1
PHÒNG GD - ĐT HUYỆN NÚI THÀNH
TRƯỜNGTHCS KIM ĐỒNG
SÁNG KIẾN KINH NHGIỆM
BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO
HỌC SINH LỚP 8 TRONG GIỜ HỌC
ÂM NHẠC
NGUỜI THỰC HIỆN: LƯƠNG THỊ THU TRANG
TỔ XÃ HỘI 2- NĂM HỌC 2009-2010
2
1. TÊN ĐỀ TÀI.
“ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH LỚP 8 TRONG GIỜ
HỌC ÂM NHẠC”
2. ĐẶT VẤN ĐỀ.
Môn học Âm nhạc trong trường THCS không nhằm đào tạo những
người làm nghề âm nhạc, những diễn viên, những nhạc sĩ, ca sĩ…mà chính là
qua môn học để tác động vào đời sống tinh thần của các em góp phần cùng
với môn học khác thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà trường phổ thông cũng
như mục tiêu của bậc học.
Giáo dục phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, không
những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy năng lực cảm
thụ âm nhạc, làm cho đời sống tinh thần thêm phong phú, lành mạnh tạo điều
kiện để các em bộc lộ và phát triển năng khiếu, góp phần phát triển toàn diện
và hài hòa về tính cách cho các em.
Đặc biệt giáo dục thẩm mỹ trong nhà trường phổ thông là một trong
bốn mặt giáo dục quan trọng nhất: Đức - Trí- Thể -Mĩ. Cái đẹp trong nghệ
thuật âm nhạc xuất phát từ tác phẩm, từ nghệ thuật trình diễn tạo nên những
hình tượng âm nhạc có tác dụng truyền cảm mạnh mẽ làm rung động lòng
người, hướng con người tới Chân- Thiện -Mĩ…
- Xuất phát từ đặc trưng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi sự
hứng thú cao.
- Xuất phát từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp là phát huy tính tích
cực chủ động sáng tạo của học sinh. Có như vậy các em mới có điều kiện
khắc phục khó khăn tiếp nhận kiến thức mới.
- Xuất phát từ tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 8 là lứa tuổi nhạy cảm hiếu
động ham thích ca hát. Nếu giáo viên gây được hứng thú trong bài dạy sẽ tạo
3
cho học sinh sự phấn chấn, hào hứng để tiếp thu bài học một cách có hiệu
quả.
- Từ thực tiễn giảng dạy cũng như việc học của học sinh, trong nhiều năm
qua cô và trò gặp không ít khó khăn trong qúa trình dạy học và đã làm mọi cố
gắn để nâng cao chất lượng dạy-học, và điều quan trọng nhất mà tôi tâm
huyết đó là nếu giáo viên tạo được hứng thú trong giảng dạy và học tập sẽ
giúp cho học sinh say sưa hơn trong quá trình học tập và sẽ đem lại kết quả
học tập cao hơn.
- Từ những lý do nói trên, bản thân tôi nhận thấy việc gây hứng thú cho
học sinh trong học tập âm nhạc là một trong những giải pháp hết sức quan
trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Vì vậy nó là động lực giúp
tôi đi sâu nghiên cứu đúc rút kinh nghiệm này.
3. CƠ SỞ LÍ LUẬN.
Như chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem đến
những khoái cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong
cuộc sống của con người.
Trong những năm qua, từ khi nước ta bước sang thế kỷ XXI, sự nghiệp
giáo dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bước cao hơn. Cho
đến ngày nay việc đưa âm nhạc vào học đường đã được chú trọng vì những
lợi ích quan trọng của nó trong việc giáo dục học sinh thành những con người
toàn diện.
Bởi vậy việc dạy âm nhạc ở trường THCS nói chung và lớp 8 nói riêng
mặc dù không nhằm đào tạo các em thành những con người hoạt động nghệ
thuật chuyên nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hoá âm nhạc, làm cho các
em yêu thích nghệ thuật âm nhạc, hình thành ở học sinh một tâm hồn trong
sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao
sáng tạo, giàu tình cảm, nhanh nhẹn hoạt bát và sống vui tươi. Âm nhạc phát
4
triển tối đa những tố chất sinh lý, những phẩm chất tâm lý của lứa tuổi học
sinh, tạo điều để các em hoàn chỉnh và cân đối về tâm hồn, trí tuệ và thể chất,
làm phong phú tình cảm của lứa tuổi học trò.
