chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp đã sát sao, kịp thời chưa. Từ đó nhận ra những thành công, những hạn chế để có những điều chỉnh hợp lý. 3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - CBQL ( hiệu trưởng) phải nhận thấy được tầm quan trọng đặc biệt của công tác chủ nhiệm lớp trong công tác GD toàn diện của nhà trường. - Mỗi cá nhân, mỗi bộ phận, mỗi GVCN phải nhận thức đầy đủ về vai trò, nhiệm vụ của mình trong việc thực hiện nhiệm vụ GD của nhà trường. - Các kế hoạch của nhà trường cũng như các kế hoạch của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận, mỗi GVCN phải thể hiện rõ sự quan tâm đối với công tác chủ 13 nhiệm lớp. Đồng thời các kế hoạch phải được xây dựng trên cơ sở đảm bảo tính mục tiêu, khoa học, đồng bộ, hiệu quả và có tính khả thi. - Công tác phối hợp giữa các lực lượng GD trong và ngoài nhà trường đối với công tác chủ nhiệm lớp phải được xây dựng thành quy chế cụ thể, rõ ràng và phải được thực hiện một cách nghiêm túc. - Coi trọng công tác bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ cho GVCN để GVCN làm tốt nhiệm vụ của mình. Đồng thời thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện công tác chủ nhiệm lớp để có những chỉ đạo, uốn nắn, điều chỉnh một cách kịp thời. 3.2.3. Biện pháp 3. Tăng cường kiểm tra, đánh giá công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên 3.2.3.1. Mục tiêu của biện pháp Thực hiện kiểm tra, đánh giá một cách thường xuyên của hiệu trưởng và CBQL của trường THPT đối với công tác chủ nhiệm lớp để nắm bắt kịp thời tình hình, kết quả QL học sinh, kế hoạch và tổ chức thực hiện các hoạt động GD cho HS của giáo viên chủ nhiệm. Từ đó có những cơ sở để uốn nắn, điều chỉnh kế hoạch một cách hợp lý. 3.2.3.2. Nội dung của biện pháp - Việc xây dựng kế hoạch công tác, kế hoạch tổ chức các hoạt động kiểm tra của hiệu trưởng, của CBQL. - Xây dựng nội dung kiểm tra theo từng đợt (kiểm tra toàn diện hay kiểm tra chuyên đề theo từng mặt...) và cách thức tiến hành (theo định kì báo trước hay kiểm tra đột xuất). - Xây dựng đoàn/tổ kiểm tra có sự phân công hợp lí. Việc kiểm tra thường xuyên còn có ý nghĩa tư vấn góp ý cho các GVCN rút ra bài học kinh nghiệm để làm tốt hơn cũng là hình thức chia sẻ kinh nghiệm giữa các thế hệ GV. 14 - Tham gia các hoạt động GD của các lớp cũng là hình thức kiểm tra không chính thức nhưng có thể nắm vững tình hình thực tế của GVCN và HS. 3.2.3.3. Cách thức thực hiện biện pháp Bước 1. Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra thường xuyên - Xây dựng mục đích, nội dung và kế hoạch kiểm tra thường xuyên công tác chủ nhiệm lớp. Bước 2. Tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra thường xuyên - Thực hiện việc kiểm tra thường xuyên theo kế hoạch đã định. - Hiệu trưởng thành lập đoàn/tổ kiểm tra và phân công đội ngũ tham gia vào công tác kiểm tra. - Trao đổi và rút kinh nghiệm sau họat động kiểm tra. - Ghi nhận xét vào sổ kiểm tra và định hướng những điều chỉnh (nếu cần) cho người được kiểm tra. Bước 3. Chỉ đạo và giám sát công tác kiểm tra thường xuyên - Thực hiện việc kiểm tra thường xuyên và điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường, nhưng vẫn cố gắng đảm bảo kế hoạch đã định. - Hiệu trưởng giám sát việc thực hiện kiểm tra thường xuyên của CBQL dưới cấp. Bước 4. Đánh giá công tác kiểm tra thường xuyên - Đánh giá lại kết quả thực hiện công tác kiểm tra thường xuyên về tác dụng, tính hữu ích, sự cần thiết, những bài học kinh nghiệm trong công tác QL và chỉ đạo GVCN lớp. - Đánh giá kết quả kiểm tra thường xuyên đối chiếu với mục đích của họat động này. Đồng thời ghi nhận những thuận lợi, khó khăn, những thành công và những tồn tại khi thực hiện kế hoạch kiểm tra thường xuyên để làm cơ sở cho việc lập kế hoạch tiếp theo. 3.2.