Tài liệu Skkn blended learning phối hợp học trên lớp và trên máy tính nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ cũng như công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn tiếng anh

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Kiên Giang, ngày 25 tháng 4 năm 2015 BÁO CÁO GIẢI PHÁP TÁC NGHIỆP - Họ và tên: Nguyễn Ánh Thúy - Chức danh: giáo viên Tiếng Anh - Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Trung Trực 1. Tên giải pháp “Blended learning - Phối hợp học trên lớp và trên máy tính nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ cũng như công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn tiếng Anh” 2. Căn cứ - Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kí ban hành Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) với nội dung Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa – hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Đảng và nhà nước cũng đề ra một số nhiệm vụ, trong đó có Đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá (4 kỹ năng) và tăng cường trang thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học ngoại ngữ. Đổi mới phương pháp dạy học - Dạy học theo phương pháp tích hợp (Blended learning) nghĩa là phối hợp học trên lớp và học trên máy tính. - Ngày 30-9-2008, TTCP đã ký Quyết định 1400/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” với mục tiêu là: “Đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, … để đa số thanh niên có đủ năng lực ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hoá; biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người dân Việt Nam, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. - Để đế án 2008-2020 có hiệu quả như đã đề ra, thì việc vận dụng khoa học kỹ thuật hiện đại trong dạy và học ngoại ngữ là cần thiết và bồi dưỡng học sinh giỏi (BD HSG) Tiếng Anh có khả năng sử dụng ngoại ngữ độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập … phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá sau này là điều không thể thiếu trong các trường phổ thông hiện nay. 3. Thực trạng tình hình - Thuận lợi:  Thực trạng chung: Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” đã tạo mọi điều kiện để giáo viên học tập, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của việc dạy ngoại ngữ, cũng như đưa giáo viên đi nước ngoài giao lưu, học tập nâng cao chuyên môn. Đề án cũng trang bị cho nhiều trường những trang thiết bị hiện đại, nhằm tạo điều kiện tốt nhất để học ngoại ngữ.  Thực trạng tại trường THPT Nguyễn Trung Trực: Ngoài việc được cung cấp những trang thiết bị, nhà trường luôn coi công tác BD HSG là nhiệm vụ trọng tâm số một và luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên cũng như học sinh lập thành tích tốt trong các kỳ thi tuyển chọn học sinh cấp tỉnh cũng như toàn quốc. - Khó khăn:  Về phía nhà trường: Trước đây, kết quả bồi dưỡng học sinh giỏi của trường chưa cao, ít có học sinh đạt giải vòng Tỉnh.  Về phía học sinh: Chưa phát triển đồng đều được 4 kỹ năng: Nghe-Nói-Đọc- Viết, thời gian đến lớp bồi dưỡng còn hạn chế.  Về phía giáo viên: Bên cạnh công tác chuyên môn, thì người giáo viên phải đảm nhận thêm một số công tác khác. Ngoài ra, việc chăm sóc gia đình cũng một phần làm giáo viên chưa toàn tâm cho nhiệm vụ BD HSG này vì nếu muốn đạt kết quả tốt người giáo viên phải đầu tư thời gian, tâm trí, lòng nhiệt quyết, phải luôn học tập nâng cao kiến thức chuyên môn để khi học sinh có thắc mắc là sẵn sàng giải đáp, nên đa phần giáo viên trong tổ ngại nhận công tác này. 4. Các nội dung chính của giải pháp Để công tác BD HSG môn tiếng Anh có hiệu quả đòi hỏi nhiều yếu tố: Vai trò chủ đạo của giáo viên, tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh. Và để có khả năng ứng dụng tiến bộ công nghệ trong việc dạy và học Ngoại ngữ thì việc đầu tiên người giáo viên phải không ngừng tự học, tự nâng cao trình độ của mình không chỉ ở lĩnh vực chuyên môn, mà còn trong việc khả năng sử dụng những trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, biết được trang web nào có nguồn tài nguyên đáng tin cậy, thấu hiểu được tâm tư nguyện vọng cũng như năng lực. Ngoài việc trong giảng dạy thường xuyên soạn giảng bằng giáo án điện tử, giúp giờ học thêm sinh động thì người giáo viên nên giới thiệu cho các em cách học online, cách tiếp cận với việc thi cử trên mạng, tự mình mở mang kiến thức…Sau đây tôi xin giới thiệu một số kinh nghiệm mà tôi đã cùng các em trong đội tuyển tiến hành thực hiện trong thời gian qua: 4.1 Dạy Nghe (Teaching Listening): Ngoài việc dạy các em