Mặt khác qua đó phát triển bồi dưỡng những mầm non nghệ thuật cho
tương lai đất nước. Đây là một môn học còn rất mới mẻ không giống những
môn học khác, môn học mang tính nghệ thuật cao, học sinh học theo phương
châm học vui- vui học. Vì vậy tạo cho các em say mê hứng thú học tập là rất
cần thiết.
Ta đã biết rằng bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến thành
công, đặc biệt là đối với học sinh do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi các
em. Nếu thích thú thì các em sẽ làm tốt, khi hoạt động nhận thức của học sinh
dựa trên cơ sở của hứng thú nó sẽ trở nên hào hứng, thoải mái và dễ dàng.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, nuôi
dưỡng ở các em lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vươn tới
những đỉnh cao của việc nắm kiến thức, luôn tìm tòi học tập cái mới, tích cực
sáng tạo cái đã học vào hoạt động thực tiễn.
Môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho học sinh. Âm nhạc
bản thân nó cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều người tạo cho các em hứng
thú trong học tập môn âm nhạc không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn
làm cho các em vui tươi phấn khởi thoải mái về tinh thần.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc, bản thân tôi nhận thấy đó
là một trong những yếu tố hết sức quan trọng .
4. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Không phải hiện nay mà đã từ lâu sự thay đổi về mặt tâm sinh lý lứa
tuổi và một số học sinh còn xem môn học âm nhạc là một môn phụ, các em
5
chỉ quan tâm đến môn học mà các em đã định hướng cho nghề nghiệp tương
lai sau này nên một số học sinh chưa thực sự hứng thú với môn học tạo nên sự
khô khan cứng nhắc trong môn học.
Xuất phát từ điều kiện gia đình, sự quan tâm về tinh thần từ phía gia
đình đối với các em không được đồng điều, sự khập khiển về ý thức nhận
thức giữa học sinh ở thị trấn và nông thôn cũng gây không ít khó khăn cho
các em trong quá trình học tập..
Đặc biệt ở học sinh lớp 8- đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc điểm
tâm sinh lý, các em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự thay đổi, có
em đã thể hiện giọng điệu của người lớn, sự hồn nhiên của trẻ em đã có sự
giảm sút. Một số em đã tỏ ra không thích hay còn e ngại khi trình bày một bài
hát trước tập thể lớp…Từ thực tế giảng dạy âm nhạc trong nhiều năm qua,
đặc biệt là tình hình và kết quả trong học kỳ 1 vừa qua tôi nhận thấy rằng
việc tạo cho học sinh hứng thú trong học tập là một điêù hết sức cần thiết. Từ
đó tôi mạnh dạn trình bày biện pháp giảng dạy của mình để các Thầy,Cô và
các bạn tham khảo.
Để cung cấp kiến thức khoa học giáo dục tư tưởng và rèn luyện kỹ
năng cho học sinh, giáo viên phải làm cho học sinh ham mê hứng thú học tập
làm cho quá trình học tập của các em trở nên tự giác tạo nên niềm vui trong
sáng và bổ ích, bồi dưỡng cho các em tinh thần học tập, mạnh dạn trước tập
thể, tạo được hưng phấn đồng đều giữa các em để giữa các em có được sự hòa
đồng trong nhận thức và học tập. Bất kỳ môn học nào cũng có khả năng gây
hứng thú học tập đối với học sinh. Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung và
môn âm nhạc ở trường là nguồn cảm hứng là sự kích thích, sự say mê học tập
của học sinh nhưng không phải dạy như thế nào cũng gây được hứng thú cho
học sinh đặc biệt là học sinh lớp 8.
Xuất phát từ thực tế hiện nay là đang đổi mới phương pháp dạy học,
học sinh tự chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên là người hướng dẫn điều
6
khiển, việc tạo hứng thú học tập cho các em có vai trò rất quan trọng trong
việc nâng cao hiệu quả chất lượng dạy học .
5. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.
