PhÇn I:
PhÇn më ®Çu
I. Lý do chän ®Ò tµi
TrÎ em nh bóp trªn cµnh
BiÕt ¨n ngñ, biÕt häc hµnh lµ ngoan.
§ã lµ c©u th¬ cña B¸c Hå thÓ hiÖn viÖc ch¨m lo cho thÕ
hÖ t¬ng lai cña ®Êt níc. ViÖc ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em ®Æc
biÖt lµ viÖc ch¨m lo tíi viÖc häc tËp cña trÎ ngµy cµng ®îc chó
träng. NÕu nh bËc tiÓu häc ®îc coi lµ nÒn t¶ng cho qu¸ tr×nh
häc tËp, nhËn thøc cña trÎ th× bËc häc mÇm non ®îc coi lµ tiÒn
®Ò cho nh÷ng qu¸ tr×nh ®ã.
Trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn trÎ ®Òu mang nh÷ng ®Æc
®iÓm ®Æc trng. ViÖc chuyÓn tõ giai ®o¹n nµy sang giai ®o¹n
kh¸ lµ mét sù chuyÓn biÕn mang tÝnh nh¶y vät cã sù biÕn ®æi
vÒ chÊt vµ lîng. Sù ph¸t triÓn ë mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh võa lµ
kÕt qu¶ cña giai ®o¹n tríc ®ã võa lµ tiÒn ®Ò cho bíc ph¸t triÓn
cña giai ®o¹n tiÕp theo. nÕu trÎ ®îc ph¸t triÓn tèt ë giai ®o¹n
nµy còng chÝnh lµ sù chuÈn bÞ tèt cho giai ®o¹n tiÕp theo.
MÆt kh¸c, x· héi ngµy cµng quan t©m h¬n ®Õn viÖc chuÈn
bÞ s½n sµng cho trÎ vµo líp 1. vµ viÖc lµm nµy cã mét ý nghÜa
rÊt lín. Nã kh«ng ph¶i lµ viÖc lµm cña riªng ai, cña ngµnh nµo,
gia ®×nh nµo mµ lµ cña toµn x· héi vµ ®èi víi trÎ em viÖc vµo líp
1 ®îc coi nh lµ mét bíc ngoÆt quan träng cña cuéc ®êi. §ã lµ sù
chuyÓn qua mét vÞ trÝ x· héi míi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng
míi vµ nh÷ng mèi quan hÖ x· héi míi.
Tuy nhiªn kh«ng ph¶i trÎ em nµo còng dÔ dµng thÝch nghi
®îc vµ bíc ngoÆt nµy lµ mét sù kiÖn quan träng khiÕn c¸c bËc
cha mÑ vµ c¸c nhµ gi¸o dôc cÇn ph¶i quan t©m, mét mÆt lµ ®Ó
gióp trÎ hoµn thiÖn nh÷ng thµnh tùu trong suèt thêi kú mÉu gi¸o,
mÆt kh¸c tÝch cùc chuÈn bÞ cho trÎ cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thÝch
nghi víi cuéc sèng ë trêng phæ th«ng víi ho¹t ®éng chñ ®¹o lµ
ho¹t ®éng häc tËp.
ThÕ nhng kh«ng ph¶i ai còng nhËn thøc vai trß quan träng
cña viÖc chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 vµ còng kh«ng ph¶i ai còng
nhËn thøc râ ®îc nh÷ng viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ cho trÎ
vµo líp 1.
1
NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc ®· chøng m inh r»ng
ë trÎ nhá nÕu Ðp chóng tËp luyÖn qu¸ sím khi c¸c bé phËn chøc
n¨ng cha thµnh thôc sÏ tèn nhiÒu c«ng søc cña ngêi d¹y vµ lµm
khæ con trÎ. Nhng ngîc l¹i, sù luyÖn tËp vµo lóc chím në sÏ g©y
®îc hµo høng vµ gióp trÎ tiÕn bé nhanh chãng. LuyÖn tËp ®óng
lóc võa g©y ®îc høng thó võa cã hiÖu qña cao.
HiÖn nay cã quan niÖm sai lÇm vÒ viÖc chuÈn bÞ cho trÎ ®i
häc líp 1 ë c¸c thµnh phè, thÞ x·, nh÷ng vïng kinh tÕ ph¸t triÓn.
NhiÒu gia ®×nh cho r»ng ®Ó chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o vµo líp
1 cÇn ph¶i d¹y tríc cho chóng ch¬ng tr×nh líp 1 mµ cô thÓ lµ häc
®äc, viÕt vµ lµm to¸n. V× vËy hä ®· n«n nãng cho con ®i häc
ch÷, häc tÝnh, kÌm cÆp con häc ch÷ t¹i nhµ hoÆc yªu cÇu c«
mÉu gi¸o d¹y ch÷ cho con hä víi nh÷ng mong muèn con m×nh
sÏ ®äc th«ng, viÕt ®îc, bÊt chÊp nguyªn t¾c ®ßi hái sù phï hîp
gi÷a néi dung, ph¬ng ph¸p d¹y häc víi ®Æc ®iÓm h×nh th¸i
chøc n¨ng t©m lý ë løa tuæi nµy.Thùc tr¹ng trªn ®· g©y kh«ng
Ýt nh÷ng khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý vµ chØ ®¹o ë c¸c c¬ së
gi¸o dôc mÇm non. NÕu kh«ng d¹y ®äc, d¹y viÕt ë mÉu gi¸o 5
tuæi th× phô huynh kh«ng göi con hoÆc ®Õn kú 2 rÊt nhiÒu trÎ
mÉu gi¸o nghØ häc ®Ó ®Õn häc víi gi¸o viªn tiÓu häc. ¸p lùc tõ
phÝa phô huynh ®· khiÕn mét sè c¬ së gi¸o dôc mÇm non chÊp
nhËn ®Ó gi¸o viªn mÇm non lµm thay c«ng viÖc cña gi¸o viªn
tiÓu häc mÆc dï kh«ng ®îc ®µo t¹o mét c¸ch bµi b¶n vÒ d¹y ch¬ng tr×nh tiÓu häc. MÆt kh¸c kh«ng Ýt phô huynh phã mÆc con
con em hä cho c¬ së gi¸o dôc mÇm non, do vËy kh«ng t¹o ra ®îc
sù thèng nhÊt trong c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ dÉn ®Õn
hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 kh«ng cao.
Cßn ë vïng n«ng th«n, nh÷ng vïng khã kh¨n, miÒn nói hÇu
hÕt c¸c gia ®×nh l¹i Ýt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò chuÈn bÞ cho
con vµo líp 1. Hä cho r»ng "tr¨ng ®Õn r»m th× tr¨ng trßn" trÎ
®Õn 6 tuæi th× nghiÔm nhiªn ®i häc líp 1 kh«ng cÇn ph¶i chuÈn
bÞ g× c¶: Kh«ng cÇn chuÈn bÞ t©m thÕ còng nh kh«ng cÇn biÕt
kh¶ n¨ng vµ søc khoÎ cña trÎ cã thÓ ®¶m b¶o cho trÎ häc tËp ®îc
hay kh«ng.
Cã thÓ thÊy nh÷ng quan niÖm trªn ®©y lµ hÕt søc sai lÇm.
ViÖc chuÈn bÞ cho trÎ vµo häc líp 1 mét c¸ch cã hiÖu qu¶ lµ mét
viÖc lµm cÇn cã sù chuÈn bÞ l©u dµi vµ cÇn chuÈn bÞ mét c¸ch
2
toµn diÖn vÒ thÓ lùc, trÝ tuÖ, giao tiÕp øng xö x· héi, mét sè
phÈm chÊt t©m lý vµ mét sè kü n¨ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng häc
tËp b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña trÎ nªn
trªn c¬ së phèi hîp thèng nhÊt gi÷a gia ®×nh vµ trêng mÇm non.
Tõ nh÷ng lý do trªn ®©y t«i xin ®i vµo nghiªn cøu thùc
tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo häc líp 1, tõ ®ã xin ®a ra
mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc chuÈn
bÞ tèt cho trÎ mÉu gi¸o vµo häc líp 1.