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp: 15 - Hiệu trưởng và CBQL nhà trường nhận thức được sự cần thiết của việc kiểm tra thường xuyên đối với sự phát triển năng lực cho đội ngũ GV, nhất là GVCN. - Các GVCN nhận thức đúng được ý nghĩa của kiểm tra thường xuyên là nhận được sự chia sẻ, giúp đỡ, tư vấn của những người có kinh nghiệm để làm tốt hơn. Không bị gây áp lực về kiểm tra. - Nên có những hình thức khen ngợi, động viên và khích lệ kịp thời đối với các GVCN, nhất là những GV có thành tích đột xuất hoặc có những thay đổi từ phía HS. - Tổ chức các buổi hội thảo nhỏ để các GVCN được trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm về thực hiện công tác chủ nhiệm lớp, nhất là những GVCN giỏi hướng dẫn giúp đỡ những GV trẻ, GVCN mới nhận công tác chủ nhiệm, còn ít kinh nghiệm QL lớp HS. Ngoài hình thức kiểm tra thường xuyên như đã nêu trên, hiệu trưởng cũng cần tổ chức các đợt kiểm tra đột xuất. Mục tiêu, nội dung, cách thức và điều kiện của kiểm tra đột xuất cũng gần giống như kiểm tra thường xuyên nhưng hiệu quả của công tác kiểm tra đột xuất sẽ cao hơn, kết quả sẽ thực hơn và cũng giúp cho hiệu trưởng có cái nhìn chính xác hơn trong việc xây dựng kế hoạch và các biện pháp quản lý hợp lý trong thời gian tiếp theo ( vì thực trạng cho thấy, khi kiểm tra thường xuyên, tức là có thời gian cụ thể thì giáo viên thường hay đối phó). 3.2.4. Biện pháp 4. Đảm bảo tốt các điều kiện cần thiết cho công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên 3.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp Đảm bảo tốt các điều kiện cần thiết để các GVCN thực hiện tốt nhiệm vụ của một GV (công tác giảng dạy môn học) và GVCN (QL học sinh, tổ chức các họat động GD theo từng khối lớp) nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. 16 3.2.4.2. Nội dung của biện pháp - Tìm hiểu nhu cầu, năng lực và điều kiện gia đình của GV, đồng thời tình hình thực tế các lớp HS. - Lập kế hoạch phân công đội ngũ nói chung và đội ngũ GVCN nói riêng phù hợp với thực tế của nhà trường. - Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, bồi dưỡng và ứng dụng công nghệ thông tin trong QL công tác chủ nhiệm cho đội ngũ GVCN. - Xây dựng các qui chế phối hợp giữa GVCN với các lực lượng GD trong và ngoài nhà trường như: GV bộ môn, Đoàn thanh niên, công đoàn, cha mẹ HS…; xây dựng (điều chỉnh) nội qui HS. - Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ được phân công của các GVCN để đôn đốc, hướng dẫn GVCN thực hiện yêu cầu và để điều chỉnh phân công (nếu cần); kiểm tra giám sát, đôn đốc việc thực hiện các nội qui, qui chế, việc thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin 3.2.4.3. Cách thức thực hiện biện pháp Bước 1. Xây dựng kế hoạch về đội ngũ GVCN. - Khảo sát, đánh giá nhu cầu, năng lực và điều kiện gia đình của GV, đồng thời khảo sát tình hình thực tế HS ngay từ đầu năm học. - Xây dựng dự thảo kế hoạch phát triển đội ngũ nói chung và GVCN nói riêng; dự thảo phân công GV và phân công GVCN lớp. Điều chỉnh nếu thấy cần thiết trên cơ sở đề đạt nguyện vọng chính đáng của GV và GVCN phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường. - Dự thảo qui chế phối hợp, dự thảo nội qui HS, dự thảo kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin (hướng theo mục tiêu) - Lấy