Giải pháp thực hiện:
1/ Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học,
phần giới thiệu đề mục mới:
Rõ ràng ngay từ bước chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui vẻ
thân mật đối với học sinh, việc đánh giá công bằng trong việc kiểm tra
miệng...đều là những yếu tố góp phần tạo nên không khí hào hứng chung của
cả lớp để chuẩn bị bước vào bài học mới nhưng sự hứng thú học tập chỉ thực
sự bắt đầu với phần giới thiệu đề mục mới tạo sự hấp dẫn đối với học sinh.
*Ví dụ: Để bước vào tiết học hát “Lí dĩa bánh bò” dân ca Nam bộ (tiết
4 ÂN 8) giáo viên vào lớp trên tay cầm một vật nhỏ chìa ra và hỏi.
? Các em biết cô đang cầm trên tay vật gì không nào?. (Có thể có rất
nhiều câu trả lời sai nhưng sẽ tạo được không khí vui tươi, rộn ràng vào đầu
tiết học, gây được sự tò mò, suy nghĩ và sự tập trung ở học sinh), và sẽ hấp
dẫn hơn khi cô giáo nói : Đây là chiếc Bánh Bò đấy các em ạ! nó dược làm
bằng bột mì và là món quà rất có ý nghĩa của người dân Nam Bộ để tặng
người thân khi đi đường xa đấy! Thế là tiết học sẽ trở nên vui hẳn ra.
2/ Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích
cực, chủ động sáng tạo của học sinh để gây hứng thú học tập cho
các em.
Thực chất của việc học tập là chuổi vấn đề được đặt ra, được nhận thức rồi
được đặt ra và được nhận thức ở mức độ cao hơn, đặc trưng của môn âm nhạc
là thực hành. Thực hành là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạy và học của bộ
môn. Thông qua thực hành để dạy lý thuyết, lấy lý thuyết để củng cố kỹ năng
7
thực hành trên cơ sở sử dụng thời gian trên lớp một cách tối ưu (tránh thời
gian chết ) để tất cả học sinh được nhìn nghe và luyện tập nhiều. Thực tế cho
thấy nếu trong một tiết học giáo viên đặt ra nhiều câu hỏi vừa sức đối với học
sinh, học sinh dể hiểu dể nhớ, hay cho các em nghe, nhìn thể hiện nhiều thì
học sinh rất có hứng thú học, tạo động cơ học tập tốt.
*Ví dụ: Trong tiết học ôn tập đọc nhạc, sau khi hs đã đọc tốt giai điệu
bài tập đọc nhạc thì gv yêu cầu các em tự ghép lời ca, đặt lời mới cho bài
TĐN hoặc bài hát dân ca…Để các em có được niềm vui trước sự ra đời sản
phẩm tinh thần của mình kèm theo lời khen ngợi của giáo viên.
3/ Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học:
Tránh cách dạy thông báo khô khan tẻ nhạt. Giáo viên phải nắm chắc
đặc trưng môn học âm nhạc để có cách dạy cho phù hợp, giờ học âm nhạc
phải là giờ học nghệ thuật hấp dẫn với phương châm học vui - vui học. Tránh
dạy lý thuyết trừu tượng và dạy tập đọc nhạc nặng nề, căng thắng. Phải tìm
mọi cách cải tiến cách dạy từng phân môn theo hướng tích cực hoá hoạt động
của học sinh. Bổ sung sáng tạo thêm nhiều thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa
dạng hoá cách thức truyền đạt ở mỗi bài học, mỗi tiết dạy.
* Đối với học hát:
Muốn gây hứng thú cho học sinh thì vai trò của giáo viên rất quan
trọng, đó là quá trình chuẩn bị của giáo viên, giọng hát của giáo viên, phong
cách biểu diễn ...cách tiến hành dạy hát theo phương pháp dạy truyền miệng
từng câu ngắn theo lối móc xích, giáo viên hát mẫu rồi học sinh hát theo. giáo
viên có thể đánh đàn giai điệu cho học sinh nghe từng câu ngắn và tập hát lời
ca.
Sau khi thuộc bài hát có thể học sinh kết hợp một số động tác múa đơn
giản hoặc vận động thân thể theo nhạc. Cuối cùng cho học sinh tập biểu diễn
thể hịên giọng hát của mình kết hợp phụ hoạ. Để tạo cho học sinh sự mạnh
8
dạn, tự tin, giáo viên cùng thực hiện động tác với học sinh (vừa hát vừa múa,
động tác phù hợp với nội dung bài hát)
Cho học sinh chuẩn bị theo nhóm trong vài phút sau đó lên trình diễn
thi đua giữa các nhóm, giáo viên nhận xét tuyên dương tạo niềm vui cho các
em.