II. Môc ®Ých cña viÖc nghiªn cøu
- T×m hiÓu tÇm quan träng vµ néi dung cña viÖc chuÈn bÞ
cho trÎ vµo líp 1.
- Nghiªn cøu thùc tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 ë
trêng MÇm non.
- Tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p nh»m gãp vµo viÖc thùc
hiÖn c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 ®¹t kÕt qu¶ tèt.
III. Ph¹m vi nghiªn cøu
C«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o vµo líp 1 ph¶i ®îc tiÕn
hµnh tõ m·u gi¸o bÐ ®Õn mÉu gi¸o nhì ®Õn mÉu gi¸o lín. Nhng
do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n do ®ã t«i chØ xin ®i s©u nghiªn
cøu c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp 1 ë trêng
mÇm non §«ng S¬n - TP Thanh Ho¸.
- T«i ®i vµo nghiªn cøu vÒ c¸c mÆt: t©m thÕ cho trÓ vµo
líp 1, thÓ lùc, sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ, t×nh c¶m - x· héi, ng«n ng÷,
mét sè kü n¨ng cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng häc tËp.
IV. NhiÖm vô nghiªn cøu.
- T×m hiÓu mét sè lý luËn vÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ
mÉu gi¸o lín vµo häc trêng phæ th«ng.
- Nghiªn cøu thùc tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o
vµo häc líp 1.
- §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng
t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo häc phæ th«ng.
V. Kh¸ch thÓ vµ ®èi tîng nghiªn cøu.
1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu.
TÊt c¶ gi¸o viªn, trÎ mÉu gi¸o lín ë Trêng mÇm non §«ng
S¬n vµ mét sè phô huynh cña trÎ.
2. §èi tîng nghiªn cøu.
3
Nghiªn cøu viÖc chuÈn bÞ vÒ mäi mÆt cho trÎ ®Õn trêng
phæ th«ng cô thÓ ë 2 líp: Hoa Hång (c« Nga), Hoa Cóc (c«
Thanh).
VI. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
§Ó viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi trªn ®îc tèt t«i ®· sö dông mét
sè ph¬ng ph¸p ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nghiªn cøu.
- Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu s¸ch, tµi liÖu qua ®ã t«i cã thÓ
n¾m ®îc mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ
mÉu gi¸o lín vµo häc líp 1.
- Ph¬ng ph¸p quan s¸t: ®Ó t«i t×m hiÓu t×nh h×nh thùc
tÕ, thùc tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp 1.
- Ph¬ng ph¸p trao ®æi ®µm tho¹i: sö dông hÖ thèng c©u
hái:
+ T«i ®Æt ra c©u hái ®èi víi gi¸o viªn, ®èi víi phô huynh
trÎ ®Ó n¾m ®îc sù nhËn thøc cña hä ®èi víi viÖc chuÈn bÞ cho
trÎ mÉu gi¸o vµo häc líp 1.
+ T«i ®Æt ra c©u hái ®èi víi trÎ ®Ó t×m hiÓu vÒ kÕt qu¶
cña c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1.
- Ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm: qua ®ã t«i ®iÒu tra ®îc vÒ c¸c
mÆt cña viÖc chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp 1 th«ng qua
c¸c tiÕt häc, qua chÕ ®é sinh ho¹t hµng ngµy cña trÎ ®Ó n¾m
®îc kiÕn thøc, kü n¨ng mµ trÎ cã ®îc.
- Ph¬ng ph¸p to¸n häc, tÝnh tû lÖ %.
VII. Tµi liÖu tham kh¶o.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i ®· tham kh¶o mét sè tµi
liÖu sau:
1. Ph¹m ThÞ Ch©u: Gi¸o dôc häc mÇm non, Nhµ xuÊt b¶n
§¹i häc Quèc gia Hµ Néi.
2. NguyÔn ¸nh TuyÕt (chñ biªn): ChuÈn bÞ cho trÎ 5 tuæi
vµo trêng phæ th«ng, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc, 1998.
3. NguyÔn ¸nh TuyÕt (chñ biªn): "T©m lý häc trÎ em tríc
tuæi ®i häc". Nxb Gi¸o dôc, Hµ Néi, 1998.
4. §µo Thanh ¢m: Gi¸o dôc häc mÇm non (tËp III), Trêng
§HSP Hµ Néi, 1995.
PhÇn II. Néi dung nghiªn cøu
4
I. Lý luËn vÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp
1.
* Sù cÇn thiÕt ph¶i chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp 1.
Nh chóng ta ®· biÕt ®Õn 6 tuæi, bÊt cø mét trÎ em nµo
ph¸t triÓn b×nh thêng ®Òu cã thÓ ®i häc. §èi víi trÎ em viÖc
®Õn trêng phæ th«ng ®îc coi lµ mét bíc ngoÆt quan träng cña
cuéc ®êi. §ã lµ viÖc trÎ ®îc chuyÓn qua mét lèi sèng míi ®ång
thêi trÎ còng ®îc chuyÓn qua mét vÞ trÝ x· héi míi víi nh÷ng
®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi vµ nh÷ng mèi quan hÖ míi cña mét ngêi häc sinh thùc thô.
Khi cßn ë tuæi mÉu gi¸o, ho¹t ®éng vui ch¬i ®ang gi÷ vai
trß chñ ®¹o. Ch¬i lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt tho¶i m¸i
trong khi ch¬i trÎ ®îc ho¹t ®éng tù do theo ý muèn, trÎ thÝch th×
ch¬i, kh«ng thÝch th× cã thÓ rót khái cuéc ch¬i mét c¸ch nhÑ
nhµng nhng vµo líp 1 trÎ ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô cña mét ngêi
häc sinh, ho¹t ®éng chñ ®¹o ®ã lµ ho¹t ®éng mang tÝnh
nghiªm tóc, cã môc ®Ých cã tæ chøc, chÆt chÏ vµ cã kÕ ho¹ch
theo ch¬ng tr×nh do nhµ trêng quy ®Þnh mµ häc sinh ph¶i cã
tr¸ch nhiÖm vµ cè g¾ng míi ®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt ®Ñp, míi
chiÕm lÜnh ®îc tri thøc khoa häc.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña trÎ em tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n tõ
giai ®o¹n nµy chuyÓn sang giai ®o¹n kh¸c lµ sù biÕn ®æi vÒ
chÊt trong t©m lý trÎ vµ nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc ë mét giai
®o¹n nhÊt ®Þnh võa lµ kÕt qu¶ cña giai ®o¹n tríc võa lµ tiÒn
®Ò cho bíc ph¸t triÓn cho bíc tiÕp theo ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ
nÕu ®îc ph¸t triÓn tèt ë giai ®o¹n tríc còng chÝnh lµ chuÈn bÞ
tèt cho giai ®o¹n ph¸t triÓn sau, mét em bÐ ë tuæi mÉu gi¸o ®îc
ch¨m sãc vµ gi¸o dôc ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ vÒ chÊt lÉn tinh
thÇn, vµo líp 1 lµ lÏ tù nhiªn vµ kh«ng ph¶i lo l¾ng g× l¾m thÕ
nhng trong thùc tÕ kh«ng ph¶i bÊt cø gia ®×nh nµo, líp mÉu gi¸o
nµo còng lµm tèt viÖc ®ã h¬n n÷a hiÖn nay tuy sè trÎ ®îc ®Õn
trêng ®· chiÕm tû lÖ cao song vÉn cßn nh÷ng trÎ mµ ®Æc biÖt
lµ nh÷ng trÎ ë vïng nói, vïng s©u, vïng xa, trÎ kh«ng ®îc ®i häc
qua c¸c líp mÉu gi¸o kh«ng ®îc ch¨m sãc vµ gi¸o dôc mét c¸ch
khoa häc nªn khi vµo líp 1 cßn ngì ngµng khã thÝch nghi víi cuéc
sèng vµ häc tËp ë trêng tiÓu häc, nhiÒu trÎ khi vµo líp 1 cßn ng¬
ng¸c cha biÕt nghe lêi thÇy c« do kh«ng ®îc d¹y c¸ch giao tiÕp
5
víi nh÷ng ngêi xung quanh nªn kh«ng Ýt trÎ tuy ®· ®Õn trêng
nhng rÊt nhót nh¸t cßn sî thÇy c«, b¹n bÌ, còng l¹i kh«ng ®îc lµm
quen víi ho¹t ®éng trÝ tuÖ, kh«ng ®îc quan s¸t sù vËt hiÖn tîng,
kh«ng ®îc kÝch thÝch lßng ham hiÓu biÕt, høng thó nhËn thøc
vÒ c¸c vÊn ®Ò xung quanh nªn nhiÒu ch¸u sî ®i häc, nh÷ng
biÓu hiÖn ®ã kh«ng chØ mang l¹i nçi vÊt v¶ cho c¸c gi¸o viªn
tiÓu häc, nçi lo l¾ng cho c¸c bËc cha mÑ mµ quan träng h¬n lµ
¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ häc tËp cña trÎ, ¶nh hëng ®Õn sù ph¶t
triÓn t©m lý suèt ®êi cña trÎ. ChÝnh v× thÕ ®Ó chuÈn bÞ cho trÎ
vµo líp 1 cÇn ph¶i ®Æt ra mét c¸ch nghiªm tóc, nhng chuÈn bÞ
nh thÕ nµo c¸c bËc cha mÑ nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc
mÇm non cÇn ®Þnh ra nh÷ng néi dung vµ ph¬ng ph¸p chuÈn bÞ
thËt ®óng ®¾n ®Ó bíc ®êng ph¸t triÓn cña trÎ sau nµy ®îc
thuËn lîi.