ý kiến của các cán bộ, GV về các bản dự thảo và hoàn thành việc xây dựng kế hoạch, qui chế, nội qui. Bước 2. Triển khai thực hiện kế hoạch, thực hiện qui chế, nội qui. 17 - Triển khai thực hiện kế hoạch phân công công tác, phân công GVCN lớp phù hợp với chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực, điều kiện công tác giảng dạy và điều kiện gia đình của GV một cách khoa học, hợp lý với điều kiện thực tế của nhà trường; triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong QL công tác chủ nhiệm. - Tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các qui chế, nội qui đến đội ngũ, đến đối tượng HS và cha mẹ HS. - Xây dựng và duy trì nề nếp dạy học ngay từ các buổi học đầu năm học. - Xây dựng đội ngũ GVCN kế cận và phân công GVCN giỏi kèm cặp giúp đỡ cho những GV trẻ, còn ít kinh nghiệm để có thể thay thế kịp thời ( nếu cần), trên cơ sở giao GV trẻ tham gia từng phần công việc của GVCN, tham dự các buổi sinh họat lớp. Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về công tác CNL. - Tập huấn nội dung ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và GVCN. - Hiệu trưởng và CBQL nhà trường thường xuyên quan tâm đến điều kiện làm việc, hoàn cảnh gia đình và tình hình của lớp mà GVCN đang đảm nhận để có hình thức khen ngợi, động viên khuyến khích hợp lý. Trên cơ sở đó tạo điều kiện về thời gian, giảm bớt công việc… cho những GVCN quá tải về công việc. Bước 3. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, thực hiện qui chế, nội qui. - Thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ được phân công của GVCN. Chỉ đạo, hướng dẫn GVCN thực hiện các yêu cầu và điều chỉnh phân công (nếu cần thiết). - Chỉ đạo và giám sát thường xuyên việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chủ nhiệm và QL công tác chủ nhiệm đối với đội ngũ GVCN và các CBQL. - Chỉ đạo và giám sát việc thực hiện các qui chế phối hợp của GVCN với các lực lượng khác ở trong và ngoài nhà trường và ngược lại, việc thực hiện nội 18 qui, nề nếp của HS; kịp thời điều chỉnh những điểm chưa phù hợp trong quy chế, nội quy. - Đôn đốc và nhắc nhở những tồn tại cần khắc phục. Bước 4. Đánh giá tình hình, kết quả thực hiện kế hoạch, qui chế, nội qui - Đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của GVCN lớp (GVCN tự đánh giá và CBQL đánh giá công tác chủ nhiệm lớp của các GVCN) - Đánh giá việc thực hiện các qui chế phối hợp giữa GVCN với các lực lượng khác ở trong và ngoài nhà trường, việc thực hiện nội qui, nề nếp của HS. - Đánh giá hoạt động QL công tác chủ nhiệm lớp của hiệu trưởng và CBQL, nhận ra những thuận lợi và khó khăn, thành công và thất bại, những bài học kinh nghiệm, để có những điều chỉnh phù hợp trong thời gian tiếp theo. 3.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp - Điều kiện về đội ngũ. Đội ngũ GV phải đảm bảo về số lượng và thành phần (lớn tuổi và trẻ tuổi; có nhiều kinh nghiệm và còn ít kinh nghiệm trong công tác QL học sinh; giảng dạy các môn học…). GVCN đạt được những yêu cầu nhất định về phẩm chất, trình độ và năng lực. - Điều kiện về cơ sở vật chất. Nhà trường đảm bảo có đủ phòng học cho tổ chức dạy học 01 ca, có các trang thiết bị, đồ dùng dạy học đủ để GV thực hiện giảng dạy và làm công tác QL HS. Đảm bảo những điều kiện tối thiểu để có thể tổ chức các họat động GD cho HS: sân bãi, hội trường, âm thanh… - Điều kiện phối hợp của cha mẹ HS với GVCN, đó là: Sự chủ động, tích cực của cha mẹ HS; mối quan tâm của cha mẹ HS đến việc GD con ở gia đình và tinh thần hợp tác trong công tác GD. - Nhà trường