*Đối với dạy nhạc lý- tập đọc nhạc.
Lâu nay khi dạy về nhạc lý giáo viên thường định nghĩa, giảng giải ít
xuất phát từ thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ sinh động để rút ra nhận xét, kết
luận. Về tập đọc nhạc các giáo viên chịu ảnh hưởng sâu sắc phương pháp dạy
cho học sinh chuyên nghiệp âm nhạc, gây nên tâm lý căng thẳng nặng nề
không cần thiết, làm cho học sinh sợ tập đọc nhạc. Những tiết dạy như vậy
thường kém hiệu quả, học sinh không hứng thú học. Vì vậy để tạo cho các em
sự hứng thú trong học tập cách dạy tập đọc cao độ nên cho các em dựa vào
tiếng đàn làm mẫu của giáo viên, kỹ năng thể hiện trường độ và tiết tấu phải
được quan tâm nhiều hơn nữa bằng những bài tập riêng trong nhiều tiết học.
Giáo viên đàn từng câu ngắn để các em đọc theo đúng tên nốt nhạc và cuối
cùng học sinh trong lớp đọc đúng được cả bài đọc nhạc.Với những bài hát dân
ca có thể cho các em đặt lời mới theo nhiều nội dung khác nhau…Dạy nhạc lý
– tập đọc nhạc phải thật nhẹ nhàng, dễ học với đại đa số học sinh.
*Ví dụ. Khi học tập đọc nhạc gv nên gọi học sinh đọc theo từng tiết nhạc
hoặc từng câu nhạc để học sinh dễ đọc và có niềm vui khi thực hiện được yêu
cầu của giáo viên.
*Ví dụ. Khi học nhạc lí tránh sự khô khan, ủê oải (trong tiết 12 Âm
nhạc. Thứ tự dấu giáng, dấu thăng ở hóa biểu) thay vì sự mệt mỏi khi các em
phải học thuộc và nhớ vị trí của từng dấu hóa một cách khó khăn thì các em
được thích thú đọc thuộc bài thơ trong tích tắc và nhớ rất lâu.
Một # nằm ở dòng 5
9
Hai # lại ở khe 3 gần kề
Ba # khe phụ một trên
Bốn # em ở dòng 4 chính rồi
Lại thêm 1 b nữa thôi
Dòng 3 nó ở nhìn là thấy ngay
Hai b nằm tiếp khe 4
*(#) Dấu Thăng,(b) Dấu Giáng
Dưới 2 khe nữa b 3 sẳn sàng
Cuối cùng b 4 sắp hàng
Dòng 3 chờ đó để cùng hành quân.
7 * Đối với dạy âm nhạc thường thức:
Phân môn này bao gồm các nội dung: Giới thiệu tác giả tác phẩm, nghe
nhạc và một số kiến thức liên quan đến đời sống âm nhạc. để tạo ra hứng
thú đối với phân môn này giáo viên có thể tiến hành dưới các hình thức:
Đọc truyện, kể chuyện, xem tranh và giải thích, nghe băng nhạc hoặc
giáo viên tự trình bày tác phẩm.
Trường hợp đọc, kể chuyện theo sách có thể giáo viên đọc cho học sinh
cả lớp nghe. Nếu cần tóm tắt ý chính và nêu câu hỏi cho học sinh trả lời. Bài
nào có tranh minh hoạ cần sưu tầm, phóng to những hình vẽ trong sách treo
trên bảng.
* Ví dụ: Trong tiết day Âm nhạc thường thức( Tiết 21 ÂN 8, giới thiệu
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn với bài hát Biết ơn chị Võ Thị sáu) giáo viên cho
học sinh xem những hình ảnh sau và hỏi.
? Các em đã học 4 NS Việt nam vậy NS Nguyễn Đức Toàn là ảnh số mấy?