II. Néi dung chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1
1. Tríc tiªn cÇn chuÈn bÞ tèt cho trÎ t©m thÕ ®Õn trêng
th«ng qua nh÷ng h×nh thøc hÊp dÉn nhÑ nhµng nh cho trÎ ®i
th¨m quan mét sè trêng tiÓu häc gÇn gòi, gÆp gì c¸c anh chÞ
häc sinh ch¨m ngoan häc giái, tiÕp sóc víi nh÷ng gi¸o viªn yªu
nghÒ vµ mÕn trÎ lµm quen víi nh÷ng ®å dïng ®Ñp vµ hÊp dÉn.
TÊt c¶ nh÷ng thø ®ã tuy cha t¹o ra ®éng c¬ häc tËp ®Ých thùc
nhng nã cã kh¶ n¨ng kh¬i dËy lßng mong mái, t©m tr¹ng n¸o
nøc ®îc ®Õn trêng ®îc lµm mét ngêi häc sinh. C¸c bËc cha mÑ
®õng bao giê lÊy viÖc ®i häc ra ®Ó do¹ trÎ, còng ®õng Ðp trÎ
ph¶i lµm thÕ nµy, thÕ kia míi ®îc ®Õn trêng. §iÒu quan träng
h¬n lµ cÇn kÝch thÝch ë trÎ lßng ham hiÓu biÕt, thÝch kh¸m ph¸
nh÷ng ®iÒu míi l¹, trong tù nhiªn vµ trong cuéc sèng x· héi.
§ång thêi cÇn nãi cho trÎ biÕt chØ cã ®Õn trêng míi hiÓu ®îc
nh÷ng ®iÒu míi l¹ ®ã, gîi lªn ë trÎ niÒm hy väng ë c¸c thÇy, c«
gi¸o, tõ ®ã t¹o cho trÎ niÒm vui ®i häc. Lßng kh¸t khao trë
thµnh mét häc sinh cã thÓ ®îc coi lµ ®ßn bÈy t¹o ra søc bËt
n©ng cao chÊt lîng häc tËp ë c¸c em trong suèt thêi kú hpcj tËp ë
trêng phæ th«ng.
2. ChuÈn bÞ vÒ thÓ lùc.
§iÒu kiÖn vËt chÊt ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh häc
tËp cña ngêi häc sinh lµ thÓ lùc. ThÓ lùc ph¸t triÓn tèt t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi cho nh÷ng t chÊt, nh÷ng yÕu tè sinh häc víi t c¸ch
6
lµ tiÒn ®Ò vËt vhÊt cña sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch cã c¬ héi ph¸t
huy t¸c dông.
ChuÈn bÞ vÒ mÆt thÓ lùc cho trÎ kh«ng ®¬n thuÇn lµ
chuÈn bÞ vÒ ph¸t triÓn chiÒu cao vµ träng lîng c¬ thÓ mµ cßn lµ
sù chuÈn bÞ vÒ chÊt cô thÓ lµ n¨ng lùc lµm viÖc bÒn bØ, dÎo dai,
cã kh¶ n¨ng chèng l¹i sù mÖt mái cña thÇn kinh, c¬ b¾p, ®é
khÐo lÐo cña bµn tay, tinh nh¹y cña c¸c gi¸c quan. ... §Ó cã ®îc
c¸c phÈm chÊt ®ã cÇn t¹o mét chÕ ®é sinh ho¹t, ¨n uèng, nghØ
ng¬i, luyÖn tËp.... cho trÎ mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý c¶ vÒ thêi
gian còng nh phï hîp víi ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn riªng cña tõng trÎ.
3. ChuÈn bÞ vÒ mÆt ph¸t triÓn trÝ tuÖ.
RÌn luyÖn c¸c thao t¸c trÝ tuÖ, kÝch thÝch nh÷ng høng thó
®èi víi ho¹t ®éng trÝ ãc nh: ham hiÓu biÕt, kÝch thÝch kh¸m
ph¸ nh÷ng ®iÒu míi l¹.... gîi më, khuyÕn khÝch trÎ quan s¸t sù
vËt, hiÖn tîng xung quanh: BiÕt ph¸t hiÖn, so s¸nh c¸c ®Æc
®iÓm riªng cña sù vËt, hiÖn tîng (c¸c con vËt, cá c©y hoa l¸,
hiÖn tîng thêi tiÕt....) biÕt ph¸n ®o¸n suy luËn qua nhiÒu cÇu
®è, trß ch¬i, chuyÖn kÓ.... gióp cho trÎ hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi
cung quanh, rÌn luyÖn sù tËp trung chó ý cã chñ ®Þnh, ghi nhí cã
chñ ®Þnh, linh ho¹t trong viÖc sö dông c¸c thao t¸c trÝ tuÖ, kÝch
thÝch trÎ n¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong t×m tßi kh¸m ph¸, gióp trÎ
®Þnh híng trong kh«ng gian mét c¸ch chÝnh x¸c.
Kh¶ n¨ng ®Þnh híng trong kh«ng gian vµ thêi gian còng lµ
mét biÓu hiÖn cña sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ. ViÖc x¸c ®Þnh ®îc vÞ
trÝ kh«ng gian, thêi gian cña c¸c sù vËt hiÖn tîng, m×nh ®ang ë
®©u, vËt ë trªn - díi, tríc - sau, ph¶i - tr¸i.... m×nh ®ang ë thêi
®iÓm nµo cña thêi gian: s¸ng, tra, chiÒu, tèi, b©y giê lµ mïa
®«ng/ thu/ xu©n/ hÌ, biÕt íc tÝnh qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ t¬ng lai
tøc lµ biÕt ®î: b©y giê, l¸t n÷a, h«m qua, ngµy mai, n¨m ngo¸i,
n¨m nµy, sang n¨m.... lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó trÎ tiÕp thu,
lÜnh héi ch¬ng tr×nh häc tËp còng nh tham gia vµo c¸c ho¹t
®éng kh¸c ë trêng phæ th«ng.