xây dựng nội qui HS thật chặt chẽ, phù hợp và được phổ biến tuyên truyền rộng rãi đến tất cả các đối tượng từ CBQL đến GV, cha mẹ học sinh, bản thân học sinh và các lực lượng GD khác, đồng thời tổ chức cho học sinh 19 cùng cha mẹ ký cam kết không vi phạm nội quy nhà trường. Có kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở việc thực hiện nội quy của HS. - Tổ chức tốt các hoạt động GD toàn diện cho HS như: GD pháp luật, GD động cơ học tập, GD lao động, hướng nghiệp… - Có Điều lệ và quy chế hoạt động của Ban đại diện cha mẹ HS. - Điều kiện của sự phối hợp giữa GVCN với các lực lượng trong trường: + Tinh thần trách nhiệm, năng lực làm việc của đội ngũ GV. + Có qui chế phối hợp một cách khoa học, hợp lý giữa các lực lượng tham gia GD trong và ngoài nhà trường. Tuyên truyền vận động mọi thành viên có ý thức tích cực tham gia vào nhiệm vụ GD. + Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc sự phối hợp của các lực lượng GD. - Hiệu trưởng và CBQL thực sự quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp, luôn “ kề vai sát cánh” với GVCN trên mặt trận chủ nhiệm lớp, sẵn sàng chia sẻ và đồng cảm với những khó khăn, vướng mắc của GVCN gặp phải trong quá trình thực hiện công tác chủ nhiệm lớp. 3.2.5. Biện pháp 5. Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, động viên, khích lệ kịp thời GVCN 3.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp Tổ chức thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, động viên, khích lệ kịp thời GVCN nhằm tạo sự phấn khởi, cố gắng vươn lên của các GVCN trong công tác chủ nhiệm lớp và xây dựng đội ngũ GVCN nhiệt tình, có năng lực góp phần nâng cao chất lượng GD toàn diện cho HS. 3.2.5.2. Nội dung của biện pháp - Xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá xếp loại GV. Các tiêu chuẩn thi đua xuất phát từ các văn bản Nhà nước như Chuẩn nghề nghiệp GV trung học; Điều lệ Trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học ban 20 hành kèm theo Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. - Công khai hóa các tiêu chí đánh giá và phát động thi đua trong toàn trường. - Kiểm tra đôn đốc thường xuyên để có căn cứ đánh giá kết quả công tác và quá trình thực hiện công tác chủ nhiệm lớp của các GVCN - Tổ chức bình xét thi đua theo các tiêu chí đảm bảo tính công khai, công bằng và khách quan. 3.2.5.3. Cách thức thực hiện biện pháp Bước 1. Xây dựng kế hoạch tổ chức thi đua và đánh giá. - Xây dựng dự thảo kế hoạch thi đua, dự thảo quy chế thi đua khen thưởng, xây dựng dự thảo hệ thống tiêu chí đánh giá xếp loại và công khai hóa ngay từ đầu năm học để GVCN góp ý. - Xây dựng dự thảo các nguyên tắc và cách thức đánh giá bình xét thi đua. - Xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát thường xuyên, định kì/ giai đoạn. Bước 2. Triển khai thực hiện tốt công tác thi đua - Tổ chức cho đội ngũ góp ý, thảo luận các dự thảo để thống nhất xây dựng thành kế hoạch, quy chế về công tác thi đua khen thưởng một cách chi tiết, cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường và của mỗi GV. - Triển khai kế hoạch thi đua, quy chế thi đua khen thưởng, hệ thống tiêu chí đánh giá xếp loại và công khai hóa ngay từ đầu năm học để GVCN có định hướng phấn đấu. - Phát động thi đua trong toàn trường ngay từ đầu năm học, công khai thể lệ thi đua và các tiêu chí đánh giá. - Tổ chức tốt các hoạt động thi đua trong trường THPT. - Tổ chức cho GVCN thi đua thực hiện công tác chủ nhiệm lớp. - Tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ trao đổi chia sẻ kinh nghiệm.