10
1
NS P.H Điểu
11-11-1924
Bóng cây Kơ-Nia
2
NS H. Vân
1930
Hò kéo pháo
3
4
NS TR.Hoàn
NS N. Đ Toàn
1928- 2003
10-3-1929
Một mùa xuân
Biết ơn chị Võ
Nho nhỏ
Thị sáu
Mỗi câu chuyện kể phải nhấn mạnh một đôi ý để gây ấn tượng cho các
em.
*Ví dụ.Kể chuyện NS Hoàng Vân sáng tác bài hát “Hành quân xa”
trong hoàn cảnh bộ đội pháo binh đưa pháo vào trận địa Điện Biên Phủ…
Bên cạnh đó lời nói, giọng hát, phong cách, năng lực của giáo viên là
hết sức quan trọng, đây là một trong những yếu tố gây hứng thú đối với học
sinh.
*Ví dụ: Trong tiết học 13 (ÂN 8, Một số loại nhạc cụ dân tộc), trước
khi đi vào bài học giáo viên cho học sinh xem tranh và hỏi.
? Đây là những loại nhạc cụ nào? Thường được sử dụng tại vùng nào
trên đất nước ta?
11
Chiêng
Đàn T-rưng
Đàn Đá
Hoặc GV hỏi .Em có biết những nghệ sĩ sử dụng các lọai nhạc cụ nầy trong tư thế
như thế nào không?( hs xem tranh và trả lời theo kết quả nhìn thấy của
mình)
Khi đánh cồng chiêng
Khi đánh đàn ta đứng trước
Khi đàn ta đứng trướcđàn
ta mang lên vai thả
đàn, 2 tay cầm que trúc
2 tay dùng búa sắc linh
thòng nhạc cụ, tay trái
linh động di chuyển trên
động di chuyển trên
giữ tay phải cầm dùi
từng ống nứa.
từng thanh đá
đánh vào núm chiêng.
4/ Trong quá trình giảng dạy cần đưa vào một số trò chơi vừa nâng
cao hiệu quả bài học vừa tạo hứng thú cho học sinh với tinh thần
“học mà vui,vui để học”
Thực tế cho thấy nếu trong một tiết học giáo viên biết cách sắp xếp thời
gian hợp lý tổ chức trò chơi cho học sinh thì học sinh rất hào hứng học. Trong
âm nhạc có rất nhiều trò chơi nhưng giáo viên phải biết tổ chức trò chơi phù
hợp với từng bài học cụ thể.
*Ví dụ: Trong học hát có trò chơi “Nhìn tranh đoán tên bài hát”,
“Nghe nhạc đoán bài hát”, “nghe tiết tấu đoán câu hát”.
? Đây là hình ảnh của chiếc trống gì( h1)? Em hãy hát bài hát có tên
chiếc trống nầy? (Trống cơm, hát bài trống cơm dân ca đồng bằng bắc bộ)
? Đây là chiếc trống gì?( h2).Nnhìn chiếc trống em liên tưởng đến bài
hát nào đã học, em hãy hát 1 đoạn bài hát.( Mùa thu ngày khai trường)
12
(Trong trò chơi nếu học sinh chơi tốt giáo viên có thể nhận xét, tuyên
dương hoặc ghi điểm để khích lệ tinh thần các em.)
*Trong giờ học tập đọc nhạc giáo viên có thể cho học sinh xem tiết tấu
rồi nhận diện bài tập đọc nhạc.
? Em hãy cho biết tiết tấu sau có trong bài tập đọc nhạc nào?
Để trả lời được câu hỏi học sinh phải tập trung tìm tòi và nhớ lại giai
điệu từng bài tập đọc nhạc, như vậy sẽ tạo cơ hội cho học sinh ôn lại kiến
thức đã học.
Cũng có thể cho học sinh chơi trò chơi “Nghe nhạc đoán tên bài”,
*Ví d:. Giáo viên đàn cho học sinh nghe câu nhạc:
“Son, mì mì, đồ son lá mì đồ fa” ( chỉ có một trên đời)
hoặc “ Là, đố, si la, son si mí”( hãy hót chú chim nhỏ hay hót)…
5. Giáo viên vận dụng phương pháp tích hợp kiến thức, kỹ năng giữa
các môn học (đặc biệt là môn mỹ thuật) để các em có điều kiện luyện tập để
phát triển toàn diện hơn.