4. ChuÈn bÞ vÒ t×nh c¶m - x· héi.
BiÕt c¸ch øng xö víi mäi ngêi xung quanh, lÔ phÐp, kÝnh
träng ngêi lín, ®oµn kÕt th©n ¸i víi b¹n bÌ, th«ng c¶m th¬ng xãt
nh÷ng ngêi bÊt h¹nh, biÕt ®îc vÞ trÝ cña minh trong gia ®×nh
7
vµ trong x· héi (lµ con ai, ch¸u ai, em hay anh, chÞ cña ai, lµ
häc sinh cña líp nµo) vµ c¸ch øng xö phï hîp víi vai trß cña m×nh
lµ nh÷ng sù chuÈn bÞ cÇn thiÕt ®Ó gióp trÎ thÝch nghi tèt víi m«i
trêng häc tËp míi. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh tËp thÓ,
trÎ lµm quen dÇn víi sinh ho¹t trong nhãm b¹n bÌ qua ®ã lµm n¶y
në ë trÎ nh÷ng ®éng c¬ x· héi tèt ®Ñp, hµo høng ®îc ®i häc, ®îc trë thµnh mét ngêi häc sinh. §îc tr¶i nghiÖm nh÷ng c©u
chuyÖn kÓ, c¸c trß ch¬i, sö dông nh÷ng ®å dïng häc tËp cña líp
1, tham quan trêng tiÓu häc.... gióp trÎ cã nh÷ng biÓu tîng chÝnh
x¸c vÒ trêng phæ th«ng vÒ c¸c mèi quan hÖ gi÷a b¹n bÌ, thÇy
c«.... tõ ®ã kÝch thÝch ®îc sù h¸o høc ®Õn trêng häc tËp cña
trÎ.
H×nh thµnh nh÷ng thãi quen vÖ sinh c¸ nh©n, tÝnh tù lËp
vµ kh¶ n¨ng tù phôc vô trong c¸c c«ng viÖc sinh ho¹t hµng ngµy
võa søc còng lµ mét khÝa c¹nh quan träng cho trÎ tríc khi bíc vµo
trêng phæ th«ng.
5. ChuÈn bÞ vÒ ng«n ng÷.
Ng«n ng÷ mÑ ®Î ph¸t triÓn tèt lµ ph¬ng tiÖn quan träng
®Ó ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ gióp cho viÖc tiÕp thu kiÕn thøc häc
tËp tèt ë trêng phæ th«ng. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng kú
n¨ng nghe, nãi, tiÒn ®äc, tiÒn viÕt lµ rÊt quan träng. §ã lµ nÒn
t¶ng ®Ó trÎ hiÓu vÒ thÕ giíi ch÷ viÕt vµ tiÕp nhËn nhiÒu tri
thøc míi.
Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t, häc tËp, lao ®éng, qua
c¸c buæi tham quan d¹o ch¬i... cÇn khuyÕn khÝch trÎ sö dông
tiÕng mÑ ®Î mét c¸ch thµnh t¹o, më réng vèn tõ vÒ thÕ giíi
xung quanh, tËp cho trÎ biÕt diÔn ®¹t nh÷ng g× m×nh muèn nãi
mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c, kh«ng nãi ngäng, nãi l¾p, nãi lÝ
nhÝ....
6. ChuÈn bÞ mét sè kü n¨ng cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng
häc tËp.
RÌn luyÖn mét sè kü n¨ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng cÇn thiÕt
nh gióp cho trÎ biÕt c¸ch cÇm bót, cÇm s¸ch, më s¸ch, t thÕ
ngåi ®óng.. gióp trÎ thÝch øng víi h¹ot ®éng häc tËp míi, tr¸nh
®îc nh÷ng bì ngì ban ®Çu dÔ g©y cho trÎ nh÷ng c¶m gi¸c sî
sÖt, thiÕu tù tin. §Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶, cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ
lµm quen dÇn víi m«i trêng häc tËp nh: bè trÝ bµn ghÕ hîp lý cho
8
trÎ ngåi "häc", cung cÊp vµ cho trÎ tiÕp xóc thêng xuyªn víi s¸ch,
truyÖn, bót, thíc... híng dÉn trÎ qua viÖc lµm mÉu, quan s¸t vµ
uèn n¾n trùc tiÕp cho trÎ.
* Tãm l¹i:
ViÖc chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o vµo líp 1 kh«ng chØ lµ d¹y
cho trÎ häc ®äc, häc viÕt, häc lµm tÝnh mµ chuÈn bÞ cho trÎ mÉu
gi¸o vµo líp 1 cÇn ®îc lµm mét c¸ch toµn diÖn th«ng qua nh÷ng
néi dung c¬ b¶n sau:
1. ChuÈn bÞ cho trÎ t©m thÕ ®Õn trêng.
2. ChuÈn bÞ vÒ thÓ lùc.
3. ChuÈn bÞ vÒ mÆt ph¸t triÓn trÝ tuÖ.
4. ChuÈn bÞ vÒ mÆt t×nh c¶m - x· héi.
5. ChuÈn bÞ vÒ ng«n ng÷.
6. ChuÈn bÞ mét sè kü n¨ng cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng
häc tËp.
Do thêi gian cã h¹n nªn t«i chØ t×m hiÓu c¸c néi dung trªn
th«ng qua:
- ViÖc thùc hiÖn chÕ ®é sinh ho¹t hµng ngµy cña trÎ ë trêng
MÇm non.
- ViÖc ®¸nh gi¸ trÎ cña gi¸o viªn.
- Qua mét sè tiÕt häc, qua mét sè thùc nghiÖm trªn trÎ.
- Qua viÖc trao ®æi víi gi¸o viªn vµ phô huynh trÎ.
III. T×m hiÓu thùc tr¹ng.
§Ó t×m hiÓu thùc tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1
t«i tiÕn hµnh ®iÒu tra ë trêng mÇm non §«ng S¬n - Tp Thanh
Ho¸.
1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh cña trêng.
* ThuËn lîi:
- §îc sù quan t©m tËn t×nh cña c¸c cÊp uû §¶ng vµ chÝnh
quyÒn ®Þa ph¬ng vÒ sù ph¸t triÓn sè lîng còng nh chÊt lîng cña
ngµnh häc.
- §éi ngò gi¸o viªn ®a sè ®Òu trÎ, khoÎ, nhiÖt t×nh c«ng
t¸c, yªu nghÒ mÕn trÎ, hÇu hÕt ®Òu ®îc chuÈn ho¸ vµ ®ang
trªn ®µ phÊn ®Êu trªn chuÈn. §©y chÝnh lµ nh÷ng ®éng lùc
9
thóc ®Èy chÊt lîng nhµ trêng còng nh g©y ®îc uy tÝn, lßng tin
®èi víi ®Þa ph¬ng.
- C¸c phßng häc ®Òu lµ nhµ kiªn cè, cao tÇng, diÖn tÝch
réng r·i, tho¸ng m¸t, khang trang, khu«n viªn vên réng, ®Ñp, ®å
dïng trang thiÕt bÞ ®· ®îc trang bÞ tèi thiÓu theo yªu cÇu cña
ngµnh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh
mét c¸ch c©n ®èi, toµn diÖn, kh«ng bÞ c¾t xÐn ë mét sè thêi
®iÓm nh tríc ®©y.
- §· cã nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i, khuyÕn khÝch cña Trung ¬ng, ®Þa ph¬ng vÒ chÕ ®é ®êi sèng, tiÒn l¬ng, ®êi sèng gi¸o
viªn æn ®Þnh nªn chÞ em ®· thùc sù yªn t©m, g¾n bã víi nghÒ
nghiÖp.
- Phong trµo x· héi ho¸ gi¸o dôc toµn trêng ngµy cµng ®îc
quan t©m vµ s©u réng, c¸c ®oµn thÓ x· héi trong phêng vµ tõng
ngêi d©n ®Òu cã ý thøc ch¨m lo cho sù nghiÖp gi¸o dôc (®Æc
biÖt lµ sù nghiÖp gi¸o dôc mÇm non).
* Khã kh¨n.
- Nguån kinh phÝ ®Þa ph¬ng h¹n hÑp, nguån thu kh«ng cã
v× trªn ®Þa bµn phêng c¸c hé kinh doanh bu«n b¸n lín, c¸c
doanh nghiÖp hÇu nh kh«ng cã (nguån thu chñ yÕu tr«ng chê
vµo phô huynh ®ãng gãp x©y dùng trêng vµ sù ®Çu t cña cÊp
trªn) v× vËy sù ®Çu t cho gi¸o dôc hµng n¨m cßn rÊt h¹n chÕ.
Mét sè bµn ghÕ, dông cô, trang thiÕt bÞ ®îc mua s¾m ®· l©u
®Õn nay hÇu nh ®· h háng, l¹c hËu nhng cha ®îc thay thÕ kÞp
thêi, hoÆc cã thay nhng cha ®ång bé, ®iÒu nµy phÇn nµo h¹n
chÕ ®Õn viÖc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh cña gi¸o viªn, ®Õn tÝnh
tÝch cùc s¸ng t¹o cña trÎ.