phát triển kỹ năng trên lớp, tôi thường tải các giáo trình như TACSTIC, LISTEN CAREFULLY, PET, TOEIC, BARON’S, IELTS… và tôi cũng hướng dẫn các em luyện nghe, luyện làm các bài kiểm tra nghe trên mạng bằng cách giới thiệu các trang web, các nguồn tài liệu quý, khuyên các em lưu vào điện thoại để có thể phát triển kỹ năng này mọi lúc mọi nơi. 4.2 Dạy Đọc hiểu (Teaching Reading): Cũng giống như dạy Nghe, trong lớp cũng giúp các em phát triển kỹ năng đọc hiểu (skimming, scanning, guessing the meaning hay using prior knowledge …) và rồi hướng dẫn các em tự học, tự ôn luyện ở nhà bằng cách cung cấp những nguồn tài liệu hay, hướng dẫn các em tập luyện làm các bài kiểm tra online. Động viên các em đọc sách, báo bằng tiếng Anh để giải trí nhằm tăng cường kỹ năng đọc. 4.3 Dạy Ngữ pháp và Từ Vựng (Teaching Grammar and Vocabulary): Hiện nay, đa phần các em đều có tham gia Facebook, nên tôi đã thông qua trang web này cũng chia sẽ một số kiến thức ngôn ngữ, một số điểm ngữ pháp, từ vựng, một số lỗi sai mà hàng ngày các em dễ mắc phải, hay là một số kinh nghiệm học từ hiệu quả…Ngoài ra, tôi cũng giới thiệu với các em một số dạng bài tập. Các em làm mà gặp những câu khó, thì hỏi các bạn cùng nhau giải đáp. 4.4 Dạy Nói (Teaching Speaking): Trong lớp tôi thường đưa ra một số chủ đề (topic) lấy trong các đề thi TOEIC, TOEFL…, và cho các em chuẩn bị 10 hay 15 phút, sau đó từng em trình bày. Các em khác lắng nghe và nhận xét, bổ sung ý kiến, hay các em đặt câu hỏi phản biện…Hoặc tạo những tình huống cho các em hoạt động cặp, nhóm đối thoại hàng ngày (daily conversation). Song song đó, tôi cũng khuyến khích các em cố gắng dùng Tiếng Anh hàng ngày nhiều như có thể, thậm chí tôi khuyên các em “nói một mình”, và thông qua hệ thống máy tính, tôi mời các em tham gia nhóm SPEAKING ENGLISH. 4.5 Dạy Viết (Teaching Writing): Có thể nói, đây là bước đột phá mà tôi đã áp dụng khi BD HSG. Trong lớp tôi chỉ dạy các em viết dưới hình thức biến đổi câu (Transformation), rồi sửa tại lớp. Còn khi dạy các em viết đoạn (Paragraph) hay viết bài luận (Essay), tôi đưa các chủ đề (topic), cùng nhau thảo luận dàn bài (outline) các em về nhà viết rồi gửi bài qua mạng, trong một nhóm (group), các thành viên khác nhận xét, góp ý (Peer correction)… và tôi sẽ góp ý, nhận xét sau cùng. Vào đây các em có thể học tập trao đổi kinh nghiệm, đánh giá lẫn nhau. Riêng bản thân tôi phải tốn rất nhiều thời gian: đọc, chỉnh sửa…nhưng các em tiến bộ lên từng ngày. Thông qua đây tôi cũng gửi một số tài liệu giúp các em tham khảo thêm, khuyến khích các em viết nhật ký hàng ngày bằng tiếng Anh. 5. Kết quả thực hiện và phạm vi áp dụng nhân rộng So sánh tỉ lệ khảo sát đầu năm và bài kiểm tra mới nhất của lớp 10 chuyên Anh mà tôi phụ trách. Nhìn vào kết quả, ta thấy học sinh có sự tiến bộ trong việc phát triển được bốn kỹ năng TS Giỏi Khá TB Yếu TS Giỏi Khá TB 40 hs 4 14 15 7 40 hs 18 22 0 100% 45% 55 % 0 100% 10% 35% 35,5% 17,5% Kết quả khảo sát đầu năm Kết quả kiểm tra cuối năm Với sự cộng tác của một số giáo viên khác trong công tác BD HSG, và cách tôi hướng dẫn các em thông qua việc học kết hợp trên máy tính, các em tiến bộ lên rõ nét, thi học sinh giỏi vòng Tỉnh đạt kết quả tiến bộ theo từng năm Tổng số giải Giải Nhất Giải Nhì Giải Ba Giải KK Năm học 2012-2013 3 1 2 Năm học 2013-2014 4 2 2 Năm học 2014-2015 6 3 1 1 1 Blended learning: kết hợp học trên lớp và trên máy tính là phương pháp học hiện đại mà bất kỳ giáo viên ở mọi bộ môn, mọi cấp lớp cũng có thể áp dụng trong thời đại công nghệ hiện nay không riêng gì ở môn ngoại ngữ. 6. Kiến nghị: - Đối với giáo viên: Để có thể giải thích cho học sinh những lúc cần thiết ngoài giờ trên lớp thì bản thân giáo viên phải không ngừng học tập, để trang bị cho mình kiến thức nền vững chắc cũng như kiến thức về chuyên môn, và luôn sẵn sàng chỉ giúp các em với tinh thần trách nhiệm và đầy tự tin. - Để tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tự trao dồi kiến thức, BGH cần trang bị thêm hệ thống wifi tốt, để phát huy hết công năng của phòng học tiếng Anh, để các em có thể tải tài liệu dễ dàng, hay trao đổi bài như tôi đã hướng dẫn dễ dàng hơn. - Kiến nghị với Bộ Giáo dục: Cần đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá đồng bộ để giáo viên lẫn học sinh quen dần với việc kiểm tra đánh giá theo 4 kỹ năng, có như thế các em mới có cơ hội sử dụng ngôn ngữ và sử dụng nó tự nhiên hơn, đáp ứng được yêu cầu của Bộ Giáo dục, để phần nào giúp đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020 sớm trở thành hiện thực. Người báo cáo Nguyễn Ánh Thúy