* Ví dụ. trong giờ ôn bài hát và ôn bài tập đọc nhạc giáo viên có thể
cho học sinh chơi trò chơi.chọn 2 đội lên bảng bốc thăm, nhóm A hát nhóm B
vẽ tranh diển tả hình ảnh có trong bài hát, khi nhóm A ngừng hát đồng thời
nhóm B ngừng vẽ và ngược lại, học sinh còn lại dưới lớp cổ vũ động viên tinh
thần 2 đội chơi.
13
6/ Giáo viên phải biết sử dụng phương tiện dạy học như một yếu tố
gây xúc cảm.
Một giờ học sinh động giáo viên không thể không sử dụng phương tiện
dạy học. Đồ dùng dạy học phổ biến đó là sách giáo khoa, nhạc cụ tranh ảnh.
Các phương tiện đó giáo viên phải biết sử dụng cho phù hợp với nội dung
từng bài học. Biết minh hoạ một cách độc đáo, thú vị sẽ kích thích hứng thú
học tập của các em. Kinh nghiệm đã xác nhận nếu chỉ lặp lại những kiến thức
trong sách giáo khoa thì học sinh cũng không hứng thú học tập và vai trò của
giáo viên trên lớp cũng không phát huy được. Mặt khác nếu thoát ly sách giáo
khoa làm cho học sinh khó nắm kiến thức cần thiết thì bài giảng dù có hấp
dẫn sinh động đến mấy cũng không mang lại hiệu quả sư phạm. Vì vậy phải
biết kết hợp kiến thức sách giáo khoa phải vừa mở rộng kiến thức. Đặc biệt
với môn nhạc phải chú trọng thực hành, giáo viên dạy nhạc không có nhạc cụ,
không biết sử dụng nhạc cụ thì tiết học sẽ trở nên nhàm chán, hiệu quả bài
dạy không cao. Các mẫu chuyện tranh ảnh đòi hỏi giáo viên phải có để minh
hoạ thêm cho học sinh, ngoài ra học sinh cũng phải có đầy đủ các phương tiện
học tập như: sách, vở, bút...
* Ví dụ muốn giới thiệu hình thức hát bè theo nhiều nhóm hát tạo thành 1 hợp
xướng thì phải có hình ảnh 1 tổ hợp xướng cho học sinnh xem.
Dàn hợp xướng
Ví dụ. Các thể loại nhạc đàn ( tiết 31ÂN 8), cho học sinh xem ảnh các
nghệ sĩ đang biểu diễn các loại nhạc cụ..
1
2
3
4
14
Độc tấu vi-o-lông
Tam tấu nhạc cụ dân tộc
Hòa tấu nhạc cụ dân tộc
Tam tấu vi-o-lông ,
? Em hãy xem tranh và nêu các hình thức biểu diễn nhạc cụ trong tranh?
( hình 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
5
Hòa tấu trống
6
độc tấu đàn nguỵêt
7
hòa tấu nhạc cụ dân tộc
8
độc tấu sáo
7/ Thường xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong
giờ học âm nhạc
Việc gây hứng thú cho học sinh trong giờ học không chỉ một lần mà
phải rèn luyện thường xuyên từ phút đầu đến phút cuối giờ học. Hơn nữa phải
làm cho mức độ hứng thú ngày càng tăng đến nổi các em không để ý thời gian
trôi đi nhanh chóng và đến khi giờ học kết thúc học sinh còn luyến tiếc
8/ Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trường để học sinh
được xem, được nghe đựơc thể hiện và bình luận:
Bằng hình thức tổ chức các Hội thi văn nghệ về các chủ đề, các buổi
ngoại khoá âm nhạc với chủ đề: “Khúc nhạc tháng 3”, “ Em làm nghệ sĩ”, Âm
nhạc trong em”, “ Giai điệu xanh” … giúp cho học sinh có niềm say mê hứng
thú hơn trong giờ học tập chính khóa cũng là hình thức phát hiện năng khiếu
bồi dưỡng cho các em phát huy khả năng âm nhạc.
15
6. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
a. Kết quả thực hiện. Với sự áp dụng các biện pháp nói trên, trong
những năm qua tôi được phân công giảng dạy bộ môn âm nhạc. Tôi nhận thấy
đa số học sinh đều rất hứng thú học tập, các lớp qua kiểm tra đều đạt kết quả
cao qua từng năm học.