- HiÖn nay theo sè liÖu ®iÒu tra ®é tuæi th× sè trÎ trong
®é tuæi tõ 0 6 tuæi trªn ®Þa ph¬ng t¬ng ®èi ®«ng (768
ch¸u) mµ cho ®Õn thêi ®iÓm nµy sè phßng häc kh«ng ®îc x©y
thªm, nhu cÇu phô huynh göi con ®Õn trêng ngµy cµng ®«ng, sè
phßng häc so víi sè häc sinh hiÖn nay lµ qu¸ t¶i. (MÉu gi¸o b×nh
qu©n 43 ch¸u/líp, nhµ trÎ 30 ch¸u/líp).
- C¸c phßng chøc n¨ng, khu hiÖu bé cña nhµ trêng cha cã,
v¨n phßng nhµ trêng ®ang ph¶i lµm viÖc t¹m bî, nªn trong c«ng
t¸c tæ chøc hµnh chÝnh cña nhµ trêng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n
10
bÊt cËp, phßng n¨ng khiÕu hiÖn nay còng ph¶i dµnh lµm phßng
häc, kh«ng cã phßng cho c¸c ch¸u ho¹t ®éng.
* Sè lîng trÎ ®Õn trêng trong n¨m häc nµy lµ 300 trong ®ã
sè trÎ ®Õn líp mÉu gi¸o lín lµ 94 ch¸u ®¹t tû lÖ 31,3%.
2. §iÒu tra thùc tr¹ng.
2.1. Th«ng qua chÕ ®é sinh ho¹t hµng ngµu cña trÎ mÉu
gi¸o lín:
ChÕ ®é sinh ho¹t hµng ngµy cña trÎ m·u gi¸o ®îc thùc hiÖn
theo 9 néi dung:
1. §ãn trÎ, thÓ dôc buæi s¸ng, ®iÓm
danh.
2. Ho¹t ®éng cã chñ ®Ých.
3. Ho¹t ®éng ngoµi trêi.
4. Ho¹t ®éng gãc.
5. VÖ sinh ¨n tra.
6. Ngñ tra.
7. VÖ sinh ¨n quµ chiÒu.
8. Ho¹t ®éng chiÒu.
9. Tr¶ trÎ.
- Qua qu¸ tr×nh quan s¸t vµ t×m hiÓu t«i thÊy trêng, gi¸o
viªn tõng líp ®· thùc hiÖn ®óng theo chÕ ®é sinh ho¹t ®· ®Ò ra
vµ thùc hiÖn t¬ng ®èi ®Òu. ë c¸c líp ®· thùc hiÖn tõng néi dung
®óng theo quy ®Þnh, ®óng thêi gian (theo mïa).
- Th«ng qua qóa tr×nh t×m hiÓu trªn trÎ,, t«i thÊy ë trÎ ®·
h×nh thµnh ®îc nhiÒu thãi quen, kü n¨ng cÇn thiÕt nh thãi quen
tù phôc vô; tù c¾t ®å dïng, tù dän bµn ¨n, tù mÆc quÇn ¸o... vµ
mét sè thãi quen hµnh vi ®Ñp nh: chµo bè mÑ, thÇy c« khi ®Õn
trêng vµ khi vÒ. Mét sè kü n¨ng: cÇm bót, ngåi häc....
KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ hµng th¸ng, hµng quý cña gi¸o viªn phô
tr¸ch líp.
* NhËn xÐt:
§a sè gi¸o viªn ®· nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc
chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 do ®ã ®· cã nh÷ng kÕ ho¹ch, nh÷ng
viÖc lµm nh»m tÝch cùc chuÈn bÞ cho trÎ vµo häc phæ th«ng.
HÇu hÕt gi¸o viªn ®· thÊy ®îc r»ng: §èi víi trÎ em viÖc ®Õn trêng phæ th«ng ®îc coi lµ mét bíc ngoÆt quan träng ®Çu tiªn
cña cuéc ®êi, do ®ã gi¸o viªn lu«n t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gióp trÎ
hoµn thiÖn nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn trong suèt thêi kú mÉu
11
gi¸o, mÆt kh¸c tÝch cùc chuÈn bÞ cho trÎ cã ®ñ ®iÒu kiÖn
thÝch øng víi cuéc sèng ë trêng phæ th«ng, víi ho¹t ®éng chñ
®¹o míi lµ häc tËp. Qua nh÷ng viÖc lµm cô thÓ nh:
- Cho trÎ lµm quen víi ch÷ c¸i, víi v¨n häc, víi c¸c biÓu tîng
s¬ ®¼ng ban ®Çu vÒ To¸n...
- Kh¬i dËy ë trÎ lßng mong muèn ®îc ®Õn trêng.
- Lu«n chó ý më réng vèn tõ cho trÎ, d¹y trÎ c¸ch ph¸t ©m
®óng, nãi ®óng ng÷ ph¸p.
- Cung cÊp biÓu tîng, hiÓu biÕt vÒ m«i trêng xung quanh
qua tiÕt lµm quen víi m«i trêng xung quanh.
- TËp cho trÎ duy tr× chó ý trong mét thêi gian dµi vµ tËp
kh¶ n¨ng ghi nhí cho trÎ th«ng qua ho¹t ®éng t¹o h×nh, ©m
nh¹c, trß ch¬i häc tËp, trß ch¬i x©y dùng, c¸c tiÕt th¬,
chuyÖn....
- Thêng xuyªn cho trÎ tiÕp nhËn c¸c chuÈn nhËn c¶m vÒ
mµu s¾c, h×nh d¹ng, h×nh khèi cña c¸c sù vËt - hiÖn tîng th«ng
qua tiÕt t¹o h×nh, qua kÓ chuyÖn, h¸t móa, nghe nh¹c... luyÖn
kh¶ n¨ng nh¹y c¶m vÒ ©m thanh.
- Lu«n tæ chøc ho¹t ®éng sao cho ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch
cùc cña trÎ.
RÌn luyÖn cho trÎ biÕt c¸ch quan hÖ øng xö víi mäi ngêi
xung quanh: kÝnh träng lÔ phÐp, ®oµn kÕt th©n ¸i.
H×nh thµnh ë trÎ thãi quen cÇn thiÕt: tù phôc vô, thãi quen
v¨n ho¸ vÖ sinh.
2.2. Th«ng qua viÖc tiÕn hµnh mét sè kh¶o s¸t tr×nh ®é
cña trÎ vÒ mét sè mÆt.
C1. VÒ thÓ lùc.
T«i t×m hiÓu vÒ thÓ lùc cña trÎ qua theo dâi chÕ ®é sinh
ho¹t hµng ngµy cña trÎ vµ c¸c bµi vËn ®éng, t«i thÊy.
- ChÕ ®é dinh dìng cña trÎ ®îc ®a vµo thùc hiÖn theo thùc
®¬n cña tõng mïa.
- §îc thùc hiÖn ®óng theo quy ®Þnh.
Do vËy kÕt qu¶ ®¹t ®îc vÒ thÓ lùc cña trÎ qua theo dâi,
biÓu ®å t¨ng trëng lµ t¬ng ®èi tèt, cô thÓ:
Líp
Sè
KÕt qu¶
Kªnh A
Kªnh B
Kªnh C
trÎ
12
Hoa Hång
47
Sè lîng
44
Hoa Cóc
Tæng
47
94
46
90
Tû lÖ
94%
Sè lîng
3
Tû lÖ
6%
Sè lîng
0
Tû lÖ
0%
98%
1
2%
0
0%
95,7
4
4,3%
0
0%
%
NhËn xÐt: Nh×n chung thÓ lùc cña trÎ lµ tèt, sè trÎ ë kªnh A
chiÕm tû lÖ cao 95,7%, mét sè rÊt Ýt ë kªnh B, kh«ng cã trÎ ë
kªnh C. Cã ®îc ®iÒu nµy lµ do nhiÒu nguyªn nh©n vµ mét trong
nh÷ng nguyªn nh©n quan träng ®ã lµ: vÊn ®Ò ch¨m sãc søc
khoÎ cho trÎ ®îc quan t©m ®Æc biÖt, trÎ ®îc thùc hiÖn chÕ ®é
b¸n tró. lu«n ®îc ¨n, ngñ ®óng giê, ®ñ lîng vµ ®ñ chÊt, kh©u
chÕ biÕn hîp vÖ sinh. Lu«n x©y dùng thùc ®¬n c©n ®èi hîp lý,
do ®ã søc khoÎ cña trÎ ®îc t¨ng cêng. Còng qua quan s¸t hµng
ngµy t«i thÊy trÎ ë ®é tuæi nµy rÊt thÝch vËn ®éng, thÝch ch¹y
nh¶y leo trÌo suèt ngµy mµ kh«ng biÕt ch¸n.
C2. VÒ mÆt trÝ tuÖ.
* Néi dung 1: NhËn biÕt vÒ sè vµ tØ lÖ.
§Ó n¾m ®îc kh¶ n¨ng nhËn biÕt vÒ sè vµ tØ lÖ t¬ng øng
cña trÎ t«i lµm mét thùc nghiÖm trªn 76 trÎ cña 2 líp Hoa Hång vµ
Hoa Cóc.
B1: T«i lÊy 10 b«ng hoa g¾n lªn b¶ng chia lµm 2 hµng
ngang, t¬ng øng 1-1, sau ®ã t«i hái trÎ sè hoa hµng trªn cã b»ng
sè hoa hµng díi kh«ng vµ b»ng bao nhiªu?
KÕt qu¶
KÕt qu¶
Líp
Tr¶ lêi ®óng
Tr¶ lêi sai
Sè lîng
Tû lÖ
Sè lîng
Tû lÖ
Hoa Hång
39
35
89,7%
4
10,2%
Hoa Cóc
37
34
91,8%
3
8,1%
Tæng
76
69
90,7%
7
9,2%
B2. Sau khi trÎ tr¶ lêi xong t«i tiÕp tôc lµm thùc nghiÖm ®Ó
nguyªn hµng trªn, hµng díi d·n ra kh«ng ®Ó t¬ng øng 1-1 n÷a
vµ hái trÎ sè lîng hoa cã b»ng nhau kh«ng?
Sè
trÎ
13
KÕt qu¶
Líp
Tr¶ lêi ®óng
Tr¶ lêi sai
Sè lîng
Tû lÖ
Sè lîng
Tû lÖ
Hoa Hång
39
30
76,9%
9
23%
Hoa Cóc
42
40
95,2%
2
4,7%
Tæng
81
70
11
NhËn xÐt: Qua thùc nghiÖm trªn cã thÓ thÊy kh¶ n¨ng
nhËn biÕt vÒ tØ lÖ cña trÎ lµ t¬ng ®èi chÝnh x¸c, trÎ cã thÓ gi¶i
quyÕt theo yªu cÇu khã kh¨n h¬n cña bµi to¸n TrÎ ®· cã kh¶
Sè
trÎ
n¨ng suy luËn logic.
* Néi dung 2: chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 NhËn biÕt vÒ
h×nh d¹ng, kÝch thíc.
§Ó nhËn biÕt vÒ kh¶ n¨ng cña trÎ vÒ h×nh d¹ng, mµu
s¾c t«i lµm 3 lo¹i h×nh: H×nh
; H×nh
; H×nh
mçi lo¹i 6 h×nh: 2 mµu vµng, 2 mµu xanh, 2 mµu ®á.
TÊt c¶ lµ 18 h×nh. T«i ®Æt toµn bé sè h×nh ®ã lªn bµn cho
trÎ quan s¸t sau ®ã t«i lÊy 1 h×nh gi¬ lªn vµ yªu cÇu trÎ chän
gièng c«.
KÕt qu¶
Sè
Líp
Chän ®óng
Chän sai
trÎ
Sè lîng
Tû lÖ
Sè lîng
Tû lÖ
Hoa Hång
47
45
95,7%
2
4,2%
Hoa Cóc
42
40
95,2%
2
4,7%
Tæng
89
85
95,5%
4
4,4%
NhËn xÐt:
Tõ kÕt qu¶ thùc nghiÖm cã thÓ thÊy trÎ mÉu gi¸o ®· cã kh¶
n¨ng nhËn biÕt, ph©n biÖt c¸c chuÈn vÒ h×nh d¹ng, kÝch thíc,
mµu s¾c t¬ng ®èi chÝnh x¸c, biÕt ®îc ®Æc ®iÓm cña h×nh mµ
m×nh quan s¸t.
* Néi dung 3: T×m hiÓu vÒ kh¶ n¨ng ghi nhí.
T«i d¹y trÎ 2 c©u th¬:
C«ng cha nh nói Th¸i S¬n
NghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra
T«i cho trÎ ®äc 2 c©u tho ®ã 5 lÇn th× trÎ thuéc sau ®ã t«i
dõng l¹i vµ hái trÎ mét sè c©u hái ngoµi. Kho¶ng 5 - 7 phót l¹i
tiÕp tôc cho trÎ ®äc 2 c©u th¬ ®Ó kiÓm tra trÝ nhí cña trÎ.
KÕt qu¶
Líp
KÕt qu¶
14
Sè
§äc ®óng
§äc sai
Sè lîng
Tû lÖ
Sè lîng
Tû lÖ
trÎ
Hoa Hång
42
35
83,3%
7
16,6%
Hoa Cóc
38
32
84,2%
6
15,7%
Tæng
80
67
83,7%
13
16,2%
NhËn xÐt: Qua thùc nghiÖm cã thÓ thÊy trÝ nhí cña trÎ ®·
ph¸t triÓn t¬ng ®èi tèt, møc ®é ghi nhí cña trÎ ch¾c ch¾n h¬n,
kh¶ n¨ng nhí l¹i cña trÎ mang tÝnh trùc quan. §iÒu nµy chøng tá
t duy cña trÎ ®· tõng bíc ph¸t triÓn.
* Néi dung 4: T×m hiÓu kh¶ n¨ng ®Þnh híng trong kh«ng
gian.
T«i lÊy mét bóp bª ®Æt lªn bµn sau ®ã lÇn lît cho trÎ lªn
chØ ra c¸c vÞ trÝ so víi bóp bª.
KÕt qu¶
Líp
Sè
trÎ
KÕt qu¶
§óng
Sè lîng
Tû lÖ
30
83,3%
32
82,05%
62
82,6%
Sai
Sè lîng
6
7
13
Tû lÖ
16,6%
17,9%
17,3%
Hoa Hång
36
Hoa Cóc
39
Tæng
75
NhËn xÐt:
Kh¶ n¨ng ®Þnh híng trong kh«ng gian ë trÎ lµ t¬ng ®èi
chÝnh x¸c, trÎ biÕt ®îc vÞ trÝ cña m×nh so víi b¹n víi c¸c vËt
xung quanh, trÎ biÕt ®îc thêi gian: h«m qua, h«m nay, ngµy kia,
n¨m ngo¸i. Tû lÖ trÎ ®Þnh híng chÝnh x¸c chiÕm 82,6%.
* NhËn xÐt chung vÒ sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña trÎ.
Nh×n chung trÎ ®· cã kh¶ n¨ng ghi nhí, ph©n tÝch, so
s¸nh, tæng hîp vµ biÕt thÓ hiÖn qua ng«n ng÷ nh ph©n biÖt ®îc
h×nh d¹ng, kÝch thíc, ®é dµi ng¾n... trÎ biÕt tËp trung chó ý
theo yªu cÇu cña ngêi lín, kh¶ n¨ng tri gi¸c, c¶m gi¸c chÝnh x¸c
vµ hoµn thiÖn h¬n. TrÝ nhí cã chñ ®Þnh ë trÎ ph¸t triÓn h¬n,
møc ®é ghi nhí cña trÎ ch¾c ch¾n h¬n, l©u h¬n, kh¶ n¨ng nhí
l¹i cña trÎ mang tÝnh chÊt trùc quan h×nh tîng râ nÐt. Ch¼ng
h¹n hái trÎ vÒ ®Æc ®iÓm cña biÓn: TrÎ cã thÓ kÓ l¹i ®îc: biÓn
réng, cã mµu xanh, cã sãng, cã thuyÒn...