Với kết quả 93% đạt điểm trung bình trở lên, trong đó tỷ lệ khá giỏi
chiếm hơn 60%, có nhiều em tỏ ra có năng khiếu về bộ môn, nhưng vẫn còn
học sinh yếu.Cụ thể nhất là trong học kì 1 năm học 2009-2010 tỉ lệ học sinh
đạt được chất lượng sau
Lớp
TSHS
Giỏi
%
Khá
%
TB
%
Yếu
%
81
42
16
36.4
12
28.6
11
26.2
3
8.8
82
45
8
17.8
16
35.6
12
26.7
9
19.9
83
45
16
35.6
16
35.6
10
22.2
3
6.6
84
42
4
9.5
16
36.4
15
35.7
7
18.4
85
44
14
31.8
16
36.4
11
25
3
6.8
Cộng
218
58
26.6
76
34.9
59
27.1
25
11.4
16
Sau 6 tuần đầu của học kì 2 được áp dụng triệt để và liên tục biện pháp
đã nêu tôi đã thấy kết quả tiến bộ khá rõ rệt, cụ thể được thống kê sơ bộ
điểm kiểm tra miệng và kiểm tra 1 tiết và 15 phút như sau.
Lớp
TSHS
Giỏi
%
Khá
%
TB
%
Yếu
%
81
42
19
45.2
18
42.9
5
11.9
0
0
82
45
12
26.7
22
48.9
8
17.8
3
6.6
83
45
20
44.4
19
42.2
6
13.4
0
0
84
42
9
21.4
20
47.6
11
26.2
2
4.8
85
44
20
45.5
19
43.2
5
11.3
0
0
Cộng
218
80
36.7
98
45
35
16
5
2.3
Sau 6 tuần thực hiện thường xuyên biện pháp giảng dạy mới tôi thấy có kết
quả rõ rệt, không khí học tập sôi nổi hơn, học sinh phát biểu xây dựng bài
nhiều hơn, học sinh được kiểm tra bài cũ thuộc bài nhiều hơn. Điều đặc biệt là
tỉ lệ học sinh yếu giảm đáng kể và tỉ lệ học sinh khá giỏi tăng lên khá rõ so
với học kì 1 vừa qua. Tôi hy vọng rằng với phương pháp giảng dạy này sẽ tạo
cho các em niềm say mê môn học, có niềm tin ở chình mình và việc dạy và
học sẽ đạt kết quả cao hơn, dần dần sẽ không còn học sinh yếu về bộ môn học
này.
b. Bài học kinh nghiệm.
Từ thực tế giảng dạy, kết quả đạt được qua việc áp dụng các biện pháp
nói trên, bản thân tôi đúc rút ra một số kinh nghiệm như sau:
Để tạo hứng thú đối với học sinh thì trước hết phải gây hứng thú cho
học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu đề mục mới.
- Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực
chủ động sáng tạo của học sinh.
- Giáo viên cần phải nắm đặc trưng của bộ môn, có phương pháp dạy
học linh hoạt sáng tạo, phải tìm mọi cách để cải tiến cách dạy từng phân môn
17
theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, bổ sung sáng tạo
thêm nhiều thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa dạng hóa cách thức truyền đạt ở
mỗi bài học.
- Phương tiện dạy học phải đầy đủ, giáo viên phải biết sử dụng phương
tiện dạy học như một yếu tố gây xúc cảm
- Trong các tiết học phải tạo cho các em sự hứng thú từ đầu đến hết tiết
học, tạo cho các em sự hứng thú vui tươi, bởi vì đặc trưng bộ môn đó là học
vui- vui học, tránh gò ép đối với học sinh.
- Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp trong trường bằng hình
thức tổ chức hội thi văn nghệ, ngoại khóa.
Muốn thực hiện những nội dung trên có hiệu quả đòi hỏi mỗi giáo viên
phải không ngừng nâng cao kiến thức, học hỏi trên mọi phương tiện thông tin
để tạo cho mình một trình độ chuyên môn vững vàng, thường xuyên học hỏi
rút kinh nghiệm ở các đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường.
7.KẾT LUẬN CHUNG.