VÒ t duy: T duy cña trÎ ph¸t triÓn m¹nh, trÎ rÊt hay ®Æt ra
c¸c c©u hái t¹i sao? TrÎ hiÓu vµ h×nh thµnh ®îc mét sè kh¸i
niÖm ®¬n gi¶n vÒ x· héi tù nhiªn. Tuy nhiªn møc ®é chÝnh x¸c
15
cha cao, trÎ thêng dùa vµo ®Æc ®iÓm bªn ngoµi cña ®èi tîng
®Ó ®i ®Õn kÕt luËn do ®ã mµ t duy cña trÎ thêng mang tÝnh
lÉn lén, m¸y mãc.
C3. VÒ t×nh c¶m - x· héi.
Qua sinh ho¹t hµng ngµy, qua giê ®ãn tr¶ trÎ t«i quan s¸t
vÒ c¸ch øng xö víi b¹n bÌ, thÇy c«, bè mÑ. Qua trao ®æi víi
mét sè phô huynh cña trÎ vÒ ®êi sèng t×nh c¶m cña trÎ ë nhµ
t«i cã kÕt qu¶:
KÕt qu¶
Sè
Sè ch¸u cã t×nh
Líp
Nhót nh¸t
trÎ
c¶m gÇn gòi
Sè lîng
Tû lÖ
Sè lîng
Tû lÖ
Hoa Hång
30
26
86,6%
4
13,3%
Hoa Cóc
40
33
82,5%
7
17,5%
Tæng
70
59
84,2%
11
15,7%
NhËn xÐt: Sè trÎ thÓ hiÖn t×nh c¶m gÇn gòi chiÕm 84,2%
cßn l¹i lµ nhót nh¸t. PhÇn lín trÎ biÕt øng xö víi mäi ngêi xung
quanh, lÔ phÐp kÝnh träng ngêi l¬n, ®oµn kÕt th©n ¸i víi b¹n
bÌ, biÕt ®îc vÞ trÝ cña m×nh trong gia ®×nh vµ trong x· héi (lµ
con ai, ch¸u ai, em ai, anh hay chÞ cña ai, lµ häc sinh líp nµo...).
Th«ng qua ho¹t ®éng mang tÝnh tËp thÓ, trÎ lµm quen dÇn víi
sinh ho¹t trong nhãm b¹n bÌ, qua ®ã n¶y në ë trÎ nh÷n ®éng c¬
x· héi tèt ®Ñp.
C4. Mét sè kü n¨ng cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng häc tËp.
T«i t×m hiÓu vÒ c¸ch cÇm bót, më s¸ch vµ t thÕ ngåi ®óng
cña trÎ.
Cho trÎ ngåi vµo bµn, ®a cho mçi trÎ mét quyÓn vë vµ yªu
cÇu trÎ vÏ nh÷ng g× mµ trÎ thÝch.
KÕt qu¶.
KÕt qu¶
Sè
§óng
Cha ®óng
Líp
Néi dung
Sè lSè ltrÎ
Tû lÖ
Tû lÖ
îng
îng
CÇm bót
45
95,7%
2
4,2%
Hoa
47 Më s¸ch
44
93,6%
3
6,3%
Hång
T thÕ ngåi
46
97,8%
1
2,1%
Hoa Cóc 47 CÇm bót
42
89,3%
5
10,6%
Më s¸ch
40
85,1%
7
14,8%
16
T thÕ ngåi
45
95,7%
2
4,2%
NhËn xÐt: Qua kÕt qu¶ trªn ta thÊy ®îc kh¶ n¨ng khÐo lÐo
cña ®«i bµn tay, trÎ biÕt ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng theo sù híng dÉn
cña c«. Nh vËy trÎ ®· cã t thÕ s½n sµng ®Õn trêng tiÓu häc.
C5. T©m thÕ ®Õn trêng.
T×m hiÓu xem trÎ mÉu gi¸o cã høng thó ®Õn trêng kh«ng
t«i ®Æt ra c¸c c©u hái:
- Ch¸u cã thÝch ®i häc líp 1 kh«ng?
- Ch¸u cã thÝch ®eo cÆp kh«ng?
- V× sao thÝch? V× sao kh«ng?
KÕt qu¶
KÕt qu¶
Líp
RÊt thÝch
ThÝch
Kh«ng thÝch
SL
TL
SL
TL
SL
TL
Hoa Cóc
47
12
25,5%
30
63,8%
5
10,6%
Hoa Hång
45
10
22,2%
28
62,2%
7
15,5%
Tæng
92
22
23,9
58
63,0
12
13,0
%
%
%
- 100% sè trÎ ®îc hái ch¸u cã thÝch ®eo cÆp kh«ng th× tr¶
líi lµ cã, còng th«ng qua trao ®æi víi phô huynh cña trÎ thfi ®Òu
nãi r»ng c¸c ch¸u rÊt thÝch ®eo cÆp.
- Cßn hái trÎ ch¸u cã thÝch ®i häc líp 1 kh«ng, th× cã:
+ 22 trÎ rÊt thÝch ®Õn trêng chiÕm tû lÖ 23,9%.
+ 58 trÎ thÝch ®Õn líp 1 chiÕm 63,0%.
+ 12 trÎ kh«ng thÝch ®Õn líp 1 chiÕm 13,0%.
Nh÷ng trÎ thÝch vµ kh«ng thÝch ®îc hái v× sao th× trÎ tr¶
lêi v× häc ë líp 1 ch¸u ®îc ®eo cÆp, ®îc häc nhiÒu s¸ch, h«m
sau cßn ®îc ®eo kh¨n quµng, ®îc c« chÊm ®iÓm, cßn nh÷ng trÎ
kh«ng thÝch ®Õn líp 1 th× nãi r»ng: ë trêng tiÓu häc kh«ng cã
nhiÒu ®å ch¬i.
C6. Ng«n ng÷.
Th«ng qua theo dâi giao tiÕp hµng ngµy cña trÎ, qua c¸c
c©u tr¶ lêi ®èi víi thùc nghiÖm t«i thÊy kh¶ n¨ng ng«n ng÷ cña
trÎ lµ t¬ng ®èi tèt, trÎ ph¸t ©m râ rµng, vèn tõ phong phó.
Qua mét bµi kiÓm tra nhá, t«i cho trÎ ph¸t ©m mét sè tõ
khã: loanh quanh, nghªnh ngang.
KÕt qu¶ ®¹t ®îc.
Sè
trÎ
Líp
Sè trÎ
KÕt qu¶
17
Tèt
Sã lîng
Tû lÖ
42
93,3%
Cha tèt
Sã lîng
Tû lÖ
3
6,3%
Hoa
45
Hång
Hoa Cóc
12
40
95,2%
2
4,2%
Tæng
87
82
94,2%
5
5,7%
NhËn xÐt: Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra ta cã thÓ thÊy kh¶ n¨ng
hoµn chØnh vÒ ph¸t ©m cña trÎ ®îc ph¸t triÓn tèt, cã thÓ thÊy
trÎ ®· ®îc tËp ph¸t ©m nhiÒu. Cßn mét vµi trêng hîp trÎ ph¸t
©m cha tèt lµ do bÞ ¶nh hëng cña m«i trêng sèng. Tû lÖ trÎ ph¸t
©m tèt chiÕm 94,2%, trÎ ph¸t ©m cha tèt 5,7%.
* NhËn xÐt chung:
- Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc nghiÖm trªn cã thÓ thÊy ®îc
c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 ë trêng mÇm non §«ng S¬n lµ
t¬ng ®èi tèt. §a sè c¸c trÎ ®îc chuÈn bÞ kü, toµn diÖn vÒ c¸c
mÆt vµ cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó bíc vµo líp 1.
- Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè tån t¹i trong c«ng t¸c chuÈn bÞ
cho trÎ vµo líp 1. §ã lµ vÊn ®Ò thùc hiÖn cha triÖt ®Ó c¸c néi
dung, ë mét sè néi dung cßn bÞ bu«ng láng. Vµ c«ng t¸c tuyªn
truyÒn cho phô huynh hiÓu vÒ viÖc chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 cha tèt. ThiÕu sù phèi hîp gi÷a trêng mÇm non, phô huynh vµ trêng
tiÓu häc. Do ®ã cÇn chuÈn bÞ nh thÕ nµo cho ®óng ®¾n vµ
khoa häc ®Ó trÎ cã thÓ vµo häc líp 1 ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
PhÇn III. KÕt luËn vÒ viÖc nghiªn cøu
Qua bµi nghiªn cøu nµy t«i ®· n¾m râ h¬n ®îc vÒ c¬ së lý
luËn cña c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o vµo häc líp 1 ®ång
thêi còng t×m hiÓu ®îc vÒ thùc tr¹ng cña c«ng t¸c chuÈn bÞ ë trêng mÇm non §«ng S¬n.
- VÒ mÆt lý luËn.
Qua viÖc t×m hiÓu lý luËn c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp
1 t«i thÊy râ h¬n tÇm quan träng cña viÖc chuÈn bÞ cho trÎ ®Õn
trêng phæ th«ng, thÊy ®îc ph¶i lµm nh thÕ nµo ®Ó c«ng t¸c
chuÈn bÞ ®îc tèt, võa phï hîp víi yªu cÇu cña ngµnh ®· ®Ò ra,
võa phï hîp víi t©m lý løa tuæi. §ång thêi còng thÊy ®îc chuÈn bÞ
18
cho trÎ vµo líp 1 kh«ng ph¶i lµ viÖc lµm cña riªng ai, cña ngµnh
häc nµo, gia ®×nh nµo mµ lµ cña toµn x· héi. Vµ viÖc chuÈn bÞ
cho trÎ vµo líp 1 cÇn chuÈn bÞ mét c¸ch toµn diÖn, kh«ng coi
träng mÆt nµo, bu«ng láng mÆt nµo.
ChuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc häc tËp
sau nµy cña trÎ.
- VÒ ®iÒu tra thùc tr¹ng.
Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc tr¹ng c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ
vµo líp 1 ë trêng mÇm non §«ng S¬n, t«i thÊy trêng ®· cã sù
chuÈn bÞ t¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn
kh¾c phôc. Vµ còng th«ng qua ®ã t«i rót ra ®îc nh÷ng viÖc ®·
lµm ®îc vµ cha lµm ®îc cña gi¸o viªn trong trêng. §ång thêi
®¸nh gi¸ ®îc n¨ng lùc, kh¶ n¨ng nhËn thøc cña trÎ tõ ®ã bíc
®Çu xin ®a ra mét sè ®Ò xuÊt, biÖn ph¸p gãp phÇn vµo viÖc
chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 ®îc tèt. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò ®· nhËn
thøc ®îc t«i cµng thÊy râ h¬n tÇm quan träng cña gi¸o dôc mÇm
non nãi chung vµ cña ®éi ngò gi¸o viªn trùc tiÕp ch¨m sãc vµ
gi¸o dôc trÎ nãi riªng. tõ ®ã lµm sao ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm
vô ®îc giao.
PhÇn IV. Mét sè biÖn ph¸p vµ ý kiÕn ®Ò xuÊt
I. Bíc ®Çu xin ®a ra mét sè biÖn ph¸p chuÈn bÞ cho trÎ
mÉu gi¸o vµo líp 1.
§Ó c«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ vµo líp 1 ®îc tèt cÇn sö dông
phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p, biÖn ph¸p sau:
1. Tæ chøc thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh ch¨m sãc, gi¸o
dôc trÎ mÇm non trong trêng mÇm non.
- Lu«n chó ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn thÓ lùc cho trÎ v× søc
khoÎ lµ c¬ së cña mäi ho¹t ®éng.
- CÇn t¹o cho trÎ t©m lý høng thó ®Õn trêng, rÌn luyÖn cho
trÎ mét sè kü n¨ng ho¹t ®éng trÝ tuÖ nh kh¶ n¨ng quan s¸t,
ph©n tÝch tæng hîp vµ qu¸ tr×nh nhËn thøc, c¶m gi¸c, tri gi¸c,
trÝ nhí, t duy, tëng tîng, ng«n ng÷ vµ kh¶ n¨ng chó ý cã chñ
®Þnh qua ®ã h×nh thµnh ë trÎ nh÷ng phÈm chÊt cña ý chÝ nh:
tÝnh kiªn tr×, tÝnh tù gi¸c, tÝnh tæ chøc kû luËt gióp cho trÎ
®iÒu khiÓn hµnh vi cña m×nh khi tham gia vµo c¸c d¹ng ho¹t
19
®éng vµ còng tõ ®ã h×nh thµnh ë trÎ nh÷ng phÈm chÊt ®¹o
®øc nh tinh thÇn tËp thÓ, gióp trÎ hiÓu ®îc nh÷ng chuÈn mùc
®¹o ®øc trong giao tiÕp, trong cuéc sèng hµng ngµy.
2. KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a gi¸o dôc nhµ trêng víi gi¸o
dôc gia ®×nh trong ®ã gi¸o dôc ë trêng mÇm non gi÷ vai
trß chñ ®¹o.
C«ng t¸c chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o lín vµo líp 1 ®îc thùc
hiÖn mäi lóc mäi n¬i nã ®îc lång ghÐp trong toµn bé chÕ ®é
sinh ho¹t hµng ngµy cña trÎ ngñ häc tËp, vui ch¬i, lao ®éng, ¨n
ngñ...
Trong ®ã nhµ trêng lµ lùc lîng chÝnh, gi÷ vai trß chñ ®¹o.
ChÝnh v× vËy nhµ trêng cÇn ph¶i phèi hîp víi gia ®×nh ®Ó tæ
chøc tèt viÖc ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ.
- Ch¨m sãc tèt vÒ søc khoÎ.
- T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó trÎ ®îc tham gia ch¬i trong c¸c nhãm
trÎ tõ ®ã t¹o nªn nh÷ng mèi quan hÖ b¹n bÌ tèt ®Ñp, tËp c¸ch
øng xö ®óng ®¾n ®Ó trÎ kh«ng bì ngì, sî sÖt khi bíc vµo líp 1.
Th«ng qua c¸c trß ch¬i vµ häc tËp gióp trÎ chó ý quan s¸t sù
vËt hiÖn tîng cña thÕ giíi xung quanh: tËp ghi nhí cã chñ ®Þnh,
sö dông tiÕng mÑ ®Î trong vui ch¬i, trong sinh ho¹t, trong häc
tËp
Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng gióp trÎ nhanh nhÑn, vui t¬i, hån
nhiªn,biÕt thªm nhiÒu ®iÒu míi l¹ tõ ®ã n¶y sinh ë trÎ lßng ham
muèn ®i häc. Qua ho¹t ®éng häc tËp nh t¹o h×nh gióp trÎ luyÖn
c¬ tay (hd nÆn, vÏ....) ngãn tay, c¸nh tay mÒm m¹i, biÕt ngåi
häc, cÇm bót ®óng t thÕ. §ã lµ c¬ së cÇn thiÕt cho viÖc häc
viÕt sau nµy. CÇn h×nh thµnh ë trÎ kh¶ n¨ng suy nghÜ ®é lËp
®Æt ra cho trÎ nh÷ng c©u hái më ®Ó trÎ tr¶ lêi.
D¹y trÎ c¸c hµnh vi v¨n ho¸ vµ thãi quen vÖ sinh, biÕt tha
göi lÔ phÐp, biÕt giao tiÕp vµ hiÓu ®îc c¸c mèi quan hÖ x· héi,
tõ ®ã lµm nÒn t¶ng cho viÖc häc tËp sau nµy ë líp 1.
§Ó thùc hiÖn ®îc nh÷ng ®iÒu ®ã nhµ trêng mÇm non cÇn:
3. Thêng xuyªn liªn hÖ vµ phèi hîp víi trêng phæ
th«ng ®Ó lµm tèt h¬n viÖc chuÈn bÞ cho trÎ mÉu gi¸o vµo
líp 1.
20
- Xem thêm -
.DOC 
23 
747 
55 