Có thể nói rằng môn âm nhạc ở trường phổ thông có vị trí quan trọng
trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Ngày nay với nội dung chương trình đổi mới
phương pháp dạy học, người giáo viên phải không ngừng học hỏi để nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài những môn học chính thì môn học âm
nhạc giúp cho học sinh phát trển thị hiếu thẩm mỹ, nghệ thuật, nâng cao dần
một bước về tiếp xúc với âm nhạc tạo đà cho sự giáo dục và phát triển toàn
diện về nhân cách cho học sinh.
Việc dạy môn âm nhạc ở trường THCS trong quá đổi mới ngày nay là
vô cùng cần thiết. Tất cả các giáo viên đứng lớp, giáo viên chuyên biệt và các
cấp chỉ đạo cần hiểu rõ điều này để môn âm nhạc ngày càng phát huy tác
dụng góp phần vào sự nghiệp đào tạo các em cho tương lai đất nước.
18
Từ thực trạng dạy học âm nhạc ở trường THCS nói chung lớp 8 nói
riêng, từ kiến thức được học trong nhà trường bản thân tôi đã đúc rút ra một
số kinh nghiệm. Có thể nói phần lớn các yếu tố làm cho học sinh hứng thú
học tập đó là đều phụ thuộc vào vai trò của giáo viên.
Những cách thức, những con đường gây hứng thú cho học sinh trong
học tập môn âm nhạc là hết sức phong phú, mỗi người có một phương pháp
biện pháp riêng của mình.
Trên đây tôi mới chỉ đề cập phần nào đến kinh nghiệm của bản thân tôi
được chắc lọc và thực hiện qua nhiều năm học, nó được áp dụng đi vào từng
tiết dạy và thấy có chiều hướng tốt, học sinh học tốt hơn và có nhiều hứng
thú hơn với môn học, song đó là kinh nghiệm của riêng tôi trong phạm vi dạy
học tại trường chắc hẳn không tránh khỏi sự thiếu sót. Mong rằng trong quá
trình xem xét các thầy cô cùng các bạn đồng nghiệp, hội đồng sư phạm sẽ có
những ý tưởng hay hơn, bổ ích hơn để bổ sung, chỉnh sửa nhằm hoàn chỉnh
hơn những ý tưởng tôi vừa nêu trên để tôi có thêm hành trang phục vụ
chuyên môn của mình ngày càng tốt hơn trong những năm học tới.
8. ĐỀ XUẤT.
Vì đây là một môn học mang tính đặc trưng riêng nên cần phải có phòng
học chức năng riêng biệt, môi trường trong lành, thoáng mát, đầy đủ tiện nghi
và đồ dùng dạy và học, trang bị thêm một số tranh ảnh, tài liệu phục vụ môn
học để vệc dạy và học ngày càng hiệu quả hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Núi Thành ngày 20 tháng 02 năm 2010
19
20
9. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ngoài việc đúc kết kinh nghiệm của nhiều năm giảng dạy, ngoài
việc học hỏi thêm ở đồng nghiệp trong và ngoài trường, trong quá trình
nghiên cứu viết đề tài nầy đồng thời với việc bám sách giáo khoa tôi còn
tìm tòi tham khảo và vận dụng kiến thức tư liệu , hình ảnh trong các tài
liệu sau.
- Sách GK Âm Nhạc -mỹ thuật 8
nhà xb GD ( 3.2005)
- Sách Nhạc Lí Căn bản
nhà xb Hà Nội( quíIII-2000)
- Vở học và bài tập thực hành 8
nhà xb GD( 6.2009)
- Tài liệu BDTX Âm nhạc THCS
Bộ GD-ĐT quyển 1,2 chu kì
III(2004-2007)
- Các hình ảnh trên Internet
- Bộ đề âm nhạc tham khảo
Nhiều tác giả
- Thiết kế bài giảng Âm Nhạc 8
Nhà xb Hà Nội( quý III-2004
- Sách GV âm nhạc 8
Nhà xb GD ( 8- 2000)
-Âm Nhạc và phương pháp giáo
dục Âm Nhạc ở trường Tiểu học
(sách BDTX chu kì III cho GV tiểu học)
Và một số tài liệu liên quan khác.
Nhà xb GD, tháng 8-2000
- Xem thêm -